GÜZEL SANATLAR BİRLÎĞÎ

6~û- j f t / e t t im K_yre itie tti £»

İST A N B U L 1916-1976

taksim sanat galerisi 6 - 2 0 kasım 1976

60 inci YIL GÜZEL SANATLAR BİRLİĞİ RESİM DERNEĞİ SERGİSİNİ AÇARKEN : Derneğimiz, ilk resim sergisini 1916 da açmıştır ve o tarihtenberi her yıl Temmuz ayında Galatasaray lisesinde, sonraları muhtelif yer­ lerde sergi hazırlamağı gelenek haline koymuş ve cemiyet hayatında hiçbir kültür teşekkülüne nasip olmayan 60 yıllık uzun ömür yaşamıştır. Sergi ve Cemiyetin kısa tarihçesi : Sanayii Nefise Mektebi âlisinden mezun Türk ressamları, Meş­ rutiyetin ilânı üzerine 1908 de {Osmanlı Ressamlar Cemiyeti) adı ile bir sanat derneği kurmuşlardır. Cemiyet : Ruhi, Çallı, Sami Yetik, Şevket, Hikmet, Agâh, Kâzım, Ahmet Ziya, Hüseyin Haşim, Hoca Rıza, Ahmet izzet, Muazzez, Mah­ mut, İzzet'ten ibaret ressamlar ile ilk teşekküllerini Şehzadebâşı nda bir binada yapmış, faaliyetinin genişlemesi, azâlarının çoğalması ile merkezini Cağaloğlu'nda Sait Bey konağına nakletmiştir. Sonra, azâsı arasına: Halil Paşa, Zekâi Paşa, Nazmi Ziya, Feyhaman, Avni Lifij, Murteza, Mithat Rebii, Rıfat, Diran, Tomas, Müfide katılmışlardır. Bu teşekkül (Osmanlı Ressamlar Cemiyeti) namile bir dergi kur­ muş ilk sayısı 20 Ocak 1910 da çıkmıştır. Balkan Harbi ile neşriyatı sekteye uğrayan mecmua, Birinci Cihan Harbi'nden sonra kapanmak mecburiyetinde kalmıştır. Yalnız 18 nüsha neşrolunmuştur. Osmanlı Ressamlar Cemiyeti müessislerinden bir kısmı gerek Dev­ let yardımiyle, gerek kendi teşebbüslerle Avrupa'da uzun bir sanat tahsili devresinden sonra Birinci Dünya Harbi yüzünden memlekete dönmüşlerdir. Bu ressam arkadaşlardan Çallı, Ruhi, Feyhaman, Hik­ met, Sami Yetik, Namık İsmail ve Şevket Dağ'ın esaslı tesanüdile kuv­ vetlenen Cemiyet 1916 da Galatasaray Birinci Resim Sergisi'ni açmıştır. 3

Bu birinci sergiye 48 ressam iştirak etmiştir. Bunlar katalog sırasiyle ressam Ahmet Paşa-zâde izzet, Arif Hikmet, Ali- Cemal, Adil, Avni Lifij, Arslanyan, Acemyan, Baltazar, Cevat, Celile Hikmet, Elen ilyadis. Galip, Hüseyin Rıfat, Halit, İbrahim Feyhaman, İbrahim Çallı,

İsmail Hakkı, izzet, Kemalettin, Mithat Rebii, Mehmet Sait, Mahmut, Halil Paşa, Müzdan Sait Muide Esat Muazzez, M. Hinkeni, M. Rafael, Man Bahar, Man Kıbrıslıyan, Namık İsmail, Nazmi Ziya

Nazmi, Ruhî Renemak, Sedat Simavi, Samson Arzurni Sami, Serupyan, Şeref, Şevki, Tahir, Tir if id i Vecih Zekâ i Paşa Zare Kalfayan

Osmanlı Ressamlar Cemiyetinin adı 1921 de (Türk Ressamlar Cemiyeti) ne değiştirilmiştir. 1923 de birinci (Ankara Sergisi) ni mü­ teakip (Türk Ressamlar Cemiyeti) nizamnamesini tâdil ve tevsi ede­ rek Cemiyeti daha şurmullü bir faaliyete eriştirmek üzere Türk Ocağı'nda bir kongre akdetmiş ve idare heyetini ressam Şevket, Sami, İbrahim, Hikmet, Feyhaman, Nazmi Ziya, Namık İsmail, Vecih Bereketoğlu teşkil etmiş ve Cemiyete yeni azâ iltihak etmiştir. 1926 da Türk Ressamlar Cemiyeti Resim, Heykel, Musiki, Edebi­ yat, Tiyatro, Mimarî şubelerini ihtiva eden (Senayiî Nefise Birliği) ni kurmağa teşebbüs etmiştir. Maarif Vekili merhum Necati ve Güzel Sanatlar Umum Müdürü Merhum Namık İsmail'in kıymetli müzahe­ reti bu teşebbüsü kuvveden fiile çıkarmış ve Maarif Vekili tarafın­ dan (Türk Senayi Birliği) merkezi tesis edilmek üzere Alay köşkü Türk Ressamlar Cemiyeti'ne tahsis edilmiş ve 1926 da Türk Sanayii Nefise Birliği ressam Şevket, Sami Yetik, İbrahim Çallı, Hikmet Fey­ haman, Vecih ve heykeltraş İhsan tarafından Alay Köşkü'nde tesis edilmiştir. Birlik, ünvanı 1929 da (Güzel Sanatlar Birliği) ne değiştirmiştir. 1973 yılında yeni Dernekler Kanununa uyularak yeni kurum üye­ leri: Hikmet Onat, Âli Karsan, Nazlı Ecevit, Necdet Kalay, Cafer Bater, 4

