kwartalnik

BIULETYN 13 N STOW ARZYSZENIE ZDROWYCH MIAST POLSKICH WA

o

luty 2 0 0 5

Szanowni Państwo, Minął kolejny rok działalności Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich. Na Walnym Zgromadzeniu w lutym podsumowaliśmy nasze działania. Były sukcesy: konferencja Zdrowych Miast we Wrocławiu połączona z obchodami 10-ciolecia promocji zdrowia w tym mieście, szkolenie w Wadowicach, maraton Zdrowych Miast w Toruniu, dużo zgłoszeń i ciekawe programy nadesłane na konkurs grantów, rozpoczęcie przygotowań do projektu HEPRO, na który Zdrowe Miasta rejonu Morza Bałtyckiego będą ubiegać się o dofinansowanie z programu Unii Europejskiej INTERREG. Ale są też mniej optymistyczne fakty: ze Stowarzyszenia wystąpiły Łeba, Otwock i Gdańsk a żadne nowe miasto nie dołączyło do naszego grona. Czyżby nasz zapał i energia nie były już tak zaraźliwe jak na początku działalności? Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich służy pomocą, wsparciem, ma mobilizować i ułatwiać działania, ale program Zdrowe Miasta realizowany jest lokalnie i jego jakość zależy od zaangażowania i możliwości konkretnego miasta czy gminy. A to, co robimy w naszych Zdrowych Miastach tworzy obraz tego ruchu w Polsce. Dziękując w imieniu Zarządu Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich za absolutorium udzielone przez Walne Zgromadzenie, życzę Państwu wiele energii i zapału do codziennej pracy na rzecz zdrowia mieszkańców naszych miast i gmin. Iwona Iwanicka Prezes Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich

Spis treści Projekt HEPRO Granty Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich

str. 2 XIV Krajowa Konferencja Zdrowych Miast Polskich – Olsztyn Profilaktyka i promocja zdrowia ... – Łódź Światowy Dzień Zdrowia

str. 3 „Juniorzy Seniorom” – Bielsko Biała Medal dla Korzeniowskiego – Rabka Zdrój

str. 4 Rekreacja fizyczna ... – Skoczów

str. 5 Nietypowa lekcja komunikacji – Kalisz

str. 6 Akywni seniorzy – Joga – Szczecin Dzień bez Samochodu – Łódź

str. 7

Projekt HEPRO międzynarodowe narzędzie do opracowania profilu zdrowia społeczności lokalnej Projekt HEPRO powstał na bazie doświadczeń krajów skandynawskich, które opracowały ankietę do zbierania danych o zdrowiu, warunkach, jakości i stylu życia mieszkańców. Jest ona punktem wyjścia do stworzenia podobnego narzędzia w innych krajach nadbałtyckich.

Cele HEPRO: – zebranie danych o stanie zdrowia społeczności lokalnej w jednakowy sposób w kilkunastu Zdrowych Miastach z krajów regionu Morza Bałtyckiego, – analiza danych w sposób ujednolicony dla wszystkich miast uczestniczących w projekcie, – wykorzystanie danych do stworzenia profilu zdrowia społeczności lokalnej, – wykorzystanie profilu zdrowia społeczności lokalnej do planowania działań prozdrowotnych, – monitorowanie zmian w zdrowiu społeczności lokalnej poprzez zastosowanie tego samego narzędzia badawczego w kolejnych latach; – wykorzystanie wyników badań porównawczych z różnych lat do ewaluacji zastosowanych działań interwencyjnych. Projekt HEPRO ma być złożony jako wniosek do programu INTERREG III B finansowanego z funduszy Unii Europejskiej. Data złożenia aplikacji – 4 marca 2005 roku. W HEPRO wezmą udział: Litwa, Łotwa, Polska, Estonia, Dania, Norwegia, Szwecja, Centrum WHO dla miast Regionu Morza Bałtyckiego, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego w Kopenhadze i Wydział Medycyny Społecznej Uniwersytetu w Malmo. Kluczowym partnerem dla INTERREG IIIB będzie Rada Regionu Ostfold (Norwegia). Ze wstępnych deklaracji wynika, że programem zainteresowanych jest 42 partnerów (miast i instytucji) z 7 krajów. Z miast Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich Listy intencyjne deklarujące udział w programie złożyły: Chełm, Łódź, Olsztyn, Poddębice, Poznań, Wrocław.

