Projekt 31.03.2006r. Godz. 14.45 USTAWA z dnia ...................... 2006 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw 1), 2)

Art. 1. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.3)) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 2 w ust.1 dodaje się pkt 3 w brzmieniu: „3) inne, niż wymienione w pkt 1, osoby posiadające obywatelstwo polskie i posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które nie ukończyły 18 roku życia albo są w okresie ciąży, porodu i połogu, na zasadach i w zakresie określonym dla ubezpieczonych.”; 2) w art. 5: a) po pkt 11 dodaje się pkt 11a w brzmieniu: „11a) lek specjalistycznego stosowania - produkt leczniczy przeznaczony do stosowania wyłącznie w zakresie świadczeń specjalistycznych przepisywany 1),

Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawę z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawę z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawę z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej, ustawę z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ustawę z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi, ustawę z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, ustawę z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne, ustawę z dnia 6 grudnia 2002 r. o świadczeniu usług ratownictwa medycznego oraz ustawę z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych 2) Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia Dyrektywy Rady 89/105/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. (Dz. Urz. WE L 040 z dnia 11 lutego 1989 r. s. 8) 3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 94, poz. 788, Nr 132, poz. 1110, Nr 138, poz. 1154 i Nr 157, poz. 1314, Nr 164, poz. 1366, Nr 169, poz. 1411, Nr 179, poz. 1485 i Nr 164, poz. 1366.

1/128

świadczeniobiorcy przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, zgodnie ze wskazaniami i kryteriami medycznymi, na zasadach określonych w ustawie;", b) po pkt 15 dodaje się pkt 15a w brzmieniu: „15a)

migracja

ubezpieczonych

-

korzystanie

przez

ubezpieczonych

zarejestrowanych w danym oddziale wojewódzkim Funduszu ze świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych przez świadczeniodawców mających umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z innymi oddziałami wojewódzkimi Funduszu lub nabywanie przez ubezpieczonych zarejestrowanych w danym oddziale wojewódzkim Funduszu leków, bezpłatnie, za opłatą ryczałtową albo za częściową odpłatnością, w aptekach działających na terytorium innych oddziałów wojewódzkich Funduszu;”, c) pkt 32 otrzymuje brzmienie: „32) przepisy o koordynacji - przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie udzielania rzeczowych świadczeń zdrowotnych, określone w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych i ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie i rozporządzeniu Rady (EWG) nr 574/72 z dnia 21 marca 1972 r. w sprawie wykonywania rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych i ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie oraz rozporządzeniu Rady (WE) nr 859/2003 z dnia 14 maja 2003 r. rozszerzającym przepisy rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i rozporządzenia (EWG) nr 574/72 na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi przepisami wyłącznie ze względu na ich obywatelstwo oraz decyzje wydane na podstawie przepisów powyższych rozporządzeń;”, d) w pkt 41 lit. c otrzymuje brzmienie: „c)

państwową jednostkę budżetową, o której mowa w art. 22 ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, Nr 169, poz. 1420 oraz z 2006 r. Nr 45, poz. 319) tworzoną i 2/128

nadzorowaną przez Ministra Obrony Narodowej, ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub Ministra Sprawiedliwości, posiadającą w strukturze organizacyjnej ambulatorium, ambulatorium z izbą chorych lub lekarza podstawowej opieki zdrowotnej "; 3) w art. 7 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) przekazywanie powiatowi informacji o realizowanych na terenie gminy programach zdrowotnych;”; 4) art. 10 otrzymuje brzmienie: „Art. 10.1. Do zadań wojewody w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy w szczególności: 1) ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej na terenie województwa; 2) ocena realizacji zadań z zakresu administracji rządowej realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego; 3) przekazywanie ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, do dnia 15 grudnia bieżącego roku, rocznych informacji o zrealizowanych w danym roku programach zdrowotnych oraz planowanych na rok następny. 2. Informacje o programach zdrowotnych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 8 pkt 2, art. 9 pkt 2 i ust. 1 pkt 3, zawierają w szczególności: 1) nazwę programu zdrowotnego; 2) określenie jednostki samorządu terytorialnego opracowującej, wdrażającej, realizującej i finansującej program zdrowotny; 3) rodzaj i zakres świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w ramach programu. 3. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, sposób przekazywania informacji o programach zdrowotnych oraz wzór dokumentu zawierającego te informacje, biorąc pod uwagę zakres zadań określonych w ust. 1.”; 5) w art. 11: a) w ust. 1 pkt 9 otrzymuje brzmienie:

3/128

„9) przedkładanie Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej do dnia 31 sierpnia roku następnego sprawozdania rocznego z działalności Funduszu przygotowanego w trybie, o którym mowa w art. 187.”, b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a – 1f w brzmieniu: „1a. Minister właściwy do spraw zdrowia oblicza średnie koszty, o których mowa w art. 94 i art. 95 rozporządzenia Rady (EWG) nr 574/72, uwzględniając rachunek określony w ust. 1c. 1b.

Zakład

Ubezpieczeń

Społecznych,

Kasa

Rolniczego

Ubezpieczenia

Społecznego, Główny Urząd Statystyczny, organy administracji rządowej, organy jednostek samorządu terytorialnego, świadczeniodawcy oraz inne instytucje udzielają nieodpłatnie informacji koniecznych do obliczeń, o których mowa w ust. 1a. 1c.

Zakład

Ubezpieczeń

Społecznych,

Kasa

Rolniczego

Ubezpieczenia

Społecznego, organy administracji rządowej, organy jednostek samorządu terytorialnego, świadczeniodawcy oraz inne instytucje udzielają nieodpłatnie Głównemu Urzędowi Statystycznemu informacji koniecznych do sporządzenia Narodowego Rachunku Zdrowia, o którym mowa w przepisach o statystyce publicznej. 1d. Na potrzeby obliczenia średnich kosztów, o których mowa w ust. 1a, przez świadczenia opieki zdrowotnej udzielane w ramach systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego należy rozumieć wszystkie świadczenia opieki zdrowotnej, których koszt został poniesiony przez jednostki należące do sektora finansów publicznych, wymienione w przepisach o finansach publicznych.”, c) w ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) zatwierdzanie sprawozdania finansowego Funduszu po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw zdrowia oraz przedkładanie sprawozdania wraz z opinią ministra właściwego do spraw zdrowia Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej do dnia 30 czerwca roku następującego po roku, którego to sprawozdanie dotyczy.”; 6) art. 13 otrzymuje brzmienie:

4/128

„Art. 13. 1. Leki, wyroby medyczne i środki pomocnicze są wydawane osobom w okresie ciąży, porodu i połogu, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, o ile są związane z ciążą, porodem i połogiem. 2. Świadczenia opieki zdrowotnej: 1)

udzielane świadczniobiorcom, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3, finansowane są z budżetu państwa,

2)

o których mowa w art. 12 pkt 1 – 5, finansowane są z: a) budżetu państwa - w przypadku świadczeniobiorców, o których mowa w art. 2 ust 1 pkt 2 i 3, b) Funduszu - w przypadku ubezpieczonych

- chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. 3. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb finansowania z budżetu państwa świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. a, uwzględniając zasady i sposób wydatkowania środków publicznych.”; 7) w art. 15: a) w ust. 2: - pkt 13 otrzymuje brzmienie: „13) świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze;", - po pkt 13 dodaje się pkt 13a w brzmieniu: „13a) opiekę paliatywną i hospicyjną;”, b) w ust. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) wykaz i zakres udzielania świadczeniobiorcom oraz osobom uprawnionym do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji świadczeń wysokospecjalistycznych, które są finansowane z budżetu państwa z części pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia;”; 8) w art. 21: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Listy oczekujących na udzielenie świadczenia podlegają okresowej, co najmniej raz w miesiącu, ocenie:

5/128

1)

zespołu oceny przyjąć powołanego przez świadczeniodawcę, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej - w przypadku szpitali;

2)

kierownika zakładu opieki zdrowotnej - w przypadku zakładów udzielających świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej.",

b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: „2a. W przypadku, gdy zespół oceny przyjęć działa przy publicznym zakładzie opieki zdrowotnej, rada społeczna, o której mowa w art. 44 b ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, może wyznaczyć do zespołu

oceny

przyjęć

swojego

przedstawiciela

posiadającego

wykształcenie medyczne i niebędącego zatrudnionym w tym zakładzie.”, c) w ust. 4 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie: „4. Do zadań zespołu oceny przyjęć oraz kierownika zakładu opieki zdrowotnej należy przeprowadzanie oceny list oczekujących na udzielenie świadczenia pod względem:”; 9) w art. 23 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Świadczeniodawca, o którym mowa w art. 20 ust. 1, przekazuje co miesiąc, oddziałowi wojewódzkiemu Funduszu, właściwemu ze względu na miejsce udzielenia świadczenia, informację zawierającą: 1)

liczbę oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej;

2)

średni czas oczekiwania na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej;

3)

numer PESEL świadczeniobiorcy oczekującego na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, a w przypadku gdy świadczeniobiorcy nie nadano tego numeru, rodzaj i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość.";

10) w art. 25: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Prezes Funduszu wydaje ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej do świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji, zwanej dalej „osobą uprawnioną”, przedstawiciela

na

wniosek

ustawowego

ubezpieczonego, lub

małżonka,

osoby

uprawnionej,

instytucji

właściwej

ich lub

6/128

łącznikowej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)

-

stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zwanych dalej „podmiotem uprawnionym”, zgodę na kontynuację leczenia lub badań diagnostycznych

w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w

państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w przypadkach o których mowa w art. 22 ust. 1 lit. b i art. 55 ust. 1 lit. b rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, uwzględniając przesłanki określone w art. 22 ust. 2 zdanie 1 i art. 55 ust. 2 zdanie 1 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71.”, b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a – 2c w brzmieniu: „2a. Prezes Funduszu wydaje ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej, na wniosek podmiotu uprawnionego, zgodę na przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w przypadkach, o których mowa w art. 22 ust. 1 lit. c i art. 55 ust. 1 lit. c rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, uwzględniając przesłanki określone w art. 22 ust. 2 zdanie 2 i art. 55 ust. 2 zdanie 2 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71. 2b. Prezes Funduszu wydaje ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej, na wniosek podmiotu uprawnionego, zgodę na przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym niż to, które zostało pierwotnie wskazane we wniosku, o którym mowa w ust. 2a, lub w państwie nie będącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem

członkowskim

Europejskiego

Porozumienia

o Wolnym Handlu (EFTA) – stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w przypadku, gdy świadczenia opieki zdrowotnej ratujące

