Polskie Towarzystwo Lingwistyki Stosowanej Instytut Neofilologii Uniwersytetu Pedagogicznego Instytut Komunikacji Specjalistycznej i Interkulturowej UW

Lingwistyka stosowana i jej horyzonty poznawcze Kraków 17-18 kwietnia 2015

Informacje organizacyjne Rozpoczęcie konferencji (piątek, 9.00 – 10.30) ul. Podchorążych 2, Aula im. Wincentego Danka Obrady w sekcjach: Instytut Neofilologii Uniwersytetu Pedagogicznego ul. Karmelicka 41, s. 103 i 104 Biuro konferencyjne (rejestracja uczestników, delegacje, faktury, opłaty konferencyjne): piątek 8.00 – 10.30: ul. Podchorążych 2, przed Aulą im. Wincentego Danka 11.00 – 16.00: ul. Karmelicka 41, I piętro sobota 8.00 – 12.00: ul. Karmelicka 41, I piętro Bankiet: piątek, godz. 18.30, Restauracja Hawełka, Rynek Główny 34

Piątek, 17 kwietnia ul. Podchorążych 2, Aula im. Wincentego Danka 9:00 – 9:10 OTWARCIE KONFERENCJI 9:10 – 9:40 prof. dr hab. Maria Dakowska: Koncepcje aplikacji w badaniach akwizycji językowej (SLAR) i w glottodydaktyce 9:40 – 9:50 DYSKUSJA 9:50 – 10:20 prof. dr hab. Maria Piotrowska: Intuicja tłumacza w modelach badań przekładoznawczych 10:20 – 10:30 DYSKUSJA ul. Karmelicka 41, s.103 A1 11:00 – 11:20 prof. dr hab. Janusz Arabski: Transfer językowy – nowe spojrzenie 11:20 – 11:40 prof. dr hab. Weronika Wilczyńska: Autonomia intelektualna neofilologa. O relacjach między teorią a praktyką i roli dialogu w zawodach językowych 11:40 – 12:00 dr hab. Sebastian Piotrowski: O negocjowaniu form/znaczeń w klasie języka obcego 12:00 – 12:20 DYSKUSJA

ul. Karmelicka 41, s.104 B1 11:00 – 11:20 dr hab. Jan Sikora: Gramatyka żądania. Uwagi nt. morfosyntaktycznej struktury aktów mownych wyrażających żądanie 11:20 – 11:40 dr hab. Joanna Dybiec-Gajer: Translatoryka jako metodologia językoznawstwa? Translatoryka i jej horyzonty badawcze 11:40 – 12:00 dr hab. Artur Kubacki: Pluricentryzm w bilingwalnych słownikach ogólnych i specjalistycznych 12:00 – 12:20 DYSKUSJA 12:20 – 14:00 Przerwa na lunch ul. Karmelicka 41, s.103 ul. Karmelicka 41, s.104 A2 B2 14:00 – 14:20 dr hab. Ewa Zajdler: Ekspozycja na język tonalny a 14:00 – 14:20 dr Joanna Pędzisz: Interaktywność a procesy interakcyjne w wrażliwość słuchowa komunikacji internetowej – wyzwanie dla analizy dyskursu? 14:20 – 14:40 dr hab. Monika Sułkowska: Kompetencje frazeologiczne w 14:20 – 14:40 dr Jolanta Hinc: Tutoring akademicki jako metoda rozwijania dydaktyce języka obcego – raport z badań własnych kompetencji translatorskiej 14:40 – 15:00 dr hab. Joanna Rokita-Jaśkow: Neoliberalizm a 14:40 – 15:00 dr Mariusz Marczak: Horyzonty poznawcze współczesnej glottodydaktyka dydaktyki przekładu 15:00 – 15:20 DYSKUSJA 15:00 – 15:20 DYSKUSJA 15:40 – 16:00 16:00 – 16:20 16:20 – 16:40 16:40 – 17:00 17:00 – 17:20

15:20 – 15:40 Przerwa na kawę s.101 dr hab. Ariadna Strugielska: Horyzonty w ramach: 15:40 – 16:00 dr Magdalena Filar: Pojęcia złożone w tekście i przekładzie – językoznawstwo stosowane na wybranych kierunkach implikacje dla dydaktyki przekładu 16:00 – 16:20 dr Katarzyna Tryczyńska: Czy „glazen huizen” to nadal filologicznych po wprowadzeniu KRK dr Joanna Górecka, dr Agnieszka Nowicka: Uczenie się w inter„szklane domy Żeromskiego”? Tłumacz a kulturowe akcjach argumentacyjnych a tożsamość ucznia jako rozmówcy uwarunkowania przekładu dr Monika Kusiak-Pisowacka: Ewaluacja podręcznika a 16:20 – 16:40 mgr Monika Nader-Cioczek: Tłumaczenie avista jako nauczanie języków obcych narzędzie w dydaktyce translacji dr Agnieszka Andrychowicz-Trojanowska: Materiał 16:40 – 17:00 mgr Magdalena Bednarczyk: O tłumaczeniu interiekcji w glottodydaktyczny w podręczniku do nauki języka komiksach angielskiego dla szkół średnich a jego odbiorca 17:00 – 17:20 DYSKUSJA DYSKUSJA

18:30

Bankiet

Sobota, 18 kwietnia 9:00 – 9:20 9:20 – 9:40 9:40 – 10:00 10:00 – 10:20 10:20 – 10:40 10:40 – 11:00

11:00 – 11:20

11:20 – 11:40 11:40 – 12:00 12:20 – 12:40 12:40 – 13:00 13:00 – 13:20 13:20 – 13:40 13:40 – 14:00

A3 dr Magdalena Białek: Wybrane koncepcje w glottodydaktyce i ich ocena dr Izabela Orchowska: O specyfice epistemologicznej polskiego dyskursu glottodydaktycznego na temat kształcenia nauczycieli JO dr Iwona Kowal: Teoria układów dynamicznych w językoznawstwie stosowanym dr Sebastian Dusza: Metaforyczne hipostazje w nauczaniu składni DYSKUSJA

dr hab. Magdalena Lisiecka-Czop: Korzystanie ze słowników elektronicznych jako strategia rozwiązywania problemów językowych – o świadomości leksykograficznej studentów germanistyki dr Marta Dick-Bursztyn: Od słowa do zdania - problemy w kształceniu umiejętności korzystania ze słowników wśród studentów filologii angielskiej i nauczycielskich kolegiów języków obcych dr Marek Laskowski: „Wiem, że nic nie wiem” – horyzonty poznawcze uczniów a kompetencje przyszłych studentów filologii germańskiej

