HARİTA ÇİZİMİ AUTOCAD UYGULAMALARI
HAZIRLAYAN
PROF.DR. İ. ÖZTUĞ BİLDİRİCİ
İÇİNDEKİLER UYGULAMA 1: KOORDİNAT SİSTEMİ, ZOOM KAVRAMI ............................................................................ 2 UYGULAMA 2: ÖDEV ŞABLONUNUN ÇİZİMİ................................................................................................... 5 UYGULAMA 3: PARALEL ÇİZGİ ÇİZME, TABAKA KAVRAMI .................................................................... 8 UYGULAMA 4: POLYLINE OBJESİ VE TRIM KOMUTU .............................................................................. 10 UYGULAMA 5: CIRCLE OBJESİ ......................................................................................................................... 13 UYGULAMA 6: ARC OBJESİ VE YAKALAMA MODLARI ............................................................................ 16 UYGULAMA 7: TÜRK BAYRAĞI ÇİZİMİ.......................................................................................................... 19 UYGULAMA 8: BLOK KAVRAMI VE EDİTLEME .......................................................................................... 22 UYGULAMA 9: ORTOGONAL ÇİZİM ................................................................................................................ 25 UYGULAMA 10: ORTOGONAL ÇİZİM .............................................................................................................. 28
Ders web sitesi
: http://193.255.101.90/~hzselvi/bdhy
Harita Çizimi
Uygulama 1 (AutoCAD)
UYGULAMA 1: KOORDİNAT SİSTEMİ, ZOOM KAVRAMI Önbilgi AutoCAD tüm mühendislik alanlarında kullanılabilecek bir CAD (Computer Aided Design) yazılımıdır. Bu uygulamada yazılımda kullanılan koordinat sistemleri, temel çizim objelerinden LINE ve zoom (görüntüyü büyütme/küçültme) komutu tanıtılacaktır. AutoCAD iki koordinat sistemine sahiptir. WCS (World Coordinate System) yazılımın temel koordinat sistemidir. Bu sistemde x koordinatı sağa, y koordinatı yukarı yöndedir. Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliğinde kullanılan koordinat sistemi ise bunun tersidir. y sağa, x yukarı koordinatı gösterir. Ancak AutoCAD ile yapılan çaılşmalarda x ve y koordinatları yer değiştirerek kullanılırsa istenilen çizim AutoCAD ile kolaylıkla yapılabilir.
Y
y
UCS
x
Ekranda görünen bölge X WCS WCS koordinat sistemi herhangi bir değişikliğe uğratılmadan, geçici olarak bir kullanıcı tarafından bir koordinat sistemi tanımlanabilir (UCS). UCS de çalışıldıktan sonra, tekrar WCS ye dönülebilir, istenirse başka bir UCS daha tanımlanabilir. WCS koordinat sisteminde, matematikte olduğu gibi, x ve y eksenleri - dan + a doğru giderler. Böylesine geniş bir aralıkta değişen koordinat sisteminin ise ancak bir bölümü ekranda görünür. Ekranda hiç bir şey görünmemesi, hiç bir çizim yapılmadığı anlamına gelmez. O anda ekranda görünmeyen ama koordinat sisteminde başka bir yerde yapılmış bir çizim olabilir. Çalışma klasörü ve dosyası AutoCAD yapılan çizimi uzantısı DWG olan dosyalarda saklar. Sonraki uygulamalarda yapılan çalışmalar sabit diskte uygun bir klasör altına kaydedilecektir. Bu uygulamada dosya kaydedilmeyecektir. İkinci uygulamadan itibaren her öğrenci ders bitiminde çalışmasını kaydetmek üzere bir disket getirecektir. ZOOM Komutu AutoCAD de bir komut üç yolla uygulanabilir: Üst tarafta bulunan menüler, menülerin alt kısmında bulunan butonlar ve komut satırından giriş. Komut satırından (Command) girişler klavyeden yapılır. Öğretim kolaylığı bakımından uygulamalarda komut satırı kullanılacaktır. Zoom komutu ile ekrandaki görüntü büyütülür ya da küçültülür. Bu büyütme ve küçültme çizimin boyutlarını etkilemez. Sadece değişen ekran görüntüsüdür. Bunu bir gazeteye büyüteç ile bakmaya benzetebiliriz. Gazetedeki yazıları daha büyük görmemize rağmen, gerçekte yazıların boyutunda bir değişiklik olmaz. Zoom komutunun parametreleri:
e: tüm çizimi ekrana getirme w: kullanıcının tanımladığı pencereyi ekrana getirme p: bir önceki ekran görüntüsüne dönme .x : ekran ölçeğini verilen oranda değiştirme. Örnek: .5x ekranı %50 küçültür, 1.2x ekranı %20 büyütür.