7/128

życie nie mogą być przeprowadzone w tym państwie członkowskim, które pierwotnie zostało wskazane we wniosku podmiotu uprawnionego, o którym mowa w ust. 2a. 2c. Decyzja Prezesa jest ostateczna. Przepis art. 110 stosuje się odpowiednio.”, c) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu, określi, w drodze rozporządzenia: 1) tryb składania i rozpatrywania wniosku o kontynuację leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju, o których mowa w ust. 2, 2) wzór wniosku, o którym mowa w pkt 1 - mając na względzie dobro ubezpieczonego lub osoby uprawnionej.”, d) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu: „3a. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu określi, w drodze rozporządzenia: 1) tryb składania i rozpatrywania wniosku o leczenie lub badania diagnostyczne poza granicami kraju, o których mowa w ust. 2a i 2b; 2) wzór wniosków, o których mowa w pkt 1 - mając na względzie dobro ubezpieczonego lub osoby uprawnionej oraz zasadność i skuteczność takiego leczenia lub badania poza granicami kraju.”, e) ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu i Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, sposób i kryteria

ustalania

świadczenia

opieki

dopuszczalnego zdrowotnej,

czasu

oczekiwania

uwzględniając

aktualną,

na

wybrane

opartą

na

potwierdzonych dowodach naukowych, wiedzę i praktykę medyczną, kierując się potrzebą właściwej realizacji art. 22 ust. 2 i art. 55 ust. 2 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71.”; 11) w art. 26 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Minister właściwy do spraw zdrowia może, na wniosek świadczeniobiorcy, osoby uprawnionej, ich przedstawiciela ustawowego lub małżonka, skierować świadczeniobiorcę lub osobę uprawnioną do przeprowadzenia poza granicami

8/128

kraju leczenia lub badań diagnostycznych, których nie przeprowadza się w kraju, kierując się niezbędnością udzielenia takiego świadczenia w celu ratowania

życia

lub

poprawy

stanu

zdrowia

świadczeniobiorcy,

zasięgnięciu opinii konsultanta krajowego właściwego

po

w danej dziedzinie

medycyny.”; 12) w art. 34 dodaje się ust. 4-6 w brzmieniu: „4. Zaopatrzenie w leki specjalistycznego stosowania przysługuje świadczeniobiorcy na podstawie recepty wystawionej przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego upoważnionego do wystawiania takich recept w umowie zawartej między świadczeniodawcą a Funduszem. 5. Umowa, o której mowa w ust. 4, zawiera w szczególności: 1) imię i nazwisko lekarza upoważnionego, o którym mowa w ust. 4, oraz nazwę leku do przepisywania którego lekarz jest upoważniony; 2) numer prawa wykonywania zawodu lekarza upoważnionego, o którym mowa w ust. 4. 6. W przypadku, gdy dany lek jest stosowany w więcej niż jednym wskazaniu, umowa, o której mowa w ust. 4, określa również wskazanie."; 13) w art. 36: a) ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Leki nieposiadające pozwolenia na dopuszczenie do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i sprowadzone z zagranicy na warunkach i w trybie określonych w art. 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne mogą być wydawane po wniesieniu przez świadczeniobiorcę opłaty ryczałtowej za opakowanie jednostkowe, pod warunkiem wyrażenia zgody na refundacją leku przez Prezesa Funduszu, który uwzględnia w szczególności jego skuteczność kliniczną, bezpieczeństwo i cenę w porównaniu do leków posiadających pozwolenie na dopuszczenie do obrotu na

terytorium

Rzeczypospolitej

Polskiej

o

tym

samym

wskazaniu

terapeutycznym.", b) po ust. 4 dodaje się ust. 4a-4e w brzmieniu:

9/128

„4a. Prezes Funduszu może wyrazić zgodę na refundację leku, o którym mowa w ust. 4, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia wystąpienia przez świadczeniobiorcę o refundację tego leku. 4b. Wystąpieniem o refundację leku, o którym mowa w ust. 4, jest złożenie przez świadczeniobiorcę potwierdzonego przez ministra właściwego do spraw zdrowia zapotrzebowania, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne. 4c. Świadczeniobiorca, w terminie 14 dni od dnia otrzymania odmowy zgody na refundację, może wystąpić, do Prezesa Funduszu, z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Przepisy ust. 4a i 4b stosuje się odpowiednio. 4d. Wniosek, o którym mowa w ust. 4c, zawiera: 1) imię i nazwisko świadczeniobiorcy; 2) adres zamieszkania świadczeniobiorcy; 3) numer PESEL świadczeniobiorcy, a w przypadku gdy świadczeniobiorcy nie nadano tego numeru - rodzaj i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość; 4) nazwę leku; 5) uzasadnienie wniosku. 4e. Do wniosku, o którym mowa w ust. 4c, dołącza się zapotrzebowanie, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne,

zawierające

odmowę

zgody

Prezesa

Funduszu

na

refundację.", c) ust. 6 otrzymuje brzmienie: „ 6. Wykazy, o których mowa w ust. 5 pkt 1, są aktualizowane nie rzadziej niż co 90 dni, o ile wpłynął co najmniej jeden kompletny wniosek, o którym mowa w art. 39 ust. 1."; 14) po art. 36 dodaje się art. 36a - 36d w brzmieniu: „Art. 36a. 1. Świadczeniobiorcom może zostać sfinansowane leczenie lekami poza wskazaniami do stosowania zawartymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne, zwane dalej „leczeniem lekiem poza wskazaniami do 10/128

stosowania”, jeżeli dotychczas zastosowane wszystkie dostępne metody lecznicze finansowane ze środków publicznych nie są skuteczne lub ich skuteczność nie jest wystarczająca. 2. Leczenie lekiem poza wskazaniami do stosowania jest prowadzone przez świadczeniodawców będących zakładami opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, na wniosek lekarza udzielającego świadczeń w tych zakładach. 3. Leczenie lekiem poza wskazaniami do stosowania można rozpocząć, jeżeli: 1) konsultant krajowy we właściwej dziedzinie medycyny wyda pozytywną opinię w sprawie prowadzenia leczenia; 2) Prezes Funduszu wyda zgodę na sfinansowanie leczenia biorąc pod uwagę: a) opinię, o której mowa w pkt 1, b) możliwości płatnicze Funduszu. 4. Do zgody, o której mowa w ust. 3 pkt 2, nie stosuje się art. 110. 5. Pozytywną opinię, o której mowa w ust. 3 pkt 1, konsultant krajowy we właściwej

dziedzinie

medycyny

wydaje

wyłącznie

wtedy,

gdy

spodziewana korzyść lecznicza ma istotne znaczenie dla ratowania życia świadczeniobiorcy, a przewidywane osiągnięcie tej korzyści oraz celowość i sposób przeprowadzania leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania są zasadne w świetle aktualnego stanu wiedzy medycznej. Art. 36b. 1. Prezes Funduszu prowadzi ewidencję spraw dotyczących leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania.

11/128

2. W ramach ewidencji, o której mowa w ust. 1, Prezes Funduszu gromadzi i przetwarza, w szczególności, następujące dane: 1) dotyczące

osoby,

u

której

zastosowano

leczenie

lekiem

poza

wskazaniami do stosowania: a) imię i nazwisko, b) datę urodzenia, c) płeć, d) numer PESEL, e) adres zamieszkania; 2) jednostkę chorobową, w której zastosowano leczenie lekiem poza wskazaniami do stosowania; 3) imię i nazwisko lekarza wnioskującego o zastosowanie leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania wraz z jego numerem prawa wykonywania zawodu lekarza, określonego w odrębnych przepisach; 4) nazwę świadczeniodawcy, w którym mowa w art. 36a ust. 2; 5) nazwę, dawkę i postać zastosowanego leku; 6) okres trwania leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania; 7) informację o wynikach leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania. Art. 36c. 1. Świadczeniobiorca, który ma być poddany leczeniu lekiem poza wskazaniami do stosowania, musi być uprzednio poinformowany o celach, sposobach i warunkach przeprowadzania tego leczenia, a także o spodziewanych korzyściach leczniczych, ryzyku leczenia oraz o sytuacjach, w których możliwe jest przerwanie stosowania leczenia, w tym w szczególności o sytuacjach, w których natychmiastowe przerwanie leczenia mogłoby spowodować niebezpieczeństwo dla jego życia lub zdrowia. 2. Do podjęcia leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania wymagana jest pisemna zgoda świadczeniobiorcy. W przypadku niemożności wyrażenia pisemnej zgody, za równoważne uważa się wyrażenie zgody złożonej ustnie w obecności co najmniej dwóch pełnoletnich świadków. Zgoda powinna być odnotowana w dokumentacji medycznej.

12/128

3. Podjęcie leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania w przypadku niepełnoletniego

świadczeniobiorcy

dopuszczalne

jest

tylko

za

zgodą

jego

przedstawiciela ustawowego. Przepisy ust. 2 stosuje się odpowiednio. 4. Lekarz prowadzący leczenie lekiem poza wskazaniami do stosowania ma obowiązek przerwać je, jeżeli w czasie jego trwania wystąpi zagrożenie dla życia lub zdrowia świadczeniobiorcy przewyższające spodziewane korzyści lecznicze. Art.36d. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej i Prezesa Funduszu, określi, w drodze rozporządzenia: 1) tryb wydawania zgody Prezesa Funduszu na sfinansowanie leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania, 2) wzór wniosku o sfinansowanie leczenia, o którym mowa w pkt 1 - uwzględniając dobro świadczeniobiorcy, znaczenie danego leku w zwalczaniu jednostki chorobowej, w której ma być on zastosowany oraz możliwości płatnicze podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych.”; 15) w art. 37 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Wykazy, o których mowa w ust. 2, są aktualizowane nie rzadziej niż co 90 dni, o ile wpłynął co najmniej jeden kompletny wniosek, o którym mowa w art. 39 ust. 1."; 16) po art. 37 dodaje się art. 37a w brzmieniu: „Art. 37a. 1. Leki specjalistycznego stosowania są wydawane świadczeniobiorcom na podstawie recepty wystawionej przez lekarza, o którym mowa w art. 34 ust. 4. 2. Recepta

jest

wystawiana

po

potwierdzeniu,

na

podstawie

indywidualnej dokumentacji medycznej, przez komisję, o której mowa w art. 108a, że zaistniały wskazania i kryteria medyczne, o których mowa w ust. 5 pkt 2. 3. Lekarz, o którym mowa w art. 34 ust. 4, wypełnia formularz na leki specjalistycznego stosowania, zwany dalej "formularzem", i przesyła go wraz z indywidualną dokumentacją medyczną do oddziału

13/128

wojewódzkiego Funduszu, z którym zawarł umową na wystawianie recept na określony lek specjalistycznego stosowania. 4. Leki specjalistycznego stosowania są wydawane świadczeniobiorcom za opłatą ryczałtową określoną w art. 36 ust. 1 pkt 1 albo za opłatą w wysokości 50% ceny leku. 5. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu, Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia: 1) wykaz leków specjalistycznego stosowania, 2) wysokość opłaty ryczałtowej lub wysokość odpłatności za leki specjalistycznego stosowania, 3) wskazania i kryteria medyczne, kwalifikujące do stosowania leku specjalistycznego stosowania, 4) kwalifikacje lekarza lub warunki, jakie musi spełniać lekarz, który może być upoważniony do wystawiania recept na określone leki specjalistycznego stosowania, 5) wymagania w zakresie diagnostyki i monitorowania leczenia, które musi spełnić świadczeniodawca zamierzający zawrzeć umowę upoważniającą

do

wystawiania

recept

na

określone

leki

specjalistycznego stosowania, 6) wzór formularza -

uwzględniając

w

szczególności

dostępność

do

leków

specjalistycznego stosowania oraz bezpieczeństwo ich stosowania, znaczenie leku specjalistycznego stosowania w zwalczaniu chorób o znacznym zagrożeniu epidemiologicznym i cywilizacyjnym, wpływ leku specjalistycznego stosowania na bezpośrednie koszty leczenia, a także możliwości płatnicze podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń ze środków publicznych. 6. Wykaz, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, jest aktualizowany, nie rzadziej niż co 90 dni, o ile wpłynął co najmniej jeden kompletny wniosek o którym mowa w art. 39 ust. 1.";

