Konspekt lekcji biologii w klasie II. Opracowanie: mgr Halina Gołąb I. Hasło programowe: Odżywianie się organizmów. II. Temat: Witaminy i sole mineralne - czynniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. III. Zakres treści: Witaminy - występowanie i rola w organizmie. Sole mineralne źródłem pierwiastków niezbędnych do życia. Choroby spowodowane brakiem i niedoborem witamin, Podział witamin. IV. Cele w kategoriach: Wiadomości - uczeń : zna pojęcie witamina, wie co to jest hiper- , hipo-, i awitaminoza, określa podział witamin ze względu na rozpuszczalność, zna źródła pokarmowe witamin oraz niektórych pierwiastków. Umiejętności - uczeń: potrafi wymienić witaminy rozpuszczalne w tłuszczach i wodzie, wyjaśnia związek między niedoborem witamin i soli mineralnych a stanem zdrowia, potrafi przygotować posiłek bogaty w witaminy i sole mineralne. Postaw i zachowań - uczeń: jest przekonany o konieczności spożywania owoców i warzyw, jest przekonany do mycia zębów pastą z fluorem. V. Typ lekcji: służąca opracowaniu nowego materiału. VI. Metody: słowna - pogadanka, praca z podręcznikiem, objaśniającopoglądowa, gier dydaktycznych. VII. Forma : grupowa, zbiorowa. VIII. Środki dydaktyczne : ilustracje przedstawiające skutki niedobory witamin, opakowania różnych post do zębów, plansze obrazujące skutki niedoboru niektórych pierwiastków.
1
Przebieg zajęć. I. Faza przygotowawcza: sprawy organizacyjne. uczniowie przypominają wiadomości: 1. skład chemiczny organizmu człowieka, 2. rola białek, tłuszczów, cukrów. II. Faza realizacyjna : Podanie tematu i celów lekcji. Przedstawienie historii odkrycia witamin, pochodzenia słowa witamina ( VITA - życie [łać.] + AMINA) , podziału witamin na rozpuszczalne w wodzie i tłuszczach. Zapis podziału witamin. Dokonanie podziału na 6 grup i przydzielenie zadań. Każda z grup ma za zadanie opracować przy pomocy podręcznika i ilustracji jedną z witamin.
1. Określ rolę witaminy dla organizmu człowieka. 2. Źródła pokarmowe witaminy. 3. Skutki niedoboru, braku witaminy
Prezentacja wiadomości przez poszczególne grupy. W trakcie omawiania roli witamin nauczyciel wprowadza pojęcia : hiperwitaminoza, hipowitaminoza, awitaminoza. Podkreśla , że pokarm jest najlepszym źródłem witamin. Przestrzega przed nadmiernym spożywaniem witamin w tabletkach 2
Zapis w tabeli prezentowanych informacji. ( Nauczyciel zwraca uwagę na syntetyczny zapis)
WITAMINA / ROLA
ŹRÓDŁO POKARMU
OBJAWY NIEDOBORU CHOROBA
Nauczyciel omawia funkcje regulacyjne wybranych pierwiastków (Ca, P, Fe, F, J, ) będących składnikami soli mineralnych. Analiza opakowań past do zębów (podkreślenie roli fluoru). Przypomnienie zasad higieny jamy ustnej. Prezentacja ilustracji obrazujących niedobory jodu. III. Podsumowanie lekcji. Uczniowie otrzymują rozsypankę (załącznik nr 1). Na kartkach nazwa witaminy lub pierwiastka, rola objawy niedoboru. Zadaniem uczniów jest połączenie nazwy witaminy lub pierwiastka z objawami niedoboru lub funkcją. Członkowie zespołów odczytują połączone pary, nauczyciel kontroluje poprawność wykonanego zadania. IV.Praca domowa Uczniowie otrzymują tabelkę (załącznik nr 2). Ich zadaniem jest uzupełnienie luk. Dla chętnych : Napisz przepis na surówkę bogatą w witaminy.
3
Załącznik nr 1.
F
kurza ślepota
witamina B2
Ca
Hormony tarczycy
witamina B1
Hormony tarczycy wole
szkliwo zębów
witamina D
krwawienie dziąseł szkorbut
krzepniecie krwi składnik kości
witamina A
krzywica
witamina PP
zajady pękanie śluzówki
P
beri - beri
Fe
składnik kości
J
hemoglobina anemia
witamina C
4
Załącznik nr 2.
SKŁADNIK
ROLA W ORGANIZMIE
ŹRÓDŁO
składnik kości niezbędny w procesie krzepnięcia krwi
1
2 Fosfor
szkliwo zęba
3
4
5
Żelazo
mięso , wątroba, szpinak, żółtko jaj
niezbędny przy syntezie hormonu tarczycy
5
