Güneş Daha Bir Cömert Sanki Kuzey Kıbrıs’ta Hazırlayan: TÜRSAB Ar-Ge Departmanı/Mart 2008... Tertemiz ve bozulmamış muhteşem bir doğaya, neredeyse tüm yıl boyunca güneşle bezenen kilometrelerce uzunluğundaki pırıl pırıl kıyı bir şeridine ve 9 bin yıllık görkemli bir tarihe sahip Kuzey Kıbrıs Cumhuriyeti (KKTC) Adadaki barış rüzgarlarının yeniden esmeye başlamasıyla önümüzdeki günlerde yeniden hem Türkiye’nin hem de uluslar arası camianın gündemine yoğun bir şekilde gelecek gibi görünüyor. Kıbrıs Rum Kesiminde Şubat ayında yapılan genel seçimlerden AKEL Genel Sekreteri Dimitris Hristofyas’ın galip çıkmasıyla yeniden başlayacak gibi görünen barış sürecinin Adayı nihai bir barışa götürüp götürmeyeceği konusunda şimdiden kesin bir şey söylemek mümkün değilse de barış adına yapılacak her girişimin Ada turizmine ve özelde de KKTC’ye faydası olacağı kesin. Keşfedilmeyi bekleyen birçok saklı güzelliğiyle Kuzey Kıbrıs, tarihin ve doğanın buluştuğu dünyanın ender köşelerinden birisi. Tepelerden Akdeniz’in o güzel ışıltılarını izlerken, güneşin Akdeniz’in bu köşesine biraz torpilli davrandığını düşünmeden edemiyor insan. Sırasıyla Mısır, Hitit, Aka ve Dor devletlerinin eline geçen Ada, Demir Çağı boyunca da Fenike, Asur, yeniden Mısır ve sonra Pers devletlerini ağırlamış. Helenistik dönemde Büyük Đskender’in ve Ptoleme Hanedanı’nın egemenliğinde yaşayan Kıbrıs, yaklaşık 350 yıllık Roma döneminden sonra Hristiyanlıkla tanışmış ve St. Paul , St. Barnabas gibi azizlere kucak açmış. Bizans döneminde stratejik önemi artan “Ada”, Đslamiyet’in doğuşuyla Araplar’ın da hedefi olmuş. 1191 yılında “Aslan Yürekli Richard” Üçüncü Haçlı Seferi sırasında adaya yerleşmiş ve daha sonra Adayı Templar Şövalyeleri’ne satmış. 1192 yılında Adayı satın alan Guy de Lusignan ve soyu 1489’da Venedikliler’in Adayı alışına kadar Kıbrıs'ı yönetimi altında tutmuşlar. Bu dönemde Kıbrıslı soylular ve tüccarlar büyük servetleriyle ün kazanırken, Ada Müslümanlar’a karşı bir savunma üssü olma konumunu da korumuş. Kıbrıs bundan sonra sırasıyla Venedikliler, 1571’den 1878’e kadar Osmanlılar ve 1878 yılında ise Đngilizlerin eline geçmiş. 1960 yılında Türkiye, Đngiltere ve Yunanistan’ın garantörlüğünde bağımsızlığına kavuşan Ada’da iki toplumlu bir devlet kurulmuş. Ancak, bağımsızlıktan kısa bir süre sonra çıkan iç savaşa 1963 yılında Birleşmiş Milletler müdahalesi gelmiş. Đki toplumu birbirinden ayıran Yeşil Hat oluşturulmuş. 1974 yılında ise Kıbrıs’ı Yunanistan’la birleştirmeyi (ENOSĐS) hedefleyen EOKA Örgütünün yaptığı darbe ve Türklere yönelen terör hareketleri üzerine Türkiye garantör devlet haklarını kullanarak Barış Harekatını düzenlemiş. Barış Harekatı ile Türk toplumunun yaşadığı bölge darbeci güçlerin ve ırkçı terör çetelerinin elinden kurtarılmış. Sonraki yıllarda Türkiye ve Kıbrıs Türk kesiminin Ada’da iki kesimli eşit haklara sahip federatif bir devlet oluşturma yolundaki çabaları sonuç vermeyince Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 1983 yılında kurularak yeni bir Türk Cumhuriyeti doğmuş. Başkent Lefkoşa... Lefkoşa, Başparmak Dağları’nın ardındaki iç düzlükte kurulmuştur. Adını M.Ö. 300 yılında kenti imar eden Lefkos’tan alan Lefkoşa, tarih boyunca ticari ve dini merkez olarak bilinmiştir. Lefkoşa, Gotik ve Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerine sahiptir. Selimiye Camii olarak da bilinen St. Sophia Katedrali, Gotik mimarinin şaheserlerinden biri olarak bilinir. Barbarlık Müzesi, Bedesten, Haydar Paşa Camii, Selimiye Camii, Etnografya Müzesi, Büyük Han, Kumarcılar Hanı, Büyük Hamam, Derviş Paşa Konağı...şehrin görülebilecek tarihi cazibelerinden bazılarıdır.