14/128

17) w art. 38: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Wprowadza się limity cen leków zawartych w wykazach, o których mowa w art. 36 ust. 5 pkt 1, art. 37 ust. 2 pkt 2 i art. 37a ust. 5 pkt 1, posiadających tę samą nazwę międzynarodową albo różne nazwy międzynarodowe, ale podobne działanie terapeutyczne.", b) ust. 6 otrzymuje brzmienie: „6. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu, Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej, ustala, w drodze rozporządzenia, limity cen leków posiadających tę samą nazwę międzynarodową oraz leków o różnych nazwach międzynarodowych, ale o podobnym działaniu terapeutycznym, wymienionych w wykazach: 1) leków podstawowych i uzupełniających, o których mowa w art. 36 ust. 5 pkt 1, 2) leków i wyrobów medycznych, wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 37 ust. 2 pkt 2, 3) leków specjalistycznego stosowania wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 37a ust. 5 pkt 1 - uwzględniając w szczególności skuteczność i bezpieczeństwo ich stosowania, a także możliwości płatnicze podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń ze środków publicznych."; 18) w art. 39: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Podmiot odpowiedzialny oraz importer równoległy, w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne, a także wytwórca wyrobów medycznych, jego autoryzowany przedstawiciel albo importer, w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 93, poz. 896 oraz z 2005 r. Nr 64, poz. 565), zwani dalej "wnioskodawcą", może każdego pierwszego roboczego dnia kwartału składać do ministra właściwego do spraw zdrowia wniosek o umieszczenie leków lub wyrobów medycznych w

15/128

wykazach, o których mowa w art. 36 ust. 5 pkt 1, art. 37 ust. 2 pkt 2 i art. 37a ust. 5 pkt 1.", b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu: „1a. W przypadku złożenia wniosku w terminie późniejszym niż określony w ust. 1, wniosek ten rozpatrywany jest w terminach właściwych dla wniosków złożonych w następnym kwartale przypadającym po kwartale, w którym wniosek został złożony. 1b. Wnioski są rozpatrywane według kolejności ich wpływu.", c) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Wnioski, o których mowa w ust. 1, zawierają: 1) oznaczenie (firmę) wnioskodawcy, jego siedzibę i adres; 2) nazwę oraz szczegółowe informacje dotyczące leku lub wyrobu medycznego; 3) proponowaną cenę; 4) średnią cenę sprzedaży w Rzeczypospolitej Polskiej w ciągu ostatnich dwóch lat w podziale na poszczególne lata, jeżeli dotyczy; 5) ceny w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej i koszt produkcji jednostkowego opakowania; 6) wielkość realizowanych dostaw w okresie poprzedzającym złożenie wniosku, jeżeli dotyczy; 7) udowodnioną dostępność do leku lub wyrobu medycznego w chwili składania wniosku oraz zobowiązanie do zapewnienia ciągłości dostaw, w przypadku umieszczenia produktu leczniczego lub wyrobu medycznego w wykazach, o których mowa w art. 36 ust. 5 pkt. 1, art. 37 ust. 2 pkt 2 oraz art. 37a ust. 5 pkt 1; 8) dzienny koszt terapii; 9) średni koszt i czas standardowej terapii; 10) numer pozwolenia oraz kopię decyzji dopuszczenia do obrotu; 11) uzasadnienie wniosku i proponowanej ceny;

16/128

11) analizę skuteczności klinicznej i efektywności kosztowej dla leku oryginalnego oraz analizę wpływu na ogólne koszty refundacji dla leku oryginalnego i dla jego odpowiednika.", d) po ust. 2 dodaje się ust. 2a-2c w brzmieniu: „2a. Złożenie wniosku, o którym mowa w ust. 1, podlega opłacie w wysokości połowy minimalnego wynagrodzenia. 2b. Uzupełnienie wniosku, o którym mowa w ust. 1, podlega opłacie w wysokości 25% minimalnego wynagrodzenia. 2c. Opłaty, o których mowa w ust. 2a i 2b, są wnoszone na rachunek urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw zdrowia.”, e) ust. 6 i 7 otrzymują brzmienie: „6. Wniosek rozpatruje się w ciągu 90 dni, licząc od dnia jego złożenia, z tym że w

przypadku

konieczności

uzupełnienia

danych

niezbędnych

do

umieszczenia danego leku i wyrobu medycznego we właściwym wykazie, termin ten ulega zawieszeniu do dnia otrzymania uzupełnienia danych. 7. W przypadku gdy procedura umieszczenia leku lub wyrobu medycznego w wykazach, o których mowa w art. 36 ust. 5 pkt 1 oraz art. 37 ust. 2 pkt 2 i art. 37a ust. 5 pkt 1, występuje łącznie z rozpatrywaniem informacji lub wniosku o ustalenie ceny urzędowej, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, łączny termin rozpatrywania wniosków nie powinien przekroczyć 180 dni, a w przypadku konieczności uzupełnienia danych niezbędnych do rozpatrzenia wniosków łącznie, bieg tego terminu ulega zawieszeniu do dnia otrzymania uzupełnienia danych.", f) po ust. 7 dodaje się ust. 7a i 7b w brzmieniu: „7a. W przypadku złożenia w okresie, w jakim dany wniosek o ustalenie ceny urzędowej powinien być rozpatrzony, wniosków w liczbie przekraczającej 10% przeciętnej liczby wniosków będących podstawą ustalenia poprzednich wykazów cen urzędowych, o których mowa w art. 5 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, termin jego rozpatrzenia może być jednorazowo przedłużony o 60 dni. W takim przypadku Zespół informuje wnioskodawcę o przedłużeniu terminu przed jego upływem. Podstawą

17/128

ustalenia przeciętnej liczby wniosków jest średnia liczba wniosków będących

podstawą

ustalenia

trzech

poprzednich

wykazów

cen

urzędowych. 7b. Jeżeli wniosek w sprawie zmiany ceny dla produktu leczniczego lub wyrobu medycznego znajdującego się na wykazach, o których mowa w art. 36 ust. 5 pkt 1 oraz art. 37 ust. 2 pkt 2 i art. 37a ust. 5 pkt 1, nie zostanie rozpatrzony w terminie, o którym mowa w ust. 6, z uwzględnieniem ust. 7a, to wnioskowaną cenę uwzględnia się w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, zgodnie z art. 5 ust. 4c tej ustawy.", f) ust. 9 otrzymuje brzmienie: „9. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wzór wniosku, o którym mowa w ust. 1, sposób jego składania oraz format przekazywanych danych, z uwzględnieniem przepisów ust. 2, mając na względzie zapewnienie jednolitości zakresu i rodzaju danych."; 19) po art. 41 dodaje się art. 41a w brzmieniu: „Art. 41a. Prezes Funduszu na wniosek ubezpieczonego, jego przedstawiciela ustawowego lub małżonka może wyrazić zgodę na sfinansowanie transportu

sanitarnego

członkowskiego

Unii

ubezpieczonego Europejskiej

lub

z

terytorium

państwa

państwa

członkowskiego

Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w celu kontynuacji leczenia, w przypadku gdy przewidywane koszty leczenia za granicą, które ponosiłby Fundusz, przewyższają koszty transportu i leczenia w kraju oraz gdy przemawiają za tym względy medyczne. Koszty transportu są finansowane ze środków znajdujących się w planie finansowym Funduszu. Organizację transportu zapewnia oddział wojewódzki Funduszu właściwy ze względu na miejsce kontynuowania leczenia ."; 20) art. 43 otrzymuje brzmienie:

18/128

„Art. 43. 1. Świadczeniobiorcy, który posiada tytuł "Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi" i przedstawi legitymację "Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi", przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu, o którym mowa w art. 38 ust. 1, zaopatrzenie w leki objęte wykazami: 1) leków podstawowych i uzupełniających, 2) leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” może stosować w związku z oddawaniem krwi - na podstawie recepty wystawionej przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego albo felczera ubezpieczenia zdrowotnego lub lekarza albo felczera

niebędącego

lekarzem

albo

felczerem

ubezpieczenia

zdrowotnego, jeżeli posiada uprawnienia do wykonywania zawodu oraz zawarł z oddziałem wojewódzkim Funduszu umowę upoważniającą go do wystawiania takich recept. 2. Osoba przedstawiająca receptę do realizacji jest obowiązana do okazania dokumentu, o którym mowa w ust. 1. 3. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu, Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, wykaz leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł "Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi" może stosować

w

szczególności

związku

z

konieczność

oddawaniem

krwi,

uwzględniając

zapewnienia

ochrony

jego

w

zdrowia,

dostępność do leków, bezpieczeństwo ich stosowania oraz możliwości płatnicze podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń ze środków publicznych.”; 21) po art. 47 dodaje się art. 47a w brzmieniu: „Art. 47a. Osoby, o których mowa w art. 43 ust. 1, inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci mają prawo do korzystania z ambulatoryjnej opieki zdrowotnej poza kolejnością ustaloną na podstawie art. 20 i usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach.”; 22) w art. 48 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

19/128

„4. Wyboru realizatora programu zdrowotnego dokonuje się, za wyjątkiem realizatorów wymienionych w odrębnych przepisach, w drodze konkursu ofert przeprowadzanego przez podmiot, o którym mowa w ust. 1; nie dotyczy to Funduszu.”; 23) w art. 49: a) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Karta ubezpieczenia zdrowotnego zawiera w szczególności następujące dane: 1) imię (imiona) i nazwisko; 2) datę urodzenia; 3) numer PESEL, a w przypadku nieposiadania przez cudzoziemca numeru PESEL

- numer paszportu lub innego

dokumentu potwierdzającego

tożsamość; 4) numer identyfikacyjny instytucji ubezpieczenia zdrowotnego; 5) dwuznakowy kod ISO 3166-1 dla Rzeczypospolitej Polskiej; 6) datę ważności karty; 6) numer identyfikacyjny karty; 7) nazwę „Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego”; 8) nazwę „Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego”.”, b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu: „3a. Dane, o których mowa w ust. 3, zapisane są na karcie ubezpieczenia zdrowotnego w formie graficznej i elektronicznej.” , c) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu: „4a. W przypadku utraty przez posiadacza karty ubezpieczenia zdrowotnego prawa do świadczeń opieki zdrowotnej przed upływem terminu ważności karty, jest on zobowiązany zwrócić niezwłocznie kartę ubezpieczenia zdrowotnego do oddziału wojewódzkiego Funduszu, który wydał tę kartę. W przypadku posługiwania się kartą ubezpieczenia zdrowotnego po utracie prawa do świadczeń opieki zdrowotnej osoba zobowiązana do jej zwrotu pokrywa koszty świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych jej w tym okresie na podstawie karty.”, d) ust. 5 otrzymuje brzmienie: „ 5. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu

20/128

określi, w drodze rozporządzenia: 1) wzór karty ubezpieczenia zdrowotnego, 2) szczegółowy

zakres

danych

zawartych

na

karcie

ubezpieczenia

zdrowotnego oraz ich format, 3) wzór wniosku o wydanie karty ubezpieczenia zdrowotnego, sposób jego składania do Funduszu oraz sposób dostarczenia karty ubezpieczenia zdrowotnego do ubezpieczonego - uwzględniając przepisy o koordynacji w sprawie wzoru Europejskiej Karty Ubezpieczenia

Zdrowotnego,

a

także

konieczność

weryfikacji

danych

ubezpieczonego zawartych we wniosku oraz konieczność jego potwierdzenia.”; 24) w art. 50 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: „1a. W przypadku braku potwierdzenia prawa do świadczeń opieki zdrowotnej w Centralnym

Wykazie

Ubezpieczonych,

świadczeniobiorca

składa

świadczeniodawcy pisemne oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej o posiadaniu uprawnień do świadczeń opieki zdrowotnej zawierające: 1) imię i nazwisko; 2) numer PESEL; 3) tytuł uprawnień; 4) datę udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej i złożenia oświadczenia.”; 25) w art. 51: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. W celu potwierdzenia prawa do świadczeń opieki zdrowotnej przysługujących ubezpieczonemu, zgodnie z przepisami o koordynacji, na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, oddział wojewódzki Funduszu wydaje kartę ubezpieczenia zdrowotnego lub zaświadczenie o prawie do tych świadczeń.”, b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: „1a. W celu potwierdzenia prawa do świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 15 ust. 3 i art. 26 ust. 1, przysługujących świadczeniobiorcy lub osobie

21/128

uprawnionej

do

świadczeń

opieki

zdrowotnej

na

podstawie

przepisów

o koordynacji, na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, minister właściwy do spraw zdrowia wydaje odpowiednie zaświadczenie o prawie do tych świadczeń.”, c) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Kartę ubezpieczenia zdrowotnego i zaświadczenie, o którym mowa w ust. 1 i 1a, wydaje się na zasadach i w zakresie określonych w przepisach o koordynacji.”; 26) w art. 53 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Osoba uprawniona do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji, ubiegająca się o świadczenia opieki zdrowotnej na podstawie przepisów rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, jest obowiązana do przedstawienia

dokumentu

potwierdzającego

prawo

do

tych

świadczeń,

wystawionego przez zagraniczną instytucję właściwą.”; 27) w art. 54: a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: „1a. Decyzja, o której mowa w ust. 1, zawiera dane identyfikujące świadczeniobiorcę, w tym numer PESEL.”, b) ust. 6 otrzymuje brzmienie: „6. Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje przez okres 90 dni, a w przypadku korzystania z leczenia szpitalnego do dnia wypisu, od dnia określonego w decyzji, którym jest: 1) dzień złożenia wniosku, 2) w przypadku udzielania świadczeń w stanie nagłym - dzień udzielenia świadczenia - chyba że w tym okresie świadczeniobiorca inny niż ubezpieczony zostanie objęty ubezpieczeniem zdrowotnym.", c) po ust. 6 dodaje się ust. 6a w brzmieniu: „6a. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, z własnej inicjatywy przez wójta (burmistrza, prezydenta) gminy właściwej ze względu na

22/128

miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy, prawo do świadczeń opieki zdrowotnej przysługuje od dnia określonego w decyzji.”, d) dodaje się ust. 9 w brzmieniu: „9. Wójt (burmistrz, prezydent) gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy, może upoważnić kierownika ośrodka pomocy społecznej do załatwiania spraw i wydawania decyzji dotyczących potwierdzania prawa do świadczeń opieki zdrowotnej."; 28) w art. 57 w ust. 2 pkt 10 otrzymuje brzmienie: „10) dla inwalidów wojennych i wojskowych, osób represjonowanych oraz kombatantów;"; 29) po art. 63 dodaje się art. 63a – 63c w brzmieniu: „Art. 63a. 1. Osoby prowadzące obrót produktami leczniczymi lub wyrobami medycznymi oraz osoby świadczące usługi farmaceutyczne nie mogą przyjmować korzyści majątkowej, jeśli jej uzyskanie uzależnione jest bezpośrednio lub pośrednio: 1)

od poziomu obrotu lekami lub wyrobami medycznymi podlegającymi

refundacji ze środków publicznych; 2)

od takich działań tych osób, które prowadzą bądź mogą prowadzić

do zwiększenia poziomu sprzedaży leków lub wyrobów medycznych podlegających refundacji ze środków publicznych. 2. Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, felczer ubezpieczenia zdrowotnego oraz lekarz lub felczer niebędący lekarzem albo felczerem ubezpieczenia zdrowotnego, którzy posiadają uprawnienia do wykonywania zawodu oraz zawarli z oddziałem wojewódzkim Funduszu umowę upoważniającą do wystawiania recept na leki podlegające refundacji ze środków publicznych, nie mogą przyjmować korzyści majątkowej, jeśli jej uzyskanie uzależnione jest bezpośrednio lub pośrednio od takich działań tych osób, które prowadzą bądź mogą prowadzić do zwiększenia poziomu sprzedaży leków lub

wyrobów

medycznych

podlegających

refundacji

ze

środków

publicznych.

23/128

3.

Osoby zaopatrujące świadczeniodawcę w produkty lecznicze i wyroby medyczne oraz świadczeniodawcy nie mogą przyjmować korzyści majątkowej, jeśli jej uzyskanie uzależnione jest bezpośrednio lub pośrednio od zakupu leku lub wyrobu medycznego podlegającego finansowaniu ze środków publicznych.

4.

Zabrania się oferowania, obiecywania lub udzielania korzyści, o których mowa w ust. 1 – 3.

Art. 63b.1. Kierownik apteki jest obowiązany, w ramach kontroli, o której mowa w art. 189, udostępnić podmiotowi zobowiązanemu do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych, w terminie określonym przez ten podmiot, informacje o treści każdej umowy, w tym także uzgodnienia dokonanego w jakiejkolwiek formie, pomiędzy apteką a hurtownią farmaceutyczną,

których

celem

jest

nabycie

leków

lub

wyrobów

medycznych. 2. W razie stwierdzenia, na podstawie informacji, o których mowa w ust. 1, naruszenia przepisów art. 63a, podmiot zobowiązany do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych niezwłocznie informuje wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego i Głównego Inspektora Farmaceutycznego o konieczności cofnięcia zezwolenia odpowiednio

na

prowadzenie

apteki

ogólnodostępnej

i

hurtowni

farmaceutycznej. Art. 63c. 1. Przedsiębiorca zajmujący się wytwarzaniem i obrotem lekami i wyrobami medycznymi podlegającymi refundacji ze środków publicznych nie może: 1) różnicować cen tych leków i wyrobów medycznych w umowach z hurtowniami farmaceutycznymi, w tym także stosować uciążliwe lub niejednolite warunki tych umów; 2) uzależniać zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez hurtownię farmaceutyczną

innego

świadczenia,

niemającego

rzeczowego

ani

zwyczajowego związku z przedmiotem umowy. 2. Czynności prawne sprzeczne z ust. 1 są w całości lub w odpowiedniej części nieważne.”;

24/128

30) w art. 64: a) po ust. 6 dodaje się ust. 6a – 6c w brzmieniu: „6a. Świadczeniodawca może w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu zgłosić na piśmie zastrzeżenia do protokołu. 6b. Zastrzeżenia do protokołu rozpatruje kontroler w terminie 14 dni. Kontroler dokonuje ich analizy i w miarę potrzeby podejmuje dodatkowe czynności kontrolne, a w przypadku stwierdzenia zasadności zastrzeżeń – zmienia lub uzupełnia odpowiednią część protokołu kontroli. 6c. W razie nieuwzględnienia zastrzeżeń w całości lub w części kontroler przekazuje na piśmie swoje stanowisko zgłaszającemu zastrzeżenia. W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń niezwłocznie informuje o tym świadczeniodawcę.”, b) ust. 7 otrzymuje brzmienie: „7. Podmiot zobowiązany do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych sporządza wystąpienie pokontrolne zawierające ocenę działalności kontrolowanego świadczeniodawcy i zalecenia pokontrolne w sytuacji stwierdzenia nieprawidłowości.”, c) ust. 9 otrzymuje brzmienie: „ 9. Świadczeniodawca jest obowiązany w terminie 14 dni od dnia otrzymania informacji o nieuwzględnieniu zastrzeżeń do poinformowania podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń ze środków publicznych o sposobie wykorzystania uwag i wykonania zaleceń pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań.”; 31) w art. 66 w ust. 1: a) pkt 34 otrzymuje brzmienie: „34) rolnicy i ich domownicy, którzy nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, niepodlegający obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie pkt 1-33 i 35;", b) pkt 35 otrzymuje brzmienie: „35) członkowie rad nadzorczych.”; 32) w art. 68 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

25/128

„1. Osoba niewymieniona w art. 66 ust. 1 oraz przebywająca na urlopie bezpłatnym może ubezpieczyć się dobrowolnie na podstawie pisemnego wniosku złożonego w Funduszu, jeżeli ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.”; 33) w art. 69 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Pracownik korzystający z urlopu bezpłatnego traci prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego po upływie 30 dni od dnia rozpoczęcia urlopu.”; 34) w art. 73 pkt 17 otrzymuje brzmienie: „17) osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 35, powstaje z dniem powołania na członka rady nadzorczej, a wygasa w dniu zaprzestania pełnienia tej funkcji.”; 35) w art. 75 ust. 17 otrzymuje brzmienie: „17. Osoby, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 35, zgłasza do ubezpieczenia zdrowotnego podmiot, w którym działa rada nadzorcza.”; 36) w art. 77: a) w ust. 2 po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu: „4a) płeć;", b) w ust. 3 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie: „W przypadku zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodzin, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 5 i 6, podmiot obowiązany do zgłoszenia ubezpieczonego przesyła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego dane wymienione w ust. 2 oraz następujące dane dotyczące członka rodziny:"; 37) w art. 80 ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie: „2. Rolnik prowadzący działalność w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników opłaca ponadto składki na ubezpieczenie zdrowotne od deklarowanej podstawy wymiaru składki: 1) odpowiadającej

dochodowi

ustalonemu

dla

opodatkowania

podatkiem

dochodowym od osób fizycznych, w kwocie nie niższej jednak niż kwota odpowiadająca wysokości minimalnego wynagrodzenia;

