Graz da Yeni Olmak FRAUEN WOHNHEIM

Graz FRAUEN da Yeni Olmak WOHNHEIM Graz da Yeni Olmak Yeni gelenler için kullanma kılavuzu 3 KİTAP KÜNYESİ HAZIRLAYAN VE SUNAN: Graz Belediyesi,...
5 downloads 0 Views 5MB Size
Graz

FRAUEN da Yeni Olmak WOHNHEIM

Graz da Yeni Olmak Yeni gelenler için kullanma kılavuzu

3

KİTAP KÜNYESİ HAZIRLAYAN VE SUNAN: Graz Belediyesi, Belediye İdaresi, Hauptplatz 1, 8011 Graz, Eğitim ve Entegrasyon Bölümü ile ortak çalışma Keesgasse 6, Giris Kat, 8011 Graz +43 316 872-7481  [email protected] www.graz.at/integration www.menschenrechtsstadt.graz.at PROJE YÖNETİMİ: Eğitim ve Entegrasyon Bölümü FOTOĞRAFLAR: Stadt Graz/Foto Fischer (1) | iStockphoto (14) | Graz Tourismus (7) | Joel Kernasenko (4) | Lupi Spuma (4) Robert Frankl (1) | Jasmin Schuller (1) SUNUMVE PRODÜKSİYON: achtzigzehn – Agentur für Marketing und Vertrieb GmbH Andreas-Hofer-Platz 15 | 8010 Graz | www.holding-graz.at BASKI: Universitätsdruckerei Klampfer GmbH Barbara-Klampfer-Straße 347 | A-8181 St. Ruprecht/Raab www.klampfer-druck.at ÇEVİRİ: OMEGA Kurumu‘nun çevirmen ekibi tarafından yapılmıştır Koordinatör: Julia Konegger 6. Baskı, 2017, www.graz.at

4

İÇİNDEKİLER I

Selamlama Graz’da Yeni olmak

II

Oturma, Enerji & Doğa koruma Taşınma cek cak listesi

18 24

III

Çalışmak

26

IV

Trafik

32

V

Çocuk & gençler

36

VI

Kinder & Jugendliche

44

VII

Eğitim

54

VIII

Sağlık

62

IX

Entegrasyon & mültecilik

66

X

Eşit muamele & katılım

74

XI

Sanat & Kültür Spor ve Dinlenme

84 88

XII

Emekliler

90

XIII

Acil & Kriz durumları

94

XIV

Bilmeniz Gereken Diğer Şeyler Adres listesi

6 9

98 102

5

Foto: Graz Tourismus © Harry Schiffer

GRAZ’A HOŞGELDİNİZ! Graz’ı kendinize yaşam noktası olarak seçmenize çok memnun oldum! Graz, 160’dan daha fazla farklı ulusun yaşadığı, dünyada olup bitenlere ilgi duyan bir eğitim ve kültür şehridir. 40.000’den daha fazla genç okula gitmektedir, 55.000 üzerinde öğrenci ise dört üniversitede ve iki uygulamalı bilimler üniversitesinde akademik bir eğitim almaktadır. Graz’da, kültürün her çeşidi geniş bir alana sahiptir. Şehrin bütün iç kısmı ve de Eggenberg Sarayı UNESCO-Dünya Kültür Mirası 6

olarak seçildi. Graz’ın Nisan 2011 tarihinden beri UNESCO “City of Design” olması, bizim uluslararası mimarimizin müşterek sorumlusudur. Yenilik ve yaratıcılık şehrimizin özel unsurlarıdır! Belediye Başkanı olarak temennim, Graz’ın, Avusturya’nın yaşam kalitesi yüksek şehri olarak kalmasıdır. Bunun için ilk sırada, yurttaşların barış içinde beraber yaşamaları gelmektedir. Graz, bunlardan dolayı bir Birleşmiş Milletlerinsan hakları şehridir ve resmi olarak tanınan bütün dinlerin ve mezheplerin temsil edildiği

Çok Çeşitli Dinler Kurulu aracılığıyla çok çeşitli dinlerle diyalog içinde olmaya özen gösterilmesi buna bir örnektir. Sizler de çevrenizde, ikamet ettiğiniz yerde ve de işyerinizde insanlarla lütfen diyaloğa geçmeye çalışınız! Bunu tanımlayacak en basit ifade: “İnsanlar, ancak konuşarak bir araya gelebilirler”.

Şehrimizde arkadaşlıklar edinmenizi, buraya yerleşmenizi ve de Graz’da kendinizi evinizde ki gibi hissetmenizi diliyorum. Sizlerin 

Ihr Mag. Siegfried Nagl



Belediye Başkan

“Graz da yeni olmak” şehrimiz ile ilgili önemli bilgiler içermektedir ve bu bilgiler başlangıçta işlemlerinizi yaptırmada yardımcı olacaktır. 7

I GRAZ‘DA YENI OLMAK SEVGİLİ YENİ GRAZLILAR! Graz’da asli ikametgah kaydınızı yaptırdınız ve Graz’da yeni broşürü’nü aldınız. Bu Broşürde yer alan içerik ve bilgilerle Steiermark Eyaleti’nin Başkenti’nde geçireceğiniz ilk alışma devresinde sizlere birazcık da olsa yardımcı olmak istiyoruz.

Foto: Graz Tourismus © Harry Schiffer

SEVGİLİ YENİ GRAZLILAR! İyi bir ev sahibi, konuklarına yeni ve alışık olmadıkları yerleri tanıtır, onları yönlendirir, oradaki kurallar ve de görülmeye değer yerler hakkında bilgi verir. Sizlere, oturacağınız çevreyi kişisel ola- rak tanıtma fırsatımız olmayabilir, fakat en azından başlangıç için şehri tanıyacağınız bir şehir turu çekiyle yardımcı olmak istiyoruz. Ayrıca, “Graz da Yeni Broşürü’nün” içindeki bilgiler Steiermark Eyaleti’nin Başkenti’ni tanımanızda sizlere yardımcı olacaktır. Graz şehrinin mükemmel bir altyapıya sahip olduğunu, yaşam kalitenizin yüksek olmasına değer verildiğini göreceksiniz. Belediye yönetimiyle çalışarak, her zaman daha da iyi bir hizmet vermek 8

istiyoruz. Bu konuda bir çok defa Avusturya idare mükafatıyla ve de daha bir çok farklı konularla mükafatlandırıldık. Umarım, herzaman haklı çıkacağız ve sizlerin de Graz Belediyesi Yönetimi ile iletişiminiz olumlu olacaktır. Sizlere, Graz’da kendinizi huzurlu hissetmenizi ve de şehrimizin bir çok güzel taraflarını keşfetme fırsatını diliyorum. Belki de Mur Metropolü, sizlerin yalnızca ikamet ettiğiniz yer değil, aynı zamanda yurdunuz olacaktır. 

Ihr Mag. Martin Haidvogl



Belediye Meclisi Direktör

“GRAZ’DA YENİ“-ÇANTANIZDA ŞUNLAR BULUNMAKTADIR • “Graz’da yeni” broşürü (Graz ve Graz‘daki yaşam hakkında önemli bilgiler sunar) • Çöp ayırma konusu gibi konular hakkında deftercikler • Rehberli Graz şehir turu için bir kupon • Şehir planı • Tükenmez kalem • Bir Flas Belek: bunda iki tane tanıtım filmi ve “Graz’da yeni“- broşürü“ kayıtlı bulunmaktadır. Bu broşürü böylece bilgisayarınıza da yükleyebilirsiniz. “Graz’da yeni”-broşüründe faydalı bilgileri İş’ten İkamet‘e kadar 14 bölümde topladık. Bu bölumlerde adı geçen kurum, makam ve dernekler hakkındaki bilgi ve irtibat adresleri özel bilgi kutularında sizlere sunulur. Bu bilgiler kısmen metin içerisinde de geçer ama eksik olacağına iki kere olsun dedik. Bazi bilgiler

iki veya fazla bölümde kullanmak ugun düştü, ancak bir bölümde ayrıntılı olarak işlendi. Bu da “dipnot“ olarak belirtildi. “Tavsiyeler“ başlığı altında daha bir çok faydalı internet adreslerine ulaşabilirsiniz. Ek olarak tüm adresleri ve irtibat bilgilerini sizler için düzenli bir şekilde bir haritada buluşturduk. Umarız, “Graz’da yeni” paketi sizler için yararlı olur ve sizlere güzel şehrimizde mutlu bir yaşam sürmenizi diliyoruz! Eksiksizlik üzerine hak iddia etmiyoruz- arzularınızı, şikayetlerinizi, daha iyi gördüğünüz önerileri ve özellikle de takdirlerinizi lütfen Graz Belediyesi Entegrasyon Dairesi’ne bildiriniz. Yeni bilgileri sizinle paylasmak için çaba gösteriyoruz. Bunların arasında Yasalar ve Vergiler ile ilgili irtibata geçeceğiniz makamlar, çalışma saatleri ve adres değişiklikleri gibi bilgilere ineternetde de arastırarak ya da telefonla arayarak ulaşabilirsiniz. + 43 316 872- 7481 [email protected] 

Entegrasyon Bölümü Ekibiniz

9

I

Foto: Joel Kernasenko

GRAZ‘DA YENI OLMAK Graz Steiermark Eyaleti’nin başkenti, Avusturya’nın da ikinci büyük şehridir. Yaklaşık 286.686 (Son güncelleme: 1.1.2017, asli ikametgah Graz) nüfusa sahip olan Graz’da aşağı yukarı 160 farklı ülkeden halk bulunmaktadır. İlk yerleşim yaklaşık 5.000 yıl önce Mur Nehri ile Schlossberg arasında bulunan şehrin kalbi olarak tanımlanan sarp kayalıklara yapılmıştır. 1128 yılında ilk defa Graz’dan bahsedilmiştir. Şehrin renkleri beyaz ve yeşildir. Arması yeşil ve üzerinde dik yürüyen gümüş bir panter bulunmaktadır. Graz, bay-bayan belediye başkanı, belediye meclisi ve şehir senatosu tarafından yönetilmektedir. Belediye meclisi seçimleri her beş yılda bir yapılmaktadır. Be- lediye meclisi, şehir belediye meclisini, bele- diye başkanını 10

ve onların yardımcılarını seçer. Hauptplatz da bulunan Belediye Binası şehir yönetiminin merkezidir. Şehir, Graz Belediye Meclisi aracılığıyla ortalama 3.000 hizmetli tarafından yönetilmektedir. Halkın elektrik, su ihtiyacını karşılama, kamusal ulaşımı sağlama, çöp toplama, kanalizasyon vs. için ’’Holding Graz’’ın (Altyapı Hizmetleri Veren Kamu Kuruluşu) ortalama 4.000 hizmetlisi bulunmaktadır. “Kısa mesafeli yollar şehri’’ olarak da bilinen Graz, bir bilim, teknik ve kültür merkezidir. Eggenberg Sarayı ve şehrin tarihi kısmı UNESCO- Dünya Kültür Mirasına aittir. Graz 2003 Avru- pa Kültür Başkenti, 2011 “City of Design’’ şehri seçildi. Ayrıca, 2001 yılından beri Avrupa’nın ilk İnsan hakları Başkenti, ekolojik Adil

Tica- ret Belediyesi (Fair Trade-Gemeinde) ve de Avusturya’nın ilk lezzet başkentidir. Graz’ da 4 Üniversite, iki Meslek Yüksek Okulu ve iki pedagojik yüksek okul bulunmaktadır; 55.000 kişi den fazla üniversitede eğitim görmektedir. DİĞER BİLGİLER Toplam Nüfusu: 282.686, ve bunların 224.251’i Avusturya vatandaşı, 30.731’i AB vatandaşı, 31.709 ‘i AB vatandaşı olmayan (1.1.2017 Güncelleme) Graz’ın yüz ölçümü: 127,58 kilometre kare (bunun yüzde 40’ı yeşil alan) Denizden yüksekliği: 353 metre deniz seviyesinin üzerinde

Coğrafi konum: 47,05 derece kuzey enleminde 15,22 doğu boylamında Stadtbezirke: 17 Mur Nehri’nin belediye sınırları dahili: 15,87 km Karayolu ağı uzunluğu: Yaklaşık 1.200 kilometre Bisiklet yolu ağı uzunluğu: Yaklaşık 120 kilometre Tramvay ağı uzunluğu: 60,15 kilometre (son güncelleme 2016) İşletme: Yaklaşık 10.000 firma Çalışan: Yaklaşık 172.000 kişi (Son güncelleme 2013)

11

I

olarak belirtmelisiniz, bu, değişikliği yapmak (bir ay içerisinde) zorunludur. İkamet kayıt işlemi ücretsizdir. İkametinizi yaptırmadığınız takdirde kuralı ihlal etmeden suç işlemiş olursunuz. Kayıt yapma, silme veya değiştirme işlemlerini Graz Belediyesi Yurttaş Servisi’nden (BürgerInnen-Srevicestellen der Stadt Graz) yaptırabilirsiniz. BU KURUMDA VERİLEN DİĞER HİZMETLER: • ikamet işlemlerini yapma, silme ve değiştirme • eşya bulma ve kaybetme kayıtları • çocuk bakım için başvurma • yeşil ve mavi park etme alanları (blaue und grüne Zone) için özel izinler • köpek kayıt işlemleri • bir çok onay belgesi ve diğer belgelerin elde edilmesi • telefon kayıt ettirme işlemleri

Foto: Graz Tourismus © Harry Schiffer

GRAZ’DA YENI OLMAK Burada, Graz’a geldikten sonra ilk önce ve en önemlisi neler yapmanız gerektiği konusunda bilgi edinebilirsiniz. Örneğin; pasaport, kimlik, vatandaşlık belgesi gibi belgeleri çıkartmak için hangi mercilere başvurmanız gerektiği konusundaki bilgilere burada ulaşabilirsiniz. Graz Belediyesi’nin Yedi Yurttaş Servis Yerleri (BürgerInnen-Servicestellen der Stadt Graz) çalışanları sizin soru ve taleplerinizi yerine getirmekteler.

12

İKAMETİNIZİN KAYDI Graz‘a taşınmanız durumunda üç gün içerisinde ikamet kaydınızı yaptırmanız gerekiyor. Yani, yaşamınızı gelecekte Graz’da sürdürecekseniz, asıl ikametiniz orada olacaksa, kaydınızı mutlaka yaptırmalısınız. İkamet kaydı yaptırma zorunluluğu Graz’a taşınan bütün aile bi- reyleri için geçerlidir. Eski ikamet kaydınızı (taşınmadan üç gün önce ve ya taşındıktan üç gün sonra) sildirmeniz gerekiyor. İkameti silme ve kaydetme işlemini taşındığınız yerde de yaptırabilirsiniz. Graz’ı asıl ve ya geçici ikametiniz

KAYIT BELGESİ Avrupa Ekonomik Alanı ülkeleri (Bütün Avrupa ülkeleri, İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç) ve İsviçre vatandaşları üç ay boyunca vize almadan Avusturya’da kalabilirler. Avusturya’da ikametlerinin uzun sürmesi durumunda dört ay içerisinde (giriş yaptıkları tarihten itibaren) kayıt belgesi için başvuru yapmaları zorunludur. Bu belgeyle, oturum hakları sürekli ikamet etmeleri halinde daimi oturum belgesi için başvuru yapabilirler. Steiermark Eyalet Hükümeti, Daire 3 Bölümü, bu konudan sorumlu olan mercidir. DİPNOT

Ayrıntılı bilgi için www.graz.at/servicestellen

Danışma Steiermärkische Landesregierung Eyalet Hükümeti

Abteilung 3 – Verfassung und Inneres Paulustorgasse 4, 8010 Graz +43 316 877-2084 [email protected] www.verwaltung.steiermark.at

Servicestellen der Stadt Graz Graz Hizmet Merkezi Hizmet Yeri Servicestelle Schmiedgasse 26 Belediye Hizmet binasinin ana girisnde giris katda. +43 316 872-6690 +43 316 872-6699

Servicestelle Andritzer Reichsstraße 38 +43 316 872-6620 +43 316 872-6629

Servicestelle Bahnhofgürtel 85, 1 kat +43 316 872-6630 +43 316 872-6639

Servicestelle Conrad-von-HötzendorfStraße 104 (Ostbahnhof) +43 316 872-6680 +43 316 872-6689

Servicestelle Kärntner Straße 411 +43 316 872-6650 +43 316 872-6659

Servicestelle St. Peter-Hauptstraße 85 +43 316 872-6670 +43 316 872-6679

Servicestelle Stiftingtalstraße 3, 1 kat +43 316 872-6600 +43 316 872-6609 ÇALIŞMA SAATLERI: Pazartesi 7 den 18 e kadar Sali ve Cuma günleri 7 den 13 e kadar [email protected] www.graz.at/servicestellen

13

I

GRAZ’DA YENI OLMAK

PASAPORT ÇIKARTMAK Pasaportların alındığı yer, Graz Belediyesi Hizmet Merkezi (Service-Center der Stadt Graz), Schmiedgasse 26, 8011 Graz, Tel. +43 316 872-5252. Ödenen para: 75,90 Euro. Süre: 10 yıl. www.graz.at/ reisepass adresinden öncesinde randevu alırsanız orada çok fazla beklememiş olursunuz. Prensip olarak pasaportunuza, Avusturya’nın her yerinde, ikametinize bağlı kalmadan başvurabilirsiniz. Yüksek Güvenlikli Çipli Pasaport (Hochsicherheitspass) diye adlandırılan pasaportlar Avusturya’nın Devlet Basım Evinde basılır ve beş iş günü içerisinde size gönderilir. Pasaportunuz taahhütlü mektup ile (Rsb- mektup) gönderilir, (İsterseniz iş yeri adresinize de gönderilebilir). Ev veya işyerinizde mektubu imzalayacak kimse yoksa, size bir tebliğ bırakılır ve orada hangi postaneden pasaportunuzu alacağınız belirtilir. Pasaport başvurusu için hangi belgelere ihtiyacınız olduğunu Hizmet Merkezi (Service-Center) +43 316 872-5252 ve 5254 telefon numarasından öğrenebilirsiniz. Pasaport başvurunuz için vatandaşlık bel- gesine de ihtiyacınız varsa, her ikisini de Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Bölümü’nde (Referat für Personenstands- und Staats- bürgerschaftswesen) tedarik edebilirsiniz. Eğer, acilen pasaporta ihtiyacınız olursa iki seçeneğiniz var:

14

• bir ekspres pasaporta başvurabilirsiniz (üç iş günü içerisinde elinize ulaşır, ücreti ise 100 Euro’dur) • hatta bir günde alabileceğiniz bir gün pasaport da mevcuttur (başvurudan sonraki gün alınır, ücreti 220 Euro’dur. • her ikisinin de süresi 10 yıldır • Graz havaalanında süresi 6 ay olan bir acil pasaport da çıkartılabilir. Dikkat: Bazı ülkelerde bu pasaport geçersizdir! Avusturya’da çocuklar için de pasaport çıkartmak gerekir, eğer çocuk Avusturya vatandaşı ise. Avusturya vatandaşı çocukların pasaport ücreti için: • Çocuk iki yaşını doldurmadan pasaport çıkartılırsa ilk başvuru ücretsizdir. • 12 yaşını doldurana kadar 30 Euro, (3 gün içerisinde çıkartılan ekspres pasaport 45 Euro, bir gün pasaport 165 Euro) • 12 yaşını doldurduktan sonra 100 Euro (Ekspres pasaport 100 Euro, bir gün pasaport 220 Euro) KİMLİK KARTI ÇIKARTMAK Kimliğinizi ispatlamak için sürekli pasaport taşımanız gerekmiyor, çünkü kimliklerde çek kart formatı kullanılıyor. Ayrıca kimlik kartı 32 Avrupa ülkesinde pasaport yerine kullanılabiliyor. Kimlik kartları idare binasındaki Hizmet Merkezi’nde (Service- Center der Stadt Graz Amtshaus) verilmektedir. Kimliğin ücreti 61,50

Euro. Başvuru ve onay yaklaşık iki hafta sürmektedir. www.graz.at/reisepass adresinden önceden randevu alırsanız, orada çok fazla sıra beklemeden işlemlerinizi yaptırabilirsiniz. VATANDAŞLIK BELGESI ÇIKARTMAK Yurttaş Dairesi (BürgerInnenamt), Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Dairesi (Referat Personenstandsund Staatsbürgerschaftswesen) Avusturya vatandaşları için vatandaşlık belgesi tamzim etmektedir. Graz’da vatandaşlığa başvuracak olan kişilerin asli ikametgahlarının Graz da olması gerekiyor. Kendiniz ve ya çocuğunuz için vatandaşlığa başvuracaksanız, bunun için bir çok farklı belgeyi tedarik etmeniz gerekiyor. +43 316 872-5185, 5187, 5188 telefon numarasından gerekli belgeleri öğrenebilirsiniz. Ücret: 48,10 Euro’dur. Çeviri masrafları ve de bazı belgeler için daha fazla ödeme yapmanız olasıdır. Bir çocuk, Avusturya vatandaşı ve iki yaşını doldurmamış ise vatandaşlık belgesi için ücret talep edilmez. İki yaşını doldurmayan çocuklardan vatandaşlık belgesi için ücret talep edilmez (Bir istisnai durumda belge için ücret ödenebilir). Vatandaşlık belgesiyle birlikte pasaport başvurusu da yapabilirsiniz, yetkili daire pasaport işlemlerini de yapmaktadır.

Danışma BürgerInnenamt Yurttaşlık Dairesi Pass- und Urkundenservice Belediye Hizmet Binasi Schmiedgasse 26, Giris kat, 8011 Graz +43 316 872-5252 [email protected]

DANIŞMA BIR DOĞUM BELGESININ KAYDI Graz da doğan bir çocuk için sonradan da doğum belgeleri çıkartmak olasıdır - her resmi belge 9,30 Euro’dur. (1.1.2017 Vergi yasası gereğince) GENEL OKUL ZORUNLULUĞU En az bir dönem Avusturya da yaşamakta olan tüm çocuklar için mecburi eğitim geçerlidir. Okula gitme zorunluğu, bir çocuğun 1 Eylül tarihi öncesi 6 yaşını doldurduğu yıl başlar ve 9 yıl devam eder. 9 yıllık zorunlu eğitim uygulaması şu şekildedir:  dört okul yıllarında: İlk • İlkokul (Volksschule veya Grundschule) • 5. ila 8. yıl: Yeni Orta okul (NMS), Genel lise (AHS) • 9. yıl: Politeknik Meslek Okulu‘na (Poly- technische Schule), bir orta okula ve ya yüksek eğitim veren (Meslek eğitimi) bir okula devam edilebilir. Avusturya daki bütün okulların tamamında (ücretli) Günlük bakım sunulmaktadır. SAĞLIK SIGORTASI Ay lık ka zanc ını z 425, 70 Euro’ dan (1.1.2017 güncelleme) fazla ise, işe başlar başlamaz işvereniniz size sağlık sigortası yapmak zorundadır. Böylece, hastalık, kaza ve emekli sigortanız olmuş oluyor ve de tıbbi bütün hizmetlerden yararlanmış oluyorsunuz. Eşiniz veya çocuklarınız sizin sigortanızdan yararlanabilirler. Daha fazla bilgiyi “Sağlık“ bölümünde edinebilirsiniz. DİPNOT:

15

NEU IN GRAZ

ayrıntıli bilgi için “Eğitim“ ve “Çocuk & gençler“ bölümlerine bakınız.

İKAMET ETMEK/ÇALIŞMA/SAĞLIK/ YAŞAM ŞARTLARI VE SOSYAL YAŞAM DİPNOT:

Ile ilgili detayli bilgileri bu konuyla ilgilibölümde bulabilirsiniz.

ALMANCA DERSİ DIPNOT:

Bu konuyla ilgili detayli bilgi “Entegrasyon &mültecilik” bölümünde.

TAŞIT/EHLİYET Avusturya’da motorlu taşıtlar için (otomobil, tır, motorsiklet, motorlu bisiklet) sigorta yaptırmalısınız. Bir sigorta acentasında zorunlu trafik kaza sigortası yaptırmak mecburiyetindesiniz. Sigortanızı yaptırmadığınız sürece aracınızla trafiğe çıkamazsınız. Öngörülen ücreti ödedikten sonra size araç numarası ve araç muayene raporu (Pickerl) verilir. Sigorta acentanız kayıt işlemlerinizi yapacaktır, yani acentanız plakanızı ve kayıt belgelerinizi elinize verecektir. Kayıt işlemlerinizi sigortacınızda veya ruhsat dairesinde bizzat kendiniz de yaptırabilirsiniz. Orada, gerekli belgeler için size bilgi verilmektedir. Avusturya otobanları için mutlaka oto- ban kullanım etiketi (Autobahnvignette) satın almalısınız. Aracınızın ön camının iç tarafına görünür şekilde yapıştırınız. Satın alabileceğiniz yerler: postaneler, benzin istasyonları, tekel ürünleri satılan büfeler (Tabak-Trafık), otomobil 16

Danışma BürgerInnenamt Yurttaşlık Dairesi Belediye Hizmet Binasi Schmiedgasse 26, 3. kat, 8011 Graz +43 316 872 5201 www.graz.at/buergerInnenamt

Abteilung für Bildung und Integration Eğitim ve Entegrasyon Bölümü Keesgasse 6, 8011 Graz +43 316 872 7474 [email protected]

klüpleri. 10 gün- lük, 2 haftalık ya da 1 yıllık otoban kullanım etiketleri vardır. Avusturya’da arabadaki bütün yolcuların emniyet kemeri bağlama zorunluluğu vardır. 14 yaşın altındaki çocuklar, 1,5 metreden kısalarsa arabada çocuk koltuğunda oturmak zorundalar. Ehliyet ile ilgili bilgileri “Trafik’’ bölümünde bulabilirsiniz. DİPNOT

Ehliyet ile ilgili bilgileri “Trafik“ bölümünde bulabilirsiniz.Yukarıda belirtilen diğer konularla ilgili detaylı bilgi için www.help.gv.at

17

Foto: Graz Tourismus © Harry Schiffer

I

II

İKAMET ETME İLE İLGİLİ BÜTÜN KONULAR

İKAMET KAYDI YAPTIRMA ZORUNLULUĞU Avusturya’ya geldiğinizde Avusturya içinde başka bir yere taşınırsanız, ikametgahınızı üç gün içerisinde resmi mercilere yaptırmalısınız. Bu konuyla ilgili detayları “Graz’da yeni olmak“ bölümünde YENİ BIR EV BULMAK Yeni bir evi şu şekilde bulabilirsiniz • Kooperatif evlerinden • Emlakçıdan • Ev sahibinden kiralama veya satış yoluyla En kolayı günlük ve haftalık gazetelerin emlak ve ev ilanlarına bakmanız. Ayrıca, sadece ev ilanlarını veren özel dergiler de mevcuttur. Tabii ki, internette de sayısız ev ilanları bulabilirsiniz. Dikkat: Emlakçılar buldukları ev için bir komisyon (genellikle bir aylık kiranın iki katı ve ev satış parasının belli bir yüzdeliği) talep eder- ler. Kira kontratınızı ve satış sözleşmenizi bir hukukçuya (Avukat, Kiracı haklarını koruma derneği, Çalışma Odası, Graz Belediyesi Ev Bilgi ve Danışma) kontrol ettirin. Kiraya hangi giderlerin dahil olduğunu, yani işletme masraflarını sorunuz, örneğin; Elektrik, ısıtma, çöp toplama ve apartman bakımı bir evin masraflarını oldukça yükseltebilir. Bir kira kontratı en az üç yıl olmalıdır. Ama kiracının bir yıl sonra evden çıkma hakkı vardır. (Dikkat: Kiracı evden çıkmadan üç ay 18

önce ev sahibini bu konuda bilgilendirmelidir). Ev sahibi ve kiracının anlaşıp isteddikleri zaman iptal etme hakları da vardır. BELEDİYE EVLERİ Belirli koşullar yerine getirildiğinde Graz Belediyesi’nin Konut ve Kira Yardımı Dairesi’nde mevcut 11.000 belediye dairelerinden birisi için başvuru yapılabilir. Bu şartları detaylı olarak www.graz.at sayfasında okuyabilirsiniz. Bir belediye evi için başvuru, yazılı olarak bir başvuru formuyla veya internet üzerinden yapılabilir. Başvuru için bir çok belge gerekmektedir Çok az sayıda boş ev mevcut olduğundan, sadece internette www. graz. at sayfasında belirtilen beklemesiz evler (Gemeindewohnungen ohne Wartezeit) dışında, hemen bir ev bulmak mümkün değildir. Bir, iki veya üç kişilik haneler için mevcut bekleme süresi 9 ila 12 aydır. Dört kişi ve daha fazlasından oluşan aileler için bekleme süresi 18 ila 24 aydır. KİRA BEDELİ İÇIN YARDIM Bir belediye evinin kiracısı, eve giren gelirin %33’den daha fazlasını kira, elektrik ve yakıt için ödüyorsa, kira yardımı için başvurma hakkı vardır. Detaylı bilgileri, Konut ve Kira Yardım Dairesi, Kira Ek Yardım Bölümü’nden (Wohnungsamt, Referat für Mietzinszuzahlung) alabilirsiniz. www.graz.at/wohnen

GRAZ BELEDİYESİ KONUT DANIŞMA BÜROSU WOISTev konuları ile ilgili bilgi veren tarafsız danışma yeridir. Ücretsiz olarak sunulan danışma ev ile ilgili tüm konular, örneğin Kira hukkuku, ev sahibi olma, yardım ve destek olanakları, ev arama, enerji vs. için geçerlidir. Bütün önemli belgeleri lütfen beraberinizde getiriniz. DIPNOT:

Ayrıntılı bilgi için lütfen “Entegrasyon & mültecilik“ bölümüne bakınız.

Danışma WOIST – Wohnungsinformationsstelle der Stadt Graz Konut Danışma Yeri, Konut Meseleleri Schillerplatz 4, Giris kat, 8011 Graz

+43 316 872-5450 +43 316 872-5459 [email protected]

INFO POINT

Schillerplatz 4, Giris kat, 8011 Graz Basvuru ve Evraklar icin merkezi Kabul Bürosu: Pazartesi – Cuma 7 den 15 kadar Anahtar teslimi: Pazartesi – Cuma 7 den 13 kadar giris Katda Bilgi Noktasinda Ev Yönetimiyle ön görüsme icin Fis alinmasi: Sali – Cuma 7 den 9 Zemin Kat (en fazla gunde 60 Fis) +43 316 872-5402 oder 5403 +43 316 872-5409 [email protected]

Danışma Gemeindewohnungen/ Wohnungsmanagement

Schillerplatz 4, 3. kat, 8011 Graz +43 316 872-5413 Belediye Evleri +43 316 872-5444 kosulsuz Belediye Evleri +43 316 872-5409 [email protected]

Gebäudemanagement/ Hausverwaltung

Schillerplatz 4, 1 kat, 8011 Graz +43 316 872-5432 +43 316 872-5489 [email protected]

Tahkim Bürosu

Basvuru Merkezi, Pazartesi – Cuma 7 den 15 kadar, giris katda Bilgilendirme Bürosunda, Tahkim bürosu 4 Kat, Sali – Cuma gunleri 8 ile 12 Saatleri arasi acik. +43 316 872-5424 +43 316 872-5409 [email protected]

Mietzinszuzahlungsreferat Kira yardimi Dairesi

Merkezi Basvuru Bürosu: Pazartesi – Cuma 7den 15 kadar giris Katda Bilgi Noktasi,Kiraya Katki Payi 4 Kat, Sali ve Cuma 8 den 12 kadar +43 316 872-5423 +43 316 872-5409 [email protected]

19

II

İKAMET ETME İLE İLGİLİ BÜTÜN KONULAR Danışma

Mietervereinigung Steiermark Steiermark Kiracı Haklarını Koruma Derneği Feuerbachgasse 1, 8020 Graz

ÇALIŞMA SAATLERI: Pazartesi dan Perşembe 9 dan 12 ve 13 dan 16 kadar, Cuma 9 dan 12 kadar +43 50 195 43 00 [email protected] www.mietervereinigung.at Sadece kayitli Üyeler icin Danismanlik

Arbeiterkammer Steiermark Graz Çalışma Odası

Hans-Resel-Gasse 8-14, 8020 Graz Telefonda Danismanlik: Pazartesi dan Cuma 8 ile 13 kadar +43 5 77 99 0 www.akstmk.at

Mieterschutzverband Österreich

Sparbersbachgasse 61, Gris kat, 8010 Graz CALISMA SAATLERI: Pazartesi 14.30 dan 17, Carsamba 14.30 dan 19, Cuma 9 dan 11.30 kadar. Randevu alinabilir. +43 316 38 48 30 [email protected] www.mieterschutz-steiermark.at

RADYO VE TELEVIZYON KAYDI Avusturya da televizyon ve radyo için vergi ödenmektedir. Televizyon ve radyonuzu lütfen GIS’te (Verginin ödendiği kurum) kaydettiriniz. Kayıt formunu www.gis.at sayfasında da bulabilirsiniz. Bazı belirli durumlarda radyo-tv vergisinden muaf tutulma olanağı vardır. Bir satalit çanağını kiracı olduğunuz evin herhangi bir yerine monte edebilmeniz için bina yönetiminden izin almanız gerekmektedir.

Danışma Holding Graz Wasserwirtschaft Wasserwerkgasse 11, 8045 Graz +43 316 887-7272 [email protected] www.holding-graz.at/wasserwirtschaft

Kundenservice-Center Energie Graz

GIS – Gebühren Info Service des ORF ORF Radyo-TV Vergi Kurumu

CALISMA SAATLERI: Pszsrtesi, Sali, Carsamba, Cuma 7.30 dan 15.00, Persebe 7.30 dan 18.00 kadar.

+43 810 00 10 80 (Telefonla Servis) Hizmeti: Pazartesi – Cuma 8 ile 21 kadar, Cumartesi 9 ile 17 kadar [email protected], www.gis.at

+43 316 8057-1857 www.energie-graz.at

Basvuru formlarini Graz sehri Servis Merkezinden de elde edebilirsiniz.

