Skrypty Becka

Magdalena Błaszczyk Monika Zbrojewska

Kodeks karny skarbowy

SKRYPTY BECKA Kodeks karny skarbowy

W sprzeda¿y: F. Prusak KODEKS KARNY SKARBOWY Kodeks System

R. Kubacki, A. Bartosiewicz KODEKS KARNY SKARBOWY. PRZESTÊPSTWA I WYKROCZENIA PODATKOWE ORAZ DEWIZOWE, wyd. 4 Podatkowe inne

PODATKI 2011, wyd. 2 Podatkowe Teksty Ustaw Becka

KODEKS KARNY. KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO. KODEKS KARNY WYKONAWCZY. KOSZTY S¥DOWE KARNE, wyd. 14 Teksty Ustaw Becka. Edycja S¹dowa

KODEKS KARNY. KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO. EDYCJA PROKURATORSKA, wyd. 18 Twoje Prawo

www.sklep.beck.pl

Kodeks karny skarbowy dr Magdalena B³aszczyk dr Monika Zbrojewska

WYDAWNICTWO C. H. BECK WARSZAWA 2011

Poszczególne czêœci opracowa³y: Magdalena B³aszczyk: Monika Zbrojewska:

czêœci I i II czêœci III i IV

Redaktor prowadz¹cy: Aneta Flisek

© Wydawnictwo C.H. Beck 2011 Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Sk³ad i ³amanie: Marta Œwierk Druk i oprawa: P.W.P. Interdruk, Warszawa

ISBN 978-83-255-2573-6 ISBN e-book 978-83-255-2574-3

SPIS TREŒCI

Wykaz Spis treœci skrótów ............................................................................................................ XI Przedmowa ................................................................................................................... XIII Czêœæ I. Materialne prawo karne skarbowe – czêœæ ogólna Wykaz literatury wspólnej dla czêœci dotycz¹cej materialnego prawa karnego skarbowego ................................................................................................................... Rozdzia³ I. Prawo karne skarbowe – pojêcie, Ÿród³a, specyfika.............................. § 1. Pojêcie prawa karnego skarbowego .................................................................. § 2. ród³a prawa karnego skarbowego ................................................................... § 3. Powi¹zania systemowe ...................................................................................... I. Relacja pomiêdzy prawem karnym skarbowym a prawem karnym powszechnym................................................................................................ II. Powi¹zania z prawem finansowym .............................................................

3 5 5 6 7 8 10

Rozdzia³ II. Przestêpstwo skarbowe i wykroczenie skarbowe – istota.................... § 4. Podstawowe zasady odpowiedzialnoœci za przestêpstwo skarbowe i wykroczenie skarbowe ................................................................................................. § 5. Pojêcie czynu zabronionego .............................................................................. § 6. Pojêcie przestêpstwa skarbowego i wykroczenia skarbowego ........................ § 7. Odpowiedzialnoœæ karna skarbowa a odpowiedzialnoœæ karna .......................

13

Rozdzia³ III. Struktura przestêpstwa skarbowego i wykroczenia skarbowego .... § 8. Typy czynów zabronionych............................................................................... § 9. Elementy struktury czynu zabronionego........................................................... I. Podmiot ....................................................................................................... II. Przedmiot ...................................................................................................... III. Strona przedmiotowa .................................................................................. IV. Strona podmiotowa .....................................................................................

19 19 20 20 22 22 25

Rozdzia³ IV. Odpowiedzialnoœæ podmiotów zbiorowych za czyny zabronione jako przestêpstwa skarbowe..................................................................................

29

Rozdzia³ V. Czas i miejsce pope³nienia czynu zabronionego ................................... § 10. Czas pope³nienia czynu zabronionego ..........................................................

35 35

13 15 15 17

VI

Spis treœci

§ 11. Zasady intertemporalne w prawie karnym skarbowym ................................ I. Zmiana ustawy po pope³nieniu czynu, przed orzekaniem ........................ II. Zmiana ustawy po wyroku ......................................................................... § 12. Miejsce pope³nienia czynu zabronionego ....................................................... § 13. Zasady obowi¹zywania Kodeksu karnego skarbowego w miejscu i co do osób..................................................................................................................

