© Wydawnictwo REA s.j., Warszawa 2005
ISBN 83-7141-574-5 Wydawnictwo REA s.j. 01-217 Warszawa, ul. Kolejowa 9/11, tel./fax: (22) 632 21 15, 631 94 23 http://www.rea-sj.pl e-mail:
[email protected] Redakcja Ewa Puto-Feliniak, Renata Namys³owska Zdjêcia Peter Laging
Dzie³o chronione prawem. Ka¿dorazowe wykorzystanie w innych zastrze¿onych prawem przypadkach wymaga pisemnego zezwolenia Wydawnictwa.
Sk³ad i ³amanie: ANTER s.c., Warszawa, tel.: (22) 827 69 87
Wstêp
Podręcznik Mein Beruf jest przeznaczony dla uczniów zasadniczych szkół zawodowych. Prowadzi do osią− gnięcia umiejętności komunikacyjnych na poziomie A1 – określonym przez Radę Europy, wymaganym przez pracodawców na terenie Unii Europejskiej. Podręcznik uwzględnia typowe problemy polskich uczniów szkół zawodowych i ich zainteresowania. Wprowadzone w nim słownictwo oraz podstawowe zagadnienia gramatyczne umożliwiają skuteczne poro− zumiewanie się podczas ewentualnej pracy za granicą oraz samodzielne doskonalenie języka. Mein Beruf wykorzystuje najnowsze osiągnięcia dydaktyki języka obcego dla celów zawodowych. Dla uczniów pragnących poszerzyć wiedzę językową przewidziano oznaczone gwiazdką zadania dodatkowe. Istotnym uzupełnieniem podręcznika są moduły tematyczne, przeznaczone do pracy ze słownictwem typo− wym dla poszczególnych zawodów. Pakiet składa się z: – podręcznika z ćwiczeniami i CD (część 1 i 2), – poradnika metodycznego (część 1 i 2), – programu multimedialnego (część 1 i 2), – modułów uzupełniających dla poszczególnych zawodów. Po 1 września 1999 powstały w Polsce nowe typy szkół, takie jak sześcioletnia szkoła podstawowa i trzy− letnie gimnazjum. Wśród szkół na podbudowie programowej gimnazjum znalazły się także dwuletnie za− sadnicze szkoły zawodowe (ZSZ), które umożliwiają uzyskanie tytułu robotnika wykwalifikowanego. Do ZSZ uczęszcza obecnie około 250 000 uczniów. W szkołach zawodowych tego typu jest jeden obowiązko− wy język obcy nowożytny, niestety często w wymiarze 1, maksymalnie 2 godzin tygodniowo. Język nie− miecki obok angielskiego jest najczęściej nauczanym językiem obcym. Pracujący w ZSZ nauczyciele zwracają często uwagę na typowe trudności, które muszą uwzględniać przy planowaniu i przeprowadzaniu zajęć, a przede wszystkim na niską motywację uczących się, spowodowaną złą perspektywą w szukaniu pracy po ukończeniu szkoły. Poza tym większość w tych szkołach stanowią sła− bi uczniowie, pochodzący z rodzin o niskiej pozycji społecznej. Przy opracowywaniu koncepcji nowego podręcznika Mein Beruf, który jest przeznaczony dla klas z 1 go− dziną języka niemieckiego tygodniowo, braliśmy pod uwagę opisane powyżej czynniki i oparliśmy się na kilku zasadach wynikających z dokładnej analizy dostępnych obecnie na rynku podręczników. Priorytetowo potraktowaliśmy radykalną redukcję celów nauczania, które łączą się z zauważalną redukcją zakresu nauczanego materiału. Obydwie części Mein Beruf zawierają w jednym tomie zarówno ćwiczenia, jak i słowniczki oraz formularze samooceny itd. Dodatkowe zadania, projekty oraz inne materiały do ko− piowania znajdują się w niniejszym poradniku metodycznym. Dwuletni kurs języka niemieckiego z pod− ręcznikiem Mein Beruf przygotowuje do egzaminu Start Deutsch 1. Charakterystycznym dla naszych zało− żeń metodycznych jest przesunięcie punktu ciężkości na receptywne opanowanie leksyki, wprowadzenie najczęściej stosowanych w komunikacji struktur gramatycznych oraz przewaga ćwiczeń komunikatyw− nych, które zapewniają porozumiewanie się podczas ewentualnej pracy za granicą. 3
Orientacja zawodowa podręcznika uzyskiwana jest po pierwsze przez konsekwentne odwoływanie się do życia zawodowego (m.in. tematyka nagrań, zadania interdyscyplinarne itd.), po drugie poprzez tzw. „mo− duły zawodowe”, które zawierają m.in. słownictwo specjalistyczne. Na wzrost motywacji uczenia się po− winna wpłynąć autentyczność prezentowanych sytuacji. Podręcznik realizuje koncepcję „storyline”, co oznacza, że wydarzenia przedstawiane w poszczególnych rozdziałach są logicznie powiązane i zazwyczaj odnoszą się do tych samych osób. W celu uniknięcia niepowodzeń edukacyjnych konsekwentnie odwołujemy się do wcześniej zdobytych wiadomości. Za niezbędne uważamy podawanie poleceń, formułowanie reguł w języku ojczystym oraz przekazywanie skomplikowanych informacji realioznawczych i technik uczenia się w języku polskim. Wszystkie reguły wprowadzane są induktywnie, tzn. teksty stanowią źródło przykładowych zdań, które się gromadzi, porządkuje i systematyzuje (tzw. SOS−Regel). Gramatykę traktuje się jako narzędzie komunika− cji. Każdy rozdział zawiera opisy kilku technik uczenia się (Tipps), które odnoszą się do obszarów „przed ucze− niem się”, „podczas uczenia się” i „po uczeniu się”. Techniki te dotyczą przede wszystkim samodzielnej pracy w domu. Taką samą funkcję spełnia multimedialny program komputerowy, który stanowi nieodłącz− ną część podręcznika. Program można wykorzystywać również podczas lekcji w klasie do ćwiczeń z rozu− mienia ze słuchu bądź ćwiczeń fonetycznych. Duże znaczenie przypisuje się indywidualizacji. Osiąga się ją poprzez zadania zawierające impulsy do tzw. Ich−Bezüge czyli stwarzanie sposobności wypowiadania własnego zdania lub poprzez rozwiązywanie za− dań dla szczególnie zainteresowanych (z gwiazdką). Nowo poznaną wiedzę, jak wiadomo, tylko wtedy się nie zapomina, kiedy jest stosowana. Oznacza to ko− nieczność przeprowadzania fazy transferu, podczas której powstaje możliwość połączenia nowego ze zna− nym. W Mein Beruf ma to miejsce zarówno w zadaniach komunikacyjnych, jak i w projektach. Wychodzimy z założenia, że większość ćwiczeń z podręcznika wykonywana jest w ramach pracy w parach ewentualnie w grupach. Te formy społeczne prowadzą mianowicie m.in. do tego, że uczniowie uczą się od siebie wzajemnie, mają mniej zahamowań i komunikują się ze sobą. Pragniemy przypomnieć, że błędy uczniów są zjawiskiem, które traktuje się jako naturalną konsekwencję uczenia się. Na tym poziomie nie ma praktycznie bezbłędnych wypowiedzi. Dlatego też zaleca się ostroż− ne obchodzenie się z błędami, pewną tolerancję, a także zastosowanie odpowiednich technik korygowania. Ważną rolę odgrywa również samoocena, której dokonuje uczeń na zakończenie każdego rozdziału. Wdra− żanie uczniów do tego typu oceny przyczynia się do wzrostu motywacji w procesie uczenia się. Mamy nadzieję, że podręcznik Mein Beruf może przyczynić się choć częściowo do tego, by lekcje języka niemieckiego w zasadniczych szkołach zawodowych zyskały na znaczeniu, a uczniowie je polubili. Na− szym zamiarem jest również danie nauczycielom języka niemieckiego narzędzia, które umożliwi prowadze− nie zajęć zorientowanych na zawód, motywujących i nowoczesnych. Autorzy
4
Spis treœci I.
Scenariusze lekcji z komentarzem dydaktycznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Rozdzia³ 1 Ich und die anderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Rozdzia³ 2 Ich und mein Hobby . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Rozdzia³ 3 Ich und meine Schule . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Rozdzia³ 4 Ich und meine Wohnung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Rozdzia³ 5 Einkäufe, Geld und ich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Rozdzia³ 6 Essen, Party und ich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
II.
