Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013 Załącznik do Uchwały Nr …………..……….……. Rady Miejskiej w Gogolinie z dnia ……………………..200...
3 downloads 0 Views 5MB Size
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Załącznik do Uchwały Nr …………..……….……. Rady Miejskiej w Gogolinie z dnia ……………………..2009 r.

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Gogolin 2009 r.

1

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

SPIS TREŚCI: Wprowadzenie............................................................................................................................4 Wstęp..........................................................................................................................................5 1.Charakterystyka obecnej sytuacji w mieście...........................................................................9 1.1.Sfera zagospodarowania przestrzennego .......................................................................9 1.1.1.Struktura funkcjonalno – przestrzenna miasta Gogolin..........................................9 1.1.2.Strefy ochrony konserwatorskiej..........................................................................16 1.1.3.System przyrodniczy miasta i gminy....................................................................17 1.1.4.Struktura własnościowa gruntów i budynków......................................................21 1.1.5.Komunikacja.........................................................................................................23 1.1.6.Infrastruktura techniczna......................................................................................25 1.1.7. Przestrzenie publiczne – stan i ocena .................................................................30 1.1.8. Zasoby rekreacyjno – turystyczne miasta Gogolin i możliwości rozwoju turystyki.............................................................................................................30 1.1.9.Identyfikacja problemów w sferze zagospodarowania przestrzennego................31 1.2.Sfera gospodarcza.........................................................................................................33 1.2.1.Struktura działalności gospodarczej prowadzonej w granicach administracyjnych miasta Gogolin:..................................................................................................34 1.2.2.Najważniejsze z punktu widzenia funkcjonowania podmioty gospodarcze i zatrudnienie w największych zakładach miasta...............................................35 1.2.3.Uwarunkowania budżetowe realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych................35 1.2.4.Identyfikacja problemów w sferze gospodarczej ................................................44 1.3. Sfera społeczna.............................................................................................................45 1.3.1.Struktura demograficzna i społeczna mieszkańców miasta..................................45 1.3.2.Specyficzne grupy społeczne wymagające szczególnego wsparcia w ramach LPR....................................................................................................................48 1.3.3.Skala bezrobocia...................................................................................................49 1.3.4.Struktura wykształcenia mieszkańców.................................................................52 1.3.5.Dostęp do infrastruktury społecznej.....................................................................52 1.3.6.Aktywność mieszkańców ....................................................................................60 1.3.7.Stan zasobów mieszkaniowych ...........................................................................60 1.3.8.Działalność organizacji pozarządowych...............................................................62 1.3.9.Problemy zidentyfikowane w sferze społecznej...................................................63 2.Powiązanie idei rewitalizacji z dokumentami planistycznymi na poziomie miasta i regionu – realizacja LPR w kontekście otoczenia strategicznego............................................................64 2.1.Strategia Rozwoju Województwa Opolskiego na lata 2000-2015................................64 2.2.Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata 2007-2013.........66 2.3.Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013..........................................................68 2.4.Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Miasta Gogolin...........................69 2.5.Strategia Rozwoju Powiatu Krapkowickiego na lata 2008-2013..................................69 2.6.Strategia Rozwoju Gminy Gogolin na lata 2000-2015 (z aktualizacjami).....................................................................................................70 2.7.Strategia rozwiązywania problemów społecznych.......................................................71 3.Założenia Lokalnego Programu Rewitalizacji.......................................................................72 3.1.Okres realizacji LPR.....................................................................................................72 3.2.Przesłanki wyboru obszaru rewitalizacji oraz cele rewitalizacji Miasta.......................72 3.3.Obszary rewitalizacji – zasięg geograficzny, uzasadnienie wyboru, przykładowe projekty, opis zastosowanej metodologii.................................................................74 2

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

3.3.1.Kryteria wyboru obszaru rewitalizacji – analiza wskaźnikowa i opisowa...........75 3.3.2.Wnioski z przeprowadzonej analizy.....................................................................80 3.3.3.Graficzne zaprezentowania obszarów rewitalizacji..............................................81 3.3.4.Opis poszczególnych obszarów rewitalizacji.......................................................82 4.Plan finansowy i hierarchizacja zadań przewidzianych do realizacji....................................91 5.System wdrażania LPR..........................................................................................................94 6.Zasady monitorowania, oceny, komunikacji społecznej oraz Strategiczna Ocena Oddziaływania na Środowisko.................................................................................................95 6.1. System monitorowania i oceny LPR............................................................................95 6.2. System komunikacji społecznej LPR...........................................................................97 6.3. Strategiczna Ocena Oddziaływania na Środowisko.....................................................99 Spis załączników.....................................................................................................................102 Spis Tabel ..............................................................................................................................102 Spis Rysunków.......................................................................................................................103 Spis Wykresów.......................................................................................................................103 Bibliografia.............................................................................................................................104

3

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Wprowadzenie Rewitalizacja to proces przemian przestrzennych, społecznych i ekonomicznych w zdegradowanych dzielnicach miast, przyczyniający się do poprawy jakości życia mieszkańców, przywrócenia ładu przestrzennego oraz do ożywienia gospodarczego i odbudowy więzi społecznych. W praktyce rewitalizacja powinna prowadzić do uruchomienia nowych miejsc pracy, rozpowszechnienia aktywnych zachowań społecznych, kulturalnych przedsiębiorczych postaw wśród mieszkańców, zmniejszenia zagrożenia przestępczością, zachowania dziedzictwa kulturowego, remontów i konserwacji – szczególnie zabytkowych – nieruchomości, kompleksowego zagospodarowania nieruchomości i ich otoczenia, a także likwidacji zagrożeń środowiska naturalnego. Wsparcie i dynamizacja programów rewitalizacji ma podłoże w dokumentach rządowych określających strategię i politykę zagospodarowania przestrzennego. Jednym z celów Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego jest „tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską”. Jednym z priorytetów polityki rozwoju regionalnego do 2006 r. jest wsparcie obszarów wymagających aktywizacji i zamorzonych marginalizacją. Do tematyki rewitalizacji odnoszą się również strategie rozwoju województw i programy Unii Europejskiej. W ramach RPO WO na lata 2007-2013, który jest finansowany z: • Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) • Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) przewidziane są środki finansowe na rozwiązywanie problemów degradacji miast związanych z niszczeniem majątku o wartości kulturowej, zabytków, utratą bazy ekonomicznej w postaci zakładów przemysłowych, kopalń, hut, niskim poziomem przedsiębiorczości w miastach poprzemysłowych i wysokim poziomem bezrobocia. O środki finansowe na cele rewitalizacji oprócz gmin będą mogły ubiegać się różne instytucje i podmioty m.in. spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, publiczne szkoły wyższe, stowarzyszenia, fundacje, kościoły, organizacje pozarządowe nie działające dla zysku. Jednak każdy projekt, aby móc ubiegać się o wsparcie musi wynikać z Lokalnego Programu Rewitalizacji, tzn. musi zostać wpisany do takiego programu rewitalizacji, a jego realizacja musi być określona w czasie i uzasadniona zgodnie z wyznaczonymi w RPO WO kryteriami.

4

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Wstęp Miasto Gogolin od dłuższego czasu przygotowuje się do podjęcia ważnych działań mających na celu przede wszystkim poprawę jakości życia mieszkańców poprzez zachowanie dziedzictwa kulturowego i architektonicznego w mieście i gminie, przeciwdziałanie degradacji przestrzennej terenu miasta, jak również degradacji technicznej zasobu mieszkaniowego i tkanki miejskiej a także wdrażanie programów społecznych przyczyniających się do włączania do życia społecznego i zawodowego grup zagrożonych wykluczeniem społecznym. Warunkiem powodzenia wdrożenia zaplanowanych działań jest opracowanie programów i strategii, na podstawie których można będzie ocenić ich skuteczność i przydatność a także modyfikować je w miarę potrzeby. Z inicjatywy władz samorządowych Gogolina opracowano szereg dokumentów, które stały się podstawą do sporządzenia niniejszego Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013 (LPR). Są to między innymi: • Strategia Rozwoju Gminy Gogolin na lata 2000-2015, • Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Gogolin na lata 2007-2013, • Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Miasta Gogolin, • Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Gogolin na lata 2005 – 2009, • Program ochrony środowiska dla Gminy Gogolin na lata 2004-2007 z perspektywą na lata 2008-2011, • Plan gospodarki odpadami dla Gminy Gogolin na lata 2004-2015 • Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2005-2010. Podczas prac nad Lokalnym Programem Rewitalizacji Miasta Gogolin ustalono m.in.: • Zasady zgłaszania uwag do treści i propozycji realizacji projektów – poprzez opracowanie i udostępnienie karty zgłoszenia uwag do treści projektu oraz karty zgłoszenia przedsięwzięcia inwestycyjnego przewidzianego do realizacji w ramach LPR, • Zasady partycypacji społecznej – poprzez umieszczenie na stronach internetowych miasta informacji o prowadzonych konsultacjach społecznych oraz zorganizowaniu otwartego spotkania dla zainteresowanych mieszkańców miasta, • Zasady hierarchizacji zadań przewidzianych do realizacji w ramach LPR. Kluczowe definicje związane z rewitalizacją Każdorazowo, kiedy w niniejszym opracowaniu mowa jest o:

1. rewitalizacji – oznacza to kompleksowy, skoordynowany, wieloletni, prowadzony na określonym obszarze proces przemian przestrzennych, społecznych i ekonomicznych, inicjowany przez samorząd terytorialny (głównie lokalny) mający na celu wyprowadzenie tego obszaru ze stanu kryzysowego, w szczególności poprzez nadanie mu nowej jakości funkcjonalnej i stworzenie warunków do jego rozwoju, w oparciu o charakterystyczne uwarunkowania endogeniczne. 2. Lokalnym Programie Rewitalizacji (LPR) – oznacza to opracowany i przyjęty przez jednostkę samorządu terytorialnego (uchwałą rady), koordynowany przez tą jednostkę wieloletni program działań w sferze przestrzeni, urządzeń technicznych, społeczeństwa i gospodarki oraz środowiska naturalnego, opisujący stan i stopień

5

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

3. 4.

5. 6. 7. 8. 9.

degradacji terenu za pomocą wskaźników społecznych i ekonomicznych oraz planowane do realizacji działania i system ich wdrażania. Celem działań jest wyprowadzenie tego obszaru z sytuacji kryzysowej poprzez nadanie mu nowych funkcji lub przywrócenie funkcji jakie pełnić powinien zgodnie ze swoją specyfiką. Celem programu jest również stworzenie korzystnych warunków do jego dalszego rozwoju. LPR powinien być realizowany zgodnie z określonym harmonogramem czasowym i finansowany z różnych źródeł, opracowany, przyjęty i koordynowany przez gminę. obszarze objętym Lokalnym Programem Rewitalizacji – oznacza to obszar kryzysowy dla którego opracowano i wdraża się program rewitalizacji, obejmujący całość lub część terenu znajdującego się w stanie kryzysowym; obszarze kryzysowym – oznacza to obszar spełniający co najmniej trzy kryteria określone w art. 47 ust 1 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r., ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (Dz. Urz. UE L 371 z 27.12.2006 str 1.) a także obszar poprzemysłowy, powojskowy objęty LPR. modernizacji - oznacza to trwałe ulepszenie lub unowocześnienie istniejącego budynku, lokalu, drogi lub urządzenia, w którego wyniku zwiększa się ich wartość użytkowa; budowie - oznacza to o budowę w rozumieniu przepisów ustawy w dnia 7 lipca 1994r. - Prawo budowlane (t. jednolity Dz. U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 z późn. zmianami); inwestycji - oznacza to środki trwałe w budowie w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.); środkach publicznych - oznacza to środki publiczne w rozumieniu przepisów o finansach publicznych; budynkach mieszkalnych - oznacza to budynki, w których ponad 50% powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnym;

Kolejnymi pojęciami związanymi z rewitalizacją są :



Główne kryteria wyznaczania obszarów kryzysowych i obszarów rewitalizacji: wytyczne dotyczące wyznaczania obszarów kryzysowych posługują się kryteriami unijnymi określonymi m.in. w art. 47 ust 1 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r., ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (Dz. Urz. UE L 371 z 27.12.2006 str 1.) a także obszar poprzemysłowy, powojskowy. Kryteria służące wyznaczaniu obszaru kryzysowego określono jako: - Wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia, - Wysoka stopa długotrwałego bezrobocia, - Niekorzystne trendy demograficzne, - Niski poziom wykształcenia, wyraźny deficyt kwalifikacji i wysoki wskaźnik przerywania skolaryzacji, - Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń,

6

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

-

-

Szczególnie wysoki stopień degradacji środowiska, Niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej, Wysoka liczba imigrantów, grup etnicznych i mniejszościowych lub uchodźców, Porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego, Niski poziom wydajności energetycznej budynków.

Komisja Europejska uwzględniając specyfikę polskich uwarunkowań rozwojowych, w szczególności na obszarach zurbanizowanych i możliwości dostępu do danych statystycznych obrazujących zmiany społeczno – ekonomiczne oraz stan infrastruktury mieszkaniowej ograniczyła liczbę kryteriów zawartych w art. 47 ust. 1 Rozporządzenia nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. W związku z powyższym obszary kryzysowe na których planowane są działania w zakresie mieszkalnictwa wyznaczone są jako obszary wsparcia spełniających łącznie co najmniej trzy z poniższych kryteriów: a) wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia; b) wysoka stopa długotrwałego bezrobocia; c) wysoki poziom przestępczości i wykroczeń; d) niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej; e) porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego.



• •





Stan kryzysowy – sytuacja, w której określony obszar miasta objęty jest szeregiem negatywnych procesów dotyczących przestrzeni, urządzeń technicznych, społeczeństwa, gospodarki, skutkujących degradacją, uniemożliwiających lub utrudniających prawidłowy rozwój obszaru. Projekt rewitalizacyjny - przedsięwzięcie inwestycyjne lub „miękkie”, które jest częścią LPR, w ramach którego realizowane są zadania ze sfery społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Interes publiczny - oznacza ogólny cel przedsięwzięć i działań, którego celem jest zaspokojenie obiektywnych potrzeb ludności lub społeczności lokalnych, poprzez przywrócenie dawnych funkcji obszarom zdegradowanym i stworzenie warunków ich dalszego rozwoju. Obszar przestrzeni publicznej – jest obszarem o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjającym nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, określonym w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy - o którym mowa w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, art. 2 pkt 6). Zespół ds. monitorowania LPR - oznacza zespół powołany przez Burmistrza Gogolina w celu koordynacji działań w zakresie monitorowania i oceny realizacji LPR.

Programy operacyjne dotyczące rewitalizacji: • RPO WO 2007-2013– Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata 2007-2013; • PO IŚ 2007-2013 – Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013; • PO KL 2007-2013 – Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013; • PO IG 2007-2013 – Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 207-2013; • PROW 2007-2013 - Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, oś 4 LEADER

7

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Fundusze europejskie, z których mogą zostać dofinansowane działania zawarte w LPR: • EFRR – Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego; • EFR – Europejski Fundusz Rolny; • EFS – Europejski Fundusz Społeczny; a także:

• • •

FS – Fundusz Spójności; NMF – Norweski Mechanizm Finansowy; EOG – Europejski Obszar Gospodarczy.

8

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

1. Charakterystyka obecnej sytuacji w mieście 1.1.Sfera zagospodarowania przestrzennego 1.1.1. Struktura funkcjonalno – przestrzenna miasta Gogolin Położenie Miasto Gogolin znajduje się na terenie Gminy Gogolin, położonej na krawędzi Wyżyny Śląskiej, w miejscu gdzie wapienne wzgórza wznoszą się nad doliną Odry. Gmina Gogolin administracyjnie wchodzi w skład Powiatu Krapkowickiego, położonego w południowozachodniej części Województwa Opolskiego.

Rysunek 1:

Położenie Powiatu Krapkowickiego w granicach Województwa Opolskiego Źródło: http:// www.gminy.pl

Gmina Gogolin ma charakter miejsko-wiejski, a w jej skład wchodzi miasto Gogolin z dwiema dzielnicami: Karłubiec i Strzebinów oraz 9 sołectw: Chorula, Dąbrówka, Górażdże, Kamień Śląski, Kamionek, Malnia, Obrowiec, Odrowąż, Zakrzów. Łączna powierzchnia gminy wynosi 10051 ha, co stanowi 1,2% powierzchni województwa. Miasto Gogolin zajmuje powierzchnię 2.035 ha. W samym mieście Gogolin wg. danych GUS na dzień 31.12.2007r. mieszka 6.089 osób, a całą Gminę zamieszkuje 11.949 osób.

9

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Tabela 1: Gmina

Miasto Gogolin na tle miast i gmin Powiatu Krapkowickiego Powierzchnia w Ilość jednostek km2 osadniczych Krapkowice – gmina miejska 98 11 sołectw + miasto w tym Krapkowice – miasto 21 miasto Gogolin – gmina miejska 101 9 sołectw + miasto w tym Gogolin – miasto 21 miasto Zdzieszowice – gmina 57 6 sołectw + miasto miejska w tym Zdzieszowice – miasto 12 miasto Strzeleczki – gmina wiejska 118 13 sołectw Walce – gmina wiejska 66 9 sołectw Suma 440 48 sołectw + 3 miasta Źródło: GUS – Bank danych regionalnych, dane za 2007r.

Gmina, od zachodu graniczy z gminą Krapkowice, od północy z gminą Tarnów Opolski. Na wschodzie graniczy z gminą Izbicko i Strzelce Opolskie, od południa z gminą Zdzieszowice

Rysunek 2:

Położenie Miasta i Gminy Gogolin na tle Województwa Opolskiego Źródło: Opracowanie własne

10

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Gogolin położony jest w środkowej części województwa opolskiego w odległości 25 na południe od Opola. Centralna jego część znajduje się na poziomie 175 metrów n.p.m. Miasto leży na skrzyżowaniu linii kolejowej Wrocław – Zabrze E 30. oraz drogi wojewódzkiej 409 Strzelce Opolskie – Dębina, przez teren gminy przebiega również autostrada A4 Wrocław – Kraków ze zjazdem usytuowanym na granicy miasta. Większość zabudowań jest rozłożona wzdłuż głównej ulicy miasta (drogi wojewódzkiej nr 409), a w okolicy skrzyżowania z linią kolejową wytworzyło się centrum miasta poprzez usytuowanie tam dworców kolejowego i autobusowego oraz innych głównych obiektów administracyjnych, handlowo-usługowych między innymi banku, poczty.

Zarys historii Miasta i Gminy Historia Gogolina bierze swój początek w epoce neolitycznej, czego dowodzą archeologiczne badania. Wykazują one także parantele Gogolina z kulturą łużycką i cywilizacją rzymską. Pierwsza pisana wzmianka o mieście pochodzi z roku 1223, kiedy to w dokumencie biskupa Wawrzyńca pada nazwa Gogolino. Odtąd raz po raz pojawiają się lakoniczne informacje o osadzie położonej na krawędzi Wyżyny Śląskiej: a to o chłopach kmetones de Gogolino, domagających się zmniejszenia dziesięciny, to znów o pierwszym studencie wywodzącym się z tej ziemi. Przez wiele stuleci Gogolin był niewielką osadą. Jeszcze u schyłku XVIII wieku liczył zaledwie 312 mieszkańców. Dawny Gogolin to osada wyłącznie rolnicza, dlatego jej patronem obwołano św. Urbana. Nadmienić również trzeba od 1634 roku Gogolin należał do hrabiowskiego rodu Gaszynów z Żyrowej - późniejszych fundatorów klasztoru i kalwarii na Górze Św. Anny. Rozwój ekonomiczny miasteczka rozpoczął się prawie równolegle z europejską rewolucją przemysłową - na początku XIX wieku i uwarunkowany był dwoma faktami. Właśnie wówczas zaczęto eksploatować na skalę przemysłową miejscowe złoża wapienia i powstały pierwsze piece wapiennicze. Ich liczba w 1845 roku wynosiła 46, a w 1864 roku zmniejszyła się do 29. Z biegiem czasu piece te zostały zastąpione przez nowocześniejsze zakłady. Drugą przyczyną rozwoju Gogolina było oddanie do eksploatacji w 1845 roku linii kolejowej Opole-Kędzierzyn będącej odcinkiem najstarszej na Śląsku linii kolejowej WrocławMysłowice. W Gogolinie od samego początku znajdowała się stacja i zatrzymywały się tutaj pociągi. Z czasem oddano do eksploatacji linię kolejową Gogolin - Prudnik. Miasteczko stało się ważnym węzłem komunikacyjnym. Miało to tym większe znaczenie, że dla tutejszego przemysłu wapienniczego otworzyły się możliwości handlowe i eksportowe, a mieszkańcom dawało większą możliwość zatrudnienia. Szybko zaczęła w nim wzrastać liczba ludności, a wielką potrzebą duchową stał się własnym kościół. W latach 1899 - 1901 mieszkańcy zbudowali świątynię pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Wielki wpływ na duchowe oblicze Gogolina w latach 1902 - 1926 miał pierwszy proboszcz Karol Lange. O pluralistycznym charakterze i otwartości Gogolina niech świadczy fakt, iż w 1908 roku powstał kościół protestancki. Swoje miejsce modlitwy mieli także tutejsi Żydzi. W latach 1985 - 1987, z inicjatywy otmęckiego proboszcza ks. Franciszka Duszy w Gogolinie - Karłubcu, stanął kościół pod wezwaniem św. Anny i Św. Joachima. Od 1899 roku działał w Gogolinie szpital zbudowany przez zakon sióstr boromeuszek. W 1905 roku uruchomiono w Gogolinie gazownię oraz zainstalowano gazowe oświetlenie uliczne. W 1913 roku nadano nazwy ulicom i ustanowiono numerację. W latach 1918 - 1921 Gogolin był miejscem ożywionej działalności politycznej. W okresie III powstania śląskiego w maju 1921 roku pod Gogolinem toczyły się krwawe walki. Kilkudziesięciu mieszkańców okolicznych miejscowości zginęło wtedy w Strzebniowie. W 1926 roku Gogolin otrzymał oświetlenie elektryczne, a w 1930 roku ukończono budowę Urzędu Miasta. W latach 1934 - 1935 zbudowano urządzenia wodociągowe. Gogolin

11

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

posiadał wtedy wiele sklepów, zakładów rzemieślniczych, kilka restauracji, hotel oraz trzy stacje paliwowe. W tym okresie nad Gogolinem oprócz wieży kościelnej dominowały wysokie kominy zakładów wapienniczych. W roku 1948 otwarto w Gogolinie liceum ogólnokształcące, które od 1973 roku nosi imię Komisji Edukacji Narodowej. Przez wiele lat działała także w Gogolinie szkoła zawodowa, która później została przeniesiona do Choruli, a następnie do Krapkowic. W 1967 r. Gogolin otrzymał prawa miejskie.

Podział administracyjny Miasta i Gminy Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 lipca 2000 r. w sprawie wprowadzenia Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS) (DzU nr 58 poz. 685) Gmina i Miasto Gogolin należą: • na poziomie NTS 2 – do województwa opolskiego, • na poziomie NTS 3 – do podregionu opolskiego, • na poziomie NTS 4 – do powiatu krapkowickiego. Zgodnie ze strukturą grupowań NTS Gminę Gogolin oznaczono symbolem 5.16.23.05.01.3, Gogolin Miasto oznaczono symbolem 5.16.23.05.01.4, natomiast Gogolin – obszary wiejskie zapisano pod symbolem 5.16.23.05.01.5.

Rysunek 3:

Podział Gminy Gogolin na sołectwa Źródło: Opracowanie własne

Na terenie miasta i gminy realizowane są funkcje: przemysłowa, mieszkaniowa i rolnicza. Wykształcone funkcje są wynikiem warunków naturalnych i położenia obszaru. Występujące surowce przesądziły o rozwoju przemysłu wapienniczo-cementowego we wsiach: Górażdże, Chorula, Kamień Śląski oraz, obecnie już zaniechanej funkcji, mieście Gogolin. Dogodne położenie w stosunku do miejskich ośrodków przemysłowych wpłynęło na rozwój funkcji mieszkaniowej. Funkcja rolnicza reprezentowana jest przez sektor prywatny.

12

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Zagospodarowanie Przestrzenne Miasta Gogolin Przestrzenne rozmieszczenie obszarów z określoną dominacją określono w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego miasta Gogolin. Tereny zagospodarowania przestrzennego określone w ww. planie to m.in.: • • • • • •

Tereny działalności gospodarczej – zaznaczone kolorem fioletowym, Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej – zaznaczone kolorem ciemno brązowym, Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej – zaznaczone kolorem brązowym, Tereny sportu i rekreacji zaznaczono kolorem czerwonym z symbolem US. Tereny leśne – zaznaczone kolorem ciemno zielonym Tereny rolnicze – zaznaczone kolorem jasno zielonym

Rysunek 4:

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Gogolin Źródło: Urząd Miejski w Gogolinie, 2009 r.

Teren placu publicznego (potencjalna koncentracja usług centrotwórczych miasta) określono w punkcie 3KP, zaznaczonym na Rysunku 5. białym obramowaniem, jak również

13

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

na Rysunku 7., na terenie przylegającym do placu publicznego wyznaczono teren inwestycyjny nr 2.

Rysunek 5:

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Gogolin – ujęcie szczegółowe Źródło: Urząd Miejski w Gogolinie, 2009 r.

Na terenie miasta Gogolin wyznaczono tereny inwestycyjne, które zlokalizowane są m.in. na obszarach poprzemysłowych – byłych zakładach wapienniczych. Poprzednia działalność przemysłowa była bardzo uciążliwa dla mieszkańców i środowiska. Obecnie mimo, że na terenach tych nie jest prowadzona działalność przemysłowa, charakteryzują się one wysokim stopniem zdegradowania. Na wyznaczonych terenach inwestycyjnych planowana jest lokalizacja usług oraz pozostałej działalności nie uciążliwej dla mieszkańców miasta.

Teren inwestycyjny nr 1 Teren zlokalizowany jest w Gogolinie – w okolicy zjazdu z autostrady A4 (węzeł Krapkowice Gogolin), bezpośrednio przy drodze wojewódzkiej nr 409 Strzelce Opolskie - Dębina oraz drodze wojewódzkiej nr 423 Opole - Kędzierzyn – Koźle.

Rysunek 6: Położenie terenu inwestycyjnego nr 1 Źródło: Urząd Miejski w Gogolinie, 2009 r.

POWIERZCHNIA DZIAŁKI WYNOSI 1,6534 HA. PRZEZNACZENIE TERENU W PLANIE ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO: 3PU(KS) TEREN PRZEZNACZONY JEST POD DZIAŁALNOŚĆ PRODUKCYJNĄ I SKŁADOWĄ ORAZ USŁUGI TECHNICZNE, TRANSPORTOWE, LOGISTYCZNE I INNE PODOBNE.

14

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

INFRASTRUKTURA TECHNICZNA NA TERENIE INWESTYCYJNYM: ELEKTRYCZNA; KANALIZACJA SANITARNA – W GRANICY DZIAŁKI

WODA,

ENERGIA

Teren inwestycyjny nr 2 TEREN ZLOKALIZOWANY JEST W Gogolinie w centrum miasta, bezpośrednio przy drodze wojewódzkiej nr 409 Strzelce Opolskie - Dębina

Rysunek 7: Położenie terenu inwestycyjnego nr 2 Źródło: Urząd Miejski w Gogolinie, 2009 r.

Powierzchnie działek składających się na teren inwestycyjny wynosi: • Działka nr 656/7 - powierzchnia 1,65 ha • Działka nr 656/9 - powierzchnia 0,42 ha • Działka nr 656/11 - powierzchnia 0,16 ha Przeznaczenie w planie zagospodarowania przestrzennego: • (5PU) tereny pod działalność produkcyjną i składową oraz usługi techniczne, transportowe, logistyczne i inne podobne, wyklucza się działalność uciążliwą • (11UKu, 12UK) – tereny przeznaczone się pod usługi komercyjne użyteczności publicznej, z dopuszczeniem: publicznych usług użyteczności publicznej; na terenie 12UKu(KS) – parkingu ogólnodostępnego.

Rysunek 8:

Schematyczny podział terenu inwestycyjnego nr 2 Źródło: Urząd Miejski w Gogolinie, 2009 r.

Infrastruktura techniczna na terenie inwestycyjnym: woda, energia elektryczna, gaz, kanalizacja sanitarna i deszczowa, telefon, drogi.

15

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Teren inwestycyjny nr 3 Teren zlokalizowany jest w Gogolinie - ul. Kamienna - teren w granicy miasta, bezpośrednio przy drodze powiatowej Nr 27831 Gogolin – Kamień Śląski. Przeznaczony jest na działalność produkcyjno – składową, usługową.

Rysunek 9: Położenie terenu inwestycyjnego nr 3 Źródło: Urząd Miejski w Gogolinie, 2009 r.

1.1.2.

Strefy ochrony konserwatorskiej

Na terenie miasta ochroną prawną objęty jest - zgodnie z przepisami odrębnymi cmentarz żydowski przy ul. Wyzwolenia (zabytek w rejestrze zabytków województwa opolskiego). Wszelkie prace budowlane na terenie tego zabytku, i w jego bezpośrednim otoczeniu wymagają uzgodnienia z organem właściwym do spraw ochrony zabytków. Teren ten nie leży jednak w bezpośrednim otoczeniu obszarów przeznaczonych do rewitalizacji. Ponadto na terenie miasta ochroną konserwatorską objęte są następujące budynki i budowle ujęte w ewidencji zabytków gminy Gogolin; tj.: • Kościół parafialny pod wezwaniem Serca Jezusowego ul. Strzelecka • Plebania, ul. Strzelecka 30 • Kościół ewangelicki, ul. Strzelecka 34 • Kaplica – dzwonnica ul. Kamienna przy nr 26 • Cmentarz rzymsko – katolicki ul. Szpitalna • Dawne przedszkole (obecnie dom ze sklepem na parterze), ul. Spacerowa 18 • Budynek gospodarczy, ul. Spacerowa 18 • Dawna parowozownia (obecnie hala targowa), ul. Strzelecka 15 • Dom ul. Strzelecka 6, 22, 24, 41, 112 • Magazyn ul. Strzelecka 39 • Dawny sklep, ul. Strzelecka 74 • Spichlerz, ul. Strzelecka 74 • Zagroda, ul. Strzelecka 115 • Zabudowania przy ul. Konopnickiej 3-5 • Magazyn, ul. Konopnickiej przy dawnym browarze • Dom ul. Konopnickiej 7 • Budynek wodociągów, ul Konopnickiej 4 • Dom, ul. Krapkowicka 2(obecnie biblioteka), 8, 15(obecnie przychodnia zdrowia), 17, 21, 32, 34, 37, 39,140 • Dom, ul. Powstańców Śląskich 18-20, 22-24, 26-28 • Dom i budynek gospodarczy, ul. Wyzwolenia 29

16

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

• •

• • • • • • • • • • •

Przedszkole ul. Szpitalna Dworzec kolejowy, Plac Dworcowy Dom, Plac Dworcowy 3 Poczta, ul. Strzelecka Dom, ul. Plebiscytowa 30-32 Stacja trafo, ul. Wojska Polskiego obok nr 47 Kapliczka ul. Strzebniów przy domu 21 Ruina wiatraku holenderskiego, ul. Ligonia, przy domu 53 Bateria 2 pieców wap. szyb. d. "Hiser", ul. Krótka (za nr 5) Piec wapienniczy - typ Dąbrowski, szyb nr 1, ul. Krótka (za nr 3) Piec wapienniczy II-typ Dąbrowski - 2 baterie, ul. Strzelecka 24 Pozostałość po baterii 3 pieców wap. d. "Findlennder" - później "Promat" Bateria 2 pieców wapienniczych, rejon ul. Powstańców Śl., na terenie byłego nieużytku*

Dla ww. obiektów ustalono następujące warunki: 1) należy zachować istniejącą formę architektoniczną budynków, wygląd zewnętrznych otworów okiennych i drzwiowych, zewnętrzny detal architektoniczny oraz rodzaj materiału pokrycia dachu i wykończenia ścian zewnętrznych; 2) dopuszcza się odstępstwa od warunków określonych w pkt 1, pod warunkiem uzyskania pozytywnej opinii organu właściwego do spraw ochrony zabytków. Dodatkowo ochroną konserwatorską objęto tereny ujęte w ewidencji zabytków gminy Gogolin, tj. • zabytkową część cmentarza przy ul. Szpitalnej, • część miasta z zachowanym XIX – wiecznym układem urbanistycznym wzdłuż ulic Strzeleckiej i Krapkowickiej, w granicach określonych na rysunku zmiany planów. W stosunku do nowej zabudowy oraz budynków remontowanych i przebudowywanych na obszarze układu urbanistycznego objętego ochroną konserwatorską ustalono następujące wymagania: 1) należy zachować istniejący układ zabudowy i zieleni towarzyszącej a nową zabudowę lokalizować na zasadzie kontynuacji istniejącego układu; 2) należy zachować charakter istniejącej zabudowy pochodzącej sprzed 1945r.; 3) architektura nowych budynków powinna nawiązywać formą architektoniczną i charakterem do zabudowy o której mowa w pkt 2, a do wykończenia ścian zewnętrznych i dachów oraz ogrodzeń należy stosować materiały tradycyjne (zalecany na ściany i ogrodzenia – kamień wapienny). Prace budowlane przy zabytkach oraz na terenach objętych ochroną konserwatorską wymagają opinii organu właściwego do spraw ochrony zabytków, w trybie określonym w przepisach odrębnych. Dopuszczono rozbiórkę obiektów objętych ochroną konserwatorską tylko w przypadkach uzasadnionych bardzo złym stanem technicznym, po wykonaniu dokumentacji dla celów archiwalnych, w zakresie uzgodnionym z organem właściwym do spraw ochrony zabytków.