E. Hakkı Köseoğlu girişimi ile yeni tüzük hazırlanarak (G. S. Birliği Resim Derneği) adını almıştır. Birlik resim şubesi her yıl Ekim'de (İstanbul Sergisi) ve İlkba­ harda Ankara'da (Ankara Sergisi) ünvaniyle her sene iki sergi aç­ maktadır. Bu sergilerde daima yeni eserler teşhir edilir. Birlik üyeleri her yıl ayrıca (Devlet Resim ve Heykel Sergisi) ne yeni eserlerle iştirak eder. (Ankara Sergisi) 1923 de Cumhuriyetin ilânı günü tesis edilmiştir. Kuruluş tarihi 1908 denberi 60 sene içinde memleket sanat ir­ fanına yaptığı naçiz hizmetile müftehir birliğimiz, şimdiye kadar 120 sergi hazırlamıştır. Bunlar : 1916 — 1976 İstanbul Sergileri 1923 — 1976 Ankara Sergileri Halkevlerinde açtığı sergiler Alay Köşkü'nde » » Fransa'da Nis'te » »

60 53 4 2

Birlik bu sergilerden başka Moskova, Bükreş, Belgrat, Atina ve Devlet Resim ve Heykel sergilerine gurup halinde iştirak etmiştir. Birliğimiz 60 yıl İstanbul'da, 53 yıl Ankara sergilerini aralıksız de­ vam ettirebilmesi, yayınlarını başarabilmesi ancak sanat severlerden gördüğü yardım ve müzaherete borçludur. İstanbul 60 inci Yıl Resim Sergisi Açılışını kutlarken, her sergi za­ manı eserleri ile kıymetil varlıklarile Cemiyetimize hayat ve manâ kat­ mış birlik arkadaşlarımızdan ebediyete intikal edenlerin bugün bura­ da aramızda bulunamayışlarından duyduğumuz acı sonsuzdur. Hoca Rıza, Ruhî, Halil Paşa, Namık İsmail, Nazmi Ziya, Avni Lifij, Şevket Dağ, Sami Yetik, D. Ali Laga, Hayri Çizel, Ahmet Doğruer, Ce­ lâl Uzel, Feyhaman Duran, Vecih Bereketoğlu, Şeref Akdik, Seyfi Toray, Alı Halil Sözel, Melâhat Sargut, Leman Arseven gibi sergilerimiz­ de, Birliğimizde ve memleket sanat tarihinde yer almış üstat arka­ daşlarımızın aziz hatıralarını rahmetle yâdederiz. İdare Heyeti

1916 dan 1976 ya kadar 60 sene içinde İstanbul Seıgisi'ne iştirak eden Ressamlar A A bdullah Çizgen Abdülm ecid Ahm ed Doğuer Âdil  li Halil  li Karsan A li Sami A li Rıza Abdurrahm an Ahm ed Hakkı A li A vni A rif Yakup A rif Bedii A vn i Noyan A vni Lifij A vni Arbaş Asaf A li Cemal A rif Hikm et Ahm ed M ünif A yetullah Sumer Arslanyan  bidin Agâh A . Apkaryan M. Ardan Ahm ed Çalışel

C Cevad G ökdeniz Cemal Nadir C elile Hikmet Celâl Gemi Celâl Kocora Cemal Said Cevad Dereli Cevad Erkul Celâl Uzel Celâl Üzmen

Bakiye Bedia G üleryüz Boşnakyan O Bark Baha Said

6

G G alip G üzin Duran G indrof H Harunyan Acem yan

E Efser İsmail Emine Nüzhet Eşref Üren Efraz Ercüment Kemal E lif Naci Edib Hakkı Emel Zarifoğlu Ekrem Güver Emin Edith Antscher Elen Elyadis

B Bedia Belkıs

Damad Fahir Feridun Feridun Saraçoğlu

F Fahri A rkunlar Feride Feyham an Fuad Dumdar Fatma M uzaffer Faris Fikret Muallâ

Harika Hâdi Haşan Çizen Hikmet Onat Hamide Rıza Halil Halil Paşa Hamid Necdet Hayrı Hayri Çizel Harilaos Halid Hale Hayrettin Ziya Hüseyin Rahmi Hıngeni Hulusi H üseyin Rıfat Haşan Kavruk

İbrahim Çallı İsmail Hakkı llhami

İskender Bn. ihsar, İhsan İzzet İzzet Ziya İsmet Tevfik ilham i Uskan ivon Karsan K Kadri Kalm ikof Kudsiye Edip Kadriye Kâzım Kem âleddin Kenan l Lûtfullah Lûtfi Üst M Mahmud Cüda Malik Mari Behar Mari Kıbrısliyan Mahzar Şefket Mürteza Midhat Rebii Mehmet Celâl Mediha M ünür Coşkun Mustafa Torgut M uhsin Zolan M uazzez M uide Esad Mustafa Şerif Melek Celâl M uhiddin Kemal M uhittin Sebati Mithat M elek Feyzi M uhsin Rıfat Mehmed Esat M akurin Mudesser Kâzım Mayda Mehmed Vezirof M uzaffer Attolga

S

Mehmed Sait M uzaffer Sipahi M uzaffer Soyer Mithat Akm an Mehmed A li Mehmed A li Eruz M akbule Reşad Muzdan Said Muhtar

N Namık İsmail Naci Nevzad Nazmi Ziya Nazlı Ecevit N urullah Berk Nuri Nermin Faruki Necmi Rıza Nairn Erçizer Nezih Sırrı Necati Direl Nejad A ziz Nazmi Dayan Namık Bayık Necdet Kalay O O rhan Karday Osman Çizen

Sami Yetik Said Saim Sabiha Semih Sabrı Sermed Sırrı Seyfi Seferof Seyfi Toray Selâhaddin Sadcddin Ziya Sara Selâhaddin Sara Farhi Suzan Âdil Saadet Utkan V . Şiryanı K. Sim Bn. Silki Selim Turan E. Sperco Sedat Sim avi Bn. Samsun Sadık Saib M uallâ Selim Ekşi Sami Lim Sadi Özden Semiha Sümer

ş

P Perof R Ruhi Refik Epikman Refet Remzi Bn. Rafael Rene M ax Rupen Serupyan Rahman Safi Rahmi Rıza Rabia Rita Azaryan Refi Belkıs Reşid

Şemsettin Ruhi Şeref A kdik Şevket Dağ Şükriye Cafer Şevki Şerif Ferid Şefik Şerif T Talât Tahir Trifidi Tomas Baitazar Turgud