Projekt HEPRO składa się z 3 elementów: 1. Opracowanie narzędzia do przygotowania profilu zdrowia społeczności lokalnej, zebranie danych dla wybranej losowo populacji osób dorosłych oraz ich analiza. 2. Wykorzystanie wniosków z raportu do opracowania lokalnej strategii działań na rzecz zdrowia mieszkańców. 3. HEPRO FORUM – współpraca partnerów zaangażowanych w projekt. Projekt zaplanowany został od czerwca 2005 roku do marca 2008 roku. Program INTERREG daje możliwość dofinansowania w wysokości 75% a duża liczba partnerów powoduje obniżenie kosztów jednostkowych. Całkowity koszt programu dla miasta to kwota ok. 55.000 euro, z czego 75% zostanie zrefundowane przez program INTERREG IIIB. Pozostałość to koszty, które pokryje miasto, ale w tym 13.000 euro to wartość naszej pracy. Czyli docelowo program będzie kosztował miasto ok. 1000 euro w ciągu 3 lat.

Granty Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich Na Walnym Zgromadzeniu Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich ogłoszono konkurs grantów na rok 2005. Tematy obowiązujące w 2005 roku to: Zdrowie matki i dziecka, Aktywizacja osób starszych, Edukacja proekologiczna społeczności lokalnych. O dofinansowanie swojego programu mogą starać się instytucje i organizacje z miast członkowskich Stowarzyszenia. Regulamin konkursu oraz wniosek znajdują się na stronie internetowej Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich: www.szmp.pl. Wnioski należy przesłać do Biura Stowarzyszenia do dnia 30 marca 2005 roku. Rozstrzygnięcie konkursu i ogłoszenie wyników planowane jest na Konferencji Zdrowych Miast Polskich w Olsztynie, 11 – 13 maja 2005 roku. Na wniosek Zarządu Stowarzyszenia, Walne Zgromadzenie zwiększyło kwotę przeznaczoną na konkurs do 30.000 zł.

2

BIULETYN nr 13

INFORMUJEMY • ZAPRASZAMY XIV Krajowa Konferencja Zdrowych Miast Polskich

PROFILAKTYKA I PROMOCJA ZDROWIA – współpraca NFZ i samorządów lokalnych

Olsztyn, 11-13 maja 2005

Łódź, 21-22 kwietnia 2005

Tegoroczna, XIV Konferencja Zdrowych Miast Polskich odbędzie się w Olsztynie w dniach 11-13 maja. Temat przewodni konferencji: Środowiskowe podejście do zdrowia jako podstawowy kierunek działań samorządów lokalnych w realizacji polityki społecznej. Rozpoczęcie zaplanowano na 11 maja o godz. 17.00 w Sali Kopernikowskiej Olsztyńskiego Zamku. Wystąpienia i wycieczki tematyczne odbędą się 12 i 13 maja. Planowane zakończenie konferencji 13 maja o godz. 13.00. Zakres tematyczny sesji plenarnych: • Zdrowie dzieci i młodzieży: ocena stanu zdrowia dzieci i młodzieży, programy promocji i edukacji zdrowotnej dla dzieci z rodzin ubogich, Sami dla siebie – programy aktywizujące dzieci i młodzież. • Zdrowie dorosłych: działania na rzecz osób niepełnosprawnych, promocja zdrowia w chorobach przewlekłych, programy nakierowane na główne czynniki ryzyka w chorobach niezakaźnych. • Nowatorskie rozwiązania...: wykorzystanie partnerstwa w realizacji polityki zdrowotnej gminy, • Profilaktyka uzależnień: aktywizacja grup społecznych zagrożonych wykluczeniem. • Ekologia a zdrowie. Miejsce Konferencji to Hotel Warmiński, www.hotel-warminski.com.pl (tu będą zakwaterowani uczestnicy i tu będą odbywać się obrady).