1.1.3.

System przyrodniczy miasta i gminy

Na terenie miasta i gminy prawną ochroną objęte są następujące obszary i elementy środowiska przyrodniczego:

17

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

• • •



• •

rezerwat przyrody Kamień Śląski, z występującym stanowiskiem jarząba brekinii (Sorbus torminalis) obszary wchodzące w skład Parku Krajobrazowego Góra Św. Anny oraz obszary (w tym lasy) w otulinie parku, lasy ochronne – obejmują obszar ogółem 296 ha w kilku kompleksach: - pomiędzy wsią Odrowąż i miastem Krapkowice, - na północ i północny wschód od terenów zabudowy miasta Gogolin, - w rejonie Gogolina-Wygody, - we wschodnim rejonie terenów wsi Zakrzów, pomniki przyrody, zabytkowy park – w Kamieniu Śląskim objęty ochroną konserwatorską i ujęty w wykazie elementów chronionych środowiska kulturowego, 20 gatunków roślin objętych ochroną gatunkową, w tym 12 gatunków chronionych całkowicie.

Obszary i obiekty środowiska przyrodniczego zasługujące na ochronę przepisami prawa miejscowego zostały przedstawione w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Gogolin. Z terenu miasta Gogolin wymienić należy dąb szypułkowy, stanowiący pomnik przyrody, rosnący w pobliżu Biblioteki Miejskiej (ul. Krapkowicka 2). Na obszarze miasta i gminy Gogolin działania w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego były realizowane stopniowo, konsekwentnie wdrażano prawidłowy system gospodarki odpadami oparty na segregacji odpadów u źródła, poprawiano infrastrukturę sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, w tym zbudowano jedną z najnowocześniejszych na terenie województwa oczyszczalnię ścieków. Wszystkie zadania dotyczące ochrony środowiska są zamieszczone w „Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Gogolin”, „Programie ochrony środowiska dla Gminy Gogolin na lata 2004-2007 z perspektywą na lata 2008-2011” oraz wieloletnich programach inwestycyjnych w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. W roku 1996 przeprowadzono waloryzację zasobów przyrodniczych na obszarze gminy. Aktualny program ochrony środowiska dla miasta i gminy Gogolin stanowi kompensację wszystkich dotychczas zebranych informacji i założeń mających na celu poprawę i zachowanie stanu środowiska przyrodniczego.

Rzeźba terenu Gmina Gogolin tworzy sztucznie wydzielony i geograficznie niespójny obszar, okalający miasto Gogolin od północy, zachodu i południa. W jej skład wchodzą peryferyjne fragmenty kilku jednostek fizyczno-geograficznych na styku Niziny Śląskiej i Wyżyny Śląskiej. Do Niziny Śląskiej należą: - Dolina Odry z przełomową Bramą Krapkowicką (północno-zachodnia część gminy: Odrowąż, Malnia, Chorula), - Kotlina Raciborska (południowo-wschodnia część gminy: Obrowiec, Buchtów). Do Wyżyny Śląskiej zaliczają się północne i zachodnie skłony Garbu Chełmu, tworzące środkową i wschodnią część gminy: Zakrzów, Dąbrówka, Kamień Śląski, Kamionek. Wysokości bezwzględne wahają się od 158 m n.p.m. do 256 m n.p.m. Zróżnicowanie wysokościowe wynosi, więc prawie 100 m. Najniżej położone są tarasy zalewowe Odry w zachodniej, a zwłaszcza północno-zachodniej części gminy. Inne nisko położone tereny znajdują się w starej dolinie Odry między Gogolinem a Krapkowicami, która ciągnie się od Obrowca do Malni, a od współczesnej doliny oddziela ją ciąg wzniesień zajętych przez miejscowości Odrowąż, Otmęt i Obrowiec.

18

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Większość obszaru gminy Gogolin ma charakter falistej wysoczyzny i leży na wysokościach 175 -210 m npm. Wyżej wznoszą się zbocza Chełmu we wschodniej części gminy z lokalną kulminacją – górą Szpica (256,3 m n.p.m.).

Fauna i flora W systemie zieleni na obszarze gminy Gogolin dominują zbiorowiska leśne. Lasy zajmują powierzchnię 3,5 tyś. ha, co stanowi 35% powierzchni gminy. Tworzą jeden zwarty kompleks (około 2000 ha) w północnej części gminy (Chorula-Górażdże) oraz dwa mniejsze kompleksy: na wschód od Kamienia Śląskiego i na zboczach Góry Szpica. Wśród siedlisk leśnych zdecydowanie dominują siedliska boru mieszanego świeżego i boru świeżego. W małym procencie występują siedliska wilgotne, głównie w małych enklawach leśnych na południu gminy (bór wilgotny, ols, las łęgowy). Bory sosnowe zajmują ok. 75% powierzchni leśnej. Pochodzą zazwyczaj z nasadzeń niezgodnych z siedliskiem i mają charakter monokultur. Większe lub mniejsze skupienia lasów liściastych spotykane są na całym obszarze gminy. Największe ich powierzchnie znajdują się między Kamieniem Śląskim i Górażdżami. W inwentaryzacji przyrodniczej gminy wyróżniono w nich trzy zespoły: - łęg jesionowo-olszowy – występuje na małej powierzchni na północ od Gogolina w drzewostanie dominuje olsza czarna i jesion wyniosły, - grąd (najczęściej spotykany typ lasu liściastego na terenie gminy) – występuje w części północnej oraz na wschód od Obrowca; w drzewostanie dominuje grab i dąb szypułkowy, w domieszce spotykany jest buk, świerk i lipa drobnolistna, - żyzna buczyna niżowa – niewielkie jej płaty, fragmentarycznie wykształcone, występują w lasach między Kamieniem Śląskim i Górażdżami (m.in. rezerwat Kamień Śląski), w drzewostanie dominuje buk i grab. We wszystkich lasach podszyty i runo leśne są na ogół dobrze rozwinięte i, szczególnie w lasach liściastych, bogate w cenne gatunki roślin. Wyjątek stanowią miejsca silnie zacienione. Z wyłączeniem lasów ochronnych, które stanowią około 8% powierzchni leśnej, lasy w gminie należą do grupy lasów produkcyjnych. Lasy w większości dostępne są dla celów wypoczynku. Ograniczenie występuje w lasach położonych w granicach terenów górniczych w Górażdżach i Kamieniu Śląskim oraz na siedliskach wilgotnych w Obrowcu. Poza lasami, na system zieleni w gminie składają się: - niska i wysoka zieleń łęgowa oraz torfowiska w dolinach naturalnych cieków wodnych oraz starorzeczach Odry (polder Obrowiec i Buchtów), - zbiorowiska roślinne nieleśne, poza obszarami dolinnymi, w tym naturalne zbiorowiska muraw oraz zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne na obszarze całej gminy, - ciągi drzew przydrożnych, - drzewa pomnikowe, - zieleń parkowa i cmentarna, w tym szczególnie wartościowe starodrzewy w parku pałacowym w Kamieniu Śląskim, parkach dworskich w Choruli i Obrowcu oraz na cmentarzach w Gogolinie, ul. Szpitalna i w Choruli. Wiele zbiorowisk roślinnych na terenie gminy wyróżnia się wysokimi walorami przyrodniczymi. Najcenniejsze naturalne zbiorowiska to: -

rezerwat leśny Kamień Śląski, zbiorowiska szuwarowe na źródlisku w Obrowcu,

19

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

-

ols porzeczkowy obok zbiorowiska szuwarowego, zbiorowiska ciepłolubnych muraw w Kamieniu Śląskim.

Świat zwierzęcy gminy Gogolin jest bogaty; obok zwierząt pospolitych występuje wiele gatunków chronionych i rzadkich w skali kraju, min.: tyrzyk paskowany, biegacz skórzasty, biegacz ogrodowy, biegacz wręgaty, trzmiel ziemny, paź królowej, ślimak winniczek, jaszczurka żyworodna, żmija zygzakowata, gniewosz plamisty, sokół pustułka, kląskawka, ryjówka aksamitna, suseł moręgowany i inne. Na terenie gminy znajdują się także liczne gniazda bociana białego.

Główne zagrożenia środowiska w Gminie Na obszarze gminy występują konflikty przestrzenne na styku ochrona przyrody – działalność inwestycyjna. Spowodowane to jest specyfiką gminy, która z jednej strony posiada rozwinięty przemysł połączony z wydobywaniem surowców mineralnych oraz rozbudowaną sieć infrastruktury drogowej (autostrada z węzłem), z drugiej strony – środowisko przyrodnicze wyróżniające się wysokimi walorami. Głównymi zagrożeniami dla środowiska przyrodniczego w gminie są czynniki: a) bezpośrednie • możliwość występowania nielegalnego zrzutu ścieków bytowo gospodarczych z gospodarstw indywidualnych (nieszczelne szamba, nielegalny wywóz ścieków) niepełna infrastruktura sieci kanalizacyjnej szczególnie na obszarach wiejskich, • rolnictwo – możliwość wystąpienia przenawożenia nawozami sztucznymi, nadmierne stosowanie środków ochrony roślin. • sieć drogowa ze szczególną rolą autostrady A-4 – emisje gazów i pyłów, ponadnormatywny hałas, przekształcenia geomechaniczne powierzchni terenu, b) pośrednie • emisje zanieczyszczeń przemysłowych głównie w postaci pyłowej (Cementownia Górażdże w Choruli, zakłady Lhoist w Górażdżach) gazowej (niska emisja, Zakłady Koksownicze w Zdzieszowicach), • występowanie dzikich wysypisk odpadów.

Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego Uciążliwym dla środowiska przyrodniczego na terenie miasta i gminy Gogolin, zakładem przemysłowym jest zakład produkcyjny Górażdże Cement S.A. w Choruli Oddziałuje on bezpośrednio w zakresie emisji zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, gospodarki wodno - ściekowej, emisji hałasu. Istotnym czynnikiem wpływającym na wielkość emisji zanieczyszczeń pyłowych jest sposób produkcji cementu oraz jakość urządzeń zmniejszających uciążliwe działanie na środowisko. Zakład posiada jednak wysokosprawne urządzenia odpylające (elektrofiltry, filtry tkaninowe i filtry cyklonowe), co przy prawidłowej eksploatacji nie powoduje przekroczeń dopuszczalnych wartości zanieczyszczeń powietrza. Z powodu istniejących warunków nawietrzenia miasto i gmina Gogolin znajduje się także w zasięgu zanieczyszczeń emitowanych do powietrza atmosferycznego przez zakłady i miasta mające największy udział ilościowy w zanieczyszczeniu powietrza w województwie opolskim: • Elektrownia „Blachownia” (pyłowe i gazowe), • Zakłady Koksownicze Zdzieszowice (pyłowe i gazowe), • Zakłady Azotowe Kędzierzyn (pyłowe i gazowe), • Zakłady Papiernicze w Krapkowicach (pyłowe i gazowe), • Elektrownia Opole (gazowe i pyłowe),

20

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

• •

Miasto Opole (gazowe), Zakłady Chemiczne Blachownia (gazowe).

Wody powierzchniowe Sieć wód powierzchniowych na obszarze gminy Gogolin tworzą rzeka Odra oraz liczne małe cieki wodne. Południową część gminy Gogolin charakteryzuje rozbudowana sieć hydrograficzna w postaci cieków wodnych, rowów melioracyjnych, stawów oraz naturalnych i sztucznych niewielkich zbiorników wodnych. Zbiorniki te wykorzystywane są głównie do hodowli ryb. Występują tu głównie cieki wodne: • Zlewnia środkowej Odry, • Sonia o długości 6.000 mb, odwadniająca polder zalewowy rzeki Odry z jazem odcinająco- spustowym na obrzeżu miejscowości Obrowiec. • Wygoda o długości 6.500 mb. • Potok Obrowiecki o długości 3160 mb. W części południowo- zachodniej przebiega najdłuższy ciek Abisynia o długości 8010 mb, do którego odwadniana jest autostrada oraz miasto Gogolin i miejscowość Malnia. Przez miasto Gogolin przebiega rów A-3 o długości 4.130 mb, który jest odbiornikiem kilku wylotów kanalizacji deszczowej, odwadniającej głównie drogi i place w mieście. Coraz częściej podłączane są poszczególne nieruchomości oraz budynki zwartej zabudowy. Do rowu A-3 odwodnione są również fragmenty autostrady przebiegającej przez południowe tereny gminy.

Wody podziemne Zasoby wód podziemnych są ściśle związane z Głównymi Zbiornikami Wód Podziemnych: • GZWP 333 „Opole- Zawadzkie”- Trias Opolski • GZWP 335 „Krapkowice-Strzelce Opolskie” Są to zbiorniki wód triasowych zaliczone do zasobów krajowych wzajemnie się uzupełniających.

Gleby W gminie Gogolin przeważają gleby brunatne i brunatno wyługowane wytworzone z piasków słabogliniastych i gliniastych. Ogólny wskaźnik oceny gleb dla gminy (w skali 100punktowej) wynosi 41,2 pkt (wskaźnik bonitacji – 35,5 pkt, przydatność rolnicza gleb – 46,9 pkt). Na podłożu wapieni triasowych wykształciły się rędziny węglanowe brunatne. W dolinie Odry dominują mady gliniaste i pylaste, a w dolinach mniejszych ceików i ich obszarach źródłowych – gleby organiczne: mułowo-torfowe i czarne ziemie zdegradowane. Gleby brunatne i rędziny na wysoczyźnie przydolinnej cechuje okresowy lub stały niedobór wilgoci. W dolinach występuje odwrotne zjawisko – nadmiar stały lub okresowy wilgoci. Gleb o właściwościowych stosunkach powietrzno-wodnych jest niewiele.

1.1.4.

Struktura własnościowa gruntów i budynków

Użytkowanie gruntów Użytki rolne zajmują zaledwie 48,1% powierzchni gminy, w tym 41% stanowią grunty orne a 7,1% użytki zielone. Pod względem rolniczej przydatności największy areał zajmują gleby kompleksów żytnich – 40,3% (6-żytni: 23,8%, 7 żytni bardzo słaby -16,5%). Kompleksy pszenne zajmują 28,1% powierzchni gleb i występują głównie w Kamionku, Malni, Obrowcu, Zakrzowie.

21

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Wśród użytków zielonych przeważają użytki średnie (ponad 80%) występujące głównie we wsiach Obrowiec i Zakrzów. Udział procentowy poszczególnych klas bonitacyjnych w ogólnej powierzchni użytków rolnych w gminie jest następujący: - klasa I – IV - 30,4% - klasa V - 30,6% - klasa VI - 37,0% Klasy bonitacyjne użytków rolnych określają jakość użytku rolnego pod względem jego przydatności do produkcji rolniczej. Klasa I określa najwyższą wartość rolniczą, a klasa VI najniższą. Tabela 2: Grupy użytkowników gruntów

Ogólna pow. gruntów w ha

Struktura użytkowania gruntów na terenie gminy Gogolin Użytki rolne razem

Grunty orne

Sady

Łąki trwałe

Pastwisk a trwałe

Lasy i grunty leśne

Pozosta łe grunty

Wsie Ogółem powierzchnia administracyjna gminy

8016

3210

2833

7

290

80

3180

1626

Gospodarstwa indywidualne

2531

2223

1988

7

168

60

50

258

Pozostała powierzchnia

5485

987

845 Miasto

-

122

20

3130

1368

Ogółem powierzchnia administracyjna miasta

2035

1276

1065

6

196

9

284

475

Gospodarstwa indywidualne

1442

1120

955

6

153

6

85

237

Pozostała powierzchnia

593

156

110

-

43

3

199

238

Ogółem

10051

4486

3898

13

486

89

3464

2101

Źródło: Urząd Miejski w Gogolinie, dane za 2004 r. Tabela 3:

Struktura wielkościowa gospodarstw rolnych w 2002 r.

Jednostka administracyjna

ogółem

do 1 ha włącznie

Gmina Gogolin 964 673 Wsie 594 403 Miasto 370 270 Źródło: GUS – powszechny spis rolny 2002 r.

Gmina posiada długoletnie tradycje rolnicze. Użytki rolne zajmują obszar 4.656 ha. Grunty orne stanowią 34,25 % lasy 32,5 %, a pozostałość to łąki sady oraz nieużytki. W rolnictwie dominują rodzinne – indywidualne gospodarstwa. Na terenie Gminy jest 964 gospodarstw rolnych - średnia powierzchnia wynosi 6,5 ha. Ze względu na niską bonitację gleb - głównie V i VI klasa - przeważa kierunek uprawy zbóż. Jedynie na terenach położonych bliżej rzeki Odry (mady) uprawia się rzepak i buraki cukrowe. Ze względu na spadek opłacalności produkcji rolnej rolnicy z gminy szukają dodatkowych źródeł dochodu (głównie praca w Europie Zachodniej). Według spisu rolnego (2002r.) na terenie gminy odnotowano 567 szt. bydła, w tym 263 krowy mleczne oraz 5455 szt. trzody chlewnej, w tym 567 szt. macior.

22

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Struktura własnościowa budynków W strukturze własnościowej zasobów mieszkaniowych przeważa własność osób fizycznych, szczegółowe dane struktury własnościowej zasobów mieszkaniowych wg danych na 2007 rok zawiera tabela. Tabela 4: mieszkania mieszkania mieszkania mieszkania mieszkania

Zasoby mieszkaniowe wg form własności, dane dla miasta Gogolin za 2007 r. ZASOBY MIESZKANIOWE 2007 rok % ogółem 1937 100,00 - zasoby komunalne 145 7,49 - zasoby zakładów pracy 17 0,88 - zasoby osób fizycznych 1774 91,58 - zasoby pozostałych podmiotów 1 0,05 Źródło: GUS – Bank danych regionalnych, dane za 2007 r.

1.1.5.

Komunikacja

Atutem Miasta Gogolin jak i całego powiatu krapkowickiego jest autostrada A4 z dwoma węzłami: „Gogolin’’ oraz „Dąbrówka’’. Gminy wchodzące w skład powiatu posiadają dobrze rozwiniętą sieć dróg (prowadzących m.in. do przejść granicznych z Czechami), sprawne systemy komunikacyjne oraz korzystne usytuowanie przy szlaku żeglugowym na Odrze z przystanią w Choruli. Ponadto przez teren powiatu (gminy Gogolin i Zdzieszowice) przebiega linia kolejowa znaczenia międzynarodowego nr E30 relacji Szczecin – Wrocław - Kraków. Na dobrą jakość połączeń komunikacyjnych miasta na obszarze III paneuropejskiego korytarza transportowego.

wpływa jego

położenie

Na terenie miasta znajduje się węzeł „Gogolin” autostrady A-4, będącej częścią Paneuropejskiego Korytarza Transportowego Nr III. Autostrada A-4 po całkowitym zakończeniu budowy połączy Europę Zachodnią z Polską Południową, Ukrainą i Rosją Na terenie miasta znajduje się również droga wojewódzka nr 409 relacji Strzelce Opolskie - Dębina, stanowiąca połączenie z polsko - czeskim przejściem granicznym w Trzebinie - Bartultovicach i Głuchołazach oraz droga wojewódzka nr 423 relacji Opole Kędzierzyn-Koźle. Oprócz dobrze rozwiniętej sieci drogowej, miasto i gmina usytuowane są korzystnie przy szlaku żeglugowym na Odrze. Dużym komunikacyjnym atutem jest również przebiegająca przez miasto Gogolin magistrala kolejowa relacji Kraków-Wrocław-Szczecin stanowiąca część linii E-30 wchodzącej podobnie jak autostrada A-4 w skład III Paneuropejskiego Korytarza Transportowego (z Drezna do Lwowa) oraz znajdujące się obecnie w rękach prywatnego inwestora byłe lotnisko wojskowe w Kamieniu Śląskim.

Połączenia drogowe Na terenie • • • • •

Gminy występuje 5 kategorii dróg: drogi krajowe (autostrada) drogi wojewódzkie, drogi powiatowe, drogi lokalne (gminne), drogi wewnętrzne.

Drogi wojewódzkie

23

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Przez gminę przebiegają dwie drogi wojewódzkie o łącznej długości 18090 mb: • Droga Nr 409 Strzelce Opolskie - Dębina (8250 mb) przebiega przez miejscowości Gogolin, Dąbrówka i stanowi połączenie z polsko-czeskim przejściem granicznym w Głuchołazach. Jest to droga IV klasy technicznej o nawierzchni bitumicznej, typu ciężkiego. Dla poprawy warunków komunikacyjnych oraz wyeliminowania uciążliwości drogi dla terenów mieszkaniowych pożądana jest realizacja obwodnicy południowej miasta Gogolina. • Droga Nr 423 Kędzierzyn-Koźle – Opole (9840 mb) przebiega przez miejscowości: Chorula, Malnia, Gogolin, Obrowiec. Jest to droga IV i V klasy technicznej o nawierzchni bitumicznej, typu średnio-ciężkiego. Obecne uciążliwości drogi 423 w rejonach zwartej zabudowy wsi Chorula, Malnia i Obrowiec przekraczają normy obowiązujące dla terenów mieszkaniowych. Budowa obwodnic, z punktu widzenia jakości życia mieszkańców i bezpieczeństwa jest bardzo pilna.

Drogi powiatowe Sieć dróg powiatowych obejmuje łącznie 36636 mb na którą składają się drogi: Nr 1 817 O Kamień ŚI. - Otmice; Nr 1 826 O Gogolin - Obrowiec; Nr 1 829 O Kamień Śląski Falmirowice; Nr 1 454 O Rozwadza - Dąbrówka; Nr 1 831 O Gogolin - Kamień Śląski; Nr 1 832 O Gogolin-Chorula; Nr 1 828 O droga przez Kamionek. Jakość techniczna dróg powiatowych nie jest zadowalająca. Poza złym stanem nawierzchni część dróg nie spełnia wszystkich parametrów technicznych Drogi gminne i wewnętrzne Na terenie Gminy Gogolin znajduje się około 48 km dróg gminnych oraz około 47 km dróg wewnętrznych. Duże znaczenie dla jakości życia mają drogi gminne pełniące funkcję ulic w terenach zabudowanych. Ogólnie stan ulic w gminie jest dobry (Tabela 5). Tabela 5:

Lp. 1 2

Kategoria drogi Gminne Wewnętrzne Razem

Długość w mb 48027 46977 95004

Stan dróg ze względu na nawierzchnię

Bitumiczna (mb) 26202 15994,5 42196,5

Rodzaj nawierzchni Betonowa Tłuczniowa (mb) (mb) 4494 3623 10085 5085 14579 8708

Gruntowa (mb) 13708 15812,5 29520,5

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miejskiego w Gogolinie, dane za rok 2004.

Na wielu odcinkach dróg występują zaniżone parametry techniczne ciągów układu drogowego w stosunku do pełnionych funkcji oraz nienajlepszy stan nawierzchni. Dodatkowo występują miejscowe przeciążenia wynikające ze wzrastającego natężenia ruchu kołowego. Należy systematycznie dążyć do poprawy nawierzchni istniejących dróg oraz do budowy nowych.

Ścieżki rowerowe Na terenie gminy zrealizowany jest odcinek ścieżki rowerowej, w ciągu drogi Nr 409 w Gogolinie. Z uwagi na duży ruch rowerowy pomiędzy miejscowościami gminy pożądana jest realizacja dróg rowerowych łączących poszczególne miejscowości w ciągu dróg podstawowego układu komunikacyjnego gminy.

Komunikacja lotnicza

24

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Na obszarze gminy, w rejonie wsi Kamień Śląski znajduje się byłe lotnisko wojskowe, które obecnie jest własnością prywatną. Trwa jego rozbudowa. Wg planów obsługiwać ono będzie regionalny ruch pasażersko-towarowy. Planuje się jego uruchomienie z udziałem jednostek samorządu terytorialnego województwa opolskiego.

Komunikacja kolejowa Przez teren miasta i gminy przebiega zelektryfikowana linia kolejowa E-30 relacji Opole-Kędzierzyn-Koźle, która ma duże znaczenie w systemie powiązań międzyregionalnych. Komunikacja kolejowa stanowi podstawę transportu pasażerskiego, łączącego Gogolin z ważnymi ośrodkami regionu. Pociągi kursują na trasie Szczecin-Wrocław-Przemyśl. W obrębie wsi Górażdże i miasta Gogolin linia przebiega w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącej zabudowy mieszkaniowej. Na obszarze gminy znajdują się trzy stacje kolejowe we wsiach Górażdże i Kamień Śląski oraz w Gogolinie. Położenie stacji kolejowej w centrum miasta Gogolin, z połączeniem komunikacyjnym średnio co godzinę, ma centrotwórcze znaczenie dla miasta. Na lata 2009-2015 PKP PLK S.A. Warszawa zaplanowała inwestycję polegającą na przebudowie układu komunikacyjnego miasta (drogowo-kolejowego) w związku z modernizacją wspomnianej linii kolejowej E-30 i planowanym przystosowaniem jej do szybkości do 200km/h dla pociągów osobowych.

Komunikacja autobusowa Komunikacja autobusowa, łączy Gogolin z ościennymi gminami oraz ważnymi ośrodkami regionu. Przez teren gminy przebiegają trasy połączeń autobusowych realizowanych przez przewoźników prywatnych i publicznych. W centrum miasta zlokalizowany jest dworzec autobusowy, o znaczeniu centrotwórczym.

1.1.6. Infrastruktura techniczna Pod względem infrastrukturalnym miasto i gmina są wyposażone we wszystkie niezbędne elementy infrastruktury. Sieć wodociągowa jest bardzo dobrze rozwinięta. Miasto jest prawie całkowicie skanalizowane, obecnie 70 % mieszkańców gminy korzysta z sieci kanalizacyjnej, sukcesywne kanalizowanie gminy będzie nadal realizowane.

Sieć energetyczna i oświetlenie Na terenie gminy pracują dwa główne punkty zasilające sieci najwyższych napięć w Choruli i Górażdżach. Stacje te zasilają wyłącznie odbiorców przemysłowych. Nie pracują one w systemie średnich napięć, który zasila pozostałych odbiorców energii elektrycznej na terenie miasta i gminy Gogolin. Jeśli chodzi o sieci średniego napięcia to zapotrzebowanie mocy szczytowej istniejących odbiorców z terenu gminy szacuje się na około 3,6 MW. Pokrycie tego zapotrzebowania odbywa się poprzez: • podstację PKP – potrzeby trakcji • 69 stacji transformatorowych – pozostałe potrzeby energetyczne. Sieć niskiego napięcia wykonana jest głównie jako napowietrzna na słupach drewnianych i strunobetonowych. Odcinki sieci kablowej występują głównie w mieście Gogolin oraz niektórych wsiach w rejonach gęstej zabudowy lub usług. Oświetlenie dróg we wsiach i ulic w mieście wykonane jest jako mieszane (żarowe, rtęciowe) instalowane w przeważającej części na słupach wspólnie z siecią niskiego napięcia. W celu zapewnienia jak największej niezawodności zasilania gospodarstw domowych w energię elektryczną oraz podniesienia bezpieczeństwa i estetyki wskazana jest zmiana sieci napowietrznych na kablowe.

25

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Linie wysokiego napięcia Przez teren Gminy przebiegają napowietrzne linie energetyczne wysokich napięć 220 kV, 110 kV.

Sieć gazowa Przez teren gminy przebiegają następujące gazociągi: • gazociąg relacji Zdzieszowice-Opole-Wrocław, • gazociąg doprowadzający gaz koksowniczy na cele produkcyjne Zakładu Wapienniczego Lhoist Sp. z o.o. w Górażdżach i Zakładu Lhoist Opolwap S.A. w Tarnowie Opolskim. W sieć gazową dla celów bytowych wyposażone jest tylko miasto Gogolin. W rejonie zachodnim miasta, w pobliżu drogi z Krapkowic zlokalizowana jest stacja redukcyjna gazu o przepustowości 1500 nm3/h gazu. Również miasto korzysta ze stacji przy ul. Kościelnej. Mając na uwadze potrzeby mieszkańców jak również aspekty ochrony środowiska należy czynić starania zmierzające do rozbudowy sieci gazowej na terenie gminy.

Telekomunikacja Gmina posiada dobrze rozwiniętą sieć telekomunikacyjną zapewniającą mieszkańcom łączność dobrej jakości. Ponadto teren gminy objęty jest zasięgiem telefonii komórkowej operatorów PTK Centertel, GSM PLUS oraz ERA GSM. W celu zapewnienia konkurencyjności świadczenia usług telekomunikacyjnych poprzez sieć stacjonarną należy w miarę możliwości wspierać działania innych operatorów zainteresowanych świadczeniem takich usług na terenie gminy.

Ujęcia wody Gmina Gogolin jest w pełni wyposażona w sieć wodociągową, zaopatrywana jest w wodę z wodociągów miejskich i wiejskich administrowanych przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Gogolinie, z ujęcia należącego do Górażdże Cement S.A. oraz z ujęcia i sieci wodociągowej miejscowości Krapkowice. Uzdatnianie wody na terenie gminy prowadzone jest w miejscowościach Gogolin, Kamień Śląski, Dalnia. Sieć wodociągowa wyposażona jest w zbiorniki wodne o pojemnościach: • zbiornik wyrównawczy w Gogolinie 650 m3, • zbiornik wyrównawczy w Kamieniu Śląskim 190 m3, • zbiornik wieżowy w miejscowości Obrowiec 200 m3. Gmina Gogolin należy do obszarów, w których woda konsumpcyjna dostarczana do gospodarstw domowych pochodzi z ujęć podziemnych. Wszystkie miejscowości gminy Gogolin posiadają zbiorczy system zaopatrzenia w wodę. Miasto Gogolin jest zaopatrywane w wodę ze Stacji Uzdatniania Wody i ujęć zlokalizowanych w Gogolinie. W skład ujęcia wchodzą studnia Nr 1, 3, z których woda jest uzdatniana w S.U.W. przy ul. Krapkowickiej. Stacja ta jest w pełni zautomatyzowana. Ujęcie uzupełniają Studnie Nr 4 i 5, które są podłączone bezpośrednio do sieci miejskiej (oddalone w znacznej odległości od stacji wodociągowej).

26

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Sieć wodociągową miasta na tle gminy Gogolin w latach 2004-2007 prezentuje Tabela 6. Tabela 6: Lp.

Rok

1. 4

2004

3.

2005

5.

2006

7.

2007

Informacje dotyczące sieci wodociągowych na terenie miasta i gminy Gogolin. Długość sieci Korzystający z sieci Przyłącza wodociągowej w % ogółu ludności Miejscowość km szt. % osób Miasto

51,0

1214

99,7

Miasto i Gmina

94,3 (92,4)*

2413

99,0

Miasto

51,0

1228

99,7

Miasto i Gmina

93,3

2463

99,0

Miasto

51,3

1264

99,7

Miasto i Gmina

94,1

2510

99,1

Miasto

51,3

1280

99,7

Miasto i Gmina 95,2 2537 99,1 * - różnica wynika z sieci nie stanowiącej własności Gminy Gogolin Źródło: GUS – Bank danych regionalnych, dane za lata 2004-2007r.

Podstawowe ujęcie uzupełniają 2 studnie zasilające bezpośrednio sieć wodociągową (nr 4 i nr 5), uruchamiane w okresach wzmożonego poboru wody oraz w przypadku awarii podstawowego ujęcia. Woda ujmowana z tych studni posiada nieznaczne przekroczenie normy zawartości związków żelaza i manganu, ale po zmieszaniu z wodą uzdatnianą w sieci wodociągowej odpowiada wymogą wody pitnej. Łączne zasoby wodne wynoszą Qśr/d=1.845 m3. Dla wyrównania nierównomierności poboru wody ujęcie jest wyposażone w zbiornik wyrównawczy o pojemności 650 m3. Dodatkowo sieć wodociągowa jest wyposażona w zbiornik wieżowy o pojemności 200 m3. Zbiornik ten spełnia głównie rezerwę ppoż. Z analizy stanu istniejącego wynika, że w okresie krótkoterminowym w zakresie zaopatrzenia w wodę wystąpią zadania usprawniające, do których zaliczać należy: • podłączenie studni nr 5 w Gogolinie do Stacji Uzdatniania Wody przy ul. Krapkowickiej. Stacja Uzdatniania Wody posiada niewykorzystane rezerwy technologiczne, równe wydajności studni nr 5. Przy odległości studni od stacji około 300 m, podłączenie będzie ekonomicznie uzasadnione. Pozwoli to również na bardziej efektywną pracę całego wodociągu, poprzez efektywniejsze wykorzystanie zbiornika wyrównawczego o pojemności 650m3. • Wymiana ciągła sieci azbesto-cementowych.

Ochrona przed powodzią Największe zagrożenie powodziowe na terenie gminy Gogolin występuje ze strony rzeki Odra i może być spowodowane wzmożonymi opadami deszczu lub roztopami wiosennymi śniegu. Zagrożenie powodziowe może wystąpić na terenach prawobrzeżnej Odry, na odcinku od granicy administracyjnej gminy Zdzieszowice – miejscowość Krępna, do granicy administracyjnej gminy Tarnów Opolski – wieś Kąty Opolskie. Zagrożenie to nie dotyczy bezpośrednio miasta Gogolin.

Gospodarka ściekami Ścieki komunalne z terenu miasta Gogolina odprowadzane są do dwóch oczyszczalni ścieków: • Oczyszczalnia ścieków w Choruli - oczyszczalnia mechaniczno - biologiczna o przepustowości Q=1.250m3/d, w której oczyszczane są ścieki bytowo-

27

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013



gospodarcze z północnej części Gogolina, Kamienia Śl., Kamionka oraz Górażdży. a w przyszłości z Malni, Operatorem i właścicielem tej oczyszczalni jest Górażdże Cement S.A. w Choruli. Na oczyszczalni tej operator oczyszcza również ścieki własne. Oczyszczalnia ścieków w Krapkowicach, Tabela 7:

Lp.

