1

LEASING

Kodeks cywilny 2





Art. 7091. Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. Art. 7092. Umowa leasingu powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.

Kryteria klasyfikacji leasingu  

  

  

Liczba podmiotów występujących w transakcji Czas trwania umowy w stosunku do okresu ekonomicznej użyteczności Charakter zobowiązań wynikających z zawartej umowy Rodzaj dóbr będących przedmiotem leasingu Obowiązki przejęte przez strony umowy Kryterium zwrotu kosztów Czas trwania umowy Opcje zawarte w umowie









Lakoniczność zapisów art. 3 ust 4-5 uor Uchwała nr 2/08 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 11.03.2008 r. w sprawie przyjęcia krajowego standardu rachunkowości nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa„ (Dz. Urz. Min. Fin. z 2008 r. nr 4, poz. 35) a potem Uchwała nr 16/11 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 13.12.2011 r. w sprawie przyjęcia znowelizowanego Krajowego Standardu Rachunkowości nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa„ (Dz. Urz. Min. Fin. z 2011 r. nr 9, poz. 52) MSR 17

Zastosowanie KSR 5 



 





Standard dotyczy wszystkich rodzajów umów leasingu, nazwanych w Kodeksie cywilnym, najmu i dzierżawy oraz wszelkich umów o podobnym charakterze, których przedmiotem są środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, z wyjątkiem umów wynikających z przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji. Stosuje się go do umów leasingu, które powodują przeniesienie na korzystającego prawa do użytkowania aktywów, nawet jeśli na finansującym nadal ciąży obowiązek wykonywania znaczących usług związanych z obsługą lub użytkowaniem takich aktywów. Nie stosuje się Standardu: a) do wyceny nieruchomości będących w posiadaniu korzystających jako inwestycje w nieruchomości {(wycenia się je zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 1a Ustawy)}, b) do wyceny inwestycji w nieruchomości oddanych przez finansującego w leasing operacyjny {(wycenia się je zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 1a Ustawy)}, c) do umów, które są umowami o świadczenie usług i nie powodują przeniesienia prawa do użytkowania aktywów między stronami.

Umowa leasingu 

Jest to umowa leasingu nazwana w kodeksie cywilnym, a także każda inna umowa zawarta na czas oznaczony, na mocy której jedna ze stron, zwana "finansującym", oddaje do odpłatnego używania1) albo używania i pobierania pożytków drugiej stronie, zwanej "korzystającym" przedmiot leasingu, którym są składniki aktywów, jak np. nieruchomości, urządzenia, maszyny, środki transportu, wartości niematerialne i prawne. Umowami leasingu w rozumieniu Standardu są zatem również nazwane w kodeksie cywilnym umowy najmu i dzierżawy, zawarte na czas oznaczony. W zakres umowy leasingu mogą również wchodzić dodatkowe (zależne) świadczenia związane z przedmiotem leasingu, jak np. utrzymanie lokali w stanie zdatnym do użytku (np. ogrzewanie, oświetlenie, woda, funkcjonowanie wind, utrzymanie czystości, ochrona) lub zapewnienie serwisu technicznego, oddanych w leasing maszyn i urządzeń. W rozumieniu Standardu okres leasingu wynosi co najmniej 12 miesięcy.

Nowość KSR 



Umowa najmu - w rozumieniu Standardu jest to umowa, przez którą wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas nieoznaczony (tzn. taki, który nie jest określony w umowie), a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Umowa dzierżawy - w rozumieniu Standardu jest to umowa, przez którą wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

UOR 8 







4. Jeżeli jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze stron, zwana dalej "finansującym", oddaje drugiej stronie, zwanej dalej "korzystającym", środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, środki te i wartości zalicza się do aktywów trwałych korzystającego, jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z następujących warunków: 1) przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na który została zawarta, 2) zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia, 3) okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego lub prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu. Prawo własności przedmiotu umowy może być, po okresie, na jaki umowa została zawarta, przeniesione na korzystającego,

UOR 9



"4) suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu. Do sumy opłat nie zalicza się płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli korzystający pokrywa je niezależnie od opłat za używanie,"

uor 10







5) zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie, 6) przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający, 7) przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego. Może on być używany wyłącznie przez korzystającego, bez wprowadzania w nim istotnych zmian.