W dniach 21-22 kwietnia 2005 roku odbędzie się w Łodzi krajowa konferencja „Profilaktyka i promocja zdrowia – współpraca NFZ i samorządów lokalnych”. W roku 2004 na terenie całego kraju realizowane były 4 programy profilaktyczne finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Zakładały one aktywną rolę i wsparcie samorządów lokalnych. Unia Metropolii Polskich jest inicjatorem ogólnopolskiej konferencji skierowanej wszystkich środowisk i osób zaangażowanych w ich realizację. Ma ona służyć podsumowaniu działań podjętych w roku 2004, wyciągnięciu wniosków i wdrożeniu rozwiązań organizacyjnych, które przyczynią się do lepszego wykorzystania posiadanych środków finansowych. Tematyka konferencji: • Priorytety polityki zdrowotnej kraju (narodowe programy zdrowotne). • Realizacja programów profilaktycznych w 2004 roku finansowanych przez NFZ i samorządy lokalne: rak szyjki macicy, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP), rak piersi, choroby układu krążenia. • Rola samorządów lokalnych jako organizatora działań w sferze profilaktyki i promocji zdrowia. • Edukacja zdrowotna w programach profilaktycznych jako narzędzie do zmiany stylu życia. • Model ewaluacji zewnętrznej programów profilaktycznych. • Model ewaluacji ekonomicznej programów profilaktycznych. • Uzgodnienie sposobu zarządzania programami profilaktycznymi. Informacja o konferencji zamieszczona będzie na stronie internetowej Urzędu Miasta Łodzi www.uml.lodz.pl w dziale ZDROWIE oraz przesłana miast członkowskich Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich.

Światowy Dzień Zdrowia 7 kwietnia 2005 roku

Miasta członkowskie SZMP uprawnione są do zwolnienia jednej osoby z opłaty konferencyjnej pod warunkiem zgłoszenia wystąpienia.

luty 2005

Dzień utworzenia Światowej Organizacji Zdrowia - 7 kwietnia - obchodzony jest jako Światowy Dzień Zdrowia. Każdy rok ma swój temat ustalany przez Światową Organizację Zdrowia. W roku 2005 brzmi on „Niech każda matka i każde dziecko będą najważniejsi”.

2

CO SIĘ DZIEJE W NASZYCH MIASTACH Juniorzy Seniorom Bielsko Biała Celem programu „Juniorzy Seniorom” było zetknięcie młodzieży ze środowiskiem ludzi starszych, z czego płyną obustronne korzyści. Ludzie starsi w towarzystwie młodych znów czują się w centrum życia i możliwości, a młodzież poznaje spychaną często za pole ich widzenia starość, która jest przecież naturalnym etapem ludzkiego życia. Nauczyciele, uczniowie i pensjonariusze z Domów Pomocy Społecznej uczestniczyli w zajęciach przyrodniczo – zdrowotnych w okolicach Bielska-Białej. Dobór trasy wycieczki uwzględniał atrakcyjność jesiennej pory roku. Pierwsze zajęcia odbyły się 17 września 2004 roku i uczestniczyło w nich 30 pensjonariuszy z Domów Pomocy Społecznej: „Dom Nauczyciela”, „Soar”, „Hospicjum” z opiekunami, nauczycielami i młodzieżą – łącznie 47 osób. Drugie zajęcia zorganizowano 5 października 2004 roku dla pensjonariuszy z DPS „Samarytanin” i DPS dla ludzi starych przy ulicy Żywieckiej – 50 osób, w tym 30 pensjonariuszy. Program zajęć obejmował spacer wąwozem w miejscowości Rudzica, odpoczynek na kamieńcach nad Brennicą, obiad w Ustroniu i przejazd Małą Pętlą Beskidzką z przystankami w miejscach widokowych: Równica i zapora w Wiśle, a potem ognisko z pieczeniem kiełbasek, wspólne śpiewanie, pogawędki. Zgodnie z przewidywaniami, wiek uczestników nie przeszkodził we wzajemnym porozumieniu, które było wyczuwalne już od początku spotkania. Uczniowie wzruszyli seniorów otwartą postawą, sami zaś byli zaskoczeni wigorem i pogodą ducha starszych ludzi. Nawiązany został w ten sposób prawdziwy kontakt między młodzieżą a pensjonariuszami Domów Opieki Społecznej.

Uczestnicy programu „Juniorzy Seniorom” przy pustelni w „Wąwozie Wendelin”

Uczestnicy programu „Juniorzy Seniorom” na Równicy

Grupa pod schroniskiem na Równicy Pieczenie kiełbasek na ognisku na zakończenie rajdu w Dobce