Hazırlayan:Prof..Dr. Öztuğ Bildirici
2/29
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 1 (AutoCAD)
Araç çubukları ve butonlar
Menü
Komut Satırı
Ekran görüntüsü ile ilgili diğer bir komut, pan komutudur. Pan ile ekran görüntüsü kaydırılır. LINE Objesi AutoCAD çizim objelerinden LINE bir doğru parçası tanımlar, line komutu ile çizilir. Line komutunda, doğru parçasının başlangıç ve bitim noktalarının koordinatı tanımlanır. Koordinat girişleri, ekranda nokta işaretleyerek ya da klavyeden koordinat girerek yapılabilir. Klavyeden koordinat girişinde ilk olarak x sonra y koordinatı virgülle ayrılarak girilir. Koordinatların ondalık kısmı nokta ile ayrılır (Örnek 362.55,765.26). Nümerik klavyedeki ondalık nokta, Türkçe sistemlerde genel olarak virgüle karşılık geldiğinden, ondalık nokta girişini klavyeden yapınız! Uygulama AutoCAD’i açın. Gelen pencerede
butonuna tıklayın. Pencerenin görünüm aşağıdaki gibi olmalıdır:
En alt kısımda yer alan butonlardan sadece Model basılı olmalıdır. Diğerleri basılı olmamalıdır. Sol altta ise ekranda kursorun bulunduğu yerin koordinatları görülmektedir.
Hazırlayan:Prof..Dr. Öztuğ Bildirici
3/29
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 1 (AutoCAD)
Komut satırına aşağıdaki komutları sıra ile yazınız ( :enter tuşu, space tuşu da komut satırında enter gibi çalışır!): line 2562.36,3750.75 2567.22,3749.63
Yukarıda koordinatları ile tanımladığınız iki noktadan geçen doğru parçasını çizdiniz ama göremiyorsunuz. Bunun nedeni ekranınızın doğru parçasını çizdiğiniz bölgeyi göstermemesidir. Ekranın doğru parçasının bulunduğu bölgeyi göstermesi için zoom komutu kullanılmalıdır. Aşağıdaki komutları klavyeden giriniz: Zoom w 2560,3752 2570,3748
Şu anda çizdiğiniz doğru parçası ekranda görünüyor olmalıdır. Şimdi bir doğru parçası daha çizelim. line 2561.07,3749.91 2562.42,3752.07 2567.40,3750.92
Bu şekilde ardışık iki doğru parçası çizmiş olduk. Dikkat edilirse brinci doğru parçasını bitim noktası ikincinin başlangıç noktası olduğundan nokta sadece bir kez tanımlandı. İki doğru parçasını da ekranın tümünü kaplayacak şekilde görmek için aşağıdaki komutları girin. Zoom e
Bir önceki ekrana dönmek için: Zoom p
Ekranı %50 küçültmek için: Zoom .5x
Bu aşamada ekran görüntüsü aşağıdaki gibi olmalıdır.
Pan komutunun kullanımı için, Pan
Fare ile ekranın ortasında ve sol tarafında birer nokta işaretleyin. Başka denemeler yaparak pan komutunun çalışma mantığını daha iyi kavramaya çalışın. Neler Öğrendik?