Andreas-Hofer-Platz 15, 8010 Graz

20

DANIŞMA ELEKTRIK, SU, KALÖRIFER KAYDI Elektrik, doğalgaz, merkezi ısıtma kayıt-iptal işlemlerini Energie Graz’da, Müşteri Hizmetleri-Merkezi (Kundenservice- Center) AndreasHofer-Platz 15 adresin- de yaptırabilirsiniz. Su abone işlemleri: Holding Graz Services su kullanım ve dağıtım bölümü (Wasserwirtschaft).

Foto: iStockphoto © ah_fotobox

BIR ARADA İYI YAŞAMAK Yeni bir şehirde yaşamaya başlamak, yaşam tarzınızda değişiklik yapmak ve de oraya uyum sağlamak demektir. Yeni kiracı veya ev sahibi olarak, taşınılan apartmanın kurallarına ayak uydurmak gerekir. Bir çok apartmanın girişinde bina yönetmeliği asılıdır. Lütfen, bu yönetmeliğe uyunuz. Almanca bilmeseniz de kendinizi yeni taşındığınız apartmandaki komşulara tanıtınız, Almanca bilmemenize saygı göstereceklerdir. Evde, bahçede, avluda çalışıp gürültü çıkarmak (çivi çakmak, testere gibi aletler kullanmak, çim biçmek, yüksek sesle müzik dinlemek) belli saatlarde yasaktır. Pazartesi-Cuma 19:00 ila 07:00 arası, Cumartesileri 12:00 ila 15:00 arası, Pazar ve tatil günlerinde ise tüm gün yasaktır. 22:00 ila 07:00 saatleri arası da genel uyuma saatidir.

Evinizde veya bahçede herhangi bir kutlama yapacaksanız da önceden komşularınıza haber veriniz. Balkonda mangal (dumandan dolayı) yakmayınız. Bisiklet, çocuk arabası vs. lütfen merdivenlerde ve girişlerde bırakmayınız. Çöp bidonlarını kullanınız ve çöpleri karışık atmayınız. (Bu konuyla ilgili bilgileri aşağıda bulabilirsiniz).

Danışma “Nachbarschaftsservice Graz“ Friedensbüro – Graz Barış Bürosu Keesgasse 6, EG, 8010 Graz +43 316 872-2180

21

II

İKAMET ETME İLE İLGİLİ BÜTÜN KONULAR

YERLEŞİM YERLERİNDEKİ ANLAŞMAZLIKLAR İÇİN ÇÖZÜMLER Sitelerdeki anlaşmazlıklara hızlı ve barışçıl bir çözüm bulmak için Graz Belediyesi’nin Barış Bürosu’na (Friedensbüro) başvurun ve Graz Komşuculuk Hizmetlerinden faydalanın. Bu servis, komşuluk çatışması olaylarına açıklık getirmek, karşılıklı yasal haklar, komşular arası arabuluculuk yapmak ve ya ilgili mercilerde komşular arasında yeniden uzlaşma sağlamak gibi konularda hizmet vermektedir. Dört uzlaştırıcı kişi, taraflara bilgi vererek yardım etmektedir. Çatışma-İletişim Hattı’na (Konflikt-Hotline) +43 316 872-2180 telefon numarasından, Pazartesi ila Perşembe günleri saat 8’den 15‘e kadar ve Cuma günu saat 8’den 12‘ye kadar ulaşabilirsiniz. EV DEĞIŞTİRME İÇİN KONTROL LİSTESİ Bir taşınmada yapmanız gereken resmi ve diğer işlemleri bir sonraki sayfalarda kapsamlı olarak bulabilirsiniz. ENERJİ TASARRUFU Elektrikte ve kalöriferde tasarruf etmek demek, bütçenize özen göstermek demektir! Merkezi sistemi açma (kısmen gelir durumunuza bağlıdır) ve güneş enerjisi kurma Graz Belediyesi tarafından maddi yardım ile desteklenir. Bununla ilgili bilgi internette www.oekostadt. graz.at sayfasında sunulur. Energie Graz’ın +438057-9090 telefon numarasından merkezi 22

ısıtma ve özellikle de hat olasılıkları ile ilgili bilgilere ve de onların internet sayfasından ulaşabilirsiniz – www.energie-graz.at. ATIKLAR: KAÇINMAK, AYIRMAK, DOĞRU TOPLAMAK! Avusturya’da atık sanayi yasal olarak düzenlenmiştir. Çöp üretiminden sakınmak da bunların başında gelir. Çöplere özen göstermek çevreye ve doğaya özen göstermek demektir. Graz şehrinde çöpler şu şekilde ayrıştırılır: • Atık çöp bidonu (Siyah bidon; tabak vs., pencere camı, süprüntü, evcil hayvan kumu, kemik, kirli kağıtlar, çocuk bezleri, oyuncaklar, elektrikli süpürge torbaları vs.) • O rganik çöp bidonu (Kahve rengi bidon; sebze ve meyve atıkları, kuru gıda atıkları, sıvı olmayan yemek atıkları, çiçek ve bitkiler, çim atıkları ağaç dalları ve yapraklar, kahve ve çay atıkları filtre kağıtlarıyla, yumurta kabukları vs.) • Kağıt çöp bidonu (Kırmızı bidon; Kağıtlar, kartonlar, gazeteler, kataloglar, kitaplar vs.)

Danışma Energie sparen: Städtisches Umweltamt “Energieberatung“ +43 316 872-4302 [email protected] www.umwelt.graz.at

Foto: iStockphoto © ah_fotobox

• Cam çöp bidonu (Yeşil bidon; Yeşil ve renkli cam atıklar) • Plastik çöp bidonu (Sarı bidon; Bütün plastik ve tekstil atıklar, seramik eşyalar, polistrol ve ahşap atıklar, tek kullanımlık tabak vs.) • M etal çöp bidonu (Mavi bidon; İçecek, konserve kutuları, hayvan yemi kapları, boya ve cila kutuları, kapaklar vs). Çok yer kaplayan atıklar örneğin döşekler, mobilyalar, bisikletler, inşaat atıkları, elektronik eşyalar ve sorunlu atıklar (örneğin boyalar, kullanılmış yağlar, piller vs.) ayrıştırılarak Graz Holding‘in geri dönüşüm çöpüne verilmelidir. Giriş 4 Euro‘dur, 200 kiloya kadar çöp atmak ücretsizdir. Problemli atıkları, Graz Zehirli Atık Ekspres’e (Giftmüllexpress der Holding Graz Service Abfallwirtschaft) veya itfaiyeye verebilirsiniz. (+43 316 887-4388 telefon numarasından randevu alabilir, istasyonları öğrenebilirsiniz). İtfaiye bilgileri: Zentralfeuerwache Lendplatz, Feuerwache Dietrichsteinplatz, Pazartesi-Cuma 8:00 ila 17:30, Cumartesi 8:00 ila 14:00 saatleri arası ulaşabilirsiniz. www.oekostadt.graz. at adresinden ya da + 43 316 872 43 88 telefon numarasından.

Graz Belediyesi Atık ve Çevre Koruma Danışma’ dan (Abfall-und Um- weltberatung der Stadt Graz) çöp üretiminden sakınma, atıkları ayırma ve toplama konusunda yeterli bilgiye asagidaki internet adresinden www.umwelt.graz.at ulaşabilirsiniz. .

Danışma Holding Graz Abfallwirtschaft Recyclingcenter – Geri Dönüşüm Merkezi Dogal cöp bidonu,atik cöp konteynere icin dilekce verin,siparis edin veya degistirin; Cöp Vergisi Sturzgasse 16, 8020 Graz +43 316 887-7272 +43 316 887-7117 www.holding-graz.at CALISMA SAATLERI: Pazartesi dan Cuma 7 dan 17, Cumartesi, Pazar ve Tatil günleri 8 dan18 kadar.

Abfall- und Umweltberatung der Stadt Graz – Belediyesi Cöp ve Cevre Danismanligi Schmiedgasse 26, 8011 Graz +43 316 872-4388 www.umwelt.graz.at

23

II

TAŞINMA CEK CAK LISTESI EV DEĞIŞTIRIRKEN YAPMANIZ GEREKENLER

EVDEN TAŞINMADAN ÖNCE • Eski kira kontratınızı yasal süresinde iptal ettiriniz. • Gerektiğinde eve girecek olan kiraciyla evdeki eşyaları alacağına dair yazılı bir kağıt imzalamalısınız. • Sayaç endekslerinizi okutunuz – Gaz, Elektrik, Su, Isıtma (yeni ve eski evin)! • Eski evinizin Gaz, Yakıt ve Elektrik işlemlerini (kayıt iptal ve yeni kayıt) yaptırınız. • Radyo – Televizyon ve Kablo TV işlemlerini (kayıt iptal ve yeni kayıt) yaptırınız. • Telefon ve Internet işlemlerini (kayıt iptal ve yeni kayıt) yaptırınız. • Çocuklarınızın anaokulu, okul ve etüt eğitim merkezi kayıtlarını zamanında yaptırınız. • Postaneye adres değişikliği için bir dilekçe veriniz. (gelen mektup vs. yeni adresinize gönderilsin diye) • Mazeret izninizi işvereninize bildiriniz. • Anahtarları teslim etmek veya almak için bir randevu alınız. • Gerekirse park müsadesini alınız. • Gerekiyorsa: yeni ve eski evde tadilat planları yapınız. • Gerekiyorsa: taşınma için bir ev taşıma firmasıyla anlaşınız. • Gerekiyorsa: taşınmada yardım edecek 24

kişileri, paketleme işlemleri ve transport için organize yapınız. Taşınma için bir gün belirleyiniz. • Taşınacağınız evin konut sigortası hakkında vaktinde bilgi edininiz. (yönetmelikte sigorta kapsamı taşınma için de geçerlidir) • Gerekiyorsa: durmak yasaktır yeri için kısa süreli bir eşya boşaltma ve yükleme işlemi için bir organize yapınız. • Taşınmada kullandığınız ve vergiden düşürülebilecek belgeleri (Fatura vs.) saklayınız. • Taşınacağınız evi, taşınmadan önce belgeleyiniz. (Örneğin; Fotoğraflarını çekiniz, devralma protokolü yapınız) • Bulunduğunuz belediyeden çöpçüler tarafından alınmayan büyük atık eşyalar hakkında bilgi edininiz. • Taşındığınız evin kira ve en son faturalarını isteyiniz. • Taşındığınız evin kira, işletme ve elektrik giderleri otomotik ödemeleri iptal ediniz. EVE TAŞINDIKTAN SONRA • Eski evin anahtarlarını teslim ediniz. İkametgah işlemlerinizi yaptırınız (kayıt, iptal, değişiklik). • İsminizi kapı ve posta kutusuna yazınız. • Köpeğinizin kayıt ve iptal işlemlerini yazdırınız.

• Araciniz icin park yerine basvurunuz • Organik çöp, atık çöp için çöp bidonu alabilmek için başvurun. • Adres değişikliğinizi ruhsat belgenize yazdırınız ADRES DEĞİŞİKLİKLERİNİ BİLDİRMENİZ GEREKEN RESMİ KURUMLAR • Adres değişikliğinizi iş yerinize, iş ve işçi bulma kurumu’na bildiriniz. • Sağlık Sigortası Kurumu’na (Krankenkasse) ve Emeklilik Sigortası Kurumu’na adres değişikliğinizi bildiriniz. • Araç sigortanıza ve ruhsat aldığınız kuruma bildirin • Bankanıza ve sigortanıza adres değişikliğinizi bildiriniz. • Zamanında yeni evinizin verilerini konut sigortanıza bildiriniz (en geç taşınma döneminde). • Vergi dairesine adres değişikliğinizi bildiriniz. • Adres değişikliğinizi tapu defterine yazdırınız. • Adres değişikliğinizi sivil hizmetler bölümüne bildiriniz • Adres değişikliğinizi bağlı olduğunuz dini kuruma (Örneğin Kilise‘ye) bildiriniz. • Adres değişikliğinizi anaokuluna, okula, etüt merkezine, üniversiteye bildiriniz.

• Adres değişikliğinizi askeri makama bildiriniz (yalnızca yurtdışına taşınıyorsanız). • Adres değişikliğinizi avcılık ve balıkçılık kartınıza işletiniz. • Adres değişikliğinizi vekaletnamenize yazdırınız. • Adres değişikliği ve iptal bilgilerini abone olduğunuz yerlere bildiriniz. (Gazete, Mecmua, Tiyatro vs.) • Adres değişikliğinizi hekiminize bildiriniz • Kayıtlı olduğunuz kurum ve kulüplere adres değişikliğinizi bildiriniz. (Örneğin spor kulübü, kitap kulübü vs) • Adres değişikliğinizi hekiminize bildiriniz. • Adres değişikliğinizi kütüphanenize bildiriniz. • Adres değisikliğini üye olduğunuz ve müşteri kartı aldığınız kulüp ve derneklere (örneğin arabacılar kulübü, spor kulübü kitap kulübü) bildiriniz. • Adres değişikliğinizi GIS’e (Radyo ve TV Vergi Kurumu) bildiriniz. • Adres değişikliğini Sosyal yardım aldığınız kuruma bildirin. • Adres değişikliğini Eğitim yardımı aldığınız kuruma bildirin. DIPNOT

Bu Liste, ev değiştireceğiniz zaman neler yapmanız gerektiği konusunda bir klavuzdur ve üzerinde herhangi bir eksiksizlik hakkı talep edilemez. Sorumluluğu www.help.gv.at. tarafından alınmıştır. 1.1.2017 Tarihi itibariyle 25

III

ÇALIŞMAK

Avustur ya iş piyasası bir çok kanuna dayanmaktadır. İŞ PİYASASINA SERBEST GİRİŞ İZNİ İÇİN ÖNEMLİ KURALLAR İŞ PİYASASINA SINIRSIZ KATILIMI OLANLAR ŞUNLARDIR • Bütün Avusturya vatandaşları ve onların eşleri ve çocukları, şayet yerleşimleri NAG‘ye (Yerleşim ve Oturum Yasası) uygun ise • Asağıda adı geçen bütün ülkelerin vatandaşları: Belçika, Danimarka, Almanya, Finlandya, Fransa, Yunanistan, İngiltere (Büyük Britanya), Kuzey İrlanda, İrlanda, İzlanda, İtalya, Lihtenştayn, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Norveç, Portekiz, İskoçya, İspanya, Kıbrıs, İsviçre YABANCILARI ÇALIŞTIRMA YASASI’NDAN MUAF TUTULANLAR Diplomatik veya konsolosluk hizmeti verenler ve onların hizmetlileri ve de üniversite ve bilim kurumlarında hizmet veren profesör- ler ve araştırmacılar tanınan konvansiyon mültecilerdir. KIRMIZI-BEYAZ-KIRMIZI KARTI

Kırmızı-Beyaz-Kırmızı Kart’ta iki olasılık vardır: • KBK-Kartı: Yerleşim hakkı olanlara ve bir işverenin yanında çalışanlara verilmektedir 26

• KBK-Kartı Artı: Yerleşim hakkı olanlara ve iş piyasasına girişi serbest olanlara verilmektedir. KBK Kartı özellikle şu kişilere verilir: • eğitimli kişilere • Rekabet görmeyen mesleklerde kalifiye elemanlara • Diğer Kilit Personele • Yabancı yüksek öğrenim mezunlarına Üçüncü Ülke Vatandaşları ve onların aile bireyleri Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kartı ile süresiz şekilde Avusturya’ya yerleşim yapabilirler. Bu izin puan sistemi ile gerçekleştirilir. KBK-kartına sahip olmak için gerekli koşullar: kalifiye olmak, mesleki tecrübe, yabancı dil bilgisi, yaş, alanında bir teklifi ve yeterli maaşı olan kişilere verilmektedir. “KIRMIZI-BEYAZ-KIRMIZI ARTI -KARTI“ KBK artı-kartı oturma izinin yanı sıra sınırsız çalışma izini sağlamaktadır. 12 ay içerisinde Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kartı ile 10 aylık çalışmışlığı olan kişiler KırmızıBeyaz-Kırmızı Artı-Kartı için başvuru yapabilir. Özellikle KBK-kartına sahip olan alanında uzman ve eğitimli kişiler ailelerini yanlarına alabilirler. Bu kişilerin aileleri hemen KBK-kartını süresiz alıyorlar.

Foto: iStockphoto © lovro77

“AB BİRLİĞİ ÜLKELERİNDE SÜRESİZ OTURUM“ Eğer bir kişi 5 yıldır Avusturya’da yaşıyorsa ve oturma izni varsa “Avrupa Ülkelerinde Süresiz Oturum” için başvurabilir. Bu süresiz olarak kendisinin yerleşimini ve de sınırsız şekilde iş piyasasına katılımını sağlar. Bu oturum izni için ilerletilmiş Almanca bilgisi (B1 seviyesinde) gerekmektedir CİNT – ULUSLARARASI KULÜBÜ Club İnternational iki dilli yeterlik ve servis bölümü olarak uluslararası uzman ve kilit personel ve de onların aileleri için üye girişimcilerini

destekler, ayrıca Steiermark yerleşme bölgesinin uluslararası olma sürecinde katkıda bulunur. DIPNOT

Detaylı bilgileri  aşağıdaki adreslerden Tel:+43 316 601-759, www.cint.at veya Sosyal Bakanlığı www.sozialministerium.at,ve İçişleri Bakanlığı www.bmi.gv.at edinebilirsiniz.

İŞ ARAMA SERVİSİ AMS ş Piyasası Hizmetleri (AMS) Avusturya’nın resmi İş ve İşçi Bulma Kurumu’dur ve bütün çalışma konuları ile ilgili danışmanlık hizmetlerinden, iş bulmada yardımcı olma ve de işsizlik sigortası hizmetlerinden sorumludur. AMS’in meslek edindirme bilgi merkezleri, 27

III

ÇALIŞMAK

meslek ve eğitim olasılıkları, iş bulma, meslek seçiminde tavsiyelerde bulunma konularında hizmet vermekteler. Eğer iş arıyorsanız, ya da işsiz kalacağınızı düşünuyorsanız oturduğunuz mahallenin bağlı bulunduğu AMS (iş ve işçi bulma kurumu) servisine mümkun olan en hızlı şekilde başvurmalısınız. Daha detaylı ve önemli bilgilere asağıdaki www.ams.at adresinden ulaşabilirsiniz. GİRİŞİM BAŞVURULARI Bir çok gazetede özellikle de günlük gazetelerin haftasonu eklerinde bir çok iş ilanı bulabilirsiniz. Kendiniz de başvuru belgelerinizi kişisel insiyatifinizle çalışmak istediğiniz bir firmaya gönderebilirsiniz. İnternetteki sayısız iş platformlarinda da bir çok iş ilanı bulabilirsiniz. AVRUPA ÇAPINDA İŞ ARAMA EURES Kurumu, AEA ülkelerinde iş bulma

konusunda yardımcı olmaktadır. www.eures. europa.eu ÇALIŞANLARIN TEMSİLCİLİKLERİ Çalışma Odası: Çalışma Odası, Avusturya Çalışma ve Sosyal İşler Mahkemesi’nde hakların korunması, hukuk danışmanlığı ve temsilciliği, çalışanı ve tüketiciyi koruma alanlarında hizmet vermektedir. İşçi Sendikası: Avusturya Sendikalar Birliği (ÖGB), bir çok iş kolu sendikasının en üstüdür (Kamu hizmeti, yapı-ahşap, özel çalışanlar). İşçi sendikası serbest melslek sahiplerini, mesleki eğitim görenleri, işsizleri ve emeklilerin ihtiyaclarını temsil etmektedir. ÖGB bu şekilde genel toplu sözleşmeler veya yasalar hakkında görüşmeler yapmaktadır. Sendikaya üyelik ücreti mesleki staj görenlerde, öğrencilerde, okuyanlarda ve işsizlerde brüt maaşlarının %1 kadardır. Daha detaylı bilgi için ve özel bir anlaşma için aşağıdaki internet adresine www.oegb.at bakabilirsiniz.

Danışma AMS AusländerInnenfachzentrum Niesenbergergasse 67-69, 8020 Graz

CALISMA SAATLERI: Pazartesi dan Persembe 7.30 dan 15.30, Cuma 7.30 dan 13.00 kadar. +43 316 70 80-0 +43 316 70 80-590 [email protected] www.ams.at

28

AMS Graz West und Umgebung Graz AMS Batı ve Çevresi

Niesenbergergasse 67-69, 8020 Graz +43 316 70 80-0 +43 316 70 80-190 AMS Graz Ost Neutorgasse 46, 8010 Graz +43 316 70 80-0 +43 316 70 80-190

İşletme temsilciliği: Bir işletmede en az 5 çalışanın (hangi ülke vatandaşı olduğu önemli değil) oyu ile temsilci seçilebilir. İşletme temsilciliği, işletme yönetimine karşı çalışanların menfaatlerini savunur. Bir “işletme temsilciliği harcı” işletmenin masraflarını karşılamak içindir, direk maaştan düşürülür ve en fazla brüt maaşın yarım bir yüzdesi belirlenir. Personel Temsilcilik: Bir kamu dairesinde, işletme temsilciliği personel temsilcilik olarak ifade edilir. ÖĞRENİM DIPLOMASININ TANINMASI Avusturya’da, belli bir meslekte çalışmak isteyen birinin, meslek eğitimini tamamladığını kanıtlaması iş bulması konusunda önemli bir rol oynamkatadır. Ayrıca bu konuda yardımcı olabilecek ve değerlendirme yapabilecek bazı kurum ve kuruluşlar vardır. Bunlar Avusturya’da yaşayayan kişiler için ücretsiz öğrenim diplomasının tanınması hakkında bir çok dilde bilgi vermektedir. Graz’da bu kurumlardan birtanesi ZEBRA kendi başvuru merkezlerinde AST kalifiye ve meslekleri hakkında bilgi vermektedir. Detaylı bilgiler: www.berufsanerkennung.at www.aais.at, www.asbb.at www.anlaufstelle-anerkennung.at www.bmwf.gv.at/startseite/studierende/ academic_mobility/enic_naric_austria BAĞIMSIZ ÇALIŞMA/İŞYERİ AÇMA RUHSATI İÇİN DİLEKÇE VERME Avusturya’da bağımsız çalışmak istiyorsanız ilk önce Ticaret Odası’ndan bu konu ile ilgili

bilgi edinmelisiniz. Avusturya‘da sadece ticaret tecrübesi olan kişilere işletme ruhsatı verilmektedir. İşletme ruhsatı, ticaret sicilinden alınan belgeyle kanıtlanır. Ticaret yoksa işletme ruhsatı almak istiyorsunuz bunu hangi firma veya hangi işletme için alacağınızı ve sermayeniz olup olmadığını açıklamalısınız. İşyeri açma ile ilgili hangi koşulları yerine getirmeniz gerektiğini veya hangi belgelere ihtiyacınız olduğunu, Graz Belediyesi Yurttaşlık Dairesi Ruhsat İşlemleri Bölümü’nden ve de Steiermark Ticaret Odası’nın sayfasından (www.gruenderservice.at) öğrenebilirsiniz. GENÇLER VE İŞ Avusturya’da çocuklar ve gençler özel koruma görürler ve bundan dolayı çalısmaları yasaktır. 9 yıllık okul eğitimlerine bitiren gençler ise meslek edinebilirler. İltica eden gençler meslek edinmek istiyorlar ise bunun için özel bir izin gerekmemekdedir. Avusturya’da erkek ve kadın eşit şekilde meslek edinme ve mesleğinde çalışma hakkına sahiptir. Bir çok talebe ve öğrenci henüz eğitmini bitirme-

Danışma Arbeiterkammer Steiermark Graz Çalışma Odası Hans-Resel-Gasse 8-14, 8020 Graz +43 5 77 99-0, www.akstmk.at

ÖGB Region Graz

Karl-Morre-Straße 32, 8020 Graz +43 316 70 71 [email protected] www.oegb.at

29

III

ÇALIŞMAK

den çalışıp para kazanmak ister. Bu konuyla ilgili detaylı bili İş Bulma Kurumu’ndan elde edilebilir. AMS irtibat bilgileri sayfa 28’dedir. İŞ PİYASASINDAN UAZKLAŞMIŞ KİŞİLERİN YENİDEN KAZANILMASI Steiermark Eyaleti Meslek edinme bürosu ortak çalistığı kurumlarla birlikte iş piyasasından uzaklaşmış ve yeniden iş hayatına atılamk isteyen kişileri kazanmak için çaba sarfetmektedir. İŞ SÖZLEŞMESİ/ÇALIŞMA KAĞIDI İş vereniniz size çalısma ilişkinizi yazılı olarak ispatlayan bir iş sözleşmesi veya bir çalışma kağıdı vermeli. Bu çalışma kağıdında örneğin ışverenin ve işalanın adı, adresi, iş ilişkisinin hangi tarihte başlayacağı, istifa etme süresi, maaşın yüksekliği, maaşın her ay ödeneceği gün belirtisi, çalışma saatlerinin kapsamı, senelik tatil hakkın kapsamı belirtilmesi gerek. Serbest meslek elemanların da iş sözleşmesi alma hakları var. Mesleki eğitim anlaşmaları daima yazılı olması gerek. İş sözleşmeleri belirli bir süre için veya süresiz olarak yapılabilir. SİGORTA İşe başlamadan önce işveren tarafından sosyal sigortalarda çalışanın sigorta kaydı yaptırılmalıdır ve sigorta ücreti ödemesi zorunludur. İşverenden bu belgenin bir fotokopisi alınmalıdır. Böylece, sağlık, kaza, emekli ve işsizlik sigortasına sahip olunur ve tıbbi hizmetlerden yararlanabilmek için de E-Card verilir. Serbest 30

çalışanlar kendi sigortalarını kendileri (Ticaret odası Sigorta bölümünde) yaptırmalılar. Serbest meslek sahipleri mecburi sağlık sigortasının içinde hastalık, kaza ve serbest melsek sahipleri için tedbir sigortası bulunmaktadır. Detaylı bilgileri Sağlık Bölümü’nde bulabilirsiniz! MESAİ SAATLERİ, TATİLLER Avusturya’da, bir günlük normal mesai saati 8, haftada ise 40 saattir. Bunun dışında başka çalışma türleri vardır. Bunlar örneğin saat ücretli çalışma, az saat çalışma, part taim çalışma, sezon işçi olarak calışma gibi. Yılda en az 5 hafta tatil hakkı vardır, bu part taim ve az saat çalışanlar ıçin de geçerlidir. Hukukki açıdan 13 ve 14üncü maaşı (tatil ve noel maaşları) alma hakkı yoktur, ancak bununla ilgili iş sözleşmesinde yazılı olarak anlaşma yapılmış ise çalışan bu ekstra maaşları alır. VERGILER Avusturya’da düzenli olarak ikamet eden biri, bütün gelirlerini vergilendirmekle yükümlüdür. Yurt dışından gelen gelirlerin çifte vergi uygulamasından kaçınmak için komşu ülkelerle (AB, AEA ülkeleri) yaılan bir çifte gelir vergi uygulaması mevcuttur.Çalışanların ve emeklilerin, işverenin elinde tuttuğu ve vergi dairesine havale ettiği gelir vergisini ödeme zorunlulukları vardır. Fazla ödenen vergiler kişiye iade edilmektedir. Serbest çalışanlar gelir vergisi ödemekteler ve bir gelir vergisi beyannamesi vermeleri zorunludur. Bu gelir

Foto: Stadt Graz/Foto Fischer

vergisi beyannamesini www.finanzonline.at üzerinden verebilirler. İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ Bir fesih, yalnızca süresiz bir hizmet münasebetinde işveren tarafindan yapılır. Süresi sınırlanmış iş ilişkileri bu süre içinde işveren ile çalışan arasındaki anlaşmaya bağlı olarak bitirilir. Sözleşmenin bitim ve fesih bildirme süresini çalışma sözleşmenizde veya sizin için geçerli olan toplu sözleşmede bulabilirsiniz.

Danışma Infos zur Anerkennung von Bildungsabschlüssen: Verein ZEBRA, Anlaufstelle AST Randevu alindiktan sonra Danismanlik yapilmaktadir. Granatengasse 4, 3. kat, 8020 Graz + 43 316 83 56 30 [email protected] www.zebra.or.at

BürgerInnenamt – Yurttaşlık Dairesi Gewerbeverfahren Schmiedgasse 26, 8011 Graz, Belediye Hizmet Binasi, 3. kat

Danışma Finanzamt Graz – Stadt Graz Vergi Dairesi

+43 316 872-5230 [email protected]

Conrad-von-Hötzendorf-Straße 14–18, 8010 Graz

CALISMA SAATLERI: Pazartesi, Carsamba, Cuma 7.30 dan 13 kadar, Sali ve Persembe günleri hizmet verilmiyor.

+43 316 881-538 www.bmf.gv.at www.finanzonline.bmf.gv.at

Wirtschaftskammer Steiermark Steiermark Ticaret Odası Gründerservice – Kurucu Servisi

bbs – Beschäftigungsbetriebe Steiermark Keesgasse 3, 2 Kat, 8010 Graz [email protected]

Körblergasse 111–113, 8010 Graz +43 316 601-600 [email protected] www.gruenderservice.at

31

IV

Bunu, “Graz da yeni olmak“-broşüründe de eklenen şebeke planında göreceksiniz. Graz Toplu Taşıma Araç Hatları (Graz Linien) size sabah saat 5:00 ila gece 24:00 arası otobüs ve tramvaylarla şehrin her yerinde hizmet vermektedir. Ayrıca, Cuma ve Cumartesi’leri de Gece Hattı (Nightline) otobüsleri gece yarısından sonra hizmet vermektedir. Otobüste, otobüs şoföründen nakit parayla 1 saatlik ve ya 24 saatlik otobüs bileti satın alabilirsiniz. Tramvaylarda ise demir parayla, bankomat ve ya kredi kartıyla 1 saatlik, 24 saatlik, 1 haftalık ve 1 aylık otobüs bileti satın alabilirsiniz. Tekel bayilerinde (Tabak Trafik) 1 saatlik, 24 saatlik, 1 haftalık ve 1 aylık otobüs bileti satın alınabilir. Yıllık ve altı aylık biletler sadece Mobilite Merkezi’nde (Mobilitätszentrum); bilgileri aşağıda; satılmaktadır. Otobüslerde, tramvaylarda, tekel bayilerinde bilet ücretleri aynıdır.

Foto: Joel Kernasenko

TRAFIK: ARABA KULLANMAK PARK ETMEK BİSİKLET KULLANMAK Graz, bir “Kısa mesafeli yollar şehri“ dir: Özellikle de şehir merkezinde her yere yürüyerek gidebilir ve işlerinizi halledebilirsiniz. Böylece, hem tasarruf etmiş olursunuz, hem çevreyi hem de formunuzu korumuş olursunuz. Yürüyemiyor veya yürümek istemiyorsanız bunun için de çözümler mevcuttur. TOPLU TAŞIMACILIK – OTOBÜS VE TRAMVAY Graz ulaşımın çok kolay olduğu bir sehirdir. 32

Danışma Mobil Zentral

Jakoministraße 1, 8010 Graz CALISMA SAATLERI: Pazartesi dan Cuma 8 dan 18, Cumartesi 9 dan 13 kadar. +43 316 887-4224 www.holding-graz.at/linien www.mobilzentral.at

Yaşlılar için indirimli otobüs ve tramvay biletleri de mevcuttur (60 yaşından itibaren, kişinin gelirine bağlıdır, detayları “Yaşlılar“ bölümünde öğrenebilirsiniz). Ayrıca, öğrenci ve çıraklar için de indirimli uygulama yapılmaktadır. Graz’da oturan öğrenciler için de her dönem 30 ila 40 Euro arası bir mobilite çeki (Mobilitätsscheck) verilmektedir. Bu çek için öğrencilerin neler yapmaları gerektiği, nasıl kullanabilecekleri ve nerede başvurmaları gerektiği bilgilerini www.graz.at/mobilitaetsscheck adresinden öğrenebilirsiniz. Detaylı bilgileri edinebileceğiniz adres ise www.mobilzentral.at (Mobilite Merkezi).