7

Y

V Vecih Bereketoğlu Vahan Atam yan

Yakup Yvonne Karsan Yorgiyef

Z Zekâi Paşa Zahide Zeki Kocamem Ziya Zühtü Ziya Tor Zeki Faik İzer Ziyaeddin

Heykel kısmında Edibe Bilinski Sabiha Ziya M elek Ahm ed Leman Besim

Nerm in Nejad Kenan M. Barı Baker

M uhsıne Ahmed M uallâ Ahm ed Zühtü M üridoğlu

Rezan

Tezyini kısmında Ahm ed Cemal Ahm ed Celâl ihab Hulûsi Tahir

Perof Necmi Rıza Öm er Nuri V asıf Sıdıka

A li Suavi Güzin Sunisi Kadri Fikret Muallâ

Mimarî kısmında Seda d

Mazhar

1966- 1976 arası Dernekte Resim Sergileyenler

Adil Doğançay Burhan Temel Burhan Uygur Cafer Bater Cevat Dereli Edip H. Köseoğlu Enver Demokan Haluk Tezonar Hüseyin Bilişik

8

Jale Gün Kâinat Pojonk Leman Arseven Malik Aksel Maide Arel Mehmet Gürbay Mehmet Özel Melâhat Sargut

Bur-hl'nettin

>

Naile Akıncı Nazan Akpınar Nüzhet islimyeli Osman Oral Ömer Hatipoğlu Ruzin Gerçin Saime Belir Şükrü Erdiren

(RETROSPECTIVE) KISIM Sayın Kem al Erhan

Koleksiyonundan

tem in

edilm iştir. K en dile­

rine teşekkürlerim izi bir borç b iliriz. 1 — Ab dülm ecid Efendi 2 — Ç allı İbrahim 3 — Feyham an Duran 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

— — — — — — — — — — — — — — — —

Halil Paşa H ayri Çizel Hoca Rıza H üseyin A v n i Lifij İsm ail Hakkı M ehm et A li Laga N am ık İsmail O sm an A saf Ruhi Sami Y e tik Süleym an Seyit Şeker A hm et A li Şeref A k d ik Şevket Dağ Celâl Uzel V ecih Bereketoğıu

— — — — — — — -t— — —

Portre M anolyalar Enteriyor G eb ze Çarşısı Natürm ort Mağara Topkapı Surları D eniz Fırtına Desen Nü Üsküdar'dan

— — — — — — — —

Portre Bursa'dan Desen O rm an U. Balıkları Enteriör Kurbağ lidere B eylerb e yi İskelesi

AKINCI

Naile

Van'da doğdu. 1952 D.G.S.A. Yük. Resim Bölümünden (Zeki Kocamemi) mezun oldu. 1953'den bu yana D. Resim ve Heykel sergilerine yurt içi ve yurt dışı karma resim sergilerine Türkiye Ressamlar Cemiyetinin Viyana, Münih, Roma ve Londra sergilerine katıldı. 1964'den bu yana 6 kişisel sergi açtı. 1974 . U.F.C.I.'nin 10. cu Çağdaş Enternasyonal Sergisinde Büyük ödülünü ve ayrıca uluslararası Bienal'de (Vichy) büyük grup ödülü­ nü. 1976'da «U.F.C.S.I.»nin XI. ci Clermant - Ferrand Sergisi Türk Sa­ natçıları ile birlikte büyük ödüle değimli görüldü ve özel ödül aldı.

Eserleri, R. ve Heykel Müzesi (İstanbul), R. ve Heykel Müzesi (İzmir), Ankara Millî Kütüphane ve Bakanlıklarla Özel Koleksiyonlar­ da bulunmaktadır.

10

AKPINAR

Nazan

1942 yılında İstanbul'da doğdu. 1964 yılında Arnavutköy Ameri­ kan Kız Koleji'ni bitirdi. İki yıl İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü'ne devam etti. Resim tahsilini hususî olarak Prof. Ayetullah Sümer atölyesinde yaptı. Güzel San'atlar Birliği Resim Derneği ve Paris Uluslararası Kültürel Kadınlar Federasyonu üyesidir. Bu ku­ ruluşların yurt içi ve yurt dışı sergilerine ve Devlet Resim ve Heykel sergilerine katılır. Bazı banka ve şirketlerin de duvar resimlerini yap­ mıştır.

11

A REL

1907 1926 1930 1935 1939 1948 1949

— — — —

Maide

İstanbul'da doğdu. Güzel Sanatlar Akademisi tahsili, 5 sene. Prof.-Hikmet Onat Atölyesi. Ressam Şemsettin Arel ile evlendi.

— Ankara Halkevi Sanat yarışmasında 2 nci ödül. — Paris'te (André Lhote) Akademisinde meslekî çalışmalar. Paris (Alliance Française) okulundan mezun oldu. 1951'den bu yana D. Resim ve Heykel Sergilerine, yurt içinde açılan Cemiyet Toplu Sergllerile, yurt dışında açılan Enternasyonal Karma Sergilere katıldı. 1951’den bu yana 5 kişisel sergi açtı (İstanbul - Edirne - Paris). 1964 - Paris'de Uluslararası Kadın Sanatçılar Sergisi Bronz Madalya 1974 - U.F.C.S.I.'nin (Clermont - Férrand) büyük grup ödülü, 1976 - U.F.C.S.I. (Fransa) Bienalinde Uluslararası Türk grubu ödülünü kazandı. Fransızca - İngilizce bilir. Eserleri, D. R. ve Heykel Müzesi, Deniz Müzesi, Millî Kütüphane, Viyana Özel Müzesinde ve özel kolleksiyonlarda bulunmaktadır.

BATER

Cafer

1913 de istanbul-Boyacıköy'de doğdu. Resim sanatım kendi ken­ dine öğrendi. Fransızca ve İngilizce bilir. 1950-1971 arası devamlı olarak Devlet sergilerine katıldı. Ankara ve İstanbul'da bir çok şahsi sergiler açtı. Paris, Mallorca ve Cran-Montana (Isviçre)’da özel sergiler açtı. Kurucularından bulun­ duğu Suluboya Ressamları Grubu'nun Ankara - İstanbul ve Antalya sergilerine katıldı. Sanat konularında dilimize çevrilmiş kitapları ve telif makaleleri vardır. Bibliografik not: Meydan-Larousse, Türk Sanatı Tarihi (Prof. C. E. Arseven). Türk Plâstik Sanatçıları Ansiklopedisi (Nüzhet islimyell). 50 Yılın Türk Resim ve Heykeli (iş Bankası neşriyatı — N. BerkH. Gezer).