Rok

1. 1

2004

3.

2005

5.

2006

7.

2007

Miejscowość

Informacje dotyczące sieci kanalizacyjnej na terenie miasta i gminy Długość sieci Korzystający z sieci Ilość odprowadzanych Przyłącza kanalizacyjnej w % ogółu ludności ścieków km szt. % osób dm3

Miasto

22,3

779

49,3

88,2

Miasto i Gmina

47,7 (46,2)*

1341

48,6

159,1

Miasto

27,2

901

53,4

102,0

Miasto i Gmina

57,9 (56,4)*

1575

52,5

192,0

Miasto

27,5

928

54,1

119,1

Miasto i Gmina

60,2 (57,0)*

1604

52,9

322,9

Miasto

27,5

932

54,2

121,3

Miasto i Gmina 60,2 1614 53,0 * - różnica wynika z sieci nie stanowiącej własności Gminy Gogolin Źródło: GUS – Bank danych regionalnych, dane za lata 2004-2007r.

332,0

Kanalizacja sanitarna Zadaniem gminy gwarantującym ochronę wód powierzchniowych i wgłębnych jest pełne skanalizowanie gminy i odprowadzenie ścieków do oczyszczenia w istniejących oczyszczalniach zgodnie z istniejącą koncepcją budowy kanalizacji sanitarnej. Oczyszczalnie posiadają niewykorzystane możliwości oczyszczania ścieków, zarówno w Choruli jak i w Krapkowicach - sięgają 50% zdolności nominalnych. Dodatkowa ilość ścieków wpłynie jedynie na obniżenie jednostkowych kosztów oczyszczania ścieków.

Kanalizacja deszczowa Kanalizacja deszczowa na terenie gminy jest słabo rozwinięta. Odcinki kanalizacji występują głównie w Gogolinie, ale również w Zakrzowie, Malni, Górażdżach i w małym stopniu w Kamieniu Śląskim.

Gospodarka odpadami Odpady komunalne z obszaru miasta Gogolin deponowane są na składowisku odpadów komunalnych będącym własnością Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Gogolinie zlokalizowanym w granicach administracyjnych miasta Gogolin. Zgodnie z Porozumieniem Komunalnym zawartym w dniu 03.07.2002r. pomiędzy gminami: Gogolin, Krapkowice, Strzeleczki i Walce, którego przedmiotem jest realizacja wspólnego programu gospodarowania odpadami komunalnymi na w/w składowisko mogą być dostarczane tylko odpady z gmin objętych porozumieniem. Odpady inne oraz niebezpieczne są w większości przekazywane podmiotom gospodarczym zajmującym się transportem, odzyskiem bądź unieszkodliwianiem odpadów.

28

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Składowisko jest zlokalizowane w jednej części nieczynnego już wyrobiska kamienia wapiennego. Powierzchnia całkowita składowiska wynosi ok. 9,6 ha. Nowa kwatera składowiska odpadów została wykonana z uszczelnieniem dna i zboczy składowiska. W części obecnie eksploatowanej wykonano pięć studzienek odgazowujących. W związku z małą ilością oraz słabą jakością biogazu wytwarzanego na składowisku nie ma podstaw ekonomicznych do zrealizowania instalacji ujmowania i przetwarzania biogazu. Odcieki ujmowane są w jednej studni zbiorczej połączonej z siecią drenów zbierających założonych na folii. Powstałe odcieki są systematycznie wywożone do punktu zlewnego oczyszczalni ścieków w Choruli. Badania przeprowadzone w zakresie jakości wód podziemnych (w piezometrach zlokalizowanych w okolicy składowiska) wykazują dobrą jakość tych wód, co pośrednio wskazuje na brak negatywnego wpływu składowiska na wody podziemne. Składowisko odpadów komunalnych w Gogolinie spełnia wymogi prawne. Ponadto posiada infrastrukturę i zabezpieczenia techniczne zmniejszające negatywny wpływ deponowanych na składowisku odpadów na środowisko i zdrowie człowieka. Na podstawie analizy technicznej i założeń projektowych składowisko może przyjmować odpady do 2015 roku. Na terenie miasta Gogolin funkcjonuje system segregacji odpadów. Mieszkańcy wydzielają ze strumienia odpadów komunalnych następujące rodzaje odpadów: szkło, tworzywa sztuczne, papier i tekturę oraz metale. Segregowane odpady gromadzone są w specjalnie przystosowanych do tego celu workach foliowych (zabudowa jednorodzinna), których rodzaj i ilość zależy od gminy. Natomiast w miejscach zabudowy wielorodzinnej (osiedla), odpady selektywnie zbierane są do większych pojemników zw. gniazdami. Gniazda to miejsca wyposażone w min. 3 pojemniki (najczęściej 1,1 m3, 1,5 m3, 2,5 m3) do selektywnego gromadzenia odpadów. Odpady komunalne, które nie są poddane selektywnej zbiórce gromadzone są na posesjach w metalowych lub plastikowych pojemnikach. W gminie Gogolin segregacją odpadów objętych jest 100 % mieszkańców. Odpady papieru i makulatury zbierane są również bezpośrednio od mieszkańców gminy w trakcie odbioru ww. worków z odpadami. Praktykowana jest również zbiórka odpadów wielkogabarytowych. Odpady te odbierane są od mieszkańców na indywidualne zgłoszenia w ZGKiM. Selektywna zbiórka odpadów przeznaczonych do recyklingu jak również odpadów wielkogabarytowych na terenie gminy Gogolin prowadzona jest bezpłatnie, mieszkańcy nie ponoszą żadnych kosztów, co mobilizuje ich do lepszej segregacji. Odpady niebezpieczne mieszkańcy naszej Gminy mogą oddawać do Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON), który zlokalizowany został na terenie składowiska odpadów. Do tego punktu mieszkańcy mogą oddawać zużyte akumulatory, świetlówki, baterie, sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz przeterminowane leki. Punkt zbiórki odpadów niebezpiecznych realizowany jest zgodnie z zachowaniem przepisów dotyczących gospodarki odpadami niebezpiecznymi. Odpady poszczególnych kategorii gromadzone są w osobnych pojemnikach (kontenerach), zabezpieczonych przed dostępem osób postronnych dzięki ogrodzeniu, a także przed działaniem czynników atmosferycznych przez umieszczenie pojemników w kontenerze magazynowym. Punkt zbiórki zlokalizowany jest na placu z utwardzonym podłożem o powierzchni 90 m2 (z możliwością rozbudowy). W GPZON przyjmowane są odpady niebezpieczne od mieszkańców gminy Gogolin oraz małych przedsiębiorstw. Gmina Gogolin od pewnego czasu przystąpiła do akcji likwidowania dzikich wysypisk (zlokalizowanych na swoim terenie) poprzez ich rekultywację, co również wpłynie pozytywnie na stan środowiska.

29

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Przestrzenie publiczne – stan i ocena

1.1.7.

W granicach administracyjnych miasta można wyodrębnić szereg obszarów tworzących system terenów zielonych, na które składają się przede wszystkim parki, lasy obiekty rekreacyjno-sportowe oraz użytki rolne. Obszary te mają znaczący wpływ na warunki życia mieszkańców. Ponadto na terenie miasta istnieje szereg obiektów architektonicznych służących poprawie warunków życia mieszkańców. Podobnie jak to ma miejsce w innych miastach i miejscowościach tereny przestrzeni publicznej, z definicji wszelkie miejsca dostępne powszechnie i nieodpłatnie, fizyczna przestrzeń w której może znaleźć się każda jednostka społeczna, dadzą się wydzielić z struktury przestrzenno-użytkowej. W Gogolinie funkcję przestrzeni publicznej, która jest intensywnie wykorzystywana, pełnią: − plac Dworcowy oraz teren wokół pomnika Karolinki, − Zespół Rekreacyjno-Sportowy przy ul,. Kasztanowej, − ciąg handlowo-usługowy przy ul Strzeleckiej, − tereny sportowe przy Publicznym Gimnazjum w Gogolinie, − małe skwery zlokalizowane na terenie całego miasta. Wymienione tereny wymagają szczególnej uwagi i nakładów mających na celu utrzymanie ich obecnej funkcjonalności i zapobieżeniu degradacji zarówno naturalnej jak i spowodowanej działalnością ludzi. W przypadku parków i obiektów sportowych głównym zagrożeniem są obiekty wandalizmu, natomiast w przypadku ciągu handlowo usługowego należy dołożyć wszelkich starań mających na celu przywrócenie mu jego reprezentacyjnego charakteru i ożywienie oraz przywrócenie funkcji jego „martwym” obszarom. Szczególną uwagę należy poświęcić dostosowaniu wszelkich nowych inwestycji do zapisów dokumentów planistycznych obowiązujących na terenie miasta.

1.1.8. Zasoby rekreacyjno – turystyczne miasta Gogolin i możliwości rozwoju turystyki Turystyka Zasoby rekreacyjno – turystyczne miasta Gogolin to w głównej mierze Zespół Rekreacyjno – sportowy w Gogolinie, w skład którego wchodzą następujące obiekty w mieście: • • • •

kryta pływalnia w Gogolinie, pływalnia odkryta w Gogolinie, hala sportowa w Gogolinie, boiska sportowe w Gogolinie,

Turystyka należy do tych działów gospodarki, które sprzyjają rozwojowi przedsiębiorczości. Miasto Gogolin posiada wiele atrybutów zachęcających do odwiedzin nie tylko mieszkańców innych regionów kraju. Do zalet miasta Gogolina zaliczyć należy nie tylko obiekty znajdujące się bezpośrednio na jego terenie, ale również lokalizacja miasta w Powiecie Krapkowickim, na terenie którego zlokalizowane są, m.in.: kościół w Krapkowicach, Jasionej i Malni, zamek w Krapkowicach, Mosznej, Kamieniu Śląskim, Żyrowej, Rogowie Opolskim i Dąbrówce Górnej oraz piece do wypalania wapna w gminach Gogolin i Krapkowice.

30

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Do cech Gminy Gogolin, zachęcających do rozwoju turystyki należą zarówno walory krajobrazowe, jak i unikalne zabytki architektury poprzemysłowej. Krajobraz tego regionu kształtuje rozległa dolina Odry z jej dopływami, a urody dodają pola (czasem tylko z lekka pofałdowane) i lasy zajmujące czwartą część powierzchni. Pas nizin zamyka od zachodu i południa malownicze Przedgórze Sudeckie oraz płaskowyż Głubczycki, a od wschodu Wyżyna Śląska. Klimat jest tu łagodny i należy do najcieplejszych w Polsce. Kształtuje go zarówno wpływ klimatu oceanicznego i kontynentalnego, jak i naturalna bariera pasma Sudetów (tzw. efekt fenowy). Dominują południową-zachodnie i zachodnie wiatry, średnia temperatura roczna wynosi 8,4 st. C, ilość opadów 600-650 mm. Nawet na przedgórzu Sudeckim zima jest krótka, a pokrywa śnieżna nietrwała. Efektem tego jest wyjątkowo długi okres wegetacyjny roślin, przekraczający nawet 220 dni. Dziś Śląsk Opolski postrzegany jest jako region o wyraźnie zaznaczonej odrębności, chociaż jego ludność (ponad 1 mln mieszkańców) stanowi mieszankę repatriantów z terenów wschodnich, osadników z Polski centralnej oraz mniejszości niemieckiej. Wysoki jest tu poziom uprzemysłowienia i kultury rolnej, a wieś opolska wyjątkowo schludna i zadbana. Masowa turystyka dotąd raczej omijała ten region, choć ma on wcale niemało do zaoferowania. W zwartych i dość dobrze zachowanych kompleksach leśnych przetrwały interesujące fragmenty drzewostanów pierwotnych (rezerwaty), bogata sieć wodna (trzy duże zbiorniki retencyjne, liczne stawy), Góry Opawskie, zamki i pałace często wspaniale odrestaurowane, pieczołowicie zachowane tradycje folkloru śląskiego - to tylko niektóre z atutów. Śląsk Opolski ma 22,5 tys. zabytków architektury i 8.700 zabytków ruchomych, w których odbija się dawna różnorodność etniczna i wyznaniowa mieszkańców tej ziemi. W gminie Gogolin funkcjonuje Centrum Informacji Turystycznej, do którego zadań należy: • gromadzenie i udostępnianie informacji o walorach turystycznych, produktach turystycznych i usługach turystycznych Gminy Gogolin, regionu i kraju, • opracowywanie danych dotyczących turystyki i promocji, • współpraca z branżą turystyczną, • współpraca z innymi lokalnymi ośrodkami i punktami informacji turystycznej oraz Opolską Regionalną Organizacją Turystyczną, • opracowywanie i zbieranie materiałów do folderów, przewodników informatorów i planów gminy, • poradnictwo i pomoc dla turystów indywidualnych, organizatorów wypoczynku, • udzielanie informacji turystycznej, • promocja turystyczna gminy, • oprowadzanie grup po Kamieniu Śląskim, • prowadzenie innych usług turystycznych.

1.1.9.

Identyfikacja problemów w sferze zagospodarowania przestrzennego

Istotnym problemem miasta Gogolin jest brak odpowiednio zagospodarowanego centrum miasta, które mogłoby pełnić funkcje centrotwórcze, szansa do powstania takiego centrum istnieje w pobliżu byłych zakładów przemysłowych oraz pobliskich centrów

31

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

usługowych, jednak obecnie ww. teren centrum jest w sposób istotny zniszczony ubiegłymi działaniami przemysłowymi, co stanowi istotną barierę w powstawaniu i rozwoju usług w centrum miasta. Problemy w obszarze przestrzennym występujące w mieście i gminie to m.in.:

1. Zużycie tkanki budowlanej i infrastruktury technicznej miasta zwłaszcza w jego 2. 3.

4. 5. 6.

7.

najstarszych częściach. Zahamowana podaż gruntów w strefach przemysłowych i miejscach wyznaczonych w planach zagospodarowania pod działalność gospodarczą i inwestycje biznesowe. Znaczna degradacja obiektów kwalifikujących się do objęcia ochroną konserwatorską ze względu na posiadane walory oraz związana z tym konieczność poniesienia znacznych nakładów remontowych w celu uchronienia ich przed dalszą degradacją i zniszczeniem. Brak zagospodarowania terenu w centrum miasta, po zakładach wapienniczych wymagającego pilnej rewitalizacji przestrzennej w celu stworzenia ośrodka koncentracji życia miejskiego Drogi powiatowe i lokalne wymagają sukcesywnej modernizacji i dostosowywania parametrów technicznych do pełnionych funkcji. Brak w centrum Gogolina publicznego budynku umożliwiającego realizowanie zamierzeń i zainteresowań społeczności lokalnej w zakresie integracji i kultury. Koncentracja zabudowy wzdłuż głównej drogi, co utrudnia lokalizowanie i rozwój usług w mieście.

32

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

1.2. Sfera gospodarcza Gospodarka Gminy Gogolin na tle gospodarki Powiatu Krapkowickiego Miasto i Gmina Gogolin a wraz z nimi inne gminy miejskie wchodzące w skład powiatu krapkowickiego należą do najbardziej uprzemysłowionych terenów w województwie. Ich cechą charakterystyczną jest wysoki stopień zurbanizowania. Funkcjonujące tu przedsiębiorstwa mają strategiczne znaczenie dla całego regionu. W Gminie Gogolin dominuje przemysł cementowo -wapienniczy (Górażdże Cement, Lhoist Opolwap), w Krapkowicach papierniczy (Metsä Tissue S.A). Na jego terenie znajduje się krajowy potentat w produkcji koksu - Zakłady Koksownicze w Zdzieszowicach. Na terenie gmin powiatu krapkowickiego, możemy wyróżnić dwie podstawowe formy wykorzystania terenu, wynikające z uwarunkowań i zasobów środowiska przyrodniczego oraz różnego potencjału gospodarczego, są to: 1. Obszary silnie uprzemysłowione, z dużą koncentracją przedsiębiorstw produkcyjnych, terenów magazynowo-składowych, gęstą siecią infrastruktury komunikacyjnej technicznej oraz wysokim udziałem zatrudnionych w przemyśle. Cechą charakterystyczną tych obszarów jest wysoki stopień zurbanizowania. Zdecydowanie najwyższy wskaźnik (235 pracujących w przemyśle na 1000 mieszkańców) występuje w mieście Zdzieszowice, które jest typowym monofunkcyjnym ośrodkiem przemysłowym, gdzie ponad 70 % ogółu pracujących ma zatrudnienie w przemyśle. O tak wysokim wyniku decyduje skala zatrudnienia w Zakładach Koksowniczych. W gminie Gogolin wskaźnik zatrudnienia w przemyśle na 1000 mieszkańców wynosi 152, dzięki lokalizacji w Choruli firmy Górażdże Cement S.A. oraz Zakładów Wapienniczych „Lhoist” sp. z o.o. w Górażdżach Krapkowice są trzecim obok Zdzieszowic miastem z dominującą funkcją przemysłowa (wskaźnik 114 osób pracujących w przemyśle na 1000 mieszkańców). Podstawowe gałęzie przemysłu Krapkowic to przemysł papierniczy, elektromaszynowy, lekki i spożywczy. 2. Obszary o szczególnych predyspozycjach do rozwoju rolnictwa i przetwórstwa rolno – spożywczego, obejmujące tereny w południowej części powiatu, w gminie Walce i na południu gminy Strzeleczki. Wyróżnikiem obszaru jest wysoka wartość rolniczej przestrzeni produkcyjnej. W obrębie obszaru znajdują się tereny o bardzo korzystnych warunkach przyrodniczo-glebowych, będące podstawą dla intensywnej produkcji rolnej i opartego na niej przetwórstwa rolno-spożywczego. Podstawą gospodarki w obszarze jest rolnictwo. W strukturze użytkowania gruntów zdecydowanie dominują użytki rolne, udział powierzchni leśnych i zainwestowania pozarolniczego jest nieznaczny. W Powiecie Krapkowickim działają 3952 podmioty gospodarki narodowej (stan na koniec roku 2002), które zarejestrowane są w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej – regon, z czego najwięcej przypada na handel (ok. 40,5%), budownictwo (ok. 10%) oraz usługi przemysłowe (9,2%). Przeważająca ilość firm funkcjonuje w sektorze prywatnym (ok. 97%). Głównie są to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, stanowiące ok. 84% ogółu firm sektora prywatnego. Podstawowe sektory gospodarki Powiatu Krapkowickiego to:

33

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

• • • •

przemysł głównie: cementowo - wapienniczy, koksowniczy, papierniczy, spożywczy i budowlany - 26% handel i usługi - 58% rolnictwo z dominującą uprawą buraków, rzepaku, zbóż, kukurydzy i ziemniaków - 2,5% pozostałe - 13,5%

Na terenie powiatu rozwinięty jest również handel, z którego utrzymuje się znaczna ilość osób prowadzących własna działalność gospodarczą. Dane dotyczące struktury zatrudnienia z podziałem na poszczególne sektory gospodarki przedstawia tabela zamieszczona poniżej.

Gospodarka Gminy Gogolin Wyróżnikiem gminy jest wysoki stopień uprzemysłowienia. Dominującą branżą w gminie, ze względu na zasoby naturalne, jest przemysł cementowo-wapienniczy - firmy: Górażdże Cement S.A. - (Heidelberg Cement Group) w Choruli oraz Zakłady Wapiennicze „Lhoist” sp. z o.o. w Górażdżach. Ponadto w gminie znajduje się szereg, zakłady gastronomiczne, przedsiębiorstwa transportowo - spedycyjne, firmy świadczące usługi budowlane, zakładów piekarniczych. Jeśli chodzi o współpracę gospodarczą z innymi podmiotami, Gmina jest członkiem: • Międzygminnego Związku „Trias Opolski”, • Stowarzyszenia Samorządowego A4, • Stowarzyszenia Gmin Polskich Euroregionu Pradziad (od 2008 roku), • Stowarzyszenia Kraina Św. Anny.

Gogolin

Z inicjatywy władz gminy powstało również „Stowarzyszenie Rozwoju Inicjatyw Lokalnych w Gminie Gogolin” zrzeszające lokalnych przedsiębiorców z terenu gminy.

1.2.1.

Struktura działalności gospodarczej prowadzonej w granicach administracyjnych miasta Gogolin:

Na terenie miasta Gogolin zarejestrowanych jest 411 podmiotów gospodarki narodowej sektora prywatnego oraz 16 podmiotów sektora publicznego. W strukturze działalności gospodarczej prowadzonej w granicach administracyjnych miasta Gogolin dominuje działalność w dziedzinie handlu oraz budownictwa. Szczegółowe dane w zakresie sektorów działalności gospodarczej prezentuje powyższa Tabela 8.

34

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Tabela 8:

Sektory działalności gospodarczej prowadzonej w granicach administracyjnych miasta Gogolin, z podziałem na sektor publiczny i prywatny, dane za 2007 r.

120

113

100

80 62 60

sektor prywatny 45

40

40

25

20

24 14

11

A

D

F

0

0

G

H

I

3 1

1

0 INFORMACJA I KOMUNIKACJA

0

HANDEL HURTOWY I DETALICZNY; NAPRAWA TRANSPORT I GOSPODARKA MAGAZYNOWA DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z ZAKWATEROWANIEM

0 BUDOWNICTWO

0

ROLNICTWO, LEŚNICTWO, ŁOWIECTWO I WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ

0

J

7

2

2

3

DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA I UBEZPIECZENIOWA DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z OBSŁUGĄ RYNKU DZIAŁALNOŚĆ PROFESJONALNA, NAUKOWA I DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE USŁUG ADMINISTROWANIA I ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA;

20

0

sektor publiczny

54

K

L

M

N

O

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS – Bank danych regionalnych, dane za 2007r.

1.2.2.

Najważniejsze z punktu widzenia funkcjonowania podmioty gospodarcze i zatrudnienie w największych zakładach miasta

Największymi pracodawcami w mieście Gogolin są firmy: 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Zakład Cukierniczo-Piekarniczy B. i L. Zimmermann; Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Gogolinie; Bank Spółdzielczy w Gogolinie; T.K. EKOBUD Sp. z o.o.; V&B Flamy Block Sp.z.o.o. w Gogolinie; Zajazd Karolinka w Gogolinie;

Duży wpływ na sytuacje gospodarczą miasta mają zakłady produkcyjne zlokalizowane na terenie Gminy Gogolin i gmin ościennych, gdzie zatrudnienie znajduje znaczna część mieszkańców.

1.2.3.

Uwarunkowania budżetowe realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych.

Możliwości rozwoju inwestycyjnego Gmina Gogolin ma charakter przemysłowo – rolniczy. Obok dużych zakładów przemysłowych rozwija się mała i średnia przedsiębiorczość. Rozwija się również branża usługowa. W celu sprzyjania temu rozwojowi gmina posiada wyodrębnione tereny pod nowe inwestycje, na które składa się szereg kompleksów, z czego 4 znajdują się na terenie miasta Gogolin, bądź w jego bezpośrednim sąsiedztwie. W miarę potrzeb oraz możliwości gmina

35

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

na bieżąco aktualizuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, aby umożliwić realizację nowych inwestycji. Uwarunkowania budżetowe realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych

Budżet Gminy Dochody budżetu Gminy na rok 2009 zostały zaplanowane w wysokości 46 163 365 zł. Wydatki budżetu Gminy na rok 2009 zostały zaplanowane w wysokości 46 163 365 zł, w tym rozchody w wysokości – 2 015 000 zł. Wykres 1:

Struktura wydatków Gminy Gogolin w roku 2009 wg klasyfikacji budżetowej

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Uchwały Nr XXVIII/231/2008 w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Gogolin na 2009 rok Wykres 2:

Struktura wydatków budżetowych Gminy Gogolin w roku 2009

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Uchwały Nr XXVIII/231/2008 w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Gogolin na 2009 rok

36

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Dochody i wydatki budżetu Gminy Tabela 9:

Wykonanie dochodów i wydatków w gminie w latach 2008-2009 [w zł] Budżet Gminy Gogolin na 2009r.

Lp.

Nazwa

Budżet na 2008r.

Budżet na 2009r.

Przyrost budżetu w 2009r.

% przyrostu 4:3

1

2

3

4

5

5

1

Dochody

2

Przychody

31 364 153

38 963 365

7 599 212

124,2

5 400 000

7 200 000

1 800 000

133,3

w tym:

kredyty

1 500 000

4 000 000

2 500 000

266,7

nadwyżka z lat ubiegłych

1 900 000

1 200 000

-700 000

63,2

wolne środki

2 000 000

2 000 000

0

100,0

36 764 153

46 163 365

9 399 212

125,6

34 964 153

44 148 365

9 184 212

126,3

Ogółem (1+2) 3

0

Wydatki w tym:

4

0

wydatki remontowe

1 471 250

1 021 130

-450 120

69,4

wydatki majątkowe

5 135 200

11 412 590

6 277 390

222,2

Rozchody

1 800 000

2 015 000

215 000

111,9

Ogółem (3+4)

36 764 153

46 163 365

9 399 212

125,6

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Uchwały Nr XXVIII/231/2008 w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Gogolin na 2009 rok

Wydatki majątkowe budżetu Gminy planowane są w wysokości 11 412 590 zł, co stanowi 26% budżetu.

na

rok

2009

planowane

37

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Tabela 10:

Planowane wydatki majątkowe budżetu Gminy Gogolin Zadania inwestycyjne w 2009r. w złotych Planowane wydatki

Lp.

1

Dział Rozdz. §**

2

3

4

Nazwa zadania inwestycyjnego

Łączne koszty finansowe

5

6

z tego źródła finansowania rok budżetowy dochody 2009 własne (8+9+10+11) jst 7

8

środki kredyty pochodzące i z innych pożyczki źródeł* 9

10

1.

600

Dotacja do odcinka drogi 60013 6630 wojewódzkiej nr 423 w Choruli

550 000

500 000

500 000

0

2.

600

Dotacja na budowę 60014 6620 chodnika przy ul. Św. Jacka w Kamieniu Śl.

140 000

140 000

140 000

0

3.

600

Dotacja do remontu 60014 6620 nawierzchni drogi nr 1828O przez Kamionek

110 000

110 000

110 000

0

4.

600

Budowa zatoki parkingowej 60014 6620 przy ul. Parkowej w Kamieniu Śl.

33 000

33 000

33 000

0

5.

600

60016 6050

1 280 000 1 280 000

0

Przebudowa ul. Kasztanowej w Gogolinie

1 280 000

A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0

środki wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 u.f.p. 11

Jednostka organizacyjna realizująca program lub koordynująca wykonanie programu 12

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

38

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

6.

600

Budowa drogi osiedlowej 60016 6050 przy ul. Wyzwolenia w Gogoline

7.

600

60016 6050

8.

600

Budowa drogi transportu 60016 6050 rolnego ul. Wygoda w Gogolinie

9.

700

10.

700

11.

700

12.

700

13.

700

70004 6210

Budowa obwodnicy dzielnicy Karłubiec

Przebudowa budynku przedszkola w Kamionku

Wykup gruntów, przejęcie z mocy prawa za 70005 6060 odszkodowaniem, koszty notarialne i opłaty sądowe Budowa budynku wielorodzinnego 70095 6050 socjalnego przy ul. Krapkowickiej w Gogolinie Przebudowa budynku byłego przedszkola w 70095 6050 Choruli na Świetlicę Wiejską Zakup budynków 70095 6050 socjalnych w Gogolinie (Browar)

880 000

880 000

0

9 500 000

500 000

500 000

400 000

400 000

400 000

1 050 000

150 000

2 700 000

350 000

150 000

350 000

A. 0 B. 0 880 000 C. 0 …0 A. 0 B. 0 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 0 C. 0 …0

150 000

0

1 689 000 1 689 000

0

950 000

500 000

0

500 000

500 000

500 000

0

500 000

A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

Zakład Gospodarki 0 komunalnej i Mieszkaniowej w Gogolinie 0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

39

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

700

Uzbrojenie terenów budowlanych w sieć wodociągową i kanalizację 70095 6050 sanitarną pomiędzy ul. Norwida i Kasztanową w Gogolinie

750

Zakup systemu zarządzania 75023 6060 zasobami serwerowni

24 000

24 000

24 000

0

16.

750

Zakup systemu serwerowego zarządzania 75023 6060 obiegiem dokumentów wraz z IPU

25 000

25 000

25 000

0

17.

750

75023 6060 Sieć HOT-SPOT

10 000

10 000

10 000

0

18.

754

Dotacja na zakup samochodu pożarniczego 75411 6620 przez Komende Powiatową PSP w Krapkowicach

100 000

100 000

100 000

0

19.

754

75412 6060

Zakup samochodu dla OSP Górażdże

35 000

35 000

35 000

0

20.

801

80101 6060

Zakup pieca do PSP Nr 3 w Gogolinie

5 000

5 000

5 000

0

21.

801

Docieplenie budynku PSP 80101 6050 nr 3 w Gogolinie Filia w Zakrzowie

264 000

264 000

94 000

170 000

14.

15.

1 340 000

1 340 000

A. 0 B. 0 0 1 340 000 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

PSP Nr 2 w Gogolinie

0

PSP Nr 3 w Gogolinie

40

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 C. 0 …0

22.

801

Docieplenie budynku PSP 80101 6050 nr 2 Filia w Górażdżach

23.

801

Docieplenie budynku 80104 6050 Przedszkola Nr 3 w Gogolinie

24.

801

Zakup patelni elektrycznej 80104 6060 do Przedszkola Nr 1 w Gogolinie

6 000

6 000

6 000

0

25.

801

Zakup zmywarki do 80104 6060 Przedszkola Nr 3 w Gogolinie

7 000

7 000

7 000

0

26.

801

Modernizacja kompleksu boisk sportowych przy 80110 6050 Gimnazjum w Gogolinie (II etap)

1 710 000

700 000

700 000

0

27.

801

Budowa garażu na 80110 6050 kompleksie boisk przy Gimnazjum w Gogolinie

10 000

10 000

10 000

0

801

Budowa windy dla osób niepełnosprawnych w 80110 6050 Gimnazjum w Gogolinie(projekt)

20 000

20 000

20 000

0

853

Zakup łóżek (PFRON) 85324 6060 -wkład własny

10 000

A. 0 B. 0 0 C. 0 …0

28.

29.

336 000

336 000

36 000

300 000

200 000

200 000

30 000

170 000

10 000

10 000

0

PSP Nr 2 w Gogolinie

Gminny Zarząd 0 Oświat w Gogolinie

0

Przedszkole Nr 1 w Gogolinie

0

Przedszkole Nr 3 w Gogolinie

Publiczne 0 Gimnazjum w Gogolinie Publiczne 0 Gimnazjum w Gogolinie Publiczne 0 Gimnazjum w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

41

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

30.

31.

900

900

Budowa stacji odzysku surowców wtórnych 90002 6050 usytuowana na terenie składowiska odpadów w Gogolinie Zagospodarowanie terenów po byłych 90095 6050 Zakłaładach Wapienniczych przy ul. Strzeleckiej w Gogolinie

32.

926

Zakup filtra na basen w 92601 6060 Gogolinie

33.

926

Przebudowa płyty boiska 92601 6050 sportowego oraz instalacja nawodnienia w Gogolinie

34.

926

92601 6060 Zakup serwera

35.

926

92601 6060 Zakup samochodu

36.

926

92601 6050

37.

926

750 000

1 450 000

458 590

450 000

83 370

310 000

65 000

65 000

65 000

45 000

45 000

45 000

4 800

4 800

4 800

45 000

45 000

45 000

Budowa ogrodzenia boiska w Górażdżach

18 000

18 000

18 000

Budowa sanitariatów 92601 6050 (budynek kontenerowy) na boisku w Górażdżach

50 000

50 000

50 000

A. 0 B. 375 220 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 140 000 C. 0 …0

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

A. 0 B. 0 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 0 C. 0 …0

Zespół Rekreacyjno 0 Sportowy w Gogolinie Zespół Rekreacyjno 0 Sportowy w Gogolinie

A. 0 B. 0 0 C. 0 …0

Zespół Rekreacyjno 0 Sportowy w Gogolinie

A. 0 B. 0 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 0 C. 0 …0

Zespół Rekreacyjno 0 Sportowy w Gogolinie 0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

42

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

38.

926

39.

926

40.

926

Ogółem

A. 0 B. 0 26 000 26 000 26 000 0 C. 0 …0 A. 0 B. 0 92601 6050 Budowa boiska w Choruli 60 000 60 000 60 000 0 C. 0 …0 A. 0 Zakup trybuny na boisko w B. 0 92601 6060 66 200 66 200 66 200 0 Obrowcu C. 0 …0 24 925 7 037 4 000 11 412 590 375 220 000 370 000 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Uchwały Nr XXVIII/231/2008 w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Gogolin na 2009 rok Utwardzenie terenu przy 92601 6050 boisku w Obrowcu

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

Urząd Miejski w Gogolinie

0

x

43

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

1.2.4. Identyfikacja problemów w sferze gospodarczej Po przeanalizowaniu danych z niniejszego rozdziału, można zauważyć problemy w sferze gospodarczej, takie jak:

1. Mała ilość przedsiębiorstw zdolnych do tworzenia nowych miejsc pracy. 2. Niewielka ilość spółdzielni oraz organizacji społecznych na terenie Miasta i Gminy. 3. Mała aktywność mieszkańców w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy ze względu na funkcjonowanie dużych podmiotów gospodarczych oferujących stabilne miejsce zatrudnienia. 4. Oferta turystyczna, hotelowa i gastronomiczna wymagająca rozbudowy. 5. Niewystarczające wykorzystanie w sferze komercyjnej walorów turystycznych oraz zasobów dziedzictwa przemysłowego i kulturowego . 6. Utrudniona lokalizacja i rozwój usług w mieście za względu na ograniczenia lokalizacyjne - ciasną zabudowę wzdłuż głównej drogi, utrudnioną lokalizacja miejsc parkingowych.