UOR 11





"5. W przypadku spełnienia co najmniej jednego z warunków określonych w ust. 4, oddane do używania korzystającemu środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne zalicza się u finansującego do aktywów finansowych odpowiednio jako inne długoterminowe bądź krótkoterminowe aktywa." 6. W przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe korzystającego nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania w myśl art. 64 ust. 1, to może on dokonywać kwalifikacji umów, o których mowa w ust. 4, według zasad określonych w przepisach podatkowych i nie stosować ust. 4 i 5.

Operacyjny u korzystajacego

Leasing operacyjny - ewidencja u finansującego

Leasing finansowy - ewidencja u korzystającego

W przypadku umowy leasingu finansowego, która również dla celów podatkowych stanowi umowę leasingu finansowego

Leasing finansowy - ewidencja u finansującego

W przypadku umowy leasingu finansowego, która również dla celów podatkowych stanowi umowę leasingu finansowego,

Przykład    



Założenia umowa na 3 lata Wartość środka trwałego 50.000 Rata miesięczna 1250 netto +23% VAT Rata roczna 1250*12 = 15.000

Operacyjny Ewidencja u finansującego Środki trwałe Sp. 50 000

50 000 1)

201 Rozrachunki z odbiorcami 3) 1 538 1 538 4)

070 Umorzenie środków trwałych 12 500 5)

Ewidencja pozabilansowa Należności z tytułu leasingu 1a) 52 704 1 538 4a)

Środki trwałe przekazane w leasing 1) 50 000

700 Przychody ze sprzedaży produktów 1 250 3)

406 Amortyzacja 5) 12 500

130 Rachunek bieżący 4) 1 538

222 VAT należny 288 3)

Operacyjny Ewidencja u korzystającego 202 Rozrachunki z dostawcami 1 538 2)

Rozliczenie zalupu usług 2) 1 538 1 250,00 3) 288 3a)

Rozliczenie kosztów

Konta kosztów wg typów działalności 221 VAT naliczony 4) 1 250,00 3a) 288

1 250 4)

402 Usługi obce 3) 1 250

Ewidencja pozabilansowa Środki trwałe obce 1) 50 000

130 Rachunek bieżący

kalkulacja IRR rok przepływy 0 -50000 wartość początkowa przedmiotu leasingu 1 15000 raty leasingowe 2 15000 3 15000 4 15000 7,713847% IRR

Rok [1] Pierwszy Drugi Trzeci Czwarty Suma

Zobowiązani e na początek okresu [2] 50 000,00 38 856,92 26 854,29 13 925,79 -

Rata [3] 15 000 15 000 15 000 15 000 60 000

Spłata kapitału Zobowiązanie na Koszty finansowe okresu w okresie koniec okresu [4] = 7,7138% z [2] [5] = [3] - [4] [6] = [2] - [5] 3 856,92 11 143,08 38 856,92 2 997,36 12 002,64 26 854,29 2 071,50 12 928,50 13 925,79 1 074,21 13 925,79 0,00 10 000 50 000 -

Finansowy Ewidencja u finansującego Rozliczenie zakupu Sp. 50 000 50 000 1)

Rozrachunki z tytułu leasingu 1) 50 000 11 143,08 3)

201 Rozrachunki z odbiorcami 3) 18 450 18 300 4)

Ewidencja pozabilansowa Środki trwałe przekazane w leasing 1a) 50 000

700 Przychody ze sprzedaży produktów 3 856,92 3)

3a)

Odsetki należne 3 856,92 10 000 2)

