MONITORING MACRO
No 2, 26 lipca 2010
Warszawa, 26 lipca 2010
Monitoring Macro
2
Numer: 2, 07/2010
MONITORING MACRO Opiekun Naukowy SKN FM: Prof. dr hab. Cezary Wójcik
Redakcja: Martyna Izdebska-Tran, Robert Kardaś, Grzegorz Powalski
PRODUKT KRAJOWY BRUTTO PKB, Konsumpcja i Inwestycje (GUS)
125
PKB w I kw. wzrosło realnie o 3,0 proc. wobec 3,3 proc. kwartał wcześniej. GUS oczekuje, że wzrost PKB w II kw. wyniesie między 3,0 a 3,3 proc.
120 115
Konsumpcja w I kw. wzrosła o 2,2 proc., inwestycje zaskoczyły spadkiem o 12,4 proc. Największy wpływ na wzrost PKB miały: popyt krajowy (2,3 p.p.), spożycie ogółem (2,0 p.p.) i popyt zagraniczny (0,7 p.p.). Nakłady brutto na środki trwałe wpłynęły ujemnie (-1,8 p.p.).
110 105 100 95 90 85 I
II
III
2005
IV
I
II
III
2006
IV
I
II
III
IV
2007
I
II
III
IV
I
2008
II
III
2009
IV
I 2010
DynamikaPKB realna DYNAMIKA RDRPKB RdR DynamikaKONSUMPCJI Konsumpcji RDR RdR DYNAMIKA DynamikaINWESTYCJI InwestycjiRDR RdR DYNAMIKA
Bank Światowy ocenia w najnowszym raporcie, że wzrost PKB Polski może przekroczyć 3,0 proc. w 2010 r. oraz osiągnąć 3,7 proc. w 2011 r.
PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA Produkcja przemysłowa (GUS)
130
Produkcja przemysłowa wzrosła w czerwcu o 14,5 proc. wobec 13,5 proc. w maju, i była wyższa od oczekiwań rynkowych o 2,5 p.p.
120
Największy wzrost zanotowali producenci sprzętu komputerowego, wyrobów elektronicznych i optycznych (o 98,1 proc.), chemikaliów (35,5 proc.), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (22,6 proc.) i branża papiernicza (19,6 proc.). Spadek zanotowali producenci pozostałego sprzętu transportowego (o 19,4 proc.), napojów (o 13,6 proc.) oraz mebli (o 6,8 proc.).
110 100 90 80 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V 2005
2006
2007
2008
2009
2010
Dynamika produkcji przemysłowej RdR Dynamika produkcji przemysłowej RdR
Ministerstwo Gospodarki (MG) spodziewa się, że dynamika produkcji w lipcu będzie zbliżona do 12 proc. i utrzyma się na wysokim poziomie w kolejnych kwartałach.
SPRZEDAŻ DETALICZNA Sprzedaż detaliczna w cenach bieżących (GUS)
130
Sprzedaż detaliczna wzrosła w czerwcu o 6,4 proc. wobec 4,3 proc. w maju. Do wzrostu najbardziej przyczyniła się wyższa sprzedaż w branży farmaceutycznej i kosmetycznej (20,4 proc.), mebli, sprzętu RTV i AGD (19,7 proc.), w niewyspecjalizowanych sklepach (14,6 proc.), paliw (13,6 proc.), odzieży i obuwia (12,2 proc.) i motoryzacyjnej (8,5 proc.). Spadła sprzedaż prasy i książek (o 8,8 proc.).
120 110 100 90 80 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V 2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika sprzedaży detalicznej RdR Dynamika sprzedaży detalicznej RdR
2010
Niepokojącym sygnałem może być obniżenie się w czerwcu wskaźników nastrojów konsumentów, badanych przez GUS.
Warszawa, 26 lipca 2010
Monitoring Macro
3
STOPA BEZROBOCIA Stopa bezrobocia i zatrudnienie w przemyśle (GUS, Eurostat)
25
5500
20
W czerwcu bezrobocie rejestrowane spadło do 11,6 proc. z 11,9 proc. w maju. Zatrudnienie w przemyśle wzrosło w tym czasie do 5336 tys. osób.