Medal dla Korzeniowskiego Rabka Zdrój Zgodnie z wcześniejszą obietnicą do Rabki Zdroju przyjechał Robert Korzeniowski, patronujący Uczniowskiemu Klubowi Sportowemu „Korzeniowski”. Mistrz olimpijski spotkał się z dziećmi uprawiającymi lekkoatletykę oraz ich trenerami. Marek Szarawarski, jeden z organizatorów Spartakiady dla Niepełnosprawnych, odbywającej się w Rabce od 2003 r., wręczył znakomitemu sportowcowi złoty medal tej wyjątkowej olimpiady. Robert Korzeniowski od dawna jest związany z Rabką. Tam, będąc dzieckiem, leczył się w jednym z sanatoriów (gdzie do dziś można odszukać jego dane), natomiast przed dwoma laty objął patronat honorowy nad I Spartakiadą Niepełnosprawnych. – Kontakt z nim nawiązaliśmy na początku 2000 r., na jubileuszu 45-lecia TKKF – mówi Marek Szarawarski, dyrektor Zespołu Szkół przy Górnośląskim Ośrodku Rehabilitacji Dzieci w Rabce Zdroju. – Spotkanie to mieliśmy obiecane już od półtora roku – mówił prezes UKS „Korzeniowski”, Zbigniew Pistor. W Rabce prężnie działa 10 klubów sportowych pod jednym wspólnym szyldem, czyli pod patronatem wybitnego sportowca. W klubie istnieją m.in sekcje: lekkoatletyczna i snowboardowa. Znakomity chodziarz znalazł nawet sponsora dla młodych sportowców – firmę ubezpieczeniową – dzięki niemu młodzi rabczanie całkiem niedawno

4

BIULETYN nr 13

wzięli też udział w mityngu lekkoatletycznym w Spale, gdzie znajduje się kompleks sportowy, z którego korzystają przygotowujący się do zawodów najwyższej rangi wybitni sportowcy. – Zdobyliśmy tam 22 medale, w tym 9 złotych. Natomiast jako klub zajęliśmy pierwsze miejsce – mówił dumny prezes Pistor. Klub lekkoatletyczny „Korzeniowski” zrzesza 70 zawodników, zaś sekcja snowbordowa – 40. – Mamy 5 trenerów, których praca finansowana jest w ramach programu Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu po połowie z Urzędem Miasta w Rabce – dodaje Zbigniew Pistor.

Rekreacja fizyczna w dni wolne od pracy i nauki Skoczów Program „Rekreacja fizyczna w dni wolne od pracy i nauki” realizowany był cyklicznie, raz na miesiąc, w sobotę lub w niedzielę, od maja do grudnia 2004 roku. W maju odbyła się Spartakiada Integracyjna, w której uczestniczyli wszyscy uczniowie Szkoły Podstawowej Nr 6 i Gimnazjum Nr 3 w Pierśćcu, dzieci niepełnosprawne z Domu Pomocy Społecznej ze Strumienia oraz z Powiatowego Domu Pomocy Społecznej „Feniks” ze Skoczowa – łącznie z nauczycielami i opiekunami około 400 osób. Tak liczną rzeszę uczestników mogło pomieścić jedynie duże trawiaste boisko w centrum Pierśćca, na codzień wykorzystywane przez Ludowy Klub Sportowy „Błękitni” z Pierśćca. W czasie imprezy odbyły się zabawy integracyjne mające na celu pobudzić do ruchu wszystkich uczestników oraz zawody sportowo-rekreacyjne. Wśród konkurencji były tory przeszkód, takie jak jazda na rowerze między pachołkami, bieg z przejściem pod płotkiem, przewrotem w przód i rzutem piłką do celu, toczenie piłki między pachołkami kijem do uni-hocka i wiele innych. Drużyny były oczywiście mieszane – składały się z reprezentantów każdej klasy i dzieci niepełnosprawnych. Dzieciom niepełnosprawnym pomagano na różne sposoby, zagrzewano do walki, a każdy sukces sowicie nagradzano szczerymi brawami, co wytworzyło prawdziwie integracyjną atmosferę. W tym samym czasie, na sąsiednim boisku treningowym, gimnazjaliści rozgrywali mecze piłki nożnej, siatkówki, grano także w dwa ognie. Do wspaniałej atmosfery dziecięcych zawodów przyczynił się także zespół „Duo Secret” przyRzut piłeczką do celu Konkurencja z piłką i kijem do grywający podczas rywalizacji. uni-hocka Na zakończenie niepełnosprawni goście obdarowani zostali prezentami – zabawkami, kosmetykami i przyborami szkolnymi. Żegnając się obiecali przyjechać na kolejną Spartakiadę za rok. Na zakończenie roku szkolnego nauczyciele wraz z Radą Rodziców zorganizowali dla wszystkich klas rajd górski z Istebnej na Stożek. Dzieci cały dzień przebywały na świeżym powietrzu, podziwiały panoramę okolicznych pasm BeskiKrótki postój przed ostatnim Mecz finałowy pomiędzy du Śląskiego, uczyły się turystycznej etykiety góretapem trasy nauczycielami skich szlaków, określały kierunki, posługiwały się mapą. A to wszystko w trakcie 2-godzinnej trasy na Stożek, co samo w sobie stanowiło nie lada sprawdzian dla ich fizycznej kondycji. Wysiłek został nagrodzony smacznym posiłkiem, który czekał na wszystkich w schronisku. Był też czas na zabawę, a po całym dniu pełnym wrażeń, okazało się, że nie brak sił na zejście zielonym szlakiem do Wisły. Dla dzieci pozostających w czasie wakacji w domu zorganizowano w lipcu rajd pieszy z Ustronia na Równicę i przez Orłową zejście do Dobki, gdzie uczestnicy przy ognisku z nieodłącznymi kiełbaskami mogli pochwalić się nowo zdobytą wiedzą w mini quizie na temat przebytej trasy. Impreza dowiodła, iż wakacje można również spędzać ciekawie chodząc z grupą przyjaciół po górach, zaliczając kolejne szlaki turystyczne, zdobywając kolejne szczyty. W sierpniu odbył się Rajd Rowerowy wiodący malowniczymi trasami wśród stawów tzw. „Żabiego kraju”. Uczestnicy przejechali przez Zaborze do Gołysza, Chybia i przez Landek wrócili do Pierśćca. We wrześniu odbyły się Potyczki Rodzinne jako jedna z atrakcji III Biesiady Regionalnej. W Potyczkach startowały 4-osobowe drużyny (mama, tata + 2 dzieci) – reprezentujące wszystkie klasy Szkoły Podstawowej i Gimnazjum. W czasie Potyczek należało wykazać się sprawnością fizyczną w siedmiu konkurencjach nawiązujących do ludoluty 2005