BİSİKLET SÜRMEK Graz, iyi bir bisiklet yolu ağına sahiptir (Yaklaşık 120 km). Graz Bisiklet Yolları Haritası‘nı (Radkarte Graz) herhangi bir ücret ödemeden Mobil Merkezi‘nde temin edebilirsiniz. Mobil Merkezi (Bütün toplu taşımacılık hizmetlerinin bir çatı altında birleştiği kurumdur), Jakoministraße 1, Graz Turizm’de (Graz Tourismus) Herrengasse 16, tren garındaki (Hauptbahnhof) Bisiklet İstasyonu’nda (Fahrradstation) ve Trafik Planlama ve Destek Dairesi’nde (Abteilung für Ver- kehrsplanung), Europaplatz 20 veya haritayı aşağıdaki telefon numarasından alabilir ve adreslerden ısmarlayabilirsiniz; Tel. +43 316 872-2882, E-posta [email protected] ya da www.graz.at/ radkarte. Tren garındaki bisiklet istasyonunda (Ana girişin güneyinde) bisikletinizi bırakabilir veya bir tane kiralayabilirsiniz. (Tel. +43 664 61 73 874). www.graz.at/radstation

Danışma Abteilung für Verkehrsplanung Trafik Planlama ve Destek Dairesi Europaplatz 20, 7 Kat, 8020 Graz +43 316 872-2881 [email protected] www.graz.at/verkehrsplanung

Landespolizeidirektion Steiermark

Führerscheinstelle, Parkring 4, 8010 Graz CALISMA GÜNLERI: Pazartesi dan Cuma 8 dan 13 kadar +43 316 059 133 60-6211 [email protected]

33

IV

TRAFIK

ARABA KULLANMAK Sürücü belgesi: Sürücü belgenizin geçerli olması lazım. Geldiğiniz ülkedeki ehliyetinizin var olan süresi (hala var ya da geçmiş ise) Avusturya’da da geçerlidir. Sürücü belgeniz, AB- veya AEA- ülkelerinin birinde alınmışsa, Avusturya’da geçerlidir (Sürücü belgenizi isteğe bağlı olarak da değiştirebilirsiniz). Bir üçüncü ülkeden geliyorsanız ve de asli ikametiniz Avusturya ise ehliyetinizi 6 ay boyunca değiştirmeden kullanabilirsiniz. Eğer yarım seneden fazla kalacaksanız, bu zaman zarfında değiştirmelisiniz. Pratik sınav yapmanız gereklidir. Bilgi almak için Graz Eyalet Emniyet Müdürlüğü‘ne (Landespolizeidirektion Graz) başvurabilirsiniz. EMNİYET KEMERİ TAKMA ZORUNLULUĞU Avusturya’da araç hareket halindeyken emniyet kemeri takılması zorunludur, ön veya arka koltuk ayrımı yapmadan. 14 yaşın altında ve 1,5 metreden kısa olan çocuklar mutlaka çocuk koltuğunda oturmalılar. PARK ETMEK Graz’da caddelerde ve alanlarda, Mavi ve Yeşil Alan olarak da bilinen (Blaue Zonen, Grüne Zonen) ortalama 26.500 ücretli park yeri vardır. Mavi alan park yerleri Pazartesi-Cuma 9:00 ila 20:00, cumartesileri 9:00 ila 13:00 saatleri arası ücretli olur, satın alınan park fişi arabanın ön camının arkasına iyi görünülür şekilde bırakılır. Europaplatz/Bahnhofvorplatz 34

(tren istasyonu etrafındaki park yerleri) 8:00 ila 22:00 saatleri arası ücretlidir. Mavi park etme alanları tüm şehirde başlangıç ve bitiş çizgileriyle belirlenmiş ya da caddenin şekline göre trafik işaretleriyle levhalandırılmıştır. Maksimum park süresi 3 saattir. İstisnalar: Europaplatz/Bahnhofvorplatz – sadece 1 saat; Kaiser-Losef-Platz, Schlögelgasse ve Lendplatz 90 dakikkadır.Yeşil park etme alanlar işaret levhalarıyla levhalandırılmıştır ve mesai günleri Pazartesi- Cuma 9:00 ila 20:00 saatleri arasıdır. Burada, herhangi bir süre sınırı olmadan ücretli park edilebilir. Cumartesileri yeşil ile belirtlen park yerleri ücretsizdir. Park ücreti, park bilet otomatlarıyla veya cep telefonuyla (www.handyparken.graz. at) ödenebilir. Elektrikli araçlar resmi bir belgeyle ücretsiz park edilir. Vatandaşlar, girişimciler ve de çalışanlar için bazı koşullar karşılığında özel izin verilmektedir. Yeşil park etme alanları için (sadece burada) aylık ve yıllık kartlar mevcuttur. Caddede park etme ile ilgili daha detayli bilgi için www. parken.graz.at “Graz’da park etme“ konulu bolümde bulabilirsiniz. TOPLU TAŞIMA ARAÇLARI İÇİN İNTERNET ÜZERINDEN ALINAN BILETLER Internet üzrinden Graz Online Shop’dan otobüs ve tramvay biletlerini kolay ve hızlı bir şekilde almaya ne dersiniz? Evden, büronuzdan veya yurürken sadece

Foto: Joel Kernasenko

bir tıkla biletiniz cebinizde! Graz‘da ikamet edenler için 6 aylık veya yıllık biletler, 3 günluk biletden, haftalık ve aylık bilete kadar, ayrıca öğrenciler için dönemlik veya yıllık bilet alabilirsiniz. Online Shop’da sadece Graz içi için değil, şehirler arası yolculuklar için de bilet bulabilirsiniz. Cep telefonuna bilet almakta sorun degil. Graz Hatları’nın “Öffi-Ticket” app’i ile veya taşımacılık birliği’nin (Verkehrsberbund) sunduğu “BusBahnBim“ app’i ile biletiniz her zaman ve her yerde cep telofonunuza yükleyerek yanınızda olur. İki program da hem Google Play Store (Android‘ler için) hem de App Store‘da (IOS’lar için) mevcuttur. Bu linkleri ücretsiz olarak indirmek için Graz Hatları’nın online sayfasına bakınız. Bir tıklama ile : https://ticket.holding-graz.at

Danışma Straßenamt – Karayolları Dairesi Parkgebührenreferat – Park Yeri İşletme Bölümü Keesgasse 6, 8010 Graz +43 316 872-6565 [email protected] www.graz.at/parken

GPS – Grazer Parkraumservice Graz Park Yeri Hizmetleri Jakominigürtel 20, 8010 Graz

+43 316 872-7565 +43 316 872-7561 [email protected] www.parken.graz.at

35

V

YAŞAM DURUMLARI VE SOSYAL KONULAR

Graz Belediyesi, vatandaşlarına bütün yaşam durumlarında eşlik etmektedir. EVLENME Belediye nikahı için resmi başvuruyu yapmak ortak bir yaşama başlamanın ilk adımıdır. Graz Belediyesi Yurrtaşlık Dairesi Evlendirme Bölümü’nde +43 316 872-5140, 5143, 5144, 5145 telefon numarasından bir randevu alınmalı. Daha sonra hangi belgelere ihtiyaç olunduğu ve işlemler için ne kadar para ödeneceği bilgisi edinilmelidir. Başvuru esnasında nikahın yeri, tarihi ve ne kadar süreceği, hangi evlilik soyadının alınacağı konuları netleştirilir. Yabancılar için kendi ülkelerinin kuralları geçerlidir. ONAYLI BİRLİKTELİKLER Hemcins partnerinizle birlikteliğinizi resmileştirebilirsiniz. Gerekli işlemler için Vatandaşlık Dairesi‘nde bir randevu alınmalıdır. Tel: +43 316 872-5171. HAMILELIK Bir çocuk beklediğinizi öğrenir öğrenmez işyerinize hamile olduğunuzu ve doğumunuzun hangi tarihte olacağını bildirmelisiniz. Çalışan bir kadının doğumdan sekiz hafta önce ve sekiz hafta sonra çalışması kesinlikle yasaktır (Anneyi koruma- Mutterschutz). Anne ve bebek için sağlık hizmetleri sunulmaktadır. Bu hizmetlerden bir tanesi de hamileliğin başlangıcından başlayıp çocuğun 5 yaşına kadar süren düzenli olarak yapılması gereken 36

doktor, kontrollerinin not edildiği Mutter-KindPass’tır (Anne-Çocuk-Defteri). Anne-Çocuk-Defteri hamileliğinizin tespit edildiği yerde verilir. Bu defter her kadına verilir, kadının hangi ülke vatandaşı olduğunun bir önemi yoktur. Sağlık sigortanızla anlaşması olan bir doktora giderseniz, kontrolleriniz ücretsiz yapılır. Sağlık sigortanız yoksa, kontrolden önce bulunduğunuz bölgenin sağlık sandığından bir belge tanzim ettirebilirsiniz. Çocuk bakım parasını ancak, doktor kontrollerinizi düzenli yaptırdığınız zaman alabilirsiniz! İstemediğiniz bir hamilelikte size yardım edecek bir çok farklı danışma yerleri vardır. Kadın Sağlık Merkezi’de (Frauengesundheitszentrum) bunlardan bir tanesidir. Bu konu ile ilgili detaylı bilgileri Acil Durumlar & Kriz bölümlerinden edinebilirsiniz. DOĞUMDAN SONRA Doğumdan sonra bazı kurumların yolları sizi bekliyor. Graz Belediyesi Nüfus Dairesi Doğum Sicili Bölümü, size mükemmel bir hizmet sunmaktadır: Graz LKH’da, Ragnitz ve Leonhard Sanatoryumlarɪ’nda doğum yapıldığında, belirli koşullar altında, bebeğinizin doğum belgesi, sağlık sigortası için gerekli olan doğum tasdik belgesi ve de ikametgah belgesi lohusa yatağınıza kadar getirilmektedir! Çocuğunuzun asli ikametgahı Graz ise ve doğum Graz LKH da olmuşsa vatandaşlık belgesini de hastane yatağınızda alabilirsiniz. Bunun için ekstra ücret talep edilmemektedir. Çocuğunuzu yukarıdaki hastanelerin dışında bir hastanede dünyaya getirmişseniz, aşağıda yazılı olanları yerine getirmelisiniz.

• Nüfus kayıt belgesi: Nüfus kayıt belgelerini bulunduğunuz yerin nüfus dairesinden alabilirsiniz. Bebeğiniz Graz’da doğmuş ise Graz Belediyesi Nüfus Dairesi, Doğum Sicili Bölümü’nden işlemlerinizi yaptırabilirsiniz. Ayrıca, burada hangi belgelere ihtiyacınız olduğu da söylenir. Tel: +43 316 872-5161,E-posta: [email protected], www.graz.at. • İkametgah Kaydı: Hizmet Merkezi, İdare Binası’nda (Service Center im Amtshaus), Schmiedgasse 26 veya bir Yurttaşlık Servisi’nden (Graz’da Yeni Olmak bölümünde detaylı bilgi edinebilirsiniz) alabilirsiniz. Beraberinizde getireceğiniz belgeler: Çocuğun ikametgah kaydı, doldurulmuş kayıt formu, kaydı yaptıran kişinin fotoğraflı kimliği. • Vatandaşlık Belgesi: Vatandaşlık İşlemleri Bölümü, Tel: +43 316 872 5185, 5187, 5188. Evli bir çiftten doğan bir çocuğun annesi ve babası ve ya ikisinden biri Avusturya vatandaşı ise çocuk otomatikmen Avusturya vatandaşı olmaktadır. Evlilik dışı doğan bir çocuğun annesi Avusturya vatandaşı ise çocuk da otomatikmen Avusturya vatandaşı olmaktadır. Çocuğun evlilikten ve ya evlilik dışı olma durumuna göre belgeler istenmektedir • S ağlık sigortası kaydı: Bu kayıt, nüfus dairesi tarafından otomatik olarak yapılmaktadır. Çocuk, hem annenin hem de babanın sigortasına kaydedilebilir (Annenin ve babanın sağlık sigortası varsa). Çocuğa, bir E-Card verilir. • Pasaport: Çocukların yurtdışına çıkabilmeleri için kendi şahsi pasaportlarına ihtiyaçları vardır! Pasaport başvurusunu Graz Hizmet Merkezi, İdare Binası’nda

(Service Center der Stadt Graz, Amtshaus), Schmiedgasse 26, yapılabilir. +43 316 872-5252, 5254 telefon numarasından hangi belgelere ihtiyacınız olduğunu öğrenebilirsiniz. “Graz’da Yeni Olmak“ bölümünde bu konu ile ilgili bilgilere ulaşabilirsiniz. ANONİM DOĞUMLAR/ BEBEK KAPAKLARI Çocuğuyla yaşaması mümkün olmayan annelerin iki olasılığı vardır: • Anonim doğum hastanede yapılır. • Doğmuş olan çocuk anonim doğum bölümüne teslim edilir. “Babyklappe” Graz LKH’da Doğum Klinik’in dış tarafındadır, Auenbruggerplatz 18. Bebek, oraya bırakılır bırakılmaz hemen doktorlar tarafından bakılır ve olabildiğince erken bir şekilde evlatlık edinmek isteyen bir aileye verilir. Bilgi-İletişim Hattı: + 43 800 83 83 83. HAFTALIK PARASI/ ÇOCUK BAKIM PARASI Anneyi koruma döneminde yaklaşık dört ay boyunca, koşulları farklı olan, annelere ek bir gelir olarak paylarına düşen haftalık bir para verilir. En erken, doğumun olduğu gün, çocuk bakım parası için dilekçe ve- rilebilir. Ebeveynler, en fazla 36 ay öde- nen, beş tane farklı şekli olan çocuk bakım yardımının bir şeklini seçebilirler. Çocuk bakım parasının alınması için Anne-Çocuk- Defteri’nde yazılı olan kontrollerin hepsinin yapılmış olması gerekir. Çocuk bakım parası dilekçe başvurusunu, haftalık parayı alacağınız yerde yani kayıtlı olduğunuz sağlık sigortasında yapmalısınız 37

V

YAŞAM DURUMLARI VE SOSYAL KONULAR

AILE YARDIMI, VERGİDEN DÜŞÜRÜLEBİLEN YARDIM Çocuklara harcanması için ebeveynlere bir aile yardımı yapılır ve bu yardımda ebeveynlerin meslekleri ve gelirleri göz önünde bulundurulmaz. Bu yardımın tutarı, çocukların yaşına ve de ailedeki çocuk sayısına bağlıdır. Engelli çocuklar için daha fazla para yardımı yapılmaktadır. 18 yaşının doldurulmasıyla aile yardımı sadece bazı belirli durumlarda yapılmaktadır. Aile yardımı başvuru dilekçesini bulunduğunuz yerden sorumlu olan maliye dairesine (Finanzamt) yapınız.

ZORUNDADIRLAR. Bu zorunlu yıl eğitimi, haftada 30 saate kadar (günde 6 saat) ücretsizdir. Tel: +43 316 877-2103 ten detaylı bilgi edinebilirsiniz. ENGELLİLER Graz Belediyesi ve bir çok kurum engelli insanların ihtiyaçlarını karşılayıp onlara yardım etmektedir. (Detaylı bilgiler: Eşit Muamele ve Eşit Haklar Bölümü’ndedir). Sosyal Yardım Dairesi, bu konu ile ilgilenen esas kurumdur. Aşağıda, bu önemli hizmet ile ilgili bazı bilgiler mevcuttur. DIPNOT

Vergiden düşürülebilen bu yardım (olumsuz vergi) aile yardımı ile birlikte ödenmektedir. Bu yüzden, ayrı bir başvuru yapmaya gerek yoktur.

Detaylı bilgi edinmek icin Ekonomi Aile ve Gençlik Fedaral Bakanliğı adreslerinden www.bmfj.gv.at www.help.gv.at www.zweiundmehr.steiermark.at bakabilirsiniz.

ÇOCUK BEZİ ÇEKI Graz Belediyesi, Çevre Koruma Dairesi yıkanabilir kumaş çocuk bezlerinin kullanımı için bebek başına 80 Euro’luk bir çocuk bezi çeki ile yardımda bulunmaktadır. Detaylı bilgiler: +43 316 872-4304.

ENGELLILER IÇIN YARDIM BÖLÜMÜ‘NÜN SORUMLU OLDUĞU KONULAR; Steirermark eyaleti engelilere yardım yasası (StBHG) gereğince Graz’da yaşayan engellilerin ihtiyaçlarını karşılamakla yükümlüdür. Bu süreçin başındaki başvuru yapımından başlar ve karar tespitine kadar igilenmeyi ve de maddi yardımı ya engelli için hizmet sunan kuruluşa veya bizzat engellinin kendisine ödeme yapmayı da içerir.

ÇOCUK BAKIMI Küçük çocukların bakımı ile ilgili ayrıntılı bil- giyi, “Çocuklar & Gençler“ bölümünde bulabilirsiniz. Okul ve çıraklık eğitimi vs. ile ilgili bilgileri “Eğitim” bölümünde bulabilirsiniz. DİKKAT: Steiermark’ta zorunlu kılınan bir çocuk bakım yılı vardır. Çocuklar ilkokula başlamadan bir yıl önce anaokuluna gitmek 38

Engellilere yardım yasasının hizmet alanı şunları içerir: • Doktor muayenelerine, terapilere, ilaç ve destek verici aletlere maddi katkıda bulunma

Foto: iStockphoto © IvanJekic

• Yerleştirme masraflarını ve eğitim ve özel okul masraflarını üstlenme • Günlük kuruluşlarını veya yatılı bakım kuruluşların masraflarını üstlenme • Seyyar hizmetler masraflarının üstlenmesi • Maddi destek Engellilere yardım bürosunun görevi, engelli kişi için bir veya birden fazla alanda dilekçe verildiyse bunların ne kadar yardım hakları olduğunu belirlemek. Bu sürec onay belgesinin ellerine geçmesiyle son bulur. Engellilere yardım bürosu yapılan hizmetlerin karşılığını bu hizmetleri yapan kuruma ödemektedir. Başka bir seçenekte engellilere yardım bürosunun bu parayı direk size kesintileriyle ödemesidir.Bu broşürde www.graz.at sayfasında “Engelli insanlara

hizmet “ bölümünden son yıllarda karşılaştığımız sorularla ilgili cevaplar bulabilirsiniz. Kısmen diğer makamların ve kuruluşların sunuları ve hizmetleri hakkında da bilgi edinebilirsiniz.

Danışma Referat für Behindertenhilfe Engelliler için Yardım Bölümü Schmiedgasse 26, 8010 Graz +43 316 872-6432 [email protected]

Beauftragter der Stadt Graz für Menschen mit Behinderung Graz Belediyesi Engelliler Vekili Mag. Wolfgang Palle Herrengasse 3, 8010 Graz

+43 650 66 92 650 [email protected]

39

YAŞAM DURUMLARI VE SOSYAL KONULAR

ÇALIŞMA/İŞSİZLİK PARAS Detaylı bilgileri Çalışma bölümünde bula- bilirsiniz. Serbest iş piyasasında iş bulma şansı zayıf olan insanlara yardım eden ERFA (45. Sayfa, Herkes için Tecrübe) Kurumu’ndan hemen söz edebiliriz. Hedeflenen yardımla, saat başına çalışma ve transit işyerleri, çalışma sürecine giriş olasılıklarını yükseltmektedir. ERFA Kurumu’nun Sosyal Müdahale Makamı, toplumsal veya ekonomik olarak dışlanan insanlara yardım etmektedir.

ebilirler (Örneğin; Elektrik ve kira borçlarını ödeme, evdentaşınmayı engelleme, asgari güvencede sigortalı olmayan hasta kişilere hastalık yardımı).

YAŞAMIN ZOR DURUMLARINDA YARDIM Kendi kazandığıyla geçimini sağlayamayan insanlar, Sosyal Yardım Kurumu’na konut ve günlük yaşam ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için bir yardım dilekçesi verebilirler.

BORÇLU DANIŞMA BÜROSU Resmi olarak kabul edilmiş Graz Borçlu Danışma Bürosu, insanların kendi borçlarını tanzim etmeleri için yardım etmektedir. Danışma hizmeti güvenilir ve ücretsizdir. Gitmeden önce lütfen randevu alınız. (Sayfa 45’e bakınız)!

Bazı hizmet alanlarında (yaşam, konut ve sağlık sigortası) 1 Mart 2011’den beri Asgari Gelir Güvence Kanunu (StMSG, Steiermärkische Mindestsicherungsgesetz) Sos- yal Yardım Kanunu’yla paralel olarak yürürlüktedir. Asgari güvence gerekli görüldüğü takdirde yılda 12 defa ödenmektedir. www.graz.at/ bmsrechner/ sayfasında asgari güvence alıp alamayacağınızı hesaplayabileceğiniz bir hesaplama vardır.

TOPLUMA UYUM SAĞLAMA YARDIMI Topluma Uyum Sağlama Yardımı, insanların yeni bir hapis cezası işlememeleri veya onları hapis cezasından sonra yeniden topluma kazandırmak için yapılan bir yardımdır. NEUSTART Kurumu, Avusturya’da bu konuda sorumlu olan kurumdur (Sayfa 45’e bakınız). Bu konumda olan kişilere tecil süreleri içinde sosyal yardım konularında destek olan görevliler vardır. Bu görevliler, ev ve iş aramada, resmi daireler ve mercilerle iletişime geçmede ve de en önemlisi onları yeniden topluma kazandırmada yardımcı olmaktalar.

Asgari güvence almaya hakkı olmayanlara, Sosyal Yardım Kanunu’ndan bir hak verilebilir. Sosyal Yardım Kanunu’ndaki gönüllü hizmetler kadınlara ve erkeklere asgari güvence ver40

Her iki kanunun yürütülmesinden Graz Sosyal Yardım Dairesi’nin Asgari Güvence ve Sosyal Yardım Bölümü sorumludur. Personel Pazartesi – Cuma 8:00 ila 12:30 saatleri arası size bilgi vermeye hazırdır. Tel: +43 316 872-6313, 6313, 6368.

41

Foto: iStockphoto © ozgurdonmaz

V

V

YAŞAM DURUMLARI VE SOSYAL KONULAR

Danışma Issizlikte Yardim: Verein ERfA Karlauer Straße 16–18, 8020 Graz

SAĞLIK SİGORTASI OLMAYAN KİŞİLER İÇİN YARDIM Sağlık sigortası olmayan bir kişinin, herhangi bir hastalık durumunda yardım için yine de yasal bir hakkı vardır: Doktor masraflarını, sosyal yardım ve asgari gelir güvence kurumu üstlenmektedir. Graz’da Caritas Marienambulanz, sigortası olmayanlara veya sigortalı olup da kamusal sağlık sigortasından faydalanmak istemeyenlere (örneğin alkol ve uyuşturucu bağımlısı olanlar) herhangi bir engel çıkarmadan, ücretsiz tıbbi bakım yapmaktadır. EVSIZ KIŞILER İÇIN YARDIM Detaylı bilgileri “Acil Durumlar & Krizler“ bölümünde bulabilirsiniz. DENKLEŞTİRME VE BAKIM PARASI Düşük bir emekli maaşı alanlar, asgari ücretin garantisi için bazı şartlara bağlı olarak denkleştirme parasını almaya hakları vardır. Ayda 60 saatten fazla bir bakıma ihtiyacı olan bir kişinin bakım parasını almaya hakkı vardır. Detayları “Yaşlılar“ bölümünde okuyunuz. VEFAT ETME Bir evde biri vefat etmişse, hemen doktora haber verilmeli ve ölü muayenesini yapan doktor ölüm kağıdını ve ölü muayene belgesini yazılı olarak hazırlamalıdır. Doktor gelinceye kadar ölen kişiye dokunulmamalıdır, herhangi 42

bir değişiklik yapılmamalıdır (Hatta üzerindeki elbise dahi değiştirilmemelidir). Yurttaşlık Dairesi’ne, Nüfus Dairesi’ne kişinin vefat ettiği hemen bildirilmelidir. Genelde bu işlemler Cenaze Servisi tarafından yapılmaktadır, orada hangi mercide neler yapmanız gerektiği konusunda bilgi verilmektedir. Hastanede ve ya huzur evinde vefat edilmişse, bütün işlemler orada yapılmaktadır. Graz’da katolik kilisesine ait bir çok mezarlık vardır. Protestan kilisesinin iki tane, yahudi dini cemaatinin ise bir tane mezarlığı vardır. Graz Holdig’in mezheplerarası mezarlığında müslümanlara ait bir bölüm ayrılmıştır.

+43 660 710 0710 [email protected] www.erfa-graz.at

Referat für Mindestsicherung und Sozialhilfe des Sozialamtes (Neuanträge) Sosyal Güvenlik Dairesi, Asgari Güvenlik ve Sosyal yardim bölümü(Yeni Dilekce) Schmiedgasse 26, 2. Stock, Zi. 238–241, 8010 Graz +43 316 872-6313, 6368 [email protected]

Sozialservicestelle des Landes Steiermark Steiermark Eyaleti Sosyal Hizmetler Merkezi Hofgasse12, 8010 Graz +43 800 20 10 10

+43 800 20 16 11

+43 316 80 15 351 http://marienambulanz.caritas-steiermark.at

Ölüm Beyani: BürgerInnenamt Yurttaşlık Dairesi, Referat Standesamt Joanneumring 6, 3 kat, 8010 Graz +43 316 872-5152 und 5153 [email protected]

Holding Graz Bestattung Grazbachgasse 44–48, 8010 Graz +43 316 887-2800 (0 bis 24 Uhr) www.holding-graz.at/bestattung

PAX Alte Poststraße 371, 8055 Graz +43 316 29 65 66 (0 bis 24 Uhr) www.pax.at

Babenbergerstraße 35, 8020 Graz

Alpha

+43 316 70 90 www.bundessozialamt.gv.at

Conrad-von-Hötzendorf-Straße 151, 8010 Graz

Annenstraße 47, 8020 Graz

Sozialtelefon des Bundesministeriums für Arbeit, Soziales und Konsumentenschutz Is, sosyal ve Tüketiciyi korumak icin Fedaral Bakanligin sosyal Telefonu

Mariengasse 24, Eingang Kleiststraße 73, 8020 Graz

Sozialministeriumservice Landesstelle Steiermark – Steiermark Eyaleti Sosyal Hizmetler Bakanligi

SchulnerInnenberatung Graz Borclular icin Danismanlik

Danışma

Saglik Sigortasi olmayan Kisilere yardim: Caritas Marienambulanz

+43 316 81 94 00 (0 bis 24 Uhr) www.alpha-bestattungen.at

Bestattung Wolf Triester Straße 164, 8055 Graz

+43 316 37 25 07 [email protected] www.schuldenberatung.at

+43 316 26 66 66 www.bestattung-wolf.com

NEUSTART Steiermark

Bestattung Pius

Arche Noah 8–10, 8020 Graz

Petersgasse 49, 8010 Graz

+43 316 82 02 34 [email protected] www.neustart.at

+43 316 83 50 00 www.bestattung-pius.at

43

VI

ÇOCUKLAR VE GENÇLER

EBEVEYNLERİN, YANİ ÇOCUĞUN VELAYETİNİ ELİNDE BULUNDURAN KİŞİNİN HAKLARI VE SORUMLULUKLARI (VELAYET) Velayet, reşit olmayan bir çocuğu yetiştiren ve onun bakımını üstlenen yani çocuğun velayetini alan kişinin mal varlığını yönetme sorumluluğunu almak demektir. Evli ebeveynlerin, meşru ve reşit olmayan çocukları için kanun önündeki hakları ortaktır. Çocuk dünyaya geldiğinde anne ve baba resmi olarak evli değilse çocuğun velayet hakkı annenindir. Fakat, burada ebeveynlerin beraber yaşayıp yaşamamaları fark etmemektedir (Nüfus dairesi veya yetkili mahkeme belirliyor), baba da belirli durumlarda veya herzaman velayet hakkına başvurabilir. Ebeveynler çocuğun kimde kalacağı konusunda uzlaşırlarsa, boşanmadan sonra çocuk her iki tarafta da ortak bir velayetle kalabilir. Ebeveynler arasında bir uzlaşma sağlanamıyorsa ebeveynlerden bir tanesi tek taraflı velayet hakkı için başvurabilir ve mahkeme geçici bir karar verebilir. Velayet hakkı verilmeyen tarafın, çocuğu ziyaret etme hakkı vardır ve de çocuğu hakkındaki bilgileri öğrenmeye, önemli durumlarda kendi görüşünü dile getirmeye hakkı vardır. Ebeveynler, çocuğa iyi bakamıyorlarsa mahkeme, çocuğu büyükanne ve büyükbabasına, çocuğun bakımını üstlenen bir aileye veya başka 44

uygun bir kişiye ya da çocuğu velayetiyle çocuk esirgeme kurumuna verir. Her iki ebeveyn de (velayet hakkının kimde olduğuna bakmadan) çocuğun veya çocukların nafaka yükümlülüğünden sorumludur. Çocukla beraber yaşamayan ebeveyn, çocuğa özellikle nafaka ödemek zorundadır. Nafakanın miktarı nafakayı ödeyen kişinin gelirine ve çocuğun yaşına bağlıdır. Çocuğuyla beraber yaşamayan veli her harükarda çocuğunu görme ve çocuğu ile ilgili önemli bilgileri alma hakkına sahiptir. Bu konuyla ilgili detaylı bilgileri, Graz Belediyesi Aile ve Gençlik Dairesi’nin (Amt für Jugend und Familie der Stadt Graz) danışma bölümünde alabilirsiniz. Tel: +43 316 872 31 99. Mesai saatleri: Pazartesi – Cuma 7:30 ila 15:00 arası. Kinderschutz: Çocukların Korunması: Çocuğuna zarar veren ebeveyn ve de tehlikeye maruz kalan çocuk tanıyorsanız veya çocukların korunması konusunda bilgi edinmek istiyorsanız Aile ve Gençlik Dairesi’nin Danışma Bölümüne başvurunuz. Nöbetçi hizmetine Pazartesi-Cuma 7:30 ila 18:00 arası +43 316 872 30 43 telefon numarasından ulaşabilirsiniz. Bu saatler dışında bilgi alabileceğiniz telefon numarası, +43 316 872 0. Veya çok acil durumlarda yakınınzdaki polis karakoluna yöneliniz (Telefon +43 316 888-0). En yakın zamanda çocuk dairesinin bir sosyal yardım görevlisi size dönecektir.

AİLELER İÇİN DANIŞMA VE YARDIM Graz Belediyesi, çocuk yetiştiren ailelere ailevi ortak yaşam sorunları ve de anlaşmazlıkları konusunda yardım eli uzatan bir çok sunuya sahiptir. Bunun amacı, çocuklara ve gençlere yardım etmek ve onlara yeteneklerini ve güçlerini kullanma olanağı sağlamaktır. İşin merkez noktasında çocukların istekleri ve hedefleri bulunuyor. Ailelere görevlerini yerine getirmede yardım etmek, tehlikede olan çocuklar ya da gençler için önlem almak, Gençlik dairesinin, gençlik sosyal yardım kanununda yer almaktadır. Ayrılık ve boşanma aşamasında her iki ebeveyn de (hukkuki) danışma hizmeti ve/veya uzlaştırıcı hizmet (mediasyon) için yardım talabinde bulunabilir. Ailevi durum yüzünden ebeveynleri ile uzun süre kalamayan veya kalmaması gereken çocuklar ve gençler Sosyalpedagojik Yaşam Evleri’nde veya bakıcı bir ailenin yanında yeni bir yuva edinirler. Aile danışmanlık yeri ailelere yeni doğan bebekler, küçük çocuklar ile ilgili yetiştirme, bakım, beslenme ve sağlık konularında bir çok soruda yardımcı olmaktadir. Okul sosyal yardımlaşma çalışmaları: ISOP Kurumu’nun okul sosyal hizmetler personeli Graz’daki bir çok okulda herkese yardım ve danışma hizmeti vermektedir. Çocuklar ve gençler burada çok ciddi konularda tartışıp fikir alışverişinde bulunabiliyorlar, aynı zamanda boş vakitlerini değerlendirme ve spor aktiviteleri konusunda bilgi ediniyorlar. ÇOCUKLARIN VE GENÇLERİN HAKLARI VE SORUMLULUKLARI (GENÇLİK KORUMA KANUNU) Gençleri tehlikelerden korumak için Steiermark’da Gençlik Koruma Yasası (StJG)

mevcuttur. Bunda örneğin dışarı çikma zamanları belirlenmiştir: • 14 yaşından küçük olan gençler saat 5:00–21:00 arası yanlarında göz kulak olan kimse olmadan dışarda bulunabilirler. • 14 ila 16 yaş arasındaki gençler saat 5:00–23:00 arası yanlız başlarına dışarda gezebilirler. 16 yaşından itibaren dışarı çıkma ile ilgili herhangi bir kısıtlama yoktur. DIPNOT

Steiermark Eyalet Hükümeti’nin Aile Bölümü’nün internet sayfasında çocuk ve gençler konusu hakkında bir çok bilgi edinebilirsiniz. www.zweiundmehr.steiermark.at Eyaletin Aile ve Cocuk Danışma Bürosu’nda, Karmeliterhof, Karmeliterplatz 2’de özel danışma da temin edebilirsiniz. Telefon + 43 316 877-2222

Ancak her zaman için ebeveynler yasal olarak Gençlik Koruma Kanunu’nun öngördüğü zaman çerçevesine uymak gerekip gerekmediği hakkında bizzat kendileri karar verir. Gençlik Koruma Kanunu ayrıca yaş sınırlarına, bir yerde

Danışma Amt für Jugend und Familie Aile ve Gençlik Dairesi Kaiserfeldgasse 25, 8011 Graz +43 316 872-3199 www.familie.graz.at www.kinder.graz.at

Verein ISOP – Schulsozialarbeit Yeniliğe Açık Sosyal Projeler Kurumu Dreihackengasse 2, 8020 Graz +43 316 76 46 46 [email protected] www.isop.at

45

VI

ÇOCUKLAR VE GENÇLER

bulunma yasağına, sigara içme, alkol alma, oyun makineleri ve kumar oyunları konularını da içerir. Gençlerin hakları ve sorumlulukları dışında ebeveynlerin, başka bakım personellerin, kuruluşların ve düzenleyicilerin sorumluluğunu da belirtir. Yasal dışı davranışlarda gençleri zorunlu olarak danışma görüşmeleri, grup çalışmaları, eğitim, sosyal hizmet ve para cezası (300 Euro’ya kadar) bekler. Steiermark Eyaleti tarafından uygulama yetkisi sayesinde işlenen suçun türüne göre bir tepki belirtilir. Yetişkinlerin sınır aşma durumlarında para cezası öngörülür. ÇOCUKLARIN VE GENÇLERİN HAKLARI VE SORUMLULUKLARI (MEDENİ HUKUK) MEDENI HAKLARINI KULLANMA EHLIYETI Çocuklar 7 yaşına kadar kendi biriktirdikleri cep harçlıklarıyla çikolata gibi küçük şeyler satın alabilirler. 7 ila 14 yaş arası çocuklar artık medeni haklarını kullanma ehliyetlerinin bir parçasıdır. Günlük yaşamlarında, sinema kartı, hediye almak gibi küçük alış verişler yapabilirler. Diğer şeyler için veliler alışveriş yapmalı veya veliler en azından onların almak istedikleri şeyleri onaylamalılar. 14–18 yaş arası gençler ebeveynlerin onayı olmadanda bazı hukuki uygulamaları yapabilirler. Sahip oldukları bir şeyi (örneğin kendilerine verilen bir hediyeyi) yeniden satabilirler. Fakat, kendilerine kullanmaları için verilen, kendi şahıslarına ait olmayan bir şeyi (örneğin çocuk 46

odasındaki masa lambası gibi) satamazlar. Yaşam ihtiyaçları tehlikede olmadığı müddetçe cep harçlıklarına veya kendi gelirlerine sahip olabilirler. Ayrıca, gençler gençlik çalışma sözleşmeleri (örneğin yaz tatilinde çalışma) yapabilirler. Çıraklık sözleşmelerinde kurallar farklıdır. Bu tarz soruları veya benzer hukuki soruları, örneğin gençler ne zamandan itibaren ebeveynlerin iznini almadan dövme veya piercing yaptırabilirler gibi soruların cevaplarını www.kinderanwalt.at adresinden alabilirsiniz. ÇOCUK EĞİTİM VE BAKIM KURUMLARI ABI servis merkezi gibi kurumlar Graz’da çocuk bakım olanakları ve de yardımları konusunda ücretsiz bilgi vermektedir. Danışma hizmeti Almanca ve İngilizce olarak verilmektedir. KISA SÜRELI BAKIM HİZMETİ (BEBEK BAKICISI) Graz’ın bir çok semtinde saatlik bakım hizmeti veren sunular vardır (bebek bakıcı ekibi, büyükanne-baba servisleri gibi). Daha detaylı bilgi için ”Eğitim gerçekleşiyor” broşürüne www.graz.at sayfasından bakınız. OYUN GRUPLARI Graz’ın bir çok semtinde oyun grupları mevcuttur. ÇOCUK KREŞLERI (0–3 YAŞ ARASI ÇOCUKLAR IÇIN EMEKLEME ODALARI) Kamusal kreşlerde (www.kinderbetreuung.graz.