35 35 36 37 37

Rozdzia³ VI. Formy pope³nienia przestêpstwa skarbowego i wykroczenia skarbowego ............................................................................................................. § 14. Formy stadialne................................................................................................ I. Zagadnienia ogólne ...................................................................................... II. Usi³owanie .................................................................................................... § 15. Formy zjawiskowe ........................................................................................... I. Zagadnienia ogólne ...................................................................................... II. Formy sprawcze............................................................................................ III. Sprawstwo rozszerzone ................................................................................ IV. Formy niesprawcze....................................................................................... V. Zasady odpowiedzialnoœci wspó³dzia³aj¹cych ...........................................

41 41 41 42 45 45 46 48 48 50

Rozdzia³ VII. Zbiegi przepisów i czynów w Kodeksie karnym skarbowym .......... § 16. Zbiegi przepisów ............................................................................................ § 17. Zbiegi czynów..................................................................................................

53 54 57

Rozdzia³ VIII. Wy³¹czenie odpowiedzialnoœci karnej skarbowej ........................... § 18. Okolicznoœci wy³¹czaj¹ce bezprawnoœæ.......................................................... § 19. Okolicznoœci wy³¹czaj¹ce winê....................................................................... § 20. Brak karygodnoœci czynu zabronionego .........................................................

61 61 62 66

Rozdzia³ IX. Zaniechanie ukarania sprawcy............................................................. § 21. Czynny ¿al karnoskarbowy ............................................................................. § 22. Dobrowolne poddanie siê odpowiedzialnoœci................................................. § 23. Odst¹pienie od wymierzenia kary...................................................................

69 70 73 76

Rozdzia³ X. Kary.......................................................................................................... § 24. Kary za przestêpstwa skarbowe ...................................................................... I. Kara grzywny ............................................................................................... II. Kara ograniczenia wolnoœci ......................................................................... III. Kara pozbawienia wolnoœci ......................................................................... § 25. Odpowiedzialnoœæ posi³kowa za grzywnê wymierzon¹ za przestêpstwo skarbowe.......................................................................................................... § 26. Kara grzywny kwotowej za wykroczenie skarbowe......................................

79 79 79 80 82 83 85

Rozdzia³ XI. Œrodki karne .......................................................................................... § 27. Katalog œrodków karnych za przestêpstwa i wykroczenia skarbowe ........... § 28. Œrodki karne orzekane za przestêpstwa skarbowe ......................................... I. Przepadek...................................................................................................... II. Terminowe œrodki karne ............................................................................. III. Podanie wyroku do publicznej wiadomoœci ...............................................

87 87 88 88 94 96

Spis treœci

VII

§ 29. Œrodki karne orzekane za wykroczenia skarbowe .........................................

96

Rozdzia³ XII. Zasady wymiaru kary..........................................................................

99

Rozdzia³ XIII. Nadzwyczajne obostrzenie kary ........................................................

103

Rozdzia³ XIV. Nadzwyczajne z³agodzenie kary ........................................................

107

Rozdzia³ XV. Œrodki probacyjne................................................................................. § 30. Uwagi ogólne ................................................................................................... § 31. Warunkowe umorzenie postêpowania ............................................................. § 32. Warunkowe zawieszenie wykonania kary ...................................................... § 33. Warunkowe przedterminowe zwolnienie ........................................................

111 111 113 115 117

Rozdzia³ XVI. Œrodki zabezpieczaj¹ce....................................................................... § 34. Uwagi ogólne ................................................................................................... § 35. Œrodki izolacyjno-lecznicze ............................................................................. § 36. Œrodki administracyjne ....................................................................................

121 121 122 123

Rozdzia³ XVII. Przedawnienie....................................................................................

125

Rozdzia³ XVIII. Zatarcie skazania/ukarania ............................................................

129

Czêœæ II. Materialne prawo karne skarbowe – czêœæ szczególna Rozdzia³ I. Specyfika czêœci szczególnej Kodeksu karnego skarbowego ................

135

Rozdzia³ II. Przestêpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko obowi¹zkom podatkowym i roliczeniom z tytu³u dotacji lub subwencji...........