4

wych tradycji. Nazwy poszczególnych konkurencji w miejscowej gwarze to: „Kulani kapusty”, „Wożyni trzosek z lasa”, „Gaszyni łognia ziymniokami”, Zwijani wełny”, „Sadzyni wajec”, „Zjodani chleba”, „Ciepani wajcami”. Drużyny rywalizowały między sobą w trzech grupach wiekowych. Wszyscy uczestnicy otrzymali dyplomy i nagrody – sprzęt sportowy: piłki, paletki, gry. W październiku dzieci, korzystając ze sprzyjającej jesiennej aury, uczestniczyły w wielu wycieczkach trasami Beskidu Śląskiego i Żywieckiego. Dzieci były na górze Żar, gdzie zwiedzały elektrownię szczytowo-pompową, przejechały Pętlą Beskidzką i wyszły na Ochodzitę, były w rezerwacie przyrody w Skoczowie na Kępie Wiślickiej, w Brennej – Jatne, gdzie uczyły się jazdy konnej. W listopadzie w ramach Pierścieckich Spotkań Sportowych odbył się w sali gimnastycznej Turniej w Koszykówkę o puchar dyrektora Gimnazjum Nr 3 w Pierśćcu. W grudniu odbył się Turniej Mikołajkowy w piłkę siatkową o puchar dyrektora Szkoły Podstawowej z udziałem 6 drużyn. W rozgrywkach uczestniczyła drużyna amatorów ze Skoczowa, uczniów gimnazjum, absolwentów, nauczycieli wychowania fizycznego, sportowców i strażaków. Puchar zdobyli nauczyciele wychowania fizycznego gminy Skoczów. Dzięki zrealizowanemu programowi nastąpiła lepsza integracja środowiska ze szkołą. Imprezy bowiem były masowe: uczestniczyli w nich mieszkańcy Pierśćca, uczniowie, nauczyciele, rodzice, dzieci niepełnosprawne. Wszystkie zajęcia przeprowadzone były na świeżym powietrzu, umożliwiały kontakt z przyrodą i uczyły zachowań proekologicznych. Podnosiły sprawność fizyczną i pomogły w kształtowaniu siły, wytrzymałości, zręczności i refleksu. Miały miejsce w terenie, w różnych warunkach pogodowych, hartowały więc organizm i podnosiły jego wydolność. Generalnie program przyczynił się do podniesienia zdrowotności uczestników, bowiem według WHO: „Zdrowie to nie tylko brak choroby lub niepełnosprawności, lecz stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego”. Wszystkie imprezy były wspaniałą zabawą, dodawały energii, a przede wszystkim wpływały na dobre samopoczucie uczestników.