TÜRSAB Ar-Ge Departmanı, Mart 2008

Kıbrıs’ın Gözbebeği Girne... “Kuzey Kıbrıs'ın incisi ve gözbebeği” olarak tarif edilen kent, adanın en gözde tatil beldelerinden biridir. Bazı söylentilere göre kent M.Ö. X. yüzyılda Akalar tarafından kuruldu. Kurucuları kente ülkelerindeki bir dağın adı olan Kyrenia adını verdiler. Başka bir söylenti ise M.Ö. IX. yüzyılda buraya yerleşenlerin ticaret kolonileri kuran Fenike'liler olduğudur. Kentin en ilginç tarihi eserlerinden bir tanesi Girne Kalesi'dir. At nalı biçimindeki Girne Limanı’nın hemen kıyısında yeralan kale, tarihin değişik dönemlerinden izler taşır. Girne'de görülebilecek yerler arasında Girne Kalesi, Beylerbeyi, St. Hilarion Kalesi, Hz. Ömer Türbesi, Batık Gemi Müzesi, Bufavento Kalesi, Barış ve Özgürlük Müzesi, Halk Sanatları Müzesi sayılabilir. Romantizm Kenti: Gazi Magosa... Altın kumlu sahilleri, dalışa uygun tertemiz denizi ve Ortaçağ’ın büyüleyici mimari kalıntılarıyla Kıbrıs’ın en romantik kentlerinden biridir Gazi Magosa. Luzinyanlar tarafından yapılan 17 metre yüksekliğindeki surlar, Eski Magosa’nın etrafını çevreler. Ceneviz ve Venedikliler zamanında başkent olan Magosa, Shakespeare’in ünlü oyunu Othello’ya da konu olan Otello Kalesi ile ünlüdür. Lefkoşa’da taç giymiş Luzinyan krallarının daha sonra Kudüs Kralı olarak ikinci kez taç giyme töreninin yapıldığı ve 14’üncü yüzyıl Gotik mimarisinin güzel bir örneğini oluşturan Lala Mustafa Paşa Camii (St. Nicholas Katedrali) Magosa’nın barındırdığı en önemli eserler arasında yer alır. Gazi Magosa aynı zamanda ünlü şair Namık Kemal’in sürgün yıllarını geçirdiği zindana da evsahipliği yapıyor. Antik tiyatrosu ve mermer sütunlarıyla ünlü Salamis Ören Yeri kentin görülmeden dönülmeyecek önemli tarihi eserlerinden. Kıbrıs’ın Güzel Kenti: Güzelyurt... Kıbrıs adasının kuzeybatısında bulunan Güzelyurt turunçgil bahçeleriyle çevrili adı gibi güzel bir yerleşim birimidir. Çok verimli toprakları bulunan Güzelyurt'ta portakal, greyfurt, karpuz, kavun ve çeşitli sebzeler yetiştirilmektedir. Turunçgillerin çoğu ihraç edilmekte, bir kısmı ise meyve suyu yapılarak içerde tüketilmekte ve gene meyve suyu olarak ihraç edilmektedir. Narenciye bahçeleri, Güzelyurt Arkeoloji Müzesi, Lefke, St. Mamas Kilisesi, Soli Bazilikası, kentin önemli turistik cazibelerinden bazılarıdır. Bakir kalabilen bir güzellik: Đskele /Karpaz... Bozulmamış bitki örtüsü eşliğinde, klasik köy yaşantısını görmek, vahşi hayatla içiçe sakin ve huzurlu bir tatil geçirmek isteyenler için ideal bir tatil beldesidir Karpaz. Kente özgü taş evleri, doğal yaşamı, antik kiliseleriyle ziyaretçilerine bambaşka bir atmosfer sunar. Karpaz, 3 km’ye uzanan altın renkli kumsalıyla ünlü. Kaplumbağaların başlıca üreme yeri de olan Karpaz sahili, uzmanlarca nesli tükenmekte olan kaplumbağa türlerinin üremesi için Doğu Akdeniz’in en uygun yerlerinden biri olarak kabul ediliyor. Karpaz’a gelmişken bu doğal hayatın ayrılmaz parçası haline gelen eşekleri görmemek de olmaz tabii. Karpaz bölgesinde son yıllarda ekoturizme yönelik ciddi çalışmalar yürütülüyor. Bunlardan bir tanesi pilot olarak seçilen Büyükkonuk Köyü. Köyde konaklamaya uygun pansiyon, restoran ve turizm ofisi bulunuyor. Karpaz’ın görülmeden dönülmeyecek yerleri arasında Büyükkonuk Köyü, Kantara Kalesi, Ayios Philos Ören Yeri, Aya Trias Bazilikası, Đskele Müzesi sayılabilir. Sualtının Farklı Dünyası...