44

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

1.3. Sfera społeczna 1.3.1.

Struktura demograficzna i społeczna mieszkańców miasta

Mieszkańców miasta Gogolin, podobnie jak i powiatu krapkowickiego cechuje m.in.: • •

duże zdyscyplinowanie i pracowitość, przywiązanie ludzi do swoich miejsc zamieszkania.

Ponadto zgodne współdziałanie społeczności lokalnej stymuluje rozwój lokalny, zarówno pod względem gospodarczym jak i społecznym. Powiat Krapkowicki zamieszkuje nieco ponad 70 tysięcy mieszkańców, z czego ponad połowa mieszka w trzech miastach znajdujących się na terenie powiatu, tj. w mieście Gogolin, Krapkowice i Zdzieszowice. Liczba mieszkańców miasta i gminy Gogolin na tle miast i gmin Powiatu Krapkowickiego przedstawia Tabela 11. Tabela 11:

Liczba mieszkańców Miasta Gogolin na tle liczby mieszkańców Powiatu Krapkowickiego

Gmina

Liczba mieszkańców

Odsetek mężczyzn

Odsetek kobiet

Gogolin

11949

48,02

51,98

w tym miasto

6089

48,97

51,03

Krapkowice

24333

48,44

51,56

w tym miasto

17840

48,27

51,73

Zdzieszowice

17286

49,94

50,06

w tym miasto

13127

49,71

50,29

Strzeleczki

7840

47,68

52,32

Walce

5836

47,45

52,55

67244

48,58

51,42

Powiat ogółem

Źródło: GUS, stan na dzień 31.12.2007r.

Sytuacja demograficzna miasta Gogolin charakteryzuje się nieznacznie większym odsetkiem kobiet względem mężczyzn zamieszkujących (51,03 % całkowitej liczby mieszkańców stanowią kobiety). Według stanu na dzień 31.12.2007 roku liczba ludności miasta Gogolin wynosiła 6089 osób (dane GUS), co w podziale na płeć przedstawiało się następująco: a) miasto, − mężczyźni – 2982 mieszkańców, − kobiety – 3107 mieszkańców, Gęstość zaludnienia w gminie Gogolin wynosi 118 osób na km 2 i jest wyższa od średniej gęstości zaludnienia w województwie opolskim, która wynosi 110 osób na km2 (dane GUS, 2007 r.). W mieście Gogolin zamieszkuje 6.089 osób, co stanowi 50,96 % ogółu mieszkańców gminy.

45

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Tabela 12: Gmina Gogolin Miasto Obszar wiejski Gmina razem: Zmiana do roku poprzednieg o

Liczba mieszkańców Gminy Gogolin

1999r.

2000r.

2001r.

2002r.

2003r.

2004r.

2005r.

2006r.

2007r.

6783 6611

6383 6164

6311 6103

6208 6007

6120 5898

6116 5859

6045 5856

6084 5824

6089 5860

13 394

12 547

12 414

12 215

12 018

11 975

11 901

11 908

11 949

0

-847

-133

-199

-197

-43

-74

7

41

Źródło: GUS, dane za lata 1999-2007 Tabela 13: Rok

2004

2005

2006

2007 2007

razem

kobiety

razem

kobiety

razem

kobiety

11 975

2 564

1 226

7 362

3 599

2 049

1 353

Nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym 62,7

6 116

1 351

633

3 815

1 874

950

621

60,3

11 901

2 407

1 150

7 407

3 646

2 087

1 364

60,7

6 045

1 264

589

3 817

1 883

964

618

58,4

11 908

2 343

1 122

7 481

3 716

2 084

1 348

59,2

6 084

1 248

573

3 862

1 927

974

611

57,5

11 949

2 220

1 054

7 601

3 777

2 128

1 380

57,2

6 089

1 169

522

3 939

1 961

981

624

54,6

67 244

12 405

5 984

44 178

21 682

10 661

6 913

52,2

Liczba Gmina mieszkańców Gogolin w tym miasto Gogolin w tym miasto Gogolin w tym miasto Gogolin w tym miasto Powiat ogółem

Populacja w wieku produkcyjnym

Przedprodukcyjnym

Produkcyjnym

Poprodukcyjnym

Źródło: GUS, dane z lat 2004-2007

Struktura wieku ludności nie jest korzystna w kontekście przewidywanego potencjału ludnościowego zarówno gminy jak i miasta Gogolin. Strukturę cechuje stosunkowo zaawansowany proces starzenia się ludności. Na terenie gminy utworzony został dom spokojnej starości, który zaspokaja potrzeby osób starszych. Według informacji Urzędu Statystycznego w Opolu w oparciu o dane ze spisów powszechnych dla miasta Gogolin, w wieku przedprodukcyjnym (mężczyźni i kobiety w wieku 0-17 lat) znajduje się 18,58% ogółu ludności. W wieku produkcyjnym (mężczyźni w wieku 18-64 lata, kobiety 18-59 lat) - 63,61%, a w wieku poprodukcyjnym (mężczyźni powyżej 65 roku życia, kobiety powyżej 60 roku życia) - 17,81% liczby ludności. Na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada 57,2 osób w wieku nieprodukcyjnym. Liczba urodzeń w mieście Gogolin w latach 2004-2006 kształtowała się następująco: w 2004 r.: 52 osoby, w 2005 r. : 46 osób, natomiast w 2006 r. 64 osoby.

46

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Struktura demograficzna mieszkańców miasta Gogolin kształtuje się następująco: Tabela 14:

Gmina 486 524 693 909 960 797 861 909 1 114 1 018 768 601 383 647

0-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70 i więcej ogółem

Struktura demograficzna mieszkańców miasta Gogolin Ludność wg grup wieku i płci mężczyźn mężczyźni kobiety w tym miasto i kobiety 254 232 255 140 115 260 264 288 146 142 371 322 353 207 146 476 433 482 252 230 421 539 494 223 271 360 437 426 187 239 416 445 446 226 220 454 455 437 215 222 578 536 559 286 273 543 475 523 288 235 401 367 417 202 215 275 326 338 163 175 181 202 200 90 110 282 365 322 140 182

1 279 466 813 549 11 949 5 738 6 211 6 089 Źródło: GUS, stan na dzień 31.12.2007r. Wykres 3:

217

332

2 982

3 107

Ludność Miasta Gogolin

600

500

Osoby

400

300

200

100

0 0-4

5-9

15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 Wiek Gogolin

Mężczyźni

70 i w ięcej

Kobiety

Źródło: GUS, stan na dzień 31.12.2007r.

47

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

1.3.2. Specyficzne grupy społeczne wymagające szczególnego wsparcia w ramach LPR. W mieście i gminie Gogolin podstawowa przyczyna, dla której niezbędne jest wsparcie finansowe grup społecznych to ubóstwo oznaczające pozostawanie bez dochodu, lub uzyskiwanie dochodu niższego od określonego. Ubóstwo ma negatywne reperkusje w kondycji zdrowotnej osób i rodzin (niedożywienie, zmniejszona odporność na choroby itd.), pogarsza warunki rozwojowe dzieci i młodzieży powodując zanik ambicji edukacyjnych, upośledzenie kulturowe, dziedziczenie biedy. Podstawową przyczyną potrzeby wsparcia określonej grupy społecznej jest zwykle bezrobocie lub uzależnienie - podstawowe przyczyny braku samodzielności, często są ze sobą ściśle związane i wzajemnie z siebie wynikające. Pozostałe problemy powodujące utratę samodzielności to: niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba, bezradność w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. Szczegółowo przyczyny udzielenia świadczeń pomocy społecznej w Gogolinie w 2008 r. przedstawia poniższa tabela. Tabela 15:

Przyczyny udzielenia świadczeń pomocy społecznej w 2008 r.

Powód trudnej sytuacji życiowej Ubóstwo Bezrobocie Niepełnosprawność Alkoholizm Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego Długotrwała lub ciężka choroba Potrzeba ochrony macierzyństwa Przemoc w rodzinie Trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego Zdarzenie losowe Narkomania Bezdomność

Liczba rodzin 191 143 98 98

Liczba osób w rodzinach 533 427 240 225

61

251

90 56 10 12 2 3 8

198 266 30 22 9 5 12

Źródło: Ośrodek Pomocy Społecznej w Gogolinie, dane za 2008 r.

W 2008 r. pomocą objęto 1017 osób z 382 rodzin, co stanowi 8,19 % ogółu mieszkańców miasta i gminy Gogolin. Zgodnie z ogólnokrajowymi tendencjami większość osób wymagających pomocy i wsparcia, to mieszkańcy większych aglomeracji danego terenu - 52,88% ogółu rodzin objętych wsparciem stanowili mieszkańcy Gogolina. Specyficzną grupą społeczną wymagającą szczególnego wsparcia są osoby w podeszłym wieku, samotne, niepełnosprawne lub znajdujące się przejściowo w trudnej sytuacji zdrowotnej. Zaspokajanie potrzeb tej grupy realizowane jest głównie poprzez usługi opiekuńcze świadczone w miejscu zamieszkania osoby potrzebującej. W 2008 roku z pomocy w formie usług opiekuńczych korzystało 61 osób wśród których 43 to osoby samotne w przedziale wiekowym od 28 do 100 lat; z pomocy głównie korzystają osoby niepełnosprawne i przewlekle chore.

Tabela 16:

Usługi opiekuńcze ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorców Liczba świadczeniobiorców Lp. Miejscowość korzystających z usług opiekuńczych

48

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

1 Gogolin 41 2 Kamień Śląski 6 3 Kamionek 1 4 Zakrzów 2 5 Górażdże 2 6 Obrowiec 8 7 Odrowąż 1 Źródło: Ośrodek Pomocy Społecznej w Gogolinie, dane za 2008 r.

W 2008 roku Ośrodek Pomocy Społecznej w Gogolinie wydatkował na świadczenia społeczne ogólną kwotę 3.040.645,96 zł. Część środków pochodziła z budżetu państwa, w szczególności wydatki na świadczenia rodzinne, zaliczki alimentacyjne, świadczenia z funduszu alimentacyjnego, składki na ubezpieczenia zdrowotne, składki na ubezpieczenia rentowe i emerytalne oraz zasiłki stałe. Pozostałe wydatki pokryte zostały z budżetu gminy. Warunki demograficzne tj. mała liczba osób w wieku produkcyjnym w stosunku do liczby mieszkańców, ujemny przyrost naturalny ostatnich lat, migracja stała i okresowa powodują, że systematycznie narastać będzie potrzeba zapewnienia opieki i godnych warunków bytowych osobom starszym. Dzięki realizacji formy pomocy jaką są usługi opiekuńcze osoby samotne, chore, niepełnosprawne, wymagające pomocy w codziennym funkcjonowaniu, pozostają w swoich domach, zachowując samodzielność i poczucie bezpieczeństwa. Na terenie Gminy poza realizacją pomocy finansowej, i rzeczowej, w coraz szerszym zakresie realizowana jest pomoc w formie pracy socjalnej. W gminie Gogolin pomoc tą w 2008 r. uzyskało 851 osób z 314 rodzin. W mieście Gogolin pomoc w formie pracy socjalnej udzielona została 42 osobom. Na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu realizowane są również przedsięwzięcia współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. W roku 2008 w dniach od 18 sierpnia do 30 listopada 2008 roku Ośrodek Pomocy Społecznej w Gogolinie zrealizował projekt pn. „Drogowskaz” kierowany do osób długotrwale bezrobotnych (miasto i gmina), korzystających z pomocy społecznej i w znacznym stopniu zagrożonych wykluczeniem społecznym. Projekt realizowany był w ramach Priorytetu VII Promocja Integracji Społecznej Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Beneficjentami projektu było 10 osób. Celem podjętych działań było podniesienie kompetencji społecznych i zawodowych uczestników oraz upowszechnianie pracy socjalnej w środowisku tych osób. Łączna wartość projektu wyniosła: 117.212,14 zł ,w tym środki pozyskane z EFS: 102.208,99 zł, zaangażowane środki własne gminy: 15.003,15 zł.

1.3.3.

Skala bezrobocia

Bezrobocie - oznaczające brak pracy zarobkowej dla osób zdolnych do jej wykonywania i deklarujących chęć jej podjęcia - jako zjawisko towarzyszące gospodarce rynkowej jest jednym z głównych problemów społecznych. Brak zatrudnienia negatywnie wpływa nie tylko na ekonomiczną kondycję rodzin, ale także na pozamaterialne kwestie życia rodzinnego. Bezrobocie działa destrukcyjnie na pełnienie przez rodzinę jej podstawowych funkcji; utrata stabilizacji i związany z tym stres powodują trudności z podejmowaniem racjonalnych decyzji, a często jakichkolwiek działań. Długotrwałe bezrobocie jest przyczyną apatii, zniechęcenia, jak również częstego, prowadzącego do uzależnienia, sięgania po alkohol (dotyczy to szczególnie samotnych

49

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

bezrobotnych, niezależnie od wieku). Zasięg negatywnych skutków bezrobocia w rodzinie zależy od jej struktury, fazy rozwoju, statusu materialnego i kondycji zdrowotnej jej członków. Stopa bezrobocia liczona dla Powiatu Krapkowickiego spadła z 9,3 % na koniec 2007 roku do 8,5 % w maju 2008 roku. Sytuację na rynku pracy na przestrzeni ostatnich lat w mieście i gminie Gogolin przedstawia tabela 17. Tabela 17:

Rok

Gmina/Miasto

Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Krapkowicach w latach 20042008 Osoby w zwolnionych Liczba Liczba Liczba okresie do 12 z przyczyn bezrobotnych bezrobotnych długotrwale miesięcy od zakładu z prawem do bezrobotnych ukończenia pracy zasiłku nauki ogółem kobiet

Gmina Gogolin

404

266

10

39

202

17

Miasto Gogolin

240

157

3

15

123

11

Gmina Gogolin

433

304

19

398

237

22

Miasto Gogolin

239

162

7

224

137

10

Gmina Gogolin

486

322

21

441

289

26

Miasto Gogolin

282

183

9

255

171

15

Gmina Gogolin

597

365

39

532

360

x

Miasto Gogolin

336

209

21

301

207

x

Gmina Gogolin

610

387

45

555

233

x

Miasto Gogolin

346

223

26

308

138

x

2008

2007

2006

2005

2004

Źródło: PUP Krapkowice – stan na 31.12 danego roku

Zmieniająca się sytuacja gospodarcza oraz ekonomiczna podmiotów gospodarczych sprawia, iż dokonują one zwolnień pracowników z przyczyn zakładu pracy, które są podyktowane: • ograniczeniem produkcji z powodu trudności ekonomicznych oraz związaną z tym utratą zamówień, • wprowadzaniem nowych technologii produkcji, • likwidacją zakładów, • upadłością firm, • procesami restrukturyzacyjnymi, • wygasaniem pakietów socjalnych.

50

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Bezrobocie w mieście i gminie Gogolin Według stanu na dzień 31 grudnia 2008 r. liczba osób bezrobotnych na terenie miasta Gogolin wyniosła 240 osób. Spośród 404 osób bezrobotnych w gminie 266 osoby to kobiety. Wśród osób bezrobotnych z terenu miasta i gminy Gogolin największą grupę stanowią osoby w wieku od 45 do 54 lat - 102 mieszkańców. Szczegółową strukturę bezrobotnych z podziałem na grupy wiekowe przedstawia Tabela 18. Tabela 18: Lp.

Rok

1 2 3 4 5

2002 2004 2006 2007 2008

Struktura wiekowa osób bezrobotnych w Gminie Gogolin 60- 64 Razem 18 - 24 25 - 34 35 - 44 45 - 54 55 - 59 lata 157 154 166 108 16 3 604 102 161 186 139 15 7 610 95 124 112 122 25 8 486 99 98 90 113 24 9 433 98 94 78 102 25 7 404 Źródło: PUP Krapkowice – stan na 31.12 danego roku

Z danych statystycznych udostępnionych przez Powiatowy Urząd Pracy w Krapkowicach wynika również, że wśród bezrobotnych największą grupę stanowią osoby z wykształceniem podstawowym i gimnazjalnym (176). Na kolejnym miejscu znajdują się osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym (112), następne są osoby posiadające wykształcenie policealne (54), średnie ogólnokształcące (42) i wyższe (20). Statystyki dotyczące bezrobocia w rejonie Gogolina w znacznym stopniu zniekształcają obraz zjawiska ze względu na duży stopień tzw. bezrobocia utajonego. Bezrobocie przyczynia się do obniżenia standardu życia wielu ludzi, wzrasta grupa osób, których warunki materialne spadły poniżej minimum socjalnego, rozszerza także obszar ubóstwa i patologii społecznych. Osoby i rodziny bezrobotne to główni beneficjenci pomocy społecznej. Niepokojący jest fakt, że większość bezrobotnych to osoby bezrobotne długotrwale. Szczególnie trudna jest sytuacja kobiet na rynku pracy - utrata zatrudnienia zwykle skutkuje utrwalonym bezrobociem. Trudna sytuacja na rynku pracy powoduje, że osoby w wieku produkcyjnym, szczególnie młodzi ludzie wstępujący w dorosłe życie, wyjeżdżają do pracy za granicę i często decydują się na pozostanie tam. Brak jest dokładnych danych na ten temat, skala zjawiska jest znacząca, obejmuje także ojców rodzin, którzy wyjeżdżają by zapewnić byt najbliższym. Wpływa to pozytywnie na warunki materialne, w jakich funkcjonuje rodzina, ale zaburza więzi wewnątrzrodzinne. Jeżeli wyjeżdżają oboje rodzice negatywne skutki pogłębiają się: rozpadowi ulegają tradycyjne, wielopokoleniowe rodziny, troskliwej opieki pozbawiane są dzieci, ale również dziadkowie.

51

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

1.3.4.

Struktura wykształcenia mieszkańców

Strukturę wykształcenia mieszkańców miasta Gogolin przedstawia Wykres 6. Wykres 4:

Struktura mieszkańców wg poziomu wykształcenia Wykształcenie mieszkańców w % 4,6 7 18,58 1,5 15,6 32,32

27,33

wyższe

policealne

średnie

zasadnicze zawodowe

uko ńczon e po dst awowe

inne

Źródło: GUS, Narodowy Spis Powszechny 2002 r.

Według danych Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 r., dotyczących struktury wykształcenia mieszkańców miasta Gogolin, w posiadanym wykształceniu dominowało ukończone podstawowe - na poziomie 32,32 % mieszkańców miasta, następnie zasadnicze zawodowe – na poziomie 27,33 % mieszkańców miasta, co ogółem daje ponad 50 % mieszkańców Gogolina z wykształceniem podstawowym i zasadniczym zawodowym. Na przełomie lat 2002-2009 dane te mogły ulec istotnym zmianom, w chwili obecnej brak jest opublikowanych danych statystycznych w ww. zakresie.

1.3.5.

Dostęp do infrastruktury społecznej

Oświata i wychowanie Na terenie miasta Gogolin funkcjonują następujące szkoły: dwie szkoły podstawowe, gimnazjum oraz liceum ogólnokształcące, którego organem prowadzącym jest Starostwo Powiatowe w Krapkowicach - jest to jedyna szkoła ponadgimnazjalna na terenie zarówno miasta jak i gminy. Przy placówkach szkolnych znajdują boiska sportowe niejednokrotnie wymagające gruntownych remontów. W budynkach w Zakrzowie i w Górażdżach są bardzo małe sale gimnastyczne, które nie spełniają wymogów pod względem prowadzenia podstawowych zajęć z wychowania fizycznego. Mając powyższe na uwadze w 2007 roku oddano do użytku halę sportową zlokalizowaną przy Publicznej Szkole Podstawowej Nr 3 w Gogolinie. Szczegółowe informacje dotyczące placówek edukacyjnych w mieście Gogolin oraz liczby dzieci do nich uczęszczających ujęte zostały w tabelach 19 i 20.

52

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Tabela 19: Lp. 1. 2. 3.

Liczba dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w mieście Gogolin wg stanu na dzień 30 września 2008 r. Placówka Liczba Liczba dzieci oddziałów Przedszkole Nr 1 w Gogolinie 5 115 -z oddziałem przedszkolnym w Górażdżach. Przedszkole Nr 3 w Gogolinie 2 50 Oddziały przedszkolne w PSP Nr 2 31 3 w Gogolinie R A Z E M: 9 196 Źródło: Dane Gminnego Zarządu Oświaty w Gogolinie, 2008 r.

Tabela 20: Lp. 1. 2.

Liczba dzieci realizujących obowiązek szkolny w Gminie Gogolin wg stanu na dzień 30 września 2008 r. Szkoła:

Liczba oddziałów 20 39

Liczba uczniów Publiczne Gimnazjum w Gogolinie 413 Szkoły Podstawowe w gminie Klasy 1-6 (619) R A Z E M: 59 1032 Źródło: Dane Gminnego Zarządu Oświaty w Gogolinie, 2008 r.

Infrastruktura kultury, sportu i rekreacji Rolę lokalnego centrum kultury w Gogolinie pełni obecnie Gminny Ośrodek Kultury oraz Gminna Biblioteka Publiczna, założona w 1949 roku. Funkcjonujący od stycznia 2009 r. Gminny Ośrodek Kultury ze względu na brak odpowiedniego zaplecza technicznego posiada obecnie bardzo ograniczone możliwości podejmowania działań na rzecz krzewienia i rozwoju kultury w szczególności w zakresie zagospodarowania czasu wolnego dzieci i młodzieży. Gminna Biblioteka Publiczna w Gogolinie wraz z filiami w Malni, Kamieniu Śląskim, Górażdżach, Choruli i Kamionku posiada 2685 czytelników stałych, mających do dyspozycji 53241 woluminów. Księgozbiór jest stale uzupełniany o nowości wydawnicze dostosowane do potrzeb użytkowników. W Bibliotece organizowane są spotkania autorskie, odczyty, prelekcje, konkursy, koncerty. W funkcjonującym ognisku muzycznym, dzieci i młodzież mają możliwość nauki gry na instrumentach, natomiast zdolności artystyczne, mogą rozwijać uczestnicząc w warsztatach plastycznych. GBP w Gogolinie działa również jako Ośrodek świadczący specjalne usługi informacyjne. Udostępniane są tam przepisy prawne, aktualne zmiany do nich, komentarze, system informacji prawnej Lex Legislacja. W placówce działa również czytelnia ogólna, dostosowana dla 30 użytkowników, gdzie jest rocznie udzielanych ok. 5000 informacji. Duży wpływ na rozwój warsztatu informacyjnego i wzbogacenie usług informacyjnych ma komputeryzacja w Gminnej Bibliotece Publicznej w Gogolinie. W strukturze biblioteki znajduje się czytelnia internetowa z czterema stanowiskami internetowymi dla czytelników.

53

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Na terenie gminy działa szereg zespołów wokalno-muzycznych, m.in.: - Chór Mieszany przy Parafii NSPJ w Gogolinie, - Chór parafialny w Gogolinie, - Orkiestra Dęta „Górażdże Cement” S.A. w Choruli, - Młodzieżowa Orkiestra Dęta w Gogolinie, - Zespół Folklorystyczny w Kamieniu Śląskim, - Dziecięcy Zespół Taneczny „Iskierki” w Odrowążu, - „Szwarne Dziołchy” w Górażdżach, - Młodzieżowy Zespół taneczny „Angels” z Kamionka, - Młodzieżowy Zespół Taneczny „Krzyk” z Zakrzowa, - Dziecięcy Zespół wokalno - muzyczny „Aksamitki” z Malni 1 W związku ze stale rozwijającą się działalnością kulturową regionu wzrasta zapotrzebowanie na pomieszczenia, w których poszczególne zorganizowane grupy mogłyby zajmować się działalnością. Gminna Biblioteka Publiczna nie jest w stanie zapewnić swobodnego dostępu do pomieszczeń szczególnie, iż zgodnie sama posiada misję ukierunkowaną głównie na działalność czytelniczą i edukacyjną. W roku 2005 dokonano przeglądu zorganizowanych grup zajmujących się różną formą kultury na terenie Gminy Gogolin. Analiza wskazuje, iż różne grupy organizują swoje spotkania w rodzaju świetlicach, szkołach, Domu Strażaka i w innych miejscach, rozproszonych po Gminie. Nie zawsze jednak dostępność do sal jest wystarczająca dla potrzeb. Z analizy wyraźnie zarysowuje się zatem problem braku jednego, centralnego miejsca w Gminie, które to mogłoby przejąć na siebie wszystkie funkcje i obowiązki wynikające z zapotrzebowania od poszczególnych grup. Brak miejsc dla poszczególnych grup na przeprowadzenie spotkań, prób itp., ogranicza również możliwości wystawiennicze oraz koncertowe. Ze względu na brak centralnego miejsca pełnienia funkcji zaspokajania aspiracji kulturalnych i edukacyjnych mieszkańców regionu działalność w sferze kultury oraz oferta programowa poszczególnych grup jest w dużym stopniu ograniczona. Rozwiązaniem tego stanu rzeczy byłoby stworzenie centralnego miejsca w Gminie – przejmującego na siebie obowiązki pełnienia funkcji kulturalnych oraz zapewnienia dla poszczególnych grup dostępu do sal i pomieszczeń.

Sport Do jednych z najatrakcyjniejszych obiektów rekreacyjnych w Gogolinie zaliczyć należy krytą pływalnię i basen otwarty. W miesiącach wakacyjnych udostępniany do użytku publicznego jest także basen odkryty w Kamieniu Śl. – na terenie Publicznej Szkoły Podstawowej. Na terenie miasta Gogolin znajduje się Stadion Sportowy z boiskiem trawiastym (płyta główna 103 x 63 m, i boisko treningowe (oświetlone). Użyczone zostało ono Miejskiemu Klubowi Sportowemu posiadającemu drużyny piłki nożnej w B-klasie seniorów, I lidze juniorów, młodzików i trampkarzy. Dodatkowo miasto dysponuje 4 boiskami przyszkolnymi, 3 halami sportowymi oraz kortem tenisowym przyszkolnym.

Rekreacja Funkcje wypoczynkowo-rekreacyjne w gminie pełnią następujące tereny zielone: • Gogolin - 3 parki, - tereny leśne w granicach miasta, • Kamień Śląski - park pałacowy (zabytkowy), • Górażdże - park na terenie zakładowym, - ogrody działkowe, 1

www.gogolin.pl

54

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

• • • •

Chorula Odrowąż Zakrzów Obrowiec

-

park dworski (zabytkowy), teren leśny, park dworski, park dworski (zabytkowy).

Największą atrakcją turystyczną jest położony we wsi Kamień Śląski późnobarokowy pałac z Sanktuarium Św. Jacka, służący jako centrum naukowe i pielgrzymkowe oraz jako kompleks sanatoryjno-leczniczy. Sanktuarium oferuje także największą ilość miejsc noclegowych w Gminie. Dodatkowe miejsca noclegowe oferują gospodarstwa agroturystyczne w Gogolinie, Kamieniu Śl. i Odrowążu, a także obiekt hotelarski przy kompleksie rekreacyjnym w Gogolinie. We współpracy ze Stowarzyszeniem Rozwoju Dorzecza Osobłogi, będącym współzałożycielem Euroregionu Pradziad, Gmina Gogolin opracowała oznakowane i nieoznakowane trasy tematyczne. Są to: Szlak zamków i pałaców dorzecza Osobłogi oraz Szlak śląskich sanktuariów dorzecza Osobłogi. Trasy te wiodą m.in. przez Dąbrówkę, Gogolin, Górażdże, Kamień Śląski, Kamionek i Malnię.

Ochrona zabytków Prawna ochrona konserwatorska w Gminie Gogolin jest realizowana poprzez: • wpis obiektu do rejestru zabytków, • objęcie terenów i obiektów ochroną na podstawie ustaleń planów miejscowych. Do najciekawszych zabytków architektonicznych w mieście należy zaliczyć: Kościół Parafialny p.w. Serca Jezusowego – obiekt zabytkowy z 1901r., Kościół Ewangelicki – obiekt zabytkowy z początku XX w., Kaplica, Dzwonnica – obiekt zabytkowy z końca XIX w. ul. Kamienna 26, dawna Parowozownia obecnie hala targowa – obiekt zabytkowy z końca XIX w., dom murowany „Apteka” – obiekt zabytkowy z końca XIX w., piece wapiennicze – obiekty zabytkowe z końca XIX w. ul. Krótka, Ligonia, Strzelecka, Powstańców Śl., budynek dworca kolejowego – obiekt zabytkowy z początku XX w.

Ochrona zdrowia Poziom ochrony zdrowia mieszkańców gminy Gogolin, zarówno, jeśli chodzi o infrastrukturę, jak i personel, jest zadowalający. Od dnia 01.01.2003 roku na terenie Gminy Gogolin świadczenia usług w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej prowadzą: − miasto Gogolin: 1) Grupowa Praktyka Lekarska „Nowa Przychodnia”, 2) lek. Dariusz Schindzielorz „Praktyka na wezwania”, − gmina Gogolin: 1) Samodzielny Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Omega” - Ośrodek Zdrowia Górażdże, 2) Samodzielny Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Omega” - Wiejski Ośrodek Zdrowia Malnia, 3) Specjalistyczna Praktyka Lekarza Rodzinnego D. Schindzielorza - Ośrodek Zdrowia Kamień Śląski. W Gminnym Ośrodku Zdrowia w Gogolinie prowadzona jest również prywatna praktyka stomatologiczna i ortodontyczna.

55

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Specjalistyczną opiekę zdrowotną zapewnia SP ZOZ w Krapkowicach oraz znajdujące się tam dwa szpitale. Długi czas oczekiwania na porady u poszczególnych specjalistów wymusił jednak rozbudowę oraz modernizację jednostek funkcjonujących w gminie. Gminny Ośrodka Zdrowia został utworzony na bazie byłej przychodni zdrowia przejętej nieodpłatnie od Powiatu Krapkowickiego. Rozpoczął on udzielanie świadczeń medycznych od 2 stycznia 2007 roku. W miesiącu grudniu 2006 roku Urząd Miejski w Gogolinie zakupił częściowo wyposażenie w sprzęt rehabilitacyjny, meble oraz wyposażył gabinet okulistyczny oraz poradnię ginekologiczno-położniczą w sprzęt medyczny i dokonał zakupu bardzo cennego sprzętu w postaci aparatu ultrasograficznego z trzema głowicami „LOGIK 3”. Aktualnie GOZ świadczy usługi medyczne w zakresie poradni okulistycznej, ginekologiczno-położniczej, rehabilitacji. Poradni zdrowia psychicznego i uzależnień, poradni chirurgicznej, pracowni usg, medycyny pracy. W ciągu roku przeprowadzanych jest kilkanaście programów zdrowotnych. Gminny Ośrodek Zdrowia doposażany jest sukcesywnie w nowoczesny sprzęt medyczny, zakupiony przy współfinansowaniu ze środków finansowych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, jak również ze środków unijnych. Na terenie gminy funkcjonuje również Zakład Opiekuńczo - Leczniczy w Górażdżach podlegający pod ZOZ w Krapkowicach, który zapewnia całodobową opiekę i leczenie osobom, które zakończyły proces leczenia i diagnostyki, nie wymagają dalszej hospitalizacji, jednakże wymagają pielęgnacji, rehabilitacji i leczenia w placówce stacjonarnej.

Pomoc społeczna Na terenie miasta i gminy pomoc społeczna udzielana jest w głównej mierze przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Gogolinie, który jest instytucją realizującą zadania rządowe (zlecone) i samorządowe (własne) w zakresie pomocy osobom i rodzinom w przezwyciężeniu trudnych sytuacji życiowych. Wspiera on osoby i rodziny w ich wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje swoje zadania w trzech zasadniczych formach działalności, a mianowicie poprzez: • pomoc materialną, • pomoc w wymiarze rodzinnym i środowiskowym, • pomoc w formie usług opiekuńczych. Tabela 21:

Zadania własne Zasiłki celowe i w naturze • żywność • ubranie • opał • leki i koszty leczenia

Zadania własne Gminy i zlecone w zakresie pomocy materialnej

Refundacja za świadczenia społeczne Refundacja świadczeń innym ośrodkom pomocy za mieszkańców gminy Gogolin przebywających w innych gminach

Zadania zlecone Zasiłki stałe dla osób niepełnosprawnych lub w wieku poprodukcyjnym, które nie nabyły uprawnień do własnych świadczeń z innych instytucji zabezpieczenia społecznego

56

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Zadania własne

Refundacja za świadczenia społeczne

Zadania zlecone



Pokrycie kosztów pobytu dożywianie dzieci mieszkańców gminy Gogolin w w szkołach schroniskach dla bezdomnych i przedszkolach • koszty pogrzebu • zdarzenia losowe • pomoc na opłacenie Pokrycie kosztów pobytu energii elektrycznej i mieszkańców gminy Gogolin w czynszu Domach Pomocy Społecznej • zasiłki specjalne Zasiłki okresowe Źródło: Ośrodek Pomocy Społecznej w Gogolinie,

Opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne i emerytalno-rentowe osobom uprawnionym

dane za 2008 r.