139

Rozdzia³ III. Przestêpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko obowi¹zkom celnym oraz zasadom obrotu z zagranic¹ towarami i us³ugami..

181

Rozdzia³ IV. Przestêpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko obrotowi dewizowemu............................................................................................

197

Rozdzia³ V. Przestêpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko organizacji gier hazardowych ...............................................................................

213

Czêœæ III. Postêpowanie w sprawach o przestêpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe Wykaz literatury wspólnej dla czêœci dotycz¹cej postêpowania w sprawach o przestêpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe ................................................

227

Rozdzia³ I. Zagadnienia wstêpne ................................................................................ § 37. Uwagi wprowadzaj¹ce ..................................................................................... § 38. Stosowanie przepisów KPK ............................................................................ § 39. Cele postêpowania karnego skarbowego ........................................................ § 40. Zasady postêpowania karnego skarbowego ....................................................

229 229 230 233 233

Rozdzia³ II. Warunki dopuszczalnoœci postêpowania karnego skarbowego ..........

237

VIII

Spis treœci

Rozdzia³ III. System s¹dów i ich w³aœciwoœæ oraz sk³ad s¹du i wy³¹czenie sêdziego.................................................................................................................... § 41. System s¹dów................................................................................................... § 42. W³aœciwoœæ s¹dów ........................................................................................... § 43. Sk³ad s¹du i tryby postêpowania ................................................................... § 44. Wy³¹czenie sêdziego ........................................................................................

241 241 245 255 259

Rozdzia³ IV. Strony i ich procesowi przedstawiciele................................................. § 45. Pojêcie strony................................................................................................... § 46. Oskar¿yciel publiczny...................................................................................... § 47. Oskar¿ony i jego obroñca ............................................................................... § 48. Interwenient i jego pe³nomocnik ................................................................... § 49. Podmiot poci¹gniêty do odpowiedzialnoœci posi³kowej i jego pe³nomocnik...................................................................................................... § 50. Quasi-strona .....................................................................................................

265 266 268 276 283

Rozdzia³ V. Czynnoœci procesowe ...............................................................................

313

Rozdzia³ VI. Dowody ...................................................................................................

317

Rozdzia³ VII. Œrodki przymusu .................................................................................. § 51. Zatrzymanie .................................................................................................... § 52. Œrodki zapobiegawcze...................................................................................... § 53. Poszukiwanie oskar¿onego i list goñczy ........................................................ § 54. List ¿elazny ...................................................................................................... § 55. Kary porz¹dkowe ............................................................................................. § 56. Zabezpieczenie maj¹tkowe ..............................................................................

323 324 326 332 332 333 334

Rozdzia³ VIII. Postêpowanie mandatowe ..................................................................

341

Rozdzia³ IX. Dobrowolne poddanie siê odpowiedzialnoœci ......................................

349

Rozdzia³ X. W³aœciwoœæ organów postêpowania przygotowawczego......................

359

Rozdzia³ XI. Postêpowanie przygotowawcze............................................................. § 57. Wszczêcie i przebieg postêpowania przygotowawczego ............................... § 58. Zakoñczenie postêpowania przygotowawczego.............................................. § 59. Nadzór nad postêpowaniem przygotowawczym............................................. § 60. Akt oskar¿enia..................................................................................................

367 367 375 377 378

Rozdzia³ XII. Postêpowanie przed s¹dem w I instancji............................................ § 61. Wstêpna kontrola oskar¿enia i przygotowanie do rozprawy g³ównej .......... § 62. Rozprawa g³ówna ...........................................................................................

383 383 386

Rozdzia³ XIII. Postêpowanie odwo³awcze ................................................................. § 63. Wiadomoœci ogólne.......................................................................................... § 64. Apelacja ............................................................................................................ § 65. Za¿alenie...........................................................................................................

397 397 405 409

Rozdzia³ XIV. Postêpowania szczególne..................................................................... § 66. Postêpowanie uproszczone ..............................................................................

413 413

295 309

Spis treœci

IX

§ 67. Postêpowanie nakazowe .................................................................................. § 68. Postêpowanie w stosunku do nieobecnych.....................................................