26/128

2) odpowiadającej

minimalnemu

wynagrodzeniu,

w

przypadku

prowadzenia

działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. 3. Podstawa wymiaru składki dla rolnika, o którym mowa w art. 66 ust. 1 pkt 34, oraz dla domowników, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 34, jest kwota odpowiadająca wysokości minimalnego wynagrodzenia.”; 38) w art. 81 w ust. 8: a) pkt 5 i 6 otrzymują brzmienie: „5) osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 24, jest kwota odpowiadająca wysokości pobieranego zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium, a w przypadku niepobierania przez bezrobotnego zasiłku lub stypendium – kwota odpowiadająca wysokości zasiłku dla bezrobotnych; 6) osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 25, jest kwota zasiłku przedemerytalnego

lub

świadczenia

przedemerytalnego,

a

w

przypadku

niepobierania zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego – kwota odpowiadająca wysokości świadczenia przedemerytalnego;”, b) pkt 12 otrzymuje brzmienie: „12) podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 35, jest kwota przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymywanego z tytułu pełnionej funkcji nie niższa jednak niż kwota minimalnego wynagrodzenia.”; 39) w art. 82: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. W przypadku gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego wymienionych w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a, d-i oraz pkt 16 ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie.”, b) w ust. 5 uchyla się pkt 7 i 8; 40) w art. 83 uchyla się ust. 4-6; 41) w art. 84 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

27/128

„3. Przy opłacaniu składki na ubezpieczenie zdrowotne, osoba wymieniona w ust. 2, podaje: 1) nazwisko i imię; 2) adres zamieszkania; 3) numer PESEL i, jeżeli nadano, numer NIP; 4) okres, którego składka na ubezpieczenie zdrowotne dotyczy."; 42) w art. 87: a) ust. 7 otrzymuje brzmienie: „7. Zakład

Ubezpieczeń Społecznych

i Kasa

Rolniczego Ubezpieczenia

Społecznego przekazują do centrali Funduszu dane o ubezpieczonych oraz zgłoszonych

do

ubezpieczenia

zdrowotnego

członkach

rodzin

ubezpieczonych, określone w art. 188 ust. 4 pkt 1, 7-9 i 13, oraz o opłaconych za nich składkach na ubezpieczenie zdrowotne, przekazane w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 77 ust. 1 i 3, i w imiennym raporcie miesięcznym oraz o odsetkach za zwłokę, nie później niż w ciągu 15 dni roboczych od dnia wpływu składek i odsetek oraz dokumentów umożliwiających ustalenie ich wysokości i rozdzielenie ich na ubezpieczonych.", b) ust. 9 otrzymuje brzmienie: „9. Zakład

Ubezpieczeń Społecznych

i Kasa

Rolniczego Ubezpieczenia

Społecznego przekazują do centrali Funduszu dane, o których mowa w art. 188 ust. 4 pkt 1, 3, 4, 7-10 i 13, zawarte w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 77 ust. 1 i 3, po przeprowadzeniu ich weryfikacji, polegającej na stwierdzeniu ich zgodności z danymi objętymi ewidencją PESEL.", c) dodaje się ust. 13 i14 w brzmieniu: „13. Do 10 dnia każdego miesiąca, organ prowadzący centralną ewidencję PESEL przekazuje do Funduszu w formie elektronicznej: 1) zbiór nowo nadanych w poprzednim miesiącu numerów PESEL i odpowiadające im: imiona, nazwiska i nazwiska rodowe oraz wskazanie rodzaju i numeru dokumentu potwierdzającego tożsamość danej osoby;

28/128

2) zbiór zawierający numery PESEL i odpowiadające im imiona, nazwiska i nazwiska rodowe osób, których zgon został zgłoszony w poprzednim miesiącu; 3) informacje o zmianie danych objętych zbiorami, o których mowa w pkt 1 i 2. 14. Format przekazywanych danych, o których mowa w ust. 13, uzgadnia organ prowadzący ewidencję numerów PESEL i Fundusz."; 43) w art. 99 ust. 6 otrzymuje brzmienie: „6. Członkowie Rady Funduszu nie mogą być jednocześnie: 1) pracownikami Funduszu; 2) właścicielami apteki, hurtowni farmaceutycznej lub podmiotu wytwarzającego produkty lecznicze i wyroby medyczne; 3) posiadaczami akcji lub udziałów w spółkach handlowych prowadzących podmioty, o których mowa w pkt 3; 4) osobami, o których mowa w art. 112 ust. 1 pkt 2 - 8.”; 44) w art. 100 w ust. 1 po pkt 6 dodaje się pkt 6a w brzmieniu: „6a) dokonywanie wyboru biegłego rewidenta do badania sprawozdania finansowego Funduszu;"; 45) w art. 102: a) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. W przypadku rażącego naruszenia obowiązków ustawowych Rada Funduszu może odwołać Prezesa Funduszu bez wniosku, o którym mowa w ust. 2. W takim przypadku Rada Funduszu powierza kierowanie Funduszem jednemu z zastępców Prezesa Funduszu i niezwłocznie informuje ministra właściwego do spraw zdrowia o podjętej w tej sprawie uchwale, przedstawiając jej uzasadnienie.”, b) w ust. 5: - pkt 4 otrzymuje brzmienie: „4) przygotowanie i przedstawienie Radzie Funduszu corocznych prognoz, o których w art.120 ust. 2;”, - pkt 11 otrzymuje brzmienie:

29/128

„11) sporządzanie okresowych i rocznych sprawozdań z działalności Funduszu, zawierających w szczególności informację o dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;”, - po pkt 21 dodaje się pkt 21a w brzmieniu: „21a) przeprowadzanie w szczególnie uzasadnionych przypadkach kontroli świadczeniodawców i aptek;”; 46) w art. 103: a) ust. 6 otrzymuje brzmienie: „6. Prezes Funduszu i jego zastępcy nie mogą być jednocześnie: 1) pracownikami centrali Funduszu; 2) pracownikami oddziałów wojewódzkich Funduszu; 3) właścicielami lub pracownikami apteki, hurtowni farmaceutycznej lub podmiotu wytwarzającego produkty lecznicze i wyroby medyczne; 4) posiadaczami akcji lub udziałów w spółkach

prowadzących podmioty, o

których mowa w pkt 3; 5) osobami, o których mowa w art. 112 ust. 1.”, b) po ust. 6 dodaje się ust. 6a w brzmieniu: „6a. Do głównego księgowego Funduszu stosuje się odpowiednio przepisy ust. 6 pkt 2 – 5.”; 47) uchyla się art. 105; 48) w art. 106 ust. 7 otrzymuje brzmienie: „7. Członkowie rady oddziału wojewódzkiego Funduszu nie mogą być jednocześnie: 1) dyrektorami oddziałów wojewódzkich Funduszu oraz pracownikami oddziału wojewódzkiego Funduszu; 2) Prezesem Fundusz; 3) zastępcą Prezesa Funduszu; 4) pracownikami centrali Funduszu; 5)właścicielami

lub

pracownikami

apteki,

hurtowni

farmaceutycznej

lub

podmiotu wytwarzającego produkty lecznicze i wyroby medyczne;

30/128

6)posiadaczami akcji lub udziałów w spółkach

prowadzących podmioty, o

których mowa w pkt 5; 7) osobami, o których mowa w art. 112 ust. 1.”; 49) w art. 107: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu kieruje oddziałem wojewódzkim Funduszu i reprezentuje Fundusz na zewnątrz w zakresie właściwości danego oddziału.”, b) w ust. 5: – pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) przygotowanie i przedstawienie radzie oddziału wojewódzkiego Funduszu projektu planu finansowego oddziału wojewódzkiego Funduszu na rok następny;”, - pkt 16 otrzymuje brzmienie: „16) wydawanie

indywidualnych

decyzji

w

sprawach

ubezpieczenia

zdrowotnego dotyczących ubezpieczonych zamieszkałych na terenie działania danego oddziału wojewódzkiego;", – dodaje się pkt 19 w brzmieniu: „19) zawieranie umów dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 68.”, c) po ust. 5 dodaje się ust. 5a w brzmieniu: „5a. Zadania, o których mowa w ust. 5 pkt 8-10 i

12-14, dyrektor oddziału

wojewódzkiego Funduszu wykonuje wobec świadczeniodawców i aptek, udzielających świadczeń opieki zdrowotnej albo świadczących usługi farmaceutyczne na terenie działania danego oddziału wojewódzkiego Funduszu."; d) ust. 6 otrzymuje brzmienie: „6. Dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu nie może być jednocześnie: 1) Prezesem Funduszu albo jego zastępcą: 2) głównym księgowym Funduszu; 3) pracownikiem centrali Funduszu;

31/128

4) właścicielem lub pracownikiem apteki, hurtowni farmaceutycznej lub podmiotu wytwarzającego produkty lecznicze i wyroby medyczne; 5) posiadaczem akcji lub udziałów w spółkach prowadzących podmioty, o których mowa w pkt 4; 6) osobą, o której mowa w art. 112 ust. 1.”; 50) po art. 108 dodaje się art. 108a w brzmieniu: „Art. 108a. 1. Przy oddziałach wojewódzkich Funduszu działają komisje, do zadań których

należy potwierdzanie

spełnienia

wskazań

i

kryteriów

medycznych, o których mowa w art. 37a ust. 5 pkt 2. 2. W skład komisji wchodzi 3 członków: 1) przewodniczący komisji - konsultant wojewódzki w dziedzinie medycyny odpowiadającej specjalizacji lekarza wypełniającego formularz; 2) dwóch

lekarzy

specjalistów

z

dziedziny

medycyny

odpowiadającej specjalizacji lekarza wypełniającego formularz. 3. Członków

komisji

powołuje

i

odwołuje

dyrektor

oddziału

wojewódzkiego Funduszu. 4. W przypadku braku konsultanta wojewódzkiego, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, przewodniczącym komisji jest lekarz specjalista z danej dziedziny medycyny wskazany przez konsultanta krajowego w dziedzinie

medycyny

odpowiadającej

specjalizacji

lekarza

wypełniającego formularz. 5. Członkom komisji, za udział w każdym posiedzeniu, przysługuje wynagrodzenie. 6. Przepisu ust. 5 nie stosuje się do konsultanta wojewódzkiego będącego przewodniczącym komisji. 7. Wynagrodzenie członka komisji nie może przekraczać miesięcznie połowy przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", zgodnie z art. 5 ust. 7 ustawy z dnia 4

32/128

marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335, z późn. zm.4)). 8. Koszty wynagrodzenia członków komisji ponosi Fundusz. 9. Techniczno-organizacyjną

obsługę

komisji

zapewnia

oddział

wojewódzki Funduszu. 10. Minister

właściwy

do

spraw

zdrowia

określi,

w

drodze

rozporządzenia: 1) sposób

i

tryb

pracy

komisji,

uwzględniając

konieczność

potwierdzania spełniania wskazań i kryteriów medycznych, o których mowa w art. 37a ust. 5 pkt 2, w sposób sprawny i bezstronny; 2) wymagania jakie powinni spełniać członkowie komisji, o których mowa w ust. 2, mając na uwadze zapewnienie wysokiego poziomu wiedzy medycznej; 3) szczegółowy sposób i tryb powoływania i odwoływania członków komisji mając na celu zapewnienie prawidłowego działania komisji; 4) wysokość i sposób wypłaty wynagrodzenia członków komisji, uwzględniając zadania komisji."; 51) w art. 109: a) ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Wniosek o rozpatrzenie sprawy, o której mowa w ust. 1, zgłasza ubezpieczony, a w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym może zgłosić w szczególności Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego lub członek rodziny ubezpieczonego.", b) dodaje się ust. 6 w brzmieniu: „6. W sprawach, o których mowa w ust. 1, w zakresie nieuregulowanym niniejszą ustawą stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.”; 4)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 118, poz. 561, Nr 139, poz. 647 i Nr 147, poz. 686, z 1997 r. Nr 82, poz. 518 i Nr 121, poz. 770, z 1998 r. Nr 75, poz. 486 i Nr 113, poz. 717, z 2002 r. Nr 135, poz. 1146 oraz z 2003 r. Nr 213, poz. 2081.