130 Rachunek bieżący 4) 18 450

222 VAT należny 3 450 3)

Finansowy Ewidencja u korzystającego Rozrachunki z tytułu leasingu 3) 11 143,08 50 000 1)

Środki trwałe przyjęte w leasing 1) 50 000

202 Rozrachunki z dostawcami 4) 18 450 18 450 3)

751 Koszty finansowe 3) 3 856,92

070 Umorzenie środków trwałych przyjętych w leasing 12 500 5)

Ewidencja pozabilansowa Odsetki do zapłacenia 2) 10 000 3 856,92 3a)

130 Rachunek bieżący 18 450 4)

221 VAT naliczony 3) 3 450

406 Amortyzacja 5) 12 500

Prezentacja 

Problem prezentacji przychodów w podmiotach, które świadczą usługi o charakterze leasingowym

 



Finansujący wykazuje w rachunku zysków i strat należną za dany okres: łączną kwotę opłat leasingowych z tytułu leasingu operacyjnego ujętych jako przychód operacyjny, amortyzację przedmiotów leasingu operacyjnego oraz część odsetkową opłat leasingowych z tytułu leasingu finansowego,

W celu lepszego dostosowania do potrzeb użytkowników części A-F rachunku zysków i strat w wariancie kalkulacyjnym, sporządzanego przez finansującego, zaleca się zgodnie z art. 50 ust. 1 Ustawy, jego odpowiednie przystosowanie do specyfiki działalności leasingowej. W załączniku 1 do Standardu podaje się jedno z możliwych rozwiązań w tym zakresie.

Prezentacja 

    

       

Przykład dostosowania części A-F rachunku zysków i strat (wariant kalkulacyjny) do specyfiki jednostek prowadzących działalność leasingową A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, w tym: od jednostek powiązanych: I. Przychody netto ze sprzedaży usług leasingu Ia. Przychody finansowe z tytułu leasingu finansowego II. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów oraz zysk ze sprzedaży przedmiotów leasingu B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów w tym jednostkom powiązanym: I. Amortyzacja i inne koszty dotyczące oddanych w leasing aktywów II. Wartość sprzedanych towarów i materiałów oraz strata na sprzedaży przedmiotów leasingu III. Koszty finansowe obsługi zakupu przedmiotów leasingu (niezwiększające wartości przedmiotów leasingu) C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A-B) D. Koszty sprzedaży E. Koszty ogólnego zarządu F. Zysk (strata) ze sprzedaży (C-D-E).

U finansującego Rachunek zysków i strat (tys. PLN)

Za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2010

2009

I

Przychody z tytułu odsetek

169262

178532

II

Koszty odsetek

-84423

-104136

III

Wynik z tytułu odsetek (I-II)

84839

74396

IV

Przychody z tytułu prowizji i opłat

29489

39038

V

Koszty z tytułu prowizji i opłat

-74

-247

VI

Wynik z tytułu prowizji i opłat (IV-V)

29415

38791

Należności z tytułu leasingu finansowego 2010 Należności brutto z tytułu leasingu finansowego o terminie zapadalności: Nie dłuższym niż 1 rok Od roku do 5 lat Powyżej 5 lat Niezrealizowane przyszłe przychody finansowe z tytułu leasingu finansowego: Nie dłuższym niż 1 rok Od roku do 5 lat Powyżej 5 lat Bieżąca wartość przyszłych rat leasingu finansowego Bieżąca wartość przyszłych rat leasingu finansowego o terminie zapadalności: Nie dłuższym niż rok Od roku do 5 lat Powyżej 5 lat