415 417

Rozdzia³ XV. Nadzwyczajne œrodki zaskar¿enia....................................................... § 69. Kasacja ............................................................................................................. § 70. Wznowienie postêpowania ..............................................................................

423 424 429

Rozdzia³ XVI. Postêpowania po uprawomocnieniu siê orzeczenia ......................... § 71. Podjêcie postêpowania warunkowo umorzonego .......................................... § 72. Odszkodowanie za nies³uszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie...................................................................................................... § 73. U³askawienie .................................................................................................... § 74. Wyrok ³¹czny ...................................................................................................

435 435

Rozdzia³ XVII. Postêpowanie w sprawach karnych skarbowych ze stosunków miêdzynarodowych.................................................................................................

436 437 439 441

Czêœæ IV. Postêpowanie wykonawcze w sprawach o przestêpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe Wykaz literatury wspólnej dla czêœci dotycz¹cej postêpowania wykonawczego w sprawach o przestêpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe ..........................

445

Rozdzia³ I. Zagadnienia ogólne...................................................................................

447

Rozdzia³ II. Wykonywanie kar ...................................................................................

451

Rozdzia³ III. Wykonywanie œrodków karnych .........................................................

453

Indeks rzeczowy ...........................................................................................................

455

WYKAZ SKRÓTÓW

Wykaz 1. Aktyskrótów normatywne AkcyzaU ........................ ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11 ze zm.) KK ................................. ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) KKS ............................... ustawa z 10.9.1999 r. – Kodeks karny skarbowy (tekst jedn. z 2007 r. Nr 111, poz. 765 ze zm.) KPK ............................... ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks postêpowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) Konstytucja RP .............. ustawa z 2.4.1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i sprost.) FinPublU........................ ustawa z 27.8.2009 r. o Finansach publicznych (Dz.U. z 24.9.2009 r. Nr 157, poz. 1240 ze zm.) OrdPU............................ ustawa z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) PrDew ............................ ustawa z 27.7.2002 r. – Prawo dewizowe (Dz.U. Nr 141, poz. 1178 ze zm.) SCU ............................... ustawa z 27.8.2009 r. o S³u¿bie Celnej (Dz.U. Nr 168, poz. 1323 ze zm.) 2. Publikatory CzPKiNP ....................... OSN ............................... OSNKW ........................ OSNPG .......................... OSNwSK ....................... OTK ............................... Pal. ................................ PiP ................................. POP ............................... PPK ............................... Prok. i Pr. ...................... PS ..................................

Czasopismo Prawno Karne i Naukowo Prawne Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego. Izba Karna i Izba Wojskowa Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego, wyd. Prokuratury Generalnej Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego w Sprawach Karnych Orzecznictwo Trybuna³u Konstytucyjnego Palestra Pañstwo i Prawo Przegl¹d Orzecznictwa Podatkowego Przegl¹d Prawa Karnego Prokuratura i Prawo Przegl¹d S¹dowy

Wykaz skrótów

XII SI ................................... SP .................................. MoP ............................... MoPod ........................... RPEiS ............................ WPP ............................... ZN ................................. ZNU£ ............................

Studia Iuridica Studia Prawnicze Monitor Prawniczy Monitor Podatkowy Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny Wojskowy Przegl¹d Prawniczy Zeszyty Naukowe Zeszyty Naukowe Uniwersytetu £ódzkiego

3. Inne skróty art. ................................. Dz.U. ............................. niepubl. ......................... Nr .................................. orz. ................................ pkt .................................. post. ............................... poz. ............................... s. .................................... SN ................................. tekst jedn. ...................... tj. ................................... TK ................................. uchw. ............................. UE ................................. ust. ................................. wyr. ............................... w zw. ............................. ze zm. ............................ zob. ...............................

artyku³ Dziennik Ustaw niepublikowany (-a, -e) numer orzeczenie punkt postanowienie pozycja strona (-y) S¹d Najwy¿szy tekst jednolity to jest Trybuna³ Konstytucyjny uchwa³a Unia Europejska ustêp wyrok w zwi¹zku ze zmianami zobacz