Foto: Lupi Spuma

at) ve özel kreşlerde çocuğun bakımı, yemeği, sosyal de- stekler, ruhsal, motor ve bilişsel gelişimi hizmetleri verilmektedir. Çocuklar ve ebeveynler için özel bilgilendirme günleri vardır. BAKICI ANNELER VE BABALAR Çocuklar, 0–15 yaş arası küçük gruplarda eğitimli bakıcı anneler ve babalar tarafından bakılabilirler. MIKADO-Bakıcı Anneler, özel ihtiyaçlara gereksinim duyan çocuklara, özel eğitim alan bakıcı annelerle hizmet vermektedir. Ücretler, bakım saatine bağlıdır. Gelire göre para yardımına da başvurulabilir. Ayrıntılı bilgileri ABI kurumundan edinebilirsiniz. Tel: 0316/872-7441

ÇOCUK EVLERI (1,5 İLA 12 YAŞ ARASI ÇOCUKLAR İÇİN) Graz’da bulunan üç çocuk evinde, küçük çocuklara, anaokuluna ve okula giden çocuklara bakılmaktadır. Her yaş grubu için ayrı odalar bulunmaktadır, fakat çocukların yaşına ve grubuna bakmadan birlikte oynamaları için de yer verilmektedir. ANAOKULLARI (3–6 YAŞ ARASI ÇOCUKLAR İÇİN) Ebeveynler, çocuklar ilkokula başlamadan bir yıl önce çocuklarına bir anaokulundan eğitim aldırmak zorundalar. 5 yaşındaki çocuk için zorunlu kılınan bu eğitim, haftada 30 saat’e 47

VI

ÇOCUKLAR VE GENÇLER

kadar (günde 6 saat) ücretsizdir +43 316 872-7444 den bilgi edinebilirsiniz. Graz’da toplamda 100 Anaokulu bulunmakta ve bunlardan bazıları özel Anaokulu olup çoğunluğu devlet Anaokullari yonetmeliğine göre yönetilmektedir Bakım ücretleri ebeveynlerin gelirlerine bağlıdır. Bilgileri kayıt esnasında edinebilirsiniz. GELİŞİM GERİLİĞİ OLAN ÇOCUKLAR İÇİN Gelişme geriliği olan çocukların, gelişme çağında hareket bilgisinde, dilinde ve de bilişsel gelişiminde göze çarpan bir davranış veya engel varsa, bütünleştirici ek bir bakım hizmeti verilmektedir. Ebeveynler bir bakım eğitimi, çocuklar da bireysel yardımlar ve terapiler almaktadır. Ek bakım ücretsizdir, fakat bunun için ebeveynlerin Graz Belediyesi Engelliler Bölümü’ne dilekçe vermeleri gerekmektedir. Okul Psikoloji Hizmeti ve Özel Eğitim Pedagoji Merkezi okul olanakları konusunda bilgi vermektedir. Bunların yanısıra bir çok anaokulu entegre grupları ve de 4 tane Anaokulu Rehabilitasyon Merkezi eğitim bulunmaktadir. TÜM GÜN EĞİTİM VEREN OKULLAR, ÖĞLEDEN SONRA BAKIM HİZMETİ (6-18 YAŞ ARASI ÇOCUKLAR İÇİN) Graz’da ortalama 50 tane ilkokul, yeni orta okulları (NMS), özel eğitim okulları, (Real) liseleri ve de özel okullar (Liste: www.graz. at – Abteilung für Bildung und Integration) vardır. Tüm gün eğitim veren bir okulda birlikte öğlen yemeği yeme, ev ödevlerinde 48

yardımcı olma, öğrendiklerini tekrar etme ve de boş zamanlarını değerlendirme mevcuttur. DERS ÇALIŞMA CAFÉLERİ (6–15 YAŞ ARASI ÇOCUKLAR IÇIN): Caritas, Lend, Gries ve Eggenberg semtlerinde öğrencilere öğleden sonra ücretsiz olarak bakım hizmeti sunmaktadır. ÖĞRENCI EĞİTİM YUVASI (6–15 YAŞ ARASI ÇOCUKLAR İÇİN): Graz’da ortalama olarak 28 tane belediyeye ait ve de özel öğrenci yuvası vardır. Ayrıca, çocuklara ve gençlere okula gitme zorunluluklarını kendi sorumluluklarıyla yerine getirme konusunda yardımcı olunmaktadır. Bu eğitim yuvaları entegre görevlerinide üstlenmektedir (çok çeşitli kültürler ve de özel olarak eğitim hakları). Ücretler gelire göre değişmektedir. EĞİTİM YUVASI- TATİL DÖNEMİNDE HİZMET Bazı eğitim yuvaları yaz tatilinde de açıktır. ÇOCUK ÜNIVERSITESI Çocuklara bilimi yaşatmak için Graz üniversiteleri ilkokullarla birlikte çalışarak ilkokullarda workshoplar (seminerler) düzenliyorlar. Harika bir yaz tatili programı! www.kinderunigraz.at.

Foto: Lupi Spuma

Danışma Amt für Jugend und Familie Yeniliğe Açık Sosyal Projeler Kurumu

Sozialamt, Referat für Behindertenhilfe Graz belediyesi Sosyal Yardım Kurumu

Kaiserfeldgasse 25, 8010 Graz

Schmiedgasse 26, 2. Stock, 8010 Graz



+43 316 872-3199 www.familie.graz.at; www.kinder.graz.at

+43 316 872-6432 www.graz.at (Leben in Graz ‒ Gesundheit + Soziales)

Caritas-Lerncafes

IBOBB-Café

Bezirk Gries: Andräfoyer (Dreihackengasse neben Andräkirche)

Egitim ve Meslek icin yönlendirme ve Danismanlik

Bezirk Lend: Marienpfarre (Mariengasse 24)

+43 664 60 872-7445, 7446, 7447 [email protected]

Bezirk Eggenberg: Pfarre Schutzengel (Hauseggerstraße 72) +43 676 880 15 791

ABI-Service Bildungsservicestelle Abteilung für Bildung und Integration Eğitim ve Entegrayon Bölümü Keesgasse 6, 8010 Graz

Lerncafé

Südbahnstraße 100, 8020 Graz

+43 316 872-7474 [email protected] www.graz.at/bildung-integration

49

VI

ÇOCUKLAR VE GENÇLER Danışma

SAĞLIK YARDIMI Aile ve Gençlik Dairesi‘nin) hekim ve terapistleri tarafından yapılan sağlık yardımları (Hekim Hizmeti). Doğum hazırlığı yapan ebeveynler, emzirilen bebekler ve küçük çocuklar için Belediyenin 15 aile danışma yerinde tıbbi danışma hizmeti, erken dil eğitim desteği verilmektedir. Okul çağındaki çocuklara okula başlarken ebeveylerin huzurunda görme ve duyma testide dahil olmak üzere kapsamlı bir doktor muayenesi yapılır. Sağlık koşullarının okula başlamasına uygun olup olmadığı kontrol edilir. Mevcut muayeneler devlet okullarında yapılmaktadır. Ayrıca beslenme tıbbi danışmacılık ve de spor ve hareket programları çocuk sağlığını koruma amaçlı sunulur. Aşılar sağlık müdürlüğünde yapılmaktadır. Okullarda ayakta diş tedavisi: Sağlık personeli, çocukları diş sağlığına teşvik etmekte, onlara diş sağlığı hakkında genel bilgi vermekte, doğru diş fırçalamayı öğretmekte ve de diş muayenesi yapmaktadır. Bu muayeneden korkan çocuklar için motivasyon toplantıları yapılmaktadır. Bu sunular ücretsizdir. Seksüalite: 14 yaşından itibaren sağlık muayenesi konularında kendileri karar verebilirler. Aynı zamanda, hangi gebelik önleyici metodu (Doğum kontrol hapı gibi) kullanacaklarına kendileri karar verebilirler ve de kürtaj olma konusunda ailelerinin onayını almak zorunda değiller. Kadın sağlık merkezi kız çocuklarını, erkek bilgi danışma yeri ise erkek çocuklarını bu konuda bilgilendirmektedir.

50

Ärztlicher Dienst des Amtes für Jugend und Familie – Aile ve Gençlik Dairesi Hekimlik Hizmeti Keesgasse 6, 2 Kat, 8010 Graz +43 316 872-4622 [email protected]

Gesundheitsamt – Graz Belediyesi Sağlık İşleri Dairesi Belediye Hizmet Binasi, Schmiedgasse 26, 8010 Graz +43 316 872-3202 [email protected] www.graz.at/gesundheitsamt

Schulzahnambulatorien der Abteilung für Bildung und Integration Eğitim ve Entegrayon Bölümü Okul Diş Sağlığı Ayakta Tedavi Nibelungengasse 18, 8010 Graz Brucknerstraße 51, 8010 Graz Wielandgasse 9, 8010 Graz +43 316 872-7025, 7035, 7455 www.graz.at/bildung-integration

Frauengesundheitszentrum Kadın Sağlık Merkezi Joanneumring 3, 8010 Graz +43 316 83 79 98 [email protected] www.fgz.co.at

Männerberatung Graz – Verein für Männer- und Geschlechterthemen Erkekler için Danışma Bürosu

BOŞ VE TATİL ZAMANLARINI DEĞERLENDİRME, KÜLTÜR “Oynanılır Şehir“: Graz, çocuklar ve gençler için de eğlence alanları düzenlemek istiyor. Bunun için ilkbahar ile sonbahar arası Graz parklarında, sitelerinde ve kamusal oyun alanlarında grafiti, ayak topu ve de oyun araçgereçlerini taşıyan araçlar sayesinde yaratıcı oyunlar sunulmaktadır. Randevu için www. graz.at/spielmobile adresine başvurabilirsiniz. Graz’daki bütün oyun alanları ile ilgili bilgiye www.holding-graz.at/spielplaetze adresinden bakabilirsiniz. Aile ve Gençlik Dairesi ve Spor Dairesi, bütün tatillerde (Yarıyıl, paskalya ve yaz tatillerinde) çocuklar için bir çok boş zamanlarını değerlendirme sunusu sunmaktadır. Detaylı bilgiler alabileceğiniz adres: www.graz.at/ ferienhits Yaz tatili kamplarından yararlanmak için Aile ve Gençlik Dairesi, Referat Offene Kinder- und Jugendarbeit’a başvurulabilirsiniz. Points4action generasyon projelerinde, yaşlılar ve gençler (14-18 yaş arası çocuklar) birlikte boş vakitlerini geçiriyorlar. Bu projelere katılan gençlere sinema bileti gibi ikramiyeler veriliyor. Bilgi: www.points4action.at. Çocuk müzesinde 3 ila 12 yaş arasındaki çocuklar için sergiler, seminerler ve tiyatro etkinlikleri ve de oyun ve araştırma alanları sunulmaktadır. “Next Liberty” tiyatrosu çocuklara ve gençlere özel bir tiyatrodur. Landesludothek’ te de oyunlar ödünç alınabilmektedir. Şehir kütüphanesi (www.stadtbibliothek.graz.at) özellikle çocuklar ve gençler için zengin bir sunu sunmaktadır.

Danışma Amt für Jugend und Familie Referat für Offene Kinder- und Jugendarbeit Aile ve Gençlik Dairesi 18 yaş arası çocukların kişisel gelişimlerine katkıda bulunan, toplumda kendilerine güvenenbireyler olarak yer edinmelerini sağlayan kurum Kaiserfeldgasse 25, 8010 Graz +43 316 872-3191 [email protected] www.jugend.graz.at

Kindermuseum “FRida & freD“ Friedrichgasse 34, 8010 Graz +43 316 872-7700 [email protected] www.fridaundfred.at

Next Liberty – Theater für junges Publikum

Kaiser-Josef-Platz 10, Opera nin yaninda, (Ayakta ,“Elinde Isin Kilici“Heykel), 8010 Graz +43 316 8000 [email protected] www.nextliberty.com

LandesLudothek

Karmeliterplatz 2, 8010 Graz +43 316 90 370 251 [email protected] www.ludovico.at

Sportamt – Stadion Graz-Liebenau Stadionplatz 1 (Giris Kat), 8010 Graz

Dietrichsteinplatz 15, 8 Kat, 8010 Graz

+43 316 872-7878 [email protected] www.graz.at/sportamt

+43 316 83 14 14 [email protected] www.maennerberatung.at

ÇALIŞMA SAATLERI: Pazartesi – Perşembe 8 dan 14 kadar, Cuma 8 dan 12 kadar

51

VI

ÇOCUKLAR VE GENÇLER

KÜLTÜRLERARASI, GEZİCİ VE BAĞIMSIZ GENÇ ÇALIŞMASI 13–19 yaşlarındaki gençler için gençlik merkezleri. Bunların adresleri ve sunuları hakkında www.jugend.graz.at/jugendzentren internet sayfasına bakınız. 13–21 YAŞ ARASI GENÇLERE YÖNELİK STREETWORK Bu kurum çalışanları, şehrin içinde gezerek yardıma ve konuşmaya ihtiyacı olan gençlere yardım etmekteler. Bu durumdaki gençlerin, ilk olarak Jakominiplatz 1 avlusunda bulunan yiyecek, içecek satın alma zorunluluğu kılmayan gençlik merkezine başvurabilirler. Burada gençler, yemek yiyebilirler, duş alabilirler, elbiselerini yıkayabilirler ve de bilgi ve danışma, uzlaştırma ve eşlik etme (örneğin danışma yerlerine, Polis’e giderken) hizmetlerinden yararlanabilirler. İletişim: Tel. +43 316 80 15-470 KÜLTÜRLERARASI GENÇ ÇALIŞMALARI Göçmen kökenli gençler, ebeveynler ya da öğretmenler, günlük aile yaşamı, eğitim olanakları veya sosyal ve entegrasyon konuları hakkında bilgi edinmek istedikleri zaman ISOP Kurumu’na başvurabilirler. MOBİLİTE VE ULAŞIM YAYALAR Temel trafik kurallarını çocuğunuza zamanında öğretiniz. Çocuğum artık tek başına okula 52

gidebilir fikrini edininceye kadar, çocuğunuzu kendiniz okula götürün ve de yol üzerindeki tehlikeli yerleri gösterip anlatınız. MİKRO SCOOTER, SCOOTER, SKATEBOARD VS. Sadece yayaların kullandıkları yollarda yani yaya kaldırımlarında, yaya geçitlerinde, oyun sokaklarında vs. oynanabilir. Paten: Yaya kullanım alanlarının yanısıra bisiklet sürülen yollarda da kullanılabilir. 10 yaşından itibaren bisiklet sürmek: Belediye, anaokulu çocuklarına bisiklet kullanmayı öğrenme konusunda yardımcı olmaktadır. 10 yaşın altındaki çocukların, kamusal alanlarda bisiklet kullanabilmeleri yalnızca 16 yaşından büyük olan bir kişinin kontrolüyle olasıdır. Çocuklar, 10 yaşından itibaren ancak bisiklet ehliyetiyle tek başlarına trafikte bisiklet kullanabilirler veya tek başlarına trafiğe çıkmak için 12 yaşına girmeyi beklemeliler. Bisiklet ehliyeti başvurusu, Graz Belediyesi Karayolları Dairesi’nde yapılmaktadır. Teori sınavı 4. sınıfta ilkokul öğretmenleri tarafından yapılmaktadır. Pratik sınav ise Graz’da Stadt Park’ta trafik bahçesinde yapılmaktadır. Detaylı bilgileri www. radfahrtraining.at adresinden Almanca ve Ingilizce dillerinde bulabilirsiniz.

Foto: Lupi Spuma

SKUTER (ROLLER) Bisiklet kullanmada geçerli olan kurallar burada da geçerlidir. Bisiklet ve de araç yolunda kullanılabilir, fakat yaya kaldırımında kullanılamaz. 15 yaşından itibaren hafif motorsiklet (Moped) kullanmak: 15 yaşından itibaren bir AM ehliyetiyle 45km hız limiti olan bir motorsiklet kullanılabilir. Moped kullanmak için 15 yaşına girmeden altı ay önce bir teori ve pratik kursuna kayıt olmak gerekir. ARABADA BİRLİKTE YOLCULUK ETMEK 14 yaşından küçük ve 150 santimden kısa olan çocuklar, vücut ölçülerine uygun çocuk koltuklarında oturmak zorundalar.

ve yatılı okullarda kalan öğrenciler için de indirimli tarifeler mevcuttur (detaylı bilgileri www.verbundlinie. at/schuelerlehrlinge/ tickets/schuelerinnen-ticket adresinden bulabilirsiniz).Yaz tatillerinde, 15 yaşın altındaki çocuklar Graz toplu taşıma araçlarını ücretsiz olarak kullanabilirler. Talebeler ve çıraklık eğitimi alanlar da diğer bütün ulaşım hatlarından indirimli yaz biletleri ile toplu taşıma araçlarını kullanabilirler. Detaylı biligileri www.verbundlinie.at/slf/ferienticket.php adresinden edinebilirsiniz.

Danışma

17 YAŞINDAN İTİBAREN ARABA KULLANMAK 16 yaşına girdikten sonra bir ehliyet kursunda temel eğitimle başlanılabilir. 17 yaşından itibaren de en az yedi yıllık ehliyeti olan birinin eşlik etmesiyle araba kullanılabilir. Direksiyon sınavına ilk olarak 17 yaşına girdikten sonra girilebilir.

Straßenamt – Karayolları Dairesi

TOPLU TAŞIMACILIK Ücretsiz öğrenci bilet başvuru formları okullarda alınmaktadır. Ayrıca, çıraklık eğitimi alan

+43 316 90 370 90 [email protected] www.logo.at

Bauamtsgebäude, Europaplatz 20, 4 ve 5 Kat, 8020 Graz +43 316 872-3601 [email protected] www.graz.at (Leben in Graz ‒ Verkehr und Parken)

Logo – JUGEND.INFO!

Karmeliterplatz 2, 8010 Graz

53

VII

ZORUNLU EĞİTİM (6–15 YAŞ ARASI, YANİ 1. İLE 9. SINIF ARASI) Avusturya’da çocuklar 6 yaşından itibaren 9 yıl boyunca okula gitmek zorundalar. Zorunlu eğitim 18 yaşına kadar uygulanmaktadır. Okullar her yıl Eylül ayında açılır. Çocukları okula gönderme sorumluluğu tamamen ebeveynlere aittir. Ebeveynler, çocukları okula göndermedikleri takdirde cezalandırılabilirler. İLKOKUL (6–10 YAŞ ARASI, YANİ 1. İLE 4. SINIF ARASI) Çocuklar, okul başlamadan dokuz ay önce ikametgahlarına yakın bir okula kaydedilmek zorundalar. Ebeveynler, çocuklarını ikametgahlarına yakın bir okula kaydettirmek istemiyorlarsa bunun için Eğitim ve Entegrasyon Bölümü‘nden (Abteilung für Bildung und Integration) onay almaları gerekir. Eğitim ve Entegrasyon Bölümü, ebeveynlere veya velilere okul ile ilgili bütün bilgileri içeren bir mektup gönderir. 50’den daha fazla devlet ve özel okul, yani alternatif okul vardır. (Liste: www. lsr-stmk.gv.at - Schulführer). Okula gitme yaşını doldurmuş olan, fakat okula başlamak için gelişimi henüz yeterli olmayan bir çocuk ilk yıl hazırlık sınıfına gitmek zorundadır. Çocuk, bu hazırlık sınıfında okula başlama gelişimini tamamlar. Bu bir yıllık hazırlık eğitimi, dokuz yıllık zorunlu eğitim süresine dahildir ve bütün okullar böyle bir hazırlık sınıfı sunmak mecburiyetindedir. Eğitim ve Entegrasyon Bölümü‘nde 54

GENEL EĞİTIM VEREN YÜKSEK OKULLAR Meslek eğitimi veren orta ve yüksek dereceli okullar 59. Sayfaya bakınız!

EĞİTİM bu konu ile ilgili daha fazla bilgi edinebilirsiniz. İlkokuldan yani 4. sınıftan sonra bir çok farklı eğitim yolları vardır. YENİ ORTA OKUL (10–14 YAŞ ARASI, YANİ 5. İLE 8. SINIF ARASI) Graz’da 20 den daha fazla devlet okulu ve özel yeni ortaokulu (NMS) vardır. Yeni ortaokul (NMS) iyi bir genel eğitim vererek çocukları meslek yaşamına (Politeknik okuluna devam ederek) ve de diğer üst okullara hazırlar. Müzikte ve sporda yetenekli olan ögrenciler için de okullar mevcuttur: NMS Musik Graz-Ferdinandeum ve NMS Sport Graz-Brucknerstrasse. NMS öğrencileri, tamamen Real Lisesi’nin eğitim planının uygulanmasının yanısıra bireysel olarak da desteklenmekteler. 8.sınıftan sonra gösterilmiş olan başarıya göre ya ortaokul diploması ya da Real Lisesi diploması alınır. POLITEKNIK MESLEK OKULU (POLYTECHNISCHE SCHULE) (15 YAŞINDA, YANI, 9. SINIF YAŞINDA, YANI, 9.SINIF) Politeknik Meslek Okulu alınan 8 yıllık eğitimden sonra çıraklık ve meslek okullarına yönelik eğitim vermektedir. Graz‘da Herrgottwiesgasse 160c ve NMS Webling ‚de 2 sınıfta bulunmaktadır. Politeknik Meslek Okulu, 8.sınıfı başarıyla bitirmiş ve ya sınıfta kalıp sınıfı tekrarlamış ve bu yüzden de sekiz yıllık eğitimi tamamlayamamış olan öğrencilerin gittiği bir okuldur.

ANADİLDE EĞİTİM İlk yabancı dili Almanca olan öğrenciler, herhangi bir önkoşul olmadan kendi anadillerini geliştirebilirler. Ayrıca anadil dersinden not da verilmektedir. Bu derse katılma isteğe bağlıdır ve ücretsizdir, aynı zamanda dilbilgisinin geliştirilmesinde oldukça faydalı olan bu ders fırsatının kaçırılmaması önerilmektedir, çünkü anadile hakim olmanın bir çok konuda pozitif getirisi vardır. Öğrenilecek diğer dillerin temelini oluşturur. Anadil eğitimi her dilde yapılabilir. Graz’daki bir çok ilk ve yeni orta okullarda (NMS) ve de politeknik meslek okulunda yabancı dil eğitimi verilmektedir. Bunlar: Arnavutça, Arapça, Boşnakça, Hırvatça, Sırpça, Çince, Fransızca, Farsça, Lehçe, Portekizce, Rumence, Rusça, Çeçence, Türkçe. Detaylı bilgileri Eğitim ve Entegrasyon Bölümü‘nde (Abteilung für Bildung und In- tegration) veya çocuğunuzun gittiği okulun müdürlüğünden alabilirsiniz. www.bmukk.gv.at/schulen/ unterricht/muttersprachlicher-unterricht adresinden Almanca ve de başka bir çok dilde bilgi edinebilirsiniz. ENGELLI ÇOCUKLAR Engelli ve özel eğitime ihtiyacı olan çocuklar için, ebeveynlerin arzusuna göre, bir çok eğitim yolu vardır. Çocuklar, özel eğitim programıyla ilk ve yeni ortaokullarda ve de politeknik meslek okulunda bir entegre sınıfında eğitimlerine devam edebilirler. İhtiyaçları varsa bir bakım ve yardım hizmeti de sunulur. Bazı okullar, engellilere uygun bir şekilde yapılmıştır. Görme ve işitme engelli öğrenciler için sayısızca okul

vardır. Eğitim ve Entegrasyon Bölümü‘nde (Abteilung für Bildung und Integration), özel eğitim merkez lerinde bu konu ile ilgili daha detaylı bilgiler edinebilirsiniz. DİN BİLGİSİ DERSİ Avusturya’da öğrenciler için din bilgisi dersi verilir. Avusturya’da din dersi egitimini kiliseler ve diyanetin onayladığı kişiler vermektedir. Din dersi, normal okul dersi çercevesinde verilmektedir. Ebeveynler (14 yaşından itibaren çocuğun kendisi) çocuğu din bilgisi dersine kayıt ettirmeyebilir. ZORUNLU EĞİTİMDEN SONRA Graz’da, zorunlu eğitimin tamamlanmasından sonra hangi okullara devam edilebilir ve de meslek eğitimi olanakları nelerdir konusunda bilgi edinebileceğiniz sayısızca danışma yeri vardır: Meslek Bilgi Edinme Merkezleri IBOBBCAFÉ veya BIZ olarak bilinir. Eyalet Eğitim Müdürlüğü’nün Okul Psikolojisi ve Eğitim Danışma Bölümü, ilk yabancı dili Almanca olan öğrencilere ve onların ebeveynlerine, öğretmenlerine, okul problemleri olan eğitim

Danışma ABI-Service Keesgasse 6, 8011 Graz +43 316 872–7474 [email protected] www.graz.at/bildung-integration

ZIS Sprachheilschule

Brockmanngasse 119, 8010 Graz +43 316 872–6725 oder +43 664 60 872–6725 www.spz.at

55

VII

EĞİTİM

ve ileri eğitim veren bütün kurumlara hizmet vermektedir. Ayrıca, meslek eğitimi almadan çalışanlara Almanca kursu aramalarında yardımcı olmaktadır. 18 YAŞINA KADAR OLAN EĞİTİM Avusturya hükümetinin 18 yaşına kadar Eğitim‘deki amacı gençlerin mecburi eğitimlerini tamamladıktan sonra eğitimlerini yarıda bırakmadan kalifiye birer eleman olmalarını sağlamaktır. Eğitim yılı 2016–2017’den itibaren bu eğitim 18 yaşını doldurana kadar bütün gençleri kapsamaktadır. Mecburi eğitimini tamamlayan ve Avusturya’da yaşamakta olan

herkes 2017 yılından itibaren bu eğitimin ilk bolümüne başlamaktadır.) Gençlik eğitmenleri özellikle gençleri, aileleri, çocuklardan sorumlu kişileri, çocuklara danışmanlık yapan kişileri bu zorunlu eğitim konusunda bilgilendirmektedir. LİSE DİPLOMASI (MATURA) ALMA GENEL EĞİTİM VEREN LİSELER (AHS-ALLGEMEINBILDENDE HÖHERE SCHULEN) (10–18/19 YAŞ ARASI , YANİ, 5. İLE 12./13. SINIF ARASI) Bu okullar, kapsamlı genel bir eğitim verirler ve lise bitirme sınavıyla (Matura) eğitimi son-

Danışma Berufsinformationszentrum (BIZ) Meslek Edindirme Bilgi Merkezi Neutorgasse 46, 8010 Graz +43 316 70 82 803 www.ams.at

Landesschulrat für die Steiermark Steiermark Eyaleti icin Devlet Müfetisi Körblergasse 23, Postfach 663, 8011 Graz +43 50 24 83 45 [email protected] www.lsr-stmk.gv.at

IBOBB-Café Egitim ve Meslek icin Danismanlik ve Yönlendirme Keesgasse 6, 8010 Graz

56

+43 664 60 872 -7445, -7446, -7447 [email protected] www.lsr-stmk.gv.at

Koordinierungsstelle Steiermark 18 yasina kadar Egitim (Okul yasamindan Mesleki yasama gecisde dahil) Team Styria Werkstätten GmbH Radetzkystraße 31, Tür 1, EG, 8010 Graz +43 664 80 295-6001 [email protected]

Stadtbibliothek – Sehir Kütüphanesi Kernstockgasse 2, 8020 Graz

+43 316 872-4970 +43 316 872-4969 Stadtbibliothekshotline: +43 316 872-800 [email protected] www.stadtbibliotek.graz.at

landırırlar. Bu, lise bitirme belgesiyle üniversitede ve de kolej, akademi gibi uygulamalı bilimler okullarında öğrenime devam edilebilir. Bu liselere gidebilmek için 4 yıllık ilkokulu başarıyla bitirmek gerekir, Almanca, matematik ve okuma derslerinin pekiyi veya iyi olması gerekir (aksi takdirde bir giriş sınavına tabi tutulur). Liseler arasında bir seçim yapmak gerekir. Düz Lise (Gymnasium - ağırlıklı konuları yabancı diller), Fen dersleri ağırlıklı lise (Realgymnasium – ağırlıklı konular fen ve teknik) ve bilimsel/iktisat dersler ağırlıklı lise (Wissenschaftskundliches Realgymnasium - Liste: www.ahs-stmk.at/cms/). Detaylı bilgileri Eyalet Eğitim Müdürlüğü’nden (Landesschulrat) edinebilirsiniz. REAL LİSEDE SON DÖRT SINIF (OBERSTUFENREALGYMNASIUM) (14–18/19 YAŞ ARASI YANİ, 9. İLE 12./13. SINIF ARASI) Bu okula yeni ortaokuldan sonra (mezuniyete göre) veya lisenin ilk sınıflarından sonra gidilebilir ve ağırlıklı olarak şu konular işlenir: enstrümantal ve sanatsal yaratıcılık dersleri, biyoloji, çevre bilgisi, spor, bilgi ve iletişim teknolojisi. Özel yeteneklere sahip olan öğrenciler için ayrıcalıklı eğitim olanakları mevcuttur. Detaylı bilgileri Eyalet Eğitim Müdürlüğü’nden (Landesschulrat) alabilirsiniz. MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİ VEREN ORTA VE YÜKSEK DERECELI OKULLAR (BERUFSBILDENDE MITTLERE UND HÖHERE SCHULEN) (14 YAŞINDAN ITIBAREN, 3/4 VE YA 5 YILLIK EĞİTİM) Meslek okullarında (Fachschulen), bir mesleğin nasıl uygulanacağı konusunda iyi bir uzmanlık

eğitimi verilir ve 3 veya 4 yıldan sonra (Bazı meslekler 3, bazıları 4 yıl sürmektedir) bitirme sınavı yapılarak eğitim tamamlanır. 5 yıllık yüksek dereceli meslek okullarında, uzmanlık alanıyla ilgili iyi bir meslek eğitimi verilir ve eğitim, bir diploma sınavıyla tamamlanır, alınan diplomayla üniversitede öğrenime devam edilebilir. Uzmanlık alanlarına göre mevcut olan okullar: Teknik, ticari ve uygulamalı tasarım okulları, diğer zanaat okulları, ticari meslek okulları, hizmet meslekleri ve sosyal meslekler, kreş öğretmenleri, eğitimciler yetiştiren eğitim kurumları ve de tarım ve ormancılık eğitimi veren meslek okulları. Bir ve iki yıllık meslek okulları da mevcuttur. Detaylı bilgileri Eyalet Eğitim Müdürlüğü’nün www.lsr-stmk.gv.at adresinden alabilirsiniz. ÇIRAKLIK EĞİTİMİ 3 veya 4 yıl süren çıraklık eğitimine, zorunlu eğitim tamamladıktan hemen sonra başlanılabilir. www.berufskompass.at adresinde çıraklık meslekleri ile ilgili bir öneri listesi mevcuttur. www.menschen.steiermark.at adresinden çırak hakları ve görevleri ile ilgili detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz. Meslek okuluna gitmek çıraklık eğitimine dahildir ve eğitim çıraklık bitirme sınavıyla (LAP) tamamlanır. Çıraklık eğitiminden sonra bireylerin kendilerini geliştirmeleri için bir çok olanaklar sunulmaktadır. Örneğin ustabaşı okullarına ve uzmanlık akademilerine devam edilebilir ve bu okullarda da bitirme sınavları yani, ustalık ve meslek olgunluk sınavları yapılmaktadır. “İKİNCİ BİR EĞİTİM YOLU“ Tamamlanmamış bir temel eğitime devam etmek ve de öğrenim diploması almak için bir çok olanaklar sunulmaktadır. 57

VII

EĞİTİM

TEMEL EĞİTİM Zorunlu egitim ve temel egitimle ilgili Egitim ve öretim bolumu kapsamli olanlaklar sunmaktadir. Eger zorunlu egitiminizi ve meslek edinme egitiminizi tamamlamadiysaniz veya baska bir meslek de egitim almak istiyorsaniz bunu tamamlayabilirsiniz. Örnegin bazi egitim alanlari zorunlu egitimi tamamlama olanagi sunuyor. Bu konuyla ilgili detayli bilgilereri Steiermark Eyaleti Egitim agi www.bildungsnetzwerk-stmk .at bulabilirsiniz. ÇIRAKLIK EĞİTİMİNİ TAMAMLAMA Çıraklık eğitimini tamamlamamış biri, belli koşulları yerine getirdikten sonra çıraklık eğitimi bitirme sınavı yapabilir. Ayrıca, 18 yaşından büyük olanlar da bu sınavı yapabilirler, fakat, mesleki bilgiye sahip olduklarını kanıtlamaları gerekir. Yarım bırakılan bir meslekte ise genellikle en az iki yıllık bir mesleki tecrübenin olduğunun kanıtlanması durumunda bu sınava girmeye hak kazanılır. DIŞARIDAN BİTİRME SINAVI Okula gitmeden dışardan bitirme sınavı ve ya bir sınıfın belirli ders konuları yapılabilir. Başvuru için gideceğiniz okulun müdürüyle konuşunuz. MESLEK OLGUNLUK SINAVI Graz’daki bir çok kurumda (Akşamokulları vs...) bir okul ve ya kurs bitirdikten sonra meslek olgunluk sınavına girmeye hak kazanılır (Bu sınav en erken 17 yaşında yapılabilir). Bu sınav, lise bitirme sınavına 58

denk düşer ve bu diplomayla üniversiteye, yüksek okula, uygulamalı bilimler üniversitesine, akademiye ve koleje gitmeye hak kazanılır. ÜNIVERSITEYE GIRIŞ SINAVI Lise diploması olmayan kişilerin akademi, uygulamalı bilimler üniversitesi ve üniver- site öğrenimi yapabilmeleri için bu sınavı başarmaları gerekir. Fakat bu uygulama sa- dece bazı bölümler için geçerlidir. ÇALIŞANLAR İÇIN OKUL Çalışanlar, yani daha önce meslek eğitimlerini tamamlamış kişiler, aldıkları eğitime bağlı olarak akşam eğitimi veren belli okullarda