9:00 – 9:20 9:20 – 9:40 9:40 – 10:00 10:00 – 10:20

10:20 – 10:40 10:40 – 11:00 11:00 – 11:20 11:20 – 11:40 11:40 – 12:00

B3 prof. dr hab. Zenon Weigt: Współpraca lingwistyki stosowanej z pracodawcą - znak czasu? dr Jacek Karpiński: AVIATION DUTCH? Próba definicji dr inż. Mirosław Gajer: Dysk z Fajstos jako obiekt analiz statystycznych i symulacji komputerowych mgr Emilia Czarnota: Problemy frazeologiczne współczesnych Polaków w internetowych poradniach językowych, poradnikach językowych i słownikach ortoepicznych DYSKUSJA

dr Anna Bajerowska: Antropocentryczny model właściwości prototypowych tekstów specjalistycznych z dziedziny Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej dr Grażyna Strzelecka: Ulotka kulturalna jako pisemna forma komunikacji pomiędzy organizatorem a publicznością – analiza funkcji i środków językowych dr Jan B. Łompieś: Kognitywne (poznawcze) konsekwencje tworzenia tekstów pisanych DYSKUSJA

DYSKUSJA

12:00 – 12:20 Przerwa na kawę s.101 A4 B4 dr Albertyna Paciorek: Uczenie podświadome – dlaczego i 12:20 – 12:40 dr Rafał Szubert: Analogia i metafora a istota związków jak je badać ludzkich dr Anna Szafernakier-Świrko: Nauczanie dorosłych. Nowe 12:40 – 13:00 dr Reinhold Utri: Języki pluricentryczne na świecie 13:00 – 13:20 dr Magdalena Grabowska: Specyfika socjolektalna języka wyzwania mgr Monika Nawracka: Międzykulturowość w refleksyjnym lokalnych kościołów protestanckich ewangelikalnych: nauczaniu języków obcych. Perspektywa antropologiczna rozważania wstępne mgr Magdalena Trinder: Korelacja między czynnikami płci i 13:20 – 13:40 dr Krzysztof Świrko: Podobieństwa i różnice w językowych osobowości w procesie akwizycji języka drugiego/obcego i obrazach wybranych owoców w języku polskim i rosyjskim ich wpływ na umiejętności receptywne 13:40 – 14:00 DYSKUSJA DYSKUSJA

14:00 Zamknięcie konferencji

Abstrakty dr Agnieszka Andrychowicz-Trojanowska (Uniwersytet Warszawski): Materiał glottodydaktyczny w podręczniku do nauki języka angielskiego dla szkół średnich a jego odbiorca Podręczniki do nauki języka angielskiego, dopuszczone do użytku szkolnego w szkołach średnich, spełniają wymogi podstawy programowej pod kątem zawartości merytorycznej, jednak rodzaj i rozkład materiału glottodydaktycznego zależą od wydawnictwa i autorów danego podręcznika. Celem wystąpienia jest przedstawienie krótkiej charakterystyki takiego materiału glottodydaktycznego (na podstawie analizy wybranych podręczników dla szkół średnich) oraz charakterystyka odbiorcy tego materiału, wraz ze wskazaniem na potencjalne niedogodności wynikające z ewentualnych specyficznych trudności i potrzeb edukacyjnych odbiorcy. prof. dr hab. Janusz Arabski (Uniwersytet Śląski): Transfer językowy – nowe spojrzenie Główną część referatu stanowi analiza i interpretacja transferu językowego z perspektywy kognitywnej. Na tle syntetycznie przedstawionej historii badań nad zjawiskiem transferu językowego omówiono nową, czyli kognitywną interpretację tego zjawiska. Także z punktu widzenia ewentualnych zastosowań w dydaktyce języka obcego. Najważniejsze koncepcje i interpretacje ilustrowane są przykładami transferu negatywnego. dr Anna Bajerowska (Uniwersytet Warszawski): Antropocentryczny model właściwości prototypowych tekstów specjalistycznych z dziedziny Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej Koncepcja syntetycznego obrazowania zjawisk występujących w tekstach tworzonych w celu wyznaczenia ram merytorycznych urzeczywistniania inicjatyw w obrębie różnych zakresów wiedzy specjalistycznej opiera się na spostrzeżeniu, iż w każdym z analizowanych tekstów – ze względu na zakresy denotowanych przez nie zakresów rzeczywistości – można wyodrębnić dwa moduły: moduł dziedziny podstawowej oraz moduł dziedzin sekundarnych. W ramach prezentacji modułowej koncepcji realizacji właściwości prototypowych tekstów podjęta zostanie próba umotywowania założenia mówiącego, że stopień zunifikowania tekstów na poziomie strukturalno-wyrażeniowym w obrębie poszczególnych modułów może stanowić czynnik determinujący możliwości tworzenia wzorców tekstów warunkujących modyfikowanie różnych obszarów rzeczywistości profesjonalnej. mgr Magdalena Bednarczyk (Uniwersytet Jagielloński): O tłumaczeniu interiekcji w komiksach Interiekcje są jednostkami występującymi prymarnie w tekstach mówionych i sekundarnie w tekstach pisanych, których funkcją jest naśladowanie języka mówionego, np. w komiksach. Przekład interiekcji stanowi wyzwanie dla tłumaczy z uwagi na konieczność jednoczesnego uwzględnienia fonologicznych, morfosyntaktycznych i pragmatycznych cech tych jednostek. Na przykładzie wybranych niemieckich komiksów i ich przekładów na język polski zaprezentowane zostaną trudności translacyjne, odnoszące się do wyróżnionych aspektów omawianej kategorii. Sformułowane zostaną wskazówki dotyczące tłumaczenia interiekcji w komiksach, z uwzględnieniem specyfiki tego rodzaju tekstów. dr Magdalena Białek (Uniwersytet Wrocławski): Wybrane koncepcje w glottodydaktyce i ich ocena Celem artykułu jest zaprezentowanie wybranych koncepcji glottodydaktycznych oraz ich ocena w odniesieniu do procesów nauczania i uczenia się języka obcego w warunkach szkolnych. Szczególna uwaga zwrócona zostanie na potencjał formułowania wniosków aplikacyjnych z opisywanych koncepcji teoretycznych oraz znajomość tychże sądów aplikacyjnych wśród nauczycieli języka niemieckiego jako obcego. Postawienie takiego celu wynika z chęci obserwacji na ile teoria i praktyka obcojęzyczna tworzą „pozytywną opozycję” w sensie wzajemnego warunkowania się i uzupełniania, zamiast wykluczania się i przeciwstawiania się sobie. Podjęta też zostanie próba odpowiedzi na pytanie, czy sytuacje rozgrywające się w obcojęzycznej rzeczywistości szkolnej sprzyjają zachodzącym u uczniów procesom poznawczym i w jakim stopniu otwierają one przestrzeń do adekwatnego i zgodnego z naturą uczenia się oraz realizacji celów językowych i pozajęzykowych na lekcji języka obcego. mgr Emilia Czarnota (Uniwersytet Śląski): Problemy frazeologiczne współczesnych Polaków w internetowych poradniach językowych, poradnikach językowych i słownikach ortoepicznych W swoim referacie chciałabym przedstawić i poddać analizie porównawczej problemy frazeologiczne współczesnych dorosłych użytkowników polszczyzny zamieszczane na stronach internetowych poradni językowych, w poradnikach językowych oraz w słownikach ortoepicznych. Zwrócę również uwagę na proponowane przez autorów – na ogół językoznawców – rozstrzygnięcia problemów frazeologicznych. W ostatnim czasie dydaktykom języka polskiego zawdzięczamy bardzo dokładną diagnozę i opis problemów z