5300
15
5100
10
4900
5
4700 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V 2005
2006
2007
2008
2009
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wskazuje, że na trend spadkowy bezrobocia wpływa realizacja przez urzędy pracy programów aktywizacji z Funduszu Pracy i Europejskiego Funduszu Społecznego. Stopa bezrobocia do końca 2010 r. może wzrosnąć według oczekiwań rynkowych, ale do poziomu nie wyższego niż 12,5 proc.
2010
Stopa bezrobocia rejestrowanego (w proc., lewa oś) Stopa bezrobocia rejestrowanego Stopa bezrobocia BAEL (w proc., lewa oś) BAEL Przeciętne zatrudnienie w przemyśle (w tys., prawa Przeciętne zatrudnienie w przemyśle (woś) tys.)
INFLACJA Inflacja (NBP, GUS)
105
Inflacja CPI wyniosła w czerwcu 2,3 proc. (cel inflacyjny NBP 2,5 proc., +/- 1 p.p.). Analitycy MG prognozowali nieco wolniejsze tempo wzrostu cen.
104
Najsilniejszy wpływ na kształtowanie inflacji miał wzrost cen żywności (0,5 proc.) oraz towarów i usług związanych z mieszkaniem (0,3 proc.). Droższa żywność była wynikiem wzrostu cen owoców (o 4,7 proc.) oraz drobiu i mięsa. Wzrost kosztów dóbr i usług związanych z mieszkaniem wynikał przede wszystkim ze zmian w taryfach.
103 102 101 100 99 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V 2005
2006
2007
2008
2009
2010
Inflacja CPI INFLACJA CPI Inflacja bazowa po wyłączeniu cen administrowanych PO WYŁĄCZENIU CEN ADMINISTROWANYCH
MG szacuje, że roczny wskaźnik wzrostu cen w lipcu utrzyma się poniżej celu inflacyjnego Rady Polityki Pieniężnej. Powinien on spaść w lipcu do 2,1 proc.
STOPY PROCENTOWE Stopa referencyjna, WIBOR 1M i WIBROR 3M (NBP, Stooq.pl)
7,00
RPP pozostawiła w czerwcu stopy procentowe na niezmienionym poziomie. Stopa referencyjna wynosi 3,50 proc. Podkreślono jednak, że wzrost stóp możliwy jest jeszcze w tym roku, ze względu na prognozowany wzrost inflacji.
6,50 6,00 5,50 5,00 4,50 4,00 3,50 3,00 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII 2005
2006
2007
WIBOR 1M (średnie miesięczne) Serie1 WIBOR 3M (średnie miesięczne) Serie2 Stopareferencyjna referencyjna NBP Stopa
2008
2009
2010
Stopy WIBOR wciąż malały osiągając historycznie niskie poziomy, podobnie jak stopy LIBOR i EURIBOR. Średnia stopa 1-miesięcznego WIBOR-u wyniosła w lipcu 3,60 proc., a WIBOR 3-miesięcznego 3,81 proc., odpowiednio o 4 i 6 pkt. bazowych niżej niż w miesiącu poprzednim. Średnia rentowność 49-tygodniowych bonów skarbowych wyniosła podczas aukcji 26 lipca 3,98 proc. i była wyższa od aukcji z maja o ok. 15 pkt. bazowych.
Warszawa, 26 lipca 2010
Monitoring Macro
4
BILANS PŁATNICZY 50000,0
Eksport, import towarów oraz rachunek obrotów bieżących w mln zł (GUS, NBP)
1 000 0
45000,0
-1 000 40000,0
-2 000
35000,0
-3 000 -4 000
30000,0
-5 000 25000,0
-6 000
20000,0
Wielkość eksportu towarów wzrosła w maju w relacji do poprzedniego miesiąca o blisko 5 proc. W ujęciu rocznym eksport wzrósł o ponad 14 proc. Tempo wzrostu importu było większe mdm o prawie 7 proc., a rdr o nieco ponad 19 proc. Ujemne saldo bilansu handlowego wyniosło -1,845 mld zł, pogarszając się o blisko 20 proc. mdm. W analogicznym okresie 2009 r. saldo obrotów towarowych było z kolei bardzo bliskie równowagi.