Foto: Lupi Spuma

Danışma bit – best in training Kärntner Straße 311, 8054 Graz +43 316 28 55 50 0 [email protected] www.bitonline.com

Volkshochschule Steiermark (VHS) Steiermark Halk Eğitim Merkezi Hans-Resel-Gasse 6, 8020 Graz

Danışma EGITIM VE ILERI EGITIM KURSLARI ISOP Innovative Sozialprojekte GmbH Yeniliğe Açık Sosyal Projeler Kurumu Dreihackengasse 2, 8020 Graz +43 316 76 46 46 [email protected]; www.isop.at

BFI – Berufsförderungsinstitut Steiermark Meslek Destekleme Kurumu

Mariengasse 24, Paula-Wallisch-Straße 8, Eggenberger Allee 15 +43 057 2270-0 www.bfi-stmk.at

+43 5 77 99 50 00 [email protected] www.vhsstmk.at

Urania Steiermark Burggasse 4/I, 8010 Graz +43 316 82 56 88 0 [email protected] www.urania.at

Bildungsnetzwerk Steiermark Steiermark Eyaleti Egitim Dairesi Niesenbergergasse 59, 8010 Graz +43 316 82 13 73 [email protected] www.bildungsnetzwerk-stmk.at

lisanslarını devam ettirebilirler. Bu eğitim için öngörülen koşullar; en az 17 yaşında olmak, 8. sınıfı başarıyla bitirmiş olmak, çalışıyor veya meslek eğitimini tamamlamış olmak. ÜNİVERSİTE EĞİTİMİ YÜKSEK LİSANS OKULLARI (FACHHOCHSCHULEN, FH) Yüksek lisans okulları ekonomi ve teknoloji alanlarında iş hayatına yakın pratik eğitim sunar. Graz’daki mevcut iki yüksek lisans okulları FH Joanneum (www.fh-joanneum. at) ve de Campus02 (www.campus02.at) 50den fazla Bachelor ve Master seviyesinde üniversite eğitimi sunar.Alınma süreci ve eğitim koşulları hakkında detaylı bilgiyi bu yüksek lisans okullarının ilgili danışma telefonlarından elde edebilirsiniz. ÜNIVERSİTELER Bir çok farklı mezuniyet olanakları mevcuttur: Lisans, yüksek lisans ve doktora. Graz’da dört tane üniversite var: • Altı fakülteyle, Karl-Franzens-Üniversitesi (www.uni-graz.at), 59

VII

EĞİTİM

• Yedi fakülteyle, Teknik Üniversitesi (www.tugraz.at), • Tıp Fakültesi (www.meduni-graz.at), • Müzik ve Güzel Sanatlar Üniversitesi (www.kug.ac.at). Üniversite eğitimi için mutlaka lise bitirme sınavını (Matura) başarmış olmak gerekir. Bazı bölümlerde eğitime başlamak için ekstra bir giriş sınavı yapmak gerekiyor. Yurtdışından gelen öğrencilerin üniversiteye gidebilmeleri için bazı şartlar öngörülüyor. Yabanci Ülkelerden okumak için gelen öğrenciler için KF-UNI Graz’da öğrenci danışma bölümünde AAI uluslar arasi ilişkiler bürosu, okula kabul edilip edilmeyeceği konusunda yardımcı olmaktadır. Önkoşul Almanca bilmek gerekiyor. Detaylı bilgiler alabileceğiniz internet adresi: oehunigraz. at. Avusturya Yüksek Öğrenim Kurumu’ndan (ÖH) üniversite eğitimiyle ilgili bütün konularda bilgi edinebilirsiniz.Graz’a yeni gelmiş birisi www.graz.at/adresinden üniversite ile ilgili her türlü bilgiye ulaşabilir.

diplomalarının Avusturya da geçerli olabilmeleri için ilk önce Almancaya tercüme edilmeleri daha sonra da yetkili kurum tarafından onaylanması gerekir. Onaydan sonra tekrar bir eğitim almak gerekebilir. Detaylı bilgiyi “Çalışma” bölümünde bulabilirsiniz. YETİŞKİNLER İÇİN EĞİTİM Yetişkinlere, genel kültürden, dile, yemek kurslarından ek meslek geliştirme kurslarına varıncaya kadar eğitim veren bir çok kurum var. www.weiterbildung.steiermark.at, www. bildungsnetzwerk-stmk.at adreslerinden bütün eğitim kurumlarını, aktüel sergileri, seminerleri, kursları vs. içeren bir liste bulabilirsiniz. Göçmenler, ZEBRA Kurumu tarafından eğitim klavuzları olarak yetiştiriliyorlar. AST Başvuru Merkezi, bir çok dilde yurtdışında edinilmiş kalifikasyonları tanıma hakkında danışma hizmeti sunmaktadır. (www.zebra.or.at)

PEDAGOJİ YÜKSEK OKULLARI Burada, ilköğretim ve meslek okullarına öğretmen yetiştirilir. Steiermark Pedagoji Yüksek Okulu (www.phst.at) ve Diözese Graz-Seckau Kilise Pedagoji Yüksek Okulu (www.kphgraz. at) Graz’daki pedagoji okullarıdır.

DİL KURSLARI– ALMANCA Özel ve meslek yaşamınızda kolaylık sağlamak veya herhangi bir resmi mercide iletişimi sağlamak için Almanca bilmek zorundasınız (Yazı dili konuşma dilinden çok farklı). Graz’da uzun süre yaşayan, AB vatandaşı olmayan kişiler, Avusturya’da ka- labilmek için Almancabilmek zorundalar (Detaylı bilgileri “Göçmen ve Entegrasyon” bölümünde bulabilirsiniz).

YABANCILARIN ÖĞRENIM DIPLOMASININ KABULÜ Yurtdışında alınan okul ve üniversite bitirme

KÜTÜPHANELER Graz’da bir çok sayıda mevcut olan kamusal ve bilimsel kütüphaneler eğitim konusunda katkıda

60

Foto: Robert Frankl

bulunmaktadır. Şehir kütüphanesi (Stadtbibliothek) Zanklhof ana şubesi ve medyateki, ayrıca 6 kütüphane şubeleri ve de kitap otobüsü ile Graz Belediyesi Kültür Dairesi’nin bir parçasıdır (www.stadtbibliothek.graz.at). Buradan sayısız kitap, dergi, dinleme kitapları, film, müzik CDleri vs temin edilebilir. Ayrıca hem çocuklar için hem de yetişkinler için yabancı dillerde kitaplar ve Almanca öğrenimi için faydalı dil programları mevcuttur.

Ayriyetten Steiermark Eyalet Kütüphanesi, İşçiler Odası Kütüphanesi ve de Graz Üniversitelerinin kütüphaneleri de eğitim almada ve tamamlamada önemli adresleridir. MÜZELER Eğitimde, müzelerin ve sergilerin de katkısı vardır. Bununla ilgili olarak “Sanat & Kültür“ bölümüne bakınız.

61

VIII

SAĞLIK

Graz, hekimler (bütün uzmanlık alanlarında), hastaneler, eczaneler, terapistler konusunda geniş bir ağa sahiptir. Graz halkının tıbbi temini günün 24 saati sağlanmakta ve yüksek kaliteli unsurlar uygulanmaktadır. SAĞLIK SİGORTASİ Avusturya’da zorunlu sağlık sigortası uygulaması vardır: İşvereniniz sizi işe almadan önce, sosyal sigortalara kaydınızı yaptırmak zorundadır (İşverenden bu belgenin bir fotokopisini almalısınız). Bu kayıt işleminden sonra hastalık, kaza, emeklilik sigortanızı ve bütün tıbbi ihtiyaçlarınızı giderebilirsiniz. Çalıştığınız yerde aylık 425,70 Euro’dan daha az kazanıyorsanız (2017 itibariyle) “Geringfügig“ olarak az çalışıyorsunuz demektir. Bu durumda sadece kaza sigortanız olmuş oluyor. Sağlık sigortası yaptırmak isterseniz, kendiniz Sağlık Sandığı’nda (Gebietskrankenkasse) cüzi bir rakam ödeyerek sigorta pirimlerinizi ödeyebilirsiniz. Size, kayıt işlemleri sırasında her zaman ihtiyaç duyacağınız bir sigorta numarası verilir (numarayı ezbere bilirseniz iyi olur). Sosyal sigortalar priminiz direk maaşınızdan düşer. Sigortanızdan eşiniz ve çocuklarınız yararlanabilirler (genelde ücretsizdir, ama çok az bir ücret de ödenebilir). İşsizseniz veya işinizden ayrılma durumunuz varsa sağlık sigortanız iş ve işçi bulma kurumu (AMS/ Arbeitsamt) tarafından işlenmektedir. Hangi 62

sağlık sandığında (Krankenkasse) kaydınızın olacağı, mesleğinize bağlıdır. İşçi ve memurlar kurallar çerçevesinde Steiermark Gebietskrankenkasse’de sigortalılardır. Avusturya’da halkın % 99,5’ inin sağlık sigortası vardır. Sağlık sigortanız yoksa, eşinizin veya ebeveynlerinizin sigortasından da yararlanma olasılığınız yoksa, kendi sigortanızı kendiniz yatırabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken sadece Steiermark Sağlık Sandığına (Steiermark Gebietskrankenkasse) bir dilekçe vermenizdir. Şahıs siğortasında altı ay gibi öngörülen bir bekleme süresi vardır. Özel durumunuzla ilgili bir danışma isterseniz, Steiermark Gebietskrankenkasse’ye gidiniz. www.sozialversicherung.at E-CARD Ecard’ınızı sigorta kurumunuzdan alıyorsunuz (Bu kart, banka kartı şeklinde olan bir sağlık karnesidir) - kartınızı doktor, hastane veya sağlık sandığında mutlaka göstermelisiniz. Doktora E-Card’ınızı almadan giderseniz, oraya bir emanet bırakmanız gerekmektedir. E-Card’ ınızda sadece isminiz ve sigorta numaranız kayıtlıdır. İlticacılar ise E-Card’ı ancak Federal korumaya alındıktan sonra alabiliyorlar. SAĞLIK REÇETESİ HARCI Avusturya’da, sağlık sigortasından yararlanan kişiler, bir çok tıbbi hizmetten de ücretsiz yararlanmaktadırlar. Doktorunuz, size bir ilaç yazdığında (size bir reçete verdiği zaman), bunun için eczanede para ödemelisiniz. Reçete harcı

Foto: iStockphoto © sturti

01.01.2017 tarihi itibariyle 5,85 Euro’dur. Gelir düzeyi düşük olan kişi ve aileler, düzenli olarak ilaç kullanması gerekenler reçete harcından muaf tutulmaktadırlar. Reçete harcı giderleriniz bir yılda yıllık net gelirinizin yüzde ikisinden daha fazla ise, otomotik olarak reçete harcından muaf tutuluyorsunuz. Detaylı bilgileri +43 316 80 35 0 telefon numarasından ve de Steiermark Gebietskrankenkasse’ den edinebilirsiniz. DOKTORLARIN NÖBET GÖREVI/ ACİL SERVİS Acil doktor tedavisi, normal mesai saatleri dışında da yapılmaktadır: Pazartesi-Cuma 19:00 ila 7:00 saatleri arası, Cumartesi, Pazar ve tatil günleri ise 24 saat hizmet verilmektedir. Marburger Kai 51, 8010 Graz; Acil Çağrı: 141. İLK YARDIM DOKTORU/AMBULANS Hayati tehlike içeren akut durumlarda Graz halkına, ilk yardım doktorları, ambulanslar hizmet vermektedir. Acil durumlarda 144 telefon numarasını arayınız (Ambulansı yani, Avusturya

Kızılhaçı)! Doktor nöbet bilgilerini ve doktorlar listesini Steiermark Tabipler Odası’ndan (Ärtzekammer für Steiermark) öğrenebilirsiniz. ECZANELER Eczaneler; Pazartesi – Cuma 8:00 ila 18:00 saatleri arası, Cumartesileri 12:00 veya 13:00’e kadar açıktır. Geceleri, hafta sonları ve de tatil günleri nöbetçi eczaneler vardır. (küçük bir nema ödemeniz gerekiyor). Hangi eczanenin açık olduğunu eczane ilanlarından, günlük gazetelerden ve de internetten öğrenebilirsiniz. www.apotheken- index.at, www.apotheker. or.at. Eczane acil çağrı telefon mumarası 14 55. GRAZ BELEDİYESİ SAĞLIK İŞLERİ DAİRESİ Sağlık İşleri Dairesi çocuk aşılarını ücretsiz olarak sunmaktadır ve de Eyalet’in aşı programlarına da (FSME Virüsü/Grip) katılmaktadır, yetişkinler aşıları (ücretli olarak) buna dahildir. Aynı zamanda, doğum hazırlıkları, beslenme kursları ve bir çok benzeri hizmetleri sunar. 63

VIII

GESUNDHEIT

MARIENAMBULANZ - SAĞLIK SİGORTASI OLMAYAN KİŞİLER İÇİN YARDIM Sağlık sigortası olmayan bir kişinin, herhangi bir hastalık durumunda yardım almak için yine de yasal bir hakkı vardır. Sağlık sigortasının doktor masraflarını, sosyal yardım yani asgari gelir güvence kurumu üstlenmektedir. Graz’da Caritas Marienambulanz, sigortası olmayanlara veya sigortalı olup da kamusal sağlık sigortasından faydalanmak istemeyenlere (örneğin alkol ve uyuşturucu bağımlısı olanlara) herhangi bir engel çıkarmadan, ücretsiz tıbbi bakım yapmaktadır. DIPNOT

Hastalandığınızda lütfen ilk önce bağlı bulunduğunuz (Ev Doktoruna)pratisyen  doktora gidiniz,hastane polikliniklerine degil.

Danışma Rettung/Rotes Kreuz Notruf 144

Notarzt 141

Ärztenotdienst Marburger Kai 51, 8010 Graz 141 Pazartesi–Cuma 19 dan 7 kadar Cumartesi, Pazar, tatil 0 dan 24 kadar Foto: iStockphoto © sturti

Vergiftungs-Notruf +43 1 40 64 343

Kinderärztlicher mobiler Notdienst +43 316 69 15 12

Baby-Hotline LKH Graz +43 316 385-7450

Zahnärztlicher Notdienst LKH Graz +43 316 385-2248

Marienambulanz Mariengasse 24 / Eingang Kleiststr. 73 8020 Graz +43 316 80 15 351 [email protected] www.marienambulanz.caritas-steiermark.at

LandeskrankenhausUniversitätsklinik (LKH)

Auenbrugger Platz 1, 8036 Graz +43 316 385-0

Danışma Landeskrankenhaus Graz-West Göstinger Straße 22, 8020 Graz +43 316 5466-0

Unfallkrankenhaus Graz Göstinger Straße 24, 8020 Graz +43 316 505-0

Steiermärkische Gebietskrankenkasse Josef-Pongratz-Platz 1, 8010 Graz +43 316 8035-0 [email protected] www.stgkk.at

Gesundheitsamt der Stadt Graz Graz Belediyesi Sağlık İşleri Dairesi

Schmiedgasse 26, 2. Kat, 8010 Graz [email protected] www.graz.at Allgemeine Auskünfte/Genel Cagri

+43 316 872-3202

Impfauskunft/Impfstelle Asi bilgilendirme/Asi yaptirma Merkezi

+43 316 872-3222 CALISMA SAATLERI: Pazartesi–Cuma 8–13 kadar

Ärztekammer für Steiermark Steiermark Tabibler Odası Kaiserfeldgasse 29, 8010 Graz +43 316 8044-0 [email protected] www.aekstmk.or.at

Belediye Hizmet Binasi

64

65

IX

ENTEGRASYON & GÖÇ

Avusturya vatandaşı olmayanların, fakat uzun süre Avusturya’da kalmak isteyenlerin oturumlarını düzenleyen bir çok yönerge mevcuttur. AEA VE İSVİÇRE VATANDAŞLARI AEA: Avrupa Birliği ülkeleri ile İzlanda, Norveç ve Lihtenştayn ülkelerinden oluşmaktadır. AEA ve İsviçre vatandaşları Avusturya‘da üç aydan daha fazla oturum hakkına sahipler, fakat şu durumlarda: • Avusturya‘da işçi veya işveren olmalılar • Kendilerini ve ailelerini geçindire bilmeliler ve de hastalık sigortasını karşılayabilmeliler. AEA ve İsviçre vatandaşları üç aydan daha fazla kalacaklar ise, dört ay içerisinde (giriş yaptıkları tarihten itibaren) yetkili merciye başvurmalılar (Başvuru ‚‘Kayıt Belgesi‘). Steiermark Eyalet Hükümeti, Daire 3 (Abteilung 3 der Steiermärkischen Landesregierung) bu konudaki yetkili mercidir (69. sayfadaki bilgi kutusuna bakınız). Beş yıl kesintisiz Avusturya’da yaşayan, yasal oturumu olan AEA ve İsviçre vatandaşları daimi bir oturum hakkına sahip oluyorlar (Başvuru Daire 3‘ te ‚‘Daimi Oturum Belgesi‘‘ ile yapılmaktadır). Avusturya’da oturum hakkı olan AEA ve İsviçre vatandaşları belirli koşullarda (örneğin eş veya resmi beraberlik durumlarında, birinci derece akrabalıklarda) 66

tabii ki üç aydan daha fazla kalabilirler. Detaylı bilgileri Steiermark Eyaleti Daire 3‘te alabilirsiniz. ÜÇÜNCÜ ÜLKE VATANDAŞLARI Üçüncü ülke vatandaşı olan birinin (Avrupa Birliği’nde veya Avrupa Serbest Ticaret Birliği’nde olmayan ülkeler) Avusturya’da altı aydan daha fazla kalmak istemesi durumunda bir oturum iznine ihtiyacı vardır. Bir oturumda, altı aya kadar Yabancılar Polisi Kanunu, daha sonra da Yerleşme ve Oturum Kanunları (NAG) geçerlidir. OTURUM İZNİ Süreli veya süresiz yerleşme hakkı için bir çok farklı oturum izni mevcuttur. SÜRELİ YERLEŞME İÇİN OTURUM İZNİ • Oturum izni (Aufenthaltsbewilligung): geçici süreli oturum • Kırmızı-Beyaz-Kırmızı Kart: Süreli oturum, çalışma izni sınırlı • Kırmızı-Beyaz-Kırmızı Artı Karr: Süreli oturum, serbest çalışma izni • Mavi Kart AB: Süreli yerleşme, çalışma izni sınırlı • Yerleşim izni (Niederlassungsbewilligung): Süreli yerleşim, serbest çalışma izni • Çalışma hakkı vermeyen yerleşme izni: Süreli yerleşim, çalışma izni yok • Aile yakınları yerleşme izni : Süreli yerleşim, çalışma izni yok

• Aile bireyleri : Süreli yerleşim, serbest çalışma izni DAİMİ YERLEŞİM İÇİN OTURUM İZNİ • AB daimi oturum izni: Süresiz oturum, serbest çalışma izni İLK BAŞVURU Oturum izni için ilk başvuru, yurtdışında Avusturya Konsolosluğu’nda veya Büyükelçiliği’nde yapılmak zorundadır. Oturum iznini alabilmek için de bazı koşulların yerine getirilmesi gerek (Örneğin; sağlam bir gelir, sigorta, ikamet etmeye uygun bir yer). Vize almak zorunda olan dilekçe sahiplerine, Avusturya’ya gelebilmeleri için ilk önce bir giriş vizesi verilir, Avusturya’ya geldikten sonra da oturum izinleri verilir. Süreli oturum izni, genelde on iki aydır ve belgenin verildiği tarihle düzenlenir. Bazı kişiler (Avusturya vatandaşı aile bireyleri), oturum izni ilk başvuru dilekçesini Avusturya’da yapabilirler veya vizeden muaf tutulanlar vizeden muaf tutuldukları ikamet döneminde yapabilirler. OTURUM İZNİNİN UZATILMASI Oturum izninizin geçerlilik süresi sona ermeden zamanında sorumlu mercide bir dilekçe vererek izni uzatabilirsiniz. Graz’da ikamet edenlerin başvuruyu yapmaları gereken merci aşağıda mevcuttur. (Steiermark Eyalet Hükümeti Dairesi, Bölüm 3 İçişleri, Vatandaşlık İşleri ve Oturum – Amt der Steiermärkischen Landesregierung, Abteilung 3 – Innere Angelegenheiten, Staatsbürgerschaft und Aufenthaltswesen). Dikkat: Uzatma dilekçesi için başvuru geç yapılırsa, başvuru ilkbaşvuru olarak işlem görür! Oturma belgesi de her defasında bir yıl uzatılır.

OTURUM İZNİ SEBEBİNİN DEĞİŞMESİ Oturum iznine, herzaman belli bir amaç için başvurulur (çalışmak gibi). Oturumunuzun sebebinin değişmesini istiyorsanız, bunu yetkili merciye (Steiermark Eyalet Hükümeti, Daire 3 bildirmelisiniz. YENI DOĞAN ÇOCUKLAR İÇİN YERLEŞİM İZNİ Avusturya vatandaşı olmayan yeni doğmuş bebekler, ilk altı aya kadar giriş vizesi damgası zorunluluğundan muaf tutulmaktalar. Eğer anne veya çocuğa bakan, büyüten kişinin Avusturya’da hukuki olarak yerleşim hakkı varsa çocuğun ne giriş ne de oturum iznine ihtiyacı vardır. Annenin, Avusturya’da oturum izni yok ise anne ve çocuk için aile birleşimi ilk başvuru dilekçeleri yurtdışından (Hangi ülkeden geliyorlarsa) yapılmak zorundadır. YERLEŞİM İZNİYLE AİLE BİREYLERİNE YERLEŞİM HAKKI Bir yerleşim izniyle aile bireyleri, beş yıl aile birleşimi yerleşim hakkına sahipler. İlk beş yılda aile birleşimi yerleşim iznini kaybetmek, bireylerin yerleşme hakkını da kaybetmesi demektir. Aile bireyi, başkasından yardım almadan verilen koşulları yerine getiriyorsa yerleşim hakkını kaybetmez

Danışma Steiermärkische Landesregierung, Abteilung 3 – Verfassung und Inneres Paulustorgasse 4, 8010 Graz

+43 316 877–2084 [email protected] www.verwaltung.steiermark.at

67

IX

ENTEGRASYON & GÖÇ

YERLEŞİM HAKKI ŞU DURUMLARDA YOK OLMAZ ... Aile bireyleri yerleşim izinlerini aşağıda belirtilen durumlarda kaybetmezler: • Eşin veya ebeveynlerden birinin vefatı durumunda • Diğer eşin büyük bir kabahatinin olmasından dolayı boşanma durumunda • İstisnai durumlardaki nedenler (aile içerisinde şiddet kurbanı olmak gibi). Yukarıda belirtilen durumlar sözkonusu ise aile ferti tarafından bu durum derhal mercilere bildirilmesi gerek. Avusturya’ya giriş ve burada yerleşim izni ile ilgili detaylı bilgileri, Federal İçişleri Bakanlığı + 43 1 531 26 35 57 telefon numarasından ve de www.bmi.gv.at ve www.help.gv.at adreslerinden edinebilirsiniz. GÖÇTEN ÖNCEKİ ALMANCA BİLGİSİ Üçüncü ülke vatandaşları, oturum izni dilekçesini verirken Almanca dil bilgilerinin A1 seviyesinde olduğunu (Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Sınıflandırılması) kanıtlamaları gerekmektedir. Yani basit bir Almanca bilgisine sahip olmaları gerekmektedir. Kanıt olarak, kabul edilen kurumlardan alınan bir dil diploması veya kurs belgesi getirilebilir (Detaylı bilgiler “Entegrasyon Sözleşmesi“ Bölümü’nde mevcuttur). Dikkat: Diploma veya belge bir yıldan daha eski olmamalıdır. ENTEGRASYON SÖZLEŞMESİ Avusturya’da kalmak isteyen ve bir yerleşim izni68

ne sahip olan üçüncü ülke vatandaşları entegrasyon sözleşmesine (İntegrationsvereinbarung veya İV) tabi tutulmaktalar. Entegrasyon Sözleşmesi’nde yer aldığı gibi göçmenler, oturum izinlerini uzatmak istiyorlarsa Almanca dilinin temel bilgilerini edinmek zorundalar. (İlk oturum izni alınırken en azından basit bir Almanca bilgisine sahip olunduğu kanıtlanmalıdır, yukarıyı okuyunuz). Entegrasyon Sözleşmesi iki basamaktan (Modul) oluşmaktadır. Modul 1 ilk oturma iznini aldiktan sonra iki yil icinde yapmak zorunda.-İkinci basamakta ise Modul 2 Seviyesinde Almanca öğrenilmektedir. Bu, hem daimi oturum hakkını hem de Avusturya vatandaşlığını alabilmek için gerekli görülmektedir. Kurs olanaklari danismalik ve kurs ucreti odeme ile ilgili daha detayli bilgileri ÖIF (wwwintegrationsfonds.at) bulabilirsiniz. ENTEGRASYON YASASI Entegrasyon yasasi zamaninda bu Brosürü planlayarak yürürlüge koymustur.Bu brosurde Almanca kurslarinin olusumu,degeri ve yon belirlemesini saglamlastirmistir. Bunun disinda bir entegrasyon sözlesmesi degerli ve agir yaptirimlari olan bir entegrasyon yasasi bir parcasi olurdu.Yonetim programinin icinde mecburi entegrasyon yıli ile ilgili bilgilere www.ams.at internet sitesinde bulabilirsiniz. Sorulariniz icin ÖIF Steiermark eyaleti (www.integrationsfonds.at.) bulunmaktadir.

Foto: iStockphoto © Rawpixel

GRAZ ENTEGRASYON BÖLÜMÜ Graz Entegrasyon bölümü 3 Kasim 2005 de kurulmus olup Entegrasyon tedbirleri kapsaminda Graz da yasayan yabancılara uyum saglamada destek olmak amaciyla kurulmustru. Entegrasyon bölümünun uzmanlık, alanı Toplumdaki cesitlilik,kültürler arasi uyum gibi aktif konularada danismanlik yapmak ve bi rag olusturmaktir. Graz belediyesinin 2015

Danışma Integrationsreferat der Stadt Graz Graz Belediyesi Entegrasyon Bölümü Keesgasse 6, 8010 Graz

+43 316 872-7481 [email protected] www.graz.at/integration www.menschenrechtsstadt.graz.at

69

ENTEGRASYON & GÖÇ

yilinda aldigi bir kararla Entagrasyonstratejisinde programli yonetmenliklerle entegrasyon politikasi cercevesinde bir proje baslatmakti. Entegrasyon bölümu entagrasyon konulu bir cok Proje desteklemektedir. ENTEGRASYON BÖLÜMÜNÜN – GÖREVLERI Entegrasyon bölümümün görevleri kisaca sunlar: • Graz belediyesi Entegrasyon bölümünün Entegrasyon stratejilerini hayata gecirmek • Külturler arasi kaynasmayi saglamak icin danısmanlık yapmak örnegin: Seminerler, Egitim programlari ve birlikte calısma projeleri uygulamak • Belediye Meclisi ile Organizasyon arasinda ara bulucu olmak, Örnegin Dernekler, ilgilenen, bireysel destek sunmak isteyenler, girisimciler ve bu isi yapmak isteyen ilgili vatandaslar • Yaptigi projelerle Is alanındakı göcü ve uyumsuzlugu onlemek amaciyla tedbir almak. • Seminarlarda uzman kamu calisanlarinin aktiv katilimini ve gerekli bilgilendirme yontemlerini kulanmak. • Dinler arasindaki bagla ilgili destek sunmak • Farkli kültürlerde hazirlanan projelere birlestirime cercevesinde maddi destek sunmak.

70

GRAZ DA ALMANCA ÖGRENMEK Almanca baslama noktasi size bu konudaki onemli fırsatlar konusunda yardim etmektedir. Siz almanac kursuna giderken,oturdugunuz yere yakin olmasi,calisma saatlerinize uygun olmasi veya cocugunuzun bakıcıya bırakılması gibi onemli konularada ve hangi kursa gitmek istediginiz konusunda size yardimci olmaktadir. STEIERMARK’TA ÇEŞİTLİLİK İÇINDE BİRLİKTE YAŞAMA ANLAŞMASI Steiermark Eyaleti Entegrasyon Bölümü, Steiermark Entegrasyon Platformu’nun temel ön çalışması olarak çeşitlilik içinde birlikte yaşama anlaşmasını Haziran 2011’de Steier- mark Eyalet Meclisi’nde nihayetlendirdi. Stei- ermark Eyaleti’nin gelecekteki entegrasyon politikası ile ilgili önemli noktalar tespit edildi. Anlaşmada, Steiermark’ta yaşayan bütün insanlar için eşit haklar, farklı muamele etme karşıtı ve de adaletli toplumsal ortaklık inancı verilmektedir. Birlikte Yaşama Anlaşmas böylece Steiermark Eyaleti’nin politika ve yönetiminin, toplumsal çeşitliliĝi, profesyonel ve geleceĝe yönelik olarak ele alınması gerektiĝine yönelik tabii anlayışını ifade etmektedir. Bu hedefe ulaşmak için Steiermark Eyaleti’nin öncelikli girişimi, çok çeşitli toplumun birlikte getirdiĝi taleplere yönelik görevlerini çaĝdaş ve ehil bir şekilde yerine getirebilmeleri için kamusal kurumlar ve sistemleri geliştirmek ve güçlendirmektir.

71

Foto: iStockphoto © kali9

IX

IX

ENTEGRASYON & GÖÇ

TERCÜMANLIK HİZMETİ Avusturya’ya yeni gelmiş ve Almancası yeter- li olmayan kişilere, sosyal ve tıbbi konularda, terapi alanlarında veya resmi mercilerde dil ve kültürel engelleri aşabilmeleri için eşlik edilmektedir. Çok çeşitli sunuları olan OMEGA ve ISOP Kurumları tercümanlık alanında da hiz- met vermekteler. Ayrıca, kendi tercümanlık hiz- metleri ve de bir çok dile çevrili bilgi kaynakları olan başka kurumlar da mevcuttur. GRAZ BELEDİYESİ GÖÇMENLER MECLİSİ (MIGRANTINNENBEIRAT DER STADT GRAZ) Graz Belediyesi Göcmenler Meclisi Göcmenlerin politik olarakda yasama katılımını saglamaktadir. Göcmen meclisi göcmenlerin yerel siyasete görus bildirmelerini ve katilimlarini saglamaktadir. Şehirdeki halkla olan iletişimi sürdürmek ve de göçmen meclisi ile ilgili aktiviteleri öğrenmek için bilgilendirme toplantıları yapılmaktadır. Göçmenler Meclisi kişisel danışma hizmeti vermemektedir. Göçmenlerle ilgili genel konular meclisin ağırlıklı çalışma noktasıdır. Siyasal ve sosyal haksızlıklar, ikamet etme ve eğitim gibi konular uygun düzeltme önerileriyle Göçmen Meclisi tarafından sorumlu yerlere iletilmektedir. Göçmenler Meclisi ile ilgili detaylı bilgilere ve de Graz’daki göçmenlerin kendi derneklerinin bir listesini (Yabancı dernekler) Graz Belediyesi’nin www.graz.at/cms/migrantinnenbeirat internet adresinden bulabilirsiniz. 72

Graz kendi icinde gönulüler tutmaktadir. Graz a insanlari bu gönüllüler ordusu ve istege bagli sigorta getirmektedir,bos zamanlalirini gonullu olarak bu organizasyonlara yardim ederek gcirmek istemektedirler. Bu Gönülüler ordusuna tamamen istege bagli olup internet uzerinden Online-Platform ucretsiz olarak katilinir.Daha fazla bilgi edinmek icin www.graz.at bakabilirsiniz.