zakresy frazeologii, z jakimi borykają się uczniowie na kolejnych etapach edukacyjnych. Ciekawym na tym tle wydaje się próba zestawienia problemów z tego zakresu występujących w starszym pokoleniu Polaków. prof. dr hab. Maria Dakowska (Uniwersytet Warszawski): Koncepcje aplikacji w badaniach akwizycji językowej (SLAR) i w glottodydaktyce Od wielu lat badacze zadają sobie pytanie: w jaki sposób wypracować aplikacje dziedziny zajmującej się badaniami nad akwizycją języków nieprymarnych dla nauczania języków. Za punkt wyjścia w rozwoju tej refleksji uważam dwa stanowiska: Evelyn Hatch, ‘Apply with caution” (1978, SSLA, 2, 123-143) i jej zwolenników oraz Franciszka Gruczy z lat 1974, 1976, 1978, ujęte kompleksowo w monografii ‘Zagadnienia metalingwistyki. Lingwistyka – jej przedmiot, lingwistyka stosowana’ (Warszawa 1983: PWN). Interesującym mnie zagadnieniem jest pytanie: czy i w jakim stopniu/zakresie dokonał się w tych koncepcjach postęp, i jeśli tak, na czym on polega? Jakie są różnice w proponowanych rozwiązaniach? Celem wystąpienia jest usystematyzowanie i porównanie tych poglądów na „aplikatywność”, rozważanych w kontekście dwóch równolegle rozwijających się dyscyplin. Prezentacja tych zagadnień przebiegać będzie od najbardziej ogólnych i zasadniczych do szczegółowych, takich jak: (a) status dziedziny (dziedzina badań a dziedzina nauki), (b) cele dziedziny (wyjaśnianie akwizycji a aplikacje w nauczaniu), (c) status języka i akwizycji (język drugi a język obcy, akwizycja a użycie języka), (d) rola nauczania, (e) relacje między poziomami działania (teoria SLA/pedagogika językowa a glottodydaktyka czysta i stosowana), (f) relacja pomiędzy refleksją a działaniem, (g) preferowane metody badań (poszukiwanie danych plus meta-analiza a metody wielorakie), (h) Sposób modelowania przedmiotu badań (konkretyzacja a idealizacja), (i) koncepcja rozwoju dziedziny (reaktywna a proaktywna), (j) status przedmiotu badań (rekonstrukcja wybranych czynników a modelowanie człowieka w kontekście zjawisk komunikacyjnych), (k) rola człowieka (źródło czynników indywidualnych a podmiot i źródło interakcyjnej dynamiki), (l) szansa na aplikacje (aplikacje jako elaboracje a sądy przyczynowo-skutkowe). Na zakończenie podejmę próbę oceny obecnego stanu tych koncepcji z punktu widzenia ich szans na formułowanie sądów aplikacyjnych, przydatnych w nauczaniu języków nieprymarnych w warunkach edukacyjnych. dr Marta Dick-Bursztyn (Uniwersytet Rzeszowski): Od słowa do zdania - problemy w kształceniu umiejętności korzystania ze słowników wśród studentów filologii angielskiej i nauczycielskich kolegiów języków obcych W nauczaniu języka angielskiego jako obcego (ang. TEFL), często podkreśla się, że aby osiągnąć sukces, uczący się powinni skutecznie korzystać, między innymi, z odpowiednich książek do gramatyki, dzieł leksykograficznych lub poprawnościowych, itp. Paradoksalnie, słowniki są dosyć niedocenianym narzędziem w doskonaleniu i podnoszeniu znajomości języka angielskiego, chociaż ich przydatność w przyswajaniu i dekodowaniu znaczeń wyrazów i różnych typów wyrażeń obcojęzycznych wydaje się być w sposób oczywisty niezastąpiona. Przykładami informacji językowych, których nośnikiem są właśnie słowniki mogą być: niuanse znaczeniowe, walencja czasownikowa, kolokacje. Jako nauczyciel akademicki zaobserwowałam, że studenci niezwykle rzadko korzystają ze słowników jednojęzycznych (zarówno w wersji elektronicznej jak i papierowej), co zainspirowało mnie do przeprowadzenia badań w ramach tej problematyki. Referat ma na celu przedstawienie wyników projektu naukowego przeprowadzonego na grupie studentów filologii angielskiej i nauczycielskiego kolegium języków obcych. Skoncentruję się na tym na ile skutecznie i wydajnie studenci wykorzystują liczne przecież informacje językowe zawarte w słownikach na temat danego leksemu, jak również przedstawię ich potrzeby, nawyki i preferencje odnoszące się do dzieł leksykograficznych, szczególnie jednojęzycznych. dr Sebastian Dusza (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie): Metaforyczne hipostazje w nauczaniu składni Problemem mojego wystąpienia będzie naszkicowanie i omówienie ciekawego problemu, przed którym staje nie tylko glottodydaktyk lecz także czytelnik poradników, kompendiów, gramatyk popularnonaukowych i gramatyk ściśle naukowych: istnieją w nauce i nauczaniu składni momenty, z których opisem człowiek radzi sobie bardzo trudno i oswajając je (lub próbując je oswoić), ucieka się do metafory. Metafory te funkcjonują dosyć swobodnie w metajęzyku składni, przechodzimy nad nimi do porządku dziennego, nie podejmując się głębszej ich refleksji. A przecież składnia i nauczanie składni powinno posługiwać się jasnym, prostym, zrozumiałym systemowo instrumentarium, zamiast uciekać się do metafor. Korpus mojego wystąpienia tworzą zatem takie przykłady pozornych facylizacji poważnych fenomenów, jak: czasownik idzie na koniec zdania, czasownik otrzymuje końcówkę, czasownik traci znaczenie i wiele innych. dr hab. Joanna Dybiec-Gajer (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie): Translatoryka jako metodologia językoznawstwa? Translatoryka i jej horyzonty badawcze