AutoCAD koordinat sistemi
Zoom komutu ve önemli parametreleri
Klavyeden bir noktanın koordinatlarıyla girilmesi
Line komutu ile doğru parçası çizimi
Hazırlayan:Prof..Dr. Öztuğ Bildirici
4/29
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 2 (AutoCAD)
UYGULAMA 2: ÖDEV ŞABLONUNUN ÇİZİMİ Önbilgi Uygulama 1 de AutoCAD koordinat sistemi tanıtıldı, zoom ve line komutları ile uygulamalar yapıldı. LINE AutoCAD çizim objelerinden yalnızca bir tanesidir. Bu derste, ödev şablonunun çizimi örneğinde klavyeden koordinat giriş seçenekleri (mutlak-göreceli koordinatlar, dik-kutupsal koordinatlar) ve yazı yazma kavratılmaya çalışılacaktır. Ödev şablonu sonraki uygulamalarda da kullanılacağından, mutlaka yanınızda bir disket getiriniz ve dosyanızı diskete alınız? Çalışma Klasörünün Hazırlanması Uygulamanın kaydedilmesi için, D diskinde, harita klasörü altında numaranızla bir klasör (folder) açınız. Klasör açma işlemlerini Windows Explorer (Windows Gezgini) ile yapınız. Windows Explorer’ı çalıştırmak için, windows tuşu basılı iken e tuşuna basın ya da My Computer (Bilgisayarım) ikonuna faresnin sağ tuşu, Explore (Araştır) ya da start (başlat) menüsünü kullanın. Koordinat Girişleri Geçen uygulamada yaptığımız,x,y biçimindeki koordinat girişleri mutlak koordinat girişleridir. LINE gibi objelerin çiziminde, ikinci (üçüncü vb) nokta girilirken birinci noktaya göre koordinat farkları ile nokta tanımlanabilir. Göreceli koordinatlar @x,y biçiminde girilir (Örneğin @6.5,12.5 ). Dik koordinat girişleri yanında hem mutlak hem de göreceli olarak kutupsal koordinat girişi yapılabilir. Mutlak kutupsal koordinat girişi uzaklık Save As menü komutları ile dosyayı uyg7 olarak adlandırıp kaydediniz.
AutoCAD’i lütfen bir kez çalıştırınız! Tabaka Yapısı Bayrak adlı bir tabaka açarak çiziminizi bu tabakaya yapınız. Çizgi kalınlığı olarak 0.2 mm seçiniz. Rectangle Çizimi Rectangle komutu ile, dikdörtgen biçiminde kapalı bir polyline oluşturulur. Bayrağın beyaz ve kırmızı kısımlarını çizmek için iki dikdörtgen çiziniz. rectangle 30,100 @3.33,100 rectangle 33.33,100 @146.67,100
Ay Çizimi Ayı oluşturan iki daireyi çizin. Trim komutu ile daireleri keserek ay şeklini oluşturun. Kesme işlemi iki aşamalı olarak yapılmalıdır. Birinci aşamada dıştaki daire kesen içteki daire kesilen, ikinci aşamada ise içteki daire kesen, dıştaki daire kesilendir. Yıldız Çizimi İlk olarak yıldızın içine çizileceği dairenin merkezinden yatay olarak yarıçap kadar bir doğru çizin. line 115.41,150 102.91,150
Array komutu ile eşit açılarlarla, dairenin merkezinden çıkan beş doğru parçası oluşturun. array Select objects: çizdiğiniz doğru parçasını seçin, bir kez enter’a basın. Enter type of array [Rectangular/Polar]: P Specify center point of array: 115.41,150 Enter the number of items in the array: 5 Specify the angle to fill:360 Rotate arrayed onjects:y
Oluşan şeklin uç noktalarını (end of yakalama modu ile, bkz. Uygulama 6) yakalayarak yıldızı çizin. Bu aşamada yıldızın görünümü aşağıdaki gibidir. Yıldızın içindeki array komutu ile oluşturduğunuz doğru parçalarını (line) silin. Trim komutu ile yıldızın içini tamamen temizleyin.
Hazırlayan: Prof..Dr. Öztuğ Bildirici
19/29
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 7 (AutoCAD)
Taramaların Yapılması Bayrağın siyah beyaz kısımlarını taramak için. Daha önceki uygulamada olduğu gibi hatch komutu kullanılır. Draw araç çubuğunda ya da Draw menüsünde bulunan hatch komutu klavyeden kullanılan hatch komutundan daha fazla fonksiyona sahiptir. Draw > Hatch menüsü ile Boundary Hatch penceresinin görüntülenmesini sağlayın.
Pencerenin görünümü farklı ise üstteki quick tabına basın. Pattern kutusunda yukarıdaki gibi solid seçin. Pick points butonuna basın. Bayrağın kırmızı zemini içinde herhangi bir yere tıklayın, enter’a basın. Bu aşamada Boundary Hatch penceresine geri dönmüş olmanız gerekir. OK butonuna basarak taramanın yapılmasını sağlayın. Taramanın rengini değiştirmek için, taramayı seçin, Modify > Properties menüsü ile Properties penceresini açın. Tarma rengi olarak kırmızı seçin. Bayrağın beyaz kısımları için de benzer işlemleri uygulayın. Uyarı Çalışmanızı sık sık kaydediniz. İşiniz bittikten sonra AutoCAD programını kapatınız. AutoCAD kapandıktan sonra dosyanızı Windows Explorer ile diskete alınız.