Pomoc w wymiarze rodzinnym i środowiskowym Pomoc w wymiarze rodzinnym i środowiskowym to zapewnienie podstawowych potrzeb, ściśle powiązane z pracą socjalną, prowadzącą do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin, zapobieganie i przeciwdziałanie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu osób i rodzin z grupy szczególnego ryzyka. Pomoc w wymiarze środowiskowym to także udział pracy socjalnej w doskonaleniu systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną oraz realizacji jego zadań; to wspieranie w samoorganizacji społecznej i pomoc w realizowaniu wszelkich form samopomocy. Pomoc w formie usług opiekuńczych Kierowana do osób i rodzin, które mają trudności w codziennym funkcjonowaniu i prowadzeniu gospodarstwa domowego ze względu na: wiek, niepełnosprawność lub chorobę. Warunki demograficzne (mała liczba osób w wieku produkcyjnym w stosunku do liczby mieszkańców, ujemny przyrost naturalny oraz emigracja stała i okresowa) powodują, że potrzeba zapewnienia opieki i godnych warunków bytowych osobom wiekowym będzie narastać. W ramach programu pn. „Program ograniczania skutków niepełnosprawności” Gmina Gogolin zawarła w 2006 roku umowę z Państwowym Funduszem Osób Niepełnosprawnych oddz. w Opolu. Celem tej umowy jest stworzenie i działalność Ośrodka Wsparcia i Terapii dla Osób Niepełnosprawnych w ramach Urzędu Miejskiego w Gogolinie. Projekt przewidziano na 4 lata. Ośrodek Wsparcia i Terapii dla Osób Niepełnosprawnych funkcjonuje w dwóch płaszczyznach: • pomocy osobom niepełnosprawnym w rehabilitacji zawodowej i społecznej, • nieodpłatnego wypożyczania sprzętu w ramach istniejącego magazynu. W miesiącu maju 2005 roku Rada Miejska w Gogolinie podjęła Uchwałę Nr XXXII/235/2005 w sprawie utworzenia jednostki organizacyjnej w Gminie Gogolin, a w grudniu 2005 roku Dom Spokojnej Starości św. Barbara został wpisany do Rejestru Wojewody Opolskiego i tym samym uzyskał status Domu Pomocy. Dom Spokojnej Starości „Św.Barbara” przeznaczony jest dla osób w podeszłym wieku, zarówno dla kobiet jak i mężczyzn. Dysponuje 44 miejscami. Posiada komfortowo urządzone duże słoneczne 1 i 2 osobowe pokoje usytuowane na dwóch piętach - wraz z zainstalowanymi domofonami, telefonami, gniazdami na TV. Każdy pokój posiada

57

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

też oddzielną łazienkę z toaletą i kabiną prysznicową. Do dyspozycji mieszkańców są pokoje dziennego pobytu, sala telewizyjna, kuchenki, pracownia terapii zajęciowej, punkt biblioteczny, gabinet rehabilitacyjny, kaplica, pralnia oraz gabinet medycznej pomocy doraźnej. Wszystkie pomieszczenia dostosowane są do potrzeb osób niepełnosprawnych, w budynku zainstalowano windę osobową, łagodne podjazdy, system przyzywowo-alarmowy i alarmowo-przeciwpożarowy. Teren wokół budynku został zagospodarowany i oświetlony z przeznaczeniem na cele rekreacyjno-wypoczynkowe. Poza możliwością stałego zamieszkania, dom oferuje również możliwość skorzystania z krótkoterminowej formy pomocy np. na 2 tygodnie, miesiąc lub kilka miesięcy.

Uzależnienia od alkoholu i narkotyków Na terenie miasta i gminy Gogolin Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi realizowana jest w formie Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii poprzez: 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych: • Punkt konsultacyjny – Gogolin ul. Strzelecka 20 (budynek OPS) 2. Działalność socjoterapeutyczną, edukacyjną i opiekuńczą dla dzieci i młodzieży w miejscach: • Świetlica Środowiskowa – Gogolin, ul. Krapkowicka 6, • Świetlica Środowiskowa – Kamień Śląski, ul. Pl. Myśliwca 30, • Świetlica Środowiskowa – Górażdże, ul. Wiejska 5. 3. Działania wobec osoby uzależnionej od alkoholu skłaniające do dobrowolnego podjęcia terapii odwykowej, także do orzeczenia obowiązku poddania się leczeniu. Problem uzależnienia od alkoholu jest jedną z przyczyn pogłębiającej się degradacji sytuacji socjalno-bytowej jednostki oraz osób z nią związanych i tym samym wpływa na jej zależność od pomocy instytucjonalnej. W ramach istniejącego Punktu Konsultacyjnego z pomocy psychologicznoterapeutyczno-prawnej skorzystały w samym 2004 roku 184 osoby dotknięte problemem uzależnienia lub współuzależnienia. Szczegółowe zestawienie liczby osób korzystających z tej formy wsparcia obrazuje podana Tabela 22. Z jej analizy wynika, że w stosunku do lat ubiegłych nastąpił znaczny wzrost liczby osób korzystających z pomocy terapeutycznej i prawnej. Również w stosunku do 2003 roku nastąpił wzrost zainteresowania poradnictwem psychologicznym. Tabela 22:

Zadania własne Gminy i zlecone w zakresie pomocy materialnej 2002 rok 2003 rok 2004 rok Liczba osób objętych pomocą psychologiczno- terapeutyczno- prawną w 194 163 184 latach: - w tym psychologiczną: 65 24 46 - w tym terapeutyczną: 17 18 40 - poradnictwem prawnym 112 121 154 Źródło: Opracowanie własne, dane Urzędu Miejskiego w Gogolinie,

58

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Bezpieczeństwo publiczne Stan bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie Gminy Gogolin można ocenić jako dobry mimo, że istnieje znaczne zagrożenie przestępczością. Odnotowuje się przestępstwa i wykroczenia we wszystkich kategoriach, najwięcej jednak przeciwko mieniu. Przynosi efekty decyzja o zamianie, w 2003 roku, etatów Straży Miejskiej na etaty policyjne – obecnie Gmina opłaca pięć etatów policyjnych przy jednoczesnym utrzymaniu trzech etatów w SM. Gmina również doposażyła Posterunek Policji w sprzęt m.in. samochód osobowy marki Volkswagen Passat, sprzęt komputerowy, alkotest i miernik prędkości pojazdów. Dzięki zamontowaniu przez Gminę masztów pod fotoradary i udostępnieniu ich dla potrzeb Policji, nastąpiła znaczna poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Dwa maszty zamontowane w Gogolinie w 2005 roku oraz dwa maszty zamontowane w Choruli i Malni w 2006 roku wpływają na poprawę przestrzegania przepisów ruchu drogowego przez kierowców. Zadania związane z bezpieczeństwem i są na terenie Gminy przez: • Posterunek Policji; • Straż Miejską; • Jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej; • Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego; • Pełnomocnika ds. bezpieczeństwa.

porządkiem

publicznym

realizowane

Należy w dalszym ciągu doskonalić działanie służb i jednostek zajmujących się problematyką bezpieczeństwa oraz rozwijać ich możliwości technicznego działania. W latach 2004 - 2005 przebudowana została remiza OSP Gogolin w celu stworzenia odpowiednich warunków dla OSP przy jednoczesnym jej przystosowaniu dla potrzeb Gminnego Zespołu Reagowania, a od sierpnia 2007 roku, Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego. Dzięki odpowiedniemu wyposażeniu, pozwala skutecznie funkcjonować Gminnemu Zespołowi Zarządzania Kryzysowego w czasie klęski żywiołowej lub innego podobnego zdarzenia. W celu dalszej poprawy stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego, konieczna jest rozbudowa systemu monitoringu na terenie Gogolina. System taki, jak pokazują przykłady z innych miast, skutecznie wpływa na poprawę bezpieczeństwa i porządku publicznego. Biorąc pod uwagę zagrożenia związane z klęskami żywiołowymi oraz katastrofami i technicznymi należy dążyć do stworzenia na terenie Gminy systemu urządzeń głośnomówiących obejmujących swym zasięgiem wszystkie miejscowości. System taki pozwala w razie zagrożenia natychmiast ostrzec mieszkańców i przekazać, w jaki sposób mają postępować w czasie trwania zagrożenia. Istotną rolę w utrzymaniu bezpieczeństwa odgrywają jednostki OSP. Należy podkreślić, że istnieje pilna potrzeba wymiany wyeksploatowanego sprzętu zwłaszcza wozów bojowych eksploatowanych przez poszczególne jednostki.

59

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

1.3.6.

Aktywność mieszkańców

Według danych Urzędu Miejskiego w Gogolinie aktywność mieszkańców miasta Gogolin, przejawiająca się m.in. w ich udziale w wyborach samorządowych przedstawia się następująco: Tabela 23:

Okręg wyborczy nr 1 2 3 Suma:

Frekwencja w wyborach samorządowych w 2006 r. w okręgach wyborczych z terenu miasta Gogolin.

Liczba uprawnionych 1752 2297 1150

Liczba głosów kart wydanych

Frekwencja

681 743 511 5199 1935 Źródło: Dane Gminnej Komisji

oddanych

38,87% 681 32,35% 742 44,43% 511 37,22% 1934 Wyborczej w Gogolinie

ważnych 650 720 502 1872

Dane frekwencji w wyborach samorządowych określają udział w wyborach na poziomie 37,22 % ogółu osób uprawnionych z terenu miasta Gogolin. Świadczy to o stosunkowo niskiej aktywności mieszkańców w życiu społecznym swojego regionu.

1.3.7.

Stan zasobów mieszkaniowych

Według danych Urzędu Statystycznego w Opolu, na początku roku 2005 struktura własnościowa zasobów mieszkaniowych w Gminie Gogolin przedstawiała się następująco: • 92,5% ogółu mieszkań - to własność osób fizycznych, • 5,5% mieszkań było własnością Gminy, • 2% mieszkań stanowiły mieszkania zakładowe. Mieszkaniowy zasób gminy według stanu na dzień 31 września 2007 roku stanowi 237 mieszkań, w tym 52 mieszkania socjalne. Ogółem na terenie Gminy na dzień 1 stycznia 2005 roku znajdowało się 3517 mieszkań. W Gminie Gogolin istnieje poważny niedobór mieszkań. Coraz mniej osób decyduje się na budowę własnego domu. Jest natomiast duże zapotrzebowanie na lokale mieszkalne z mieszkaniowego zasobu gminy. Na podstawie złożonych w latach 2000-2007 wniosków o przydział lokali z mieszkaniowego zasobu gminy stwierdza się, że, na 55 pozytywnie zaopiniowanych przez Społeczną Komisję Mieszkaniową wniosków, 33 wnioski kwalifikowało się do przydziału lokalu socjalnego. Z tej liczby 16 wnioskodawców nie posiada żadnego dochodu bądź korzysta z zasiłków opieki społecznej. Część wnioskodawców zamieszkuje w lokalach nie nadających się do dalszego zamieszkiwania ze względu na zły stan techniczny, podlegający rozbiórce lub remontowi. Niedostępność mieszkań, a przez to brak perspektyw zaspokojenia najważniejszych potrzeb człowieka, wywołuje niekorzystne następstwa, a przede wszystkim hamuje aktywność, destabilizuje rodzinę i sprzyja patologiom społecznym. Zapobieganie tym negatywnym zjawiskom wymaga zapewnienia rozwoju inwestycji mieszkaniowych, w takiej skali, jaka jest możliwa do zaspokojenia w danym etapie rozwoju gospodarczego. Ponadto budownictwo mieszkaniowe stymuluje tworzenie stabilnych miejsc pracy, pośrednio warunkuje wzrost w innych sektorach gospodarki i jest jednym z filarów strategii

60

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

rozwoju ekonomicznego danego regionu. Dlatego też poprawa warunków mieszkaniowych jest jednym z najważniejszych celów rozwoju społeczno-gospodarczego naszej Gminy. Znaczną część zasobów komunalnych stanowią budynki przedwojenne z niepełnym wyposażeniem technicznym (Tabela 24). Natomiast w Tabeli 25 przedstawiono wyposażenie techniczne nieruchomości budynkowych z lokalami mieszkalnymi. Tabela 24:

Struktura wiekowa zasobów mieszkaniowych Gminy Gogolin

Rok budowy

Ilość nieruchomości

Przed 1918r. 1918r. – 1944r. 1945r. - 1970r. 1971r. – 1980r. Po 1980r.

1 14 19 2 5 41

Razem:

Udział w ogólnej liczbie budynków 2,5% 34% 46,5% 5% 12% 100%

Źródło: Wieloletni Program Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Gminy Gogolin

Ogółem

4 1

Wyposażenie techniczne budynków mieszkalnych

WYPOSAŻENIE

Ilość(szt.)

Budynki

Tabela 25:

Sposób ogrzewania

Piece węglowe

mieszan e

c.o. miejskie

15

2

-

Sieci zewnętrzne

Instalacje

lokalna kotłownia

24

Elekt.

Gaz.

Wod.

Kan.

Szambo

Elekt.

Gaz.

Wod.

Kanalizacja

41

22

41

19

22

41

23

41

20

Źródło: Wieloletni Program Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Gminy Gogolin

Ilość mieszkań w mieście Gogolin systematycznie rośnie, wg publikacji Głównego Urzędu Statystycznego „Miasta w liczbach 2005-2006”, Warszawa 2008 r., w 2005 r. ilość mieszkań w mieście ogółem wynosiła 1915, następnie w 2006 r. nastąpił wzrost o 12 mieszkań, dając ogólną liczbę: 1927. Wg danych Banku Danych Regionalnych Głównego Urzędu Statystycznego dotyczących gospodarki mieszkaniowej miasta Gogolin w 2007 r. stan mieszkań ogółem w 2007 r. wzrósł do 1937 mieszkań. Ponad 90 % ogółu zasobów mieszkaniowych w mieście stanowi zasób osób fizycznych. Szczegółowa struktura zasobów mieszkaniowych miasta prezentowana jest w Tabeli 26. Analiza zasobów mieszkaniowych miasta Gogolin wskazuje na wzrost jakości zasobów mieszkaniowych miasta oraz tendencje przyrostowe ogólnej liczby mieszkań, przy czym nowododane mieszkania wyposażone są w wodociąg, węzeł sanitarny oraz centralne ogrzewanie. Nastąpił przyrost ogólnej powierzchni użytkowej mieszkań oraz przyrost ogólnej liczby mieszkań wyposażonych w gaz sieciowy.

61

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Tabela 26:

Zasoby mieszkaniowe miasta Gogolin – stan i wyposażenie w latach 20052007 Kategoria 2005 2006 2007 Powierzchnia użytkowa w tys. m2 166,8 168,7 170,3 Powierzchnia użytkowa w m2 1 mieszkania 87,1 87,5 87,9 Mieszkania wyposażone w wodociąg 1900 1912 1922 Mieszkania wyposażone w ustęp spłukiwany 1775 1787 1797 Mieszkania wyposażone w łazienkę 1744 1756 1766 Mieszkania wyposażone w centralne ogrzewanie 1511 1523 1533 Mieszkania wyposażone w gaz sieciowy 850 853 858 Źródło: Opracowanie własne na podstawie publikacji: „Miasta w liczbach 2005-2006” GUS, Warszawa 2008 r. oraz „Gospodarka mieszkaniowa”, dla jednostki terytorialnej Gogolin- miasto, GUS - Bank Danych Regionalnych, 2007r.

Zgodnie z opublikowanymi danymi GUS – wg Banku Danych Regionalnych gospodarki mieszkaniowej miasta Gogolin w 2007 roku - 99,2 % ogółu zasobów mieszkaniowych miasta Gogolin wyposażone były w wodociąg, 91,2 ogółu zasobów mieszkaniowych posiadało łazienkę, natomiast 79,1 % centralne ogrzewanie.

1.3.8.

Działalność organizacji pozarządowych

Na terenie miasta Gogolin funkcjonują następujące organizacje pozarządowe: 1. Stowarzyszenie Pomocy Rodzinie Gminy Gogolin „Okaż Serce Innym” z siedzibą w Gogolinie, organizacja pozarządowa w sferze pomocy społecznej w gminie Gogolin powstała 02.09.2003 roku. Cele statutowe stowarzyszenia realizują powołane przez zarząd zespoły problemowe, którymi kierują liderzy zespołów. Zespoły problemowe dotyczą: - pomocy socjalnej (finansowej i rzeczowej) obejmującej zespół potrzeb bytowych, zdrowotnych i wypadków losowych w rodzinach; - pomocy szkolno - pedagogicznej - obejmujący środowisko szkolne i rodzinne dziecka, jego potrzeby oraz rozwój (pomoce szkolne, stypendia, programy profilaktyczne, kulturowo – oświatowe); - pomocy zawodowej, prawnej i psychologicznej; - pomocy i wsparcia dla osób niepełnosprawnych i uzależnionych; Stowarzyszenie pracuje rozwijając różne formy pomocy bezpośredniej i pośredniej. Pomoc bezpośrednia trafia wprost do rodzin, które wymagają wsparcia lub doradztwa, by mogły bezpiecznie funkcjonować realizując swoje prawa i obowiązki. Pomoc pośrednia w formie kampanii, projektów i programów kierowana jest do środowiska, jako odpowiedź na istniejące deficyty. Długofalową pomocą pośrednią jest również działalność aktywizująca środowisko lokalne, grupy zawodowe. 2. Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Gogolińskiej, z siedziba w Gogolinie, powstało w dniu 16 września 2004 r. Celem Stowarzyszenia jest pogłębianie wiedzy historycznej z uwzględnieniem wielokulturowości Śląska, wzmacnianie demokracji lokalnej oraz promocja i rozwój gminy. 3. Stowarzyszenie Rozwoju Inicjatyw Lokalnych w Gminie Gogolin, z siedziba w Gogolinie, ukonstytuowało się 5 października 2004r. Celem działalności Stowarzyszenia jest: - pobudzanie aktywności gospodarczej, - pobudzanie lokalnej aktywności kulturalnej i turystycznej, -inicjowanie i wspomaganie rozwoju obszarów wiejskich i sektorów pozarolniczych

62

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

4. Towarzystwo Sportowe Iron Man z siedzibą w Gogolinie. Pierwsze projekty pod obecną nazwą zorganizowano w 1999 roku. Zarejestrowane jako stowarzyszenie w październiku 2002 roku. Stawia sobie za cel wspieranie aktywności mieszkańców przede wszystkim w dziedzinach leżących poza zainteresowaniem działających w Gogolinie klubów i oficjalnych struktur. Organizuje zawody sportowe, imprezy kulturalne i rozrywkowe. Nie prowadzi działalności gospodarczej.

1.3.9.

Problemy zidentyfikowane w sferze społecznej

Identyfikacja problemów w obszarze społecznym Po przeanalizowaniu danych zawartych w niniejszym rozdziale, można zauważyć następujące problemy w obszarze społecznym:

1. Największą grupę bezrobotnych stanowią bezrobotni w wieku od 45 do 54 lat z niskim wykształceniem, pozostające bez pracy powyżej jednego roku; 2. Starzejące się społeczeństwo miasta; 3. Ubóstwo, niezaradność życiowa, brak aktywności prozawodowej wśród podopiecznych OPS; 4. Narastający problem niewydolności wychowawczej rodzin; 5. Wzrost demoralizacji wśród dzieci i młodzieży; 6. Wzrost uzależnienia od alkoholu; 7. Wysoki udział społeczeństwa w korzystaniu z pomocy społecznej, zwłaszcza w mieście. 8. Tkanka mieszkaniowa najstarszej a zarazem centralnej części miasta jest w znacznym stopniu wyeksploatowana. 9. Dobitnie odczuwa się brak mieszkań komunalnych, w tym lokali socjalnych 10. Brak centralnego miejsca pełnienia funkcji zaspokajania aspiracji kulturalnych i edukacyjnych mieszkańców.

63

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

2. Powiązanie idei rewitalizacji z dokumentami planistycznymi na poziomie miasta i regionu – realizacja LPR w kontekście otoczenia strategicznego. Zgodność Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin z celami rozwoju regionalnego Cele strategiczne wyznaczone dla realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2007-2013 mają za zadanie poprowadzić społeczność gminną oraz jej decydentów do osiągnięcia w 2013 roku pożądanego stanu rozwoju Miasta i Gminy, założonego w Misji Programu Rewitalizacji. Katalog celów wypływa bezpośrednio z potrzeb gminy zdefiniowanych w przeprowadzonej wspólnie z mieszkańcami i przedsiębiorcami wspomnianej wyżej analizy SWOT. Jednakże, aby cele te możliwe były do realizacji, a zwłaszcza by można było poszukiwać dodatkowych źródeł ich finansowania, muszą one znaleźć szerszą podstawę w dokumentach strategicznych, które określają główne kierunki rozwoju dla całego regionu, którego częścią jest Miasto i Gmina Gogolin. Wszystkie dokumenty strategiczne na lata 2007-2013 opracowane na poziomie regionu – Województwa Opolskiego – są spójne z założeniami Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007-2015 oraz Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia (NSRO) na lata 2007 – 2013. Podobnie rzecz ma się, jeśli chodzi o dokumenty związane z podziałem i wdrażaniem środków z Funduszy Strukturalnych, jakie przyznano regionowi Opolskiemu na okres programowania 2007-2013. Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin 2009-2013 wpisuje się w szersze dokumenty strategiczne, poprzez odniesienia w celach rewitalizacyjnych.

2.1.Strategia Rozwoju Województwa Opolskiego na lata 2000-2015 Obowiązek opracowania strategii został nałożony na województwa w ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, która stanowi również, że strategia województwa powinna uwzględniać następujące cele: 1. pielęgnowanie polskości oraz rozwój i kształtowanie świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej mieszkańców, a także pielęgnowanie i rozwijanie tożsamości lokalnej, 2. pobudzanie aktywności gospodarczej, 3. podnoszenie poziomu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa, 4. zachowanie wartości środowiska kulturowego i przyrodniczego przy uwzględnieniu potrzeb przyszłych pokoleń, 5. kształtowanie i utrzymanie ładu przestrzennego. Jak wynika ze wskazań ustawy podstawowa odpowiedzialność samorządu województwa koncentruje się na nowoczesnym rozwoju gospodarczym, szeroko rozumianej sferze kulturowej oraz zrównoważonym gospodarowaniu środowiskiem i przestrzenią. Z chwilą uchwalenia strategia staje się podstawowym i nadrzędnym dokumentem formułującym politykę rozwoju województwa z perspektywy regionalnej.

64

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Rolą strategii jest więc na etapie planistycznym wskazanie odpowiedzi na wyzwania stojące przed Województwem Opolskim, zaś na etapie realizacji możliwie efektywne jej udzielenie. Strategia stanowi narzędzie wspierania pozytywnych zmian w regionie i reagowania na zmiany pojawiające się w otoczeniu. Ma ambicję wspomagać wszystkich aktorów regionalnych w odnalezieniu się w tej dynamicznej sytuacji. Strategia Rozwoju Województwa Opolskiego na lata 2000 – 2015, podlegała aktualizacji w kolejnych latach. Zostały w niej ustalone następujące cele strategiczne dla województwa opolskiego: I. II. III. IV. V. VI. VII.

Innowacyjny region z dobrze wykształconymi i aktywnymi mieszkańcami; Zapewnienie dogodnych warunków życia w regionie; Rozbudowa i modernizacja infrastruktury regionu; Aktywizacja gospodarcza regionu z zachowaniem zasady zrównoważonego rozwoju; Rozwój funkcji metropolitalnych aglomeracji opolskiej; Wielofunkcyjne, różnorodne oraz atrakcyjne dla inwestycji i zamieszkania obszary wiejskie; Rozwój wielokulturowej tożsamości i krajowej współpracy regionalnej.

W obszarze każdego celu strategicznego przewidziano cele operacyjne. Poniżej przedstawiono zasadnicze odniesienia celów rewitalizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin do celów strategicznych i operacyjnych Strategii Rozwoju Województwa Opolskiego. Zapisy LPR zakładają realizację następujących celów operacyjnych Strategii Rozwoju Województwa Opolskiego: W zakresie celu strategicznego I. Innowacyjny region z dobrze wykształconymi i aktywnymi mieszkańcami: I.1.Efektywna edukacja dla przygotowania społeczeństwa do wymogów rynku pracy; I.6.Rozwój społeczeństwa obywatelskiego; W zakresie celu strategicznego II. Zapewnienie dogodnych warunków życia w regionie: II.1. Wzmocnienie potencjału ludnościowego; II.5. Rewitalizacja miast i miasteczek; II.4. Korzystne warunki zamieszkania i rozwoju; II.7. Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej regionu; II.8. Tworzenie warunków do realizacji potrzeb oświatowych i kulturalnych społeczeństwa; II.9. Zachowanie, popularyzacja i wykorzystanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych Śląska Opolskiego; W zakresie celu strategicznego IV. Aktywizacja gospodarcza regionu z zachowaniem zasady zrównoważonego rozwoju: IV.1. IV.2. IV.7. IV.8.

Rozwój sektora MŚP; Rozwój sektora usług; Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej regionu; Turystyka jako element rozwoju gospodarczego regionu.

65

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

W zakresie celu strategicznego VII. Rozwój wielokulturowej tożsamości i krajowej współpracy regionalnej: VII.2. Region jako obszar wielokulturowego społeczeństwa otwartego na świat; VII.5. Tworzenie warunków do podtrzymywania i wzmacniania poczucia więzi z regionem; VII.7. Zwiększenie atrakcyjności regionu i aktywny udział w polityce regionalnej Unii Europejskiej; Jak pokazano wyżej, Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009 – 2013 wpisuje się w pola aktywności strategicznej i operacyjnej Województwa Opolskiego na lata 2007 – 2015.

2.2.Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata 2007-2013 Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009 – 2013 jest spójny z zapisami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 20072013, w tym w szczególności z założeniami programowymi szóstej osi priorytetowej realizowanej w ramach programu operacyjnego: Aktywizacja obszarów miejskich i zdegradowanych. Celem osi priorytetowej 6 jest nadanie nowych funkcji społeczno-gospodarczych oraz ożywienie obszarów miejskich i zdegradowanych dla zwiększenia ich atrakcyjności przestrzennej gospodarczej oraz stworzenia warunków dla wzrostu zatrudnienia na tych terenach. W ramach osi priorytetowej 6 wyodrębniono Działanie 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich, którego celem jest rozwój społeczno – gospodarczy obszarów miejskich oraz poprawa warunków życia mieszkańców miast. Działania na terenie miasta Gogolin, planowane w ramach LPR korelują w sposób bezpośredni z ww. celem założonym w programie operacyjnym RPO WO 2007-2013 i mają przyczynić się do rozwoju gospodarczego, społecznego i przestrzennego miasta a przez to do poprawy warunków życia mieszkańców Gogolina. Rewitalizacja na terenie miasta Gogolin obejmować będzie kompleksowe działania na poziomie przestrzennym, gospodarczym i społecznym. Podejmowane w ramach LPR działania mają przyczynić się m.in. do zmiany struktury miasta i poprawy zagospodarowania przestrzennego jego centrum. Planowane działania są odpowiedzią na potrzeby mieszkańców i przynieść mają bezpośrednie skutki dla rozwoju społeczno – gospodarczego miasta. Zapisy RPO WO 2007-2013 umożliwiają aplikowanie o wsparcie finansowe ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego przedsięwzięć polegających m.in. na zmianie funkcji obiektów, dostosowanie zabudowy do krajobrazu kulturowego, renowacji i adaptacji zabytków oraz charakterystycznych dla regionu obiektów gospodarczych, przywracaniu wartości estetycznych i historycznych. Preferowane są projekty kompleksowe, połączone z inicjatywami nieinwestycyjnymi na rzecz społeczności lokalnej, przyczyniające się do tworzenia nowych miejsc pracy.

66

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Rodzaje projektów kwalifikujących się do ewentualnego wsparcia opisane zostały w Szczegółowym opisie osi priorytetowych RPO WO 2007-2013, wersja nr 6, luty 2009 r. i obejmują m.in. • Zagospodarowanie zdegradowanych przestrzeni w tkance urbanistycznej miast z przeznaczeniem na funkcje publiczne, jak np. place, ulice, ciągi komunikacji pieszej i rowerowej, parki, skwery, zieleńce, aleje, place zabaw, tereny sportowe, zbiorniki wodne, • Roboty budowlane w obiektach użyteczności publicznej, w celu przystosowania ich do pełnienia funkcji gospodarczych, szkoleniowych, edukacyjnych, turystycznych, kulturowych, społecznych wraz z zagospodarowaniem terenu funkcjonalnie związanego z obiektem, • Prace restauratorskie i konserwatorskie budynków ujętych w rejestrze zabytków oraz budynków o potwierdzonej wartości architektonicznej i znaczeniu historycznym (ujęte w ewidencji zabytków), w tym ich adaptacja na cele: gospodarcze, społeczne, edukacyjne, turystyczne lub kulturalne, przyczyniające się do tworzenia miejsc pracy. Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata 2007-2013 będzie dla Miasta Gogolin istotnym źródłem pozyskania środków zewnętrznych na współfinansowanie planowanych inwestycji w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji. W tym w szczególności w zakresie planowanych inwestycji. Założone w ramach LPR cele korespondują z celami RPO WO 2007-2013, planowane przedsięwzięcia kwalifikują się do wsparcia w ramach Działania 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich. Powyższe pozwolić ma na pełne wykorzystanie szansy rozwoju, jaką są środki z Funduszy Strukturalnych, przyznanych Polsce przez Unię Europejską. Pomoc w ramach RPO WO 2007-2013, Działania 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich kierowana będzie m.in. do następujących grup beneficjentów: 1. Jednostki samorządu terytorialnego lub Jednostki organizacyjne wykonujące zadania jst. 2. Związki, porozumienia i stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego. 3. Szkoły wyższe. 4. Podmioty (w tym spółki prawa handlowego), wykonujące usługi publiczne, w których większość udziałów lub akcji posiada województwo opolskie, powiat, gmina, miasto, związek międzygminny lub Skarb Państwa. 5. Podmioty wybrane w trybie w trybie przepisów Ustawy Prawo Zamówień Publicznych, wykonujące usługi publiczne w obszarze objętych wsparciem w ramach działania na podstawie odrębnej, obowiązującej umowy, zawartej z jednostką samorządu terytorialnego (również na zasada partnerstwa publiczno – prawnego) 6. Pozostałe podmioty zaliczane do sektora finansów publicznych. 7. Organizacje pozarządowe, stowarzyszenia, fundacje, prowadzące statutową działalność non profit w obszarze objętym wsparciem w ramach działania. 8. Kościoły, związki wyznaniowe. 9. Spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe. Rzetelne określenie i analiza obszarów przeznaczonych do rewitalizacji obszarów w ramach LPR, będzie miała kluczowe znaczenie dla jednostki opracowującej dokument, gdyż projekty realizowane na obszarach określonych w LPR, nie będą mogły być wspierane w ramach pozostałych Osi priorytetowych RPO WO 2007-2013. Warunkiem skorzystania ze środków RPO WO 2007-2013 będzie umieszczenie danego zadania inwestycyjnego w wykazie projektów, jego umiejscowienie w obszarze rewitalizacji

67

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

i uzyskanie od władz miejskich potwierdzenia zgodności projektu z Lokalnym Programem Rewitalizacji, który to dokument będzie załączany do wniosku o dofinansowanie.

2.3. Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009 – 2013 jest spójny z zapisami Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Celem głównym Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki jest wzrost poziomu zatrudnienia i spójności społecznej. Cel ten będzie realizowany m.in. poprzez aktywizację zawodową, rozwijanie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i ich pracowników, podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa, zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego oraz wsparcie mechanizmów efektywnego zarządzania w administracji państwowej. W ramach ww. programu wsparciem zostaną objęte następujące obszary: zatrudnienie, edukacja, integracja społeczna, adaptacyjność pracowników i przedsiębiorstw, zagadnienia związane z rozwojem zasobów ludzkich na terenach wiejskich, z budową sprawnej i skutecznej administracji publicznej oraz partnerskiego państwa, a także z promocją postaw zdrowotnych wśród osób pracujących. Inicjatywy nieinwestycyjne w ramach LPR mają na celu zarówno wzrost poziomu zatrudnienia jak i spójności społecznej, co jest spójne z założeniami PO KL. Planowane inicjatywy wpisują się w szczególności w założenia priorytetu siódmego POKL 2007-2013: Promocja integracji społecznej. Zapisy odnoszące się do priorytetu VII określają, ze w jego ramach podejmowane będą przede wszystkim działania zmierzające do ułatwienia dostępu do rynku pracy osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym oraz rozwijania instytucji ekonomii społecznej, jako skutecznej formy integracji społeczno – zawodowej. Problem ten dotyczy przede wszystkim osób niepełnosprawnych, długotrwale bezrobotnych, imigrantów, osób opuszczających placówki opieki zastępczej czy zakłady karne, postrzeganych w sposób stereotypowy przez pracodawców i otoczenie społeczne jako pracownicy mniej dyspozycyjni oraz mobilni zawodowo. Wobec tych osób zostaną zastosowane instrumenty aktywnej integracji, mające na celu przywrócenie osób wykluczonych na rynek pracy oraz ich integrację ze społeczeństwem, poprzez przywrócenie zdolności lub możliwości zatrudnienia, uzyskanie wsparcia dochodowego oraz wyeliminowanie przeszkód napotykanych przez osoby i rodziny w procesie dostępu do praw i usług społecznych, a przez to wspierających ich powrót do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Istotne jest również tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi adaptacyjnych form zatrudnienia, w tym w sektorze ekonomii społecznej (organizacje pozarządowe, spółdzielnie pracy, spółdzielnie inwalidów i niewidomych, spółdzielnie socjalne), które łącząc cele społeczne z ekonomicznymi stanowią skuteczny instrument aktywizacji osób doświadczających trudności związanych z wejściem i utrzymaniem się na rynku pracy. W ramach Priorytetu VII wyodrębniono Poddziałanie 7.1.1 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej - projekty systemowe. W ramach poddziałania 7.1.1 wspierany jest Rozwój form aktywnej integracji oraz upowszechnianie aktywnej integracji i pracy socjalnej. Zadania nieinwestycyjne w latach 2009-2013 planowane w ramach LPR obejmują działania na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, na które planowane jest pozyskanie wsparcia finansowego środkami Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach PO KL 2007-2013, jak również działania w sferze robót społecznie użytecznych, wspieranych ze środków krajowych. W miarę postępów we wdrażaniu LPR nie wyklucza

68

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

się podejmowania kolejnych inicjatyw na rzecz rozwoju społecznego miasta Gogolin, przy udziale środków EFS pozyskanych w ramach innych działań PO KL2007-2013.