* * ’ s»

Eserleri : İstanbul'da Resim ve Heykel Müzesinde. Türkiye dahi­ linde bir çok dış memleketlerde özel koleksiyonlarda, Akbank ve iş Bankası koleksiyonlarında.

BİLİŞİK

Hüseyin

1923 İzmir doğumlu. Katıldığı Karma Sergiler : 1962-1975 yılları arasında D. Resim ve Heykel Sergileri, Dernek Ser­ gileri, yurt içi ve yurt dışı karma sergiler. 1975 Taksim sanat galerisi, 12. nci kişisel sergi. Sosyal Çabalar : 1964-1970 dönemleri Türkiye Ressamlar Cemiyeti Başkanlığı 1967-1970 dönemleri Güzel Sanatlar Federasyonu Başkanlığı, 1967-1970 dönemi Unesco Plastik Sanatlar Komitesi üyeliği. 1975 İstanbul Görsel sanatçılar kurucu üyeliği ve başkanlığı. Kazandığı Priler : D. G. S. Akademisi B. Konkuru T. R. Cemiyeti 2. ci ödül Emniyet Sandığı 90. cı yıl afiş yarışması 2. ci ödül Bahar ve Çiçek Bayramı Pankart yarışması 1. ci ödül İst. Opera Kaligrafi yarışması 3. cü ödül Emekli Sandığı Maçka Oteli minyatür yarışması 1. ci ödül Arkeoloji 1976 İst. Festivali Resim 1 .d ödülü Arkeoloji müzesi sergisi ödülü.

14

BOZCALI

Sabi ha

İstanbul'da doğdum. Küçük yaşda bende resim merakı annem­ den geçti. Sonra Ali Sami Boyar'dan resim dersi aldım. 1919'da ailem beni Berlin'e gönderdi. Ünlü ressam Lovis Corinlh atölyesinde 1 sene çalıştım. 1922-25 yıllarında Münih'de Moritz Haiman atölyesinde ve Münih Güzel Sanatlar Akademi imtihanını kaza­ narak Prof. Cari Caspar atölyesinde çalıştım. Sonra Mısır'da bir sene bulundum. Kahire'de 2 defa resim sergilerine iştirak ettim. 1930 da Paris'e gittim ve 3 sene ünlü (Pointilliste ressam Paul-Signac) atöl­ yesinde bulundum. 2 defa Grand-Palais de açılan müstakil ressamlar resim sergilerine iştirak ettim ve bir kerre de Galeri Braun'da açılan bazı genç ressamlar sergisine de iştirak ettim. Ayni zamanda Louvre Müzesi'nde İtalyan ressamı Alessio Baldovinetti'nin bir tablosunu kopye ettim. 1947'de amcam Mahmud Nedim Bey beni Roma'ya gön­ derdi ve 3 sene ünlü metafizik ressamı Giorgio de Chirico'nun atöl­ yesinde çalıştım. Bu müddet zarfında Vaticano Pinakoteğinde Rafaello Santi'nin meşhur tablosu Transfiguration'u kopye ettim. Bir çok resimlerim yurt dışında bulunuyor. Mısır, Amerika, Al­ manya, İngiltere, İtalya, Paris ve Japonya'da... Vatanıma avdetten son­ ra uzun seneler basında çalıştım, tanınmış yazarların gzetelerde tef­ rika ve kitaplarını resimledim ve merhum ünlü tarihçimiz Reşad Ek­ rem Koçu'nun İstanbul Ansiklopedisi 1 inci ciltten 10 uncu cildine kadar resimlemek nasib oldu.

15

DEMOKAN

Enver

(Emek. Tümgeneral) 1910 yılında İstanbul'da doğdu. 1933 yılı Harbokulu mezunudur. Atatürk'ün sağlığında Muhafız Alayı'nda görev yapmış, 1933-1937 arası Berlin’de, 1940-1945 arasında da Amerika'da Michigan Üniver­ sitesinde Mühendislik tahsil etmiş. Yüksek Mühendis olarak 14 yıl Kara, 8 yıl Hava, 14 yıl da Deniz Kuvvetlerinde görev yaptıktan sonra 1969 yılında Tümgeneral rütbesinden emekli olmuştur. Asker Res­ samlar Sanat Derneği'nin eski Başkalarından olan General Demokan, Suluboya Grubu ile Gerçekçiler Grubu'nda da üyedir.

16

DOĞANÇAY

Adi l

1900 yılında İstanbul'da doğdu. Tahsilini Eyüb Askeri Rüştiyesinde ve Harita Mektebi Âlisinde tamamladı, istiklâl savaşına Afyon cep­ hesinde Birinci Ordu emrinde katıldı. İstiklâl Madalyası ile taltif edil­ di. Savaş sonrası Harita Gn. Md. lüğünde çalıştı. Kara Harp Okulunun subay sınıfına haritacılık öğretmenliği yaptı. 38 yıl fiili hizmetten son­ ra Albay rütbesiyle emekliye ayrıldı. Sanat Hayatı : Küçük yaştan itibaren resme olan sevgi ve istidadı Eyüp Askeri Rüştiyesinde ve Harita Mektebi Âlisinde Ressam Binbaşı Şerif ve Diyarbakırlı Ressam Binbaşı Tahsin Beylerin dikkatini çekmişti. Kendi­ sine resim dersi verirlerken, Sanşyii Nefise mektebine yazılmasını ıs­ rarla söylemişlerse de o zamanki koşullar bu arzunun gerçekleşme­ sine imkân vermemiştir. Anadolu'yu mesleği icabı karış karış dolaşır­ ken resim yapmağa devam etti. Tabiatta çalışma onun için bir gele­ nek haline geldi. Bugün de tabiatta çalışan ressamlar arasındadır. 50 yılı aşkın sanat hayatında bir çok kişisel sergiler açmış, karma sergi­ lere katılmış, Devlet Resim ve Heykel sergilerine iştirak etmiştir. Ame­ rika'da karma sergilere de katılan Doğançay halen Türkiye Ressamlar Birliği ile Güzel San'atlar Birliği Resim Derneği'nin faal üyesi olup açılan sergilerine katılmaktadır.