Neler Öğrendik
Trim komutunun daire ve yaylarla kullanımı
Array komutunun açısal olarak kullanımı
Hatch komutu ile tarama
Hazırlayan: Prof..Dr. Öztuğ Bildirici
20/29
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 7 (AutoCAD)
DERS
S.Ü.M.M.F. Jeodezi ve Fotogrametri Müh. Bl.
ÖDEV NO
Harita Çizimi
5
NO
ADI SOYADI Ý.Öztuð BÝLDÝRÝCÝ
824057
150 25,83
50
R12,5
100
0 R2
50
50
50
5 R2
6,25 25
80
3,33
TARiH
KONU
Hazırlayan: Prof..Dr. Öztuğ Bildirici
21/29
VERiLEN NOT
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 8 (AutoCAD)
UYGULAMA 8: BLOK KAVRAMI ve EDİTLEME Önbilgi Bu uygulamada, block, insert, move, copy, rotate, scale komutları ile uygulamalar yapılacaktır. Çalışma Klasörünün Hazırlanması Uygulamanın kaydedilmesi için, D diskinde, harita klasörü altında numaranızla bir klasör (folder) açınız. Önceki haftalardan böyle bir klasör açılmışsa yeniden açmanıza gerek yoktur. Klasör açma işlemlerini Windows Explorer (Windows Gezgini) ile yapınız. Windows Explorer’ı çalıştırmak için, klavyede Windows tuşu basılı iken e tuşuna basın ya da My Computer (Bilgisayarım) ikonuna farenin sağ tuşu, Explore (Araştır) ya da start (başlat) menüsünü kullanın. Bu klasöre daha önceden hazırladığınız uyg7.dwg (uygulama 2) dosyasını disketinizden kopyalayınız. Disketten dosya açmayınız! Çift tıklama ile dosya açmayınız! AutoCAD programını açıp, uyg7.dwg dosyasını açınız. File > Save As menü komutları ile dosyayı uyg8 olarak adlandırıp kaydediniz.
AutoCAD’i lütfen bir kez çalıştırınız! Tabaka Yapısı Uygulama 7 de hazırlamış olduğunuz bayrak tabakasına çizim yapmaya devam ediniz. Blok Kavramı Sık kullanılan şekiller blok olarak adlandırılan bir obje haline getirilip, istenildiği zaman bir uygulama noktası ile istenilen boyutta ve yönde kullanılabilir. Sık kullanılan semboller ve harita işaretleri bu şekilde tanımlanabilir. Bloklarla çalışmanın bir kısıtlaması bunların çalışılan dosya içinde tanımlı olmasıdır. Başka bir deyişle uyg8 dosyasında tanımladığınız blokları yeni bir çizimde kullanamazsınız. Her dosyada kullanılabilen semboller için bir başka yöntem shape tanımlamaktır. Shape’ler yazı fontları gibi çalışır. Makinenizde yüklüdür. Shape’lerin sakıncası ise çalışılan dosya başka bir bilgisayara taşınırsa ilgili shape dosyasının da taşınmasının gerekmesidir. Uygulama 7 de çizmiş olduğunuz bayrağı blok haline getirmeden önce %50 oranında küçültün. Bu amaçla scale komutu kullanılır. Aşağıdaki komutları uygulamadan önce Osnap butonunun basılı olması gerekir. scale Select objects:w bayrağı içine alacak şekilde iki nokta ile bir dikdörtgen oluşturun enter’a basın Specify base point:bayrağın sol alt köşesini yakalayarak seçin. Specify scale factor or …: 0.5
Blok tanımlaması için aşağıdaki komut satırından block yazın. Gelen pencerede pick points butonuna basarak bayrağın sol alt köşesini yakalayarak seçin. Select objects butonuna basın. Bu sırada komut satırında select objects yazmaktadır. Komut satırına w girin, bayrağı pencere içine alın, enter’a basarak Block Definition penceresine geri dönün. Block name kutusuna bayrak girin. Objects çerçevesi içinde delete seçeneğini işaretleyin. Ok butonuna basın. Bu sırada bayrak kaybolacaktır.