-7 000
W maju ujemne saldo rachunku obrotów bieżących wyniosło ok. 1,09 mld zł i było lepsze mdm o 210 mln zł (16 proc.). Na jego wysokość wpłynęły ujemne saldo dochodów i obrotów towarowych oraz dodatnie transferów bieżących i usług. Saldo rachunku obrotów bieżących stanowiło ok. 2% PKB i nie stanowiło zagrożenia dla stabilności złotego.
I III V VIIIX XI I III V VIIIX XI I III V VIIIX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V 2005
2006
2007
2008
2009
2010
Import (lewa oś) Import Eksport (lewa oś) Eksport bilans obrotów bieżących Rachunek obrotów bieżących (prawa oś)
KURSY WALUTOWE Kurs EUR/PLN i USD/PLN (NBP)
4,8000
3,8000
4,6000
3,6000
4,4000
3,4000 3,2000
4,2000
3,0000
4,0000
2,8000
3,8000
2,6000
3,6000
2,4000
3,4000
2,2000
3,2000
2,0000 I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V 2005
2006
2007
2008
2009
2010
EUR/PLN (LEWA OŚ)oś) EUR/PLN (lewa USD/PLN (PRWA OŚ) oś) USD/PLN (prawa
Kurs EUR/USD (NBP)
Kurs EUR/PLN w ciągu ostatnich 30 dni fluktuował w granicach 4,06 zł do 4,16 zł, notując 23 lipca poziom 4,06 zł. Kurs USD/PLN poruszał się w analizowanym okresie w trendzie spadkowym, osiągając 23 lipca poziom 3,14 zł. Wykazywał dość dużą zmienność, fluktuując w przedziale 3,14 zł – 3,32 zł. Od początku lipca złoty stale umacniał się wobec dolara. Umocnienie złotego jest wynikiem wzrostu notowań EUR/USD oraz poprawy klimatu inwestycyjnego na rykach finansowych. Inwestorzy spodziewają się dalszej aprecjacji złotego do końca miesiąca.
Kurs EUR/USD wahał się w przedziale od 1,22 USD do 1,29 USD w ostatnich 30 dniach.
1,6000
Kurs EUR/USD wykazywał stałą tendencję wzrostową. Na dzień 23 lipca kurs wynosił 1,29 USD. Potencjał wzrostowy tworzyły z jednej strony udane aukcje hiszpańskiego i francuskiego długu, z drugiej kolejne słabsze od prognoz dane z amerykańskiej gospodarki.
1,5000 1,4000 1,3000 1,2000 1,1000 I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V 2005
2006
EUR/USD EUR/PLN (LEWA OŚ)
2007
2008
2009
2010
Analitycy rynkowi prognozują, że kurs EUR/USD może zatrzymać się na lokalnym szczycie 1,30 USD przez najbliższych kilka dni. Dalsze wzrosty uzależnione są od nastrojów w Stanach Zjednoczonych.
Warszawa, 26 lipca 2010
Monitoring Macro
5
SUROWCE Ceny złota i ropy naftowej (Economagic, LBMA)
1400
140
1200
120
1000
100
800
80
600
60
400
40
200
20 I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI IX XI I III V VI 2005
2006
2007
2008
2009
2010
ZłotoUSD/UNCJA (USD/uncja,(LEWA lewa OŚ) oś) ZŁOTO RopaUSD/BARYŁKA (USD/baryłka, prawaOŚ) oś) ROPA (PRAWA
Kurs złota w ostatnich 30 dniach fluktuował pomiędzy 1181,5 USD i 1256 za uncję. Cena ropy natomiast wahała się pomiędzy 74 USD a 80,5 USD za baryłkę. Zdaniem przedstawicieli branży, zwyżkowa tendencja na rynku złota spowodowana jest między innymi osłabieniem kursu dolara i tym samym spadku ceny kruszcu w innych walutach. Ceny ropy nie wykazywały się dużą zmiennością. Cena ropy naftowej w najbliższych dniach może spadać w efekcie publikacji raportu Departamentu Energii, który negatywnie zaskoczył rynek. Cena złota powinna dalej rosnąć, choć już nie w takim tempie jak w ostatnich miesiącach.