Nietypowa lekcja komunikacji Kalisz W kaliskim Centrum Kultury i Sztuki odbyła się „Lekcja komunikacji” przygotowana przez Fundację Haliny Sroczyńskiej. Adresowana ona była do najmłodszych użytkowników dróg, czyli dzieci, gdyż to one często narażone są na potrącenie przez samochód i inne wypadki komunikacyjne. Statystyki nie napawają optymizmem. W wypadkach traci życie lub zostaje kalekami wiele dzieci. Należy więc robić wszystko, aby temu zapobiegać. Dobrym przykładem działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa na drogach była artystyczna lekcja komunikacji. W niekonwencjonalny sposób zaprezentowano prawidłowe i nieprawidłowe sposoby poruszania się po drodze. Promowano przy tym noszenie elementów odblaskowych. Był to dobry przykład nauki przez zabawę. Dzieci aktywnie uczestniczyły we wszystkich artystycznych działaniach, które odbywały się na scenie. Wiele konkursów przeprowadzano z udziałem zaproszonych gości: policjantów, pracowników straży pożarnej, lekarzy. Zadaniem dzieci było np. dobranie stroju odpowiedniego do danego numeru telefonu alarmowego. Goście opowiedzieli też o swojej pracy. Część programu przygotowały dzieci z Ośrodka SzkolnoWychowawczego dla Dzieci Słabosłyszących i Niedosłyszących w Kaliszu prezentując widowisko o ruchu ulicznym. Podczas imprezy rozstrzygnięto konkurs na najciekawsze hasło promujące noszenie odblasków. I miejsce zajęła Szkoła Podstawowa Nr 9. Ich hasło brzmiało: „Odblask świeci – chroni dzieci”. Miejsce II przypadło w udziale Szkole Podstawowej Nr 16 za hasło: „Noście odblaski zawsze i wszędzie, a wasza droga bezpieczna będzie”. Trzecie miejsce zajęło hasło „Teraz w modzie kółka, paski – chcesz być trendy, noś odblaski!”. Rozstrzygnięto również konkurs na najciekawszy strój odblaskowy. Na widowni znaleźli się m.in. przedstawiciele Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego, którzy chętnie wspierają tego typu działania, gdyż, jak podkreślają „choćby jedno uratowane życie ludzkie można uznać za sukces”. Lekcja komunikacji była jednym z elementów programu „Światełko na drogę”, którego celem jest podniesienie bezpieczeństwa użytkowników drogi, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci. Autorzy programu w formie zabawy wskazali dzieciom jak być widocznym na drodze, jak się po niej poruszać, aby bezpiecznie dotrzeć do szkoły i powrócić do domu. Podjęli się edukacji w zakresie przepisów ruchu drogowego i pierwszej pomocy przedlekarskiej. Wspólnie z Urzędem Miejskim Fundacja zajmie się malowaniem w pobliżu szkół piktogramów „Uwaga dzieci!”. We wszystkich kaliskich szkołach dzieci z klas 0-III otrzymały książeczki edukacyjne pokazujące bezpieczne poruszanie się po drogach. W realizację programu włączyły się: Urząd Miasta Kalisza, Starostwo Powiatowe, Wydział Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji, Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego, ratownicy medyczni karetek pogotowia ratunkowego.