Tom Metodologie językoznawstwa. Od genu do dyskursu (red. P. Stalmaszczyk, 2011) zamyka artykuł poświęcony przekładoznawstwu (a konkretnie tertium comparationis w przekładoznawstwie). Z kolei czasopismo Lingwistyka stosowana określa translatorykę jako „tradycyjny człon lingwistyki stosownej”. Czy współczesne przekładoznawstwo, w polskiej kategoryzacji naukowej klasyfikowane jako część językoznawstwa, można uznać za metodologię językoznawstwa? Jakie jest miejsce nurtów i metodologii stricte językoznawczych w pejzażu polskich badań nad przekładem? Po jakie metodologie sięgają najchętniej przekładoznawcy? Celem referatu jest próba odpowiedzi na powyższe pytania. Analizując tematykę podejmowaną przez przekładoznawców, znajdującą odzwierciedlenie m.in. w pracach naukowych zgłaszanych do bazy Nauka Polska, w referacie naszkicowane zostaną horyzonty badawcze jak i poznawcze współczesnego przekładoznawstwa. dr Magdalena Filar (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie): Pojęcia złożone w tekście i w przekładzie – implikacje dla dydaktyki przekładu Celem referatu jest przedstawienie możliwości zastosowania kognitywnej teorii języka w dydaktyce przekładu. Punktem wyjścia rozważań jest model języka i gramatyki w ujęciu Langackera (1995, 2005) oraz prace Kubaszczyk (2000) i Kußmaula (2007) bazujące na założeniu, że ekwiwalencja w przekładzie jest równoważnością sensów nie tylko na poziomie treści pojęciowych, ale również na poziomie obrazowania a podstawową jednostką tłumaczeniową jest pojęcie. Rozważania koncentrują się na analizie potencjału semantycznego pojęć złożonych w tekście oraz na omówieniu różnic w sposobie ich wyrażania w języku wyjściowym i docelowym. Na materiał analizy składają się tekst prasowy pt. „Grauer Markt” (Der Spiegel 2006/32) i jego przekłady na język polski. dr inż. Mirosław Gajer (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie): Dysk z Fajstos jako obiekt analiz statystycznych i symulacji komputerowych Tematyka referatu dotyczy zagadkowego obiektu pochodzącego z epoki minojskiej, który został odkryty w 1908 roku przez włoskiego archeologa L. Perniera podczas wykopalisk prowadzonych w miejscowości Fajstos na Krecie. Rozważany artefakt ma postać wypalonego glinianego dysku, który z obu stron został pokryty tajemniczymi symbolami, odciśniętymi za pomocą stempelków. Powszechnie uważa się, że dysk z Fajstos zawiera napis w jakimś nieznanym języku, którego do chwili obecnej nikomu jeszcze nie udało się rozszyfrować w sposób nie budzący poważnych zastrzeżeń środowiska naukowego. Jednak w ostatnich latach pojawiły się także głosy, że dysk z Fajstos nie jest obiektem autentycznym, tylko został sfabrykowany w celu przyniesienia sławy jego znalazcy. Przeprowadzone przez autora badania statystyczne i symulacje komputerowe stanowią próbę odpowiedzi na pytanie, czy istotnie w przypadku dysku z Fajstos mamy do czynienia z tekstem języka naturalnego, czy też sekwencja zamieszczonych na nim znaków jest całkowicie przypadkowa, czego zapewne należałoby się spodziewać w przypadku fałszerstwa. dr Joanna Górecka, dr Agnieszka Nowicka (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu): Uczenie się w interakcjach argumentacyjnych a tożsamość ucznia jako rozmówcy W wystąpieniu podejmujemy temat wpływu, jaki na formę, przebieg i jakość procesów uczenia się w dyskusjach egzolingwalnych mają wyobrażenia, oczekiwania i postawy osób uczących się. Nawiązując do socjokonstruktywistycznego nurtu badań nad komunikacją szkolną (Pekarek-Doehler 1999, 2005; KlusStańska 2003; Hanna i de Nooy 2009) przyjmujemy, że każdy rozmówca konstruuje w zadaniu komunikacyjnym swoją tożsamość jako osoby uczącej się, zaangażowanej w wykonanie zadanie oraz jako uczestnika interakcji argumentacyjnej. Tożsamość ta odzwierciedla jego umiejętności i wyobrażenia, na jej realizowaną w interakcji formę mają także wpływ pozostali rozmówcy oraz specyfika gatunku aktualizowanego w danym zdarzeniu komunikacyjnym. Proponowana refleksja prowadzona będzie w odniesieniu do interakcji argumentacyjnych, realizowanych na internetowym forum w języku obcym. tj. do zadania stanowiącego nowe wyzwanie dla uczniów biorących udział w badaniu. Asynchroniczny format dyskusji stanowi o potencjale tego zadania dla rozwijania indywidualnej kompetencji komunikacyjnej (Weasenforth i in. 2002; Walkiers i de Praetere 2004). Istotnym warunkiem dla jej doskonalenia jest jednak podejmowanie przez osoby uczące się świadomych działań komunikacyjnych i poznawczych i ich ukierunkowanie na rzeczywiste cele uczeniowe. Celem analizy będzie wykazanie zależności między podejmowanymi w interakcji online działaniami komunikacyjnymi a skutecznością i jakością procesów uczenia się w dyskursie argumentacyjnym. dr Magdalena Grabowska (Uniwersytet Gdański): Specyfika socjolektalna języka lokalnych kościołów protestanckich ewangelikalnych: rozważania wstępne W referacie spróbuję wykazać, że język wspólnot ewangelikalnych wpisuje się w ramy socjolektu. W oparciu o istniejące typologie, stosowane kryteria oraz przykłady, podejmę próbę odnalezienia wyznaczników, dzięki

którym język wspólnot ewangelikalnych, w tym przypadku głównie jego mówiona odmiana, można uznać za socjolekt. dr Jolanta Hinc (Uniwersytet Gdański): Tutoring akademicki jako metoda rozwijania kompetencji translatorskiej Referat jest opisem projektu realizowanego na Uniwersytecie Gdańskim, którego celem jest zindywidualizowana praca opiekuna naukowego z wybranymi studentami specjalności translatorskiej. Oparty na metodzie tutoringu akademickiego projekt koncentruje się na kształceniu kompetencji translatorskiej w ramach języków polskiego i niemieckiego. Jednym z kluczowych założeń projektu jest praca studentów w tandemie. Zadaniem uczestników jest przekład wybranych przez prowadzącego tutoring tekstów oraz analiza przekładu tych samych tekstów przygotowanych przez tandem – partnera. Porównanie tłumaczeń, a także recenzja przekładu studentów przygotowana przez prowadzącego tutorial, stanowią asumpt do dyskusji o tym, co składa się na kompetencję tłumacza i jak poszczególne jej komponenty, takie jak wiedza o świecie, doświadczenia czytelnicze, rozpoznanie kulturowego kontekstu oraz funkcji tekstu, kompetencja językowa w języku obcym, a także sprawność i płynność w posługiwaniu się językiem ojczystym, wpływają na kształt i wartość tłumaczonego tekstu. dr Jacek Karpiński (Uniwersytet Wrocławski): AVIATION DUTCH? Próba definicji Obecnie ludzie podróżują coraz częściej, spędzają coraz więcej czasu na lotniskach, a samoloty urosły do rangi jednego z najszybszych i najważniejszych środków transportu we współczesnym świecie. Mimo że językiem awiacji jest język angielski, na lotniskach czy w samolotach można komunikować się także w (prawie) każdym innym języku. Podczas wykładu uwaga zostanie skierowana na niderlandzki język awiacji, który nie był jeszcze przedmiotem badań językoznawczych. Czy, analogicznie do Aviation English, może być mowa o Aviation Dutch? Głównym zagadnieniem poruszonym podczas wykładu będzie próba definicji niderlandzkiego języka awiacji, przedstawienie jego specyfiki oraz cech charakterystycznych wyróżniających go spośród innych języków fachowych. dr Iwona Kowal (Uniwersytet Jagielloński): Teoria układów dynamicznych w językoznawstwie stosowanym W ostatnim okresie coraz większą rolę w badaniach nad nauką języków obcych zyskuje teoria układów dynamicznych. Ta mająca swoje źródła w naukach ścisłych teoria zakłada, że nauka nowego języka jest procesem złożonym z wielu współgrających ze sobą systemów. W związku z tym rozwój kompetencji językowych nie stanowi równomiernie rozłożonego w czasie wzrostu słownictwa, złożoności i poprawności gramatycznej czy płynności, lecz jest pełen dynamiki i w pewnym zakresie także nieprzewidywalny. Podczas wystąpienia przedstawiony zostanie proces nauki języka szwedzkiego jako obcego w okresie od początku nauki do poziomu zaawansowanego, ze szczególnym uwzględnieniem dynamiki rozwoju i interakcji systemów językowych. dr hab. Artur Dariusz Kubacki (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie): Pluricentryzm w bilingwalnych słownikach ogólnych i specjalistycznych Świadomość różnic pomiędzy niemiecką, austriacką i szwajcarską leksyką specjalistyczną jest bardzo ważna w pracy tłumacza tekstów specjalistycznych. Niestety, różnice terminologiczne pomiędzy standardem niemieckim a jego równouprawnionymi odmianami (wariantami) używanymi w Austrii i niemieckojęzycznej Szwajcarii nie są jeszcze w sposób wystarczający udokumentowane w wielu niemiecko-polskich słownikach ogólnych i specjalistycznych. W artykule podjęto badania mające na celu stwierdzenie, czy i w jakich słownikach niemiecko-polskich uwzględniono wariant austriacki i szwajcarski języka niemieckiego w zakresie słownictwa z zakresu prawa i administracji. dr Monika Kusiak-Pisowacka (Uniwersytet Jagielloński): Ewaluacja podręcznika w nauczaniu języków obcych Celem referatu jest omówienie ewaluacji podręcznika oraz roli, jaką może ona pełnić w nauczaniu języków obcych. W referacie zostaną scharakteryzowane różne rodzaje ewaluacji i ich zastosowanie oraz narzędzia badawcze wykorzystywane do oceny podręczników. Przedstawione zostaną także propozycje, jak nauczyciele języków obcych mogą oceniać podręcznik w czasie swojej pracy w szkole i w jaki sposób takie działania mogą pomóc im w pracy dydaktycznej. W czasie referatu autorka powoła się na swoje doświadczenia jako rzeczoznawca MEN opiniujący podręczniki oraz swoje praktyki dydaktyczne. Przedstawi także kilka przykładów badań, które miały za zadanie ocenę podręcznika.