NOTOWANIA GIEŁDOWE Notowania indeksu WIG i WIG20 (GPW) 80000
4000
70000
3500
60000
3000
50000
2500
40000
2000
30000
1500
20000
Indeks WIG osiągnął 23 lipca wartość 42 292 pkt., tj. o ponad 1900 pkt. wyższą niż pod koniec czerwca. Średnie obroty na sesji były w lipcu jednak o ¼ niższe w porównaniu do poprzedniego miesiąca. Kurs WIG20 znajdował się w wyraźnym trendzie zwyżkowym, przy dużych średnich obrotach na sesję przekraczających 1 mld zł. Wartość indeksu 23 lipca wyniosła 2460 pkt. i była o ponad 5% wyższa niż miesiąc wcześniej.
1000 I III VVII IX XI I III V VII IX XI I III VVII IX XI I III VVII IX XI I III VVII IX XI I III V VII 2005
2006
2007
2008
2009
2010
WIG (lewa oś) OŚ) WIG (LEWA WIG20 (prawa oś) OŚ) WIG20 (PRAWA
Najbliższy czas będzie okresem publikacji danych finansowych firm za II kwartał. Analitycy spodziewają się dobrych wyników, co może pchnąć indeksy w górę. Pozytywnym nastrojom sprzyja umocnienie złotego.
INFLACJA W STREFIE EURO I USA Inflacja w strefie euro i Stanach Zjednoczonych (Eurostat, Fed)
106
Inflacja HICP w strefie euro wyniosła w czerwcu 1,4 proc. wobec 1,6 proc. w maju, natomiast CPI w Stanach Zjednoczonych spadło do 1,1 proc. wobec 2,0 proc.
105 104
Europejski Bank Centralny wskazuje, że wzrost inflacji w ostatnich miesiącach wynika z podwyżek cen energii, jednak do końca roku HICP utrzyma się poniżej, ale blisko 2 proc. Departament Pracy Stanów Zjednoczonych wskazuje na wpływ niższych cen energii elektrycznej na spadek wskaźnika CPI.
103 102 101 100 99 98 97 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V 2005
2006
2007
2008
InflacjaHICP HICPw wstrefie strefie euro Inflacja euro InflacjaCPI CPIw wStanach Stanach Zjednoczonych Inflacja Zjednoczonych
2009
2010
Inflacja w strefie euro w utrzyma się do końca roku w przedziale 1,4 proc. i 1,6 proc. (EBC). Rezerwa Federalna utrzymuje, że wysoki poziom bezrobocia zadziała antyinflacyjnie.
Cut-off date: 23.07.2010 r.
Warszawa, 26 lipca 2010
Monitoring Macro
ZAŁĄCZNIK STATYSTYCZNY DANE MIESIĘCZNE
2009
2010
XII
I
II
III
IV
V
VI
Produkcja przemysłowaa
7,4
8,5
9,2
12,4
9,7
13,5
14,5
Indeks PMI
52,4
51
52,4
52,5
52,5
52,2
53,3
7,2
2,5
0,1
8,7
-1,6
4,3
6,4
-18,9
-18,4
-15,7
-17,3
-14,7
-12,3
-19
3,5
3,5
2,9
2,6
2,4
2,2
2,3
0
0,6
0,2
0,3
0,4
0,3
0,3
Inflacja PPI YoY
2,1
0,2
-2,4
-2,4
-0,4
1,5
1,9
Wynagrodzenia w przedsiębiorstwacha
6,5
0,5
2,9
4,5
3,2
4,8
3,5
Bezrobocie rejestrowaneb
11,9
12,7
13
12,9
12,3
11,9
11,6
12,4
11,9
20,1
24,1
21,5
24,3
-
-3,2
7,6
22,3
27
23
29,6
-
Eksport wg GUS , dane kumulowane
-15,9
1,8
7,5
14
15,4
17,8
-
- kraje rozwinięte
-13,2
-1,7
4,8
12,4
14,6
17,2
-
- kraje UE
-13,9
-2,7
3
11
13,3
16,3
-
- kraje rozwijające się
-12,8
46,7
41,6
31,7
27,5
28,4
-
- kraje Europy Śr. - Wsch.
