Ocena ryzyka zawodowego (wg. Risk Score)

KURATORIUM OŚWIATY W POZNANIU

Ocena na stanowisku: Kurator Oświaty Wicekurator Oświaty

Poznań, maj 2010

1 kurator

OBOWIĄZKI PRACODAWCY W ZAKRESIE OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO Wymagania Kodeksu pracy zobowiązują pracodawcę do: podejmowania działań zapobiegających niebezpieczeństwu, jeżeli prowadzi działalność, która stwarza możliwość wystąpienia nagłego niebezpieczeństwa dla zdrowia lub życia pracowników – art. 224; oceniania i dokumentowania ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą oraz stosowania niezbędnych środków zmniejszających ryzyko – art. 226 pkt 1; informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami – art. 226 pkt 2; stosowania środków zapobiegających chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą, a w tym przeprowadzania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia – art. 227 §1; systematycznego analizowania przyczyn wypadków przy pracy, chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami środowiska pracy i na podstawie tych analiz stosowania właściwych środków zapobiegawczych – art. 236.

Natomiast § 39 i § 40.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy zobowiązują pracodawcę do: oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego, występującego przy określonych pracach, oraz stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających ryzyko; zapewnienia organizacji pracy i stanowisk pracy w sposób zabezpieczający pracowników przed zagrożeniami wypadkowymi oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych dla zdrowia i uciążliwych; zapewnienia likwidacji zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników głównie przez stosowanie technologii, urządzeń, materiałów i substancji niepowodujących takich zagrożeń; stosowania odpowiednich rozwiązań organizacyjnych i technicznych, w tym odpowiednich środków ochrony zbiorowej, ograniczających wpływ tych zagrożeń na zdrowie i bezpieczeństwo pracowników, jeżeli ze względu na rodzaj procesu pracy likwidacja zagrożeń nie jest możliwa; zapewnienia pracownikom środków ochrony indywidualnej, odpowiednich do rodzaju i poziomu zagrożeń w sytuacji, gdy ograniczenie zagrożeń w wyniku zastosowania rozwiązań organizacyjnych i technicznych nie jest wystarczające; zapewnienia systematycznych kontroli stanu bhp ze szczególnym uwzględnieniem organizacji procesów pracy, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych oraz ustalenia sposobu rejestracji nieprawidłowości i metod ich usuwania.

2 kurator

Ocenę ryzyka zawodowego należy przeprowadzać okresowo i zawsze wówczas, gdy wykorzystywane do jego oceny informacje straciły swoją aktualność, a w szczególności w następujących sytuacjach: Przy tworzeniu nowych stanowisk pracy lub nowych procesów technologicznych Przy wprowadzaniu istotnych zmian na stanowiskach pracy (np. technologicznych lub organizacyjnych); Przy zakupach nowych maszyn i urządzeń lub ich modernizacji; Po zmianie obowiązujących wymagań prawnych, odnoszących się do ocenianych stanowisk pracy; Po wprowadzeniu zmian w stosowanych środkach ochronnych; Gdy na terenie zakładu pracy pracownicy obcych firm wykonują roboty zagrażające lub mogące powodować zagrożenie dla pracowników.

3 kurator

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO – opis stanowiska pracy Nazwa i miejsce stanowiska pracy

usytuowania Stanowiska pracy znajdują w budynku zlokalizowanym w Poznaniu ul. T. Kościuszki 93

Opis stanowiska - rodzaj i charakter wykonywanej pracy; - podstawowe czynności, sposób i czas ich wykonywania; - elementy wyposażenia stanowiska pracy w: maszyny, urządzenia specjalistyczne, komputery, drukarki, kserografy i in.; - stosowane materiały: odczynniki, materiały biurowe i in., - podstawowe zagrożenia; - obowiązkowe instrukcje: obsługi maszyn i urządzeń technicznych, - strefy zagrożenia; - środki ochrony indywidualnej; - inne

Kurator Oświaty, Wicekurator Oświaty Kurator, przy pomocy wicekuratorów, wykonuje zadania i kompetencje w zakresie oświaty określone w ustawie o systemie oświaty, ustawie Karta Nauczyciela oraz przepisach odrębnych, w szczególności: 1.