dr Marek Laskowski (Uniwersytet Zielonogórski): „Wiem, że nic nie wiem” - Horyzonty poznawcze uczniów a kompetencje przyszłych studentów filologii germańskiej Sokrates chciał wskazać na to, że drogą do poznania mądrości jest świadomość swojej niewiedzy. Aby ten fakt prawidłowo ocenić, należy jednak najpierw opanować pewien zakres wiedzy. Zadaniem nauczycieli jest dążenie do takiego stanu, aby żaden z jego uczniów nie brał nigdy dosłownie powiedzenia wiem, że nic nie wiem. Celem referatu jest analiza horyzontów poznawczych absolwentów liceów i odpowiedź na dwa pytania: (1) Co poznaje uczeń w procesie nauczania języka niemieckiego. (2) W jakim stopniu wystarczy zdobyta wiedza w szkole średniej, aby dobrze zdać maturę z języka niemieckiego i studiować filologię germańską? dr hab. Magdalena Lisiecka-Czop (Uniwersytet Szczeciński): Korzystanie ze słowników elektronicznych jako strategia rozwiązywania problemów językowych – o świadomości leksykograficznej studentów germanistyki Przedmiotem przedstawionego badania jest znajomość poszczególnych typów słowników elektronicznych dostępnych w Internecie oraz możliwości ich zastosowania w przypadku wystąpienia trudności komunikacyjnych w języku obcym wśród studentów germanistyki. Samoocena własnej kompetencji leksykograficznej studiujących, a także umiejętności efektywnego wyszukiwania i korzystania z informacji zawartych w makro- i mikrostrukturze tych słowników stanowi punkt wyjścia do sformułowania wniosków dotyczących treningu metaleksykograficznego w kształceniu filologicznym. dr Jan B. Łompieś (Research Center for Business Commmunication Audit): Kognitywne (poznawcze) konsekwencje tworzenia tekstów pisanych Wystąpienie jest poświęcone przedstawieniu niektórych konsekwencji systematycznego tworzenia tekstów pisanych w języku obcym owocujących nie tylko podniesieniem sprawności pisania w języku obcym lecz przynoszących także skutki niejako uboczne w postaci zaktywizowania procesów poznawczych u tych osób. Autor omawia stosowane w tym celu wybrane metody systematycznego pisania, w tym metodę Freewriting oraz przytacza wyniki badań obcych w tej dziedzinie, a także własnych doświadczeń w pracy ze studentami. W wystąpieniu zaprezentowane są również wyniki badań porównawczych dotyczących stopnia aktywizacji różnych obszarów mózgu w trakcie pisania na klawiaturze komputera w konfrontacji z tradycyjnym sposobem tworzenia tekstu przy pomocy pióra. Wynikają z nich określone wnioski dla metodyki kształtowania kompetencji tekstotwórczej studentów w zakresie tworzenia tekstów pisanych w języku obcym. dr Mariusz Marczak (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie): Horyzonty poznawcze współczesnej dydaktyki przekładu Prezentacja dotyczyć będzie nieustannie poszerzających się horyzontów poznawczych lingwistyki stosowanej na przykładzie przekładoznawstwa, ze szczególnym uwzględnieniem dydaktyki przekładu. Autor przedstawi, w jaki sposób badania przekładoznawcze, jako dziedziny interdyscyplinarnej, obejmującej zagadnienia z dziedziny lingwistyki teoretycznej, literaturoznawstwa, filozofii, studiów kulturoznawczych, inżynierii lingwistycznej i przetwarzania języka naturalnego, przekładają się na zainteresowania dydaktyków przekładu, którzy odwołując się do wymienionych nauk, poszerzają swe horyzonty poznawcze o dodatkowe dyscypliny, np: glottodydaktykę, informatykę, a nawet wybrane problemy z zakresu prawa, medycyny, politologii i ekonomii. mgr Monika Nader-Cioczek (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie): Tłumaczenie avista jako narzędzie w dydaktyce translacji Dydaktyka tłumaczenia avista może być skuteczną formą rozwijania umiejętności translatorskich. Avista polega na tłumaczeniu ustnym tekstu pisanego, najczęściej bez przygotowania. Jest to forma pośrednia pomiędzy przekładem a tłumaczeniem ustnym, posiada cechy ich obu. Literatura przedmiotu poświęca niewiele uwagi tłumaczeniu avista jako narzędziu dydaktycznemu służącemu kształceniu tłumaczy. Celem tego artykułu jest prezentacja tłumaczenia avista jako przydatnego elementu programów rozwijających umiejętności translatorskie.. Autorka przedstawia przykłady ćwiczeń w zakresie tego typu tłumaczenia oraz ukazuje wpływ dydaktyki tłumaczenia avista na przygotowanie zawodowe tłumaczy. mgr Monika Nawracka (Uniwersytet Warszawski): Międzykulturowość w refleksyjnym nauczaniu języków obcych. Perspektywa antropologiczna Dzięki badaniom jakościowym a także podejściu refleksyjnemu możemy dostrzec różne m.in. kulturowe aspekty nauczania i uczenia się języków obcych. W mojej prezentacji refleksji poddaję kulturowy wymiar nauczania/uczenia się języka polskiego jako kolejnego. Ponadto ukazuję doświadczenia osoby nauczającej oraz uczącej się w środowisku endolingwalnym a także postrzeganie kultury/kultur przez te osoby i wpływ