-39,1
14,8
12,6
17,5
14,1
15,7
-
Rachunek obrotów bieżących w mln euro
-959
-754
155
-559
-336
-268
-
Napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych netto, w mln euro
219
1153
814
1173
889
-370
-
Kurs EUR, w zł
4,1
4,05
3,93
3,85
3,9
4,08
4,14
Kurs USD, w zł
2,88
2,92
2,89
2,89
2,93
3,31
3,39
4,23
4,24
4,17
4,13
3,92
3,85
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
3,5
Sprzedaż detaliczna
a
Wskaźnik ufności kons. (bieżący) Inflacja CPI YoYb b
Inflacja CPI MoM b
a,c
Eksport , dane miesięczne NBP a,c
Import , dane miesięczne NBP a,c
a
WIBOR 3M , średnia miesięczna b
Główna stopa NBP
DANE KWARTALNE a
PKB
a
Inwestycje
Konsumpcja
a b
Bezrobocie BAEL
2008
2009
2010
III
IV
I
II
III
IV
I
5,2
3,2
0,7
1,1
1,8
3,3
3,0
5,6
6,1
-0,8
-3,3
-1,4
1,1
-12,4
5,6
5,4
3,3
1,6
2,3
1,7
2,2
6,6
6,7
8,3
7,9
8,1
8,5
10,6
a) Wzrost w proc. rok do roku ; b) Poziom w proc ; c) Wzrost eksportu liczony jest na podstawie danych w euro
Źródło: GUS, NBP, Reuters
3,5
6
Warszawa, 26 lipca 2010
Monitoring Macro
OPIEKUN NAUKOWY SKN FM Prof. dr hab. Cezary Wójcik Adiunkt w SGH i PAN, od maja 2007 r. do października 2008 r. Dyrektor Biura ds. Integracji ze Strefą Euro w NBP. Ukończył SGH oraz Wydział Prawa UW. Absolwent Advanced Studies Program in International Economic Policy Research w Kilońskim Instytucie Gospodarki Światowej i International Faculty Development Program w IESE Business School. Autor kilkudziesięciu publikacji naukowych z zakresu polityki pieniężnej i kursowej. W 2004 r. powołany w skład Rady Makroekonomicznej przy Ministrze Finansów, w latach 2005-2006 Radca Ministra Finansów. W przeszłości pracował w Europejskim Banku Centralnym (2003–2004), Narodowym Banku Austrii i Wiedeńskim Instytucie Międzynarodowych Studiów Porównawczych (2000–2002). Stypendysta Fulbrighta, Komisji Europejskiej, Tygodnika „Polityka”, Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Włada językiem angielskim, niemieckim i hiszpańskim. Opiekun naukowy SKN FM oraz inicjator Monitoringu Macro.
OPRACOWALI: Martyna Izdebska-Tran (Redaktor) Studentka V roku SGH (Finanse i Rachunkowość). Interesuje się polityką pieniężną i asymetrią informacji na rynkach finansowych, a poza uczelnią – wspinaczką skalną i kulturą Azji Południowo-Wschodniej. Moderator debat oksfordzkich oraz symulacji obrad ONZ. Ukończyła praktykę w Gazecie Giełdy „Parkiet”. W SKN FM od 2008 r., pełni funkcję wiceprzewodniczącej. Biegle posługuje się językiem angielskim, komunikatywnie niemieckim. Robert Kardaś (współredaktor) Absolwent dwóch studiów licencjackich na Uniwersytecie Gdańskim. Obecnie student V roku SGH (Finanse i Rachunkowość). Interesuje się rynkiem kapitałowym, w szczególności publicznym rynkiem giełdowym oraz rynkiem instrumentów pochodnych. W wolnym czasie lubi uprawiać sport, czytać książki o tematyce polityczno-historycznej. Mówi biegle po angielsku.
Grzegorz Powalski (współredaktor) Student V roku Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych (Nauki Polityczne) oraz II roku SGH (Finanse i Rachunkowość). Przez rok studiował również na Uniwersytecie Maltańskim. Interesuje się powiązaniami polityki z sektorem finansowym. Dobrze włada językiem angielskim, zna też język niemiecki i podstawy hiszpańskiego. Do jego pozanaukowych zainteresowań należą dyplomacja i żeglarstwo.
7