2009

Podatek dochodowy - KUP 28 









Podatnik, który korzysta z samochodu na podstawie umowy leasingu operacyjnego ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów: wszystkie opłaty, które ponosi z tytułu umowy leasingu, np. opłatę wstępną (tzw. czynsz inicjalny), raty, prowizje, opłaty manipulacyjne, umowne odsetki, etc., wydatki związane z bieżącą eksploatacją tego samochodu, np. zakup paliwa, wymianę oleju, przeglądy techniczne, konserwację, naprawy, etc. (wydatki na remont powypadkowy można jednak zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów tylko wówczas, gdy samochód został objęty ubezpieczeniem dobrowolnym), składki ubezpieczeniowe, jeżeli na podstawie umowy opłaca je korzystający (w przypadku samochodu osobowego w wysokości nieprzekraczającej ich części ustalonej w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 euro w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia). VAT naliczony przy zakupie usług leasingu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony (wynikający z faktury) w części, w której zgodnie przepisami VAT nie podlega odliczeniu (art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a) tiret drugie

29

Do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się – l.operacyjny 









odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od przedmiotu leasingu (prawo do amortyzacji przysługuje bowiem finansującemu), kaucji zwrotnej, zwanej czasem depozytem gwarancyjnym (równocześnie kaucja zwrotna nie stanowi przychodów finansującego). Korzystający nie ma obowiązku korygowania kosztów uzyskania przychodów, w przypadku: rozwiązania umowy leasingu przed terminem, na jaki została zawarta cesji praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu na osobę trzecią

Podatek dochodowy - KUP 30 











Podatnik, który korzysta z samochodu na podstawie umowy leasingu finansowego ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów: odpisy amortyzacyjne (w przypadku samochodu osobowego od wartości nieprzekraczającej równowartość 20.000 euro), których dokonuje na zasadach określonych w ustawie o PDOF/P, stosując metodę liniową amortyzacji przy użyciu stawek podstawowych (obniżonych, podwyższonych lub indywidualnych), a w przypadku samochodów ciężarowych również metodę degresywną bądź jednorazowego odpisu amortyzacyjnego (samochody osobowe ustawodawca wyłączył z amortyzacji degresywnej i z amortyzacji jednorazowej), część odsetkową opłat leasingowych, np. część opłaty wstępnej, która nie stanowi spłaty wartości początkowej, część odsetkową rat miesięcznych, prowizje i opłaty manipulacyjne, wydatki związane z bieżącą eksploatacją tego samochodu, np. zakup paliwa, wymianę oleju, przeglądy techniczne, konserwację, naprawy, etc. (wydatki na remont powypadkowy można jednak zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów tylko wówczas, gdy samochód został objęty ubezpieczeniem dobrowolnym, składki ubezpieczeniowe, jeżeli na podstawie umowy opłaca je korzystający (w przypadku samochodu osobowego w wysokości nieprzekraczającej ich części ustalonej w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 euro w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia). Trzeba pamiętać, że do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się kaucji zwrotnej (depozytu gwarancyjnego).

VAT 31 











Art. 7. 1. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: 1) przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie; 2) wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione; 3) wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej; 4) wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta; 5) ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

VAT 32



Art. 8. 1. Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, ……….

Istota leasingu zwrotnego 

Na transakcję leasingu zwrotnego składają się - w świetle Kodeksu cywilnego - dwie umowy: sprzedaży określonych składników aktywów i oddania tych składników w leasing sprzedającemu przez nabywcę. Pierwszym etapem transakcji leasingu zwrotnego jest zbycie przedmiotu umowy przez jego dotychczasowego właściciela finansującemu, który następnie - w drugim etapie - oddaje nabyte składniki aktywów do używania korzystającemu, którym jest zbywca, na zasadach leasingu operacyjnego lub finansowego. Zazwyczaj przedmiot umowy pozostaje cały czas pod kontrolą zbywcy (jednocześnie korzystającego), zmienia się jedynie podmiot będący właścicielem tych aktywów. Zgodnie z zasadą przewagi treści ekonomicznej nad formą prawną obydwie umowy rozpatrywane są dla celów księgowych łącznie.