Danışma Graz da Göcmen ve Göcmenlerin bulusma yeri ,Örnegin: MigrantInnenbeirat der Stadt Graz Graz Belediyesi Göçmenler Meclisi Keesgasse 6, Parterre rechts, 8010 Graz +43 316 872-2191 [email protected] www.graz.at/migrantinnenbeirat

Sozialzentrum der Caritas der Diözese Graz-Seckau Mariengasse 24, 8020 Graz

Danışma Österreichischer Integrationsfonds Avusturya Entegrasyon Fonu Integrationszentrum Steiermark Entegrasyon Merkezi Reitschulgasse 19, 8010 Graz +43 316 84 17 20 [email protected] www.integrationsfonds.at

STARTPUNKT DEUTSCH Reitschulgasse 19, 8010 Graz +43 316 84 17 20 [email protected] www.startpunktdeutsch.at

FEE – Ehrenamtsbörse der Stadt Graz Kaiserfeldgasse 25 | 8011 Graz +43 664 88 130 888 [email protected]

ISOP – Innovative Sozialprojekte Dreihackengasse 2, 8020 Graz +43 316 76 46 46 [email protected] www.isop.at

OMEGA ‒ Trans Kültüler arasi Zihinsel ve Fiziksel saglik sorunlari butunlesme Merkezi Albert-Schweitzer-Gasse 22, 8020 Graz +43 316 77 35 54-10 [email protected] www.omega-graz.at

+43 316 8015-300 [email protected] www.caritas-steiermark.at

Zebra – Kültürlerarasi Danismanlik ve Terapi Merkezi

Verein DANAIDA ‒ Kadinlar icin egitim ve Bulusma Noktasi Marienplatz 5, 8020 Graz

+43 316 83 56 30-0 [email protected] www.zebra.or.at

+43 316 71 06 60 [email protected] www.danaida.at

Afro-Asiatisches Institut Afrika, Asya ve Latin Amerika öğrencileri İletişim Merkezi

Antidiskriminierungsstelle Steiermark Anti ayrimcilik Bölümü Andritzer Reichsstraße 38, 8045 Graz +43 316 71 41 37 [email protected] www.antidiskriminierungsstelle.steiermark.at

Ikemba

Burggasse 4, 8010 Graz +43 316 22 81 13 [email protected] www.ikemba.at

Granatengasse 4/3. Stock, 8020 Graz

(für StudentInnen) Leechgasse 24, 8010 Graz +43 316 32 44 34 [email protected] www.aai-graz.at

ARGE Sidette ve Irkciliga karsi Gencler Karmeliterplatz 28, 8010 Graz +43 316 90 370-101 +43 316 90 370-105 [email protected] www.argejugend.at

73

X

EŞIT MUAMELE VE YÖNETIME KATILMA

Farklı nedenlerden dolayı toplumsal yaşama diğerleri gibi aynı olanaklarla katılamayan insanlar var. Bazen, kişiler veya gruplar da mağdur oluyorlar, yani farklı muamele görüyorlar. Avusturya’da bu ayrımcılığı yasaklayan yasalar ve mağdurları savunan kurumlar var. GRAZ, İNSAN HAKLARI ŞEHRİ Graz, 2001’den beri Avrupa’nın ilk “İnsan Hakları Şehri”, 2006’dan beri de “Irkçılığa Karşı Avrupa Şehirleri Dayanışması” na üyedir. Bu yüzden, Graz’da yaşayan herkese insan haklarını savunma ve ırkçılığa karşı mücadele etme konusunda büyük bir görev düşüyor. Graz İnsan Hakları Konseyi, her yıl Graz’daki insan hakları durumu ile ilgili ve de bu konuda hayata geçirilenler ile ilgili bir insan hakları raporu yayımlamaktadır. İnsanların, etnik kökenlerinden, dinlerinden veya cinsiyetlerinden dolayı farklı bir muamele görmemeleri için daha yapılacak çok şey var. www. menschenrechtsstadt.graz.at KADIN- ERKEK AYIRIMI YAPMADAN EŞİT HAKLAR VE EŞIT MUAMELE Avusturya’da kadınlar ve erkekler kanunen aynı haklara (Eşit Haklar Kanunu kadınlar, erkekler ve transgenderler için geçerlidir) ve de teorik olarak (eğitimde ve iş yerlerinde) eşit şansa sahipler. Fakat, bu durum uygulamada genellikle böyle görünmüyor; Kadınlar cinsiyetlerinden dolayı hala farklı muamele görüyor. Bir çok meslekte erkeklerle aynı işi 74

yapmalarına rağmen daha az para kazanıyorlar, aile içerisindeki görev dağılımında (çocuklar, bakım,...) kadınların omuzuna çok daha fazla yük bindiriliyor. Kadınlar, aldıkları eğitimlere rağmen çok nadiren yüksek veya yönetici mevkilere geliyorlar. Kadınlar, aile içerisinde, iş yerlerinde ya da diğer vakitlerde sık sık cinsel tacize veya şiddete uğruyorlar, yani cinsel ayrımcılık yapılıyor. Graz’da mağdur olan kadın ve kızlara bilgi veren, onlara yardım eden bir çok kurum var. Bunlar; Graz Belediyesi Kadınlar ve Eşit Haklar Bölümü (Referat Frauen & Gleichstellung der Stadt Graz), Graz Belediyesi Kadınlar ve Esit Haklar Bölümu kadınların ve erkeklerin yaşamın her alanında eşit haklara sahip olduklarını yaptıkları çalışmalarla göstermektedirler. Soruşturmacı kurulu Graz’lı kadın ve erkekler için bağlı bulundukları mahallede danışmanlık ve destek veriyor. Graz Belediyesi Eşit Muamele Görevlileri ve Steiermark Eşit Muamele Avukatlık Yerel Bürosu, cinsiyet ayrımı yapmadan kendisine ayrımcılık yapıldığını hisseden kişiler için çalışmaktadır. Kızlar, MAFALDA’ ya (genç kadınlara ve kızlara yardım ve destekte bulunan kurum) müracat edebilirler. Orada JAM adındaki özel kız merkezi de mevcuttur. Kızlar ve genç bayanlar Kadın Sağlık Merkezi’nden (Frauengesundheitszentrum) doğum kontrol ilaçları, hamilelik, çocuk aldırma konularında ve de ruhsal sorunlar ve sağlık hakları konusunda bilgi edinebilirler. Steiermark eyaletinde yaşanmış bir çok kadin ve erkekle yapılmış

Foto: iStockphoto © apomares

Eşitlik, Sağlık haklari gibi konularda araştırma yapılmıştır. Bir çok dile çevrilmiş sağlık ile ilgili bilgiler de mevcuttur. Göçmen kökenli kadınlar sorunları ile DANAİDA adındaki derneğe de başvurabilirler. Günde yirmidört saat koruma sunan Graz Kadınlar Sığınma Evi‘ne (Frauenhaus Graz), (cinsel) şiddete mağruz kalmış kadınlar (çocukları ile birlikte) sığınabilirler. Cinsel şiddet ve/veya evsel şiddet konularında kızlara ve kadınlara TARA ve de Şiddetten Koruma Merkezi (Gewaltschutzzentrum) yardımcı olur. Cinsel şiddete karşı önlem alma konularında kızlara ve oğlanlara yönelik çalışmalar Hazissa sunmaktadır.

PERIPHERIE adındaki araştırma ve eğitim merkezi Steiermark çapındaki kadın ve erkek eşitliği ile ilgili istatistikler ve çalışmalar ile meşguldur. PERIPHERIE ayrıca Gender Mainstreaming konusu ile ilgili eğitim, danısmanlık ve de workshoplar sunar. Graz’da erkeklerin sorunları olduğunda gidebilecekleri özel yerler de var. Steiermark çapında Erkeler için Acil Telefon Hattı ve de Erkek Danışma Yeri (Verein für Männer. Und Geschlechterthemen veya Männerberatung) erkeklere ve oğlanlara acil kriz durumlarında, haksızlık durumlarında ve yaşanmıs şiddet durumlarından sonra destek olur. 75

X

EŞIT MUAMELE VE YÖNETIME KATILMA Danışma

Referat Frauen & Gleichstellung Kadınlar ve Eşit Haklar Bölümü

Kaiserfeldgasse 17, 1. Stock, 8010 Graz +43 316 872-4671 [email protected], www.graz.at

Ombudsstelle für Grazer Mädchen und Frauen +43 664 26 20 134 www.frauenombudsstelle-graz.at

Gleichbehandlungsbeauftragte der Stadt Graz – Graz Belediyesi Eşit Muamele Görevlileri +43 664 537 99 34 www.graz.at/gleichstellung

Gleichbehandlungsanwaltschaft Regionalbüro Steiermark Eşit Muamele Avukatlık Yerel Bürosu Europaplatz 12, 8020 Graz +43 316 72 05 90 www.gleichbehandlungsanwaltschaft.at

Frauenhaus Graz

Notruf rund um die Uhr (0 dan 24 kadar) +43 316 42 99 00 [email protected] www.frauenhaeuser.at

TARA ‒ Kadın ve Kızları Cinsel Şiddetten Koruma, Terapi Hizmetleri Haydngasse 7, EG/1, 8010 Graz +43 316 31 80 77 [email protected]; www.taraweb.at

Gewaltschutzzentrum Steiermark Şiddete Karşı Koruma Merkezi

Granatengasse 4, 2 Kat, 8020 Graz +43 316 77 41 99 [email protected] www.gewaltschutzzentrum-steiermark.at

Hazissa – Cinsel şiddetin önüne geçme konusunda genç kızlara ve erkeklere

76

yardım eden kurum

Karmeliterplatz 2, 8010 Graz +43 316 90 370 160 [email protected]; www.hazissa.at

Frauenservice Graz Graz Kadın Hizmetleri

Lendplatz 38, 8020 Graz +43 316 71 60 22 [email protected]; www.frauenservice.at

Mafalda und Mädchenzentrum JAM Arche Noah 9–11, 8020 Graz +43 316 33 73 00 [email protected]; www.mafalda.at

Frauengesundheitszentrum

Joanneumring 3, 8010 Graz +43 316 83 79 98 [email protected]; www.fgz.co.at DANAIDA – Kadinlar icin egitim ve

Bulusma Noktasi

Marienplatz 5, 8020 Graz +43 316 71 06 60 [email protected]; www.danaida.at

PERIPHERIE

Schwimmschulkai 6/II, 8010 Graz +43 660 73 16 200 [email protected], www.peripherie.ac.at

Männerberatung Graz – Verein für Männer- und Geschlechterthemen Erkekler için Danışma Bürosu Dietrichsteinplatz 15, 8 Kat, 8010 Graz +43 316 83 14 14 [email protected] www.maennerberatung.at

Männernotruf Steiermark +800 24 62 47 [email protected] www.maennernotruf.at

ÇOCUKLARIN VE GENÇLERİN YÖNETİME KATILMA HAKLARININ TEŞVİKİ Avusturya Anayasası’nda çocuk hakları insan haklarıdır diye özellikle altı çizilmiştir. Şiddete karşı koruma, eğitim hakkı, en iyi şekilde gelişim konuları da çocuk hakları arasındadır. Çocukları, şiddetten (bir tokat bile atılmamalı) özellikle de cinselliği içinde barındıran şidetten koruma konusunda çok daha fazla özen gösterilmektedir. Çocukların isteklerine saygı göstermek ve o istekleri mümkün kılmak gerekir. Çocukların da istekleri olabilir ve onların yaşam çevresini, kamusal alanlarını (park alanları gibi) onlarla birlikte düzenlemek gerekir. Graz’da çocukların haklarını hayata geçiren bir çok kurum var. Steiermark Eyaleti’nin bir kurumu olan “LOGO” meslek seçimi danışmanlığından checkit-Karte (Steiermark eyaleti tarafindan verilen fotoğraflı bir kimlik karti olup öğrencilere ve çıraklık eğitimi alanlara verilmekte ve ücretsizdir) dağıtımına kadar bir çok olanaklar sunuyor. ESO.INFO’da gençler gizbilim, gizli ilimler, satanizm, aşırı sağcılık ve kökten dincilik konularında bilgilendiriliyorlar. Steiermark Çocuk ve Gençlik Avukatlık Bürosu (kija), çocukları ve gençleri hakları konusunda telefonla bilgilendiriyor ve onlara yardım ve danışmanlık hizmeti sunuyor. Steiermark Çocuk Bürosu, çocuklara kendi yasal talepleri konusunda, eğitim-bilim, şehir ve ulaşım düzenleme, ikamet etme ve çalışma konularında yardımcı olmaktadır. Graz’da düzenli olarak toplantılar yapan, Graz’da neler değiştirilebilir konusunda tartışan, bir tane çocuk belediye başkanı Gençler, 16 yaşından itibaren oy kullanabilir-

ler, 18 yaşından itibaren de seçimlere aday olarak katılabilirler (İstisna: Federal başkanlık seçimleri hariç). Graz’da gençlerin boş vakitlerini geçirebilecekleri, talepleri ve soruları için başvurabilecekleri onüç tane gençlik merkezi var. Kızlar için ayrıca JAM Kız Merkezi mevcuttur. JAM – Gençlik kültür merkezi, özellilkle de müzik tutkunları için. Aile içinde yaşanan sorunlar (şiddet dahil olmak üzere) için toplam dört tane Graz Belediyesi Gençlik Merkezi var ve bunlardan birisi de çocukların, gençlerin ve onların ailelerinin başvuracakları ilk yerdir. Yaşanan olay acil ise, “Tartaruga”ya (13 yaşından itibaren gençlere danışma hizmeti ve sığınma yeri sağlayan bir kurum) başvurabilirler. Burada, özellikle de ebeveynlerin yanında kalamayan veya kalmak istemeyen gençler konaklayabilirler. Tabiiki, ebeveynler de zor durumlarda çocuklarıyla birlikte Tartaruga’ya gelebilirler. Caritas kuruluşunun “Schlupfhaus” adındaki acil konaklama imkanı gençlerin ve de genç yetişkinlerin acil durumlarda konaklayabilmeleri için hizmet vermektedir. AVUSTURYA VATANDAŞI OLMAYAN KİŞİLERİN HAKLARI VE YÖNETİME KATILIMLARI Graz’da AB vatandaşlarının hakları, AB vatandaşı olmayanlardan (Üçüncü Dünya Ülke Vatandaşı diye nitelendirilen) daha çoktur. Örneğin; AB vatandaşları Belediye Meclisi Seçimlerine katılabiliyorlar. AB vatandaşları için Graz’da özel danışma yerleri yok, onlardan Avusturyalılardan sorumlu olan merciler sorumludur. Graz’da AB vatandaşı olmayanlar (Üçüncü Dünya Ülke Vatandaşları) için özel bir 77

X

EŞIT MUAMELE VE YÖNETIME KATILMA Danışma

“Logo ‒ JUGEND.INFO!“

Jugendamt Graz-Nordwest

Karmeliterplatz 2, 8010 Graz

(Eggenberg, Gösting ve Lend den sorumlu)

+43 316 90370221 [email protected]; www.logo.at

Kinder- und Jugendanwaltschaft Steiermark – Çocuk ve Gençlik Avukatlık Bürosu Paulustorgasse 4, 8010 Graz +43 316 877-4921 [email protected] www.kija.at

Kinder- und Jugendrechtetelefon

+43 316 872-4683 www.graz.at

Jugendamt Graz-Nordost (Andritz, Mariatrost, Geidorf, Ries, Sehir Merkezi, St. Leonhard, Walendorf dan sorumlu) +43 316 872-3098 www.graz.at (Generationen ‒ Jugend)

Jugendamt Graz-Südost (Jakomini, St.Peter, Liebenau dan sorumlu)

+43 316 877-4921

Kinderbüro Steiermark Steiermark Çocuk Bürosu Die Lobby für Menschen bis 14 Karmeliterplatz 2, 8010 Graz +43 316 90 370 180 [email protected] www.kinderbuero.at

KinderParlament Graz Graz Çocuk Parlamentosu Karmeliterplatz 2, 8010 Graz +43 650 833 666 3 [email protected] www.kinderparlament.at

Schlupfhaus – Notschlafstelle der Caritas für Jugendliche – Caritas’ın gençlere acil durumlarda konaklamayı sağladığı ev Mühlgangweg 1 (Fröhlichgasse nin kösesinde, 34 numarali Otobusle Seifenfabrik duraginda iniliyor), 8010 Graz +43 316 48 29 59 [email protected] www.caritas-steiermark.at

78



+43 316 872-3001 www.graz.at (Generationen ‒ Jugend)

Jugendamt Graz-Südwest (Gries, Puntigam, Strassgang, Wetzelsdorf dan sorumlu) +43 316 872-2031 www.graz.at (Generationen – Jugend)

MigrantInnenbeirat Graz Belediyesi Göçmenler Meclisi Keesgasse 6, Giris kat sagda, Zimmer 6 8010 Graz +43 316 872-2191 [email protected] www.graz.at/migrantInnenbeirat

Tartaruga – Schutz und Hilfe für Jugendliche Ungergasse 23, 8020 Graz

+43 50 7900 32 00 (rund um die Uhr) [email protected] www.jaw.or.at

temsilcilik (Graz Göçmen Meclisi) mevcuttur. Meclis temsilcileri Graz’da yaşama ve AB vatandaşı olmama koşuluyla beş yılda bir, Graz Belediye Meclisi’yle aynı zamanda seçilirler. İNSANLARIN KÖKENLERİNE, TEN RENKLERİNE, DİLLERİNE VE DİNLERİNE BAKMAYAN EŞIT MUAMELE VE EŞİT HAK Graz’a son yirmi yılda başka ülkelerden farklı sebeplerden dolayı bir çok insan geldi ve şehrimizi kendilerine ve ailelerine yaşam noktası olarak seçtiler. Bunların bir çoğu Avusturya vatandaşı oldu. Göçmen kökenlilerin sayısı giderek arttı ve göçmen kökenliler artık Graz’lı yani Avusturyalı olarak doğup, büyüyorlar. Bu yüzden, Mur metropolü kendini değiştirdi ve çok çeşitli lehçelerin, dillerin, kültürlerin, geleneklerin ve dinlerin olduğu bir şehir oldu. Graz, bu durumdan yararlanmaktadır. Bu çeşitlilik tabii ki beraberinde korkular ve savunmalar da getiriyor. İnsanlara kendi dillerinden, görünüşlerinden veya dinlerinden dolayı ayrımcılık yapılıyor. Örneğin lokallere alınmama, haklarından yoksun bırakma, ev ve iş aramada mağdur olma gibi. Bunlar, kanunen ayrımcılık yasağı kurallarının ihlali demektir. Ayrımcılık ile karşılaşan kişi Polise veya Steiermark eyaleti Antiayrımcılık kurumuna başvurabilirler.

Danışma Steiermärkische Landesregierung, Abteilung 3 – Verfassung und Inneres +43 316 877-2089 [email protected] www.verwaltung.steiermark.at

Graz Belediyesi, kendi Entegrasyon Bölümü’yle ve de diğer kurumlarla, Graz’da beraberce refah içinde yaşamayı sağlamak ve ayrımcılığı önlemek için bir çok proje çalışmaları yapmaktadır. Graz Belediyesi’nin beraber çalıştığı kurumlar; ARGE Gençlik - Şiddete ve Irkçılığa Karşı, Graz ETC, Graz Barış Bürosu ve Omega derneğidir Graz, bir çok üniversiteye sahip olan bir şehirdir. Yurtdışından bir çok öğrenci geliyor. Bu öğrencilere destek veren bir çok yer var. Yabancı öğrenciler Afro-Asiatische Institut’a öğrenmek istediklerini sorabilirler. Karl-Franzens Üniversitesi’nde okumak isteyen biri, üniversitenin Graz ÖH Yabancı Öğrenciler Bölümü’nde, Graz Teknik Üniversitesi’nde okumak isteyen biri, Graz HTU Sosyal Politik Bölümü’nde yardım alabilir. Güzel Sanatlar Üniversitesi öğrencileri ÖHKUG Yabancı Öğrenciler Bölümü’nden bilgi ve yardım alabilirler. Herhangi bir nedenden dolayı kendisine ayrımcılık yapıldığına inanan biri, Steiermark Anti-Ayrımcılık Bürosu’na mutlak kanuni bir gerekçeden bağımsız olarak bizzat telefon edebilir veya email gönderebilir. Burada, size neler yapılması konusunda bilgi verilir. Tehlikeli veya fiziksel bir saldırı durumunda hemen polise haber vermelisiniz. Polis Tel: 133. Dini konularda Graz Belediyesi Çok Dinler Kurulu’ndan bilgi alınabilir. Bu kurulda resmi olarak tanınan dinlerin temsilcileri bulunmaktadır ENGELLİLER İÇİN EŞİT HAKLAR VE EŞIT MUAMELE Engelli olduklarından dolayı dışlanan bir çok kadının, erkeğin, çocuğun önünde bariyerler 79

X

EŞIT MUAMELE VE YÖNETIME KATILMA Danışma

CİNSEL TERCİHLERİNDE BAĞIMSIZ OLANLARA EŞİT HAKLAR VE EŞİT MUAMELE 1 Ocak 2010 tarihinden beri hemcinslerin birlikteliklerini Graz Belediyesi’nde onaylatma olanaklarına sahipler (Yaşam ve Sosyal Durumlar bölümünde detaylı bilgi edinebilirsiniz).

Danışma Antidiskriminierungsstelle Steiermark Anti ayrimcilik Bölümü Andritzer Reichsstraße 38, 8045 Graz

+43 316 71 41 37 buero@antidiskriminierungs­stelle.steiermark.at www.antidiskriminierungsstelle.steiermark.at

80

ARGE Şiddet ve ırkçılığa karşı gençlik Karmeliterplatz 2, 8010 Graz +43 316 90 370 101 www.argejugend.at

Europäisches Trainings- und Forschungszentrum für Menschenrechte und Demokratie (ETC Graz) Elisabethstraße 50 B, 8010 Graz +43 316 380 [email protected], www.etc-graz.at

Friedensbüro Graz Graz Barış Bürosu Keesgasse 6, Parterre links, 8010 Graz +43 316 872-2183 [email protected] www.friedensbuero-graz.at

Afro-Asiatisches Institut Afrika, Asya ve Latin Amerika öğrencileri İletişim Merkezi Leechgasse 24, 8010 Graz +43 316 32 44 34 [email protected], www.aai-graz.at

Referat für ausländische Studierende der ÖH Graz

Schubertstraße 6a, 8010 Graz +43 316/380-2962 [email protected]

Referat für ausländische Studierende an der ÖHKUG Brandhofgasse 21, 8010 Graz +43 316 3891600 [email protected]

81

Foto: iStockphoto © XiXinXing

var. Graz Belediyesi’nde engelliler konusuyla ilgilenen bir çok yer var (84. sayfayı okuyunuz). Belediye, kaldırımları alçaltma, sesli trafik lambaları koyma, engellilere uygun tuvaletler yapma, çok katlı devlet binalarını engellilere uygun düzenleme gibi konularda çalışmalar yaparak bariyerleri aşmaya çalışmaktadır. Graz’da engellileri bilgilendiren, onlara yardım eden bir çok kurum bulunmaktadır. Bu kurumlar; alpha nova, Atempo, Jugend am Werk, Lebenshilfe ve Odilieninstitut. Avusturya İşitme Engelliler Birliği ile Steiermark Görme Engelliler Birliği’nin yanısıra mağdurların kendi taleplerini karşılayan şahsi temsilcilik kurumları da mevcuttur. Engelliler ile ilgili detaylı bilgileri sosyal konusunun işlendiği bölümde bulabilirsiniz.

X

EŞIT MUAMELE VE YÖNETIME KATILMA

Graz’da cinsel tercihinden dolayı kendini kötü hissedenlere yardım eden bir bilgi danışma hizmeti mevcuttur. Rosalila PantherInnen, Annenstrasse 26, 8020 Graz, Tel: + 43 316 36 66 01, E-posta: [email protected], www.homo.at. BİLGİ VE KATILIM Vatandaş Katılım Dairesi (Das Referat für BürgerInnenbeteiligung), Ortak Çıkarlar Topluluğu ve de seçme seçilme hakkına sahip olan vatandaşlar Graz için proje ve tasarım etkinlikleri organize etmekteler. Böylece, Graz halkı da şehrin planlama ve tasarım kararlarında katkıda bulunuyor. Burada, vatandaşlara girişimlerinin kurulma aşamasında bilgi veriliyor ve de kendilerine ait bir internet sayfasında ücretsiz olarak sunum yapabiliyorlar. www.graz.at, Yurttaşlar Bilgi Bölümü’nde (BürgerInnen-Danışma “BIG“), şehir ile ilgili hizmet ve sunu bilgilerini edinebilirsiniz.

Danışma Referat Barrierefreies Bauen der Stadt Graz – Graz Belediyesi Engelsiz Şehir Tasarım Dairesi Europaplatz 20, 8020 Graz +43 316 872-3508 [email protected] www.barrierefrei.graz.at

Beauftragter der Stadt Graz für Menschen mit Behinderungen Graz Belediyesi Engelliler Vekili +43 650 66 92 650 [email protected]

Referat für Behindertenhilfe des Sozialamtes der Stadt Graz Amtshaus, Schmiedgasse 26, 8010 Graz +43 316 872-6432 [email protected]

WOIST Wohnungsinformationsstelle Konut Danışma Yeri,Konut Meseleleri Amt für Wohnungsangelegenheiten Schillerplatz 4, 8010 Graz +43 316 872-5450

Danışma alpha nova

Idlhofgasse 63, 8020 Graz +43 316 72 26 22 [email protected] www.alphanova.at

82

Hotline des Bundesministeriums ­ für Arbeit, Soziales und Konsumentenschutz – Is, sosyal ve Tüketiciyi korumak icin Fedaral Bakanligin sosyal Telefonu +43 800 20 16 11 (gebührenfrei)

Danışma Lebenshilfen Soziale Dienste GmbH

Zentrum Integriert Studieren (ZIS)

Conrad-von Hötzendorf-Straße 37a, 8010 Graz

Universitätsplatz 3, Giris Kat, 8010 Graz

+43 316 71 55 06 [email protected] www.lebenshilfe-guv.at

Odilieninstitut Leonhardstraße 130, 8010 Graz

+43 316 380-2225 [email protected] www.integriert-studieren.uni-graz.at

ÖZIV –Österreichischer Zivil-Invalidenverband Triester Straße 388–390, 8055 Graz

+43 316 322 667 0 [email protected] www.odilien.at

+43 316 82 33 46 [email protected] www.oeziv-steiermark.at

Steirischer Landesverband der Gehörlosenvereine im österreichischen Gehörlosenbund

Hochschülerinnen- und Hochschülerschaft an der TU Graz Rechbauerstrasse 12, 8010 Graz

Plabutscher Straße 63 (Giris Batida), 8051 Graz +43 316 68 02 71 [email protected] www.stlvgv.at

Atempo

+43 316 873-5111 [email protected]

Referat für BürgerInnenbeteiligung Belediyesi Yurttaş Katılım Bölümü Hauptplatz 1, 8011 Graz

Heinrichstraße 145, 8010 Graz +43 316 81 47 16 0 [email protected] www.atempo.at

Jugend am Werk

Lendplatz 35, 8020 Graz +43 50 79 00 10 00 [email protected] www.jaw.or.at

+43 316 872-3530 [email protected]

Steiermärkischer Blinden- und Sehbehindertenverband Steiermark Görme Engelliler Birliği Augasse 132, 8051 Graz

+43 800 20 20 71 Hotline “Blindline” +43 316 68 22 40 [email protected] www.stbsv.info

83

XI

SANAT VE KÜLTÜR

Graz, kültürel ve sanatsal konularda oldukça zengindir (2003 Avrupa Kültür Başkenti seçildi, tarihi şehir merkezi ve Eggenberg Sarayı ise UNESCO- Dünya Kültür Mirası’na aittir). Şehir, bu sanatsal ve kültürel etkileri, göçmenlerin yüzyıllar içerisindeki katkılarına da borçludur. Örneğin İtalyan mimarlara ve zanaatkarlara ya da Johannes Kepler veya Nicola Tesla’nın bilimsel hizmetlerine teşekkür borçludur. Graz Turizm Danışma’da www.graztourismus. at sayfasında görülmeye değer tarihi yerler ve modern mimari yapılar konusunda bilgi edinebilirsiniz. Opera ve tiyatro binası gibi büyük sahneler, son derece faal ve çok farklı kültürel etkinliklerin gerçekleştirildiği Joanneum Evrensel Müzesi kültür alanlarındandır. www.kultur.graz.at TİYATRO, KABARE Theaterholding Graz/Steiermark GmbH’nın (Graz’daki sahne hizmetlerinden sorumlu olan kurum) bir çok oyun sahnesi bulunuyor: Opera ve tiyatro binası, Next Liberty Çocuk ve Gençlik Tiyatrosu, Dom im Berg, Kasematten Schlossberg Sahnesi. Bunların yanısıra Bağımsız Sahne’nin bir çok profesyonel tiyatro faaliyetleri de mevcuttur. Örneğin; Theater im Bahnhof, TaO! - Theater am Ortsweinplatz, TAL – Theater am Lend, Mezzanin Theater, SchaubühneGraz, Theater im Keller, THEATERMeRZ, Drama Graz vs. “Das andere Theater” da belediyenin aracılığıyla ve finansesiyle prova olanakları sunmaktadır 84

ve tiyatro sahneleri için önemli bir bilgi platformudur (www.dasanderetheater.at). MÜZIK Theaterholding Graz/Steiermark GmbH, Graz Operası, Grazer Spielstätten GmbH müzik alanında hizmet sunmaktalar. Ayni zamanda başka gösteri yerlerinde her çağın enstrumanlarının kullanıldığı bir çok konser yapılmaktadır. Aynı zamanda Graz Sanat Ünüversitesinde ağırlığı çağın müziklerinden oluşan konserler verilmektedir. Ayrıca, Styriarte (www.styriarte.com) ve yıllardır yapılan “Sommerakademie des American Institute for Musical Studies (AIMS)” festivalleri de vardır. Jazz ise Jazz Bigband Graz gibi uluslararası ünlü sanatçılarla müziğe harikalık katmaktadır. Stockwerk Jazz, Royal Garden Jazz Club kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Graz Jazz Sahnesi www.grazjazz.at adı altında birleştirilmiştir. Graz Sanat Üniversitesi (KUG), MUMUTH’a sahip (MUMUTH, KUG’nin Tiyatro ve Müzik Evi) ve konserlerini, tiyatro oyunlarını burada yapmaktadır. Postgarage, das ppc, Generalmusikdirektion vs. modern ve pop müziğin dinlendiği yerler. Uluslararası kabul edilen festivaller: Elevate, Spring. EDEBIYAT Graz, pozitif edebiyat imajını uzun yıllar önce “Forum Stadtpark” ta faaliyet gösteren bir yazar grubuna borçludur. Edebiyat Evi modern yazın için bir çok olanak sunmaktadır. Manuskripte, Sterz, Lichtungen, Perspektive,

Foto: Graz Tourismus © Harry Fischer

Schreibkraft gibi yazın mecmuaların yanısıra yayınlanan daha bir çok mecmua vardır. Her yıl StadtschreiberIn için sayısızca başvurular yapılmaktadır. (StadtschreiberIn: Avusturya ve diğer Avrupa Ülke yazarlarının Graz’da konuk olarak bir yıl yaşamaları) DANS, TİYATRO DANSLARI Graz’da opera balesinden off-festivallerine kadar bir çok etkinlik yapılmaktadır. Uluslararası Dans Tiyatro Festivali bir çok senedir modern dans ve tiyatro dansı konularında büyük uğraş vermektedir. 2010 yılından beri Andere Tiyatrosu’nda da bir dans bölümü mevcuttur. GÜZEL SANATLAR, FOTOĞRAFÇILIK, DESIGN, MIMARLIK Joanneum Evrensel Müzesi’nin büyük bölüm-

lerinin yanısıra Kunsthaus (Sanat Evi), Alte Galerie (Eski Sergi Salonu), ‘’Bruseum’’ Sanat ve Medya Salonu ve de Camera Austria ve Mimarlar Evi gibi Güzel Sanatlar, Medya Sanat Galerisi bulunmaktadır. Bunların yanısıra insiyatif kurumlar da mevcuttur. Bunlar; Kunstverein, , Werkstadt Graz, Medienturm ya da Grazer Kunstverein ve de sayısız özel galeriler. FILM, MEDYA SANATLARI, BAĞIMSIZ RADYOLAR Diagonale Avusturya Film Festivali’nin önemi büyüktür (www.diagonale.at). Sanat, yeni tekniklere ve bilgi yapımlarına bağlı olarak söz konusu olan medyada veya Eurovizyon Şarkı Yarışması’nda ve bir çok kültür merkezinde birleşmektedir. Bağımsız Helsinki Radyosu, sanat ve bilim konularında önemli bilgilendirme çalışmaları yapmaktadır. 85

XI

KUNST UND KULTUR

SINEMA Graz’da uluslararası sinemaların yanısıra KIZ Royal gibi program sinemaları ve de Rechbauer film merkezi sineması vardır. Sinema programlarını www.uncut.at/graz GENEL ALANLAR VE KÜLTÜR MERKEZLERI Disiplinler arası çalışan bir çok organizasyon var. Burada bulabileceğiniz festivaller şunlardır: Steirischer Herbst (www.steirischerherbst.at), La Strada (www.lastrada.at), yeni Gençlik Festivali “elevate” (www.elevate.at) gibi ya da Designfestival “Assembly” ve “Forum Stadtpark”.(www.forum.mur.at) MÜZELER Joanneum Evrensel Müzesi (www.museum-joanneum.at) yapılan restoreden sonra Avusturya’nın ikinci büyük modern müzesi oldu. Ayrıca, orada günümüz sanat yapıtlarıyla Yeni Galeri ve Günther Brus’a ithaf edilen ‘’Bruseum’’ Mültimedya ve geleceğin fen bilimleri koleksiyonları ve Eyalet Kütüphanesi bulunmaktadır. Tarihin ve kültür tarihinin sunulduğu yerler: Graz Şehir Müzesi (das Grazmuseum), Eyalet Silah Deposu Müzesi (das Landeszeughaus), Eggenberg Sarayı (Schloss Eggenberg), Halk Bilimi Müzesi (das Volkskundemuseum), Yeni Üniversite Müzesi’nin bir parçası olan das Hanns Gross Kriminalmuseum (Anahtar, Sandık, Demir Döküm Sanatı sergilenmektedir), Bilim Evi, Piskoposluk Bölgesine ait Müze (das 86

Diözesanmuseum), Arkeoloji Müzesi (das Archäologiemuseum) ve Arkeolojik Koleksiyonlar, tarihin ve kültür tarihinin sunulduğu yerlerdir. Tarihi hazineleri, Şehir Arşivinde (Stadtarchiv) (Aslında resmi merci arşividir) ve de Eyalet Arşivi’nde (Landesarchiv) bulabilirsiniz. Graz’da bir çok mobilite konulu müzelerde mevcuttur; Graz Tramvay Müzesi (das Tramway Museum Graz), Avusturya Havacılık Müzesi (das Österreichische Luftfahrtmuseum) ve Johann Puch Müzesi gibi. Çocuk Müzesi Frida & freD ve Botanik Bahçesi diğer görülmeye değer yerlerdir. KAMUSAL MEKANLARDA SANAT Galeri ve müzeler dışında kamusal mekanlarda gerçekleştirilen bir çok sanat yapımı da mevcuttur. Aktüel olarak burada sosyal politika ve toplumsal tarihi konular işlenmektedir. www. kultur.graz.at ‘’Offsite Graz’’ ile 1945’ten beri kamusal mekanlarda sanat gösterileri KÜTÜPHANELER Graz şehir kütüphaneleri, medyatek (CD, DVS, dergi vs. sunulan yer) ve kitap otobüsüyle 300,000’den daha fazla kitap, dergi, CDROM, video, DVD, müzik CDleri oyunlar ve de download-medyayı sunmaktadır. (Eğitim bölümünde de bulabilirsiniz). GRAZ BELEDİYESİ KÜLTÜR SERVERİ www.kultur.graz.at adresinden Graz’daki bütün kültür kurumları, sanatçıları, sergileri hakkında bilgi edinebilirsiniz.

Foto: Graz Tourismus

KÜLTÜR KARTI Kültür kartı, dar gelirli veya hiç bir geliri olmayan kişilere“Sanata ve Kültüre Aç Olmak” girişimiyle verilmektedir. Kültür kartıyla bu girişime ortak olan her kültür kurumuna ücretsiz girilmektedir.