2.4. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Miasta Gogolin Zapisy Lokalnego Programu rewitalizacji Miasta Gogolina są zgodne z założeniami i zapisami dokumentów planistycznych Miasta i Gminy Gogolin. Podstawowym dokumentem traktującym o uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego jest Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Gogolin został uchwalony uchwałą Rady Miejskiej w Gogolinie nr XXXI/281/2005 z dnia 23 września 2005 roku, zmieniony uchwałą Rady Miejskiej w Gogolinie nr VI/45/2007 z dnia 29 marca 2007 roku. W dokumencie tym określono główne cele i kierunki działań służących ich realizacji, i tak w zakresie poprawy stanu środowiska kulturowego, ochrony wartości kulturowych i krajobrazowych wnioskuje się o ochronę zabytków nieruchomych ujętych w gminnej ewidencji zabytków, w tym: - budynków i budowli, - historycznych układów zabudowy w Gogolinie i Kamieniu Śląskim, zachowanych w stopniu uzasadniającym ustanowienie strefy ochrony konserwatorskiej B (ochrona w zakresie zasadniczych elementów rozplanowania oraz charakteru i skali zabudowy), Dokument ten odnosi się również do zagadnień związanych z zapewnieniem ładu przestrzennego oraz rozwoju usług komunalnych, które w pełni kolerują z zapisami niniejszego programu, tak że wszystkie przedsięwzięcia planowane do wdrożenia w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013 są zgodne z zapisami Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego.

2.5. Strategia Rozwoju Powiatu Krapkowickiego na lata 20082013 Założone przedsięwzięcia i cele Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin wpisują się w treść Strategii Rozwoju Powiatu Krapkowickiego na lata 2008-2009, przyjętej w dniu 07.02.2008 r. uchwałą nr XI/78/2008 Rady Powiatu Krapkowickiego, w tym w zakresie kierunków rozwoju powiatu krapkowickiego, jak: wysoki standard życia mieszkańców i aktywizacja gospodarcza. Zapisy LPR spójne są z celami strategicznymi i wynikającymi z nich celami szczegółowymi Strategii Rozwoju Powiatu Krapkowickiego. W zakresie generalnych celów strategicznych LPR realizuje trzy z pięciu celów: 1.

2.

Rozwój gospodarczy. Rozwój społeczny.

Cel generalny 1. Rozwój gospodarczy i wynikające z niego cele szczegółowe realizowane będą m.in. poprzez planowane w ramach LPR zadania: -

działania sprzyjające powstawaniu małych i średnich przedsiębiorstw, promocję walorów gospodarczych i turystycznych regionu, rozwój infrastruktury turystycznej i rekreacyjno-sportowej powiatu, działania wspierające rozwój innowacyjności i przedsiębiorczości w powiecie.

69

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Cel generalny 2. Rozwój społeczny i wynikające z niego cele szczegółowe realizowane będą m.in. poprzez planowane w ramach LPR zadania: - aktywizację zawodową bezrobotnych poprzez aktywne formy wsparcia, realizowaną m.in. ze środków pozyskiwanych z Europejskiego Funduszu Społecznego, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 oraz innych źródeł, - wsparcie działań kulturalnych, promocję kultury i dziedzictwa kulturowego w regionie, - działania na rzecz wsparcia i organizacji imprez kulturalnych, - wspieranie inicjatyw w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji społecznej, Zapisy Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin w zakresie rozwoju społecznego korespondują z szczególnie w zakresie zadań i projektów społecznych służących wspieraniu inicjatyw w promocji i ochrony dziedzictwa kulturowego regionu oraz wspierania i podejmowania działań w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji.

2.6. Strategia Rozwoju Gminy Gogolin na lata 2000-2015 (z aktualizacjami) Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Gogolin jest spójny ze Strategią Rozwoju Gminy Gogolin na lata 2000-2015. Strategia została przyjęta uchwałą Rady Miejskiej w Gogolinie nr XIX/141/2000 z dnia 20 czerwca 2000 roku. W późniejszym okresie były podejmowane Uchwały Rady Miejskiej aktualizujące zapisy Strategii. Podstawowe założenie dotyczące dokumentów określających rozwój Gminy stwierdza, że dokumenty te powinny być ze sobą spójne. W tym przypadku również Misja Strategii jest spójna z wyznaczonymi w Lokalnym Programie Rewitalizacji celami rewitalizacji. Misja strategiczna zakłada:

Gmina Gogolin mocnym i atrakcyjnym fundamentem dla rozwoju gospodarczego i turystycznego Natomiast cel rewitalizacji brzmi:

Zapewnienie mieszkańcom wysokiego standardu życia z poszanowaniem dziedzictwa kulturowego i zasobów środowiska W Strategii Rozwoju Gminy Gogolin wyznaczono następujące cele główne: W grupie tematycznej: Ludność i osadnictwo • Harmonijny i racjonalny rozwój budownictwa mieszkaniowego; • Edukacja społeczna, ekonomiczna i ekologiczna mieszkańców Gminy; W grupie tematycznej: Środowisko i zasoby naturalne • Opracowanie monitoringu środowiska naturalnego w Gminie (woda, powietrze, gleba); • Wykonanie kanalizacji ściekowej i burzowej w całej Gminie; • Opracowanie programu gospodarki odpadami. W grupie tematycznej: Gospodarka i rynek pracy • Tworzenie warunków do podejmowania przez działalności gospodarczej z istniejącymi zakładami;

mieszkańców

indywidualnej

70

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013



Przygotowanie terenów w Gminie pod inwestycje.

W grupie tematycznej: Infrastruktura techniczna i rynek nieruchomości • Podnoszenie atrakcyjności Gminy do zamieszkiwania, inwestowania oraz turystyki przez likwidację zaniedbań infrastruktury technicznej. W grupie tematycznej: Infrastruktura społeczna • Stworzenie optymalnych warunków do zamieszkania, kształcenia, działalności gospodarczej i kulturalnej mieszkańców Gminy; • Promocja gospodarcza, turystyczna, historyczna i kulturowa Gminy. Oba dokumenty planistyczne kładą silny nacisk na poprawę i utrzymanie wysokiego standardu życia w Mieście i Gminie. Planowane i wdrażane działania w Gminie stopniowo realizują założony cel zarówno w sferze infrastruktury, jak i życia społecznego, i gospodarczego. Podstawowym obszarem działania jest rozwój gospodarczy Miasta i Gminy. Do rozwoju gospodarczego przyczyni się aktywna walka z bezrobociem, tworzenie nowych miejsc pracy, w szczególności dla grup wykluczonych oraz aktywizacja społeczności lokalnej w zakresie przedsiębiorczości. Wszelkie te działania zakładają ich realizację w zgodzie i poszanowaniu środowiska naturalnego. Kolejnym obszarem działania jest zachowanie i poszanowanie istniejących zasobów dziedzictwa technicznego i kulturowego oraz środowiska naturalnego. Działania w tym zakresie podejmowane będą między innymi w infrastrukturze – przez renowację zabytkowych pieców wapienniczych, w gospodarce - przez przywrócenie funkcji komercyjnej piecom wapienniczym oraz poprzez podejmowanie działań na rzecz aktywizacji zawodowej i społecznej wśród mieszkańców i gości odwiedzających Miasto Gogolin i Gminę.

2.7.Strategia rozwiązywania problemów społecznych Opracowana Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2005-2010 wraz z zmianami pozwala na efektywne monitorowanie negatywnych procesów społecznych oraz wskazuje kierunki efektywnego zapobiegania i przeciwdziałania tym procesom. Działania podejmowane na jej bazie są skoordynowane, a przez to o wiele skuteczniejsze niż doraźne akcje przeprowadzane nierzadko przez różne instytucje nie mające wiedzy o działaniach swoich potencjalnych partnerów. Opracowanie tego dokumentu zostało poprzedzone wnikliwą analiza problemów społecznych występujących na terenie Miasta i Gminy Gogolin, na podstawie której określono misji i strategicznych kierunków działań. Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin wpisuje się w misję tej strategii, która mówi o „zapewnieniu mieszkańcom warunków rozwoju osobistego i społecznego, uczestnictwa na zasadzie równości; wspomaganiu najsłabszych i przeciwdziałaniu odrzuceniu społecznemu oraz integracji środowisk”. Podjęte w ramach programu działania doprowadzą do zniwelowania problemów występujących w sferze społecznej oraz przyczynią się do stabilności i wzrostu jakości życia mieszkańców miasta. Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013 wpisuje się w założenia Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2006 – 2015, w szczególności w zakresie określonych w strategii kierunków rozwoju pomocy społecznej oraz propozycji radzenia sobie z istniejącymi problemami społecznymi. Proponowane w strategii kierunki działania w ramach rehabilitacji zawodowej to m.in. - stworzenie warunków do osiągnięcia wyższego poziomu zatrudnienia oraz modernizacja rynku pracy, zwalczanie wszelkich form dyskryminacji z dostępem do zatrudnienia.

71

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

3. Założenia Lokalnego Programu Rewitalizacji 3.1.Okres realizacji LPR Okres realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji określony został na lata 2009 - 2013. Okres ten jest spójny z okresem programowania ujętym w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Opolskiego jak również Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki.

3.2.Przesłanki wyboru obszaru rewitalizacji oraz cele rewitalizacji Miasta Miasto Gogolin należy do miast Województwa Opolskiego, przed którymi otworzyła się szansa intensywnego rozwoju. Dogodne położenie geograficzne, w pobliżu ważniejszych tras komunikacyjnych regionu oraz w niewielkiej odległości od jednego z podstawowych korytarzy komunikacyjnych kraju a także posiadanie przez Gminę płaskich, przygotowanych przez nią infrastrukturalnie terenów – stwarzają warunki dla rozwoju inwestycyjnego. Polityka miasta i gminy spowodowała, że szansa ta została już częściowo wykorzystana i na jej terenie znalazło swoją lokalizację kilkanaście zakładów pracy, dających zatrudnienie miejscowej i okolicznej ludności, a także wprowadzając wysoko rozwinięte technologie. W tym zakresie istnieją jeszcze niewykorzystane możliwości. Dotychczasowy rozwój gospodarczy, znacząca (oceniając ten fakt z perspektywy czasu) poprawa sytuacji na rynku pracy – nie rozwiązały jednak problemów społecznych w mieście. Paradoksalnie – właśnie rozwój gospodarczy przyczynił się do wyeksponowania problemów, które skutkują powstaniem na mapie gospodarczej i społecznej obszarów kryzysowych. Wynikają one przede wszystkim z niezaspokojenia aspiracji i dążeń mieszkańców w spełnieniu ich nawet niewygórowanych potrzeb w zakresie dostępu do kultury, sportu, możliwości zapewnienia wszechstronnego rozwoju dzieci i młodzieży. Brak oferty ze strony miasta oraz infrastruktury, nie tylko technicznej, ale również kulturalnej – powoduje narastanie poczucia frustracji oraz – często – także wykluczenia. Generuje to również następstwa patologiczne. Niewykorzystana jest również wartość miasta, jaką jest jej dziedzictwo kulturowe z wieloma zabytkami poprzemysłowymi, unikalna architektura – degradująca się wskutek braku konserwacji oraz dobre połączenie komunikacyjne, o poziomie rzadko osiągalnym w innych regionach kraju. W dalszym ciągu istnieją warunki do dalszego rozwoju inwestycyjnego miasta, na terenach, jakie są obecnie zarezerwowane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Brak środków uniemożliwiał do tej pory realizację inwestycji, które mogłyby w znacznym stopniu ograniczyć pole kryzysu społecznego w Mieście, występującego w szczególności w jego centrum. Biorąc pod uwagę możliwości miasta Gogolin zawarte w jej potencjale infrastrukturalnym oraz kadrowym – wszelkie działania, jakie mogą zostać wszczęte w kierunku poprawy sytuacji – mają duże szanse powodzenia. Narzędziem do realizacji tego celu mogą być zamierzenia planistyczne miasta i gminy Gogolin, zawarte w przyjętych do tej pory dokumentach strategicznych. Natomiast w sprawach pokonania kryzysu społecznego przy jednoczesnym osiągnięciu określonych zamierzeń o charakterze technicznym – podstawowym narzędziem jest Lokalny Program Rewitalizacji, umożliwiający pokonanie bariery m.in. poprzez mechanizmy aplikowania o środki udostępnione na ten cel przez Unię Europejską.

72

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin jest kompleksowym narzędziem służącym do właściwego zdiagnozowania sytuacji miasta, w celu wyodrębnienia obszarów problemowych. W celu uzyskania jak najlepszych efektów z realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Obszarów Miejskich koniecznym jest wyznaczenie obszarów rewitalizacji, tzn. obszarów znajdujących się w stanie kryzysowym, na których występuje szereg negatywnych zjawisk i procesów w sferze przestrzennej, społecznej, gospodarczej świadczących o trwałej degradacji tego obszaru. Dla ww. obszarów zaplanowane zostaną wieloletnie działania w sferze społecznej, przestrzennej i gospodarczej, prowadzące w założonym w nim okresie do wyprowadzenia obszaru ze stanu kryzysowego i stworzenie warunków jego rozwoju. Przy wyborze kryteriów wyznaczania obszarów kryzysowych i obszarów rewitalizacji uwzględniono Wytyczne Ministra rozwoju Regionalnego w zakresie programowania działań dotyczących mieszkalnictwa oraz wytyczne dotyczące wyznaczania obszarów kryzysowych, w tym kryteria unijne określonymi m.in. w art. 47 ust 1 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. Rozporządzenie Komisji w szczególności określa kryteria, których występowanie musi wynikać z krytycznej analizy zasobów przeprowadzonej przez Miasto opracowujące LPR. Do wyznaczenia obszarów kryzysowych poddano analizie trzy z poniższych zaproponowanych kryteriów. Zastosowane kryteria zaznaczono na liście: - Wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia, - Wysoka stopa długotrwałego bezrobocia, - Niekorzystne trendy demograficzne, - Niski poziom wykształcenia, wyraźny deficyt kwalifikacji i wysoki wskaźnik przerywania skolaryzacji, - Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń, - Szczególnie wysoki stopień degradacji środowiska, - Niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej, - Wysoka liczba imigrantów, grup etnicznych i mniejszościowych lub uchodźców, - Porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego, - Niski poziom wydajności energetycznej budynków. Wybór obszaru rewitalizacji przeprowadzony został w oparciu o trzy wskaźniki wybrane z listy wskaźników zaproponowanych w Rozporządzeniu KE nr 1828/2006 z dnia 08 grudnia 2006 r. Wskaźnik W4 – wskaźnik bezrobocia długotrwałego. Analiza tego wskaźnika umożliwia zaprezentować wysokość udziału długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym poszczególnych ulic miasta. Wartość tego wskaźnika można odnieść do kryterium Rozporządzenia 1828/2006: Wysoka stopa długotrwałego bezrobocia. Wskaźnik W9 – wskaźnik wykształcenia osób bezrobotnych. Analiza tego wskaźnika przedstawia liczbę bezrobotnych z wykształceniem podstawowym, co odnosi się do kryterium Rozporządzenia 1828/2006: Niski poziom wykształcenia, wyraźny deficyt kwalifikacji i wysoki wskaźnik przerywania skolaryzacji. Wskaźnik W10 – wskaźnik przestępczości i wykroczeń Analiza wskaźnika przedstawia liczbę przestępstw na 1 tys. ludności, odnosi się to do Rozporządzenia Ne 1828/2006: wysoki poziom przestępczości i wykroczeń. Dobór wskaźników do analizy pozwala na ujawnienie stref miasta, które wyróżnia ulice miasta o wysokim udziale mieszkańców zagrożonych patologiami i wykluczeniem

73

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

społecznym, z niskim wykształceniem, bezrobotnych, jak również z wysokim poziomem przestępczości. Dobór wskaźników uzasadniony był również dostępnością danych statystycznych. Istotne znaczenie ma fakt, że znaczną częścią centrum miasta jest obszar poprzemysłowy oraz objęty strefą ochrony konserwatorskiej. Zagospodarowanie ww. terenu zaplanowano w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Gogolin. Obszar ten charakteryzuje się znacznym stopniem zdegradowania, co wpływać może na pozostałe tereny miasta, w tym m.in. kształtowanie się wartości wskaźników obliczonych dla ulic położonych w okolicach centrum miasta. Zasadniczym celem działań LPR jest ożywienie gospodarcze i społeczne, a także zwiększenie potencjału turystycznego i kulturalnego, w tym nadanie obiektom i terenom zdegradowanym nowych funkcji społeczno-gospodarczych poprzez:

• •

rewitalizację i odnowę zdegradowanych obszarów miast rewitalizację obiektów i terenów miasta przez zmianę dotychczasowych funkcji na gospodarcze, społeczne, rekreacyjne i kulturowe, a także powiązane z nimi i przeprowadzane w tym samym czasie: - rozwiązywanie problemów społecznych (w tym walka z patologiami społecznymi) - podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej terenów rewitalizowanych (w tym stworzenie warunków lokalizacji usług w centrum miasta).

Oznacza to, iż projekty realizowane w ramach programu rewitalizacji powinny przyczyniać się do tworzenia miejsc pracy oraz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Rewitalizacja to połączenie działań technicznych – jak np. prace budowlane – z programami ożywienia gospodarczego i działaniem na rzecz rozwiązywania problemów społecznych, występujących na tym obszarze. Jest to kompleksowy, kilkuletni proces, który odnosi się do wybranych przez samorząd terytorialny obszarów w dawnej, poprzemysłowej części miasta. Proces ten jest realizowany za pomocą zaplanowanych przez władze lokalne we współpracy z różnymi partnerami działań technicznych, gospodarczych i społecznych. Zgodnie z „Wytycznymi w zakresie zasad opracowania i oceny Lokalnych Programów Rewitalizacji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego 20047-2013”, w wyniku analizy problemów występujących na terenie Miasta i Gminy Gogolin, po przeprowadzeniu konsultacji społecznych, wytypowano obszar rewitalizacji, na terenie którego realizacja zaplanowanych działań pozwoli na pokonanie problemów występujących w obszarach: przestrzennym, gospodarczym i społecznym. Działania przeprowadzone na ww. obszarze stymulować będą rozwój pozostałych części miasta.

3.3.Obszary rewitalizacji – zasięg geograficzny, uzasadnienie wyboru, przykładowe projekty, opis zastosowanej metodologii. Analiza wszystkich ulic miasta w oparciu o wskaźniki wymienione w punkcie 3.2 pozwoliła stwierdzić na jakich obszarach miasta występuje najwięcej problemów i w jakim natężeniu. Analiza danych poszczególnych ulic miasta wykazała szczególną koncentrację negatywnych zjawisk w okolicach centrum miasta.

74

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Krytyczna analiza wskaźników wykazała, że negatywne zjawiska kumulują się w szczególności wzdłuż ulicy Strzeleckiej oraz w okolicach byłych zakładów przemysłowych. Dodatkowo istotnym jest, że zdegradowane obszary byłych zakładów przemysłowych, zlokalizowane w centrum miasta zakłócają estetykę całego obszaru, utrudniają lokalizację usług a tym samym rozwój gospodarczy miasta. O wyborze terenu objętego rewitalizacją zdecydowała nie tylko analiza wartości wskaźników, lecz także koncentracja obszarów o złej sytuacji głównie w centrum miasta, jak również możliwość stymulowania rozwoju całego obszaru poprzez działania podjęte na terenie obszarów rewitalizowanych. Na tej podstawie zostały wybrane te obszary, na których wdrożony zostanie w pierwszej kolejności Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin, w tym niezbędne działania potrzebne dla rozwoju przestrzennego i gospodarczego, a także sposób rozwiązywania istniejących tam problemów społecznych. Jako granicę zasięgu terytorialnego oddziaływania zamierzeń Lokalnego Programu Rewitalizacji wybrano obszar ulic dla których wskaźnik degradacji określa sytuację jako złą. Obszar objęty rewitalizacją wykazuje największe możliwości oddziaływania na zmianę ogólnej sytuacji w mieście, m.in. poprzez stworzenie miejsca centrotwórczego, które stymulować może zarówno lokalizację nowych usług w mieście, jak i działań w sferze kultury i turystyki. Wyznaczony obszar rewitalizacji obejmuje drogę Strzelecką do skrzyżowania z ulicą Kozielską oraz teren przylegający do drogi Strzeleckiej, ograniczony z dwóch stron: traktem kolejowym i ulicą kościelną z wyłączeniem działki nr 656/9 (o powierzchni: 0,42 ha).

3.3.1. Kryteria wyboru obszaru rewitalizacji – analiza wskaźnikowa i opisowa Pod pojęciem obszaru rewitalizacji należy rozumieć obszar, który znajduje się w stanie kryzysowym. Na obszarze miasta Gogolin występują obszary poprzemysłowe, na których w przeszłości była prowadzona wzmożona działalność gospodarcza. Mimo, że obszary te nie wymagają szczegółowej analizy wskaźnikowej przy założeniu nie podejmowania na tych terenach inwestycji w sferę mieszkaniową, w celu wyboru obszaru rewitalizacji podjęto analizę wskaźnikową ulic w mieście. Opisana poniżej metodologia analizy wskaźnikowej zastosowana została do ulic miasta. Poniżej opisano kolejne działania podjęte w ramach analizy wskaźnikowej miasta. 1. Wybór wskaźników uzasadniających konieczność prowadzenia działań rewitalizacyjnych Analityczna metodologia wyznaczania obszarów rewitalizacji oparta została o zapisy Rozporządzenia KE nr 1828/2006 z dnia 08 grudnia 2006 r., ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Ze względu na dostępność danych statystycznych, niezbędnych do przeprowadzenia analizy poszczególnych obszarów miasta na poziomie ulic, po przeanalizowaniu listy przykładowych wskaźników zaproponowanych w ww. Rozporządzeniu oraz Wytycznych w zakresie zasad

75

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

opracowania i oceny Lokalnych Programów Rewitalizacji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego (wersja 2) spośród przykładowych wskaźników wybrano 3 kryteria: - W 4 wskaźnik bezrobocia długotrwałego, - W 9 wskaźnik wykształcenia osób bezrobotnych, - W 10 wskaźnik przestępczości i wykroczeń. Na podstawie analizy wartości wskaźników dla ulic miasta Gogolin, władze miejskie wskazują do rewitalizacji obszar, który cechuje się negatywnymi zjawiskami oraz jednocześnie możliwe jest podjęcie na tych terenach działań stymulujących poprawę ogólnej sytuacji w mieście. 2. Opis metody analitycznej opartej o standaryzację wskaźników Kroki podjęte w ramach metody analitycznej podjęto w oparciu o Wytyczne w zakresie zasad opracowania i oceny Lokalnych Programów Rewitalizacji, wersja nr 2, z grudnia 2008 r. W ramach metody analitycznej podjęto następujące kroki:

1. Zebrano bezwzględne dane liczbowe dla wybranych wskaźników w odniesieniu do ulic miasta.

2. Przyporządkowano wszystkim obszarom liczbę mieszkańców. 3. Ujednolicono obliczenia – nominalną wartość wskaźników odniesiono do liczby mieszkańców danego obszaru.

4. Obliczono średnią arytmetyczną dla ujednoliconych wskaźników. 5. Obliczono odchylenie standardowe dla poszczególnych wskaźników. 6. Dokonano standaryzacji wskaźników. Działanie to polegało na odjęciu od wartości wskaźnika dla danego obszaru średniej wartości dla całego miasta i podzieleniu przez odchylenie standardowe dla całego miasta (wskaźniki określono symbolem Ws). Wystandaryzowane wskaźniki oznaczają odchylenie od normy, którą reprezentuje wartość średnia dla całego miasta, maga one przyjmować wartości dodatnie lub ujemne, co wskazuje które ulice odznaczają się wskaźnikiem degradacji wyższym od średniej dla całego miasta. Wartości ujemne odchylenia ukazują obszary o najlepszej sytuacji społecznej, gdzie negatywne zjawiska społeczne w porównaniu ze średnią dla całego miasta odznaczają się mniejszym natężeniem. 7. Obliczono sumaryczny wskaźnik degradacji – w tym celu zsumowano wystandaryzowane wskaźniki dla poszczególnych obszarów: Wss = Ws1+ Ws2 + .. Wsn gdzie: Ws – wskaźniki zestandaryzowane, n – liczba analizowanych wskaźników Wyniki zastosowania metody analitycznej opartej o standaryzację wskaźników prezentuje Tabela 27.

76

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Tabela 27:

Tabela obliczeń wskaźnika degradacji dla ulic miasta Gogolin.

Wskaźniki ujednolicone (z uwzględnieniem liczby Wskaźniki liczby bezwzględne mieszkańców obszaru) (% liczby dla danego obszaru mieszkańców)

Sumaryczny wskaźnik degradacji *

Wskaźniki standaryzowane

Nazwa ulicy

Liczba mieszkańców

w4 - wsk. bezrobocia długotrwałego

w9 - wsk wykształcenia os. bezrob.

w10 - wsk. przestepczosci

w1

w2

w10

ws1

ws2

ws10

wss

1

2

3

4

5

6=3/2*100

7=4/2*100

8=5/2*100

9=(6-13)/16

10=(7-14)/17

11=(8-15)/18

12=9+10+11

Bema Buczka Brzozowa Dębowa Dzierżonia Fabryczna Górna Kamienna Kasztanowa Kolejowa Kościelna Kozielska Ks. Schulza Leśna Ligonia Lompy Malińska Marii Konopnickiej Marzanny Matejki Młyńska Nowa Ogrodowa Pasieczna Pawła Plac Dworcowy

30 9 25 18 27 65 129 193 195 86 139 60 71 30 151 182 47 129 51 92 39 94 15 48 3 37

0 0 2 1 1 1 6 3 3 6 5 0 0 0 1 1 1 12 0 1 3 0 0 1 0 0

1 0 0 1 0 1 0 1 1 2 2 1 0 0 1 0 1 10 0 0 3 0 0 1 0 0

1 1 0 0 0 4 2 2 4 1 3 1 3 1 4 1 0 7 1 0 0 1 2 1 1 7

0,00 0,00 8,00 5,56 3,70 1,54 4,65 1,55 1,54 6,98 3,60 0,00 0,00 0,00 0,66 0,55 2,13 9,30 0,00 1,09 7,69 0,00 0,00 2,08 0,00 0,00

3,33 0,00 0,00 5,56 0,00 1,54 0,00 0,52 0,51 2,33 1,44 1,67 0,00 0,00 0,66 0,00 2,13 7,75 0,00 0,00 7,69 0,00 0,00 2,08 0,00 0,00

3,33 11,11 0,00 0,00 0,00 6,15 1,55 1,04 2,05 1,16 2,16 1,67 4,23 3,33 2,65 0,55 0,00 5,43 1,96 0,00 0,00 1,06 13,33 2,08 33,33 18,92

-0,53 -0,53 0,59 0,25 -0,01 -0,32 0,12 -0,32 -0,32 0,45 -0,03 -0,53 -0,53 -0,53 -0,44 -0,46 -0,24 0,77 -0,53 -0,38 0,55 -0,53 -0,53 -0,24 -0,53 -0,53

1,09 -0,66 -0,66 2,25 -0,66 0,15 -0,66 -0,39 -0,39 0,56 0,09 0,21 -0,66 -0,66 -0,31 -0,66 0,46 3,40 -0,66 -0,66 3,37 -0,66 -0,66 0,43 -0,66 -0,66

0,03 1,34 -0,53 -0,53 -0,53 0,51 -0,27 -0,36 -0,19 -0,34 -0,17 -0,25 0,18 0,03 -0,09 -0,44 -0,53 0,38 -0,20 -0,53 -0,53 -0,35 1,72 -0,18 5,09 2,66

0,58 0,15 -0,60 1,97 -1,21 0,33 -0,81 -1,06 -0,89 0,67 -0,10 -0,57 -1,01 -1,16 -0,84 -1,56 -0,31 4,56 -1,40 -1,57 3,39 -1,55 0,52 0,01 3,90 1,47

77

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Podgórna Powstańców Przyjaciół Schongau Rybacka Sadowa Sienkiewicza Słowackiego Sosnowa Spacerowa Spokojna Strzebniów Strzelecka Szkolna Szpitalna Torowa Wierzbowa Wojska Polskiego Wygoda Wyzwolenia Krapkowicka Razem

3 405

1 7

0 9

0 3

33,33 1,73

0,00 2,22

0,00 0,74

4,15 -0,29

-0,66 0,51

-0,53 -0,41

2,96 -0,19

104 22 60 12 127 24 521 75 104 706 108 149 6 36 113 80 404 654

3 0 0 2 4 1 15 2 1 24 1 1 2 1 3 0 8 0 124

2 0 1 0 1 0 13 2 0 26 1 0 0 0 4 0 3 0

2 2 0 0 0 0 4 0 0 13 2 6 0 0 2 1 6 22

2,88 0,00 0,00 16,67 3,15 4,17 2,88 2,67 0,96 3,40 0,93 0,67 33,33 2,78 2,65 0,00 1,98 0,00

1,92 0,00 1,67 0,00 0,79 0,00 2,50 2,67 0,00 3,68 0,93 0,00 0,00 0,00 3,54 0,00 0,74 0,00

1,92 9,09 0,00 0,00 0,00 0,00 0,77 0,00 0,00 1,84 1,85 4,03 0,00 0,00 1,77 1,25 1,49 3,36

-0,13 -0,53 -0,53 1,81 -0,09 0,05 -0,13 -0,16 -0,40 -0,06 -0,40 -0,44 4,15 -0,14 -0,16 -0,53 -0,26 -0,53

0,35 -0,66 0,21 -0,66 -0,25 -0,66 0,65 0,74 -0,66 1,27 -0,17 -0,66 -0,66 -0,66 1,20 -0,66 -0,27 -0,66

-0,21 1,00 -0,53 -0,53 -0,53 -0,53 -0,40 -0,53 -0,53 -0,22 -0,22 0,15 -0,53 -0,53 -0,23 -0,32 -0,28 0,03

0,01 -0,19 -0,85 0,62 -0,87 -1,14 0,12 0,05 -1,59 0,99 -0,80 -0,95 2,96 -1,34 0,80 -1,52 -0,81 -1,16

5678

88

111

* w przypadku wskaźników, których większa wartość odzwierciedla lepszą sytuację (np.. Wsk. Aktywności gospodarczej, przy obliczeniu należy zastosować znak "-" 13

średnia: 3,8000 16

odchylenie standard: 7,1145

14

1,2578 17

1,9079

15

3,1568 18

5,9275

Źródło: Opracowanie własne, dane Urzędu Miejskiego w Gogolinie za 2008 r.

78

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

8. Dokonano Interpretacji wyników. Etap ten pozwolił ocenić na których obszarach miasta dominują zjawiska negatywne. Każdy ze wskaźników cząstkowych zanalizowany został w czterostopniowej skali degradacji, co pozwoliło ocenić czy dany obszar charakteryzuje się zjawiskami pozytywnymi czy negatywnymi. Granicę rozróżniającą sytuacje korzystna od problemowej wyznacza tzw. norma, tj. wartość 0. Przedziały natężenia zjawisk społecznych wyznaczono w następujący sposób: Wartość maksymalna i minimalna wskaźnika zaokrąglona została w górę do liczby całkowitej. Interwał na poszczególnych poziomach obliczono poprzez podzielenie przez 2 różnicy punktowej pomiędzy zerem a wartością minimalna i maksymalną jakie przyjmował wskaźnik. Interwał min: -1/2 = -0,5 Interwał max: 5/2 = 2,5 Sytuacja Sytuacja Sytuacja Sytuacja

bardzo zła: zła: dobra: bardzo dobra:

wartość wartość wartość wartość

wskaźnika >2,5, wskaźnika: 0 ≤ 2,5, wskaźnika: -0,5 < 0 wskaźnika: < -0,5

Skalę degradacji obszarów prezentuje Tabela 28. Tabela 28:

Przedziały skali degradacji w mieście Gogolin

Nazwa ulicy

Strzebniów Matejki Lompy Nowa Wygoda Marzanny Wierzbowa Dzierżonia Leśna Krapkowicka sytuacja Sosnowa bardzo Kamienna dobra Ks. Schulza Szpitalna Kasztanowa Słowackiego Sadowa Ligonia Górna Wyzwolenia Szkolna Brzozowa Kozielska sytuacja Malińska

Sumaryczny wskaźnik degradacji * wss

-1,59 -1,57 -1,56 -1,55 -1,52 -1,40 -1,34 -1,21 -1,16 -1,16 -1,14 -1,06 -1,01 -0,95 -0,89 -0,87 -0,85 -0,84 -0,81 -0,81 -0,80 -0,60 -0,57 -0,31

79

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Powstańców -0,19 Rybacka -0,19 Kościelna -0,10 Pasieczna 0,01 Przyjaciół Schongau 0,01 Spokojna 0,05 Spacerowa 0,12 Buczka 0,15 Fabryczna 0,33 sytuacja Ogrodowa 0,52 zła Bema 0,58 Sienkiewicza 0,62 Kolejowa 0,67 Wojska Polskiego 0,80 Strzelecka 0,99 Plac Dworcowy 1,47 Dębowa 1,97 Podgórna 2,96 2,96 sytuacja Torowa bardzo Młyńska 3,39 zła Pawła 3,90 Marii Konopnickiej 4,56 Źródło: Opracowanie własne, dane Urzędu Miejskiego w Gogolinie za 2008 r. dobra

Analiza wskaźnikowa obszarów problemowych wraz z ich przestrzennym rozmieszczeniem wykazuje, że koncentrują się one głównie w centralnym obszarze miasta Gogolin. W centrum znajduje się obszar poprzemysłowy, przylegający do ulicy Strzeleckiej, na której wykazano występowanie sytuacji złej. Niezagospodarowany obszar poprzemysłowy w centrum miasta generuje szereg negatywnych skutków w sferze przestrzennej, gospodarczej i społecznej co negatywnie wpływa na cały obszar centrum miasta, w tym ulice znajdujące się w jego otoczeniu.