Sprzedaż przedmiotu umowy leasingu zwrotnego przez korzystającego 

   



 

 



Pierwszy etap transakcji leasingu zwrotnego - u zbywcy przedmiotu umowy - ujmuje się tak samo, jak typową umowę sprzedaży, na przykład środka trwałego: - sprzedaż środka trwałego: Wn konto "Pozostałe rozrachunki" - wartość brutto, Ma konto "Pozostałe przychody operacyjne" - wartość netto, Ma konto "Rozrachunki publicznoprawne - VAT" (jeżeli brak podstaw do nie naliczenia VAT) Oraz - cena nabycia (koszt wytworzenia) sprzedanego środka trwałego (środka trwałego w budowie): Wn konto "Pozostałe koszty operacyjne", Ma konto "Środki trwałe" (wartość netto) lub Ma konto "Środki trwałe w budowie". W przypadku pierwszego etapu transakcji leasingu zwrotnego, zbywca przedmiotu umowy wykazuje wyłącznie zysk lub stratę na transakcji. W sensie ekonomicznym nie dochodzi do typowej umowy sprzedaży. Przyjęcie sprzedanego środka trwałego do użytkowania na podstawie umowy leasingu i dalsza jego ewidencja zależą od klasyfikacji leasingu i wyniku na sprzedaży.

Operacyjny leasing zwrotny: ewidencja u korzystającego 





Jeżeli umowa leasingu ma charakter leasingu operacyjnego, a transakcja sprzedaży została przeprowadzona przy zastosowaniu cen odpowiadających wartości rynkowej przedmiotu leasingu (co dotyczy ceny sprzedaży i opłat leasingowych), to ewentualne zyski lub straty ze sprzedaży przedmiotu leasingu wpływają u korzystającego na wynik finansowy okresu sprzedaży. Jeżeli jednak poniesioną na sprzedaży przedmiotu leasingu stratę rekompensują przyszłe opłaty leasingowe, niższe od rynkowych, to stratę rozlicza się w czasie (Wn konto "Pozostałe rozliczenia międzyokresowe", Ma konto "Pozostałe przychody operacyjne") i odpisuje proporcjonalnie do opłat leasingowych w koszty (Wn konto "Koszty działalności", Ma konto "Pozostałe rozliczenia międzyokresowe") przez okres leasingu. O ile - na odwrót - cena sprzedaży przewyższa wartość rynkową przedmiotu leasingu, to kwotę przekraczającą wartość rynkową (Wn konto "Pozostałe koszty operacyjne", Ma konto "Rozliczenie międzyokresowe przychodów") rozlicza się w czasie przez okres trwania leasingu, odpowiednio rozliczając opłaty leasingowe (Wn konto "Rozliczenia międzyokresowe przychodów", Ma konto "Koszty działalności").

Finansowy leasing zwrotny: ewidencja u korzystającego 

 

 

 



Jeżeli umowa leasingu ma charakter leasingu finansowego, to zysk lub strata na sprzedaży przedmiotu leasingu - jeżeli jest to kwota istotna wymaga rozliczenia w czasie przez okres leasingu. Następuje wtedy zapis: - zysk: Wn konto "Pozostałe koszty operacyjne", Ma konto "Rozliczenia międzyokresowe przychodów", - strata: Wn konto "Pozostałe rozliczenia międzyokresowe", Ma konto "Pozostałe przychody operacyjne". Wartość przedmiotu leasingu koryguje się o zysk lub stratę na sprzedaży (Wn konto "Środki trwałe", Ma konto "Rozliczenia międzyokresowe kosztów" lub Wn konto "Rozliczenia międzyokresowe przychodów", Ma konto "Środki trwałe"), co odpowiednio wpływa na wysokość amortyzacji. Ewentualne saldo rozliczeń z finansującym z tego tytułu - pozostające po zakończeniu umowy leasingu - wpływa na pozostałe przychody lub koszty operacyjne.