2. 3. 4.

5.

6.

7.

8.

9. 10.

sprawuje nadzór pedagogiczny nad publicznymi i niepublicznymi szkołami i placówkami wskazanymi w ustawie o systemie oświaty; wydaje decyzje administracyjne i postanowienia w sprawach oświaty; współdziała z radami oświatowymi samorządów terytorialnych; wykonuje zadania organu wyższego stopnia w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego - w sprawach szkół publicznych zakładanych i prowadzonych przez osoby prawne i fizyczne oraz szkół i placówek niepublicznych, a w stosunku do dyrektorów szkół - w sprawach z zakresu obowiązku szkolnego, obowiązku nauki i skreślenia uczniów z listy uczniów; realizuje politykę oświatową państwa oraz współdziała z organami jednostek samorządu terytorialnego w tworzeniu i realizowaniu regionalnej i lokalnej polityki oświatowej; opracowuje programy wykorzystania środków na dofinansowanie doskonalenia nauczycieli, wyodrębnionych w budżecie wojewody; współdziała z organami prowadzącymi szkoły i placówki w zakresie dokonywania oceny pracy dyrektorów szkół i placówek; organizuje olimpiady, konkursy, turnieje, przeglądy oraz inne formy współzawodnictwa i prezentacji osiągnięć uczniów szkół na obszarze województwa; współdziała z Okręgową Komisją Egzaminacyjną w Jaworznie; bada potrzeby nauczycieli w zakresie doskonalenia oraz inicjuje i koordynuje działania związane z doskonaleniem nauczycieli we współdziałaniu z organami 4 kurator

11. 12.

13.

14.

15. 16.

prowadzącymi szkoły i placówki, a także może podejmować działania wspomagające materialnie i organizacyjnie doskonalenie nauczycieli, w szczególności promowanie nowatorstwa dydaktyczno - wychowawczego; wspomaga działania w zakresie organizowania egzaminów i sprawdzianów w szkołach; współdziała z organami jednostek samorządu terytorialnego w zakresie kształtowania i rozwoju bazy materialnej szkół i placówek; współdziała z właściwymi organami, organizacjami i innymi podmiotami w sprawach dotyczących warunków rozwoju dzieci i młodzieży, w tym w przeciwdziałaniu zjawiskom patologii społecznej; koordynuje, wspomaga i nadzoruje organizację wypoczynku dzieci i młodzieży na obszarze województwa w okresie ferii letnich i zimowych; wykonuje zadania określone w ustawie - Karta Nauczyciela; wykonuje inne zadania określone w przepisach odrębnych, w szczególności w zakresie obronności.

ŚRODOWISKO PRACY Materialne środowisko pracy: Miejscem pracy jest Kuratorium Oświaty oraz teren województwa wielkopolskiego. Z racji zadań część czasu pracy spędza w samochodzie służbowym. W pracy posługuje się urządzeniami biurowymi, takimi jak: komputer (odpowiednio oprogramowany i z dostępem do Internetu), telefon, faks itp. Stanowisko pracy wyposażone jest w biurko i krzesło dostosowane do wymagań, jakie powinny spełniać na takich stanowiskach pracy. W pomieszczeniu stałej pracy spełnione są wymogi prawa pracy wolnej, niezajętej przez urządzenia powierzchni oraz objętości pomieszczenia przypadające na 1 pracującego, w tym pomieszczeniu. Parametry środowiska pracy w normie. Warunki społeczne Praca na tym stanowisku ma charakter głównie indywidualny i polega przede wszystkim na intensywnych kontaktach z innymi ludźmi. Reprezentuje Kuratorium Oświaty na zewnątrz, w kontaktach z innymi instytucjami i przedsiębiorstwami, agendami rządowymi i władzami lokalnymi. Komunikuje się z nimi bezpośrednio na spotkaniach, podczas prowadzenia rozmów i negocjacji, oraz pośrednio, prowadząc np. oficjalną korespondencję. Ważnym elementem jego pracy jest umiejętne i skuteczne negocjowanie. Warunki organizacyjne Czas pracy Kuratora i Wicekuratorów wynosi nominalnie 8 godzin dziennie. Jeśli istnieje taka potrzeba wykonują swoje obowiązki również w weekendy i dni ustawowo wolne od pracy. Codzienne 5 kurator

czynności nie są zrutynizowane, ma także dużą swobodę w wyborze metod i doborze środków zarządzania Kuratorium. Tylko bardzo ważne decyzje musi konsultować z wojewodą lub ministrem.