3.3.2.

Wnioski z przeprowadzonej analizy

W oparciu o przedstawioną powyżej analizę wskaźnikową oraz opisową dotyczącą terenów poprzemysłowych stwierdzono, że w szczególności ulica Strzelecka oraz obszar poprzemysłowy byłych zakładów wapienniczych wykazują cechy, które predysponują je do rewitalizacji, gdyż zakłócają estetykę i funkcjonalność całego obszaru centrum miasta. Zaproponowany obszar rewitalizacji spotkał się z akceptacją lokalnej społeczności, przejawiającą się m.in. zgłoszeniem propozycji przedsięwzięć realizowanych na obszarze objętym rewitalizacją. W czasie konsultacji społecznych nie zgłoszono również uwag i zastrzeżeń do treści Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin. Zjawiska negatywne dominują w szczególności wokół byłych terenów poprzemysłowych, na których dominują zjawiska negatywne. Wskaźniki obliczone dla ulic przylegających do terenu byłych zakładów wapienniczych – w tym ul. Strzelecka wykazują sytuację tych ulic jako złą. Ponadto analiza wskaźników w skali miasta wykazuje dominację cech negatywnych wokół terenów poprzemysłowych, znajdujących się w centrum Gogolina. Negatywne zjawiska nasilające się w centrum mogą oddziaływać negatywnie na pozostałe obszary nie wykazujące obecnie cech negatywnych. Powyższe zjawisko przemawia za objęciem rewitalizacją

80

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

ulic: Strzeleckiej, jako tych obszarów, na których podjęte działania mogą w znaczący sposób stymulować rozwój pozostałych części Gogolina.

3.3.3.

Graficzne zaprezentowania obszarów rewitalizacji

W celu uwidocznienia zasięgu geograficznego obszarów rewitalizacji zamieszczono poniżej mapę miasta z zaznaczonymi obszarami rewitalizacji wraz z nazwami ważniejszych ulic Gogolina. Rysunek 10: Mapa Gogolina z zaznaczonym obszarem rewitalizowanym (wraz z nazwami ulic)

Rysunek 11: Mapa Gogolina z zaznaczonym obszarem rewitalizowanym.

81

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Dokumentacja rewitalizacji.

zdjęciowa

obrazująca

stan

kryzysowy

zidentyfikowany

na

obszarze

Rysunek 12: Zdjęcie terenu rewitalizowanego i okolic, stan na 2008

3.3.4.

Opis poszczególnych obszarów rewitalizacji

W skład obszaru pn. „Centrum” wskazanego do rewitalizacji miasta Gogolin wchodzi: ulica Strzelecka do skrzyżowania z ulicą Kozielską oraz teren przylegający do ulicy Strzeleckiej, ograniczony z dwóch stron: traktem kolejowym i ulicą Kościelną z wyłączeniem działki nr 656/9 (o powierzchni: 0,42 ha), ze względu na zachowanie możliwości realizacji na jej terenie inwestycji współfinansowanych z innych niż działania 6.1 RPO WO 2007-2013. Najważniejsze cechy obszaru wskazanego do rewitalizacji oraz podstawowe zadania, które będą realizowane w ramach LPR ujęte zostały w tabeli 29. Tabela 29:

I. Nazwa Obszaru

Opis obszaru rewitalizacji miasta Gogolin.

Centrum

II. Zasięg geograficzny Granicą obszaru jest ulica Strzelecka do skrzyżowania z ulicą obszaru Kozielską oraz teren działek przylegających do ulicy Strzeleckiej, ograniczony z dwóch stron: traktem kolejowym i ulicą Kościelną z wyłączeniem działki nr 656/9 (o powierzchni: 0,42 ha) - ze względu na zachowanie możliwości realizacji na jej terenie inwestycji współfinansowanych z innych niż działania 6.1 RPO WO 2007-2013. III. Charakterystyka obszaru Obszar rewitalizacji zlokalizowany jest w centrum Gogolina, na terenach byłych zakładów wapienniczych oraz wzdłuż ulicy Strzeleckiej. Analiza obszarów miasta wykazała że w obszarze centrum kumulują się negatywne zjawiska społeczne i gospodarcze, natomiast przeprowadzenie

82

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

na obszarze tym kompleksowych działań rewitalizacyjnych, m.in. poprzez zmianę struktury terenów i nadanie nowych funkcji centrotwórczych, a przede wszystkim aktywizację tej przestrzeni wpłynie na poprawę warunków wzrostu zatrudnienia oraz ogólnej sytuacji w mieście. Charakterystycznym elementem zagospodarowania terenu byłych zakładów przemysłowych, zlokalizowanego w centrum miasta, jest ich znaczna degradacja i niedostosowanie do poruszania się osób pieszych i niepełnosprawnych. Na terenie tym znajdują się piece do wypału wapna (ujęte w wykazie zabytków). Teren ten jeszcze do niedawna był zamknięty i ogrodzony murem, z uwagi na liczne budowle pozostałe po działalności przemysłowej, jak również nasypy kolejki wąskotorowej był on niedostępny dla mieszkańców miasta. Warto podkreślić, że dzięki działaniom gminy na rzecz stworzenia przestrzeni publicznej w tym miejscu, staje się ona dostępna i zmienia swój charakter. Usunięto m.in. nasypy kolejki wąskotorowej, rozebrano budowle poprzemysłowe, zabezpieczono bądź zlikwidowano szyby i odwierty związane z uprzednią działalnością przemysłową. Obszar rewitalizowany obejmuje ulicę Strzelecką (wraz z działkami do niej przylegającymi), która przechodzi okres zmian w kwestii zlokalizowanych tam zabudowań. Na ulicy Strzeleckiej dominowała uprzednio zabudowa zagrodowa, jednak obecnie pełni ona funkcję głównie mieszkalną. Istotne zmiany działalności podejmowanej przez mieszkańców tej ulicy wpływają na generowanie przez gospodarstwa domowe niskich dochodów oraz występowanie zagrożeń wykluczeniem społecznym i patologią. Ulica ta znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie planowanego placu, istotnym jest również fakt, że Plan zagospodarowania przestrzennego dopuszcza lokalizowanie zarówno placu publicznego w centrum miasta jak i działalności usługowej wzdłuż ulicy Strzeleckiej. Obszar rewitalizowany obejmuje historyczne centrum miasta. Walorem kulturowym i komercyjnym są zlokalizowane na tym terenie piece wapiennicze, które w aspekcie historycznym miały kluczowe znaczenie dla rozwoju miasta, a obecnie wykorzystanie ich jako waloru turystycznego i komercyjnego nowopowstałego centrum miasta, może okazać się kluczowym aspektem dla jego dalszego rozwoju. Działania podejmowane w ramach rewitalizacji mogą zatem stymulować rozwój nowych usług na ulicy Strzeleckiej oraz stymulować proces centrotwórczy. Liczba mieszkańców rewitalizowanego obszaru wynosi obecnie: 706 osób. IV. Wiodące funkcje obszaru

W obszarze objętym rewitalizacją dominującą funkcją jest mieszkalnictwo, a następnie działalność usługowa, znaczna część terenu rewitalizowanego stanowią nieużytki.

V. Podstawowe cechy obszaru Centrum Wskazujące na realizację kryteriów wyboru obszaru rewitalizacji Miejscowość Gogolin skupiona jest wzdłuż drogi wojewódzkiej 409 tj. ulicy Strzeleckiej i Krapkowickiej, które wykazują się znacznym ruchem komunikacyjnym. Utrudnia to lokalizację usług w centrum miasta, m.in. ze względu na wymogi stawiane przez zarządcę jak np. minimalizacja ilości skrzyżowań, wjazdów i zjazdów z drogi. Dotychczasowy kształt miasta koncentruje się wzdłuż głównej drogi, przeciętej linią kolejową, oddzielającą ulicę Strzelecką od Krapkowickiej. Historyczne centrum miasta skupia się wzdłuż ulicy Strzeleckiej. Położone centralnie zakłady przemysłowe stymulowały układ urbanistyczny miasta, stanowiąc jego historyczne centrum. Jednocześnie zlokalizowany w centrum obszar byłych zakładów przemysłowych uniemożliwiał do tej pory funkcjonowanie centralnego punktu miasta o stosunkowo dużej powierzchni, z możliwością lokalizacji usług. Podstawową cechą obszaru jest stosunkowo duża powierzchnia terenów nieprzystosowanych do funkcjonowania usług oraz pełnienia roli centrum miejscowości. Obszary rewitalizowane cechują się zatem brakiem centrum usługotwórczego z potencjałem rozwoju. Ulica Strzelecka cechuje się zabudową mieszkaniową, gdzie w poprzednim okresie dominowały

83

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

zabudowania zagrodowe, w wyniku przemian gospodarczych w kraju zabudowy te zmieniły swój charakter na rzecz mieszkalnego. W efekcie ww. przemian znaczący udział mieszkańców ulicy Strzeleckiej wykazuje się niskimi dochodami oraz zagrożeniem wykluczenia społecznego. Plan zagospodarowania przestrzennego miasta dopuszcza lokalizację usług wzdłuż ulicy Strzeleckiej, jednak obecnie znaczący ruch komunikacyjny, utrudnienia z nim związane, jak również brak możliwości lokalizacji miejsc parkingowych w sposób znaczący ogranicza możliwości rozwoju usług w mieście. Sytuacja ta negatywnie wpływa na wykluczenie społeczne znaczącej liczby mieszkańców miasta, zamieszkujących teren rewitalizowany. Analiza wskaźnikowa miasta wykazała że opisany obszar znajduje się w sytuacji złej. Charakteryzuje się on negatywnymi cechami m.in. znaczącym wskaźnikiem przestępczości wykazanym na tym terenie (jedna z największych wartości wskaźnika w mieście), obszar ten wykazuje się największym wskaźnikiem bezrobocia długotrwałego w mieście, jak również stosunkowo znaczącym wskaźnikiem niskiego wykształcenia osób bezrobotnych. Oprócz zjawisk negatywnych obszar ten cechuje się znaczącym potencjałem rozwoju jako centrum usługotwórcze oraz kulturowe. Działania rewitalizacyjne na ww. terenie, stymulować będą lokalizację oraz rozwój usług w mieście, rozwój działalności kulturalnej oraz turystyki. Rewitalizowany obszar objęty jest Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego, który dopuszcza planowane działania rewitalizacyjne, w tym utworzenie placu publicznego oraz lokalizację budynku Gminnego Ośrodka Kultury. VI. Podstawowe cele Cele strategiczne niezbędne do osiągnięcia na obszarze działań rewitalizacji to: rewitalizacyjnych w - zagospodarowanie przestrzenne zdegradowanego obszaru obszarze Centrum centrum miasta, - rozwój usług i działalności kulturowej w mieście, - aktywizacja społeczna i gospodarcza mieszkańców miasta. VII. Rewitalizacja w sferze przestrzennej Problemy w sferze przestrzennej

Specyficzne problemy charakterystyczne dla obszaru rewitalizacji to: - koncentracja zabudowy wzdłuż głównej drogi, z dużym natężeniem ruchu, co utrudnia lokalizowanie i rozwój usług w mieście - ograniczone możliwości lokalizacji i rozwoju usług w centrum miasta – duża powierzchnia nieużytku i terenów zdegradowanych o ograniczonej dostępności - brak centralnego punktu miasta o znaczącej powierzchni wraz z możliwością lokalizacji usług oraz działań kulturalnych i turystycznych - znaczna degradacja obiektów kwalifikujących się do objęcia ochroną konserwatorską ze względu na posiadane walory

Cele w sferze przestrzennej

Cele bezpośrednio powiązane z problemami w sferze przestrzennej to: - utworzenie centrum usługotwórczego, niezależnego od głównej drogi w mieście, - utworzenie miejsca spotkań kulturalnych i wypoczynku, - stworzenie możliwości rozwoju usług w kierunku niezależnym od głównej drogi w mieście Gogolin, - zatrzymanie procesów degradacyjnych obiektów dziedzictwa przemysłowego regionu.

84

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Planowane działania rewitalizacyjne w sferze przestrzennej

Identyfikacja zadań inwestycyjnych na terenie rewitalizowanym wykazała potrzebę realizację następujących działań: - budowa placu publicznego, - budowa Gminnego Ośrodka Kultury, - renowacja pieców wapienniczych, - adaptacja pieców wapienniczych,

VIII. Rewitalizacja w sferze gospodarczej Problemy w sferze gospodarczej

Specyficzne problemy charakterystyczne dla obszaru rewitalizacji to: - mała ilość zakładów pracy, zdolnych do tworzenia nowych miejsc pracy - niska aktywność gospodarcza mieszkańców miasta - niewystarczające wykorzystanie w sferze komercyjnej walorów turystycznych oraz zasobów dziedzictwa przemysłowego i kulturowego - problemy lokalizacji nowych inwestycji w centrum miasta

Cele w sferze gospodarczej

Cele związane z problemami w sferze gospodarczej to m.in.: - stworzenie możliwości lokalizacji usług w centrum miasta - pobudzenie aktywności gospodarczej mieszkańców Gogolina - nadanie nowych funkcji komercyjnych zabytkowym piecom wapienniczym - tworzenie nowych miejsc pracy związanych z lokalizacją usług oraz wykorzystaniem walorów turystycznych obszaru

Planowane działania rewitalizacyjne w sferze gospodarczej

Identyfikacja zadań inwestycyjnych które będą miały wpływ na osiągnięcie celów rewitalizacyjnych w sferze gospodarczej wykazała potrzebę realizacji następujących działań: - budowa placu publicznego - wdrażanie przez Urząd Miejski w Gogolinie idei programu „Gmina atrakcyjna dla inwestora” - adaptacja pieców wapienniczych (funkcja komercyjna)

IX. Rewitalizacja w sferze społecznej Problemy w sferze społecznej

Specyficzne problemy charakterystyczne dla obszaru rewitalizacji to: - bezrobocie i problemy społeczne z nim związane - niska aktywność w życiu społecznym mieszkańców miejscowości - występowanie patologii społecznych, w tym m.in. wysoki wskaźnik przestępczości na rewitalizowanym terenie - niskie dochody mieszkańców oraz związane z tym zagrożenia występowania patologii, problemów rodzinnych, wykluczenia. - brak zaplecza technicznego Gminnego Ośrodka Kultury w celu lokalizacji w jednym miejscu funkcji zaspokajania aspiracji kulturalnych i edukacyjnych mieszkańców

Cele w sferze społecznej

Cele działań rewitalizacyjnych powiązane z problemami w sferze społecznej to m.in.:

85

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

-aktywizacja osób bezrobotnych i zagrożonych wykluczeniem społecznym - przeciwdziałanie bezrobociu, - przeciwdziałanie patologiom społecznym. - aktywizacja mieszkańców miasta pod kątem wzięcia udziału w życiu społecznym i kulturalnym miejscowości. Planowane działania rewitalizacyjne w sferze społecznej

- działania aktywizacyjne dla osób zagrożonym wykluczeniem społecznym i nieaktywnych zawodowo, - realizacja prac publicznych na terenie placu publicznego, - organizacja wydarzeń kulturalnych na placu publicznym w mieście (aktywizacja życia publicznego i kulturalnego mieszkańców), - budowa siedziby gminnego Ośrodka Kultury – lokalizacja w jednym miejscu funkcji zaspokajania aspiracji kulturalnych i edukacyjnych mieszkańców, - adaptacja budynku parafialnego na potrzeby działalności kulturalno-społecznej.

X. Uproszczone karty planowanych przedsięwzięć w obszarze Centrum Nazwa przedsięwzięcia

Zagospodarowanie terenów po byłych Zakładach Wapienniczych przy ul. Strzeleckiej w Gogolinie

Inwestor:

Gmina Gogolin

Zakres rzeczowy / proponowane wskaźniki osiągnięcia celu

Zakres rzeczowy przedsięwzięcia zakłada utworzenie placu publicznego, w tym: - budowę utwardzonego placu z kostki betonowej o powierzchni około: 3300 m2 , z przeznaczeniem dla osób pieszych, - budowę muru okalającego stację trafy i istniejące ujęcie wody, - wykonanie instalacji wod-kan i energetycznych, - zagospodarowanie terenów zielonych o powierzchni około: 840 m2 - montaż elementów małej architektury.

Uzasadnienie realizacji inwestycji

Przeprowadzone prace umożliwią zagospodarowanie przestrzennie zdegradowanego centrum Gogolina, udostępnienie placu publicznego mieszkańcom miejscowości oraz turystom. Zagospodarowana przestrzeń stworzy warunki do lokalizacji usług uniezależniając ich powstawanie od głównego traktu komunikacyjnego w mieście, wokół którego koncentrowała się do tej pory zarówno działalność gospodarcza jak i osadnictwo w mieście. Przeprowadzone prace stymulować mogą rozwój gospodarczy miasta w szczególności w obrębie jego centrum.

Okres realizacji (łącznie z 11.2009 r. – 12.2010r. opracowaniem dokumentacji) Przewidywany łączny koszt Całkowita wartość przedsięwzięcia (szacunkowo): 1 450 000,00 inwestycji Przewidywane źródła Źródła finansowania szacunkowo:

86

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

finansowania

Budżet gminy Gogolin – 217 500,00 (15 %), środki EFRR: 1 232 500,00 zł (85 %)

Nazwa przedsięwzięcia

Budowa Gminnego Ośrodka Kultury

Inwestor: Zakres rzeczowy / proponowane wskaźniki osiągnięcia celu

Gmina Gogolin Zakres rzeczowy przedsięwzięcia obejmuje: - budowę domu kultury wraz z niezbędnym zapleczem, zlokalizowanym na stosunkowo niewielkiej powierzchni, - budowa infrastruktury towarzyszącej, - zagospodarowanie terenów zielonych.

Uzasadnienie realizacji inwestycji

Przeprowadzone prace umożliwią uruchomienie ogólnodostępnej placówki kultury ulokowanej w centrum miasta. Placówka ta jest związana funkcjonalnie z ulokowanym przy tym budynku placem publicznym. W ramach przeprowadzonych inwestycji stworzona zostanie przestrzeń publiczna która umożliwi rozwój życia kulturalnego mieszkańców miasta.

Okres realizacji (łącznie z 01.2010 r. – 12.2011 r. opracowaniem dokumentacji) Przewidywany łączny koszt Całkowita wartość przedsięwzięcia (szacunkowo): inwestycji 3 000 000,00 zł Przewidywane źródła finansowania

Źródła finansowania szacunkowo: Budżet gminy Gogolin – 450 000,00 zł (15%) , środki EFRR – 2 550 000,00 zł (85%)

Nazwa przedsięwzięcia

Renowacja pieców wapienniczych

Inwestor: Zakres rzeczowy / proponowane wskaźniki osiągnięcia celu

Gmina Gogolin Zakres rzeczowy przedsięwzięcia obejmuje: - renowacja i zabezpieczenie istniejących pieców wapienniczych ujętych w ewidencji zabytków – prace restauratorskie i konserwatorskie - prace na rzecz umożliwienia adaptacji pieców dla celów komercyjnych bądź niekomercyjnych – funkcja edukacyjno turystyczno – usługowa, - zagospodarowanie terenów w bezpośrednim otoczeniu pieców.

Uzasadnienie realizacji inwestycji

Realizacja przedsięwzięcia inwestycyjnego ma na celu renowację i umożliwienie adaptacji pieców wapienniczych, znajdujących się obecnie w złym stanie technicznym i stanowiących zagrożenie dla najbliższego otoczenia, na rzecz pełnienia przez nie funkcji gospodarczych. Przedsięwzięcie to umożliwi zagospodarowanie zabytku dziedzictwa technicznego regionu i pełnienie przez niego funkcji zarówno komercyjnej, jak i turystyczno – usługowej. Zagospodarowany zabytek stanowić będzie atrakcję turystyczną regionu, przyczyni się do tworzenia miejsc pracy i rozwoju obszaru objętego rewitalizacją.

87

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Okres realizacji (łącznie z opracowaniem dokumentacji)

01.2011 r. – 12.2011 r.

Przewidywany łączny koszt Całkowita wartość przedsięwzięcia (szacunkowo): inwestycji 2 000 000,00 zł Przewidywane źródła finansowania

Źródła finansowania szacunkowo: Budżet gminy Gogolin – 300 000,00 zł (15%) , środki EFRR – 1 700 000,00 zł (85% w ramach RPO WO 20072013)

Nazwa przedsięwzięcia

Adaptacja pieców wapienniczych

Inwestor:

Gmina Gogolin

Zakres rzeczowy / proponowane wskaźniki osiągnięcia celu

- prace adaptacyjne pieców dla celów komercyjnych dla pełnienia przez nie funkcji edukacyjno - turystyczno – usługowych, - zagospodarowanie terenów w bezpośrednim otoczeniu pieców.

Uzasadnienie realizacji inwestycji

Adaptacja zabytkowych pieców wapienniczych umożliwi wykorzystanie znacznie zniszczonych budynków stanowiących zabytek dziedzictwa technicznego regionu na rzecz pełnienia przez nie funkcji m.in.: edukacyjno - turystyczno – usługowych, poznawczych czy ekspozycyjnych. Przyczyni się to do wzmocnienia atrakcyjności turystycznej regionu, rozwoju usług w centrum miasta Gogolin oraz powstania nowych miejsc pracy.

Okres realizacji (łącznie z 01.2012 r. – 09.2012 r. opracowaniem dokumentacji) Przewidywany łączny koszt Całkowita wartość przedsięwzięcia (szacunkowo): inwestycji/przedsięwzięcia 666 700,00 zł Przewidywane źródła finansowania

Źródła finansowania szacunkowo: Środki budżetu Gminy Gogolin – 166 700,00 (25 %) Środki EFRR – 500 000,00 (75 %, w ramach PROW)

Nazwa przedsięwzięcia

Adaptacja budynku parafialnego na potrzeby działalności kulturalno-społecznej

Inwestor:

Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gogolinie

Zakres rzeczowy / proponowane wskaźniki osiągnięcia celu

Projekt ma na celu adaptację budynku parafialnego polegającej na: - adaptacji niewykorzystanego poddasza na świetlicę/pracownie do prac z dziećmi i młodzieżą, - remont sanitariatów wraz z utworzeniem zaplecza socjalnego na parterze budynku. Produktem projektu będą pomieszczenia przystosowane do działalności kulturalno – społecznej prowadzonej przez parafię, Caritas oraz inne instytucje i stowarzyszenia działające na terenie

88

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Uzasadnienie realizacji inwestycji

miasta Gogolin. Obecne warunki lokalowo-bytowe znacznie ograniczają, a w sezonie zimowym utrudniają prowadzenie działalności parafii będącej znaczącym centrum oddziaływania na lokalną społeczność zagrożoną w znacznym stopniu wykluczeniem społecznym. Również brak odpowiednich warunków lokalowych w okolicy, a w szczególności na terenie rewitalizowanym terenu poprzemysłowego i ulicy Strzeleckiej przemawia za potrzebą realizacji projektu.

Okres realizacji (łącznie z opracowaniem dokumentacji) Przewidywany łączny koszt inwestycji/przedsięwzięcia Przewidywane źródła finansowania

05.2012-05.2013

Nazwa przedsięwzięcia

Roboty społecznie użyteczne:

Inwestor: Zakres rzeczowy / proponowane wskaźniki osiągnięcia celu

Gmina Gogolin Organizacja robót społecznie użytecznych w ramach rewitalizowanego obszaru. Organizacja robót dla osób pochodzących przede wszystkim z terenów rewitalizowanych, tj. dla grupy nie mniej niż 6 osób.

Uzasadnienie realizacji inwestycji/przedsięwzięcia

Celem robót społecznie użytecznych jest aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, przeciwdziałanie problemom w sferze społecznej, w tym patologiom w mieście Gogolin.

Wartość szacunkowa: 450.000 zł Źródła finansowania szacunkowo: Środki inwestora – 67 500,00 zł (15%) EFR– 382 500,00 zł, (85%)

Okres realizacji (łącznie z 2009 r. - 2013 r. opracowaniem dokumentacji) Przewidywany łączny koszt Całkowita wartość przedsięwzięcia (szacunkowo): inwestycji/ przedsięwzięcia 10 952,50 zł Przewidywane źródła finansowania

Źródła finansowania szacunkowo: 40 % gmina Gogolin – 4 381,00 , 60 % PUP – 6 571,50 zł

Nazwa przedsięwzięcia

Program aktywizacji społecznej i zawodowej mieszkańców zagrożonych wykluczeniem społecznym.

Inwestor:

Gmina Gogolin

Zakres rzeczowy / proponowane wskaźniki osiągnięcia celu

Konsultacje i warsztaty ze specjalistami (jak np.: psycholog, doradcą zawodowy, pielęgniarka środowiskowa, lekarz, pracownik socjalny). Formy pracy: praca w grupie i praca indywidualna (konsultacje). Skierowane dla osób pochodzących przede wszystkim z terenów rewitalizowanych.

89

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Uzasadnienie realizacji inwestycji / przedsięwzięcia

Przedsięwzięcie jest ściśle powiązane z potrzebami środowiska wynikającymi z aktualnej sytuacji społecznej miasta. Dotyczy ono osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i jest kontynuacją działań prowadzonych do tej pory przez wyspecjalizowana jednostkę gminną, jaka jest Ośrodek Pomocy Społecznej. Przedsięwzięcie to ma na celu podniesienie kompetencji społecznych i zawodowych uczestników planowanych zajęć oraz upowszechnianie pracy socjalnej w środowisku tych osób. Przedsięwzięcie to przeciwdziałać ma takim problemom społecznym w mieście jak: ubóstwo, niezaradność życiowa, brak aktywności prozawodowej wśród podopiecznych OPS w Gminie, narastający problem niewydolności wychowawczej rodzin, wzrost demoralizacji wśród dzieci i młodzieży czy wzrost uzależnienia od alkoholu.

Okres realizacji (łącznie z opracowaniem dokumentacji) Przewidywany łączny koszt inwestycji/przedsięwzięcia Przewidywane źródła finansowania

2009 r. – 2013 r.

Nazwa przedsięwzięcia

Organizacja wydarzeń kulturalnych w obszarze Centrum

Inwestor:

Gmina Gogolin

Zakres rzeczowy / proponowane wskaźniki osiągnięcia celu

Organizacja corocznych wydarzeń kulturalnych na terenie placu publicznego w wymiarze co najmniej dwóch imprez kulturalnych rocznie.

Uzasadnienie realizacji inwestycji / przedsięwzięcia

Celem organizacji cyklicznych wydarzeń kulturalnych w obszarze objętym rewitalizacją jest aktywizacja społeczna i kulturalna mieszkańców miasta, w tym w szczególności pochodzących z terenów objętych rewitalizacją. Przedsięwzięcie to ma na celu również wspieranie lokalizacji i rozwoju usług w obszarze objętym rewitalizacją.

Okres realizacji (łącznie z opracowaniem dokumentacji) Przewidywany łączny koszt inwestycji/przedsięwzięcia Przewidywane źródła finansowania

2011 r. – 2013 r.

Całkowita wartość przedsięwzięcia (szacunkowo): 39 070,70 zł Źródła finansowania szacunkowo: Środki budżetu Gminy Gogolin: 5 079,00 zł (szacunkowo 13 %) Środki Europejskiego Funduszu Społecznego: 33 991,70 zł (szacunkowo 87 %, w ramach POKL 2007-2013)

Całkowita wartość przedsięwzięcia (szacunkowo): 10 000,00 zł rocznie, tj. w okresie 2011-2013: 30 000,00 zł Źródła finansowania szacunkowo: Budżet Gminy Gogolin oraz pozyskane zewnętrzne źródła finansowania poszczególnych wydarzeń kulturalnych.

90

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

4. Plan finansowy i hierarchizacja zadań przewidzianych do realizacji Analiza możliwości budżetowych gminy Gogolin, ujęta w rozdziale 1.2 Stera gospodarcza niniejszego dokumentu potwierdza stabilną sytuację finansową gminy, potwierdza również możliwości zaciągnięcia zobowiązań finansowych na rzecz realizacji przedsięwzięć planowanych w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin 2009-2013. Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013 jest dokumentem umożliwiającym aplikowanie o środki Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 20072013, Osi priorytetowej 6: Aktywizacja obszarów miejskich i zdegradowanych, Działania 6.1: Rewitalizacja obszarów miejskich. Ponadto planowane są działania w zakresie pozyskania dofinansowania przedsięwzięć ujętych w LPR środkami ze źródeł zewnętrznych takich jak: - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, w ramach osi 4 Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013, - Europejski Fundusz Społeczny, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, - środki Powiatowego Urzędu Pracy w Krapkowicach, - środki w ramach Programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (w zakresie imprez kulturalnych). Jednym z zadań inwestycyjnych Gminy, na które zaplanowano środki w budżecie jest inwestycja pn. „Zagospodarowanie terenów po byłych Zakładach Wapienniczych przy ul. Strzeleckiej w Gogolinie”, w kwocie ogólnej 1 450 000,00 zł, z czego na 2009 r. zaplanowano 450 000,00 zł. Zadanie to przewiduje m.in. utworzenie placu publicznego w centrum Gogolina. Jako zewnętrzne źródło finansowania planowane jest pozyskanie środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach RPO WO 2007-2013. Na zadanie polegające na budowie gminnego ośrodka kultury, zostaną wyasygnowane środki gminne po uzyskaniu decyzji w sprawie przyjęcia Lokalnego Programu Rewitalizacji, na etapie kompletowania dokumentacji wniosku o dofinansowanie. Wstępny koszt budowy ogólnodostępnej placówki kultury, jaką ma być gminny ośrodek kultury, to 3 000 000,00 zł. Jako zewnętrzne źródło finansowania planowane jest pozyskanie środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach RPO WO 2007-2013. Na zadanie polegające na renowacji pieców wapienniczych zostaną wyasygnowane środki gminne po uzyskaniu decyzji w sprawie przyjęcia Lokalnego Programu Rewitalizacji, na etapie kompletowania dokumentacji wniosku o dofinansowanie. Wstępny koszt przedsięwzięcia oszacowano na poziomie: 2 000 000,00 zł. Jako zewnętrzne źródło finansowania planowane jest pozyskanie środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach RPO WO 2007-2013. Zabezpieczenie środków gminnych na Adaptację pieców wapienniczych dokonane zostanie po uzyskaniu pozytywnej decyzji Instytucji Oceniającej o przyznaniu Lokalnej Grupie Działania środków finansowych na realizację strategii Stowarzyszenia Kraina Świętej Anna oraz po przeprowadzeniu inwestycji w zakresie renowacji pieców. Jako zewnętrzne źródło

91

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

finansowania planowane jest pozyskanie środków Regionalnego w ramach PROW 2007-2013.

Europejskiego Funduszu Rozwoju

Ujęte w LPR zadanie pn.: Adaptacja budynku parafialnego na potrzeby działalności kulturalno – społecznej ma zostać realizowane ze środków parafii pw. NSPJ w Gogolinie oraz pozyskanych środków EFRR w ramach RPO WO 2007-2013. W ramach zadania z zakresu aktywizacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i nieaktywnych zawodowo, w szczególności polegającego na realizacji prac publicznych na terenie placu publicznego, realizowanego przez wyspecjalizowaną jednostkę gminną, jaką jest Ośrodek Pomocy Społecznej planowane jest zaangażowanie środków publicznych gminy w kwocie nie mniejszej niż: 4 381,00 zł oraz środków Powiatowego Urzędu Pracy, w kwocie szacunkowej: 6 571,50 zł W ramach zadania polegającego na organizacji spotkań informacyjnych i szkoleń dla osób nieaktywnych zawodowo z terenu rewitalizowanego obszaru, realizowanego przez wyspecjalizowaną jednostkę gminną, jaką jest Ośrodek Pomocy Społecznej planowane jest zaangażowanie środków publicznych gminy w kwocie nie mniejszej niż: 5 079,00 zł oraz środków EFS w ramach PO KL 2007-2013 w kwocie szacunkowej: 33 991,70 zł W ramach organizacji wydarzeń kulturalnych na placu publicznym w mieście przez Gminny Ośrodek Kultury planowane jest zaangażowanie środków w kwocie około: 10 000,00 rocznie, tj. ogółem w latach: 2011 – 2013: 30 000,00 zł, na rzecz organizacji wydarzeń kulturalnych planowane jest pozyskanie dostępnych środków zewnętrznych, w tym w ramach programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Opis czynników, od których uzależniony będzie wybór zadań do realizacji: 1. Wpływ realizacji zadania na rozwiązanie problemów w sferze przestrzennej centrum Gogolina. Wpływ ten mierzony będzie stosunkiem nakładów niezbędnych do poniesienia na działania w sferze przestrzennej, a możliwymi do uzyskania efektami w sferze zagospodarowania przestrzeni objętej rewitalizacją. Wpływ ten mierzony będzie przez zespół ds. monitorowania LPR przy współpracy z Wydziałami Urzędu Miejskiego w Gogolinie. 2. Wpływ realizacji zadania na rozwiązanie problemów w sferze gospodarczej miasta. Wpływ ten mierzony będzie stosunkiem nakładów na realizację zadania do możliwych do uzyskania efektów z prowadzonych działań, w tym m.in. powstania nowych miejsc pracy, lokalizacji usług w pobliżu inwestycji. Wpływ ten mierzony będzie przez zespół ds. monitorowania LPR przy współpracy z Wydziałami Urzędu Miejskiego w Gogolinie. 3. Wpływ realizacji zadania na rozwiązanie problemów w sferze społecznej miasta. Wpływ ten mierzony będzie stosunkiem nakładów na realizację zadania do możliwych do uzyskania efektów z prowadzonych działań, w tym m.in. aktywizacja osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, aktywizacja życia kulturalnego mieszkańców miasta. Wpływ ten mierzony będzie przez zespół ds. monitorowania LPR przy współpracy z Wydziałami Urzędu Miejskiego w Gogolinie oraz jednostkami organizacyjnymi gminy Gogolin. Kryteriami decydującymi o hierarchizacji zadań inwestycyjnych będą: - wpływ inwestycji na realizację celów Lokalnego Programu Rewitalizacji

92

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

- efektywność nakładów: wysokość nakładów na inwestycję / oszacowana liczba użytkowników, która skorzysta z inwestycji, - gotowość realizacji przedsięwzięcia (kompletna dokumentacja techniczna, planowany termin realizacji, itp.) Tabela 30:

Tabela finansowa zadań inwestycyjnych hierarchią: Oszacowany Wysokość koszt inwestycji środków (zł) planowanych do pozyskania (zł)

Lp

Nazwa zadania

1.