Ujęcie leasingu zwrotnego u nabywcy/finansującego 





Nabywca/finansujący ujmuje umowę leasingu zwrotnego w taki sam sposób, jak każdą umowę leasingu (tak jakby umowa leasingu nie była częścią transakcji obejmującej sprzedaż składnika aktywów i leasing zwrotny). W przypadku, gdy umowa leasingu zwrotnego ma charakter leasingu operacyjnego, przedmiot umowy zalicza się do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych finansującego. Finansujący wykazuje przychody z tytułu opłaty leasingowej oraz amortyzuje przedmiot leasingu w sposób omówiony w rozdziale V Standardu. W przypadku gdy umowa leasingu zwrotnego ma charakter leasingu finansowego, nabywca/finansujący wykazuje zobowiązanie wobec korzystającego z tytułu nabycia przedmiotu umowy, a jednocześnie aktywa finansowe w wartości inwestycji leasingowej netto. Nabywca/ finansujący nie ujmuje przedmiotu leasingu w swoich księgach rachunkowych, ponieważ nie sprawuje nad nim kontroli (kontrola nad składnikiem aktywów pozostaje u korzystającego). Nabywca/finansujący ujmuje należność z tytułu leasingu finansowego, wycenioną według zasad ogólnych (omówionych w rozdziale VII Standardu), oraz wykazuje część odsetkową opłaty podstawowej jako przychody z tytułu leasingu finansowego.

MSR 17- cel   









MSR 17 – leasing KIMSF 4 – ustalenie, czy umowa zawiera leasing SKI 15 – leasing operacyjny, specjalne oferty promocyjne Celem standardu MSR 17 jest określenie prawidłowych zasad rachunkowości obowiązujących leasingobiorców i leasingodawców i zakresu ujawnianych informacji dotyczących leasingu. Niniejszy standard powinien być stosowany w rachunkowości wszystkich rodzajów leasingu, z wyjątkiem: a) umów leasingowych dotyczących poszukiwania lub wykorzystywania minerałów, ropy naftowej, gazu ziemnego oraz analogicznych nieodnawialnych zasobów oraz b) umów licencyjnych dotyczących takich pozycji jak filmy kinowe, nagrania wideo, sztuki teatralne, rękopisy, patenty i prawa autorskie.

MSR 17- zakres 

Standard nie powinien być jednak stosowany jako podstawa do wyceny:  nieruchomości

inwestycyjnych posiadanych przez leasingobiorców na podstawie umów leasingu, które są wykazywane jako nieruchomości inwestycyjne (zob. MSR 40 „Nieruchomości inwestycyjne”),  nieruchomości inwestycyjnych oddanych w leasing na podstawie umów leasingu operacyjnego (zob. MSR 40 „Nieruchomości inwestycyjne”).

MSR 17- Definicje i klasyfikacje leasingu 

Definicja leasingu 



Umowa leasingowa jest to umowa, na mocy której w zamian za opłatę lub serię opłat, leasingodawca przekazuje leasingobiorcy prawo do użytkowania danego składnika aktywów przez uzgodniony okres.

Klasyfikacja umów Leasing finansowy - jest to umowa leasingowa, na mocy której następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z tytułu posiadania aktywów. Ostateczne przeniesienie tytułu prawnego może, lecz nie musi nastąpić.  Leasing operacyjny - jest to umowa leasingowa różna od umowy leasingu finansowego. 

MSR 17- Definicje 

Rozpoczęcie leasingu jest to wcześniejsza z dwóch dat: zawarcia umowy leasingowej lub zobowiązania się stron umowy do przestrzegania zasadniczych postanowień umowy leasingowej. Na ten dzień:  



leasing jest klasyfikowany albo jako leasing operacyjny albo jako leasing finansowy, oraz w przypadku leasingu finansowego, następuje określenie kwot, które zostaną wykazane w momencie rozpoczęcia leasingu.

Rozpoczęcie okresu leasingu jest to data, od której leasingobiorcy przysługuje prawo do korzystania z przedmiotu leasingu. Jest to data początkowego ujmowania leasingu (tj. ujęcia aktywów, zobowiązań, przychodów lub kosztów z tytułu leasingu).