powyższych na efektywność procesu glottodydaktycznego. Dzięki takiej perspektywie opisuję wpływ decyzji, opinii, stereotypów, wyborów, nieuświadomionych postaw etc. na nauczanie oraz uczenie się oraz możliwość uwzględnienia tych doświadczeń w wyrobieniu postawy refleksyjnej nauczających a przez to efektywniejsze procesy nauczania języków. dr Izabela Orchowska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu): O specyfice epistemologicznej polskiego dyskursu glottodydaktycznego na temat kształcenia nauczycieli JO Glottodydaktyka to nauka wciąż postrzegana w sposób bardzo heterogeniczny nie tylko przez przedstawicieli nauk pokrewnych, ale nawet przez samych specjalistów w zakresie nauczania/uczenia się JO. Poza tym, przedmiot glottodydaktyki jest na tyle złożony i interdyscyplinarny, że wielość możliwych spojrzeń na niego nie pozwala na przyjęcie jednego wspólnego paradygmatu. W konsekwencji, warunkiem udanej komunikacji naukowej wewnątrz wspólnoty glottodydaktycznej jest każdorazowe definiowanie przez glottodydaktyków w swoich publikacjach naukowych ich usytuowania epistemologicznego a także odniesienie przedmiotu ich refleksji naukowej do ogólnej problematyki glottodydaktycznej. W referacie zostaną zaprezentowane wnioski z metaanalizy artykułów na temat kształcenia nauczycieli języków obcych opublikowanych na łamach Neofilologa w latach 1993-2013 odnośnie do wymiaru dyskursywnego funkcjonowania glottodydaktyki jako nauki, odpowiadając na dwa pytania szczegółowe: (1) jakie jest osadzenie epistemologiczne i dyscyplinarne przywołanych w artykułach teorii i modeli naukowych? (2) jak usytuowanie epistemologiczne prezentowanych w artykułach refleksji jest realizowane przez autorów w dyskursie i poprzez dyskurs? dr Albertyna Paciorek (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie): Uczenie podświadome – dlaczego i jak je badać? Psychologia kognitywna wyróżnia dwa typy procesów uczenia: świadomy oraz podświadomy. Celem referatu jest zwrócenie uwagi badaczy na procesy podświadomego uczenia mające miejsce w czasie przyswajania sobie nie tylko pierwszego języka, lecz także drugiego i następnych. Jak empirycznie pokazać, że człowiek nauczył się czegoś, jeśli nie jest tego świadomy? Zademonstrowane zostaną procedury eksperymentalne mające na celu dotarcie do wiedzy podświadomej związanej ze znaczeniem nowych słów. Istota procesu podświadomego uczenia zostanie omówiona w kontekście tego co dzieje się gdy proces nie przebiega prawidłowo, np. w specyficznym zaburzeniu językowym, dysleksji czy autyzmie. dr Joanna Pędzisz (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie): Interaktywność a procesy interakcyjne w komunikacji internetowej – wyzwanie dla analizy dyskursu? Bucher (2013: 78, tłum. J.P) określa dwa zadania badawcze, które wiążą zjawisko interaktywności i interakcji. Są to a) rekonstrukcja potencjału interakcyjnego serwisu internetowego, który staje się multimodalnym komunikatem oraz b) opis hipertekstowego dyskursu powstałego w oparciu o interakcję z tym komunikatem. Celem referatu jest wykazanie ścisłej, determinującej dynamikę dyskursu internetowego zależności między interaktywnością jako techniczną infrastrukturą tego rodzaju dyskursu (Bucher ibid) a interakcją jako działaniem internautów we współtworzeniu tego dyskursu. Korpus badawczy stanowi komunikacja internetowa w serwisie internetowym tygodnika „Polityka”. prof. dr hab. Maria Piotrowska (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie): Intuicja tłumacza w modelach badan przekładoznawczych W dobie niezwykłego rozwoju ‘nieistniejącej’ dziedziny przekładoznawstwa oraz stopniowej dehumanizacji tłumaczenia w jego wymiarze pragmatycznym poprzez szerokie stosowanie nowych technologii, zwrócenie uwagi na tak kontrowersyjne naukowo, a jednak istotne pojęcie, jakim jest intuicja tłumacza, wydaje się zarówno karkołomne, jak i słuszne. Celem wykładu jest zmierzenie się z paradoksem i rozważenie tego pojęcia na tle kilku wybranych i poddanych analizie modeli badań przekładoznawczych, z objaśnieniem rozumienia tych ostatnich i ze szczególnym rozważeniem znanych modeli kompetencyjnych. Przeglądowe ukazanie ich rozwoju pozwala dostrzec, jakie miejsce zajmuje w nich intuicja będąca elementem kreacji tłumaczenia. Intuicja wykraczając poza zasięg naszego rozumowego poznania, jest jednak empirycznie obserwowalna i w takim postrzeganiu pozwala na interesujące analizy procesu tłumaczenia i kompetencji tłumacza. dr hab. Sebastian Piotrowski (Katolicki Uniwersytet Lubelski): O negocjowaniu form/ znaczeń w klasie języka obcego Interakcje wokół form/ znaczeń są istotnym elementem procesu akwizycji języka obcego (de Pietro, Matthey & Py. 2004; Lyster, Saito. 2010; Piotrowski, S. 2011). Mają one szczególne znaczenie w nauczaniu/ uczeniu się JO w środowisku instytucjonalnym (klasa języka obcego), gdzie ekspert (nauczyciel) steruje interakcją i nadaje kształt aktywnościom komunikacyjnym. Opierając się na korpusie 32 lekcji języka obcego zebranym w kilku