TÜRSAB Ar-Ge Departmanı, Mart 2008

Kuzey Kıbrıs’ta su altı dünyası da adanın güzelliğinden payına düşeni çokça almış. Girne, Gazi Magosa ve Karpaz Yarımadası’nda belirlenmiş özel yerlerde dalgıçlık oldukça ünlü. Kuzey Kıbrıs kıyıları Akdeniz'in en zengin sualtı bitki örtüsüne sahip. Kuzey Kıbrıs’ta Düzenlenen Festivaller Mart -Avrupa Film Festivali : Lefkoşa, Girne ve Gazimagosa -Fotoğraf ve Film Festivali: Doğu Akdeniz Üniversitesi, Gazimagosa http://www.emu.edu.tr/underwaterfestival/eng/index.htm Mayıs Uluslararası Bellapais Müzik Festivali, Gazimagosa Haziran -Haziran-Temmuz Uluslararası Gazimagosa Kültür ve Sanat Festivali -Güzelyurt Portakal Festivali Temmuz -Uluslararası Halk Dansları Festivali: Đskele, Lefkoşa, Gönyeli -5-16 Temmuz Đskele Festivali -Lefke Ceviz Festivali Ağustos Uluslararası Kıbrıs Tiyatro Festivali: Lefkoşa, Girne ve Gazi Magosa Eylül Uluslararası Kuzey Kıbrıs Müzik Festivali Ekim Zeytin Festivali, Girne KKTC Turizm Verileri KKTC Ekonomi ve Turizm Bakanlığı’ndan alınan bilgiye göre 2007 yılında ülkeyi yaklaşık 791 bin kişi (KKTC vatandaşları hariç) ziyaret etmiş. Ziyaretçi sayısında bir önceki yıla göre yüzde 10.5 oranında bir artış sözkonusu. KKTC vatandaşlarıyla birlikte bu rakam 423 bine ulaşıyor. TC vatandaşları 2007 yılında 266 bin konaklama ile en büyük paya sahipler. TC vatandaşlarının aynı yıl gerçekleştirdikleri geceleme sayısı ise 778 bin. 2007 yılında ülkeye giriş yapan yabancılar içinde (TC vatandaşları hariç) en büyük pay Đngiltere’ye ait. Onu Almanya ve Đran izliyor. Almanya pazarında 2006’ya göre meydana gelen artış oranı yüzde 271 ile oldukça dikkat çekici. KKTC'ye Giriş Yapan Đlk 10 Pazar (TC Uyruklular Hariç) Milliyet 2006 2007 Đngiltere Almanya Đran Rusya Bulgaristan Moldovya Ukrayna Kazakistan Azerbaycan Suriye