Materia³y pomocnicze do pracy metod¹ stacji do samodzielnego uczenia siê 40
III.
Rozwi¹zania zadañ do samodzielnego uczenia siê . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119
5
I. Scenariusze lekcji z komentarzem dydaktycznym
Legenda N
– nauczyciel
U
– uczeń/uczniowie
EA – praca samodzielna FR – praca frontalna PA – praca w parach GA – praca w grupach PL – plenum
Wykaz piktogramów Słuchaj! Rozmawiaj! Czytaj! Pisz! Gramatyka Słownictwo Informacje Wskazówka Dla ambitnych!
6
Rozdzia³ Ich und die anderen SŁOWNICTWO: nazwy krajów • przedstawianie się • adres • numer telefonu • liczby • powitanie • pożegnanie • zawody • dane osobowe • członkowie rodziny • wygląd • cechy charakteru • alfabet • miesiące GRAMATYKA/REGUŁY: zdanie oznajmujące • pytanie o rozstrzygnięcie (czy ...) • czas teraźniejszy – czasow− niki regularne • partykuły (ja, nein) • zaimek osobowy (ich, du ...) • zaimek dzierżawczy (mein, dein ...) WIEM: język niemiecki w Europie • cudzoziemcy w Niemczech • rozmowy oficjalne i nieoficjalne • pisownia • rozmowa telefoniczna • kraje niemieckiego obszaru językowego • wyznania • popularne imiona JAK SIĘ UCZYĆ? poznawanie podręcznika • poszukiwanie interesujących tematów • praca z programem multi− medialnym • samodzielna praca nad wymową • gramatyka jako narzędzie komunikacji • praca ze słownikiem
A Temat: Wie heißt du? Cele główne: Uwrażliwienie na melodię języka niemieckiego. Kształcenie umiejętności przedstawiania się. Wprowadzenie nazw państw niemieckojęzycznych i niektórych krajów europejskich. Liczba godzin: 1 Zadanie A1
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
FR
U oglądają siedem flag państw i wybierają te pań− stwa, gdzie mówi się po niemiecku, N wskazuje je na mapie Europy.
Wykorzystanie wiedzy z innych zajęć pomaga w pobudzaniu motywacji.
PL
N pyta U, z czym kojarzy im się jęz. niemiecki. Sięganie do skojarzeń wywołuje u U wrażenie, U podają swoje propozycje. że jęz. niemiecki nie jest taki obcy.
A2
PA
U słuchają dwukrotnie nagrania i zaznaczają kolej− ność wypowiedzi na ilustracji w podręczniku.
A3
FR GA
U słuchają jeszcze raz nagrania i czytają równocze− N może zwrócić U uwagę, że przy czytaniu i słu− śnie tekst z podręcznika. chaniu stosuje się często technikę wyszukiwania U ćwiczą czytanie z podziałem na role. w tekstach słów znanych i zrozumiałych.
A4
PA/EA
A5
PA
U słuchają dwóch rozmówek i wypełniają tabele.
A6
FR
U ćwiczą poprawną wymowę, N zwraca uwagę na U mogą samodzielnie pracować nad wymową, trudne wyrazy. wykorzystując program multimedialny i płytę dołączoną do podręcznika.
A7
PL
Każdy U przedstawia się.
U mogą wykonać to ćwiczenie w parach.
A8
PA
U w parach przygotowują dialogi.
Ambitni U mogą przygotować wizytówki róż− nych osób, a następnie odegrać dialogi.
U uzupełniają zdania nazwami państw i miast zgod− nie z tym, co usłyszeli i przeczytali w dialogu.
7
Rozumienie selektywne oznacza koncentrowa− nie się na wybranych treściach.
Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U wyszukują nazwy państw niemieckojęzycznych. U przypominają sobie i powtarzają nazwy po− znane na lekcji.
Ü2
U piszą poprawne zdania.
U korzystają z podręcznika, mogą wyszukiwać podobne zdania, które ułatwią wykonanie tego zadania.
Ü3
U uzupełniają odmianę kommen.
U uzupełniają tabelkę, wykorzystując wiadomo− ści z zajęć.
Ü4
U opisują krótko każdą osobę ze zdjęcia.
U mogą opracować to ćwiczenie w oparciu o dialog z A3.
Ü5
U łączą zdania w języku niemieckim z ich odpo− U utrwalają znajomość słownictwa poznanego wiednikami w języku polskim. na lekcji.
B Temat: Woher kommst du? Cele główne: Prowadzenie krótkich rozmów. Wprowadzenie liczebników głównych od 0 do 20. Rozróżnianie oficjalnych i potocznych zwrotów na powitanie. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
B1
PL
U oglądają cztery zdjęcia i przyporządkowują je do Wykorzystanie wiedzy z innych zajęć pomaga w pobudzaniu motywacji. grup: szkoła, dom, inne miejsca.
B2
PA
U słuchają czterech wypowiedzi z kasety i zaznacza− U wyszukują słów, które pomagają w wykona− ją w tabeli, o co w nich chodzi. niu tego ćwiczenia.
B3
FR
U słuchają liczb i powtarzają je.
B4
FR
U zaznaczają podczas słuchania liczby, które powta− N zwraca U szczególną uwagę na liczebniki, rzano dwa razy. które zostały przeczytane dwukrotnie.
B5
GA
U robią wywiady w klasie. Pytają trzy osoby o adre− Ćwiczenie aktywizuje całą klasę. sy i numery telefonów.
B6
PA PL
U układają pytania do podanych odpowiedzi. N Zadanie prowadzi U do odkrycia nowego zagad− zwraca uwagę na sposób budowania zdań o rozstrzy− nienia gramatycznego. gnięcie.
B7
PA
U porównują zdania z B6 i odkrywają związek mię− dzy zdaniami oznajmującymi oraz między pytaniami z wyrazem pytajnym (W−Frage) oraz porównują miejsce orzeczenia w pytaniach o rozstrzygnięcie, uzupełniając regułę.
8
Podręcznik Mein Beruf zakłada przy nauczaniu gramatyki podejście indukcyjne (tzw. SOS− Regel), tzn. U na podstawie przykładów znale− zionych w tekstach samodzielnie formułują re− guły gramatyczne. Praca przebiega najczęściej w następujący sposób: U wyszukują przykłady w tekście (Sammeln), porządkują je oraz porów− nują (Ordnen) i formułują regułę (Systematisie− ren).
Zadanie B8
Formy społeczne PA
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
U słuchają powitań wypowiadanych przez N i dopa− sowują je do odpowiednich zdjęć. U rozpoznają sy− tuacje komunikacyjne i starają się odróżnić wypo− wiedzi oficjalne od potocznych.
Rozumienie globalne oznacza skoncentrowanie się U jedynie na pierwszych wrażeniach związa− nych z tekstem. U wybierają jego główne treści. Szczegółowe informacje nie są ważne.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U wyszukują liczby od 11 do 20.
Ü2
U piszą poprawne zdania.
Ü3
U uczą się na pamięć wierszyka z liczbami.
U utrwalają znajomość liczebników poznanych na lekcji.
C Temat: Meine Telefonnummer ist … Cele główne: Pytanie o adres i numer telefonu. Zapoznanie z niemieckim alfabetem. Wprowadzenie liczebników głównych od 20 do 100. Podawanie swojego adresu i numeru telefonu. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
C1
PL
U czytają głośno numery telefonów.
Wykorzystanie wiedzy z poprzednich zajęć po− maga w pobudzaniu motywacji; U powtarzają poznane wcześniej liczebniki główne.
C2
PA
U słuchają dwukrotnie wypowiedzi z kasety i uzu− U koncentrują się na wyszukaniu brakującego pełniają numer telefonu. w tekście numeru telefonu.
C3
FR
U słuchają alfabetu i powtarzają go.
C4
PA
U ćwiczą w parach zadawanie pytań i podawanie od− U stosują umiejętność tworzenia pytań i odpo− powiedzi. wiedzi.
C5
EA
U uzupełniają zaimki dzierżawcze zgodnie ze wzo− N zwraca uwagę U na różnice między językiem rem. polskim a niemieckim i brak odpowiednika do polskiego „swój”.