klasach szkoły średniej, analizujemy feedback dostarczany przez nauczyciela oraz reakcje uczących się (polonofoni uczący się języka francuskiego) na owo sprzężenie zwrotne. Przedstawione badanie – jakościowo-ilościowe – ma też na celu pokazanie formatów interakcyjnych typowych dla określonej kultury edukacyjnej. dr hab. Joanna Rokita-Jaśkow (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie): Neoliberalizm a glottodydaktyka Wiek XXI jest przez wielu językoznawców stosowanych (Block, 2003, Lantolf and Thorne, 2006, Pfeiffer, 2001) określany jako era społeczna (ang. social turn). W studiach nad przyswajaniem języka obcego oznacza to odejście od teorii czysto psycholingwistycznych, na rzecz głębszej analizy kontekstu społecznego i dążenia do interdyscyplinarności w badaniach. Wystąpienie będzie się składać z dwu części. W pierwszej zamierzam pokazać, jak teorie psycholingwistyczne nt. przyswajania j. obcych ewoluowały w kierunku teorii socjolingwistycznych na przykładzie dostępnych modeli uczenia się. W drugiej zamierzam przedstawić jak neoliberalizm i globalizacja, jako główne współczesne ‘ideologie ‘ i prądy społeczne wpływają na nauczanie i uczenie się języków obcych (od zróżnicowania w dostępie do materiałów edukacyjnych po europejską politykę edukacyjną). dr hab. Jan Sikora (Uniwersytet Gdański): Gramatyka żądania. Uwagi nt. morfosyntaktycznej struktury aktów mownych wyrażających żądanie Referat przedstawia wybrane formy żądania w oparciu o pozajęzykowe aspekty komunikacji wynikające z antropocentrycznej teorii języka, takie jak wzajemny stosunek partnerów komunikacji oraz okoliczności, w jakich dana wypowiedź ma miejsce. Na podstawie zaproponowanej klasyfikacji związków między mówiącymi autor opisuje możliwe formy wypowiedzi wyrażających żądanie. W referacie poruszona zostaje kwestia interpretacji tej samej wypowiedzi przez nadawcę i odbiorcę w zależności od towarzyszących danej wypowiedzi okoliczności, mających bezpośredni wpływ na werbalne oraz niewerbalne skutki wypowiedzi o charakterze żądania i pokrewnych aktów mownych. dr hab. Ariadna Strugielska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu): Horyzonty w ramach: językoznawstwo stosowane na wybranych kierunkach filologicznych po wprowadzeniu KRK Potencjalna interdyscyplinarność nauk humanistycznych, w obrębie których Krajowe Ramy Kwalifikacji umiejscawiają filologie, widoczna jest już na poziomie obszarowych efektów kształcenia, które podkreślają powiązania między dziedzinami i dyscyplinami nauki. Wydaje się zatem, że wprowadzenie KRK wzmocniło ugruntowaną już obecność językoznawstwa stosowanego na kierunkach filologicznych w formie takich modułów jak glottodydaktyka, translatoryka czy języki specjalistyczne, i można założyć, że horyzonty poznawcze lingwistyki stosowanej są, do pewnego stopnia, określone przez efekty kształcenia przypisane tym przedmiotom. Celem niniejszego wystąpienia, opartego na analizie programów kształcenia 3 wybranych filologii angielskich, jest wykazanie, że tradycyjne powiązania między filologią a językoznawstwem stosowanym często nie znajdują potwierdzenia na poziomie efektów kształcenia, szczególnie w przypadku analizy wielopoziomowej, obejmującej obszar, kierunek i moduł. Zauważone prawidłowości wydają się sugerować, że wyznaczanie horyzontów poznawczych lingwistyki stosowanej winno objąć również wymiar wertykalny. dr Grażyna Strzelecka (Uniwersytet Warszawski): Ulotka kulturalna jako pisemna forma komunikacji pomiędzy organizatorem a publicznością – analiza funkcji i środków językowych Referat zajmuje się niemieckojęzyczną ulotką informującą o wydarzeniu kulturalnym, jako formą komunikacji pomiędzy organizatorem imprezy kulturalnej a potencjalną publicznością. Chodzi o działy kultury takie jak: teatr, muzyka, film i sztuka, odzwierciedlające życie kulturalne wielkiego miasta. Badanie wykazuje, że funkcja ulotki kulturalnej wykracza poza informację właściwą tekstowi użytkowemu, zawiera bowiem niezwykle kreatywne składniki językowe. Na reprezentatywnej grupie omówione zostały cechy ulotki kulturalnej i pokazana jej nieoczekiwana, emocjonalna strona. Zdaniem autorki, językowa analiza tej formy komunikacji może wzbogacić naszą wiedzę o kulturze. dr hab. Monika Sułkowska (Uniwersytet Śląski): Kompetencje frazeologiczne w dydaktyce języka obcego – raport z badań własnych Autorka omawia w referacie pojęcie kompetencji frazeologicznych oraz przedstawia wyniki własnych badań diagnostycznych przeprowadzonych w okresie obejmującym trzy kolejne lata akademickie w środowisku studentów języka francuskiego i filologii romańskiej na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. W całości badania zostały opisane w książce pt. De la phraséologie à la phraséodidactique. Études théoriques et pratique (M.Sułkowska, 2013). Badania te stanowiły część projektu naukowego nr N N104 057439