17

ECEVİT

Na z i t

İstanbul doğumlu. "Kız Muallim Mektebi" inas Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisi'nde öğrenimini yaptı. Ressam Mihri ve Feyhaman Duran'ın öğrencisi. Çeşitli okullarda resim öğretmenliği yaptı. Yurt içi ve yurt dışı sergilere katıldı. Resim ve Heykel Müzesi ile resmî ve özel koleksiyonlarda eserleri var.

18

ERDİ REN

Şükrü

1330 Ja Yozgat'la doğmuştur. Tüccar Ali Rıza Beyin oğludur ilk öğrenimim Yozgat'ta ve Haymana'da bitirmiştir. Orta ve Lise öğrenimini Askeri Okullarda yaptığı sırada ünlü ressam Sami Yetik'in öğrencisi olmuş ve kendisini atölye şefi yapmış­ tır. 1935'de Harbiyeden Muhabere subayı olarak mezun olmuş, re­ sim sanatını ikinci ve esaslı uğraşı olarak ömür boyu sürdürmüştür. Gazi Eğitim Enstitüsü Resim Bölümünde açıktan girdiği sınavlar sonucu (Resim Öğretmeni) sertifikası almıştır. Amerika'da tahsilde bulunduğu sıralarda New Jersey'de katıl­ dığı bir yarışma sergisinde Profesyonel Gurupda birinci ödül almıştır. Yapıtları dış ülkelerde çok ilgi görmüş, ve çoğu yabancı kolleksiyonlara ve Amerika'da müzelerine alınmıştır. Yurdiçi ortak sergilerde ve 1967 de Ankara kişisel sergisinde büyük ilgi gören Erdiren'is eserleri kendi müze ve koleksiyonlarımıza girmiştir. Dostlarının teşviki ile 1962 de Deniz resimleri yapmak üzere Şi­ le'ye gelen sanatçı, buradaki doğaya hayran olmuş ve 1975 de bütün görevlerinden ayrılarak Şile'deki atölyesine yerleşmiş bulunmaktadır. Sanatçı Erdiren, Türk dilinin yenileşmesinde uzun seneler Türk Dil Kurumu'ndaki toplantılara katılmış, ayrıca Almanca ve İngilizceyi hayatı boyunca beraber götürmesini bilmiştir. Teknok konularda Almanca'dan 7, İngilizce'den 13 eseri dilimize çevirmiş, ayrıca İngilizce­ de 2 telif eseri vardır.

19

ERKUl

Cevad

Cevad Erkul 1312 de Selanik'te doğmuştur. Babası, hâkimlerimiz­ den Muammer Bey, annesi, Cebeli Bereket eşrafından Hüseyin Erkâni Efendi'nin kızı Müveddet Hanım'dır. Daha küçük yaşta resme karşı hisli bir istidat ve kabiliyet göstermiş ve hocalarının mazharı takdiri olmuştur. Ressam olmağı çok istemiş ise de babasının şiddetli mukavemet ve arzusu ile istemeyerek hukuk fakültesine girmiş ve resim ateşini içinde saklamıştır. Bir aralık Güzel San'atlar Akademisi'ne misafir talebe olarak de­ vam etmiş ve muvaffakiyeti üzerine 1946 da Güzel San'atlar Birliğine girmiştir. Temyiz âzâlığından 1956 da arzusu ile emekliye ayrılan Cevad Erkul kendini tamamiyle resme vakfetmiştir. Tabiata âşık impressio­ nist bir ressamdır. Bilhassa sabah erkenden kalkarak mevzuunun ba­ şına koşar, fecir ve güneşin doğuşundaki renkleri tesbite çalışır. En oçk sevdiği denizdir. Hemen hemen bütün resimlerinde bu sevgili­ sinden bir parça vardır. 30 senedenberi üyesi bulunduğu Resim Der­ neğine iyi eserler vermşitir. Bugün 80 yaşında olan ressam, yarım asırdan fazla bir zamandanberi evli olduğu eşi, kızı ve torunu ile mes'ut bir hayat geçirmektedir.

20

GERÇİN

Ruz i n

D.G.S. Akademisi Dahilî Mimarî Y. Bölümü mezunu. Kireçburnu ndaki özet sanat atölyesinde seramik ve suluboya çalışmalarını sürdürmektedir. Bugüne dek 10 kişisel sergi açmış olup, yurt içinde 24 karma, yurt dışında da 11 karma sergiye katıldı. Çeşitli sanat dallarında açılan yarışmalarda 8 adet Birincilik, 5 adet Mansiyon ödülü aldı. Paris, Wichy'de (U.F.A.C.S.I. Uluslararası Kadın Sanatçılar Grubu) 2 adet Birincilik büyük ödülü vardır. Katıldığı Dış Sergiler : Hamburg Dünya Naif Sanatçılar Sergisi, İran, Pakistan, Afganis­ tan (Çağdaş Türk Seramik Sergisi), Vallauris Bienalleri, İtalya Prodatino Sergisi, Doğu ve Orta Avrupa kentlerinde dolaşan (Çağdaş Türk Seramik Sergisi), Kıbrıs'ta (resim sergisi) ve U.F.A.C.S.I. Uluslararası Kadın Sanatçılar Sergisi Paris ve Wichy. Yapıtları : Resmî ve özel binalarda, yurtiçi ve yurtdışı- özel koleksiyonlar­ da, Cape-Town (Belediye Müzesi'nde) seramik pano, Almanya Ham­ burg Rolf itaaliander (Naive Kunst Aus Aller Welt) müzesinde sera­ mik panosu, Avusturya Innsbruck (Voralberger Landesmuseum, Bre­ genz) de suluboya yapıtı, gene innsbruck (Tiroller Landesmuseum, Ferdinandeum) da suluboya yapıtı ve İzmir Devlet Resim ve Heykel Müzesinde ise suluboya resimleri yer almıştır.