C6
PA FR
U słuchają liczb dwucyfrowych wypowiadanych Ambitni U mogą wykonać to ćwiczenie również przez N i powtarzają je, a następnie uzupełniają bra− samodzielnie w domu. kujące liczby w tabeli. N zwraca uwagę na sposób budowania zdań pytających.
C7
PA
U pracują w parach. Jeden U wybiera sobie Partner− karte A, a drugi Partnerkarte B. Każdy z U posiada inne informacje. Zadanie polega na uzyskaniu od partnera brakujących informacji. Polecamy U, by każda para pracowała z jednym tylko podręczni− kiem, stawiając drugą książkę, ewentualnie zeszyt pionowo między sobą. Unikniemy w ten sposób „ściągania”.
U powtarzają alfabet, N zwraca uwagę na różni− ce między alfabetem polskim i niemieckim.
9
Ambitni U wykorzystują w tym ćwiczeniu umiejętności z wcześniejszych i bieżących za− jęć. Ćwiczenie to opiera się na tzw. luce infor− macyjnej. Taka forma ćwiczenia komunikacyj− nego powoduje, że U nawiązują w miarę realną komunikację: wypytują się wzajemnie o infor− macje, których rzeczywiście nie znają.
Zadanie C8
Formy społeczne GA
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
U uzupełniają adresy mailowe w formularzu B5. Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać.
Ü1
U dzielą ciągi liter na wyrazy i zdania, następnie za− pisują je w zeszycie.
Ü2
U zapisują numery tablic rejestracyjnych.
D Temat: Was bist du von Beruf? Cele główne: Wprowadzenie nazw zawodów. Wprowadzenie słownictwa z zakresu pokrewieństwa. Wprowadzenie nazw miesięcy. Odmiana czasownika sein. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
D1
PA PL
U oglądają 10 zdjęć z różnymi zawodami i mówią, Wykorzystanie wiedzy z innych zajęć oraz stoso− wanie jęz. polskiego pomaga w pobudzaniu mo− który zawód nie podoba się im. tywacji i pokonywaniu barier komunikacyjnych.
D2
PL
U dopasowują nazwy zawodów do zdjęć z D1.
D3
PA
U słuchają dwóch tekstów i zaznaczają, który pasuje Ilustracja ułatwia lepsze zrozumienie tekstu. do ilustracji.
D4
PA
U czytają teksty i podpisują osoby na ilustracji z za− dania D3.
D5
EA
U słuchają dialogu i uzupełniają dane osobowe.
D6
PA
U słuchają nagrania, którego tekst znajduje się w D7, Słuchanie selektywne. i odpowiadają na pytania.
D7
PL
U słuchają rozmowy jeszcze raz i powtarzają razem Słuchanie i czytanie pomaga w lepszym opano− waniu poprawnej wymowy. U mogą czytać dia− z nagraniem. log z podziałem na role.
D8
PA
U odgrywają w parach podobne dialogi jak w zada− Ambitni U wykorzystują dialog z wcześniejsze− niu D7, proszą do telefonu inną osobę. go zadania i odgrywają podobne scenki z inny− mi osobami.
D9
EA PL
U powtarzają nazwy miesięcy i numerują je.
Wprowadzenie nazw miesięcy.
D10
PA
U łączą osoby z wypowiedziami.
To ćwiczenie U mogą wykonać w ramach pracy domowej.
D11
PA
U uzupełniają tabelkę formami czasownika sein.
N zwraca uwagę na koniugację tego czasowni− ka.
10
Sięganie do skojarzeń wywołuje u U wrażenie, że jęz. niemiecki nie jest taki obcy.
Słuchanie selektywne.
Zadanie D12
Formy społeczne PA
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
U wypełniają formularz, korzystając ze słownika.
To ćwiczenie U mogą wykonać w ramach pracy domowej. U powinni wykorzystywać słownik oraz listy słówek umieszczone na końcu każde− go rozdziału.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U uzupełniają brakujące wyrazy.
U utrwalają znajomość słownictwa poznanego na lekcji.
Ü2
U uzupełniają tekst na podstawie schematu.
U utrwalają znajomość słownictwa poznanego na lekcji.
E Temat: Das ist meine Familie Cele główne: Wprowadzenie nazw narodowości. Opowiadanie o rodzinie. Odmiana czasownika haben. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
E1
PL
U uzupełniają właściwe informacje w tabelce.
Wykorzystanie wiedzy z innych zajęć pomaga w pobudzaniu motywacji.
E2
PL
U słuchają trzech dialogów i zaznaczają w tabelce, Słuchanie globalne powiązane z rozpoznawa− niem kontekstu sytuacyjnego. kto z kim rozmawiał.
E3
PA FR
U słuchają jeszcze raz dialogów i wpisują brakujące Słuchanie selektywne. wyrazy. Po uzupełnieniu tekstu i konsultacji w pa− rach U czytają dialogi z podziałem na role.
E4
PL
U słuchają i powtarzają.
Ćwiczenie nazw państw i narodowości.
E5
PA
U łączą osoby z wypowiedziami.
To ćwiczenie U mogą wykonać w ramach pracy domowej.
E6
PA
U uzupełniają tabelkę odpowiednimi formami cza− N zwraca uwagę na koniugację tego czasowni− sownika haben. ka.
E7
PL
U opowiadają o swojej rodzinie, używając wyrazów Wyrazy w tabelce ułatwiają opisywanie poszcze− gólnych osób w rodzinie. z tabelki. Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać.
Ü1
U skreślają wyrazy, które nie pasują do pozostałych.
Ü2
U uzupełniają tabelkę odpowiednimi rzeczownika− mi.
Ü3
U uzupełniają tekst odpowiednimi rzeczownikami.
11
Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
Ü4
U uzupełniają tabelkę, wpisując wiek słowami.
Ü5
U czytają i zapamiętują wyliczankę.
F Temat: Meine Augen sind … Cele główne: Opisywanie wyglądu osób. Kształcenie umiejętności opisywania siebie. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
F1
PL
U oglądają osoby na ilustracjach i starają się przypo− Wykorzystanie wiedzy z innych zajęć pomaga w pobudzaniu motywacji. mnieć sobie, jak one się nazywają.
F2
PL
U słuchają nagrania i uzupełniają imiona.
F3
GA
U notują informacje o sobie i dwóch innych osobach, Opisywanie wyglądu osób (oczy, włosy). zadając im odpowiednie pytania.
F4
PL
U opowiadają o sobie i osobach z tabelki.
F5
EA
U uzupełniają tabelkę odpowiednimi zaimkami oso− Utrwalenie zaimków osobowych i dzierżaw− czych. bowymi i dzierżawczymi.
F6
PA
U łączą pytania z odpowiedziami.
F7
EA
U notują na kartce informacje na swój temat i odda− Zaktywizowanie poznanego słownictwa i struk− tur. ją N.
F8
PL
N odczytuje informacje z karteczek, a U odgadują Ćwiczenie wpływa na większe zainteresowanie U, gdyż odnosi się do znanych osób. o kogo chodzi.
Słuchanie selektywne.
To ćwiczenie U mogą wykonać w ramach pracy domowej.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U rozwiązują krzyżówkę.
Ü2
U wyszukują i zakreślają nazwy 7 kolorów.
N może zaproponować U przygotowanie następujących prac projektowych: Mein Wohnort – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Mein Traumberuf – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Meine Familie – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie drzewa genealogicznego obejmującego przynajmniej pokolenie rodziców i dziadków Meine Freunde – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie plakatu 12
Rozdzia³ Ich und mein Hobby SŁOWNICTWO: czas wolny • zainteresowania • dyscypliny sportowe • podawanie czasu • dni tygodnia • umie− jętności • preferencje GRAMATYKA/REGUŁY: przeczenie nicht • czas teraźniejszy – czasowniki nieregularne • rodzaj gramatyczny • czasownik können • pytanie o uzupełnienie (wann ..., wie ...) WIEM: oficjalny i nieoficjalny sposób podawania czasu • rozkład jazdy • przeczenie w języku polskim i niemiec− kim JAK SIĘ UCZYĆ? metoda kartoteki • stosowanie skojarzeń • stosowanie pomocy wizualnych • poszukiwanie pro− gramów niemieckojęzycznych w radiu i telewizji • ćwiczenie rozumienia selektywnego
A Temat: Ich höre gern Musik? Cele główne: Wprowadzenie słownictwa z zakresu tematycznego Hobby. Kształcenie umiejętności. Liczba godzin: 1 Formy społeczne
Przebieg lekcji
A1
EA PL
U oglądają ilustrację, a następnie dopasowują zainte− resowania do poszczególnych osób.