finansowanego przez MNiSW oraz NCN w latach 2010-2012 pt. Od frazeologii do frazeodydaktyki: rozumienie i przyswajanie frazeologizmów oraz rozwijanie kompetencji frazeologicznych w języku obcym (na przykładzie języka francuskiego). Celem diagnozy było poznanie, jak kształtują się przyrosty kompetencji frazeologicznych na wyższym poziomie zaawansowania nauki języka obcego. Wyniki badań posłużyły także do analizy relacji pomiędzy rozumieniem i przyswajaniem frazeologizmu w języku obcym a stopniem jego zidiomatyzowania lub utrwalenia frazeologicznego, co będzie tematem drugiej części planowanego referatu. dr Anna Szafernakier-Świrko (Uniwersytet Warszawski): Nauczanie dorosłych. Nowe wyzwania Artykuł będzie poświęcony problematyce indywidualizacji nauczania dorosłych. Chcielibyśmy przedstawić specyfikę nauczania klienta biznesowego, opisać jego profil, pokazać strukturę lekcji, zwrócić uwagę na „nielingwistyczne” składowe jednostki dydaktycznej. Naszym celem będzie zaprezentowanie kilku zasad dobrych zajęć w firmie. dr Rafał Szubert (Uniwersytet Wrocławski): Analogia i metafora a istota związków ludzkich Przedmiotem mojego referatu jest zagadnienie analogii i metafory w mowie inauguracyjnej O. Gierkego, którą wygłosił 15 października 1902 roku przed objęciem funkcji rektora uniwersytetu berlińskiego. Gierke jest twórcą jednej z teorii realnej osoby zbiorowej (Theorie der realen Verbandsperson) a głównym tematem swego przemówienia uczynił istotę związków ludzkich (Das Wesen der menschlichen Verbände). Cechą wyróżniającą te teorie jest podstawowe założenie, że osoby prawnicze nie są podmiotami zmyślonymi, lecz rzeczywistymi, tak samo rzeczywistymi jak człowiek, i tak samo jak człowiek mające z istoty swej zdolność posiadania praw. W moim wystąpieniu chciałbym skoncentrować się na terminologii, której używa Gierke do nazwania konstrukcji związków ludzkich, a także zastanowić się, jaką rolę w przypadku tej terminologii odgrywają analogie i metafory. dr Krzysztof Świrko (Uniwersytet Warszawski): Podobieństwa i różnice w językowych obrazach wybranych owoców w języku polskim i rosyjskim Celem wystąpienia pt. Podobieństwa i różnice w językowych obrazach wybranych owoców w języku polskim i rosyjskim, jest wskazanie elementów wspólnych i różniących w językowych obrazach jabłka - яблoки, gruszki — груши i śliwki - сливы. Badania wskazanych jednostek zostały przeprowadzone w oparciu o teorię językowego obrazu świata, rozwijaną przez takich polskich badaczy jak J. Bartmiński i R. Tokarski. Podstawę materiałową analizy stanowią: 1. dane leksykograficzne; 2. frazemy; 3. teksty literacko-publicystyczne. W ramach wystąpienia dużo uwagi poświęcamy elementom różnicujące obrazy w ramach wskazanych par, wskazując źródła wykrytych dyferencjacji. Ponadto szczegółowo omawiamy wskazane przez nas w odniesieniu do badanych jednostek konotacje. mgr Magdalena Trinder (Uniwersytet Rzeszowski): Korelacja między czynnikami płci i osobowości w procesie akwizycji języka drugiego/obcego, i ich wpływ na umiejętności receptywne. Jako część prowadzonego badania kwantytatywnego, autorka próbuje wykazać do jakiego stopnia czynniki takie jak płeć i osobowość są odpowiedzialne za sukces w procesie akwizycji języka drugiego/obcego. Odnosząc się do metod badawczych część artykułu poświęcona jest dyskusji na temat wyboru grup z uwzględnieniem różnych czynników mogących mieć wpływ na przyswajanie języka drugiego/obcego, zastosowanej metodologii oraz przedstawieniu sposobu przeprowadzenia badań, które zostały przygotowane w formie sondażu diagnostycznego z użyciem Turning Technologies. Do określenia typu osobowości wykorzystany został „Test osobowości” Karla Junga opracowany przez Richarda N. Stephensona (2012). Celem badania jest ukazanie korelacji pomiędzy wyżej wymienionymi czynnikami oraz analiza ich wpływu na przyswajanie języka drugiego/obcego w obszarze umiejętności receptywnych: słuchanie i czytanie. Zależność między badanymi zmiennymi oszacowano za pomocą współczynnika korelacji Pearsona, a otrzymane wartości korelacji z uwzględnieniem roli płci przedstawiono w podsumowaniu. dr Katarzyna Tryczyńska (Uniwersytet Wrocławski): Czy „glazen huizen” to nadal „szklane domy Żeromskiego”? Tłumacz a kulturowe uwarunkowania przekładu Przekład utworów wrośniętych w daną kulturę, odzwierciedlających jej specyfikę, a zatem odwołujących się w szczególny sposób do kodu kulturowego stanowiącego narzędzie komunikacji danej społeczności, stanowi dla tłumacza szczególne wyzwanie. W takich tekstach kultura obecna jest na wielu płaszczyznach, a jej nośnikami są elementy kulturowe. W niniejszym referacie uwaga zostanie poświęcona kulturowym uwarunkowaniom przekładu tekstów literackich, wynikającym z tego trudnościom przekładowym i rozwiązaniom przyjętym przez autorów niderlandzkich przekładów Ferdydurke W. Gombrowicza i Początku A. Szczypiorskiego. Zarysowane pola problemowe zostaną omówione w oparciu o analizę wyborów translatorskich dokonanych przez

niderlandzkich tłumaczy w odniesieniu do elementów kulturowych obecnych w wybranych utworach. Analiza ta pozwoli ponadto stwierdzić, czy i w jakim stopniu udało się im oddać couleur locale tekstów wyjściowych. dr Reinhold Utri (Uniwersytet Warszawski): Języki pluricentryczne na świecie Centra językowe istnieją w wielu państwach na całym świecie. Dotyczy to dobrze znanych języków, takich jak: angielski, francuski, hiszpański, niemiecki, arabski. Przyglądając się bliżej tym językom pluricentrycznym zauważymy, że istotne są w nich takie aspekty, jak: obszar występowania, stopień dominacji oraz tworzenie osobnych norm przez niektóre z tych centr. prof. dr hab. Zenon Weigt (Uniwersytet Łódzki): Współpraca lingwistyki stosowanej z pracodawcą - znak czasu? W nowej sytuacji gospodarczej Polski oraz ze względu na zmieniające się warunki na rynku pracy przed uczelnią wyższą stoją nowe zadania w kształceniu studentów oraz nawiązywania relacji z przyszłym pracodawcą studenta. Wymaga to ukierunkowania zainteresowania uczelni na potrzeby pracodawcy i rynku pracy. Z kolei pracodawca zainteresowany jest praktycznym ukształtowaniem absolwenta, co winno znaleźć odzwierciedlenie w tworzonych nowych programach nauczania oraz siatkach zajęć, nakierowanych na praktyczny profil studiów, co w dzisiejszym czasie nie jest zaskakujące nawet w kształceniu uniwersyteckim. W związku z powyższym powstaje wiele pytań, jaką ofertę dydaktyczną powinny zawierać kierunki filologiczne, na których jednym z przedmiotów jest lingwistyka stosowana. Referat sformułuje kilka kwestii służących spełnieniu oczekiwań pracodawcy pod względem wykształcenia absolwenta w ramach wspomnianej dyscypliny naukowej. prof. dr hab. Weronika Wilczyńska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu): Autonomia intelektualna neofilologa. O relacjach miedzy teorią a praktyką i roli dialogu w zawodach językowych Epoka współczesna naznaczona jest, jak wiadomo, postępującą specjalizacją, co przejawia się w sposób szczególny w humanistyce, rodząc konkretne wyzwania m.in. także w kształceniu neofilologicznym, a szerzej w komunikacji specjalistycznej. Przyjmujemy, iż neofilolog winien z jednej strony wykazywać się pogłębionym oglądem poszczególnych kwestii szczegółowych, zaś z drugiej strony powinien on również nie tracić z oczu szerszych uwarunkowań i powiązań właściwych zagadnieniom humanistycznym. Podejmując kwestię autonomii intelektualnej w naszej specjalności, skupimy się na roli dialogu w kształtowaniu się naszego podejścia do problemów zawodowych jako kwestii złożonych, dynamicznych i uwarunkowanych kontekstowo. Rolę wymiany intelektualnej zilustrujemy wypowiedziami filologów na jednym z forów internetowych, jednocześnie zastanawiając się nad ograniczeniami tego typu dyskusji. Dalej podejmiemy kwestię naszej wiedzy i doświadczenia w relacji do złożoności i dynamiki rzeczywistych problemów w ich naturalnym kontekście. dr hab. Ewa Zajdler (Uniwersytet Warszawski): Ekspozycja na język tonalny a wrażliwość słuchowa Tonalność języka chińskiego jest wyzwaniem dla użytkowników języków nietonalnych uczących się chińskiego w wieku dorosłym. Zważywszy na różnice częstotliwości, w których realizowany jest sygnał mowy w różnych językach, potencjał słyszenia nie przekłada się na taką samą wrażliwość dla wszystkich częstotliwości. Porównano wyniki dwukrotnego pomiaru przebiegu progu słyszalności w audiometrii tonalnej osób polskojęzycznych: przed rozpoczęciem uczenia się języka chińskiego i po kilkumiesięcznej ekspozycji na intensywny kurs języka. Wyniki badania poddane analizie jakościowej i ilościowej pozwalają przyjąć ten eksperyment za badanie pilotażowe wskazujące tendencje, potencjalne hipotezy i kierunek dalszych badań.