Zagospodarowanie terenów po byłych Zakładach Wapienniczych przy ul. Strzeleckiej w Gogolinie

2.

ułożonych zgodnie z zaproponowaną Planowany termin rozpoczęcia inwestycji

Planowany termin zakończenia inwestycji

1 450 000,00 1 232 500,00

11.2009 r.

12.2010 r.

Budowa Gminnego Ośrodka Kultury

3 000 000,00 2 550 000,00

01.2010 r.

12.2011 r.

3.

Renowacja pieców wapienniczych

2 000 000,00 1 700 000,00

01.2011 r.

12.2012 r.

4.

Adaptacja pieców wapienniczych

666 700,00 500 000,00

01.2012 r.

09.2012 r.

5.

Adaptacja budynku parafialnego na potrzeby działalności kulturalnospołecznej

450 000,00 382 500,00

05.2012 r.

05.2013 r.

Łącznie:

7 566 700,00 6 365 000,00

-

-

Opis wskaźników, które świadczyć będą o osiąganiu celów LPR: 1. Liczba zrewitalizowanych obszarów. 2. Liczba projektów zapewniających zrównoważony rozwój oraz poprawiających atrakcyjność miast. 3. Liczba projektów promujących przedsiębiorczość i zastosowanie nowych technologii 4. Liczba projektów obejmujących usługi promujące równość szans i zapobiegających wykluczeniu społecznemu przedstawicieli mniejszości narodowych i ludzi młodych 5. Powierzchnia obszarów poddanych rewitalizacji i zagospodarowaniu, w tym: - miejskich.

93

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

5. System wdrażania LPR Lokalny Program Rewitalizacji realizowany będzie w horyzoncie czasowym 2009-2013 po jego zatwierdzeniu przez Radę Miejską w Gogolinie. Po przyjęciu przez Radę, za jego właściwe wdrożenie oraz przedstawienie okresowych ocen z postępu jego realizacji odpowiedzialny będzie Burmistrz Gogolina. Do pomocy we właściwym wdrożeniu i monitorowaniu Burmistrz dysponuje pracownikami Urzędu Miejskiego, jednostek organizacyjnych i zależnych oraz powołanym w tym celu Zespołem ds. monitorowania LPR. Monitorowanie postępów realizacji LPR odbywać się będzie w oparciu o wskaźniki ujęte w rozdziale 4. W opracowanie dokumentu LPR zaangażowany był w głównej mierze Wydział Rozwoju Gospodarczego i Promocji Urzędu Miejskiego w Gogolinie, wydział ten będzie również zaangażowany we wdrażanie programu oraz monitorowanie postępów jego realizacji zgodnie ze wskaźnikami ujętymi w rozdziale 4. System obiegu informacji oraz środków finansowych w jednostce odpowiedzialnej za zarządzanie programem polegać będzie na bieżącej współpracy Wydziałów Urzędu Miejskiego, w tym głównie Wydziału Rozwoju Gospodarczego i Promocji, Wydziału Finansowego oraz Wydziału Gospodarki Mieniem Gminnym, Zamówieniami Publicznymi i Ochrony Środowiska. Monitorowaniem obiegu informacji zajmować się będzie Zespół ds. monitorowania LPR. Zasady współpracy z podmiotami zewnętrznymi obejmują: Obowiązki beneficjentów związane z przygotowaniem i realizacją projektów w ramach rewitalizacji to m.in.: - złożenie prawidłowo wypełnionej Karty zgłoszenia przedsięwzięcia inwestycyjnego przewidzianego do realizacji w ramach LPR. - bieżące informowanie Zespołu ds. monitorowania LPR, nt. stopnia realizacji zgłoszonych projektów, - w związku z przygotowaniem i realizacją projektów w ramach Rewitalizacji obowiązkiem beneficjenta będzie podejmowanie działań na rzecz wdrażania idei programu rewitalizacji, przekazywania do Zespołu ds. monitorowania LPR bieżącej informacji o stanie realizacji założonych wskaźników, określonych dla projektów realizowanych w ramach PRO WO 20072013. System potwierdzania zgodności projektu z celami LPR. Zgodnie z zapisami Wytycznych w zakresie zasad opracowania i oceny Lokalnych Programów Rewitalizacji dla projektów składanych do Działania 6.1 RPO WO 2007-2013 wprowadza się dokument potwierdzający realizację przez projekt celów LPR. Dokument ten wydany zostanie przez upoważnionego przedstawiciela Samorządu Miejskiego. Wydany dokument potwierdzający realizację przez projekt celów LPR stanowić będzie załącznik do wniosku aplikacyjnego.

94

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

6. Zasady monitorowania, oceny, komunikacji społecznej oraz Strategiczna Ocena Oddziaływania na Środowisko 6.1. System monitorowania i oceny LPR Monitoring realizacji zapisów Lokalnego Programu Rewitalizacji odbywać się będzie po jego zatwierdzeniu przez Radę Miejską w Gogolinie, w okresie jego realizacji, tj. w latach 2009– 2013. Proces przyjęcia LPR przez Radę Miejską poprzedzony będzie uzgodnieniami z właściwym organem , zgodnie z art 57 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie (Dz. U. z 2008 r., Nr 199, poz. 1227)), co do konieczności sporządzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko bądź odstąpienia od niej. Po przyjęciu dokumentu przez Radę Miejską, za jego właściwe wdrożenie oraz przedstawianie okresowych ocen z postępu jego realizacji odpowiedzialny będzie Burmistrz Gogolina. Do pomocy we właściwym wdrożeniu Planu Burmistrz dysponuje pracownikami Urzędu Miejskiego oraz jednostek organizacyjnych i zależnych. W szczególności w jego wdrożeniu uczestniczyć będą: − Ośrodek Pomocy Społecznej w Gogolinie, − Gminna Biblioteka Publiczna w Gogolinie, − Zespół Rekreacyjno-Sportowy w Gogolinie, − Straż Miejska, − Gminny Ośrodek Kultury Wymienione jednostki, zgodnie ze swoją właściwością współdziałać będą z komórkami Urzędu Miejskiego na etapie monitorowania realizacji programu. W celu koordynacji działań w zakresie monitorowania i oceny realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin Burmistrz powołuje Zespół ds. monitorowania LPR. Zakres zadań Zespołu ds. monitorowania LPR obejmuje m.in.: − zbieranie danych statystycznych i finansowych na temat postępów wdrażania oraz przebiegu realizacji projektów w ramach Planu, − zapewnienie zgodności realizacji Programu z poszczególnymi dokumentami programowymi wyższego rzędu, − zapewnienie przygotowania i wdrożenia planu działań w zakresie informacji i promocji Programu, − przygotowanie rocznych raportów nt. wdrażania Programu, zbieranie informacji do rocznego raportu o nieprawidłowościach, − dokonanie oceny ex-post po zakończeniu realizacji Planu i poszczególnych przedsięwzięć realizowanych w ramach LPR, − sprawdzanie efektywności podejmowanych działań. Dla właściwej oceny Burmistrz Gogolina może tworzyć grupy robocze, korzystać z opinii niezależnych ekspertów lub usług innych instytucji. Częstotliwość i zasady monitoringu

95

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Monitorowanie postępów realizacji LPR odbywać się będzie co roku oraz każdorazowo po zakończeniu realizacji planowanego przedsięwzięcia w ramach LPR. Sprawozdania z postępów realizacji LPR, przygotowane przez Zespół ds. monitorowania we współpracy z Urzędem Miejskim oraz jednostkami zależnymi, każdorazowo przedstawione zostanie Komisjom Rady oraz Radzie Miejskiej w Gogolinie. W celu sprawnego i efektywnego wdrażania LPR Miasta Gogolin niezbędne jest ciągłe monitorowanie efektów rzeczowych projektów wchodzących w zakres Programu oraz wydatków na ich realizację. Sam proces monitorowania obejmuje zbieranie danych obrazujących tempo i jakość wdrażania projektów. Służyć temu mają wcześniej zaprezentowane i odpowiednio wybrane wskaźniki. W przypadku wykrycia nieprawidłowości w funkcjonowaniu ds. monitorowania przedstawi Komisjom Rady Miejskiej : - nieprawidłowości funkcjonowania programu, - analizy możliwych przyczyn występowania nieprawidłowości, - warianty rozwiązań nieprawidłowości w funkcjonowaniu programu.

programu

Zespół

Wypracowana procedura naprawcza nieprawidłowości wymaga akceptacji Rady Miejskiej w Gogolinie. Monitoring działań przeprowadzony będzie z wykorzystaniem zaproponowanego wzoru sprawozdania z monitoringu, w przypadku opracowania innego sprawozdania, powinien on zawierać elementy ujęte w proponowanym wzorze. Tabela 31:

L.p

Nazwa zadania

Efektywność działań – wraz z metodologią obliczeń

Wzór sprawozdania z monitoringu

Wartość wskaźnika dot. Osiągania celów LPR

Wnioski z przeprowadzonej analizy

1. 2. .. Zasady dokonywania zmian w LPR. Wytyczne w zakresie zasad opracowania i oceny Lokalnych Programów Rewitalizacji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego 2007-2013, działanie 6.1 „Rewitalizacja obszarów miejskich”, wersja nr 2, grudzień 2008 r. nie dopuszczają możliwości rozszerzenia ani zawężenia raz wyznaczonych w LPR obszarów objętych rewitalizacją, w całym okresie programowania 2007-2013. Ewentualne wprowadzanie zmian treści dokumentu może zatem dotyczyć wprowadzenia m.in.: - zmian w terminach wdrożenia przedsięwzięć planowanych do realizacji w ramach LPR, - ujęcia nowych przedsięwzięć planowanych do realizacji w ramach obszaru rewitalizowanego, tj. w obszarze Centrum, - zmian w zapisach dotyczących przedsięwzięć planowanych do realizacji w ramach LPR, - zmian treści LPR w zakresie, który nie zmienia obszarów wyznaczonych do rewitalizacji. Wszelkie proponowane zmiany należy zgłosić w formie pisemnej do sekretariatu Urzędu Miejskiego w Gogolinie, skierowane do Zespołu ds. monitorowania Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013.

96

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Ewentualne zgłoszenia przedsięwzięć przewidzianych do realizacji w ramach LPR należy sporządzić na wzorze stanowiącym załącznik nr 3 Wytycznych w zakresie zasad opracowania i oceny Lokalnych Programów Rewitalizacji dla zadań inwestycyjnych oraz w zakresie zadań nieinwestycyjnych w formie pisemnej w zakresie nie mniejszym niż stosowany wzór w zakresie zadań inwestycyjnych. Proponowane zmiany zostaną opracowane i przedłożone przez Zespół ds. monitorowania LPR Komisjom Rady Miejskiej. Wszelkie zgłoszone zmiany dokumentu wymagają akceptacji w formie Uchwały Rady Miejskiej. Warunkiem skorzystania ze środków RPO WO 2007-2013 w ramach Działania 6.1. będzie umieszczenie danego zadania inwestycyjnego w wykazie projektów, jego umiejscowienie w obszarze rewitalizacji i uzyskanie od władz miejskich potwierdzenia zgodności projektu z Lokalnym Programem Rewitalizacji, który to dokument będzie załączany do wniosku o dofinansowanie.

6.2. System komunikacji społecznej LPR Działaniami na rzecz rozpowszechnienia informacji o LPR oraz pozyskania opinii publicznej o treści dokumentu są m.in.: - rozpowszechnienie informacji o konsultacjach treści dokumentu przy wykorzystaniu strony internetowej urzędu: www.gogolin.pl, - udostępnienie zainteresowanym dokumentu do wglądu Gospodarczego i Promocji Urzędu Miejskiego w Gogolinie,

w

Wydziale

Rozwoju

- udzielanie rzetelnej informacji i wyjaśnień dotyczących dokumentu wszystkim zainteresowanym podczas konsultacji treści LPR udostępnionego w Wydziale Rozwoju Gospodarczego i Promocji Urzędu Miejskiego w Gogolinie - opublikowanie mapy terenów objętych rewitalizacją na stronie internetowej urzędu: www.gogolin.pl, - poinformowanie organizacji samorządowych z terenu miasta Gogolin o prowadzonych konsultacjach treści dokumentu wraz zaproszeniem do wzięcia udziału w spotkaniu informacyjnym dla mieszkańców, zorganizowanym w Urzędzie Miejskim w Gogolinie, - organizacja spotkania informacyjnego dla wszystkich zainteresowanych treścią LPR, podczas którego możliwym będzie składanie uwag do treści dokumentu oraz zgłaszanie przedsięwzięć inwestycyjnych przewidzianych do realizacji w ramach programu. W tym celu udostępnione zostanie stanowisko komputerowe, formularze zgłaszania uwag i przedsięwzięć oraz obsługa pracowników Urzędu Miejskiego w Gogolinie, - zespół opracowujący projekt zapozna się i rozpatrzy uwagi i projekty zgłoszone do LPR. Narzędzia wykorzystywane do rozpowszechniania informacji o LPR to w głównej mierze strona internetowa: www.gogolin.pl, korespondencja ze stowarzyszeniami, laptop z drukarką w celu umożliwienia opracowania zgłaszanych uwag. Partnerstwo Na rzecz pozyskania partnerów instytucjonalnych podjęto następujące działania:

97

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Poinformowano organizacje pozarządowe o prowadzonych pracach nad projektem oraz o możliwościach zgłaszania uwag i propozycji zadań inwestycyjnych, jak również podjęcia współpracy na rzecz rozwoju terenów rewitalizowanych. Poinformowano również inwestorów prywatnych o działaniach planowanych do przeprowadzenia w centrum miasta oraz możliwościach współpracy na rzecz rozwoju terenu rewitalizowanego. Informowanie ww. grup odbywało się głównie poprzez stronę internetową oraz rozmowy m.in. w formie telefonicznej. Nie podpisano umowy z partnerami w zakresie realizacji założeń programu. Konsultacje społeczne Na etapie opracowywania programu podjęto szereg działań na rzecz włączenia mieszkańców w proces opracowywania dokumentu. Projekt Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin został udostępniony opinii publicznej w dniach od: 18.02.2009 r. do: 04.03.2009 r. Informacja o udostępnieniu treści dokumentu wraz z mapą lokalizacji terenów objętych rewitalizacją wraz z możliwością zgłaszania uwag i propozycji przedsięwzięć przewidzianych do realizacji w ramach LPR opublikowana została na stronie internetowej: www.gogolin.pl. W okresie konsultacji treści dokumentu zorganizowano spotkanie informacyjne dla mieszkańców regionu. W celu przeprowadzenia konsultacji treści dokumentu z mieszkańcami oraz umożliwienia opracowywania uwag i propozycji zgłoszeń działań inwestycyjnych na spotkaniu informacyjnym udostępniono stanowisko komputerowe. Podczas konsultacji społecznych nie zgłoszono uwag do treści dokumentu, jak również nie zgłoszono zastrzeżeń co do oddziaływania na środowisko planowanych w ramach LPR przedsięwzięć. Podczas konsultacji społecznych zgłoszono następujące propozycje przedsięwzięć inwestycyjnych: 1. Adaptacja budynku parafialnego na potrzeby działalności kulturalnospołecznej, projekt zgłoszony przez Parafię pw. NSPJ w Gogolinie. Po analizie zgłoszonej propozycji przedsięwzięcia inwestycyjnego zespół opracowujący dokument zaproponował jego ujęcie w treści LPR. Uzasadnieniem dla uwzględnienia ww. propozycji przedsięwzięcia w treści LPR jest fakt, że projekt ten wpisuje się w założenia LPR, może pozytywnie oddziaływać na sfery problemowe centrum miasta i przyczyniać się do jego rozwoju. Zgłoszoną propozycję zadania ujęto w wykazie planowanych przedsięwzięć w obszarze rewitalizowanym Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 20092013. Zasady włączania w realizację LPR grup społecznych i organizacji W realizację zadań LPR Miasta Gogolin na lata 2009-2013 na bieżąco mogą włączać się organizacje pozarządowe oraz poszczególne grupy społeczne miasta Gogolin. Włączenie się w realizację zadań może dotyczyć zarówno zadań ujętych w Programie, jak i poprzez zgłaszanie nowych przedsięwzięć i propozycji zmian do treści w formie formularza zgłoszenia zadania inwestycyjnego bądź formularza zgłaszania uwag, który obejmuje również zadania miękkie. W realizację LPR do 2013 roku planuje się aktywnie włączyć jak największą ilość mieszkańców miasta i organizacji pozarządowych. W ramach organizacji wydarzeń kulturalnych w obszarze rewitalizowanym do włączenia się w ich realizację zapraszani będą

98

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

mieszkańcy i organizacje społeczne z terenu miasta Gogolin. Stosowne ogłoszenia ukazywać się będą w prasie oraz na stronach internetowych Urzędu Miejskiego w Gogolinie. O ujęciu w realizacji decydować będzie kolejność zgłoszeń.

6.3. Strategiczna Ocena Oddziaływania na Środowisko Postępowanie w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin przeprowadzone zostało zgodnie z ustawą o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227). Lokalne programy rewitalizacji nie zostały wymienione w art. 46 pkt 2 ww. ustawy z dnia 3 października 2008 r., zatem nie ma obowiązku przeprowadzania dla nich postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. Obowiązek ten może zaistnieć w następujących przypadkach: • jeżeli program rewitalizacji ze względu na rodzaj planowanych działań będzie zaliczał się do polityk, strategii, planów i programów z dziedzin wymienionych w art. 46 pkt 2 ww. ustawy, ustalając ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć wymienionych w art. 59 ust. 1, pkt 1 i 2, • jeżeli program rewitalizacji będzie zaliczał się do dokumentów, o których mowa w art. 46, pkt 3 ww. ustawy, tj. polityk, strategii, planów lub programów, które nie są bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie wynikają z tej ochrony, a mogą znacząco oddziaływać na ten obszar. Realizacja planowanych działań Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin nie będzie znacząco oddziaływać na środowisko. Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin nie wskazuje również ram dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. LPR nie jest także bezpośrednio związany z ochroną obszaru Natura 2000 i nie będzie znacząco oddziaływać na ten obszar. W ramach LPR na terenie byłych zakładów przemysłowych, objętych rewitalizacją Gmina Gogolin planuje przeprowadzenie następujących inwestycji: 1. Zagospodarowanie terenu po byłych Zakładach Wapienniczych. Inwestycja jest spójna z planem zagospodarowania przestrzennego miasta i polegać będzie na zagospodarowaniu terenu o charakterze nieużytku, położonego w centrum miasta na rzecz utworzenia placu publicznego, zawierającego m.in. powierzchnię utwardzoną z kostki betonowej z przeznaczeniem dla osób pieszych oraz zieleń ozdobną, trawnik. Z uwagi na charakter inwestycji nie wpłynie ona negatywnie na powierzchnię ziemi, glebę oraz wody powierzchniowe i podziemne – teren ten jest wyposażony w kanalizację sanitarną i deszczową. 2. Budowa Gminnego Ośrodka Kultury. Inwestycja ta jest spójna z planem zagospodarowania przestrzennego miasta, obejmuje prace ziemne i budowlane, na niewielkiej powierzchni (0,16 ha), które nie wpłyną negatywnie na powierzchnię ziemi, glebę oraz wody powierzchniowe i podziemne - teren ten jest wyposażony w kanalizację sanitarną i deszczową. 3. Renowacja pieców wapienniczych zlokalizowanych na terenie rewitalizowanym. Przedsięwzięcie to polegać będzie na zabezpieczeniu i udostępnieniu pieców wapienniczych, ujętych w ewidencji zabytków, które w chwili obecnej ze względu na ich znaczną dewastację

99

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

mogą zagrażać otoczeniu. Prace konserwatorskie i roboty budowlane w ramach przedsięwzięcia nie wpłyną negatywnie na powierzchnię ziemi, glebę oraz wody powierzchniowe i podziemne. 4. Adaptacja pieców wapienniczych zlokalizowanych na terenie rewitalizowanym. Zadanie to polegać będzie na przeprowadzeniu prac mających na celu umożliwienie lokalizacji usług w piecach wapienniczych. Prace konserwatorskie i roboty budowlane w ramach tego zadania nie będą miały negatywnego wpływu na powierzchnię ziemi, glebę, wody powierzchniowe czy podziemne. Ponadto do ujęcia w treści LPR zgłoszono następujące przedsięwzięcia inwestycyjne: 5. Adaptacja budynku parafialnego na potrzeby działalności kulturalno-społecznej, projekt zgłoszony przez Parafię pw. NSPJ w Gogolinie. Przedsięwzięcie to polegać będzie m.in. na: - adaptacji niewykorzystanego poddasza na świetlicę/pracownie do prac z dziećmi i młodzieżą, - remont sanitariatów wraz z utworzeniem zaplecza socjalnego na parterze budynku. Roboty budowlane w ramach tego zadania nie będą miały negatywnego wpływu na obszar rewitalizacji, w tym powierzchnię ziemi, glebę, wody powierzchniowe czy podziemne – teren ten jest wyposażony w kanalizację sanitarną i deszczową. Obszar rewitalizowany byłych zakładów przemysłowych jest terenem bezglebowym, znajdują się na nim jedynie grunty nasypowe powstałe w czasie likwidacji zakładów przemysłowych. Przez okres ponad 20 lat w drodze sukcesji wykształciła się na tym terenie niewielka roślinność ruderalna, występują tam również płaty roślinności neofitycznej (chwasty). Na całym obszarze poprzemysłowym wchodzącym w skład obszaru rewitalizowanego nie stwierdzono zadrzewień i zakrzewień, a jedynie pojedyncze egzemplarze krzewów z gatunku wierzba, bez czarny, w wieku do 10 lat. Ponadto w trakcie inwentaryzacji ww. terenu nie stwierdzono przedstawicieli flory i fauny podlegających ochronie konserwatorskiej. Ewentualny wpływ inwestycji będzie się zawierał na terenie przewidzianym pod inwestycje. Większym wpływem wykazuje się zlokalizowana w bezpośrednim sąsiedztwie trakcja kolejowa, która ma bezpośredni wpływ na jakość życia, w tym m.in. hałas, wibracje czy wtórne pylenie. Istotnym jest, że do przeprowadzenia inwestycji nie zachodzi konieczność przekształcenia środowiska przyrodniczego, planowane działania nie ingerują w środowisko przyrodnicze. Nie ma konieczności wycinki drzew, nie będzie występowało zanieczyszczenie gleb. Inwestycje w ramach rewitalizacji przyczynią się do przywrócenia użyteczności dla człowieka, zabezpieczenia przed potencjalnym, przyszłym wpływem tego terenu na wody podziemne. Inwestycje zlokalizowane będą na terenie poprzemysłowym, zgodnie z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Gogolin, przyczyniając się do przywrócenia ładu przestrzennego w zdegradowanej części miasta. LPR przewiduje również działania na rzecz społeczności lokalnej, w tym na rzecz ożywienia gospodarczego, przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu i odbudowy więzi społecznych. Działania te podejmowane będą w ramach przedsięwzięć nieinwestycyjnych, planowanych do podejmowania przez wyspecjalizowane jednostki gminne przy udziale środków publicznych gminy oraz ewentualnym dofinansowaniu ze środków zewnętrznych, głównie w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Konsultacje społeczne Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 20092013 objęły udostępnienie jego treści opinii publicznej w dniach od: 18.02.2009 r.

100

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

do: 04.03.2009 r., w tym umożliwienie zgłaszania uwag do treści oraz propozycji zadań inwestycyjnych oraz przeprowadzeniu spotkania informacyjnego z mieszkańcami miasta. Do przeprowadzenia konsultacji społecznych wykorzystano witrynę internetową Urzędu Miejskiego w Gogolinie: http://gogolin.pl. Podczas konsultacji społecznych nie zgłoszono uwag ani zastrzeżeń co do oddziaływania na środowisko planowanych w ramach LPR przedsięwzięć. Z przedłożonego dokumentu wynika, że planowane przedsięwzięcia nie kwalifikują się zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr. 257, poz. 2573 ze zm.) do mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Przedsięwzięcia te nie będą również znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000. Z powyższego wynika, że projekt pn. „Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013” nie wymaga przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, w konsekwencji nie ma zastosowania art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227). Stanowisko opracowującego dokument potwierdzone zostało uzgodnieniami z właściwymi organami upoważnionymi do wydania opinii co do konieczności sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko. Poświadczone za zgodność z oryginałem kopie opinii Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Opolu oraz Państwowego Wojewódzkiego Inspektoratu Sanitarnego w Opolu stanowią załącznik nr 1 do niniejszego dokumentu.

101

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Spis załączników Załącznik nr 1: Poświadczone za zgodność z oryginałem kopie opinii Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Opolu oraz Państwowego Wojewódzkiego Inspektoratu Sanitarnego w Opolu w sprawie konieczności sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko……………………………….…………………………105, 106

Spis Tabel Tabela 1:Miasto Gogolin na tle miast i gmin Powiatu Krapkowickiego..................................10 Tabela 2:Struktura użytkowania gruntów na terenie gminy Gogolin.......................................22 Tabela 3:Struktura wielkościowa gospodarstw rolnych w 2002 r. ..........................................22 Tabela 4:Zasoby mieszkaniowe wg form własności, dane dla miasta Gogolin za 2007 r........23 Tabela 5:Stan dróg ze względu na nawierzchnię......................................................................24 Tabela 6:Informacje dotyczące sieci wodociągowych na terenie miasta i gminy Gogolin......27 Tabela 7:Informacje dotyczące sieci kanalizacyjnej na terenie miasta i gminy.......................28 Tabela 8:Sektory działalności gospodarczej prowadzonej w granicach administracyjnych miasta Gogolin, z podziałem na sektor publiczny i prywatny, dane za 2007 r.........................35 Tabela 9:Wykonanie dochodów i wydatków w gminie w latach 2008-2009 [w zł]..............37 Tabela 10:Planowane wydatki majątkowe budżetu Gminy Gogolin........................................38 Tabela 11:Liczba mieszkańców Miasta Gogolin na tle liczby mieszkańców Powiatu Krapkowickiego........................................................................................................................45 Tabela 12:Liczba mieszkańców Gminy Gogolin......................................................................46 Tabela 13:Populacja w wieku produkcyjnym...........................................................................46 Tabela 14:Struktura demograficzna mieszkańców miasta Gogolin..........................................47 Tabela 15:Przyczyny udzielenia świadczeń pomocy społecznej w 2008 r...............................48 Tabela 16:Usługi opiekuńcze ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorców......48 Tabela 17:Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Krapkowicach w latach 20042008 50 Tabela 18:Struktura wiekowa osób bezrobotnych w Gminie Gogolin.....................................51 Tabela 19:Liczba dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w mieście Gogolin wg stanu na dzień 30 września 2008 r.....................................................................................53 Tabela 20:Liczba dzieci realizujących obowiązek szkolny w Gminie Gogolin wg stanu .......53 na dzień 30 września 2008 r.....................................................................................................53 Tabela 21:Zadania własne Gminy i zlecone w zakresie pomocy materialnej..........................56 Tabela 22:Zadania własne Gminy i zlecone w zakresie pomocy materialnej..........................58 Tabela 23:Frekwencja w wyborach samorządowych w 2006 r. w okręgach wyborczych z terenu miasta Gogolin....................................................................60 Tabela 24:Struktura wiekowa zasobów mieszkaniowych Gminy Gogolin..............................61 Tabela 25:Wyposażenie techniczne budynków mieszkalnych.................................................61 Tabela 26:Zasoby mieszkaniowe miasta Gogolin – stan i wyposażenie w latach 2005-2007. 62 Tabela 27:Tabela obliczeń wskaźnika degradacji dla ulic miasta Gogolin..............................77 Tabela 28:Przedziały skali degradacji w mieście Gogolin.......................................................79 Tabela 29:Opis obszaru rewitalizacji miasta Gogolin..............................................................82 Tabela 30:Tabela finansowa zadań inwestycyjnych ułożonych zgodnie z zaproponowaną hierarchią:.................................................................................................................................93 Tabela 31:Wzór sprawozdania z monitoringu..........................................................................96

102

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Spis Rysunków Rysunek 1:Położenie Powiatu Krapkowickiego w granicach Województwa Opolskiego.........9 Rysunek 2:Położenie Miasta i Gminy Gogolin na tle Województwa Opolskiego...................10 Rysunek 3:Podział Gminy Gogolin na sołectwa......................................................................12 Rysunek 4:Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Gogolin.....................13 Rysunek 5:Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Gogolin – ujęcie szczegółowe..............................................................................................................................14 Rysunek 6:Położenie terenu inwestycyjnego nr 1....................................................................14 Rysunek 7:Położenie terenu inwestycyjnego nr 2....................................................................15 Rysunek 8:Schematyczny podział terenu inwestycyjnego nr 2................................................15 Rysunek 9:Położenie terenu inwestycyjnego nr 3....................................................................16 Rysunek 10:Mapa Gogolina z zaznaczonym obszarem rewitalizowanym (wraz z nazwami ulic) 81 Rysunek 11:Mapa Gogolina z zaznaczonym obszarem rewitalizowanym...............................81 Rysunek 12:Zdjęcie terenu rewitalizowanego i okolic, stan na 2008.......................................82

Spis Wykresów Wykres 1:Struktura wydatków Gminy Gogolin w roku 2009 wg klasyfikacji budżetowej.....36 Wykres 2:Struktura wydatków budżetowych Gminy Gogolin w roku 2009............................36 Wykres 3:Ludność Miasta Gogolin..........................................................................................47 Wykres 4:Struktura mieszkańców wg poziomu wykształcenia................................................52

103

Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Gogolin na lata 2009-2013

Bibliografia 1. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Podręcznik procedur wdrażania Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 2006

2. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Uzupełnienie Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 2004

3. Narodowy Plan Rozwoju, Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 14.01.2003 r., Warszawa, 2004

4. Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, ZPORR – Uzupełnienie Programu, Warszawa, 2004

5. Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich 2004-2006, Warszawa, 2003

6. J. Pałasz – Uwagi do procedury przygotowania programów rewitalizacji terenów poprzemysłowych w gminach, Katowice, 2006

7. L. Frąckiewicz red., Wykluczenie, rewitalizacja, spójność społeczna, Katowice-Warszawa, 2004 8. Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata 2007-2013 9. Metodyka przygotowania i oceny programu rewitalizacji w ramach MRPO na lata 2007-2013, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2007 10. Strategia Rozwoju Gminy Gogolin na lata 2000-2015 11. Strategia Rozwoju Województwa Opolskiego na lata 2000-2015 12. Gminna strategia rozwiązywania problemów społecznych na lata 2006-2013 13. Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Krapkowickiego na lata 2004-2006 14. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Gogolin 15. Uchwała nr III/22/2006 Rady Miejskiej w Gogolinie z dnia 29 grudnia 2006 roku w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Gogolin na rok 2007 16. Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Gogolin na lata 2005 – 2009 17. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Gogolin 18. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Miasta Gogolin 19. Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Opolskiego 20. Informacja o stanie mienia komunalnego Gminy Gogolin za okres od 01.01.2006 roku do 31.10.2006 roku 21. Powiatowa strategia rozwiązywania problemów społecznych na lata 2006-2015 22. Roczny program współpracy z organizacjami pozarządowymi 23. Gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii dla Gminy Gogolin na 2007 rok 24. Program ochrony środowiska dla Gminy Gogolin na lata 2004-2007 z perspektywą na lata 2008-2011 25. Program ochrony środowiska Powiatu Krapkowickiego na lata 2003-2015 26. Program ochrony środowiska Województwa Opolskiego na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010 27. Plan gospodarki odpadami dla Powiatu Krapkowickiego 28. Plan gospodarki odpadami dla Gminy Gogolin na lata 2004-2015 29. Plan gospodarki odpadami w Województwie Opolskim 30. Strony www : • www.opolskie.pl • www.powiatkrapkowicki.pl • www.gogolin.pl • www.funduszestrukturalne.gov.pl • www.dotacjeUE.org.pl • www.stat.gov.pl • www.efs.gov.pl • www.praca.gov.pl

104

Suggest Documents