A2
EA
U słuchają pięciu krótkich dialogów, a następnie za− Słuchanie selektywne. znaczają, które zdania są zgodne z treścią nagrania.
A3
EA FR
U słuchają i czytają jednocześnie z nagraniem, na− stępnie U czytają teksty z podziałem na role.
A4
EA
U uzupełniają zdania w oparciu o wcześniejsze ćwi− czenia.
A5
PA
U piszą swoje skojarzenia dotyczące słowa hobby.
A6
PL
U opowiadają o swoich zainteresowaniach.
A7
EA
U podają odpowiedzi, stosując przeczenia.
A8
EA
U łączą zdania o podobnym znaczeniu.
Zadanie
Komentarz i cele szczegółowe
To ćwiczenie U mogą wykonać w ramach pracy domowej.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U piszą poprawne zdania z rozsypanki.
13
Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
Ü2
U uzupełniają tabelkę odpowiednimi formami cza− U mogą wykonać to ćwiczenie przy pomocy ta− sownika fahren. bel na str. 164.
Ü3
U dzielą ciągi liter na wyrazy, a następnie tworzą wyrażenia.
Ü4
U łączą odpowiednio zwroty niemieckie z polskimi.
B Temat: Ich interessiere mich für Sport Cele główne: Wprowadzenie nazw dyscyplin sportowych. Kształcenie umiejętności selektywnego rozumienia tekstu czytanego. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
B1
EA PL
U oglądają piktogramy i dopasowują odpowiednią Wykorzystanie wiedzy z innych zajęć pomaga w pobudzaniu motywacji. nazwę dyscypliny sportowej.
B2
PA
U uzupełniają mapkę skojarzeń dotyczącą hobby, Aktywizowanie poznanego wcześniej słownic− twa. wpisując podane i inne poznane wcześniej słowa.
B3
EA GA
U słuchają, a następnie czytają wypowiedzi sześciu U mogą wykonać to ćwiczenie w sześciu gru− osób i uzupełniają tabelkę. pach – każda grupa zajęłaby się inną osobą z tek− stu i wyszukała informacji potrzebnych do uzu− pełnienia tabelki. Rozumienie selektywne.
B4
EA
U wykreślają wyraz, który nie pasuje do pozosta− To ćwiczenie U mogą wykonać w ramach pracy łych. domowej.
B5
PA
U w parach ćwiczą opowiadanie o zainteresowa− niach różnych osób w oparciu o dane z tabelki.
B6
EA
U odpowiadają na pytania.
B7
EA
U uzupełniają zdania odpowiednimi wyrazami.
B8
PA
U ćwiczą z partnerem minidialogi dotyczące upodo− Wyrażanie swoich preferencji. bań. Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać.
Ü1
U tworzą wyrazy z sylab.
Ü2
U uzupełniają zdania właściwymi formami czasow− U mogą wykonać to ćwiczenie przy pomocy ta− nika lesen. bel na str. 165.
Ü3
U odgadują i podają nazwy dyscyplin sportowych.
14
C Temat: Wie spät ist es? Cele główne: Wprowadzenie nazw dni tygodnia. Określanie czasu. Odczytywanie rozkładu jazdy. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
C1
EA PL
U oglądają kalendarz Maximiliana i opowiadają o je− Wykorzystanie wiedzy z poprzednich zajęć po− maga w pobudzaniu motywacji. go zainteresowaniach.
C2
EA
U słuchają dwóch rozmów telefonicznych i zazna− Rozumienie selektywne. czają właściwą kartkę z kalendarza.
C3
PL
U słuchają jeszcze raz i odpowiadają na pytania.
C4
PA
U mają podane godziny i zaznaczają je na zegarach.
C5
PL
U łączą odpowiednio godziny. N wyjaśnia na pod− Wizualizacja za pomocą konkretnych symboli stawie wskazówki zasady podawania czasu potocz− ułatwia zapamiętanie. nie i oficjalnie.
C6
EA
U słuchają nagrania i numerują odpowiednio godzi− ny.
C7
PA
U zadając sobie wzajemnie pytania, uzupełniają ta− Ćwiczenie to opiera się na tzw. luce informacyj− nej. belkę.
C8
EA
U czytają informacje dotyczące opłat za przejazdy Selektywne rozumienie tekstu czytanego. komunikacją miejską w Monachium i wyszukują go− dzin.
C9
PA
U opowiadają o swoich dojazdach do szkoły.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U wyszukują nazwy dni tygodnia.
Ü2
U układają zdania z rozsypanki.
15
D Temat: Kannst du Tennis spielen? Cele główne: Opowiadanie o sposobach spędzania wolnego czasu. Umiejętności uzgadniania wspólnych terminów. Liczba godzin: 1 Formy społeczne
Przebieg lekcji
D1
EA
U słuchają nagrania i uzupełniają brakujące wyrazy.
D2
EA PL
U słuchają nagrania jeszcze raz i wyszukują różnice. Podczas intensywnego słuchania U koncentrują się na szczegółach. Często słuchają słowo po słowie. Ważne są szczegółowe informacje.
D3
PA
U układają dialogi, wykorzystując plany dialogów.
D4
EA
U słuchają uważnie nagrania i wybierają właściwe wyniki meczu.
D5
EA FR
U słuchają i powtarzają, a następnie czytają z podzia− łem na role.
D6
PA
U przyporządkowują określenia do odpowiednich wyrazów pytajnych.
D7
PA
U ćwiczą w parach krótkie dialogi.
D8
EA
U uzupełniają tabelkę właściwymi formami czasow− Ambitni U wykorzystują poznane teksty, aby nika können. uzupełnić tabelkę; mogą również posłużyć się tabelą ze str. 165.
D9
EA PL
U uzupełniają regułę.
D10
PA
U układają minidialogi.
Zadanie
Komentarz i cele szczegółowe
Plany takie ułatwiają tworzenie dialogów przez U.
Odkrycie i sformułowanie reguły gramatycznej.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U uzupełniają zdania właściwymi formami czasow− nika können.
Ü2
U układają zdania z rozsypanki.
16
E Temat: Mein Tag Cele główne: Określanie swoich ulubionych zajęć. Opisywanie przebiegu dnia. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
E1
EA PL
U oglądają zdjęcia, następnie słuchając nagrania za− Słuchanie selektywne. znaczają kolejność pojawiających się w nagraniu słów.
E2
PA
U słuchają dialogu jeszcze raz i porządkują dialogi. Słuchanie intensywne.
E3
EA FR
U słuchają i powtarzają, a następnie czytają z podzia− łem na role.
E4
PA
U ćwiczą w parach minidialogi z przysłówkami oft, Ćwiczenie automatyzuje poznane struktury. nie, öfter.
E5
GA PL
U piszą na kartce, co robią chętnie, chętniej i najchęt− Stosowanie gern, lieber, am liebsten. niej. Wymieniają się kartkami, a następnie czytają odpowiedzi kolegów.
E6
EA
U porządkują informacje dotyczące przebiegu dnia Roberta.
E7
GA
U w pięciu grupach przygotowują przebieg dnia jed− Każda z grup przedstawia dzień innej osoby: Ani, Claudii, Marii, Maximiliana, Sophie. nej z osób.
E8
EA
U mówią o swoim dniu powszednim, wykorzystując Ćwiczenie to można też potraktować jako pracę domową. Należy wówczas pamiętać o zaprezen− pytania. towaniu jej na kolejnej lekcji. Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać.
Ü1
U dzielą ciągi liter na wyrazy i podają rodzaj tych wyrazów.
Ü2
U łączą pytania z odpowiedziami.
17
F Temat: Mein Wochenende Cele główne: Opisywanie zajęć sobotnio−niedzielnych. Rozmawianie o wolnym czasie. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
F1
PL
U podają propozycje zajęć w sobotę i niedzielę, a na− Zaktywizowanie wcześniej poznanego słownic− twa. stępnie wpisują je do diagramu.