PRZEDMOWA

Po kilku latach prowadzenia wyk³adów z prawa karnego skarbowego zdecydowa³yœmy siê opracowaæ skrypt do tego przedmiotu, który stanowi³by odpowiedŸ na potrzeby sygnalizowane przez naszych S³uchaczy. Prawo karne skarbowe jest na studiach prawniczych jednym z wielu przedmiotów do wyboru. Z roku na rok studenci wybieraj¹ ten przedmiot coraz czêœciej. Jednak tylko nieliczni studiuj¹ tajniki prawa karnego skarbowego dog³êbnie, a i wówczas – interesuj¹ ich wybrane zagadnienia. Wiêkszoœæ naszych S³uchaczy decyduje siê na kurs prawa karnego skarbowego, gdy¿ przepisy Kodeksu karnego skarbowego s¹ przedmiotem pytañ na aplikacje prawnicze. Od wyk³adowcy oczekuj¹ syntetycznej prezentacji norm prawa karnego skarbowego ze szczególnym akcentem na te rozwi¹zania, które ró¿ni¹ materialne i procesowe prawo karne skarbowe od szeroko rozumianego – materialnego i procesowego – prawa karnego powszechnego. Takie same oczekiwania maj¹ wobec pomocy naukowych. Pisz¹c skrypt „Prawo karne skarbowe” postanowi³yœmy wyjœæ naprzeciw w³aœnie tym oczekiwaniom – stara³yœmy siê opracowaæ „wyk³ad na piœmie”, który w pewnej mierze musia³ ró¿niæ siê od wyk³adu, gdy¿ takie s¹ prawa tekstu pisanego. Podzia³ treœci w skrypcie odpowiada systematyce Kodeksu karnego skarbowego. Taki podzia³ przyjmujemy te¿ na wyk³adach i nasze doœwiadczenia wskazuj¹, ¿e sprawdza siê najlepiej. Zarówno w trakcie wyk³adów, jak i w skrypcie ograniczamy siê do sygnalizacji kwestii wywo³uj¹cych rozbie¿noœci w doktrynie oraz orzecznictwie, rozszerzaj¹c jedynie najczêœciej przyjmowane interpretacje. Zawsze konsekwentnie staramy siê prezentowaæ nasze stanowisko w spornej kwestii. W stosunku do prowadzonych przez nas wyk³adów skrypt zawiera znacznie rozszerzon¹ analizê przepisów Czêœci szczególnej Kodeksu karnego skarbowego. Zdecydowa³yœmy siê zawrzeæ w niej podstawow¹ charakterystykê wszystkich przestêpstw i wykroczeñ skarbowych, podczas gdy na wyk³adach ograniczamy ten modu³ do analizy wybranych typizacji. Naszym za³o¿eniem by³a kompleksowa i maksymalnie przejrzysta, syntetyczna prezentacja bardzo z³o¿onej i zawi³ej problematyki materii i procedury karnoskarbowej. Chcia³ybyœmy, ¿eby skrypt stanowi³ pomoc dla studentów (nie tylko prawa), absolwentów studiów prawniczych przygotowuj¹cych siê do egzaminów na aplikacje, aplikantów oraz wszystkich którzy potrzebuj¹ uzyskaæ podstawow¹ wiedzê z zakresu prawa karnego skarbowego i ewentualne wskazówki, co do sposobów jej rozszerzenia i pog³êbienia. Pañstwa ocenie pozostawiamy, na ile uda³o siê nam zrealizowaæ te za³o¿enia. Autorki