Pracownicy mają bezpośredni dostęp do instrukcji bezpiecznej pracy stosowanych przez nich urządzeń. W pomieszczeniach pracy nie występują strefy zagrożenia wybuchem. Liczba pracowników zatrudnionych na ocenianym stanowisku o analogicznych parametrach:

3 w tym kobiet: 3

6 kurator

Podstawowe definicje: Stanowisko pracy – przestrzeń pracy, wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę (np.: laboratorium chemiczne, sala wykładowa/ćwiczeniowa, pokój pracy, sekretariat, pokój biurowy itp.) Miejsce pracy – miejsce wyznaczone przez pracodawcę, do którego pracownik ma dostęp w związku z wykonywaniem pracy Zagrożenie zawodowe – stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę Bezpieczeństwo i higiena pracy – stan warunków i organizacji pracy oraz zachowań pracowników zapewniający wymagany poziom ochrony zdrowia i życia przed zagrożeniami w środowisku pracy. Ryzyko zawodowe – to możliwość wystąpienia niepożądanych, związanych z wykonywana pracą zdarzeń powodujących straty, w szczególności niekorzystnych skutków zdrowotnych będących wynikiem zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub związanych ze sposobem wykonywania pracy.

7 kurator

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO - wymagania ogólne dla stanowiska pracy Kurator Oświaty, Wicekurator Oświaty (nazwa stanowiska)

Wyniki oceny na stanowisku (Tak/Nie/ Nie dot.*) Tak

Instruktaż ogólny Szkolenia w zakresie bhp

Tak Instruktaż stanowiskowy Tak Szkolenie okresowe Tak Wstępne

Profilaktyczne badania lekarskie

Tak Okresowe Tak Specjalistyczne Tak Podłoga – zły przewodnik ciepła

Pomieszczenia pracy

Tak Oświetlenie naturalne Tak Oświetlenie sztuczne (np. 300lx w pom. biurowym, 500lx na stanowisku z monitorem ekranowym) Tak Wentylacja (naturalna) Tak Temperatura Przestrzeń pracy (min. 13m3)

Stanowisko pracy

Powierzchnia robocza (min. 2m2 ) Szerokość przejść między maszynami i urządzeniami

Tak Tak Nie dot. Nie dot.

Drogi transportowe Tak Pomiary czynników szkodliwych Tak Uprawnienia

Wymagane wykształcenie Tak Dodatkowe uprawnienia Tak

Organizacja pracy

Instrukcja stanowiskowa Nie dot. Oznakowanie stref niebezpiecznych

8 kurator

Analiza stanowiska kuratora oświaty i wicekuratora Pytanie Lp 1.

Tak Czy stanowisko pracy zostało wyposażone w maszyny, urządzenia i narzędzia, które posiadają certyfikat na znak bezpieczeństwa lub deklarację zgodności z PN?

X

2.

Czy maszyny, urządzenia oraz narzędzia są sprawne technicznie i nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia lub życia pracownika?

X

3.

Czy na stanowisku roboczym pracownik dysponuje, co najmniej 2m2 wolnej powierzchni?

X

4.

Czy na stanowisku roboczym pracownik dysponuje, co najmniej 13 m 3 wolnej objętości pomieszczenia?

X

5.

Czy stanowisko pracy znajduje się w pomieszczeniu wysokości nie niższej niż 3 m?

X

6.

Czy stanowisko pracy znajduje się powyżej poziomu terenu?

X

7.

Czy stanowisko pracy posiada oświetlenie dzienne?

X

8.

Czy stanowisko pracy posiada oświetlenie sztuczne (miejscowe lub stanowiskowe)?

X

9.

Czy przeprowadzono pomiary natężenia oświetlenia na stanowisku roboczym i czy natężenie oświetlenia spełnia wymogi PN?

X

10.

Czy do stanowiska pracy prowadzą przejścia i dojścia odpowiedniej szerokości i wysokości?

X

11.