F2
PA
U oglądają zdjęcia, przyporządkowują czynności N akceptuje wszystkie propozycje U, którzy wy− Ani i Roberta. korzystują wiedzę o tych osobach z wcześniej− szych rozdziałów.
F3
EA
U uzupełniają zdania odpowiednimi wyrazami.
F4
EA
U słuchają nagrania i uzupełniają brakujące wyrazy.
F5
EA FR
U słuchają i powtarzają.
F6
PA
U łączą przeciwieństwa.
F7
PL
U pytają N i kolegów o zajęcia w weekend.
F8
EA
U przedstawiają swoje zajęcia sobotnie i niedzielne. Ćwiczenie to można też potraktować jako pracę domową. Należy wówczas pamiętać o zaprezen− towaniu jej na kolejnej lekcji. Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać.
Ü1
U łączą niemieckie zdania z polskimi odpowiednika− mi.
Ü2
U określają i wpisują po polsku kategorie znaczeń.
N może zaproponować U przygotowanie następujących prac projektowych: Meine Freizeit – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Mein Hobby – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Meine Lieblingssportarten – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie plakatu Mein Alltag – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie rozkładu dnia wraz z podaniem godzin Mein Wochenende – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie plakatu
18
Rozdzia³ Ich und meine Schule SŁOWNICTWO: wyposażenie klasy • przybory szkolne • kolory • przedmioty szkolne • czynności nauczycieli i uczniów • wyrażanie dezaprobaty GRAMATYKA/REGUŁY: przysłówki określające położenie • rzeczowniki złożone • tryb rozkazujący • czasow− niki rozdzielnie złożone WIEM: zwracanie się do starszych i rówieśników • szkoła w Polsce i w Niemczech • plan lekcji JAK SIĘ UCZYĆ? globalne rozumienie tekstu słuchanego • porównywanie podobnie brzmiących wyrazów pol− skich i niemieckich • ćwiczenie wymowy z wykorzystaniem nagrania • samodzielne formułowanie reguł gra− matycznych
A Temat: Im Klassenzimmer Cele główne: Wprowadzenie słownictwa dotyczącego wyposażenia klasy. Określanie położenia przedmiotów w klasie. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
A1
PL
A2
EA GA
A3
EA
U odpowiadają na pytania dotyczące kolorów róż− Aktywizowanie wcześniej poznanego słownic− twa. nych przedmiotów.
A4
PA
U łączą odpowiednio rzeczowniki w liczbie poje− dynczej i mnogiej.
A5
EA
U przyporządkowują podpisy do odpowiednich przyborów szkolnych na ilustracji.
A6
PA
U przypominają sobie nazwy kolorów i wpisują je w odpowiednim miejscu.
A7
GA
U korygują zdania, do których wkradł się chochlik.
A8
PA
U ćwiczą w parach opisywanie różnych sprzętów Ćwiczenie automatyzuje poznane struktury. tworząc minidialogi.
U oglądają ilustrację, a następnie numerują nazwy przedmiotów znajdujących się w klasie. N wskazuje różne sprzęty w sali i prosi U o ich na− zwanie. U opisują ilustrację z zadania A1, stosując wyrazy U mogą wykonać to ćwiczenie w grupach. links, rechts, hinten, vorn, oben, unten; N podaje przykładowe zdania.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U odczytują z rozsypanki literowej nazwy przybo− rów i sprzętów szkolnych (Papierkorb, Taschenrech− ner, Computer, Kreide, Stuhl, Tisch). 19
Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
Ü2
U układają poprawne zdania z rozsypanki.
Ü3
U wyszukują 10 różnych wyrazów, które poznali na zajęciach (w poziomie: Kugelschreiber, oben, Deutsch, Ferien, Radiergummi; w pionie: Korrektor, Lied, Bleistift, links, rechts).
B Temat: Wann hast du Deutsch? Cele główne: Wprowadzenie nazw przedmiotów szkolnych. Tworzenie rzeczowników złożonych. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
B1
PL
U oglądają zdjęcia i przyporządkowują do nich od− Wykorzystanie wiedzy z innych zajęć pomaga w pobudzaniu motywacji. powiednie nazwy przedmiotów szkolnych.
B2
EA
U czytają plan lekcji Ani, a następnie zaznaczają Rozumienie selektywne. zdania, które są zgodne z tym planem.
B3
EA
U odpowiadają na pytania dotyczące planu lekcji Rozumienie selektywne. Ani.
B4
PA
U ćwiczą w parach krótkie dialogi w oparciu o sche− mat w podręczniku.
B5
PA
U w parach uzupełniają tabelki, zadając sobie na− Ćwiczenie to opiera się na tzw. luce informacyj− nej. wzajem pytania.
B6
EA
U układają rzeczowniki złożone, z którymi się wcze− śniej zetknęli.
B7
GA
U pytają swoich partnerów o zawartość piórnika Stosowanie poznanego słownictwa. i teczki.
B8
EA
U przygotowują swoje plany lekcji.
Ćwiczenie to można też potraktować jako pracę domową. Należy wówczas pamiętać o zaprezen− towaniu jej na kolejnej lekcji.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U uzupełniają brakujące litery w nazwach przedmio− tów szkolnych.
Ü2
U tworzą nazwy rzeczowników złożonych.
Ü3
U wykreślają wyrazy, które nie pasują do pozosta− łych.
20
C Temat: Was machst du im Unterricht? Cele główne: Opowiadanie o czynnościach wykonywanych przez nauczyciela i uczniów na lekcjach języka niemieckiego. Rozmawianie o powodach uczenia się języków obcych. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
C1
EA PL
U oglądają uważnie dwie ilustracje, następnie zazna− czają, które czynności wykonuje nauczyciel, a które uczniowie. Poza tym czynności, których nie należy wykonywać na lekcji, oznaczają znakiem „x”.
C2
PA
U układają zdania do obu ilustracji z zadania C1, wy− Ćwiczenie automatyzujące poznane słownic− two. korzystując podane wyrazy.
C3
EA PL
U słuchają wypowiedzi Claudii, następnie czytają ją i odpowiadają na pytania pod tekstem.
C4
EA
U uzupełniają zdania właściwymi wyrazami, które Ćwiczenie automatyzujące poznane struktury. wystąpiły w zadaniu C3.
C5
EA
U słuchają nagrania i zaznaczają zdania zgodne z tre− Rozumienie selektywne. ścią tego nagrania.
C6
PL
U słuchają jeszcze raz wypowiedzi Sophie i podają powody jej zainteresowania językiem angielskim.
C7
PA
U w parach ćwiczą minidialogi.
C8
EA
U mówią o swoim ulubionym przedmiocie szkol− Ćwiczenie to można też potraktować jako pracę domową dla uczniów bardziej zaawansowa− nym. nych. Należy wówczas pamiętać o zaprezento− waniu jej na kolejnej lekcji. Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać.
Ü1
U uzupełniają zdania odpowiednimi wyrazami.
Ü2
U układają zdania z rozsypanki.
Ü3
U odczytują i zapisują rzeczowniki z lustrzanego od− bicia.
21
D Temat: Meine Lehrer Cele główne: Opisywanie nauczycieli. Wyrażanie dezaprobaty. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
D1
GA
U oglądają ilustrację i odczytują podane tam wypo− wiedzi, a następnie podają propozycje dwóch braku− jących wypowiedzi osób przy stoliku.
D2
EA
U słuchają nagrania i uzupełniają tekst. Następnie Uzupełnianie luk wymaga rozumienia selektyw− zaznaczają wypowiedzi, z którymi się nie zgadzają. nego.
D3
EA
U zmieniają zdania, wstawiając wyrazy o przeciw− Znajomość antonimów pomaga w poszerzaniu słownictwa. nym znaczeniu.
D4
PA
U pytają partnerów, co im nie podoba się w szkole.
D5
EA
U oglądają cztery ilustracje i mówią, jacy są nauczy− ciele.
D6
PA
U tworzą rzeczowniki złożone i wyjaśniają ich zna− N wyjaśnia wątpliwości U, koryguje drobne błę− czenie oraz zasadę tworzenia. dy w rzeczownikach złożonych.
D7
PA
U uzupełniają w parach tabelkę i opisują swoich na− uczycieli.
D8
EA
U opowiadają o swoich nauczycielach.