33/128

52) w art. 112: a) w ust. 1 dodaje się pkt 8 i 9 w brzmieniu: „8) posłami, posłami do Parlamentu Europejskiego albo senatorami; 9) członkami Rady Funduszu oraz rad oddziałów wojewódzkich Funduszu.’’, b) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Pracownicy Funduszu nie mogą bez zgody Prezesa Funduszu: 1) podejmować zatrudnienia u innego pracodawcy; 47) wykonywać działalności gospodarczej.”; 53) art. 118 otrzymuje brzmienie: „Art. 118. 1. Prezes Funduszu sporządza corocznie plan finansowy Funduszu zrównoważony w zakresie przychodów i kosztów na podstawie projektów planów finansowych oddziałów wojewódzkich Funduszu. 2. W planie finansowym Funduszu Prezes Funduszu określa wysokość: 1) planowanych kosztów dla centrali, w tym: a) kosztów realizacji zadań wynikających z przepisów o koordynacji, b) kosztów finansowania działalności centrali, 2) planowanych kosztów poszczególnych oddziałów wojewódzkich Funduszu, w tym: a) kosztów finansowania działalności poszczególnych oddziałów; b) rezerwy na pokrywanie kosztów migracji ubezpieczonych; 3) łącznych przychodów i kosztów Funduszu. 3. Planowane środki na pokrycie kosztów finansowania przez oddziały wojewódzkie Funduszu świadczeń opieki zdrowotnej dla ubezpieczonych, z wyłączeniem środków odpowiadających przychodom wymienionym w art. 125 ust. 1, są dzielone pomiędzy oddziały wojewódzkie Funduszu, przy czym: 1) podstawą podziału środków jest liczba ubezpieczonych zarejestrowanych w oddziale wojewódzkim Funduszu z uwzględnieniem ryzyka zdrowotnego przypisanego ubezpieczonym należącym do danej grupy wydzielonej według struktury wieku i płci w porównaniu z grupą odniesienia; 2) wysokość środków określonych w pkt 1 koryguje się przez uwzględnienie wskaźnika

wynikającego

z

liczby

i

rodzaju

świadczeń

34/128

wysokospecjalistycznych wykonanych dla ubezpieczonych zarejestrowanych w danym oddziale wojewódzkim Funduszu przez świadczeniodawców mających umowy zawarte z tym oddziałem wojewódzkim Funduszu w latach poprzedzających rok, w którym ten plan jest tworzony, w podziale na oddziały wojewódzkie Funduszu, w relacji do liczby tych świadczeń ogółem. 4. Planowane koszty finansowania świadczeń opieki zdrowotnej przez dany oddział wojewódzki Funduszu nie mogą być niższe niż wysokość kosztów finansowania świadczeń opieki zdrowotnej zaplanowanych w planie finansowym dla danego oddziału obowiązującym w dniu przekazania planu finansowego Funduszu na rok następny, o którym mowa w art. 121 ust. 3 albo w dniu ustalenia planu finansowego Funduszu na rok następny. 5. Na rezerwę ogólną przeznacza się 1 % planowanych należnych przychodów ze składek z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.”; 54) art. 119 otrzymuje brzmienie: „Art. 119. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu, określi, w drodze rozporządzenia: 1) szczegółowy tryb i kryteria podziału środków pomiędzy centralę i oddziały wojewódzkie Funduszu z przeznaczeniem na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej dla ubezpieczonych, uwzględniając przepisy art. 118; 2)

szczegółowy tryb uruchomienia rezerwy, o której mowa w art. 118 ust. 2 pkt 2 lit. b, uwzględniając, że: a) podstawą do wyliczenia wielkości środków finansowych przekazywanych poszczególnym oddziałom wojewódzkim Funduszu są dane dotyczące migracji

ubezpieczonych

w

poprzednim

okresie

sprawozdawczym,

skorygowane poprzez uwzględnienie wyników wyrównania wysokości środków

przypadających

na

poszczególne

oddziały

wojewódzkie

Funduszu na dany rok finansowy wynikającego z art. 118 ust. 4; b) w przypadku, gdyby planowana wysokość rezerwy była niewystarczająca, różnica byłaby pokrywana z rezerwy ogólnej Funduszu.”; 35/128

55) art. 120 otrzymuje brzmienie: „Art.120.1.Prezes Funduszu, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych oraz z ministrem właściwym do spraw zdrowia, w terminie do dnia 15 czerwca sporządza coroczną prognozę przychodów na kolejne 3 lata. 2.

Dyrektorzy oddziałów wojewódzkich przekazują

informacje

dotyczącą

prognozowanej struktury kosztów oddziałów w terminie do dnia 20 czerwca. 3. Prezes Funduszu, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych oraz ministrem właściwym do spraw zdrowia, w terminie do dnia 30 czerwca sporządza coroczną prognozę przychodów i kosztów na kolejne 3 lata, na

podstawie

informacji

przekazanych

przez

dyrektorów

oddziałów

wojewódzkich. 4. Prezes Funduszu w terminie do dnia 5 lipca informuje dyrektorów oddziałów wojewódzkich

Funduszu

o

przewidywanych

przychodach

oddziałów

wojewódzkich Funduszu. 5.

Dyrektorzy

w terminie

do

oddziałów dnia

10

wojewódzkich lipca

przekazują

projekty

planów

Prezesowi

Funduszu

finansowych

oddziałów

wojewódzkich Funduszu. 6. Prognozy, o których mowa w ust. 1 i 3, oraz projekty planów, o których mowa w ust. 5, są podstawą do sporządzenia projektu planu finansowego na rok następny. 7. Zakład

Ubezpieczeń

Społecznych,

Kasa

Rolniczego

Ubezpieczenia

Społecznego, organy administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego, świadczeniodawcy oraz inne instytucje udzielają nieodpłatnie Funduszowi informacji koniecznych do sporządzenia prognoz, o których mowa w ust. 1 i 3.”; 56) art. 121 otrzymuje brzmienie: „Art. 121. 1. Prezes Funduszu opracowuje projekt planu finansowego Funduszu i przedstawia go, w celu zaopiniowania, w terminie do dnia 15 lipca roku poprzedzającego rok, którego dotyczy ten plan: 1) Radzie Funduszu;

36/128

2) komisji właściwej do spraw finansów publicznych oraz komisji właściwej do spraw zdrowia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Niewydanie opinii, o których mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia otrzymania projektu planu finansowego jest równoznaczne z wydaniem pozytywnej opinii. 3. Prezes Funduszu po rozpatrzeniu opinii, o których mowa w ust. 1, jeżeli zostały wydane, sporządza plan finansowy Funduszu i przekazuje go wraz z tymi opiniami, w terminie do dnia 1 sierpnia roku poprzedzającego rok, którego dotyczy ten plan, ministrowi właściwemu do spraw zdrowia. 4. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych zatwierdza plan finansowy Funduszu, w terminie do 14 sierpnia roku poprzedzającego rok, którego dotyczy ten plan. 5. W przypadku gdy Prezes Funduszu nie przekaże w terminie, o którym mowa w ust. 3, planu finansowego Funduszu, minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych ustala, w drodze zarządzenia, plan finansowy Funduszu do dnia 14 sierpnia roku poprzedzającego rok, którego dotyczy ten plan. Minister właściwy do spraw zdrowia podejmuje działania, o których mowa w art. 166 ust. 1 pkt 2.”; 57) art. 124 otrzymuje brzmienie: „Art. 124. 1. Zmiany planu finansowego Funduszu można dokonać w przypadku zaistnienia sytuacji, których nie można było przewidzieć w chwili zatwierdzenia albo ustalenia planu. 2. Zmiany planu finansowego Funduszu zatwierdzonego w trybie, o którym mowa w art. 121 ust. 4, może dokonać Prezes Funduszu. Przepisy art. 121 ust. 1-4 stosuje się odpowiednio. 3. Zmiany planu finansowego Funduszu ustalonego zgodnie z art. 121 ust. 5 albo art. 123 ust. 3 może dokonać minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych na uzasadniony wniosek Prezesa Funduszu. Do wniosku o zmianę planu dołącza się opinię Rady Funduszu, opinie komisji właściwej do spraw finansów publicznych oraz komisji właściwej do spraw zdrowia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.

37/128

4. Prezes Funduszu, po poinformowaniu ministra właściwego do spraw zdrowia i ministra właściwego do spraw finansów publicznych, może dokonać przesunięcia kosztów w planie finansowym centrali Funduszu oraz przesunięcia kosztów w ramach kosztów administracyjnych w planie finansowym Funduszu. 5. Dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu, po poinformowaniu Prezesa Funduszu,

może

dokonać

przesunięcia

kosztów

w

ramach

kosztów

przeznaczonych na świadczenia opieki zdrowotnej w planie finansowym oddziału wojewódzkiego Funduszu. 6. Prezes Funduszu może uruchomić rezerwę ogólną po uzyskaniu pozytywnych opinii ministra właściwego do spraw zdrowia oraz ministra właściwego do spraw finansów publicznych. 7. Prezes Funduszu uruchamia rezerwy, o których mowa w art. 118 ust. 2 pkt 2 lit. b, po poinformowaniu ministra właściwego do spraw zdrowia i ministra właściwego do spraw finansów publicznych. 8. Zmian planu finansowego Funduszu, o których mowa w ust. 1-3, dokonuje się zgodnie z zasadami określonymi w art. 118. 9. Do zmian planu finansowego, o których mowa w ust. 4-7 oraz do zmiany planu finansowego wynikającej z przeznaczenia zatwierdzonego zysku netto Funduszu nie stosuje się przepisów art. 118 ust. 3 i ust. 4 oraz art. 121.”; 58) art. 125 otrzymuje brzmienie: „Art. 125. 1. Przychody Funduszu: 1) pochodzące z realizacji przepisów o koordynacji, 2) korygujące koszty świadczeń opieki zdrowotnej z lat ubiegłych, 3) z lokat, 4) pochodzące z rozwiązania rezerw na sprawy sądowe, 5) pochodzące z dotacji przeznaczonych na finansowanie wskazanych świadczeń opieki zdrowotnej -

w części dotyczącej oddziału wojewódzkiego Funduszu przeznacza się na pokrycie kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w tym oddziale wojewódzkim Funduszu.