67 123 5 562 5 295 1 374 2 067 1 874 1 181 1 051 873 582

50 155 20 641 6 596 3 628 2 359 2 345 1 947 1 555 1 364 1 322

KKTC Ekonomi ve Turizm Bakanlığı

TÜRSAB Ar-Ge Departmanı, Mart 2008

Değişim % -25,3 271,1 24,6 164,0 40,3 25,1 64,9 48,0 56,2 127,1

KKTC Turizm Geliri Turizm Gelir Yıllar (Milyon Dolar) 1997 183,2 1998 186,1 1999 192,8 2000 198,3 2001 93,7 2002 114,1 2003 178,8 2004 288,3 2005 328,8 2006 258,3

Dış Ticaret Açığını karşılama Oranı % 61,3 55,2 53,5 53,0 39,5 43,2 41,9 36,4 28,0 21,1

KKTC Ekonomi ve Turizm Bakanlığı

2007 yılında KKTC’nin 15 bin 832 yatak kapasitesi bulunuyor. Yatak kapasitesinin yüzde 40’ı 5 yıldızlı konaklama tesislerine ait. Turizm tesisleri bünyesinde 20 adet Casino dediğimiz eğlence sektörüne yönelik hizmet veren işletmeler bulunuyor. Bununla birlikte bu casinolara ağırlıklı olarak Türk vatandaşlarının ilgi gösterdiği belirtiliyor. KKTC Turizm Tanıtma ve Pazarlama Dairesi'nden elde edilen verilere göre Kuzey Kıbrıs’ta A, GA ve B grubu olmak üzere 156 seyahat acentası hizmet veriyor.

Dikkat Ayrı Bir Kutu Yapılacak Yeni Uçak Bağlantılarına Đhtiyaç Var Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) tarafından Kıbrıs Temsilcisi olarak atanan Merit Otelleri Yönetim Kurulu Başkanı Reha Arar, Kuzey Kıbrıs’ı ziyaret eden pazarlar içinde Türkiye’nin ilk sırada yer almasına karşın, Türk vatandaşlarının Kıbrıs’ı yeterince tanımadıklarını düşünüyor. TÜRSAB önderliğinde Kuzey Kıbrıs’ın Türkiye çapında tanıtılmasına yönelik yapılacak çalışmaların Kıbrıs turizmine büyük katkılar sağlayacağını söyleyen Arar, iki ülke turizm trafiğinin artırılması için en kısa sürede Denizli, Konya, Bursa, Diyarbakır ve Erzurum gibi yeni uçuş bağlantılarının yapılması gerektiğinin altını çiziyor. Girne çevreyolunun ve Bafra Turizm Bölgesi çalışmalarının kısa zamanda bitirilmesinin Kıbrıs turizmine önemli ivmeler kazandıracağını belirten Arar, Kıbrıs’ın denizyoluyla Akdeniz’e bağlayacak yeni projelere de ihtiyaç duyulduğunu söylüyor. Kıbrıs’n kongre turizminde geleceği parlak... Reha Arar’a göre Kıbrıs önümüzdeki bir kaç yıl içinde kongre ve incentive turizminde çok önemli bir yere gelecek. Son yıllarda Kıbrıs’ta büyük toplantı ve kongre salonları bulunan yeni oteller açıldığına dikkat çeken Arar, artık destinasyon seçicilerin de Kıbrıs’tan fiyat almadan organizasyonlarını yapmadıklarını belirtiyor. Her medeniyet farklı bir kültür bırakmış Kıbrıs’a... Kıbrıs’ta, 9 bin yıllık tarihi süreçte yaşayan her kültürün bu topraklarda kendinden bir parça bıraktığını söyleyen Reha Arar, bunun en güzel örneğini Kuzey Kıbrıs’ın gastronomisinde görmenin mümkün olduğunu belirtiyor... Araplardan humus, Đngilizler’den sütlü çay, Yunan kültüründen kalan meze çeşitleri, Konya kültüründen gelen et yemekleri gibi. Örneğin koyunun karın zarına sarılan köftenin ızgarada pişirilmesiyle yapılan Kıbrıs’ın en ünlü yemeklerinden olan “Şeftali Kebabı”(aslı Şef Ali Kebabı), molohiya yemeği, ceviz macunu...vb, farklı kültürlerden gelen, ancak Kuzey Kıbrıs insanının elinde farklı lezzet ve sunumlara bürünen yemeklerden. Kıbrıs'ta ulaşım imkanları Havayolları KTHY Kuzey Kıbrıs Türk Hava Yolları'nın (KTHY) elinde 960 adet koltuk kapasitesine sahip 5 uçak bulunuyor.