Ćwiczenie to można też potraktować jako pracę domową dla uczniów bardziej zaawansowa− nych. Należy wówczas pamiętać o zaprezento− waniu jej na kolejnej lekcji.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
PA
Ü2
Ü3
U przygotowują w parach dialogi, w których wyko− rzystują przygotowane wizytówki nauczycieli. U odpowiada na pytania dotyczące jego nauczycieli.
GA
U powtarzają słownictwo w formie gry „schody”.
22
E Temat: Komm bitte an die Tafel! Cele główne: Wprowadzenie trybu rozkazującego. Rozumienie i formułowanie poleceń nauczyciela i pytań ucznia na lekcji języka niemieckiego. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
E1
EA
U oglądają zdjęcie, następnie słuchają nagrania i za− Rozumienie globalne. znaczają rozmówców – ilu i ich imiona.
E2
EA
U słuchają ponownie nagrania i zaznaczają zdania Rozumienie selektywne. zgodne z treścią tego nagrania.
E3
FR
U czytają skecz z podziałem na role.
E4
PA
U zaznaczają, do kogo zwraca się pan Stich.
E5
EA PL
U uzupełniają końcówki czasowników w formie grzecznościowej trybu rozkazującego. U podają za− sadę tworzenia tej formy.
E6
EA PL
U uzupełniają zdania właściwą formą czasowników w liczbie pojedynczej. U ustalają sposób tworzenia formy dla 2. osoby licz− by pojedynczej trybu rozkazującego.
E7
PL
U uzupełniają regułę dotyczącą trybu rozkazującego.
E8
PA
U uzupełniają tabelkę właściwymi formami trybu rozkazującego.
Tekst wprowadza formy trybu rozkazującego.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U uzupełniają zdania odpowiednimi czasownikami.
Ü2
U rozwiązują krzyżówkę, wstawiając właściwe for− my trybu rozkazującego (hasło: Imperativ).
23
F Temat: In der Schule Cele główne: Wprowadzenie odmiany czasowników rozdzielnie złożonych. Opowiadanie o szkole. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
F1
PL
U oglądają zdjęcia i dopasowują do nich odpowied− nie podpisy.
F2
GA
U układają minidialogi do zdjęć z zadania F1.
F3
PA
U uzupełniają zdania właściwymi wyrazami.
F4
EA
U układają zdania z rozsypanki.
F5
PA
U uzupełniają tabelkę właściwymi końcówkami.
F6
EA
U wstawiają czasownik ausmachen we właściwych formach.
F7
EA
U uzupełniają regułę dotyczącą czasowników roz− N zwraca uwagę na koniugację czasowników dzielnie złożonych. rozdzielnie złożonych.
Ćwiczenie automatyzujące poznane struktury.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U dzielą ciągi liter na wyrazy i zapisują zdania.
Ü2
U przedstawiają swoją szkołę na podstawie przykła− dów.
Ü3
U łączą pytania z odpowiedziami.
N może zaproponować U przygotowanie następujących prac projektowych: Meine Schule – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Meine Klasse – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Meine Lehrer – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie plakatu Meine Lieblingsfächer – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie plakatu Meine Fremdsprache – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie plakatu
24
Rozdzia³ Ich und meine Wohnung SŁOWNICTWO: pomieszczenia • powierzchnia pomieszczeń • wyposażenie mieszkania • urządzenia • meble • położenie przedmiotów GRAMATYKA/REGUŁY: zaimek osobowy (er, sie, es ...) • rodzajnik określony i nieokreślony • przyimki opisu− jące ruch i położenie WIEM: architektura – rodzaje zabudowy mieszkaniowej w krajach niemieckiego obszaru językowego • wygląd mieszkania JAK SIĘ UCZYĆ? zapewnianie koncentracji podczas nauki • słuchanie muzyki relaksacyjnej • ćwiczenie intona− cji z wykorzystaniem nagrania • porównywanie tekstu z ilustracją • wymiana informacji w parach • odgrywa− nie ról
A Temat: Mein Haus Cele główne: Wprowadzenie nazw pomieszczeń. Zamiana rzeczowników na zaimki osobowe. Określanie powierzchni pomieszczeń. Liczba godzin: 1 Formy społeczne
Przebieg lekcji
A1
EA PL
U oglądają ilustrację, łączą podpisy z właściwymi numerami i układają zdania.
A2
EA
U słuchają rozmowy i decydują, czy pasuje do ilu− Rozumienie globalne. stracji.
A3
EA
U słuchają jeszcze raz i zaznaczają, kto powiedział Rozumienie selektywne. poszczególne kwestie.
A4
FR
U powtarzają za nagraniem i ćwiczą melodię zdania.
A5
PA
U czytają zdania z zadania A4 jeszcze raz i zastępu− Ćwiczenie wprowadza zastępowanie rzeczow− ją wytłuszczone rzeczowniki zaimkami osobowymi. ników zaimkami osobowymi.
A6
EA
U uzupełniają tabelkę właściwymi zaimkami osobo− wymi.
A7
PA
U wymierzają powierzchnię pomieszczeń w zadaniu Przypomnienie głównych. A1 i układają zdania według wzoru.
A8
EA
U podają powierzchnię pomieszczeń w swoim do− Ćwiczenie to można też potraktować jako pracę domową. Należy wówczas pamiętać o zaprezen− mu. towaniu jej na kolejnej lekcji.
Zadanie
Komentarz i cele szczegółowe
25
i
powtórzenie
liczebników
Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U wyszukują nazwy pomieszczeń.
Ü2
U uzupełniają brakujące wyrazy.
Ü3
U uzupełniają tabelkę właściwymi formami czasow− U mogą wykonać to ćwiczenie przy pomocy ta− nika schlafen. bel na str. 164.
Ü4
U zapisują słownie powierzchnię podanych po− mieszczeń.
B Temat: Mein Zimmer Cele główne: Wprowadzenie nazw mebli. Opisywanie pokoju przy pomocy przyimków. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
B1
PL
U oglądają zdjęcie i łączą podpisy z właściwymi fragmentami zdjęcia, a następnie układają zdania.
B2
PA
U słuchają nagrania i dopasowują do niego odpo− Słuchanie selektywne. wiedni rysunek.
B3
FR
U słuchają i powtarzają za nagraniem.
B4
EA
U sprawdzają w słowniku podane rzeczowniki i uzu− pełniają brakujące rodzajniki.
B5
PA
U oglądają zdjęcie i zaznaczają prawdziwe informa− cje.
B6
PA
U w parach uzupełniają informacje w tabelkach, wy− Ćwiczenie to opiera się na tzw. luce informacyj− nej. korzystując wyrazy neben, links, rechts, über. Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać.
Ü1
U rozwiązują krzyżówkę.
Ü2
U uzupełniają schemat właściwymi wyrażeniami przyimkowymi.
Ü3
U piszą zdania z ciągów wyrazowych.
26
C Temat: Wo ist mein Schlüssel? Cele główne: Wprowadzenie nazw różnych sprzętów domowych. Określanie położenia przedmiotów. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
C1
PL
U oglądają ilustracje, nazywają odpowiednio przed− mioty i wstawiają właściwe numerki.
C2
EA
U słuchają nagrania i zaznaczają prawdziwe infor− macje.
C3
FR
U słuchają i powtarzają jednocześnie z nagraniem.
C4
PA
U uzupełniają zdania odpowiednimi rzeczownikami i rodzajnikami.
C5
EA
U uzupełniają regułę dotyczącą stosowania rodzajni− ków nieokreślonych.
C6
PA
U w parach uzupełniają informacje, zadając sobie Ćwiczenie to opiera się na tzw. luce informacyj− nej. pytania.
C7
EA
U rysują i opisują swój pokój.
Ćwiczenie to można też potraktować jako pracę domową. Należy wówczas pamiętać o zaprezen− towaniu jej na kolejnej lekcji.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U uzupełniają zdania właściwymi rodzajnikami.
Ü2
U łączą wyrazy o przeciwnym znaczeniu.
Ü3
U łączą pytania z odpowiedziami.
27
D Temat: Wohin tragen wir …? Cele główne: Utrwalenie słownictwa z zakresu: nazwy pomieszczeń, mebli i sprzętów. Opisywanie przemieszczania przedmiotów. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
D1
PL
U oglądają ilustrację i podpisują ponumerowane po− Aktywizowanie i poszerzanie słownictwa. mieszczenia, miejsca i przedmioty.