MSR 17- Definicje 



Okres leasingu jest to nieodwoływalny okres, na który leasingobiorca zobowiązał się umową do leasingu danego składnika aktywów, wraz z wszelkimi dodatkowymi okresami, w których leasingobiorca ma prawo kontynuować leasing składnika aktywów za wniesieniem dalszych opłat lub bez ich wnoszenia, pod warunkiem, że w chwili rozpoczęcia leasingu jest wystarczająco pewne, że leasingobiorca skorzysta z tego prawa. Inwestycja leasingowa brutto jest sumą: 

 

minimalnych, należnych leasingodawcy opłat leasingowych wynikających z umowy leasingu finansowego oraz ewentualnej niegwarantowanej wartości końcowej przypisanej leasingodawcy.

Inwestycja leasingowa netto jest to inwestycja leasingowa brutto zdyskontowana o stopę procentową leasingu.

MSR 17- Definicje 

Minimalne opłaty leasingowe są to opłaty wnoszone w trakcie okresu leasingu, do uiszczenia których leasingobiorca jest lub może być obowiązany, z wyłączeniem warunkowych opłat leasingowych oraz kosztów usług i podatków płaconych przez leasingodawcę i zwracanych mu, jak również:  

w przypadku leasingobiorcy – wszelkie kwoty gwarantowane przez leasingobiorcę lub podmiot powiązany z leasingobiorcą, w przypadku leasingodawcy – ewentualna wartość końcowa zagwarantowana leasingodawcy przez: leasingobiorcę, podmiot powiązany z leasingobiorcą lub niezależną stronę trzecią zdolną finansowo do realizacji gwarancji.

MSR 17- Kryterium klasyfikacyjne umów leasingowych 

Nadrzędna zasada



Przewaga treści nad formą

Zasadnicze pytanie Kto ponosi ryzyko i czerpie zyski z własności?

Leasing finansowy  









Przypadki leasingu finansowego (MSR 17 par. 10): gdy na mocy umowy leasingowej następuje przeniesienie na leasingobiorcę własności danego składnika przed końcem okresu leasingu; leasingobiorca ma możliwość zakupienia składnika aktywów za cenę, która – według przewidywań – będzie na tyle niższa od wartości godziwej ustalonej na dzień, gdy prawo zakupienia składnika będzie mogło zostać zrealizowane, iż w chwili rozpoczęcia leasingu istnieje wystarczająca pewność, że leasingobiorca skorzysta z tego prawa; okres leasingu stanowi większą część ekonomicznego okresu użytkowania składnika aktywów, nawet jeżeli tytuł prawny nie ulega przeniesieniu; wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych na dzień rozpoczęcia leasingu wynosi zasadniczo niemal tyle, ile łączna wartość godziwa przedmiotu leasingu; aktywa będące przedmiotem leasingu mają na tyle specjalistyczny charakter, że tylko leasingobiorca może z nich korzystać bez dokonywania większych modyfikacji.

MSR 17- Amortyzacja w leasingu finansowym 





Amortyzacja składników użytkowanych w ramach leasingu finansowego: zgodnie z postanowieniami MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe i MSR 38 Wartości niematerialne,

przez krótszy z dwóch okresów: okres leasingu lub okres użytkowania – przy braku wystarczającej pewności, że leasingobiorca uzyska tytuł własności przed końcem okresu leasingu.

MSR 17- Umowy leasingu dotyczące gruntu i budynków 

Umowy leasingu dotyczące gruntu jak i budynków zalicza się do leasingu operacyjnego lub finansowego na tych samych zasadach jak umowy dotyczące innych aktywów z wyjątkiem, gdy: 

 

prawo własności gruntu nie zostanie przeniesione (w tym wypadku dzierżawa gruntu jest leasingiem operacyjnym), budynki spełniają kryteria leasingu finansowego (w tym wypadku ryzyko i korzyści z własności są przenoszone).