21

GÜL E R YÜZ

Bcdi a

İstanbul'da doğdum. Orta öğrenimime İstanbul'da devam edip İz­ mir'de tamamladım. Daha sonra İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nı bitirdim. Çeşitli yarışmalarda ödüller aldım. maktaydım.

Bu arada sergilere de katıl­

Daha sonra Berim Kunts Akademısi'ne aslî talebe olarak iki yı1 süreyle devam ettim. Harp dolayısıyla Türkiye'ye dönmek zorunda kaldığımdan, bana İstanbul Güzel Sanatlar Akademisinde öğretim üye­ si olabilmem için bir Sertifika verdiler Güzel Sanatlar Birliği Derneğine Akademi öğrenciliğimden bu yana üyeyim. Derneğin tum sergilerine katılmaktayım. Ayrıca başka sergilere de katılmaktayım

22

GÜRBAY

Me hme t

1926 yılında İstanbul'da doğdum. Harp Okulu'nu ve Harita Yük­ sek Teknik Okulu'nu bitirerek Mühendis Subay olarak Albay rütbe­ sinde kadrosuzluktan bu görevimi tamamlayarak, Bilimsel Araştırma Dairesi Başkanı iken sivil hayata geçtim. ilk önce Hayri Çizerden, sonra da Eşref Üren ve Cemal Tollu'dan ders aldım. Ayrıca Paris, Münih, Düsseldorf'ta çeşitli atölyelerde ve müzelerde resim bilgi ve görgümü pekleştirdim. Çalışmalarımda mo­ dern empresyonizmi izlerim. Sanat ve yaşamımdan amaç, yurt sorun­ larını ve insancıllığı ön plânda tutmak, yurdumun ve tüm dünya in­ sanının sorunlarına eğilmektir.

23

İ S I İ M Y E I İ Nüs het 1913'de Mudanya'da doğdu. Meslek olarak askerliği seçti, fakal mutluluğu sanatta arayarak, çabalarını aralıksız sürdürdü. Cemal Na­ dir Gülen, Mehmet Ali Lağa ve Celâl Esat Arseven'in öğrencisi oldu­ ğu yıllardan bu yana her olanaktan yararlandı, içte ve dışta bir çok karma sergilere eserler verdi ve özel sergiler düzenledi. 1951 de yurt çapında düzenlenen karikatür yarışmasında 764 ka­ rikatür arasında I. ödülü aldı. Millî Kütüphane koleksiyonunda, Paris Institut d'etrudes Françaises'de, Hollanda, Avusturya ve Almanya’da özel koleksiyonlarda, yurt içinde de bir çok resmî ve özel koleksiyonlarda eserleri vardır. Ankara Sanat Dergisi kurucusu ve sahibi, üç ciltlik Türk Plastik Sanatçıları ve iki ciltlik Sanat Terimleri Ansiklopedileriyle başkaca ya­ yımlanmış eserlerinin yazarıdır.

KALAY

Necdet

İstanbul'da doğmuş olan Necdet Kalay, 1954-57 yılları arasında Devlet Güzel Sanatlar Akademlsi'ne devam etmiştir. Halen Güzel Sa­ natlar Birliği Resim Derneği kurucu üyelerinden olup, Derneğin Ge­ nel Sekreteridir. Necdet Kalay çalışmalarında figüratif soyut düzenlemelerle, ya­ pıtlarında doğa ve geleneksel değerli çeşitli oluşlar içinde estetik du­ yumunda ortaya koymaktadır. 1960'dan bu yana, İstanbul, Ankara ve İzmir'de pek çok kişisel sergilerin yanısıra, Güzel Sanatlar Birliği'nin Ankara ve İstanbul sergi lerine ve Devlet Resim ve Heykel Sergilerine katılmış ve ikincilik al­ mıştır. Ayrıca Cumhuriyetimizin 50. yılında Başbakanlık Kültür Müs­ teşarlığı Devlet Resim ve Heykel Sergisi'nde Cumhuriyet Ödülünü ka­ zanmıştır. Yurt dışında katıldığı sergilerden biri Binghamton'daki New York Üniversitesi'nin düzenlediği Çağdaş Türk Resim Sergisidir. Yurt dışın­ daki ilk kişisel sergisini 3 Aralık 1973 tarihinde Zürih'te açmıştır. Les Amis De L'Art (La Louviere-Belçika) Sonbahar Sergisine 1976 üç taşlosu ile katılmaktadır. Çalışmaları Fransa'da Arsonval Müzesi'nde, İtalya, İsviçre, Amerika, İngiltere ,Meksika'da, yerli ve yabancı ko­ leksiyonlardadır. Ankara, İzmir, Mersin Devlet Resim ve Heykel Mü­ zelerinde, Anı ara Millî Kütüphane'de, resmî ve özel koleksiyonlar­ da eserleri bulunmaktadır.

Âli Karsan, 1903 senesinde İstanbul'da doğdu. Sanayii Nefise Mektebi Âlisi'nde Hikmet ve Çallı İbrahim Hocaların talebesi oldu ve bir grup arkadaşı ile kendi hesaplarına Münih'e giderek (Hayman)ın atölyesine yazıldı. Hitler'in Münih darbesinden sonra, hayat şartları­ nın değişmesi üzerine, Paris'e geçerek, evvelâ (Academie Julian)'a, oradan da (Ecole Nationale Superieure des Beause-Arts de Paris)'in giriş imtihanlarını kazanarak mektebin aslî talebesi oldu. Mektepte ( Ernest Laurent)'in resim ve (Paul Baudouin)'in fresk atölyelerinde çalıştı. Bu arada Maarif Vekâleti'nin resmî talebeleri meyanına dahil oldu ve Vekâletçe tahsili kâfi görülerek memlekete çağırıldı ve Kır­ şehir Ortaokuluna öğretmen oldu. Kırşehir'den sonra İzmir ve İstan­ bul'da muhtelif okullarda kendi arzusu ile vekâletten çekilinceye ka­ dar hocalık yaptı. 1928 senesinde Güzel Sanatlar Birliği Resim Şubesi­ ne kaydoldu. Derneğin her sene İstanbul ve Ankara'da açtığı sergile­ re iştirak eder. Paris'de bulunduğu zaman (Societee des Artistes Français)'in (Grand Palais)'de açtığı sergilere iştirak ederdi. Figüratifdir ve san'atta öze inmeğe uğraşır. Fransa'da tahsilde iken mektepte ta­ nıştığı, kendi gibi aslî talebe bir kız arkadaşı ile 1928 senesinde evendi. Tanrı çoluk-çocuk ve torun sahibi yaptı.