Hazırlayan: Prof. Dr. Öztuğ Bildirici
22/29
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 8 (AutoCAD)
Insert komutu Bayrak bloğunu kullanmak için insert komutundan yararlanılır. Klavyeden insert girerek gelen Insert penceresini aşağıdaki gibi doldurun.
Move Komutu Move komutu ile objeler kaydırılır. Bayrağı x ekseni yönünde 10 birim kaydırmak için aşağıdaki komutları girin. move Select objects: bayrağı seçin, enter’a basın. Specify base point or displacement: bayrağın sol alt köşesini yakalayarak seçin. @10,0
Yukarıdaki komutları uygulayarak, bayrağın sol alt köşesini baz alarak, bayrağın x ekseni yönünde 10 birim kaydırılmasını sağladınız. Copy Komutu Copy ile objelerin bir kopyası oluşturulur. copy Select objects: bayrağı seçin, enter’a basın.
Specify base point or displacement: bayrağın sol alt köşesini yakalayarak seçin. 110,50
Yukarıdaki komutları uygulayarak, bayrağın sol alt köşesini baz alarak, bayrağın sol alt köşe koordinatı 110,50 olan bir kopyasını oluşturdunuz. Rotate Komutu Rotate komutu ile objeler döndürülür. Komutları uygulamadan önce Osnap seçeneklerinde center kutusunun işaretli olması gerekir. Rotate komutunu sağ tarafta oluşturduğunuz bayrakta uygulayınız. rotate bayrağı seçin enter’a basın. Specify base point: dönme merkezi olarak ayı oluşturan, içteki yayın merkezini seçin. Specify rotation angle or …: -90
Insert ile Ölçekli ve Açılı Çizim Insert komutu ile girilen bloğun belli bir açıda ve ölçekte girilmesi de mümkündür. Klavyeden insert yazın. Gelen pencerede insertion point koordinatı olarak 30,120 girin. X ve Y yönündeki ölçeklere 0.3 girin. Rotation kutusuna 45 girin. Array Komutunun Uygulaması Son çizmiş olduğunuz bayrağın array komutu ile x ve y yönünde dağılmış kopyaları oluşturulabilir. array Select Objects: son çizdiğiniz bayrağı seçin enter’a basın. Hazırlayan: Prof. Dr. Öztuğ Bildirici
23/29
Konya, 2014
Harita Çizimi Enter Enter Enter Enter Enter
the the the the the
Uygulama 8 (AutoCAD)
type of array:R number of rows:2 number of columns:4 distance between rows …: 50 distance between columns …: 50
Kutupsal olarak array kullanımı için insert ile 150,210 koordinatına, X ve Y yönünde ölçeği 0.2 , açısı 0 derece olan bir bayrak çiziniz. array Select Objects: son çizdiğiniz bayrağı seçin enter’a basın. Enter the type of array:P Specify center point of array:105,215 Enter the number of items in the array: 5 Specify the angle to fill …: 180 Rotate arrayed objects: Y
Uygulama sonunda aşağıdaki şekil elde edilmiş olacaktır. S.Ü.M.M.F. Jeodezi ve Fotogrametri Müh. Bl.