6

BIULETYN nr 13

Aktywni seniorzy – JOGA

Dzień bez Samochodu

Szczecin

Łódź

Celem programu „Aktywni seniorzy” była aktywizacja i poprawa sprawności fizycznej oraz jakości życia osób starszych. Realizowany był on w październiku i listopadzie 2004 roku w Szczecinie. Program składał się z kilku elementów: wykładu, 2 seminariów, cyklu ćwiczeń oraz opracowania broszury. Podczas wykładu pt. „Joga – sprawność w złotym wieku” poruszono następujące zagadnienia: dobroczynne działanie asan, system oddechowy w jodze, transformacja negatywnych nawyków w kontekście ćwiczeń jogi, pozytywne nastawienie umysłu do siebie, otoczenia i życia, rezultaty uprawiania jogi. W wykładzie uczestniczyło ponad 800 osób – głównie słuchaczy Szczecińskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Wykład zwiększył wiedzę i świadomość uczestników, przyczynił się do ich aktywizacji i wspólnego rozwiązywania problemów zdrowotnych Tematy poruszone w czasie wykładu kontynuowano podczas 2 seminariów: „Uzdrawiająca moc jogi” oraz „Życiodajna dieta w jodze”. Wzięło w nich udział ponad 110 osób. W formie dyskusji z prelegentem omówiono temat zdrowej żywności, diety, medytacji, koncentracji ciała i umysłu, aktywności fizycznej i psychicznej w wieku starszym. Najbardziej aktywnym i wytrwałym słuchaczom zaproponowano cykl ćwiczeń – 5 spotkań po 1,5 godziny, które obejmowały ćwiczenia ogólnoruchowe, usprawniające, relaksujące, oddechowe, techniki medytacji i koncentracji umysłu. Wzięło w nich udział 75 osób. Aby dotrzeć do szerokiego grona odbiorców i utrwalić wiadomości przekazane na wykładach i seminariach, opracowano broszurę, która otrzymali wszyscy uczestnicy programu. Uczestnicy programu „Aktywni seniorzy – joga” uzyskali podstawowe informacje na temat zdrowego trybu życia i aktywności fizycznej w wieku starszym, praktycznie poprawili swoją sprawność fizyczną i psychiczną, posiedli wiedzę i doświadczenie z zakresu filozofii jogi, technik oddechowych i ich oddziaływania na sferę psychiki i emocji. Duże zainteresowanie uczestników i chęć udziału w kolejnych zajęciach świadczą, że program odpowiada na zapotrzebowanie i zainteresowania ludzi starszych. Zaplanowano już kolejne przedsięwzięcia o tej tematyce.

luty 2005

22 września obchodziliśmy Dzień bez Samochodu. Była to część Tygodnia Mobilności, który promuje bezspalinowe środki transportu oraz zbiorowe środki transportu, mniej szkodliwe dla środowiska. Wydział Zdrowia Publicznego Urzędu Miasta Łodzi ogłosił z tej okazji konkurs „Rowerem do pracy”, w którym wzięły udział przedsiębiorstwa. Należało skłonić jak największą liczbę pracowników, by 22 września spróbowali odmienić swoje nawyki i przyjechać do pracy rowerem. Przedsiębiorstwa, które wykazały się największą skutecznością prozdrowotnej perswazji, zostały nagrodzone karnetami do Parku Wodnego. W najlepszym z nich, do pracy na rowerze przyjechało ponad 60% pracowników. W ramach promocji transportu zbiorowego, MPK Łódź otworzyło niedostępne na codzień bramy swoich zajezdni i zwykłym mieszkańcom dało poznać kulisy tramwajowego świata. Pod opieką przewodników dowiedzieć się było można wszystkiego co istotne – lub tylko ciekawe – o 3 łódzkich zajezdniach tramwajowych. Ale to nie koniec atrakcji ze strony MPK Łódź – wspólnie z Zarządem Dróg i Transportu zaprezentowało ono swoją historię w postaci parady zabytkowych tramwajów, które przejechały ulicami naszego miasta. Na pętli przy ul. Północnej można było zwiedzać zabytkowe wagony tramwajowe. Wszystkie atrakcje w ramach Dnia bez Samochodu oczywiście bez biletów. Promując poruszanie się bez samochodu Towarzystwo Inicjatyw Europejskich wydało mapę tras rowerowych Łodzi i okolic. Zawiera ona 10 tras rowerowych oraz szczegółowy wykaz ich połączeń z trasami dojazdowymi, co z pewnością trafi w oczekiwania rowerowych turystów. W Tygodniu Mobilności oddano do użytku 8 stojaków rowerowych w rejonie przejścia podziemnego w centrum Łodzi. Montaż nadzorowany był przez Zarząd Dróg i Transportu. Obchody Dnia bez Samochodu zakończyła nietypowa – bo rowerowa – manifestacja zorganizowana przez Towarzystwo Inicjatyw Europejskich. Jej uczestnicy zatrzymali się w Pasażu Schillera, gdzie odbył się festyn okolicznościowy z udziałem władz miasta Łodzi. Jego kulminacją było rozstrzygnięcie konkursów „Z migawką po nagrodę” oraz „Rowerem do pracy”. Emocje podgrzały nieodłączne w przy takich okazjach zespoły muzyczne.