Czy w pomieszczeniu pracy stałej jest skuteczna wentylacja naturalna?

X

12.

Czy system ogrzewania zapewnia uzyskanie w pomieszczeniu pracy stałej temperatury, co najmniej 18 0C?

X

13.

Czy pracownicy zostali poinformowani o ryzyku zawodowym na stanowisku pracy?

X

14.

Czy stanowisko pracy wyposażone w monitor ekranowy spełnia stosowne wymogi?

X

15.

Czy pracownik wykonuje pracę w pozycji siedzącej?

X

16.

Czy siedzisko spełnia wymogi ergonomii?

X

17.

Czy podłoga na stanowisku roboczym jest wykonana lub pokryta materiałem będącym złym przewodnikiem ciepła?

X

stałe pracy o

Nie

Nie dot.

9 kurator

18.

Czy pracownicy mają możliwość pomieszczeń higienicznosanitarnych?

swobodnego

korzystania

z

19.

Czy w pobliżu znajduje się apteczka ze środkami do udzielania pierwszej pomocy?

20.

Czy przy apteczce znajduje się? - Instrukcja udzielania pierwszej pomocy?

X X

X

- Wykaz osób przeszkolonych w udzielaniu pierwszej pomocy? 21.

Czy pracownicy zostali przeszkoleni w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy?

X

22.

Czy pracownicy zatrudnieni na stanowisku pracy posiadają aktualne profilaktyczne badania lekarskie?

X

23.

Czy na stanowisku panuje ogólny porządek?

X

24.

Czy zapewniony jest właściwy dostęp do podręcznych środków gaśniczych?

X

10 kurator

Ocena ryzyka zawodowego za pomocą metody Wskaźnika Ryzyka (z ang. Risk Score) W metodzie tej do obliczenia ryzyka zawodowego wykorzystuje się następujący wzór: R=S x E x P R - oznacza wskaźnik poziomu ryzyka S - potencjalne skutki zagrożenia straty E - ekspozycja na zagrożenie P - prawdopodobieństwo zagrożenia Poszczególne parametry (S, E, P) są tu oceniane w kilku-stopniowych skalach. I tak:

Ocena potencjalnych skutków zagrożenia straty - S Charakterystyka strat Wartość S

Rodzaj skutków ludzkich

materialnych

100

poważna katastrofa

wiele ofiar śmiertelnych

powyżej 30 mln. zł

40

katastrofa

kilka ofiar śmiertelnych

od 10 do 30 mln. zł

15

bardzo duże

ofiara śmiertelna

od 1 do 10 mln. zł

7

duże

ciężkie uszkodzenie ciała

od 30 tyś. do 1 mln. zł

3

średnie

absencja w pracy

od 3 do 30 tyś. zł

1

małe

udzielenie pierwszej pomocy

poniżej 3 tyś. zł

Ocena ekspozycji na zagrożenie - E Wartość E

Poziom ekspozycji

10

stała

6

częsta (codzienna)

3

sporadyczna (raz w tygodniu)

2

okazjonalna (raz w miesiącu)

1

minimalna (kilka razy w roku)

0,5

znikoma (raz w roku) 11 kurator

Prawdopodobieństwo - P Wartość P

Opis

Szansa w %

10

Bardzo prawdopodobne

50% (1 na 2)

6

Całkiem prawdopodobne

10% (1 na 10)

3

Mało prawdopodobne ale możliwe

1% (1 na 100)

1

Tylko sporadycznie możliwe

0,1% (1 na 1.000)

0,5

Możliwe do pomyślenia

0,01% (1 na 10.000)

0,2

Praktycznie niemożliwe

0,001% (1 na 100.000)

0,1

Tylko teoretycznie możliwe

0,0001% (1 na 1.000.000)

Po wyliczeniu wartości ryzyka zawodowego, mnożąc wartości dla trzech ww. czynników, otrzymany wynik liczbowy przyporządkowuje się do odpowiedniej kategorii według opisanej w kolejnych rozdziałach klasyfikacji. Kategorie ryzyka - ryzyko dopuszczalne/niedopuszczalne Kategorie Ryzyka

Wartość [R]

Akcja

[1]

Pomijalne

R < 20

Żadne działania nie są potrzebne

[2]

Małe ryzyko

20