TÜRSAB Ar-Ge Departmanı, Mart 2008

Đstanbul-Lefkoşa Haftanın 7 günü karşılıklı 2 uçuş Haftanın 2 günü karşılıklı 3 uçuş Haftanın 1 günü karşılıklı 4 uçuş Ankara- Lefkoşa Haftanın 7 günü karşılıklı 1 uçuş Antalya- Lefkoşa Haftanın 4 günü gidiş tek uçuş Haftanın 1 günü gidiş 2 uçuş Đzmir- Lefkoşa Haftanın 6 günü karşılıklı tek uçuş Haftanın 2 günü karşılıklı 2 uçuş Adana- Lefkoşa Haftanın her günü karşılıklı tek uçuş Muğla- Lefkoşa Haftanın 1 günü karşılıklı tek uçuş Gaziantep- Lefkoşa Haftanın 3 günü karşılıklı tek uçuş Trabzon- Lefkoşa Haftanın 1 günü karşılıklı tek uçuş Londra- Lefkoşa Haftanın 3 günü Antalya aktarmalı karşılıklı tek uçuş Haftanın 3 günü Đzmir aktarmalı karşılıklı tek uçuş Haftanın 1 günü Muğla aktarmalı karşılıklı tek uçuş Haftanın 1 günü G. Antep aktarmalı karşılıklı tek uçuş Manchester- Lef. Haftanın 1 günü Antalya aktarmalı karşılıklı tek uçuş THY Đstanbul – Lefkoşa Haftanın 7 günü karşılıklı 2 uçuş Cuma ve Pazar günleri karşılıklı ek sefer bulunuyor.

Pegasus Đstanbul- Lefkoşa

Adana- Lefkoşa Ankara- Lefkoşa Antalya-Lefkoşa Londra-Lefkoşa

Haftanın 7 günü karşılıklı tek uçuş Haftanın 2 günü karşılıklı 2 uçuş Haftanın 1 günü karşılıklı 3 uçuş Haftanın 6 günü karşılıklı tek uçuş Haftanın 6 günü karşılıklı tek uçuş Haftanın 2 günü karşılıklı 2 uçuş Haftanın 3 günü karşılıklı tek uçuş

Atlas Jet Đstanbul- Lefkoşa Haftanın 6 günü karşılıklı 2 uçuş Haftanın 1 günü karşılıklı tek uçuş Adana- Lefkoşa Haftanın 7 günü karşılıklı tek uçuş Ankara- Lefkoşa Haftanın 5 günü karşılıklı 2 uçuş Haftanın 2 günü karşılıklı tek uçuş Antalya-Lefkoşa Haftanın 7 günü karşılıklı tek uçuş Đzmir-Lefkoşa Haftanın 5 günü karşılıklı tek uçuş Denizyolları Taşucu – Girne arasında her gün saat 11’de 2.5 saatlik denizotobüsü seferleri bulunuyor. Alanya-Girne haftanın 2 günü sefer bulunuyor (seferler yaz aylarında) Haftanın 5 günü ise Taşucu-Girne arasında feribot seferleri mevcut. 1 adet Magosa ile Mersin arasında haftanın 3 günü sefer yapılıyor. >>

TÜRSAB Ar-Ge Departmanı, Mart 2008