D2
EA
U słuchają nagrania i numerują fragmenty rozmowy.
D3
FR
U powtarzają za nagraniem podane wyrażenia.
D4
PA
U oglądają uważnie ilustrację i uzupełniają wypo− wiedzi pod ilustracją.
D5
PA
U uzupełniają regułę dotyczącą położenia i ruchu przedmiotów.
D6
PA
U ćwiczą zdania z przyimkami miejsca, wykorzystu− Gra przypominająca częściowo zabawę w statki, ale główną rolę odgrywają meble i przedmioty, jąc ilustracje. ćwiczenie dla U bardziej zaawansowanych.
D7
PA
U porównują obydwa mieszkania i podają różnice.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U uzupełniają brakujące przyimki.
Ü2
U wybierają właściwe wypowiedzi.
Ü3
U wybierają zwroty lub wyrazy, które nie pasują do pozostałych.
28
E Temat: Nicole, möbliere dein Zimmer um! Cele główne: Opisywanie położenia przedmiotów. Typy domów. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
E1
PL
U oglądają zdjęcia i zaznaczają przedmioty, które Nicole ma w pokoju.
E2
PA
U dopisują nazwy innych przedmiotów widocznych Praca ze słownikiem. na zdjęciach, korzystając ze słownika lub pomocy N.
E3
GA
U mówią, co Nicole ma, a czego potrzebuje.
E4
EA
U oglądają zdjęcie z pokojem Vivian i porównują je Ćwiczenie dla ambitnych wymagające stosowa− nia struktur i słownictwa dotyczącego opisu po− z pokojem Nicole. koju.
E5
PA
U wypisują, co dziewczyny lubią robić i czym się in− Aktywizacja słownictwa. teresują, a czego nie lubią robić.
E6
PA
U podają propozycje zmian w umeblowaniu, stosu− jąc formy trybu rozkazującego.
E7
GA
U przygotowują się i odgrywają scenki.
Stosowanie rzeczowników w bierniku.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U łączą zdania ze zdjęciami.
Ü2
U układają poprawne zdania z rozsypanek.
N może zaproponować U przygotowanie następujących prac projektowych: Meine Wohnung – przygotowanie planu z opisem – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Mein Zimmer – przygotowanie planu z opisem – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Ich möbliere mein Zimmer um. – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie planu z opisem Mein Haus – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie plakatu
29
Rozdzia³ Einkäufe, Geld und ich SŁOWNICTWO: części odzieży • ceny • rozmiary • wyposażenie sklepu • opis sytuacji • sztućce i naczynia • ar− tykuły spożywcze GRAMATYKA/REGUŁY: przeczenie z kein • rodzajnik określony w mianowniku i bierniku WIEM: liczba mnoga w języku polskim i niemieckim • banknoty i monety euro • waluta Szwajcarii • prowadzenie rozmowy ze sprzedawcą • nazwy artykułów spożywczych i kosmetycznych znanych firm JAK SIĘ UCZYĆ? gra w bingo • ćwiczenie przed lustrem • domyślanie się znaczenia wypowiedzi • wykorzysty− wanie wiedzy ogólnej do nauki języka • odgrywanie scenek
A Temat: Ich möchte einen Pullover Cele główne: Wprowadzenie nazw ubrań. Rozumienie rozmów w sklepie. Liczba godzin: 1 Formy społeczne
Przebieg lekcji
A1
PL
U oglądają ilustracje i zaznaczają, co mają na sobie.
A2
PA
U słuchają rozmowy i numerują zdania.
A3
FR
U słuchają i powtarzają jednocześnie z nagraniem.
A4
PA
U w parach przeprowadzają dialogi w oparciu Dzięki pojedynczym słowom w planie U budują o plan. pełne wypowiedzi.
A5
GA
U opisują osoby ze zdjęcia.
A6
PA
U ćwiczą zadawanie pytań i podawanie odpowiedzi. Ćwiczenie to opiera się na tzw. luce informacyj− nej.
Zadanie
Komentarz i cele szczegółowe
Rozumienie selektywne.
U w grupach opisują osoby na zdjęciu, uwzględ− niając również kolor ubrań.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U tworzą liczbę mnogą podanych rzeczowników.
Ü2
U wyszukują brakujące wyrazy i uzupełniają zdania.
Ü3
U wybierają właściwe wypowiedzi.
30
B Temat: Was wünschen Sie bitte? Cele główne: Dokonywanie zakupów i komentowanie ich. Prowadzenie rozmowy ze sprzedawcą. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
B1
PL
U oglądają zdjęcia i uzupełniają wypowiedzi przed− Aktywizacja poznanego słownictwa i struktur. stawionych osób.
B2
PA
U słuchają nagrania i numerują wypowiedzi według Słuchanie selektywne. kolejności.
B3
PA
U podają, które wypowiedzi z zadania B2 pasują do zdjęć z zadania B1.
B4
FR
U słuchają i powtarzają za nagraniem.
B5
PA
U w parach tworzą minidialogi w oparciu o tabelkę z wyrażeniami.
B6
EA
U zaznaczają, co mówi sprzedawca, a co klient.
B7
GA
U odgrywają scenkę.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U układają poprawne zdania z rozsypanki.
Ü2
U rozwiązują krzyżówkę.
Ü3
U wybierają właściwą wypowiedź.
31
C Temat: Das sind keine Bücher Cele główne: Wprowadzenie przeczenia kein. Rozszerzenie słownictwa dotyczącego nazw artykułów przemysłowych. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
C1
PL
U oglądają zdjęcia i podpisują je.
C2
PA
U słuchają nagrania i numerują wypowiedzi według Słuchanie selektywne. kolejności.
C3
FR
U słuchają i powtarzają za nagraniem.
C4
PA
U uzupełniają zdania właściwymi rodzajnikami.
C5
PA
U uzupełniają regułę dotyczącą przeczeń.
C6
GA
U w grupach przeprowadzają grę dydaktyczną z za− stosowaniem zdań pytających. Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać.
Ü1
U odpowiadają zgodnie z prawdą.
Ü2
U wyszukują wyrazów oraz uzupełniają rodzajniki.
32
D Temat: Wie viel kostet …? Cele główne: Wprowadzenie określeń i wartości banknotów i monet euro. Rozumienie paragonów ze sklepu. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
D1
PL
U oglądają ilustrację i dopasowują podpisy do za− znaczonych miejsc.
D2
PA
U oglądają zdjęcia i dopasowują do nich fragmenty Rozumienie selektywne. rozmów.
D3
PA
U słuchają rozmów i łączą je z właściwymi zdjęcia− Rozumienie globalne. mi.
D4
EA
U wyszukują właściwe informacje.
D5
FR
U powtarzają za nagraniem.
D6
EA
U oglądają pokwitowania i uzupełniają zdania.
D7
PA
U w parach tworzą minidialogi.
Rozumienie intensywne.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U przyporządkowują wyrazy do właściwych miejsc na ilustracji.
Ü2
U piszą słownie odpowiedź.
Ü3
U wybierają właściwą wypowiedź.
33
E Temat: Haben Sie noch einen Wunsch? Cele główne: Odmiana rzeczownika i rodzajnika w mianowniku i bierniku. Intonacja zdania. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
E1
PL
U oglądają zdjęcia i zaznaczają prawdziwe informa− cje.
E2
PA
U wysłuchują fragmentu rozmowy telefonicznej Rozumienie globalne. i uzupełniają zdania.
E3
PA
U słuchają tekstu jeszcze raz i zaznaczają, kto mówi. Rozumienie selektywne.
E4
PA
U uzupełniają tabelkę i regułę.
E5
EA
U przyglądają się zdjęciu i notują, ile pieniędzy wi− dzą.
E6
PA
U odgrywają minidialogi.
E7
GA
U uzupełniają wypowiedzi zgodne z sytuacją.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U łączą zdania o podobnym znaczeniu.
Ü2
U uzupełniają rzeczowniki.
Ü3
U piszą zdania z ciągów wyrazowych.