KARSAN

İvon

(Yvonne)

¡von (Yvonne) Karsan, 1907 senesinde Paris'de doğdu. Jules Lefebre'in talebesi olan babası Auguste Bernard'dan ilk resim dersle­ rini aldı. Sonra sırası ile (Academie de la Granda Chaumiére)'e, oradan da (Academie JulianJ'a devam etti. (Ecole National Supérieure des Beaux-Arts)'ın giriş imtihanlarını kazanarak (Pierre LaurensJ'in resim ve (Paul Baudouin)'in fresk atölyelerinde çalıştı. Mektepte Soyadı Kanunu'ndan evvel tanıştığı ve kendi gibi mektebip aslî tale­ besi olan Âli Münlp ile evlendi. Memlekete döndüklerinde Kırşehir Ortaokulunda eşi resim ve kendisi de Fransızca öğretmenliği yaptı. Güzel Sanatlar Birliği âzâsıdır. Çoluk, çocuk ve torun sahibidirler. Bir­ liğin Ankara ve İstanbul'da açtığı sergilere iştirak eder. Figüratifdlr. O da eşi gibi san’atta öze inmeğe kıymet verir.

27

ONAT

Hi k me t

Babam deniz binbaşılarından Murat Bey, annem Vasfiye Hanım'dır. İstanbul'da Fındıklı'da 1882 de doğdum. ilk öğrenimimi mahalle okulunda, ortayı (Feyziye) ve Kasımpaşa Rüştiyesini bitirerek Deniz Harp Okulu'na girdim. Orayı da tamam­ ladım, subay olarak çıktım. Daha sonra (İstanbul Sanayii Nefise) Yüksek Okuluna devam edip oradan da mezun oldum. O sıralarda ikinci Meşrutiyet ilân edilmişti. Müzeler Genel Mü­ dürü Osman Hamdi Bey'in aracılığı ile, açılan Avrupa imtihanları ya­ rışmasını kazanarak resim dalında bilgimi arttırmak üzere, Paris Sana­ yii Nefise Yüksek Okulu'na gönderildim. Giriş sınavını kazanarak oku­ la girdim. Fernand Cormon atölyesinde çalıştım. Birinci Harbi Umumi'nin patlaması üzerine bütün Türk öğrenci­ leri ile memlekete döndüm. Maârif Nezâreti'nin tensibi ile ve ayni zamanda Sanayii Nefise Müdürü olan Arkeoloji Müdürü merhum Halil Edhem Bey'in delâleti ile Sanayii Nefise mektebine öğretmen olarak alındım. İsmi sonradan (Akademi) Güzel Sanatlar Akademisi olan Okuldan yaş naddi olan 65 yaşına kadar çalıştım. O yaşa gelince emekliye ayrıldım. Bugün 95 yaşını tamamlamak üzereyim, (açık hava) çalışmaları­ ma devam ediyorum.

28

PAJONK

Kâi nat

1960 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Resim Bö­ lümünü bitirdim. Hocam Zeki Faik izer'di. Bu yılın (1976) 5 ilâ 19 Şubat tarihleri arasında açtığım sergi al­ tıncı kişisel sergimdi. Bu kişisel sergilerin yanı sıra, yurt içi ve yurt dışında (Roma, Vi­ yana, Londra) bir çok karma sergiye katıldım. Özel koleksiyonlarda, yine yurt içi ve yurt dışında ’(Almanya, İs­ viçre, Rusya) eserlerim bulunmaktadır. 1971 yılında Tüskiye Ressamlar Cemiyeti'nin tertiplediği resim yarışmasında Gümüş Baykuş Ödülünü kazandım. Hiç bir ekole bağlı olmadan yağlı boya çalışmalarımı sürdürü­ yorum.

29

Prof.

S UME R

Ayetullah

1905 yılında İzmir'de doğdu. Resim tahsilini Devlet hesabına Fran­ sa'da Paris'te yaptı. 1932 de Paris ve Versay Salonlarında eserleri teş­ hir edildi. Gümüş madalya aldı. 1933 de Devlet Güzel San'atlar Akademisi'nde Fresk Atölyesini kurarak, bu dalın profesörlüğüne geti­ rildi. Ulusal ve uluslararası bir çok sergilere katıldı. Resim ve Heykel Müzesi'nde ve Deniz Müzesi'nde eserleri vardır. Bir çok ünlü kişile­ rin portrelerini yapan sanatçı, 1939 yılında, devrin Cumhurbaşkanı İs­ met İnönü'nün daveti üzerine huzurunda portresini yapmıştır.

30

S ÜME R

Semiha

1919 yılında İstanbuld'a doğdu. Resim tahsilini istanblu Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde Edip Hakkı Köseoğlu ve Feyhaman Du­ ran atölyelerinde yaptı. Güzel Sanatlar Birliği Resim Derneği ve Paris Uluslararası Kültürel Kadınlar Federasyonu üyesidir. Bu kuruluşların yurt içi ve yurt dışı sergilerine katılır. Bazı resmî binaların ve banka­ ların büyük duvar resimlerini yapmıştır.

31

TEZONAR

Hal uk

7.9.1942 Çorlu doğumlu. Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu, 1965 mezunu. 1966 dan bu yana Heykel, resim ve seramik çalışmalarını sürdü­ rüyor. 12 kişisel sergi açtı. Özel ve resmî koleksiyonlarda çeşitli ya­ pıtları mevcut. 1966 dan bu yana Devlet Resim ve Heykel sergisine iştirak etti. Yurt içinde uygulanmış üç anıtı vardır. 1971 Yalova Atatürk Anıtı. 1972 Polatlı Sakarya Şehitleri Anıtı. 1974 Çeşme Cezayirli Haşan Paşa Anıtı. 1966 Fransa İle de Bendor Beynelmilel Korsika Heykel Yarışması, I. Ödül. 1966 11. inci Uluslararası İstanbul Talebe Festivali Heykel 1. ödül. 1968 İst. Opera binası heykel yarışması II. ödül. 1969 Ortadoğu Teknik Üni. Heykel Yarışması, ödül mansiyon. 1970 Ankara Yapı Kredi Bankası Heykel Yarışması, 1. ödül. 1975 Fransa İle de Bendor Beynelmilel Hava Şehitleri Anıtı Ya­ rışması, III. ödül.