TARiH
Hazırlayan: Prof. Dr. Öztuğ Bildirici
DERS Harita Çizimi
ÖDEV NO
NO
ADI SOYADI
5
Ý.Öztuð BÝLDÝRÝCÝ
824057
VERiLEN NOT
KONU
24/29
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 9 (AutoCAD)
UYGULAMA 9: ORTOGONAL ÇİZİM Önbilgi Bu uygulamada, ortogonal ölçülerle çizim yapılacaktır. Çalışma Klasörünün Hazırlanması Uygulamanın kaydedilmesi için, D diskinde, harita klasörü altında numaranızla bir klasör (folder) açınız. Önceki haftalardan böyle bir klasör açılmışsa yeniden açmanıza gerek yoktur Bu uygulamada yeni bir dosya açılarak çizim yapılacaktır. Uygulamaya başlamadan önce şablon dosyanızı da hazırladığınız klasöre kopyalayınız. Ancak açmayınız. Yeni bir dosya açarak bu dosyayı uyg9 olarak kaydediniz. Tabaka Yapısı Poligon noktalarını için POLIGON, detay noktaları için ADA adlı tabakalar açınız. Ada kenar çizgisini ADA tabakasında yapınız. Blokların Tanımlanması Çizim ortamında herhangi bir yerde, poligon noktaları için 1.25 yarıçapında, binderler için 1 yarıçapında, ada köşeleri için 0.5 yarıçapında üç adet daire çiziniz. Bu daireleri sırası ile poligon, binder ve nokta adlı blokları tanımlamak için kullanınız. Her üç blok içinde base point olarak daire merkezlerini işaretleyiniz. Bunu otomatik olarak yapabilmek için Osnap seçeneklerinde center kutusu işaretli olmalıdır. Blok tanımlamaları için gerekiyorsa Uygulama 8’deki açıklamaları tekrar okuyunuz. UCS ve WCS Koordinat Sistemleri Birinci uygulamada UCS ve WCS koordinat sistemlerine değinilmişti. WCS (World Coordinate System) AutoCAD’in ana koordinat sistemi, UCS (User Coordinate System) ise kullanıcılar tarafından geçici olarak tanımlanabilen koordinat sistemidir. UCS sisteminden dik ayak ve dik boylar ile çizim yaparken yaralanılır. Poligon Noktalarının Girişi Blok tanımlamalarınız yapıldıktan sonra poligon tabakası aktif iken, poligon ve binder bloklarını kullanarak aşağıda koordinatları verilen noktaları girin. Nokta No
X
Y
21229
31014.83
37107.16
21232
30958.24
37328.04
B1
30910.20
37285.74
B2
31025.24
37299.74
Poligonlar için Insert penceresindeki name kutusunda poligon, binderler için binder seçiniz. Tüm girişleri yaptıktan sonra zoom/extends komutu ile noktaları ekrana getiriniz. Style komutu ile yazı fontunu Times New Roman olarak seçin, yazı yüksekliğini ise 2 olarak tanımlayınız. Text komutu ile poligon ve binder numaralarını yazınız. Ada Köşelerinin Çizimi Ada köşelerini dik ayak ve dik boylarla çizmek için, koordinat sisteminin poligon hattına göre döndürülmesi ve ötelenmesi gerekmektedir. Bu durumda dik ayakları x, dik boyları y koordinatı olarak tanımlanmış olur. Bu amaçla UCS komutu kullanılır. ucs Hazırlayan: Prof..Dr. Öztuğ Bildirici
25/29
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 9 (AutoCAD)
n 3 poligon 21229 un merkezini yakalayarak seçin B1 in merkezini yakalayarak seçin 21229-B1 hattının sağ tarafında herhangi bir noktaya tıklayın.
Bu aşamada koordinat sisteminin döndüğü ve ötelendiği görülür. Ada tabakasını aktif yapın. Ada köşelerini çizmek için blok adı nokta seçerek insert kullanın. Dik ayaklarını x dik boylarını y koordinatı olarak girin. Uyarı: Hattın solunda olan dik boyları negatif işaretli olarak girilir. Diğer hatları da benzer şekilde çalışın. Tüm ada köşeleri oluştuktan sonra, koordinat sistemini WCS ye geri döndürmek için: ucs w
Pline ile noktaların merkezlerini yakalayarak kapalı bir polyline çizin. Adanın alanını sorgulayın. Ödev Şablonunun Eklenmesi Yaptığınız çizime ödev şablonu da eklenecektir. Bu amaçla insert > block menüsü ile insert penceresini açın.
Browse butonuna basarak sablon.dwg dosyasını ilgili klasörden seçin. Insertion point çerçevesinde x=30875, y=37075 girin. OK butonuna basın.
Hazırlayan: Prof..Dr. Öztuğ Bildirici
26/29
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 9 (AutoCAD)
21232
10. 4
18. 89 7.4 1 2 5 . 80 8.0 1 0 .15 2 3 . 43 3.42
0.0 0
1 .0 64
72. 7
33
5
.8 46
.3 2
6
2
6 .7 5 19 .6 0 21 .2 1 24 .3 3 27 .8 23 .00 21
00 0.
B1
3.9 7 3.8 6
04 5. 65 6. 1 7.1
43.16
97 6. 20
21.50
5.64
26.90 3 2 3. 5 .6 26
.86
18. 21 14. 173 82 .05 11. 03 169 . 8.0 164 35 0 .05 157 6.8 .59 1 152 .07
5.0 10. 4
0
9
130
124
.66
.56
36.48
3.05 9 2 8. 4 0 .9 1 10 5. 4 74 10 4 8. 3. 10 .42 99
4.52
66 6. 13
8. 54
36.50
97 9. 14
B2
192
17. 4
48 8.