Aynı zamanda Graz ‘’SozialCard’’ da (Sosyal Bölümüne bakınız) ‘’Sanata ve Kültüre Aç Olmak’’ sunusuna katılmaya olanak sağlıyor. www.hungeraufkunstundkultur.at/steiermark

Danışma Graz Tourismus – Graz Turizm Danışma Herrengasse 16, 8010 Graz +43 316 8075-0 [email protected] www.graztourismus.at

Kulturamt – Kültür Dairesi

Stigergasse 2, 2 Kat (Mariahilfer Platz), 8020 Graz +43 316 872-4901 [email protected] www.kultur.graz.at

Bühnen Graz/Theater Holding Graz Graz Sahneleri/ Graz Holding Tiyatro Gleisdorfer Gasse 10A, 8010 Graz +43 316 8008-0 www.buehnen-graz.com www.theaterholding.at

Theaterkasse – Tiyatro gişe Kaiser-Josef-Platz 10, 8010 Graz +43 316 8000

87

XI

SPOR VE DINLENME

Hem direk Graz’ın içinde hem de çevresinde, farklı spor dalları, dinlenme ve boş zamanlarını iyi değerlendirme sunuları oldukça fazladır. Bu konu ile ilgili bilgileri Graz Spor Dairesi sayfasında www.graz.at/sportamt adresinden edinebilirsiniz. BÖLGEDEKİ SPOR YERLERİ Graz Belediyesi Spor Dairesi, halk için 27 tane bölge spor yeri hizmete sunmaktadır. Bu yerlerde, futbol, tenis, voleybol, basketbol ve de diğer spor dalları ücretsiz yapılabilmektedir. Volksgarten, Am Grünanger, St Veit-Andritz, Thedor-Körner-Strasse ve Salfeldstraße’deki Eustacchio alanlarında patinaj yerleri ve kaykay rampaları vardır. ÇOCUK OYUN ALANLARI Bu yerlerin listesini, www.holding-graz.at/ spielplaetze adresinden bulabilirsiniz. YÜZME HAVUZLARI www.freizeitgraz.at adresinden Graz Belediyesi’nin, kapalı spor salonları, açık yüzme havuzları ve de Wellness sunuları ile ilgili listeyi bulabilirsiniz. DOĞA GEZİLERİ, BİSİKLET SÜRMEK Doğa yürüyüşleri, gezileri ve de bisiklet sürme ile ilgili öğrenmeye değer bütün bilgi kılavuzlarını belediye binasının kapı görevlisinden, Graz Turizm’den (Herrengasse 16) ve Spor Dairesi’nden (Stadionplatz 1, Zemin Kat) veya www.graz.at 88

FİTNESS Mariatrost’da ve St. Peter’de Fit-Milleri (sağlıklı spor yolları) bulabilisiniz, Augarten’in güney kıyısında kilometre açıklamalı gezi ve yürüyüş yolları ve de daha bir çok koşu yolu mevcuttur. Detaylı bilgi www.graz.at/sportamt safasından “Grazer Sportführer“ başlığı altında bulabilirsiniz. TOP SPORLARI Graz’da, plaj voleybol alanları, küçük golf alanları, duvar tenisi ve tenis alanları ve de badminton salonları vardır. Milli ve eyalet futbol maçları Liebenau’daki Merkur Arenası‘nda oynanmaktadır. KIŞ SPORLARI Graz’da buz pateni ve kayak yürüyüşü alanları vardır. Detaylı bilgi için www.graz.at/sportamt safasına bakabilirsiniz. TIRMANIŞ SPORU Graz’daki tırmanış imkanları şöyledir: Murinsel ile Anaköprü arasındaki Mur Nehri’nin kenarındaki yürüyüş yerinde bir tane tırmanış duvarı var. Ayrıca SportUNION, BLOC House Graz, Boulder Club, City Adventure Center ve de Hilmteich’da bir tırmanış parkı mevcuttur. SPOR KURUMLARI, SPOR VE BEDEN EĞİTİMİ SALONLARI Bunun için internet üzerinden kayıt derneklerin listesine asağıdaki adresden https:// venuzle.at ulasabilirsiniz. Kurumların spor

Foto: iStockphoto © Steve Debenport

ve beden eğitimi salonlarının yanısıra Eyalet Spor Merkezi de mevcuttur, veya üniversite öğrencileri için Rosenhain adındaki Üniversite Spor Merkezi. Bütün spor alanlarının listesini www.graz.at sayfasında bulabilirsiniz. ÇEVREDE DİNLENME Graz Şehri parklarının sayısız boş zamanı değerlendirme imkanları var. Lütfen doğa koruma sebebinden dolayı bazı spor türlerinin veya aktivitelerin yasak oluşuna dikkatinizi çekeriz. Park ve yeşil alanlar hakkında ayrıntılı bilgi için www.graz.at safasından “BürgerInnenservice – Verwaltung – Dienststellen – Grünraum und Gewässer“ tıklayınız. GENÇLER VE YAŞLILAR İÇİN ÖZEL SUNULAR Genç Grazlılar için Spor Dairesi tatillerde farklı kurslar düzenlemektedir (çocuk başı

ve kurs başı sadece 10 € masraf ödeneğı karşılığında), örneğin yüzme, buz pateni, kayak kayma ve snowboard kayma kursları gibi. Ayrıca çeşitli bir çok başka spor sunuları da mevcuttur. Kayıtlar internet üzerinden wwwpartner.venuzle.at/sportamt-graz adresinden yapılır. Yaşlılara yönelik Eyalet Spor Merkezi‘nde 60+ yaş grubu için hareket antremanı sunulur. SIQ! SPOR – ENTEGRASYON – KALİFİKASYON Caritas‘ın desteklediği bir proje olan “SIQ” birlikte spor yaparak kaynasmayı amaçlıyor. Düzenli olarak spor modülleri, turnavalar ve macera günleri (tırmanma, rafting, kayak kayma vs) düzenlenir. Ayrıca spor alanında eğitim fırsatları da (antrönörlük, eğitmenlik, hakemlik vs) sunulur.

Danışma Sportamt – Stadion Graz-Liebenau Stadionplatz 1, Giris Kat, 8011 Graz +43 316 872-7878 [email protected] www.graz.at/sportamt CALISMA GÜNLERI: Pazartesi – Perşembeye 8 dan 14 kadar, Cuma 8 dan 12 kadar

SIQ! Sport – Integration – Qualifikation Spor ,Bütünlesme,Yeterlilik Caritas Campus, Mariengasse 24, 8020 Graz +43 676 880 15 345 www.caritas-steiermark.at

89

XII

YAŞLILAR

Sağlıklı ve dinamik kalarak uzun yaşamak Graz Belediyesi, bu konuda halkına yardımcı oluyor. Graz’daki yaşlı halkın ilk başvuracağı yer; Yaşlılar Bölümü’dür. Evinizde yardıma ihtiyacınız varsa ya da başkalarının yardımı olmadan evde yaşayamıyorsanız Graz Geriatri Sağlık Merkezi (Geriatrische Gesundheitszentren der Stadt Graz) ve bir çok kurum size, geniş bir bakım ağıyla hizmet sunmaktadır. Ayrıca, yaşlılara uygun hazırlanmış evler de sunulmaktadır. GRAZ BELEDİYESİ YAŞLILAR BÖLÜMÜ Bu bölüm, yaşlılar için hizmet yeri anlamına gelmektedir. Sunulan hizmetler: • Bir çok farklı etkinlikler, Café Graz’da spor ve dans üzerine, yabancı diller ve beyin jimnastiği, yaz etkinikleri vs. • Kültür kartıyla (Kulturpass) sergilere katılma ve bir çok kültür kurumlarına ücretsiz girme • Yaşlılık Kartı (SeniorInnencard) Bunun için öngörülen koşulları Graz Belediyesi Yaşlılar Bölümü‘nden öğrenebilirsiniz.: gelir sınırlaması yok; asgari emekli maaşı alan aboneler bazı kurumlarda indirimler almaktalar. • Evlerinin temizliği için temizlik hizmetleri ve de eve yemek servisi yapan hizmetler ile iletişim sağlama ve de asgari emekli maaşı alan yaşlılara öğle yemeği düzenleme. • Arzularına göre, engelli taksilerle bir yere gitmek için başvuruların işlenmesi. 90

EVDE BAKIM HİZMETİ Bir hastalığınız varsa veya günlük yaşamınızda yardıma ihtiyacınız varsa, evde bakım hizmetinden yararlanabilirsiniz. Diplomalı sağlık personeli, kişisel bakım ve ev temizliği personeli evinize gelerek size bu hizmeti sunmaktadır. Bunun amacı; insanları alışık oldukları ortamdan ve düzenden ayırmamaktır. Graz Sosyal Hizmetler Dairesi’nin (Das Grazer Sozialamt) bir çok semtte hizmet sunan beş organizasyonla bir bakım anlaşması vardır. Tarifeler, sosyal kademelidir ve sizden sorumlu olan kurumdan soruşturulur. Bilgi alabileceğiniz adres ve telefon numaraları: Tel.: +43 316 872-6421 veya www.graz.at/sozialamt GRAZ BELEDİYESİ GERİATRİ SAĞLIK MERKEZİ Graz Geriatri Sağlık Merkezi’nde (Geriatrische Gesundheitszentren der Stadt Graz, kısaca GGZ) birinci sınıf tıbbi ve bakım hizmeti sunulur: örneğin günlük klinik, acil geriatri servisi/ remobilizasyon, geriatik ambulans servisi,

Danışma SeniorInnenreferat der Stadt Graz Graz Belediyesi Yaşlılar Bölümü Stigergasse 2, 3. kat, 8020 Graz

ÇALIŞMA SAATLERI: Pazartesi–Cuma 8 dan12.30 kadar +43 316 872-6390, 6391, 6392, 6393 www.graz.at/seniorInnen

Foto: iStockphoto © nico_blue

intermediate care servisi (acil hastahane bakımı sonrası geçici bakım olanağı), tıbbi geriatri, demans hastaları için memorial klinikler, ölümcü hastalar için devamlı veya günü birlik için hospiz hizmeti, bakım çerçevesinde yaşam hizmetleri, Rosenhain ve Geidorf yaşlılar merkezi bakım evlerinde ve de bakım evlerinin konsilyar hizmetlerinde kısa veya uzun vadeli bakım. Yeni bakım evleri ve Rosenhain’da yaşlı ruh sağlığı hizmetleri kurulmaktadır. Son yıllarda GGZ’in bakım evleri ve klinikleri tadilat gördü veya yeniden yapıldı. Graz Belediyesi’nin Geriatri Sağlık Merkezi genellikle orta ve ağır derecede bakıma ihtiyacı olan 60 yaşın üzerindeki tüm Avusturya ve AB vatandaşlarına bakım sunar. Hangi bakım alanında hastaya yer verileceğine dair bir çok mesleklerden (doktor, uzman bakım personeli, terapist) oluşan bir ekip karar verir. Bakım

Danışma Geriatrische Gesundheitszentren der Stadt Graz (GGZ) Belediyesi Geriatri Sağlık Merkezi Graz Albert-Schweitzer-Gasse 36, 8020 Graz Hastalar ve Ikamet edenler icin Kayit + 43 316 7060-1111 [email protected] Ihtiyaclari karsilama hakinda bilgilendirme Bürosu +43 316 7060-1150 [email protected] www.ggz.graz.at

Sozialamt der Stadt Graz – Graz belediyesi Sosyal Yardım Kurumu Referat für Heimzuzahlungen Ev Giderleri Ek Ödeme Bölümü Schmiedgasse 26, 2 Kat, 8010 Graz

ÇALIŞMA SAATLERI: 8.00 dan 12.30 kadar +43 316 872-6350

91

XII

YAŞLILAR

masrafları (bakım parasının miktarına bağlı olarak) değişebilir. Geriatri bakımı ile ilgili bütün sorularınızı Bakım Sunuları Danışma’ya sorabilirsiniz. Tel: Perşembe:14.00–17.00 saatleri arası. Şahsi görüşmeler için randevu alınız. EK ÖDEMELER Bir hastanın maaşı veya sahip olduğu mülkiyet bakım evinde (Steiermark Eyaleti onaylı) kalma masrafları için yeterli değildir, bu yüzden sosyal yardım desteği verilmektedir. KOŞULLAR: Hastanın asli ikametgahı Graz olmalıdır. Bunun ile ilgili bilgileri Graz Belediyesi Sosyal Yardım Kurumu’ndan (Sozialamt der Stadt Graz) alabilirsiniz. Bakım çerçevesinde yaşam hizmetleri (bir kaç yaşlının beraberce bir evde yaşaması) için de ek bir ödeme olasıdır – bunun için işletmecinin Graz yönetimiyle bir anlaşması olmalı. Evde bakım masrafları sosyal kademelidir. İNDIİRIMLER YAŞLILAR KARTLARI Graz Hatları 60 yaş üzere olan erkeklere ve kadınlar indirimli aylık, yarım yıllık veya yıllık kart sunar. Bilet fiyatı, kişinin aldığı brüt emekli maaşa bağlıdır. Biletler, (Mobilitätszentrum), Jakoministraße 1. adresinden alınmaktadır. GRAZ SOSYAL KARTI MOBİLİTESİ Graz Belediyesi Sosyal Yardım Dairesi’nde düzenlenen Sosyal Kart ile (detayları Sos92

yal Bölümü’nde bulabilirsiniz) Graz Sosyal Kartı Mobilitesi’ne hak kazanılır. Sosyal Kart Mobilitesi’ni Graz Ulaşım Hattı Mobilite ve Satış Merkezi’nde tedarik edebilirsiniz (Jakoministrasse 1). Kart 50 Euro’dur (Schlossbergbahn ile 60 Euro). Kart düzenlendiği günden itibaren 1 yıl geçerlidir ve devredilmemektedir. Başvuru için yeni çekilmiş bir vesikalık fotoğraf getiriniz. Graz Sosyal Kart Mobilitesi düzenlendiği gün Sosyal Kartınız geçerli olmak zorunda! Yaşlılar Kartları ve Graz Sosyal Kartı Mobilitesi, her gün mesai saatinin başlangıcından sonuna kadar geçerlidir. DEMIRYOLLARI AVANTAJ KARTI (ÖBB-VORTEILSCARD VEYA ÖSTERREİCH CARD) Avusturya Devlet Demir Yollari Emeklilere indirimli yolcu bileti vermektedir.Bunun icin Avustiurya-Otobüs-Tren (Avusturya Carti) lazim,bu karti almak icin Avusturya daki bütün Tren garlarinda ve Jakoministrasse 1 de bulunan Mobil Merkezinden basvurabilirler. BİRLEŞİM TARİFELERİ (VERBUNDTARİF) 61 yaşını doldurmuş bireyler otobüs, tramvay ve tren biletlerinde 1 ila 5 saatlik ve 24 saatlik biletleri Steiermark çapındaki birleşim tarifesinden % 40 indirimli alabilirler. Hak belgesi olarak ÖBB Vorteilscard (ÖSTERREİCHcard) geçerlidir.

YAŞLILAR İÇİN EVLER Sosyal Yardımlaşma Kurumu, yaşlılar için uygun döşenmiş, ortalama 370 daireyi sunabilir. Bunun için dilekçe veren kişilerin, ikametgahlarının Graz’da olması lazım ve de emekli olmaları gerekir, diğer şartlar ise örneğin; mobilite sınırlamalarına uymaları gerekir Detaylı bilgiler: Sosyal Yardım Kurumu, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Bölümü (Referat für Sozialarbeit des Sozialamtes). Tel. +43 316 872 63 44.

sosyal konularla ilgili hizmet vermektedir. Adres: Schmiedgasse 26, Tel.: +43 316 872-6344. BAKIM VE YURTLAR HAKKINDA BİLGİ İlgisi olanlar her ayın ilk çarşambası evde tıbbi bakım ve bakım evine yerleştirme konuları üzerine profesyonel ve detaylı bilgileri saat 9:00 ila 16:00 arası Amtshaus Schmiedgasse 26, 1. Kat, 142 oda numarasından edinebilirsiniz. Kayıt için Tel.+43 316 872-6421.

MAAŞ DENKLEŞTIRME ZAMMI Emekli maaşınız az ise denkleştirme zammı için başvurabilirsiniz. Detaylı bilgileri Emeklilik Sigortası Kurumu’ndan öğrenebilirsiniz. Denkleştirme zammı alan kişiler, ilaç reçetesi vergisinden, radyo-televizyon vergisinden ve de E-Card parasından muaf tutulmaktalar. BAKIM ÜCRETİ Avusturya’da bir kişinin bedensel, zihinsel ya da psikolojik bir rahatsızlığı varsa, en az altı ay sürecek gibi görünüyorsa ve de aylık 60 saatten fazla bir bakıma ihtiyacı varsa, bazı şartları yerine getirdikten sonra bakım ücretini almayı hak eder. Yedi tane bakım ücreti aşaması vardır. Emeklilik Sigortası Kurumu’na bir dilekçe verilmeli, emekli maaşı alınmıyorsa başvuru, Steiermark Eyalet Hükümeti’nde (Steiermärkische Landesregierung, Hofgasse 12, 8010 Graz) yapılmalıdır. Daha sonra eve bir doktor gider ve ihtiyaç duyulan bakım şeklini tespit eder. Aile hekiminiz sizi bu konuda bilgilendirir. SOSYAL YARDIMLAŞMA KURUMU DANIŞMANLIK HİZMETİ Sosyal Yardımlaşma Kurumu Danışmanlık Hizmeti, bütün yaşlı kişilere Pazartesi – Cuma 8:00 ila 15:00 saatleri arası yaşlılıkla ve de genel

Danışma Mobilitäts- und Vertriebscenter Mobilite Merkezi Jakoministraße 1, 8010 Graz +43 316 887-4224 [email protected] www.holding-graz.at/linien

Sozialamt der Stadt Graz Graz belediyesi Sosyal Yardım Kurumu Referat für Sozialarbeit, Beratung Schmiedg. 26, Giris Rauberg, Zi. 38 ÇALIŞMA SAATLERI: Pazartesi–Cuma 8.00–12.30 kadar +43 316 872-6344 [email protected]

93

XIII

ACİL VE KRİZ ZAMANLARINDA YARDIM Ev ile İlgili

Sağlık Ärztenotdienst Acil Doktor 141

Telefonseelsorge Telefonde Piskolojik Destek 142

Apotheken-Notruf Acil Eczane 14 55

Zahnärztlicher Notdienst Acil Disci +43 316 385 8 32 81 (ab 16 Uhr)

Vergiftungs-Zentrale Zehirlenme Merkezi +43 1 40 64 343

Landeskrankenhaus-Universitätsklinikum (LKH) – Devlet Hastanesi Ünüveriste Kilinigi +43 316 385-0

LKH-West – Devlet Hastanesi -Bati +43 316 5466-0

Unfallkrankenhaus Kaza Hastanesi +43 316 505-0

Rotes Kreuz – Kirzil Hac +43 5 01 44 5 0

Rotes Kreuz Krankentransport Kizil Hac Hasta Nakli 14 8 44

Vergiftungs-Notruf Zehirlenme-Acil Cagri +43 1 40 64 343

94

Sağlık Kinderärztlicher mobiler Notdienst Acil mobil cocuk Doktoru +43 316 69 15 12

Baby-Hotline LKH Graz Devlet Hastanesi Graz Bebek Danisma Hatti +43 316 385-7450

Önemli Telefon Numaraları Euro-Notruf Avrupa Acil Cagri 112

Feuerwehr –Itfaye 122

Polizei – Polis 133

Rettung – Ambulans 144

Gehörlosen-Notruf Duyma Engeliler icin Acil Cagri per SMS: +43 800 133 133 [email protected] +43 800 133 133

DIGER ACIL CAGRI: Landeswarnzentrale/ Wasserrettung Ulusal Uyari Merkezi/ Su baskinindan Kurtarma 130

Bergrettung Dagdan Kurtarma 140

Gas-Notruf – Gaz Acil Arama

INHALT DES NOTRUFS: Wer ruft an? Wo ist es passiert?

Was ist passiert? Wieviele Verletzte?

128

Holding Graz Wasserversorgung Holding Graz Su Isleri +43 316 887-0

Energie Graz Gas, Fernwärme Graz Elektirik ve Gaz, Merkezi Isitma +43 316 8057-0

Güvenlik Polizeidirektion und Stadtpolizeikommando Graz Graz Emniyet Müdürlügü ve Sehir Polis Komamdosu +43 5 91 33 65 0

Landespolizeidirektion Devlet Emniyet Müdürlügü +43 059 133 60 0

Berufsfeuerwehr Graz Allg. Auskünfte, Vermittlung Graz Profesyonel Itfayeciler Genel Bilgilendirme, Baglanti kurma +43 316 872-5858

Frauenhelpline – Kadinlara Yardim Hatti +43 800 222 555

Kinder-Notruf “Rat auf Draht“ Cocuklar icinAcil Cagri“Telefonda Tavsiye“ 147

Opfer-Notruf – Kurban Servisi +43 800 112 112

Ordnungswache Graz – Graz Bekcilik +43 316 872-2266

Ev ile İlgili Stromnetz Graz Entstördienst Graz Elektirik Ariza Hatti +43 316 9395-0

Kanalverstopfung-Hotline Kanalizasyon -Danisma Hatti 24-Stunden-Hotline +43 316 887-7272

Araba Arıza Pannenruf ÖAMTC Arac Ariza Acil ÖAMTC 120

Pannenruf ARBÖ Arac Ariza Acil ARBÖ 123

Evcil Hayvanlar Tierärzte-Notdienst – Acil Veteriner +43 316 68 11 18

Tierrettung der Feuerwehr Hayvan Kurtarma Itfayesi +43 316 872-5888, Notruf 122

Tierrettung der Arche Noah Arche Noah Hayvan Kurtarma

+43 316 42 19 42 (gün icinde) +43 676 55 08 943 (18.00-8.00 saatleri arasinda, hafta sonlari ve tatil günleride 24.saat ulasabilirsiniz) www.archenoah.at

95

XIII

ACİL VE KRİZ ZAMANLARINDA YARDIM

Danışma Frauenwohnheim der Stadt Graz Graz Belediyesi Kadın Sığınma Evi Hüttenbrennergasse 41, 8010 Graz Kayit: 8 den 18 kadar +43 316 872-6491

Männerwohnheim der Stadt Graz Graz Belediyesi Erkek Sığınma Evi Rankengasse 24, 8020 Graz Kayit: 8 den 18 kadar +43 316 872-6481

Frauenhelpline

+43 800 222 555

Opferambulanz

ACIL

+43 664 84 38 241 (0-24 kadar)

Kinder- und Jugendanwaltschaft Çocuk ve Gençlik Avukatlık Bürosu Paulustorgasse 4, 3 Kat, 8010 Graz ÇALIŞMA SAATLERI: Pazartesi, Carsamba ve Persembe 9 dan 15, Sali 13 den 15,Cuma 9 dan12.30 kadar

Arche 38 ‒ 18 yasini doldurmus evsiz insanlar icin danismanlik, Evsiz Erkekler icin gece konaklama ve ihtiyaclarini karsilama

+43 316 877-4921 www.kinderanwalt.at

Eggenberger Gürtel 38, 8020 Graz

Yardim Organizasyonlari ile ilgili detayli bilgiye „Cocuklar ve Gencler“yada „Esit Muamele &Katilim“bölümünde bulabilirsiniz.

+43 316 80 15 730 [email protected] www.caritas-steiermark.at

Gewaltschutzzentrum Şiddete Karşı Koruma Merkezi Granatengasse 4, 2 Kat, 8020 Graz ÇALIŞMA SAATLERI: Pazartesi-Persembe 8 den 16 , Cuma 8 den 13 kadar +43 316 77 41 99 wochentags bis 22 Uhr [email protected] www.gewaltschutzzentrum-steiermark.at

Frauenhaus Graz Kriz durumunda Kadinlar ve cocuklari icin koruma saglayan kurumlar

ACIL

+43 316 42 99 00 (0-24 kadar)

Männerberatung Graz

Verein für Männer- und Geschlechtertehmen

Erkekler için Danışma Bürosu

Dietrichsteinplatz 15, 8. Stock, 8010 Graz ÇALIŞMA SAATLERI: Pazartesi ve Carsamba 10 dan 12, Sali ve Persembe 16 dan 18 kadar +43 316 83 14 14 [email protected] www.maennerberatung.at

Notschlafstelle für Jugendliche “Schlupfhaus“ der Caritas Gencler icin Acil Konaklama Mühlgangweg 1, 8010 Graz

Kayit: 18 den 9 kadar Danismanlik: Sali–Cuma 9 dan 11 kadar +43 316 48 29 59 www.caritas-steiermark.at

96

EVSİZ İNSANLAR İÇİN YARDIM Evsiz insanlar, bir konaklama yeri bulabilirler, ev ve iş aramada onlara yardımcı olacak danışmanlıklar vardır, kişisel hadiselerde Graz Kadın ve Erkek Sığınma Evleri Arche 38 ile gençler için olağan dışı durumlarda konaklama yerleri. ŞİDDETE MARUZ KALANLAR İÇİN YARDIM Avusturya’da aile içinde şiddete maruz kalan çocuk ve kadınlara önem verilmektedir. Polis, olasılıkları göz önüne alarak aile içindeki şiddete müdahale eder. Şiddete uğrayan çocuk ve kadınlara destek veren bir çok kurum vardır. Siz veya çocuğunuz tehlike içindeyse veya yaralandıysanız, tehdit edildiğinizi hissediyorsanız, hemen polisi arayınız. Telefon 133! Polis gelinceye kadar kendinizi ve çocuğunuzu güvenli bir yere (böyle bir olanağınız varsa) saklayınız. Bir odaya kilitleyiniz veya bir komşunuza gidiniz. ANONİM DOĞUMLAR/ BEBEK KAPAKLAR ÇOCUĞUYLA YAŞAMASI MÜMKÜN OLMAYAN ANNELERIN IKI OLASILIĞI VARDIR: • Anonim doğum hastanede olursa: Kadın (Anne) kendi ismini veya diğer kimlik bilgilerini vermek zorunda değildir. Doğumdan sonra çocuk esirgeme kurumu çocuğun velayetini üstlenir ve olabildiğince erken bir şekilde bebek evlat edinmek isteyen bir aileye verilir. • Doğmuş olan çocuk anonim doğum bölümüne teslim edilmek istenirse: Bebek Kapağı Graz LKH Hastanesi Doğum Klinik’in dış tarafındadır (Auenbruggerplatz 18). Bebek, oraya bırakılır bırakılmaz hemen doktorlar tarafından bakılır

ve olabildiğince erken bir şekilde evlatlık edinmek isteyen bir aileye verilir. Bilgi İletişim Hattı: 0800 83 83 83 GÜVENLI ŞEHIR PLANI & DEFI-APP Graz Belediyesi’nin etkileşimli güvenli şehir planı bize bir klik sesiyle polisin, itfaiyenin, ambulansların, eczanelerin ve de hastanelerin bulundukları yerleri göstererek önemli bilgiler vermektedir. Ayrıca Defi-App bağlantısıyla Graz’daki bütün defibrillatörlerin yerleri tespit edilerek çağrılabilmektedir. Ayrıca gece eve giderken yolda korktuğunuzda arayabileceğiniz gece bekcileri bulunmaktadır. Telefon Numarasi0316 8722277 (cuma, cumartesi ve tatil günleri öncesi saat 22’den 3’e kadar arayabilirsiniz). Detaylı bilgi için www.sicherheit.graz.at adresine bakabilirsiniz.

Danışma Caritas Steiermark +43 316 8015-0 oder +43 316 8015-300 www.caritas-steiermark.at

Kayıp Verlust von Kreditkarten Mastercard Diners Club Visa Card

0800 07 06 138 +49 (69) 900 150 135, 136 0800-200-288

Verlust von Bankomatkarten aus Österreich: 0800 204 8800 aus dem Ausland: +43 1 204 8800

Fundbüro der Stadt Graz +43 316 872-2390

97

XIV

BİLMENİZ GEREKEN DİĞER ŞEYLER

DİNLER Graz’da, Din Kurulu tarafindan tanınan bir çok dine mensup insanlarla ve bu din guruplarına bağlı sayıları az olan dini cemaatlerle birlikte dini maneviyat cemaatleri bulunmaktadır. Graz Belediyesi Din Kurumu‘nun en önemli isteği, diyalog içerisinde birlikte çalışarak barışcıl bir yaşam sürmek. Bütün yurttaşlar Din ve Kültür Diyaloğunda buluşmaya ve destek almaya davet edilmekteler. 2006 yılında Graz Belediyesi Çeşitli Dinler Kurulu hayata geçirildi ve kurul, Belediye Başkanı tarafından gerektiğinde danışman heyet olarak çağrılmaktadır. Kurulun, katolik, protestan, metodist, rum-ortadoksu, müslüman, yahudi ve budist dinlerinden oluşan yedi önemli temsilcisi vardır. ZORUNLU ASKERLİK HİZMETİ Avusturya’da erkek vatandaşlar için zorunlu askerlik hizmeti 17 ila 50 yaş arası yapılmaktadır. Avusturya vatandaşı olan her gencin 17 yaşından sonra askerlik yoklamasına gitmesi mecburidir. Yoklamada, askerlik hizmeti için tıbbi ve psikolojik yeterlik tespit edilmektedir. Ayrıca, bu hizmeti silahla yapmak istemeyenler, yani sivil hizmeti yapmak isteyenlerin de yoklamaya gitme mecburiyetleri vardır. Askerliğe uygun görülen biri (sivil hizmeti yapmak istemiyorsa) askerlik hizmetine çağrılır. Geçici olarak askerlik yapmaya uygun olmayanlar bir süreden sonra tekrar askerlik yoklamasına çağrılırlar. “Askerlik yapmaya uygun olmayanlar” ne askerlik hizme98

tine ne de sivil hizmete (12 ay) veya kalkındırma yardım hizmeti çağrılırlar. Askerlik hizmeti altı ay sürmektedir. Askerlik yapmaya yükümlü olanlar 35 yaşına kadar askerlik hizmetine alınabilirler. Sivil hizmet dokuz ay sürmektedir ve bir çok farklı kurumda askerlik görevi tamamlanmaktadır. Yurtdışında, askerlik yerine yapılan bir mesleki hizmet, sivil hizmete bir alternatifdir (12ay) veya kalkındırma yardım hizmeti (2 yıl). Detaylı Bilgiler: www.bundesheer.at EVCİL HAYVANLAR/ TEHLİKELİ HAYVANLAR Hayvanları koruma ve rahat ettirme, Avusturya Hayvanları Koruma Kanunu’nda yer almaktadır. Hayvanlara eziyet etmek (normal ve elektrikli tasma takmak, bir zincire bağlamak, kulağını veya kuyruğunu kesmek ve kısaltmak, tırnaklarını ve dişlerini çekmek), sebepsiz yere öldürmek ve de herhangi bir yere bırakmak yasaktır. Bir hayvana sahip olmak isteyen birisi bu hayvanın türüne göre ihtiyaçlarını, yerleşimini, beslenmesini,bakımını ve de hastalık ya da yaralanma durumunda veteriner tarafından bakımını sağlamak zorundadır. Kamusal alanlarda hayvan satışları yasktır. Kendinize yeni köpek aldığınızda belirli koşullar altında bir sene içerisinde köpege baka bildiğinizi ispatlayan belge almalısınız (kayıt işlemleri için Veteriner İşleri Dairesi’ne başvurunuz). Köpek bakımı vergiye tabiidir. Bir tane köpek

Foto: Graz Tourismus © Harry Schiffer

için köpek vergisi (güncelleme 1.1.2017) şu an yılda 60 € tutarındadır. Buna eklenen her bir hayvan için ayriyetten 90 € alınır. Köpek vergisi Belediye Vergileri Dairesi’nden belirlenir ve senede bir kere en geç 15 Nisan tarihine kadar ödenmelidir. Köpek öldüğünde veya başkasına verildiğinde bu durum bir ay içerisinde Belediye Vergileri Dairesi’ne bildirilmek zorundadır. Başkasına verilen köpeklerin

yeni sahiplerinin adı ve adresi bildirilmelidir. Yeni kayıt yapma veya değişiklikleri bildirme konusunda sorumsuz davrananlar ceza alma riskindedir! Bazı yabani hayvanlar özel kişiler tarafından bakılabilir (örneğin sürüngenler, amfıbiler ve bazı kuşlar) ve bu durum Graz Belediyesi‘nin Veteriner Dairesi’ne bildirilmelidir. Tehlikeli hayvanların bakımı Veteriner Dairesi tarafın99

XIV

BİLMENİZ GEREKEN DİĞER ŞEYLER

dan onaylanmak zorundadır! Eğer üreme için hayvan bakıyorsanız, bu işe girişmeden önce bu durumu Veteriner Dairesi’ne bildirmek zorundasınız. Küçük ve tehlikesiz hayvanlar otobüslere ve tramvaylara alınabilirler – uygun taşıma sepetlerinde. Köpekler için ağızlık ve gezdirme ipinin takılması zorunludur. Köpek gezdirme alanları ve köpek dışkısını toplama poşetlerinin olduğu 350den fazla yerler hakkında bilgi için www.graz.at/haustiere adresine bakınız. Bir köpek köpek rozetiyle size sığınırsa, Pazartesi-Cuma 7:00 ila 14:00 saatleri arası +43 316 8872-3440 veya 3444 telefon numarasından Yerel Vergiler Bölümü’nü, bu saatler dışında da +43 316 872-5888 telefon numarasından itfaiyeyi 122 her saat de arayabilirsiniz. Köpeğin rozetindeki numaradan sahibi bulunabilir. Yardıma ihtiyacı olan bir hayvan için Graz İtfaiyesi Hayvan Kurtarma’yı arayınız: +43 316 872-5888. Avusturya’da beslenen bütün köpekler, bir mikroçiple işaretlenirler. Köpek, kedi veya dağ gelinciği gibi hayvanlarla seyehat veya gezmeye çıkacağınız zaman hayvanlara veteriner tarafından boyunlarının sol tarafına yerleştirilen bir mikroçipin olması gerekmektedir. Çipin, bir merkez bilgi bankasında kayıtlı bir kodu vardır ve bu kodla hayvanın sahibi kolayca bulunabilmektedir, hayvanın kaybolması gerekir. Ayrıca, veteriner tarafından başvurulan veteriner resmi seyehat belgesi ile evcil hayvan 100

kimliğinin olması gerekmektedir. Bazi ülkeler için ek muayeneler yaptırmak gerekmektedir. Bir hayvan öldüğü zaman veterinerinizin yanında bırakabilirsiniz. Veya hayvanın ölüsünü (en fazla 30 kilo) Graz Belediyesi Ölü Hayvan Toplama Yeri’ne (Lagergasse 158, mezbaha girişi mur nehri tarafı) götürebilirsiniz.