32

ÜZME N

A.

Celâlettin

1901 yılında Midilli'de doğdum, öğretmen okulundan mezun ol­ dum. Yeterlik belgelerile orta ve liselerde 45 sene öğretmenlik yap­ tım. Bu arada resim çalışmalarımı aralıksız sürdürdüm. Ankara ve İs­ tanbul'da iki özel sergi açtım. Eserlerimden bazıları özel ve resmî ku­ ruluş koleksiyonlarındadır. Devlet Resim Sergilerine ve karma sergile­ rine iştirak etmekteyim. Akbank'ın düzenlediği resim yarışmasında ikinci ödülü aldım. Halen Güzel Sanatlar Resim Bölümü üyesiyim.

Sergiye iştirak Eden San'atkârlar ve Eserleri

AKINCI Naile

DEMOKAN Enver

Demirkapı Caddesi No: 34/3 Bakırköy, Tel: 71 24 58

Selanik Cad. 19/10 Ankara

1 — Marmara Adası (P e y iza j) 2 — M ezat (K o m p o zisyo n ) 3 — Boğazdan (P e y iz a j)

17 — G üm üld in 18 — G üm ü ld in 19 — Portre D O Ğ A N Ç A Y Adil

AKPINAR Nazan Silâhhane Caddesi, No: 29 Maçka, Tel: 40 60 51 4 — Elm alar — 5 — Siklam enler 6 — Dolm abahçe Sarayı AREL Maide Şenesen Evler, Afşar Sokak No 31/4 Erenköy 7 — M evlânâ Türbesi 8 — Ç iftetelli 9 — Kom pozisyon BATER Cafer

Caddebostan, İskele Yolu 17/13 Tel: 55 24 83 20 — Peyizaj 21 — Peyizaj 22 — Peyizaj ECEVİT Nazlı Akasyalı Sokak No: 2 Suadiye, Tel: 58 42 69 23 — G ü lle r 24 — M anzara (B ü yü k d e re 'd e n ) 25 — Eskişehir Porsuk taştıktan sonra

P.K. 7 K./Maltepe Tel: 52 05 98 ERDİREN Şükrü 10 — Dragos'ta Sabah 11 — Koyun A dasında Rüzgâr 12 — Sam andıra'da öğleden sonra BİLİŞİK Hüseyin

Üsküdar Caddesi No: 143 Şile, Tel: 143 26 — Göç 27 — Ç u b u k Çayı 28 — Issızlık

Teşvikiye Cad. 109/3 Nişantaş Tel: 46 13 48 13 — Kom pozision 14 — Kom pozision 15 — Kom pozision BOZCALI Sabiha Şakayık Sokak, Desen Apt. No: Teşvikiye, Tel: 40 23 83 16 — Portre (Ju lid e )

ERKUL Cevat Türkgücü Caddesi No: 61 Cihangir, Tel: 49 93 34

29 — Fenerbahçe Kıyıları 30 — Belvü'den 31 — Kabataş'dan Karlı Sabah

GERCİN Ruzin Çamlık, Yılmazlar Apt. 1 Etiler, T e l.: 63 54 33 32 — O rta Anadolu'dan 33 — Orta Anadolu'dan 34 — O rta Anadolu'dan GÜLERYÜZ Bedia Rıhtım Caa. Çınar Sokak, No: 6 Kadıköy, Tel: 36 92 22

ONAT Hikmet Güneşli Sokak, No: 36/3 Cihangir 51 — Pazarbaşı (Y en im ah a lle , S arıye r) 52 — Pazarbaşı (Y en im ah a lle , S arıye r) 53 — Sarıyer'd en

PAJON K Kainat Matbaacı Osman Bey Sk. No: 15/1 Tel: 46 53 89

35 — Çiçek 36 — Peyizaj 37 — Peyizaj GÜRBAY Mehmet

54 — Düzenlem e (B a lık la r) 55 — G örünüm (A n ad o lu 'd an ) 56 — G örünüm (Ü sk ü d a r)

P.K. 79, Bakanlıklar-Ankara 38 — Peyizaj 39 — Peyizaj

Prof. SÜMER Ayetullah

İSLİMYELİ Nüzhet P.K. 168, Kızılay - Ankara Tel: 13 62 95 40 — Tarla Yolunda 41 — A n kara San'at Bürosunda Görünüm KALAY Necdet Bayır Sokak, No: 36/38 Teşvikiye, Tel: 40 39 12 42 — Natürm ort 43 — A nadolu'dan 44 — G ö rünü (A n ad o lu 'd an ) KARSAN Âli Cumhuriyet Cad. No: 287 Harbiye Tel: 48 13 16

45 _ Ata 46 — Portre (F . Karsan) 47 — Portre (S . Karsan) KARSAN

İvon

(Yvonne)

Cumhuriyet Cad. No: 287 Harbiye Tel: 48 13 16

Silâhhane Caddesi No: 29 Maçka Tel: 40 60 51 57 — Şal, vazo ve sedef kabuğu (P aris Salonu, 1932) 58 — G azyalar 59 — Horoz

SÜMER Semiha Silâhhane Caddesi No: 29 Maçka Tel: 40 60 51 60 — Siklam enler TEZONAR Haluk Çiftehavuzlar Cemil Topuzlu Cad. No: 38/15 61 — Portre 62 — Kom pozision 63 — Kom pozision ÜZMEN

Celâlettir.

Hasırcıbaşı Çıkmazı No: 1/6 Kadıköy, Tel: 37 81 59 64 — D eniz ve M artılar 65 — Köyden 66 — Keçiler

48 — Aband Gölü 49 __ Natürmort 50 — Çiçekler

35

Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi

*

0

0

1

6

0

5

0

4

3

0

1