0
30.18 51 2. 76 8.
17. 4
0
89. 5 87. 1 6 87. 9 01
21229
00 0.
Hazırlayan: Prof..Dr. Öztuğ Bildirici
27/29
0. 00
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 10 (AutoCAD)
UYGULAMA 10: ORTOGONAL ÇİZİM Önbilgi Bu uygulamada, ortogonal ölçülerle çizim yapılacaktır. Çalışma Klasörünün Hazırlanması Uygulamanın kaydedilmesi için, D diskinde, harita klasörü altında numaranızla bir klasör (folder) açınız. Önceki haftalardan böyle bir klasör açılmışsa yeniden açmanıza gerek yoktur Bu uygulamada uygulama 9 da hazırladığınız dosyanın (uyg9.dwg) bir kopyası üzerinde çizim yapılacaktır. Uygulamaya başlamadan önce şablon dosyanızı da hazırladığınız klasöre kopyalayınız. Ancak açmayınız. Uyg9.dwg dosyanızı açarak bu dosyayı uyg10 olarak kaydediniz. Dosyadaki tüm objeleri siliniz. Tabaka Yapısı Aşağıdaki tabaka yapısını oluşturup, buna göre çizim yapınız. Tabaka Adı
Renk
Çizgi Kalınlığı
Kullanımı
POLIGON
Kırmızı
0.2mm
Poligon noktaları
NOKTA
Sarı
0.2mm
Detay noktaları
ADA
Kırmızı
0.4mm
Ada kenarı
PARSEL
Beyaz
0.2mm
Parsel kenarları
YAZI
Beyaz
0.2mm
Poligon numaraları, parsel numaraları
Blokların Tanımlanması Uygulama 9 da hazırlamış olduğunuz poligon ve nokta bloklarına ek olarak karelaj adlı bir blok tanımlayın. Bu amaçla çizim ortamında herhangi bir yerde, birbirini orta noktalarında dik kesen iki doğru parçası çiziniz. Bu amaçla aşağıdaki komutları da uygulayabilirsiniz. line 5,5 5,10 line 2.5,7.5 7.5,7.5
Yukarıdaki komutlarla çizdiğinin doğru parçalarını görmek için zoom e komutlarını uygulayınız. Blok tanımlamadan önce Osnap ayarlarında intersection seçeneğini işaretleyin. Önceki uygulamalara benzer olarak bloğu iki doğrunun kesişim noktasına göre tanımlayınız. Çizim Aşağıdaki krokiye ve koordinatlara göre uygulama 9 a benzer olarak çiziminizi yapınız. NN
X
Y
707
29344.80
30512.40
708
29339.57
30441.61
709
29458.40
30427.31
710
29475.49
30499.49
Ada kenarı üzerindeki noktaları çizerken dik boyları sıfır alınacaktır! Hattın solunda dik boyları negatiftir! Krokiye göre çizim bitince, 29300,30400 koordinatına insert komutu ile bir karelaj bloğu çiziniz. Array komutu ile karelaj objelerini çoğaltınız. Array Select objects: karelajı seçin, enter a basın. Enter type of array: R Enter number of rows: 2 Enter number of columns: 3 Enter distance between …: 100 Hazırlayan: Prof..Dr. Öztuğ Bildirici
28/29
Konya, 2014
Harita Çizimi
Uygulama 10 (AutoCAD)
Enter distance between …: 100
Uygulama 9 a benzer olarak sablon dosyanızı blok olarak 29260,30570 koordinatına –90 açı ile yerleştiriniz. Karelajlara Koordinat Yazımı Aşağıda örneğe göre karelaj noktalarına YAZI tabakasında koordinat yazınız. Karelaj bloklarının koordinatlarını objeyi seçip, Modify>Properties menüsü ile sorgulayabilirsiniz.
Karelaj bloklarının koordinatlarını kolayca öğrenmek için, objeyi seçin. Bu aşamada mavi bir kutucuk belirir. Fare ile bu kutucuğun üzerine gidin. Kutucuğun rengi sarıya dönüştüğünde ekranın sol alt köşesinde tam olarak kutucuğun koordinatları yazmaktadır.
Hazırlayan: Prof..Dr. Öztuğ Bildirici
29/29
Konya, 2014