6

LISTA KOORDYNATORÓW LOKALNYCH STOWARZYSZENIA ZDROWYCH MIAST POLSKICH BIAŁYSTOK

Kazimierz ROMANOWSKI

tel. (0 85) 74 89 845

BIELSKO BIAŁA

Alina KOBIELA

tel. (0 33) 49 71 720 (715)

CHEŁM

Joanna LIS

tel. (0 82) 56 53 622, fax 56 35 42

CHOJNICE

Katarzyna KARPUS

tel. (0 52) 39 74 033

CHOCIANÓW

Beata ROLSKA

tel. (0 76) 81 85 020 w. 24, fax 81 85 061

Wydawca: Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich

CIECHOCINEK

Halina MIEDZIŃSKA

tel. (0 54) 416 18 00

CIESZYN

Aleksander DORDA

tel. (0 33) 852 07 01 w. 276, fax 852 12 43

CIECHANÓW

Eugeniusz SADOWSKI

tel. (0 23) 672 32 41, fax 672 29 63

Redakcja: Iwona Iwanicka Skład: Studio Garamond Druk: IBI GRAF

GIŻYCKO

Dorota ŁABUZ

tel. (0 87) 428 52 31, fax 428 52 41

GŁOGÓW

Beata GORNOSTAJ

tel. (0 76) 726 55 32

GRUDUSK

Jacek OGLĘCKI

tel. (0 23) 671 50 12

INOWROCŁAW

Sławomir SZELIGA

tel. (0 52) 35 55 255

JAWORZNO

Anna GRELOWSKA

tel. (0 32) 618 17 53

KALISZ

Wincenty PAWLACZYK

tel. (0 62) 765 44 01, fax 504 97 76

Biuro Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich 90-113 Łódź ul. Sienkiewicza 5 tel./fax (0 48 42) 633 13 44 www.szmp.pl

KOMAŃCZA

Stanisław BIELAWKA

tel. (0 13) 46 77 031

KONSTANTYNÓW ŁÓDZKI Dorota ŁUCZYŃSKA

tel. (0 42) 211 11 30

nakład 1000 egz.

KOŹMIN

Urząd Miasta i Gminy Koźmin tel. (0 64) 721 65 90, fax 721 67 56

KRAKÓW

Stanisława URBANIAK

tel. (0 12) 61 61 580, 61 61 513

LEGNICA

Dorota PURGAL

tel./fax (0 76) 72 12 102, tel. 72 12 115

LESZNO

Marcin BŁASZKOWSKI

tel. (0 65) 52 98 115

LUBAŃ

Małgorzata GRZESIAK

tel. (0 75) 722 25 41

ŁOMŻA

Józef BABIEL

tel. (0 86) 216 24 63

ŁÓDŹ

Iwona IWANICKA

tel./fax (0 42) 638 47 37

OLSZTYN

Monika MICHNIEWICZ

tel. (0 89) 521 49 00

PODDĘBICE

Teresa SOSNOWSKA

tel. (0 43) 678 44 66, fax 678 39 95

POZNAŃ

Ewelina MUSZYŃSKA-PLEWA tel. (0 61) 878 54 81

RABKA ZDRÓJ

Marek SZARAWARSKI

tel. (0 18) 267 73 49, tel./fax 26 80 347

RUDA ŚLĄSKA

Barbara HARCZYŃSKA

tel. (0 32) 24 86 281 wew. 138, fax 248 73 48

RZESZÓW

Marek KOBERSKI

tel. (0 17) 862 28 10, fax 862 26 41

SKOCZÓW

Małgorzata PIETRAS

tel. (0 33) 853 38 54 w. 113, fax 53 38 33

ŚREM

Jan MIELOSZYŃSKI

tel. (0 61) 28 35 461, fax 28 35 225

ŚWIDNIK

Tomasz SZYDŁO

tel. (0 81) 751 76 03

SZCZECIN

Marta GIEZEK

tel. (0 91) 42 45 674, fax 42 20 069

TARNÓW

Bożena KOZIOŁ

tel. (0 14) 631 28 34, 631 28 37

TOMASZÓW MAZ.

Krystyna MICHALAK

tel. (0 44) 724 23 11

TORUŃ

Zbigniew FIDEREWICZ

tel. (0 56) 611 87 34

TUREK

Urząd Miasta Turek

tel. (0 63) 278 41 40, fax 278 56 74

TYCHY

Krystyna RUMIENIUCH

tel. (0 32) 227 20 21, fax 227 42 48

USTROŃ

Barabara JOŃCA

tel. (0 33) 857 93 14, fax 857 93 30

WADOWICE

Stanisława WODYŃSKA

tel. (0 33) 873 18 11, fax 873 18 15

WIELUŃ

Tomasz WOLNIACZYK

tel. (43) 886 02 44

WROCŁAW

Marzena KRYSA

tel./fax (0 71) 340 79 15

ZGIERZ

Jolanta ŚWIDERSKA

tel. (0 42) 716 28 54 w.227, fax 716 30 16