Rozliczanie opłat leasingowych przy różnym traktowaniu elementów umowy   

Element gruntu jest wyodrębniany i stanowi proporcjonalną w stosunku do wartości godziwych obu elementów część opłat leasingowych, Element gruntu nie jest wyodrębniany kiedy wyodrębnienie nie jest możliwe, Element gruntu nie jest wyodrębniany, gdy kwota, którą ujętoby jako leasing gruntu nie jest istotna.

MSR 17- Wycena i ujęcia umów leasingu finansowego Pierwsza wycena 



• Leasingobiorcy ujmują w bilansie aktywa i zobowiązania w kwotach równych wartości godziwej przedmiotu leasingu, ustalonej na dzień rozpoczęcia leasingu lub w kwotach równych wartości bieżącej minimalnych opłat leasingowych, jeżeli jest ona niższa od wartości godziwej. Wszelkie początkowe koszty bezpośrednie Leasingobiorcy zwiększają kwotę wykazywaną jako składnik aktywów.

Rozliczanie rat leasingowych na część kapitałową i odsetkową • Opłaty leasingowe powinny zostać rozdzielone pomiędzy koszty finansowe i zmniejszenie salda zobowiązania. Koszty finansowe powinny być w taki sposób rozliczane na poszczególne okresy obrotowe objęte okresem leasingu, aby uzyskać stałą okresową stopę procentową w stosunku do niespłaconego salda zobowiązania w każdym z okresów obrotowych. • Do momentu przyjęcia przedmiotu umowy do użytkowania koszty finansowe zwiększają wartość początkową przedmiotu umowy leasingu.

MSR 17- Wycena i ujęcie umów leasingu operacyjnego  Leasing operacyjny



• Prawidłowe ustalanie rat obciążających koszty operacyjne: opłaty leasingowe z tytułu leasingu operacyjnego należy ujmować jako koszty w rachunku zysków i strat metodą liniową przez okresu leasingu, chyba że zastosowanie innej systematycznej metody lepiej odzwierciedla sposób rozłożenia w czasie korzyści czerpanych przez użytkownika.

MSR 17- Sprzedaż i leasing zwrotny  



Sprzedaż i leasing zwrotny polegają na sprzedaży składnika majątku przez sprzedającego i jednoczesnym oddaniu mu w leasing tego składnika aktywów. Zazwyczaj opłaty leasingowe i cena sprzedaży są wzajemnie zależne, gdyż negocjuje się je łącznie.

MSR 17- Sprzedaż i leasing zwrotny  



Leasing finansowy zwrotny Jeżeli sprzedaż i leasing zwrotny mają charakter leasingu finansowego, to ta część kwoty przychodów ze sprzedaży, która przekracza wartość bilansową, nie powinna być ujmowana od razu w przychodach w sprawozdaniu finansowym sprzedawcy leasingobiorcy. Taka nadwyżka powinna być natomiast rozliczana w czasie i uznawana przez okres leasingu.

SKI 15 

Oferty zachęcające do zawierania umów leasingu (takie jak okresy wolne od opłat) ujmuje się zarówno u leasingodawcy, jak i leasingobiorcy, jako obniżki przychodów i kosztów rozłożone na cały okres leasingu

KIMSF 4 



przedstawia wytyczne dotyczące ustalania, czy umowy, które nie posiadają prawnej formy leasingu (np. outsourcingowe, kupna-sprzedaży, franszyzowe i detaliczne ) zawierają elementy umów leasingowych ustalenie, czy umowa jest umową leasingu bądź umową, która zawiera leasing, dokonuje się w oparciu o istotę umowy i wymaga to oceny, czy: 

 

Wywiązanie się z umowy zależy od korzystania z określonego aktywa lub aktywów Umowa przekazuje prawo do użytkowania składnika aktywów (par. 6)

rozlicza się je zgodnie z MSR 17, zarówno z perspektywy leaisngobiorcy, jak i leasingodawcy (par. 2)