Danışma Tierärztenotdienst Hafta sonlari ve Tatil günlerinin yani sira günlük 19-7 kadar +43 316 681118

Tierfriedhof Pirka +43 316 68 31 62 +43 664 20 49 633 www.steirischer-tierfriedhof.at

Tierkrematorium Steiermark, Landscha +43 699 10 54 09 11 +43 699 11 62 44 79 www.tierkrematorium.at

Franz von Assisi Tierbestattung, Graz +43 800 22 00 43 www.tierbestattung.at

Foto: Joel Kernasenko

Danışma Referat für Veterinärangelegenheiten der Stadt Graz – Belediyesi Veteriner İşleri Bölümü Lagergasse 132, 8020 Graz ÇALIŞMA SAATLERI: Pazartesi–Cuma günleri 8 den 12 kadar +43 316 872-3281 [email protected] www.graz.at ‒ Leben in Graz ‒ Haustiere

Abteilung für Gemeindeabgaben Yerel Vergiler Bölümü Schmiedgasse 26, 1 Kat, 8010 Graz

ÇALIŞMA SAATLERI: Pazartesi cuma günleri 8 den 12.30 kadar +43 316 872-3444 [email protected]

Tierrettung der Grazer Berufsfeuerwehr

+43 316 872-5888 ACIL 122

Landestierschutzverein für Steiermark Grabenstraße 113, 8010 Graz +43 316 68 42 12 [email protected] www.landestierschutzverein.at

Tierheim “Aktiver Tierschutz ‒ Arche Noah“ Neufeldweg 211, 8041 Graz +43 316 42 19 42 0 [email protected] www.archenoah.at

101

XIV

ADRESLER

Abfall- und Umweltberatung der Stadt Graz – Belediyesi Cöp ve Cevre Danismanligi Schmiedgasse 26, 8011 Graz +43 316 872-74388 www.umwelt.graz.at

Abteilung für Bildung und Integration – Eğitim ve Bütünleşme Bölümü

Keesgasse 6, 8011 Graz +43 316 872-7474 +43 664 60 872-7445 Danisma Hatti [email protected] www.graz.at

Abteilung für Gemeindeabgaben Yerel Vergiler Bölümü Belediye Hizmet Binasi, Schmiedgasse 26, 1 kat, 8011 Graz +43 316 872-3402 [email protected]

Abteilung für Verkehrsplanung Trafik Planlama ve Destek Dairesi Europaplatz 20, 7 Kat, 8020 Graz +43 316 872-2881 [email protected] www.graz.at/verkehrsplanung

Afro-Asiatisches Institut Afrika, Asya ve Latin Amerika öğrencileri İletişim Merkezi Leechgasse 24, 8010 Graz +43 316 32 44 34 [email protected] www.aai-graz.at

alpha nova Engelliler, Entegrasyon gibi konularda yardımcı olan bır kurum Idlhofgasse 63, 8020 Graz 102

ARGE Jugend gegen Gewalt und Rassismus – Şiddet ve ırkçılığa karşı gençlik

+43 316 72 26 22 [email protected] www.alphanova.at

Amt der Stmk. Landesregierung Eyalet Hükümeti Abteilung 3, Paulustorgasse 4, 8010 Graz +43 316 877-2084 [email protected] www.verwaltung.steiermark.at

Amt für Jugend und Familie Aile ve Gençlik Dairesi Kaiserfeldgasse 25, 8011 Graz +43 316 872-3199 www.familie.graz.at, www.kinder.graz.at [email protected]

Referat für Offene Kinder- und Jugendarbeit – 18 yaş arası çocukların kişisel gelişimlerine katkıda bulunan, toplumda kendilerine güvenen bireyler olarak yer edinmelerini sağlayan kurum Kaiserfeldgasse 25, 8011 Graz +43 316 872-3191

Ärztlicher Dienst – Aile ve Gençlik Dairesi Hekimlik Hizmeti Keesgasse 6/2. Stock, 8011 Graz +43 316 872-4622 [email protected] www.graz.at

Arbeiterkammer Steiermark Graz Çalışma Odası Hans-Resel-Gasse 8-14, 8020 Graz +43 5 77 99 0 [email protected] www.akstmk.at

Karmeliterplatz 28, 8010 Graz +43 316 90 370-101 +43 316 90 370-105 [email protected] www.argejugend.at

AMS Arbeitsmarktservice – Is ve Isci Bulma Kurumu AMS AMS Graz West und Umgebung Graz AMS Batı ve Çevresi

Niesenbergergasse 67–69, 8020 Graz +43 316 70 80

AMS Graz Ost – AMS Graz-Doğu Neutorgasse 46, 8010 Graz +43 316 70 82

Berufsinformationszentrum (BIZ) Meslek Edindirme Bilgi Merkezi Neutorgasse 46, 8010 Graz +43 316 70 82 803 [email protected] / www.ams.at

AMS AusländerInnenfachzentrum Niesenbergergasse 67-69, 8020 Graz ÇALIŞMA SAATLERI: Pazartesinden Persembeye kadar 7.30 dan 15.30 kadar, Cuma gunu 7.30 dan 13 kadar +43 316 70 80 0 +43 316 70 80 590 [email protected], www.ams.at

Antidiskriminierungsstelle Steiermark Anti ayrimcilik Bölümü Andritzer Reichsstraße 38, 8045 Graz, 8010 Graz +43 316 71 41 37 [email protected] www.antidiskriminierungsstelle.steiermark.at

ARGE Jugend gegen Gewalt und Rassismus – ARGE Gençlik Şiddete ve Irkçılığa Karşı Karmeliterplatz 2, 8010 Graz +43 316 90 370 101 [email protected], www.argejugend.at

Ärztekammer für Steiermark Steiermark Tabibler Odası

Kaiserfeldgasse 29, 8010 Graz +43 316 8044-0 [email protected], www.aekstmk.or.at

Ärztlicher Bereitschaftsdienst/ Ärztenotdienst – Nöbetçi doktorlar Marburger Kai 51, 8010 Graz +43 316 71 92 01 oder 141

Atempo Engellilere Hizmet Veren Kurum Heinrichstraße 145, 8010 Graz +43 316 81 47 16 0 [email protected] www.atempo.at

bbs – Beschäftigungsbetriebe Steiermark – Bireylere ve Genclere Calisma imkani saglayan Kurum Keesgasse 3, 2. Stock, 8010 Graz [email protected]

Beauftragter der Stadt Graz für Menschen mit Behinderung Graz Belediyesi Engelliler Vekili Mag. Wolfgang Palle Herrengasse 3, 8010 Graz +43 650 66 92 650 [email protected]

Bestattung Alpha

Conrad-von-Hötzendorf-Straße 151 +43 316 81 94 00 (0 dan 24 kadar) [email protected] www.alpha-bestattungen.at

Bestattung PAX

Alte Poststraße 371, 8055 Graz +43 50 19 96 766 (0 dan 24 kadar) www.pax.at

Bestattung Pius

Petersgasse 49, 8010 Graz +43 316 83 50 00 [email protected] www.bestattung-pius.at

103

XIV

ERfA

ADRESLER

Bestattung Wolf

Karlauer Straße 16-18, 8020 Graz +43 066 071 007 10 [email protected] www.erfa-graz.at

Theaterkasse – Tiyatro gişe

Triester Straße 164, 8055 Graz +43 316 26 66 66 [email protected] www.bestattung-wolf.com

Kaiser-Josef-Platz 10 +43 316 8000 [email protected] www.ticketzentrum.at

Bestattung Holding Graz Holding Graz Defin

Bürgerinnenamt – Yurttaşlık Dairesi

Grazbachgasse 44-48, 8010 Graz +43 316 887-2800 (0 dan 24 kadar) [email protected] www.holding-graz.at/bestattung

BFI – Berufsförderungsinstitut Steiermark Meslek Destekleme Kurumu Mariengasse 24 Paula-Wallisch-Strase 8 Eggenberger Allee 15 +43 316 05 72 70 0 www.bfi-stmk.at

bit – best in training

Kärntner Straße 311, 8054 Graz +43 316 28 55 50 0 [email protected] www.bit.at

Bildungsnetzwerk Steiermark Steiermark Eyaleti Egitim Dairesi Niesenbergergasse 59, 8010 Graz +43 316 82 13 73 [email protected]

Bühnen Graz/Theater Holding Graz Graz Sahneleri/ Graz Holding Tiyatro Gleisdorfer Gasse 10 A, 8010 Graz 43 316 8008-0 [email protected] www.buehnen-graz.com www.theaterholding.at

104

Amtshaus, Schmiedgasse 26, 3. Stock, 8011 Graz +43 316 872-5201

Caritas Steiermark Caritas Steiermark Yardım Kuruluşu Grabenstraße 39, 8011 Graz +43 316 8015-0 [email protected] [email protected] www.caritas-steiermark.at

Caritas Marienambulanz – Sağlık Sigortası Olmayan Kişiler İçin Yardım

Mariengasse 24, Giris Kleiststr. 73 8020 Graz +43 316 8015-351 [email protected] marienambulanz.caritas-steiermark.at

Caritas Schlupfhaus – Caritas’ın gençlere acil durumlarda konaklamayı sağladığı ev Mühlgangweg 1 (Fröhlichgasse nin kösesinde, 34 numarali Otobusle Seifenfabrik duraginda iniliyor) +43 316 48 29 59 [email protected]

DANAIDA

Bildung und Treffpunkt für Frauen Kadınlara okuma-yazma, Almanca vs.kursları veren kurum Marienplatz 5, 8020 Graz +43 316 71 06 60 [email protected] www.danaida.at

Energieberatung des Umweltamtes der Stadt Graz Schmiedgasse 26/4, 8010 Graz +43 316 872-4302 [email protected] www.umwelt.graz.at

ETC Graz – Avrupa İnsan Hakları Demokrasi Araştırma ve Uygulama Merkezi Elisabethstraße 50B, 8010 Graz +43 316 380-1533 [email protected] www.etc-graz.at

FEE – Ehrenamtsbörse der Stadt Graz Kaiserfeldgasse 25 | 8011 Graz +43 664 88 130 888 [email protected]

Finanzamt Graz – Stadt Graz Vergi Dairesi

Conrad-von-Hötzendorf-Straße 14–18, 8010 Graz +43 316 881-538 www.bmf.gv.at www.finanzonline.bmf.gv.at

Frauengesundheitszentrum Kadın Sağlık Merkezi Joanneumring 3, 8010 Graz +43 316 83 79 98 [email protected] www.fgz.co.at

Frauenhaus Graz

Notruf +43 316 42 99 00 (24 saat boyunca)

Frauenservice Graz/Servicestelle für Frauen – Graz Kadın Hizmetleri Lendplatz 38, 8020 Graz +43 316 71 60 22 [email protected] www.frauenservice.at

Frauenwohnheim der Stadt Graz Graz Belediyesi Kadın Sığınma Evi Hüttenbrennergasse 41, 8010 Graz +43 316 872-6491

Friedensbüro Graz Graz Barış Bürosu

Keesgasse 6, Girisde sagda, 8010 Graz +43 316 872-2180 [email protected] www.friedensbuero-graz.at

Gebäudemanagement

Schillerplatz 4, 1. Stock, 8011 Graz +43 316 872-5432 +43 316 872-5489 [email protected]

Gemeindewohnungen/ Wohnungsmanagement

Schillerplatz 4, 3 Kat, 8011 Graz +43 316 872-5413 Belediye Evleri +43 316 872-5444 kosulsuz Belediye Evleri +43 316 872-5409 [email protected]

Geriatrische Gesundheitszentren der Stadt Graz (GGZ) – Belediyesi Geriatri Sağlık Merkezi Graz Albert-Schweitzer-Gasse 36, 8020 Graz +43 316 7060-0 [email protected] www.ggz.graz.at

Gesundheitsamt der Stadt Graz Graz Belediyesi Sağlık İşleri Dairesi Amtshaus, Schmiedgasse 26, 2 Kat, 8010 Graz +43 316 872-3202 [email protected] www.graz.at

Gewaltschutzzentrum Şiddete Karşı Koruma Merkezi Granatengasse 4, 2 Kat, 8020 Graz +43 316 77 41 99 [email protected]

105

XIV

IBOBB-Café

Danışma, Beratung, Orientierung für Bildung und Beruf – Meslek ve Egitim icin Bilgilendirme, Danismanlik ve Yönlendirme servisi

ADRESLER

GIS – Gebühren Info Service des ORF – ORF Radyo-TV Vergi Kurumu

+43 316 90 370 160 [email protected] www.hazissa.at



Holding Graz

+43 810 00 10 80 (Service Hotline) Montag bis Freitag, 8 bis 21 Uhr Samstag 9 bis 17 Uhr [email protected] www.gis.at Basvuru formlarini Graz sehri Servis Merkezinden de elde edebilirsiniz.

Gleichbehandlungsanwaltschaft Regionalbüro Steiermark Eşit Muamele Avukatlık Yerel Bürosu

Kundenservice-Center der Energie Graz Graz Belediyesi Altyapı Müşteri Hizmetleri Merkezi Andreas-Hofer-Platz 15, 8010 Graz +43 316 80 57-1857 www.energiegraz.at

Keesgasse 6, 8011 Graz +43 316 872-7445, 7446, 7447 [email protected]

Ikemba – Entegrasyon, eğitim ve iş konularında yardımcı olan bir kurum Burggasse 4, 8010 Graz +43 316 22 81 13 [email protected] www.ikemba.at

Integrationsreferat der Stadt Graz Graz Belediyesi Entegrasyon Bölümü

Europaplatz 12, 8020 Graz +43 316 72 05 90 [email protected] www.gleichbehandlungsanwaltschaft.at

Wasserwerkgasse 9–11, 8045 Graz +43 316 887-7272 [email protected] www.holding-graz.at/wasserwirtschaft

Keesgasse 6, 8010 Graz +43 316 872-7481 [email protected] www.graz.at/integration www.menschenrechtsstadt.graz.at

Gleichbehandlungsbeauftragte der Stadt Graz – Graz Belediyesi Eşit Muamele Görevlileri

Holding Graz Linien

ISOP – Schulsozialarbeit

Dreihackengasse 49, 8020 Graz +43 664 53 79 934

GPS ‒ Grazer Parkraumservice Graz Park Yeri Hizmetleri Jakominigürtel 20/1, 8010 Graz +43 316 872-7565 [email protected] [email protected] www.parken.graz.at

Graz Tourismus Danışma Graz Turizm Danışma Herrengasse 16, 8010 Graz +43 316 80 75-0 [email protected] www.graztourismus.at

Hazissa – Fachstelle für Prävention

Cinsel şiddetin önüne geçme konusunda genç kızlara ve erkeklere yardım eden kurum

Karmeliterplatz 2, 8010 Graz 106

Holding Graz Wasserwirtschaft

Jakoministraße 1, 8010 Graz +43 316 887-4224 [email protected] www.holding-graz.at/linien

Holding Graz Abfallwirtschaft Recyclingcenter – Geri Dönüşüm Merkezi

Dogal cöp ve Atik cöp bidonlarini almak icin dilekce verin, siparis edin/degistirin: Cöp Vergisi Sturzgasse 16, 8020 Graz +43 316 887-7272 +43 316 887-7117 www.holding-graz.at MESAI SAATLERI: Pazartesi Cuma günleri 7 den 17, Cumartesi, Pazar ve Tatil günleri 8 den 18 kadar

tim-Service-Center

Steyrergasse 116, 8020 Graz (Pazartesi Cuma günleri 8 den 18 kadar acik) +43 316 887-4755 [email protected] www.tim-graz.at

Innovative Sozialprojekte GmbH Yeniliğe Açık Sosyal Projeler Kurumu Dreihackengasse 2, 8020 Graz +43 316 76 46 46 [email protected], www.isop.at

Jugend am Werk

Öğrenme zorluğu çekme, aile içerisinde sorunlar, çıraklık eğitimi konularında çocuklara ve gençlere yardım eden kurum Lendplatz 35, 8020 Graz +-43 50 79 00 10 00 [email protected] www.jaw.or.at

Kinderbüro Steiermark Steiermark Çocuk Bürosu Karmeliterplatz 2, 8010 Graz +43 316 90 370 180 [email protected] www.kinderbuero.at

Kinder- und Jugendanwaltschaft Çocuk ve Gençlik Avukatlık Bürosu

+43 316 877-4921 www.kinderanwalt.at

Kindermuseum/Çocuk Müzesi “FRida & freD“ Friedrichgasse 34, 8010 Graz +43 316 872-7700 [email protected] www.fridaundfred.at

KinderParlament Graz Graz Çocuk Parlamentosu Karmeliterplatz 2, 8010 Graz +43 650 833 666 3 [email protected] www.kinderparlament.at

Koordinierungsstelle Steiermark AusBildung bis 18 (inkl. Übergang Schule-Beruf) – Steiermark Eyaleti egitim Kordine Merkezi

Team Styria Werkstätten GmbH Radetzkystraße 31, Kapi 1, Gris kat, 8010 Graz +43 664 80 295-6001 [email protected]

Kulturamt – Kültür Dairesi

Stigergasse 2, 2 Kat, 8020 Graz +43 316 872-4900 [email protected], www.kultur.graz.at

Kundenservice-Center der Energie Graz Graz Enerji servis Merkezi

Andreas-Hofer-Platz 15, 8010 Graz MESAI SAATLERI: Paczartesi, Sali, Carsamba ve Cuma 7.30 dan 15 kadar Persembe 7.30 dan 18 kadar +43 316 80 57 18 57 www.energiegraz.at

LandeskrankenhausUniversitäts-klinik (LKH) Eyalet Hastanesi Üniversite Klinikleri Auenbrugger Platz 1, 8036 Graz +43 316 385-0

Paulustorgasse 4, 8010 Graz

107

XIV

ADRESLER

Landeskrankenhaus Graz-West Göstinger Straße 22, 8020 Graz +43 316 5466-0

LandesLudothek Oyun Kültürü ve Pedagojik Oyunlar Karmeliterplatz 2, 8010 Graz +43 316 90 370 251 [email protected], www.ludovico.at

Landespolizeidirektion Steiermark Führerscheinangelegenheiten Parkring 4, 8010 Graz +43 59 133 60 62 11

Landesschulrat Steiermark

Körblergasse 23, Postfach 663, 8011 Graz +43 50 24 83 45 [email protected], www.lsr-stmk.gv.at

Landestierschutzverein für Steiermark

Grabenstraße 113, 8010 Graz +43 316 68 42 12 [email protected] www.landestierschutzverein.at

Lebenshilfen Soziale Dienste GmbH Öğrenme zorluğu çekme, aile içerisinde sorunlar, çıraklık eğitimi konularında çocuklara ve gençlere yardım eden kurum

Conrad-von Hötzendorf-Straße 37a, 8010 Graz +43 316 71 55 06 [email protected] www.lebenshilfe-sd.at

Lerncafé Don Bosco

Südbahnstraße 100, 8020 Graz

Logo – JUGEND.INFO! Gençler için bilgi ve danışmanlık hizmeti Karmeliterplatz 2, 8010 Graz 108

Mietzinszuzahlungsreferat Kira yardimi Dairesi

+43 316 90 370 90 [email protected], www.logo.at

Mafalda – Genç kadınlara ve kızlara yardım eden kurum Arche Noah 11, 8020 Graz +43 316 33 73 00 [email protected] www.mafalda.at

Mädchenzentrum JAM – JAM Kız Merkezi Arche Noah 9–11 +43 316 33 73 00-15 [email protected] www.mafalda.at/jam

Männerberatung Graz

Verein für Männer- und Geschlechtertehmen Erkekler için Danışma Bürosu Dietrichsteinplatz 15, 8. Stock, 8010 Graz +43 316 83 14 14 [email protected] www.maennerberatung.at www.vmg-steiermark.at

Männerwohnheim der Stadt Graz Graz Belediyesi Erkek Sığınma Evi Rankengasse 24, 8020 Graz +43 316 872-6481

Mieterschutzverband Österreichs Avusturya Kiracıları Koruma Derneği Sparbersbachgasse 61, 8010 Graz +43 316 38 48 30 [email protected] www.mieterschutzverband.at

Mietervereinigung Steiermark Steiermark Kiracı Haklarını Koruma Derneği Feuerbachgasse 1, 8020 Graz +43 50 195 43 00 [email protected] www.mietervereinigung.at

Merkez Evrak Kabul Bolumu: Pazartesi-Cuma gunleri 7 den 15 kadar Giriste Parterre INFO-Point Mietzinszuzahlung/4 Stock. Sali Cuma 8 den 12 kadar +43 316 872-5423 +43 316 872-5409 [email protected]

MigrantInnenbeirat der Stadt Graz Graz Belediyesi Göçmenler Meclisi

Keesgasse 6, Girisde sagda, Zimmer 6, 8010 Graz +43 316 872-2191 [email protected] www.graz.at/migrantinnenbeirat

Mobilitäts- und Vertriebscenter Mobilite Merkezi Jakoministraße 1, 8010 Graz +43 316 887-4224 [email protected] www.mobilzentral.at www.holding-graz.at

NEUSTART Steiermark – yeni bir başlangiç için Arche Noah 8–10, 8020 Graz +43 316 82 02 34 [email protected] www.neustart.at

Next Liberty – Theater für junges Publikum – Genç Seyirciler İçin Tiyatro Kaiser-Josef-Platz 10, 8010 Graz +43 316 8000 www.nextliberty.com

NIL – Kunstraum + Café

Interkulturelles Jugend-, Kunst- und Kommunikationszentrum Nil Café Uluslar arasi Genclik –Sanat ve Iletisim Merkezi Lazarettgasse 5, 8020 Graz +43 316 67 10 41 [email protected], www.nil.mur.at

Odilieninstitut Görme Engelliler Enstitüsü Leonhardstraße 130, 8010 Graz +43 316 322 667 0 [email protected] www.odilien.at

ÖGB Region Graz Graz Sendikalar Birliği

Karl-Morre-Straße 32, 8020 Graz +43 316 70 71 [email protected] www.oegb.at

OMEGA

Transkulturelles Zentrum für psychische und physische Gesundheit und Integration; OMEGA-Dolmetschpool – Sağlık ve Entegrasyon Konularında Yardımcı olan Kurum, Tercüman ekibiyle Albert-Schweitzer-Gasse 22, 8020 Graz +43 316 77 35 54 0 [email protected] www.omega-graz.at

Österreichischer Integrationsfonds Avusturya Entegrasyon Fonu Integrationszentrum Steiermark Entegrasyon Merkezi Reitschulgasse 19, 8010 Graz +43 316 84 17 20 [email protected] www.integrationsfonds.at

ÖZIV – Österreichischer Zivil-Invalidenverband Avusturya Sivil Malullük Birliği Triester Straße 388–390, 8055 Graz +43 316 82 33 46 [email protected] www.oeziv-steiermark.org

PERIPHERIE Toplumsal Cinsiyetler arası Eşitlik Enstitüsü

Schwimmschulkai 6, 2. Stock, 8010 Graz +43 660 73 16 200 [email protected] www.peripherie.ac.at

109

XIV

ADRESLER

Recyclingcenter “Sturzplatz“ der Holding Graz – Graz Belediyesi Geri Dönüşüm Merkezi “Sturzplatz“

SAB – Schul- und Ausbildungsberatung Okul ve Eğitim Danışma

Sturzgasse 16, 8020 Graz +43 316 887-7272 [email protected] www.holding-graz.at/abfallwirtschaft

Referat Barrierefreies Bauen der Stadt Graz – Graz Belediyesi Engelsiz Şehir Tasarım Dairesi

Schlichtungsstelle Wohnungs­ angelegenheiten – Ev Yardimlariyla ilgili Sorunlarin Takip edildigi yer

Referat für BürgerInnenbeteiligung Belediyesi Yurttaş Katılım Bölümü Rathaus, 1 Kat, Hauptplatz 1, 8011 Graz +43 316 872-3530 [email protected]

Referat Frauen & Gleichstellung der Stadt Graz – Graz Belediyesi Kadınlar ve Eşit Haklar Bölümü Kaiserfeldgasse 17, 1. Kat, 8011 Graz +43 316 872-4671  [email protected] www.graz.at/frauen

Referat für Veterinärangelegenheiten der Stadt Graz – Belediyesi Veteriner İşleri Bölümü Lagergasse 132, 8011 Graz +43 316 872-3281 [email protected]

Rosalila PantherInnen Annenstraße 26, 8020 Graz +43 316 36 66 01 [email protected] www.homo.at 110

Referat für Behindertenhilfe Engelliler için Yardım Bölümü

Servicestellen Stadt Graz Graz Hizmet Merkezi Hizmet Yeri

Referat für Heimzuzahlung Ev Giderleri Ek Ödeme Bölümü

Stigergasse 2, 3 Kat (D3), 8020 Graz +43 316 872-6390, 6391, 6392

Grillparzerstraße 26, 8010 Graz +43 316 68 93 10 [email protected] www.ausbildungsberatung.at www.maturawasnun.at

Europaplatz 20, 8011 Graz +43 316 872-3508 [email protected] www.barrierefrei.graz.at

SeniorInnenreferat der Stadt Graz Graz Belediyesi Yaşlılar Bölümü

Merkez Evrak Kabul yeri: Pazartesi-Cuma 7 den 15 kadarParterre INFO-Point Schlichtungssstelle4/Kat Sali ve Cuma 8 den 12 kadar +43 316 872-5424 +43 316 872-5409 [email protected]

Schlupfhaus

Mühlgangweg 1 (Fröhlichgasse nin kösesinde, 34 numarali Otobusle Seifenfabrik duraginda iniliyor), 8010 Graz +43 316 48 29 59 [email protected] www.caritas-steiermark.at

Schuldnerberatung Graz Graz Borçlu Danışma Bürosu Annenstraße 47, 8020 Graz +43 316 37 25 07 [email protected] www.schuldenberatung.at

Schulzahnambulatorien der Abteilung für Bildung und Integration Eğitim ve Entegrayon Bölümü Okul Diş Sağlığı Ayakta Tedavi Nibelungengasse18, Brucknerstr. 51, Keesgasse +43 316 872-7025, 7035, 7455

Servicestelle Schmiedgasse 26

Belediye Hizmet Binasinin ana giris kapisindan girince Zemin katda ÇALIŞMA SAATLERI: Montag und Mittwoch von ­ 7 bis 17 Uhr, Dienstag, Donnerstag und Freitag von 7 bis 13 Uhr. +43 316 872-6690 [email protected]

Hizmet Yeri Andritzer Reichsstraße 38 +43 316 872-6620

Hizmet Yeri Bahnhofgürtel 85 1. Stock (in der “Annenpassage“) +43 316 872-6630

Hizmet Yeri Conrad-von-Hötzendorf-Straße 104 (Ostbahnhof) +43 316 872-6680

Hizmet YeriKärntner Straße 411 +43 316 872-6650

Hizmet Yeri St. Peter-Hauptstraße 85 +43 316 872-6670

Hizmet Yeri Stiftingtalstraße 3 +43 316 872-6600

SIQ!

Sport | Integration | Qualifikation Spor | Entegrasyon | Kalifikasyon Caritas Campus, Mariengasse 24, 8020 Graz +43 676 880 15-345, 666 [email protected] www.caritas-steiermark.at

Sozialamt der Stadt Graz – Graz belediyesi Sosyal Yardım Kurumu

+43 316 872-6432 [email protected]

+43 316 872-6350 [email protected]

Referat für Mindestsicherung und Sozialhilfe/ Sosyal Yardım ve Asgari Sigorta Bölümü +43 316 872-6313, 6368 [email protected]

Referat für Sozialarbeit Schmiedgasse 26, Giris Kapisi Raubergasse de, 8011 Graz +43 316 872-6344, 6349

Sozialministeriumservice Landesstelle Steiermark

Babenbergerstraße 35, 8020 Graz +43 316 70 90 www.bundessozialamt.gv.at

Sozialservicestelle des Landes Steiermark – Steiermark Eyaleti Sosyal Hizmetler Yeri Hofgasse12, 8010 Graz +43 316 877-5454 +43 800 20 10 10 HOTLINE

Sozialtelefon des Bundesministeriums für Arbeit, Soziales und Konsumenten­schutz Is, sosyal ve Tüketiciyi korumak icinFederal Bakanligin sosyal Telefonu +43 800 20 16 11

Schuldnerberatun Graz Graz Borc Danismanligi

Annenstraße 47, 8020 Graz +43 316 37 25 07 [email protected] www.schuldenberatung.at

Schmiedgasse 26, 2 ve 3 Kat, 8011 Graz +43 316 872 6402 www.graz.at/sozialamt

111

XIV

Tierrettung Grazer Berufsfeuerwehr Graz İtfaiyesi Hayvan Kurtarma

ADRESLER

Sportamt

Stadion Graz-Liebenau, Stadionplatz 1 (Zemin Kat), 8011 Graz +43 316 872-7878 [email protected] www.graz.at/sportamt

Stadtbibliothek – Sehir Kütüphanesi

+43 316 872-5888, Acil 122

Straßenamt – Karayolları Dairesi Bauamtsgebäude Bauamtsgebäude, Europaplatz 20, 4 ve 5 Kat, 8020 Graz +43 316 872-3601 [email protected] www.graz.at

Kernstockgasse 28, 8020 Graz +43 316 872-4970 +43 316 872-800 (Hotline) +43 316/872 4969 [email protected] www.stadtbibliotek.graz.at

Parkgebührenreferat Park Yeri İşletme Bölümü

Standesamt – Evlendirme Daires

Steirischer Landesverband

Startpunkt Deutsch – Almanca Baslangic Noktasi

Plabutscher Straße 63 (Giris Batida), 8051 Graz +43 316 68 02 71 [email protected], www.stlvgv.at

Joanneumring 6, 8011 Graz +43 316 872-5152

Reitschulgasse 19, 8010 Graz +43 43 316 8417-20 [email protected] www.startpunktdeutsch.at

Steiermärkischer Blindenund Sehbehindertenverband Steiermark Görme Engelliler Birliği Augasse 132, 8051 Graz Hotlinge “Blindlinge“ +43 800 20 20 71 +43 316 68 22 40 [email protected] www.stbsv.info

Steiermärkische Gebietskrankenkasse – Steiermark Sağlık Sandığı Josef-Pongratz-Platz 1, 8010 Graz +43 316 8035-0 www.stgkk.at

112

Keesgasse 6, 8010 Graz +43 316 872-6565 parkgebü[email protected] www.graz.at/parken

der Gehörlosenvereine im österreichischen Gehörlosenbund

TARA

Kadın ve Kızları Cinsel Şiddetten Koruma, Terapi Hizmetleri Haydngasse 7, EG, 8010 Graz +43 316 31 80 77 [email protected], www.taraweb.at

Tartaruga – Gençlere yardımcı olan kurum Ungergasse 23, 8020 Graz +43 50 79 00 32 00 [email protected] www.jaw.or.at

Tierheim

“Aktiver Tierschutz ‒ Arche Noah“ Hayvan Barınağı Neufeldweg 211, 8041 Graz +43 316 42 19 42 0 [email protected]

Unfallkrankenhaus Graz (UKH) Graz İlk Yardım Hastanesi Göstinger Straße 24, 8020 Graz +43 316 505-0

Urania

Burggasse 4, 1. Stock, 8010 Graz +43 316 82 56 88 0 [email protected] www.urania.at

Volkshochschule Steiermark Steiermark Halk Eğitim Merkezi Hans-Resel-Gasse 6, 8020 Graz +43 5 77 99-0 www.vhsstmk.at

Wirtschaftskammer Steiermark Steiermark Ticaret Odası Körblergasse 111–113, 8021 Graz +43 316 601-203 www.wko.at

Kurucu Servisi +43 316 601-600 [email protected] www.gruenderservice.at

Weichenstellwerk Graz Dil ve Hayat Okulu Steyrergasse 114, 8010 Graz +43 677 61 43 92 81

INFO POINT

Schillerplatz 4, Gris kat, 8011 Graz Dilekce ve Belgelerin verildigi Merkez Büro Pazartesi –Cuma 7.den 15 kadar Anahtar Teslimati: Pazartesi-Cuma 7 den 13 kadar Giris Kat INFOPOINT

Apartman Yönetimiyle görüsmeden once Biklet alinmali Sali ve Cuma saat 7 den 9 kadar Tiefparterre (max.60 Ticket/Tag) +43 316 872-5402 oder -5403 +43 316 872 [email protected]

Zebra

Interkulturelles Beratungs- und Therapie­zentrum mit Anlaufstelle AST Kültürlerarası Danışma ve Terapi Merkezi AST Başvuru Merkeziyle Granatengasse 4, 3. Stock, 8020 Graz +43 316 83 56 30 [email protected] [email protected] www.zebra.or.at

Zentrum Integriert Studieren

Universitätsplatz 3, Parterre, 8010 Graz +43 316 380-2225 [email protected] www.integriert-studieren.uni-graz.at

ZIS – Sprachheilschule

Brockmanngasse 119, 8010 Graz +43 316 872-6725 +43 664 60 872-6725 www.spz.at

WOIST

Wohnungsinformationsstelle der Stadt Graz – Konut Danışma Yeri, Konut Meseleleri

Schillerplatz 4, 8011 Graz +43 316 872-5450 [email protected] www.graz.at

113

Mesto

mojeg

a živl

jenja |S

lowenis ch

Città della mia vita|Ita

lienisch

Die Stadt meines Lebens | Deutsch | Dari/Farsi isch, Kroatisch,

ota |Bosn Grad mog živ Orasul vietii

mele |Rumänisch

Город моей жизни |Russisch rosa | Ungar

Életem vá

isch

La ville de ma vie |Franz

ösisch

me |Albanisch

Qyteti i jetës si

Сан дахаран Г1ала | Tschetschenisch

|Arabisch

isch

it c e h T

Engl | e lif y m y of Hayatimin

Sehri | Türkisc

h

ивот |Bulgarisch

яж Градът на мо

Serbisch