N może zaproponować U przygotowanie następujących prac projektowych: Meine Kleider / – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Mein Kleiderschrank – przygotowanie plakatu Meine Einkäufe – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Mein Lieblingsgeschäft – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie planu z opisem Mein Taschengeld – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem
34
Rozdzia³ Essen, Party und ich SŁOWNICTWO: życzenia • reagowanie na życzenia • prezenty • żywność • napoje • ulubione potrawy • nazwy posiłków GRAMATYKA/REGUŁY: rzeczownik bez rodzajnika • czasownik mögen WIEM: zachowanie się • na przyjęciu • prowadzenie rozmowy przy stole • żywienie • karta dań • zamawianie po− traw JAK SIĘ UCZYĆ? wykorzystanie gier planszowych • stosowanie „mapy mentalnej” • tworzenie własnego „port− folio”
A Temat: Alles Gute zum Geburtstag! Cele główne: Składanie życzeń. Reagowanie na życzenia. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
A1
PL
U oglądają ilustrację i dopasowują wypowiedzi do osób.
A2
EA
U słuchają nagrania i numerują wypowiedzi.
A3
FR
U słuchają i powtarzają jednocześnie z nagraniem.
A4
PA
U oglądają zdjęcia i dopasowują wypowiedzi.
A5
PA
U ćwiczą w parach minidialogi.
A6
EA
U wypełniają tabelkę, kto co mówi.
A7
PA
U w parach uzupełniają listę prezentów.
A8
PL
U prezentują dialogi z pantomimą.
Rozumienie selektywne.
Aktywizacja poznanego wcześniej słownictwa.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U układają zdania z ciągów wyrazów.
Ü2
U wybierają właściwe wypowiedzi.
35
Zadanie
Formy społeczne
Ü3
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
U uzupełniają dymki.
B Temat: Ich habe Hunger Cele główne: Wprowadzenie nazw artykułów spożywczych i napojów. Prowadzenie rozmowy przy stole. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
B1
GR
U oglądają diagram i wpisują wyrazy we właściwe miejsca.
B2
EA
U słuchają tekstu i wybierają odpowiednie zdjęcie. Rozumienie globalne.
B3
PA
U słuchają jeszcze raz i uzupełniają chmurki.
B4
EA
U dopisują do schematu z zadania B1 wyrazy z tek− stu z zadania B3.
B5
PA
U ćwiczą minidialogi.
B6
GA
U odgrywają scenki.
Rozumienie selektywne.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U rozwiązują krzyżówkę.
Ü2
U wstawiają brakujące wyrazy.
36
C Temat: Zum Frühstück dotyczącego artykułów Cele główne: Rozszerzenie słownictwa żywnościowych. Formułowanie wypowiedzi o ulubionych potrawach. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
C1
PL
U oglądają zdjęcie i dopasowują wyrazy do zazna− czonych miejsc.
C2
FR
U słuchają nagrań i decydują, do którego zdjęcia pa− Rozumienie globalne. sują.
C3
PA
U słuchają nagrań i uzupełniają tabelkę.
C4
FR
U słuchają i powtarzają za nagraniem.
C5
EA
U zaznaczają w zestawieniu ulubione potrawy i na− poje.
C6
PA
U porównują zestawienia i mówią, co jedzą i piją.
C7
PL
U uzupełniają regułę dotyczącą rzeczowników sto− sowanych bez rodzajnika.
C8
GA
U przygotowują plakaty z wzorowym dziennym ja− dłospisem.
Rozumienie selektywne.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U łączą wypowiedzi o podobnym znaczeniu.
Ü2
U uzupełniają tabelkę właściwymi formami czasow− nika mögen.
Ü3
U opisują różnice między zdjęciami.
37
D Temat: Im Restaurant Cele główne: Wprowadzenie nazw potraw. Zamawianie dań. Liczba godzin: 1 Zadanie
Formy społeczne
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
D1
FR
U oglądają kartę dań i uzupełniają ją odpowiednimi wyrazami.
D2
PA
U decydują, do którego zdjęcia pasują podane zwro− Zbieranie hipotez. ty.
D3
PA
U słuchają tekstu i numerują wypowiedzi z zadania Rozumienie selektywne. D2.
D4
EA
U zaznaczają w tabelce, kto co powiedział.
D5
PA
U w parach tworzą minidialogi, wykorzystując kartę dań z zadania D1.
D6
PA
U w parach zadają pytania i odpowiadają w oparciu Ćwiczenie to opiera się na tzw. luce informacyj− nej. o podpowiedzi w podręczniku.
D7
GA
U odgrywają scenki.
Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać. Ü1
U łączą pytania z odpowiedziami.
Ü2
U łączą nazwy potraw.
Ü3
U uzupełniają zdania.
Ü4
U uzupełniają tabelkę z essen.
Ü5
U uzupełniają chmurki na zdjęciu.
U może wykonać to ćwiczenie przy pomocy ta− bel na str. 165.
38
E Temat: Wir spielen … Cele główne: Kształcenie umiejętności pracy w zespole. Powtórzenie i utrwalenie poznanych struktur leksykalno−gramatycznych. Liczba godzin: 1 Zadanie E1
Formy społeczne GA
Przebieg lekcji
Komentarz i cele szczegółowe
U grają w grę planszową i powtarzają poznany ma− teriał. Samodzielna praca ucznia w domu N decyduje, które ćwiczenia U powinni wykonać.
Ü1
U wybierają właściwe wypowiedzi.
Ü2
U uzupełniają brakujące czasowniki.
N może zaproponować U przygotowanie następujących prac projektowych: Mein Geburtstag – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Meine Geschenke – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem Meine Lieblingsspeise – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie przepisu Mahlzeiten in meinem Haus – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie plakatu Meine Speisekarte – przygotowanie kolażu lub prezentacji z krótkim opisem – przygotowanie karty dań
39
II. Materiały pomocnicze do pracy metodą stacji do samodzielnego uczenia się
Ogólne zasady pracy metodą stacji do samodzielnego uczenia się dla uczniów: Każdy uczeń dobiera sobie jednego lub kilku partnerów i cały czas pracuje ze swoim zastępem (grupą). Zastęp może liczyć od 3 do 4 osób. Po klasie może poruszać się tylko cały zastęp. Zadania wykonujecie wspólnie. Od dobrej współpracy zależy rezultat działań. Kolejność rozwiązywania zadań jest dowolna. Dobór zadań zależy od zastępu. Należy rozwiązać minimum 3 zadania. Zadania wolno rozwiązywać tylko na przeznaczonych do tego stanowiskach. Każde rozwiązane zadanie należy zaznaczyć na karcie zadań (Laufzettel). Rozwiązania zadań (bez materiałów pomocniczych) zastęp nosi ze sobą. Jedno zadanie – w danym momencie – może rozwiązywać tylko jeden zastęp. Gdy w jakimś momencie określone stanowisko jest zajęte, przejdźcie do stanowiska nr 7, przeznaczonego dla zadania dodat− kowego. Gdy zwolni się stanowisko, na którym chcecie pracować, przejdźcie tam niezwłocznie. Nauczyciel wyznaczy wam czas pracy. Na zakończenie zaprezentujecie klasie wyniki pracy. Uwagi dotyczące pracy metodą stacji do samodzielnego uczenia się dla nauczycieli: Należy zapoznać uczniów z ogólnymi zasadami pracy tą metodą. Można przeznaczyć jedne zajęcia języka niemieckiego na koniec każdego rozdziału na lekcję powtórzeniową lub w przypad− ku braku czasu wybrać niektóre zadania z materiałów dodatkowych na wcześniejsze zajęcia. Nauczyciel ma do wyboru dwie wersje karty zadań (Laufzettel) i sam decyduje, którą kopiuje dla uczniów; podobnie z kartą ewaluacyjną. Zadania do każdej stacji powinny być na oddzielnych kartkach. Metoda ta spełnia ważne cele: zwiększa samodzielność uczniów, rozwija umiejętność współpracy, uwzględnia indywidualne możliwości i predyspozycje uczniów, uczy współodpowiedzialności za proces uczenia się i nauczania. Dzięki tej metodzie unika się stresującego klimatu pracy frontalnej w klasie, gdyż aktywizuje ona indywidualne możliwości uczniów przy wspólnym omawianiu wyników. Uczniowie sami mogą kontrolować swoje wyniki, a nauczyciel pełni rolę koordynatora. Dzięki możliwości wyboru treści, form pracy, autorefleksji i samoocenie metoda ta sprzyja autonomizacji procesu uczenia się.
40