CZÊŒÆ I MATERIALNE PRAWO KARNE SKARBOWE – CZÊŒÆ OGÓLNA

WYKAZ LITERATURY WSPÓLNEJ DLA CZÊŒCI DOTYCZ¥CEJ MATERIALNEGO PRAWA KARNEGO SKARBOWEGO

S. Baniak, Prawo karne skarbowe, Kraków 2006; A. Bartosiewicz, R. Kubacki, Kodeks karny skarbowy. Czêœæ materialna, Vademecum, Wroc³aw 2008; A. Bartosiewicz, R. Kubacki, Kodeks karny skarbowy. Przestêpstwa i wykroczenia skarbowe, Warszawa 2005; G. Bogdan, A. Nita, Z. Radzikowska, A. Œwiat³owski, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Gdañsk 2007; L. Gardocki, Prawo karne, Warszawa 2010; T. Grzegorczyk, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2009; P. Kardas, G. £abuda, T. Razowski, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2010; V. Konarska-Wrzosek, T. Oczkowski, Prawo i postêpowanie karne skarbowe, Warszawa 2010; W. Kotowski, B. Kurzêpa, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2007; M. Królikowski, R. Zaw³ocki (red.), Kodeks karny. Czêœæ ogólna, t. I, Komentarz do artyku³ów 1–31, Warszawa 2011; M. Królikowski, R. Zaw³ocki (red.), Kodeks karny. Czêœæ ogólna, t. II, Komentarz do artyku³ów 32–116, Warszawa 2011; A. Marek, Prawo karne, Warszawa 2005; J. Michalski, Komentarz do kodeksu karnego skarbowego, Tytu³ I, Przestêpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe, Warszawa 2000; F. Prusak, Ustawa karna skarbowa z komentarzem, Warszawa 1995; Z. Siwik, Systematyczny komentarz do ustawy karnej skarbowej. Czêœæ ogólna, Warszawa 1993; L. Wilk, Przestêpstwa i wykroczenia skarbowe, [w:] O. Górniok (red.), Prawo karne gospodarcze, t. 10, Warszawa 2003; L. Wilk, Szczególne cechy odpowiedzialnoœci za przestêpstwa i wykroczenia podatkowe, Katowice 2006; L. Wilk, Zagadnienia materialnego prawa karnego skarbowego, Toruñ 2004; L. Wilk, J. Zagrodnik, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2007; L. Wilk, J. Zagrodnik, Prawo karne skarbowe, Warszawa 2009; A. Zoll (red.), Kodeks karny. Czêœæ ogólna. Komentarz, t. I, Komentarz do art. 1–116 K.K., Warszawa 2007.

ROZDZIA£ I

PRAWO KARNE SKARBOWE – POJÊCIE, RÓD£A, SPECYFIKA Czêœæ Rozdzia³ Literatura: I. Materialne I. Prawo L. Wilk, karne prawo Odpowiedzialnoœæ skarbowe karne skarbowe – pojêcie, za przestêpstwa – Ÿród³a, czêœæ ogólna specyfika i wykroczenia skarbowe w œwietle KKS, PPK 2001, Nr 24; J. Zientek, Konsekwencje zmiany przepisów wykonawczych wype³niaj¹cych treœæ normy blankietowej w kodeksie karnym skarbowym, Prok. i Pr. 2002, Nr 4.

§ 1. Pojêcie prawa karnego skarbowego Pojêcie „prawo karne skarbowe” wystêpuje w dwóch zakresach znaczeniowych: – wê¿szy – oznacza prawa karne skarbowe sensu stricto, tj. materialne prawo karne skarbowe, – szerszy – oznacza prawo karne skarbowe sensu largo, tj. obejmuje materialne prawo karne skarbowe, procesowe (formalne) prawo karne skarbowe i wykonawcze (egzekucyjne) prawo karne skarbowe. Prawo karne skarbowe sensu stricto (materia) stanowi zespó³ norm okreœlaj¹cych czyny zabronione jako przestêpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe (godz¹ce w interesy finansowe Skarbu Pañstwa, jednostek samorz¹du terytorialnego, Unii Europejskiej), kary i œrodki karne stosowane wobec sprawców przestêpstw skarbowych i wykroczeñ skarbowych; œrodki zabezpieczaj¹ce zwi¹zane z naruszeniem zakazów albo nakazów karnych skarbowych oraz zasady odpowiedzialnoœci karnej skarbowej. Prawo karne sensu largo (materia + forma + egzekucja) – oprócz norm materialnego prawa karnego skarbowego obejmuje równie¿: – prawo karne skarbowe procesowe (procedura karna skarbowa): zespó³ norm prawnych reguluj¹cych postêpowanie organów pañstwa (g³ówne – s¹d, prokurator) w sprawach o przestêpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowego; zasady i przes³anki dopuszczalnoœci tego postêpowania, obowi¹zki i uprawnienia stron oraz innych uczestników, tryb wydawania orzeczeñ i œrodki kontroli tych orzeczeñ,