38/128

2. W przypadku realizacji w danym roku przychodów Funduszu w wysokości co najmniej planowanej, Prezes Funduszu zapewnia realizację przychodów oddziału wojewódzkiego Funduszu w wysokości planowanych kosztów wynikających z planu finansowego oddziału wojewódzkiego Funduszu na ten rok powiększonych o przychody, o których mowa w ust. 1, w przypadku, gdy przychody wymienione w

ust.

1

nie

zostały

odzwierciedlone

w

planie

finansowym

oddziału

wojewódzkiego Funduszu.”; 59) art. 126 otrzymuje brzmienie: „Art. 126. 1. Dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu sporządza roczne sprawozdanie z wykonania planu finansowego oddziału wojewódzkiego Funduszu. 2. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, podlega zatwierdzeniu przez radę oddziału wojewódzkiego Funduszu po przeprowadzeniu badania sprawozdania, o którym mowa w art. 128 ust. 4, przez biegłego rewidenta.”; 60) art. 129 otrzymuje brzmienie: „Art. 129. 1. Zatwierdzony zysk netto za dany rok obrotowy przeznacza się w szczególności na: 1) pokrycie kosztów świadczeń opieki zdrowotnej; 2) pokrycie strat z lat ubiegłych; 3) fundusz zapasowy Funduszu. 2. O pokryciu straty albo przeznaczeniu zysku decyduje Rada Funduszu, w drodze uchwały, z uwzględnieniem pierwszeństwa pokrycia strat z lat ubiegłych. Uchwała Rady Funduszu może być podjęta po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz ministra właściwego do spraw zdrowia odnośnie sposobu podziału zysku. 3. W przypadku, gdy łączny zysk netto za dany rok obrotowy tych oddziałów wojewódzkich Funduszu, które wypracowały zysk netto za dany rok obrotowy, byłby niższy od zysku netto za dany rok obrotowy Funduszu, na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej przez oddział wojewódzki Funduszu w roku następnym przeznacza się co najmniej wysokość zysku netto za dany rok obrotowy tego oddziału wojewódzkiego Funduszu.

39/128

4. W przypadku, gdy łączny zysk netto za dany rok obrotowy tych oddziałów wojewódzkich Funduszu, które wypracowały zysk za dany rok obrotowy, byłby wyższy od zysku netto za dany rok obrotowy Funduszu, zysk netto za dany rok obrotowy przeznaczony na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej w roku następnym ulega obniżeniu do wysokości zysku netto za dany rok obrotowy Funduszu. Zysk netto za dany rok obrotowy oddziału wojewódzkiego Funduszu przeznaczony na finansowanie przez ten oddział świadczeń opieki zdrowotnej w roku następnym ulega proporcjonalnemu obniżeniu. 5. Oddział wojewódzki Funduszu, którego zysk netto za dany rok obrotowy uległ obniżeniu w sposób określony w ust. 4 otrzymuje odpowiednie wyrównanie ze środków rezerwy ogólnej Funduszu w roku następnym. 6. Wysokość środków przekazywanych oddziałowi wojewódzkiemu Funduszu z rezerwy, o której mowa w art. 118 ust. 2 pkt 1 lit. c, pomniejsza się o wysokość straty danego oddziału za rok poprzedni.”; 61) w art. 130: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Prezes Funduszu, na podstawie sprawozdań, o których mowa w art. 126, sporządza roczne sprawozdanie z wykonania planu finansowego Funduszu, nie później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia roku, którego dotyczy sprawozdanie.”, b) dodaje się ust. 4 w brzmieniu: „4. Niewydanie opinii, o których mowa w ust. 3, w terminie 14 dni od dnia otrzymania

projektu

sprawozdania

jest

równoznaczne

z

wydaniem

pozytywnych opinii."; 62) w art. 135 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Fundusz realizuje zasadę jawności umów przez zamieszczenie na swojej stronie internetowej informacji o każdej zawartej umowie, z uwzględnieniem maksymalnej

kwoty

zobowiązania

Funduszu

wobec

świadczeniodawcy

wynikającej z zawartej umowy, rodzaju, liczby i ceny zakupionych świadczeń albo rodzaju zakupionych świadczeń, liczby jednostek rozliczeniowych (miara przyjęta do określenia wartości świadczenia opieki zdrowotnej w określonym

40/128

zakresie lub rodzaju, w szczególności: punkt, porada, osobodzień) wyrażających wartość świadczenia oraz ceny jednostki rozliczeniowej, a także maksymalnej kwoty zobowiązania Funduszu wobec świadczeniodawcy wynikającej ze wszystkich zawartych umów."; 63) po art. 136 dodaje się art. 136a w brzmieniu: „Art. 136a. Świadczeniodawca, udzielający świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie leczenia szpitalnego, przed zawarciem umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej podlega obowiązkowi ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.”; 64) w art. 137: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Prezes Funduszu, uwzględniając przepisy niniejszego działu oraz przepisy odrębne, przygotowuje projekt ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń

opieki

zdrowotnej

zawierający

w

szczególności

rodzaje

świadczeń opieki zdrowotnej, sposób finansowania oraz warunki ich udzielania.”, b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: „1a. Projekt, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy ustalania standardów postępowania i procedur medycznych, które są określane przez ministra właściwego do spraw zdrowia na podstawie odrębnych przepisów.", c) ust. 6 otrzymuje brzmienie: „6. Projekt, o którym mowa w ust. 1, podlega uzgodnieniu z podmiotami, o których mowa w ust. 2, w trybie negocjacji nie później niż do dnia 30 kwietnia. Projekt uważa się za uzgodniony, jeżeli przedstawiciele wszystkich stron biorących udział w negocjacjach złożą pod nim własnoręczne podpisy.”, d) ust. 10 otrzymuje brzmienie: „10.W przypadku nieuzgodnienia projektu, o którym mowa w ust. 1, w terminie, o którym mowa w ust. 6, minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, ogóle warunki umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, kierując się dobrem świadczeniobiorców oraz koniecznością zapewnienia właściwej realizacji umów, a także biorąc pod uwagę treść

41/128

ustalonych warunków projektu, przekazanych przez Prezesa Funduszu ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.”, e) ust. 12 otrzymuje brzmienie: „12. Ogólne warunki umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej ustala się w trybie określonym w ust. 1 – 11, nie częściej niż raz na 2 lata, za wyjątkiem zaistnienia istotnej zmiany uwarunkowań społeczno-gospodarczych udzielania świadczeń opieki zdrowotnej lub stwierdzonych nieprawidłowości w realizacji tych umów wynikających z przepisów wydanych na podstawie ust. 9 albo 10.”; 65) art. 146 otrzymuje brzmienie: „Art. 146. 1.Prezes Funduszu określa: 1) przedmiot postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej; 2) kryteria oceny ofert; 3) warunki wymagane od świadczeniodawców. 2. Prezes Funduszu przed określeniem przedmiotu postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, kryteriów oceny ofert i warunków wymaganych od świadczeniodawców zasięga opinii właściwych konsultantów krajowych. 3. Opinia, o której mowa w ust. 2, jest przekazywana przez konsultanta krajowego Prezesowi Funduszu w wyznaczonym przez niego terminie, nie krótszym jednak niż 14 dni. 4. W razie nieprzekazania opinii w terminie, o którym mowa w ust. 3, uważa się, że opinia jest pozytywna.”; 66) w art. 149 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Odrzuca się ofertę: 1) złożoną przez świadczeniodawcę po terminie; 2) zawierającą nieprawdziwe informacje; 3) gdy świadczeniodawca nie określił przedmiotu oferty lub nie podał proponowanej liczby lub ceny świadczeń opieki zdrowotnej; 4) gdy świadczeniodawca złożył ofertę alternatywną; 5) gdy oferent lub oferta nie spełniają wymaganych przepisami warunków;

42/128

6) złożoną przez świadczeniodawcę, z którym w ciągu ostatnich 12 miesięcy została rozwiązana umowa w trybie, określonym w art. 155a. "; 67) w art. 153 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Komisja rozpatruje i rozstrzyga protest w ciągu 7 dni od dnia jego złożenia i udziela pisemnej odpowiedzi składającemu protest. Nieuwzględnienie protestu wymaga uzasadnienia."; 68) w art. 154 ust. 6 otrzymuje brzmienie: „6. Prezes Funduszu rozpatruje odwołanie, w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania, i wydaje decyzję administracyjną w tej sprawie. Decyzja Prezesa Funduszu podlega natychmiastowemu wykonaniu. ‘’; 69) dodaje się art. 155a w brzmieniu: „Art. 155a. Minister właściwy do spraw zdrowia w razie stwierdzenia rażącego naruszenia przez świadczeniodawcę prawa lub interesów świadczeniobiorców może w drodze decyzji administracyjnej, nakazać dyrektorowi oddziału wojewódzkiego Funduszu rozwiązanie każdej umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Decyzja ministra właściwego do spraw zdrowia podlega natychmiastowemu wykonaniu.”; 70) art. 156 otrzymuje brzmienie: „Art. 156.1. Umowa o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej nie może być zawarta na czas nieoznaczony. Zawarcie umowy na czas dłuższy niż 3 lata wymaga zgody Prezesa Funduszu. 2. Umowy o udzielanie świadczeń w podstawowej opiece zdrowotnej, są zawierane na czas nieoznaczony. Termin wypowiedzenia umowy nie może być krótszy niż 6 miesięcy. 3. W przypadku nieustalenia warunków finansowych na kolejny rok obowiązywania umowy o udzielanie świadczeń w podstawowej opiece zdrowotnej zawartej na czas nieoznaczony do dnia 30 września, umowa taka wygasa z dniem 31 marca kolejnego roku. 4. W przypadku zaistnienia sytuacji, o której mowa w ust. 3, dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu informuje w sposób zwyczajowo przyjęty:

43/128

1) organy gminy właściwej ze względu na miejsce udzielania świadczeń przez świadczeniodawcę o terminie wygaśnięcia umowy

o

udzielanie

świadczeń

w

podstawowej

opiece

zdrowotnej; 2) ubezpieczonych

zapisanych

na

liście

świadczeniodawcy,

którego umowa o udzielanie świadczeń w podstawowej opiece zdrowotnej ma wygasnąć, o możliwości wyboru nowego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. 5. W przypadku zaistnienia sytuacji, o której mowa w ust. 3, świadczeniodawca w terminie do dnia 31 października informuje osoby ubezpieczone zapisane na jego liście o terminie wygaśnięcia umowy oraz możliwości wyboru nowego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. 6. Świadczeniodawca może być związany z Funduszem wyłącznie jedną umową o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej dotyczącą tego samego zakresu i przedmiotu umowy. Nie dotyczy to przypadku, gdy spełnione są przesłanki do zawarcia umowy określone w art. 144 pkt 2 lub 3."; 71) w art. 159 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, zawiera się umowę ze świadczeniodawcą spełniającym warunki do zawarcia umowy określone przez Prezesa Funduszu nie później niż w terminie do 30 września każdego roku.”; 72) po art. 159 dodaje się art. 159a w brzmieniu: „Art. 159a. W przypadku wystąpienia okoliczności zagrażających zapewnieniu dostępu do określonych świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, minister właściwy do spraw zdrowia może nałożyć na podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej obowiązek podjęcia w ustalonym terminie określonych działań mieszczących się w zakresie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej.”; 73) w art. 161:

44/128

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Zażalenie, o którym mowa w ust. 1, składa się wraz z uzasadnieniem za pośrednictwem właściwego miejscowo oddziału wojewódzkiego Funduszu w terminie 14 dni od dnia dokonania czynności przez dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu.’’, b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: „2a. Prezes Funduszu, uwzględniając zażalenie, nakłada na dyrektora oddziału wojewódzkiego

Funduszu

obowiązek

usunięcia

stwierdzonych

nieprawidłowości, w szczególności poprzez uchylenie czynności, której dotyczy zażalenie i zawiadamia świadczeniodawcę w terminie 7 dni o uwzględnieniu zażalenia.”; 74) w art. 163: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Minister właściwy do spraw zdrowia bada uchwały przyjmowane przez Radę Funduszu oraz akty wydawane przez Prezesa Funduszu w sprawach określonych w ustawie, z wyłączeniem decyzji administracyjnych wydawanych w sprawach indywidualnych, i stwierdza nieważność tej uchwały lub tego aktu, w całości lub w części, w przypadku, gdy: 1) narusza ona prawo, lub 2) prowadzi do niewłaściwego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej, lub 3) prowadzi do niezrównoważenia przychodów i kosztów Funduszu.”, b) ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Uchwały Rady Funduszu i akty wydawane przez Prezesa Funduszu w sprawach określonych w ustawie, z wyłączeniem decyzji administracyjnych wydawanych w sprawach indywidualnych, Prezes Funduszu przekazuje ministrowi właściwemu do spraw zdrowia niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia ich podjęcia.”; 75) art. 167 otrzymuje brzmienie: „Art.167. W przypadku naruszenia prawa, statutu lub interesów świadczeniobiorców, a także w przypadku odmowy udzielenia wyjaśnień i informacji, o których

45/128

mowa w art. 128 ust. 5 i w art. 165 ust. 1, minister właściwy do spraw zdrowia może nałożyć na Prezesa Funduszu lub zastępcę Prezesa Funduszu

albo

dyrektora

oddziału

wojewódzkiego

Funduszu,

odpowiedzialnego za te naruszenia lub nieudzielanie wyjaśnień i informacji, karę pieniężną w wysokości do trzykrotnego miesięcznego wynagrodzenia tej osoby, wyliczonego na podstawie wynagrodzenia za ostatnie 3 miesiące poprzedzające miesiąc, w którym nałożono karę.”; 76) po art. 168 dodaje się art. 168a w brzmieniu: „Art. 168a. 1. W przypadku wystąpienia okoliczności zagrażających zapewnieniu dostępu do określonych, ratujących życie lub zdrowie, świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych minister właściwy do spraw zdrowia może, w terminie przez siebie ustalonym, zwołać posiedzenie podmiotów, o których mowa w art. 168 ust. 1, określając przedmiot posiedzenia oraz nałożyć na te podmioty obowiązek podjęcia w ustalonym terminie określonych działań mieszczących się w zakresie zadań tych podmiotów. 2. W razie niepodjęcia działań przez podmioty obowiązane minister właściwy do spraw zdrowia może nałożyć odpowiednio na Prezesa Funduszu, zastępców Prezesa Funduszu, dyrektorów oddziałów wojewódzkich Funduszu i przewodniczącego Rady Funduszu, karę pieniężną w wysokości do trzykrotnego miesięcznego wynagrodzenia osoby,

na

którą

nałożono

karę,

wyliczonego

na

podstawie

wynagrodzenia za ostatnie 3 miesiące poprzedzające miesiąc, w którym nałożono karę, niezależnie od innych środków nadzoru przewidzianych przepisami prawa."; 77) w art. 173: a) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu: „4a. Kontrolerzy, o których mowa w ust. 3, w zakresie ustalonym w upoważnieniu ministra właściwego do spraw zdrowia, mają prawo do: 1) wstępu do wszystkich pomieszczeń kontrolowanego podmiotu;

46/128

2) swobodnego

dostępu

do

oddzielnego

pomieszczenia

biurowego,

przeznaczonego na wyłączną potrzebę wykonywania zadań przez kontrolera oraz środków łączności; 3) wglądu do wszelkich dokumentów kontrolowanego podmiotu oraz żądania sporządzenia kopii, odpisów i wyciągów z tych dokumentów; 4)

wglądu do danych zawartych w systemie informatycznym kontrolowanego podmiotu oraz żądania sporządzenia kopii lub wyciągów z tych danych, w tym w formie elektronicznej;

5)

żądania wyjaśnień ustnych lub pisemnych od osób pozostających w stosunku pracy, zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze z kontrolowanym podmiotem, w tym w formie elektronicznej;

6)

żądania sporządzenia niezbędnych danych, w tym w formie elektronicznej;

7)

zabezpieczenia dokumentów i innych dowodów.”,

b) uchyla się ust. 10; 78) po art. 179 dodaje się art. 179a w brzmieniu: „Art. 179a. Przepisy art. 173-179 stosuje się do kontroli przeprowadzanych na podstawie ustawy przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych."; 79) w art. 181 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. W sprawach, o których mowa w art. 163 ust. 2 i 3, art. 164, art. 165 ust. 3, art. 167, 168a ust. 2, art. 170 i 171, minister właściwy do spraw zdrowia wydaje decyzje administracyjne."; 80) w art. 183 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Kary pieniężne, o których mowa w art. 167, art. 168a ust. 2, art. 170 i 171, podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji."; 81) art. 187 otrzymuje brzmienie: „Art. 187.1. Prezes Funduszu przedstawia corocznie ministrowi właściwemu do spraw zdrowia oraz ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, nie później niż do dnia 30 czerwca roku następnego, przyjęte przez Radę Funduszu sprawozdanie z działalności Funduszu. 47/128

2. Minister właściwy do spraw zdrowia przedstawia corocznie Sejmowi, nie później niż do końca sierpnia roku następnego, sprawozdanie z działalności Funduszu, o którym mowa w ust. 1, po zaopiniowaniu tego sprawozdania przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, wraz ze stanowiskiem w sprawie tego sprawozdania.”; 82) w art. 188: a) po ust. 1 dodaje się ust. 1 a i 1b w brzmieniu: „1a. Fundusz jest uprawniony do uzyskiwania i przetwarzania danych osobowych osób, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2, w celu: 1) rozliczenia ze świadczeniodawcami; 2) rozliczenia dotacji, o której mowa w art. 116 ust. 1 pkt 5; 3) kontroli przestrzegania zasad legalności, gospodarności, rzetelności i celowości finansowania udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej; 4) kontroli rodzaju, zakresu i przyczyny udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej. 1b. Fundusz jest uprawniony do uzyskiwania i przetwarzania danych osobowych osób, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, w celu rozliczenia kosztów refundacji leków.”, b) w ust. 2 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie: „Fundusz jest uprawniony do uzyskiwania i przetwarzania danych osobowych osób uprawnionych do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji oraz umów międzynarodowych, w celu:”, c) w ust. 3 dodaje się pkt 3 w brzmieniu: „3) osób, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3.", d) w ust. 4: –

uchyla się pkt 6,

–

pkt 15 otrzymuje brzmienie: „15)

rodzaj uprawnień oraz numer i termin ważności dokumentu potwierdzającego uprawnienia osób, o których mowa w art. 43 ust. 1, art. 44 ust. 1, art. 45 ust. 1 i art. 46 ust. 1, a także osób posiadających

na

podstawie

odrębnych

przepisów

szersze

48/128

uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej niż wynikające z ustawy;", –

dodaje się pkt 22-27 w brzmieniu: „22)

data zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego;

23)

data wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego;

24)

okres, za który opłacono składkę na ubezpieczenie zdrowotne;

25)

dane o płatniku składki na ubezpieczenie zdrowotne;

26)

typ dokumentu uprawniającego do świadczeń;

27)

data zgonu.";

83) w art. 190 uchyla się ust. 4; 84) po art. 193 dodaje się art. 193a w brzmieniu: „Art. 193a 1. Kto, wbrew przepisom art. 63a ust. 1 – 3, przyjmuje korzyść majątkową, podlega grzywnie albo karze pozbawienia wolności do lat 3 albo obu tym karom łącznie. 2. Tej samej karze podlega ten kto, w celu uzyskania finansowania ze środków publicznych, w tym również refundacji ceny leku lub wyrobu medycznego daje, oferuje lub obiecuje udzielenie korzyści majątkowej osobom wymienionym w art. 63a ust. 1 – 3. 3. Jeżeli z popełniania przestępstw określonych w ust. 1 lub ust. 2 sprawca uczynił sobie stałe źródło dochodu, podlega grzywnie i karze pozbawienia wolności od roku do lat 5. 4. Odpowiedzialności przewidzianej w ust. 1 – 3 podlega także ten, kto dopuszcza się czynów określonych w tych przepisach, działając w imieniu osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej.”; 85) uchyla się art. 195; 86) uchyla się art. 243; 87) w załączniku w ust. 2: a) w pkt 1 lit. a otrzymuje brzmienie:

49/128

„a) leczenie padaczki za pomocą implantacji stymulatora nerwu błędnego, z wyjątkiem przypadków, gdy jest to jedyna możliwa do zastosowania metoda terapeutyczna,", b) w pkt 9 dodaje się lit. o-t w brzmieniu: „o) raka jelita grubego w celu przedoperacyjnej oceny zaawansowania i wczesnego rozpoznania nawrotu, p) raka przełyku celem oceny zaawansowania przed leczeniem i wczesnego wykrycia wznowy, r) nowotworów głowy i szyi w celu wczesnego rozpoznania nawrotu, s) złośliwych guzów mózgu celem wczesnego rozpoznania nawrotu dla określenia miejsca biopsji, t) czerniaka w celu kwalifikacji do operacji guza pojedynczego, jeżeli w skali Clarka grubość zmiany przekracza 1,5 mm.". Art. 2. W ustawie z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2000 r., Nr 9, poz. 87 z późn. zm.5)) uchyla się art. 17. Art. 3. W ustawie z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2002 r., Nr 42, poz. 371, z późn. zm.6)) art. 18 otrzymuje brzmienie: „Art. 18. Kombatanci i inne osoby uprawnione korzystają z pierwszeństwa do środowiskowej opieki socjalnej w miejscu zamieszkania, w uzyskaniu miejsc w domach pomocy społecznej, zwłaszcza w domach przeznaczonych dla kombatantów.”.

5)

Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 181, poz. 1515, z 2003 r. Nr 56, poz. 498, Nr 210, poz. 2036, z 2004 r. Nr 121, poz. 1264, Nr 191, poz.1954, Nr 210, poz. 2135, Nr 281, poz. 2779 oraz z 2005 r. Nr 10, poz. 65

6)

Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 181, poz. 1515, z 2004 r. Nr 281, poz. 2779 oraz z 2005 r. Nr 163, poz. 1362

50/128

Art. 4. W ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.7)) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 35 ust. 8 otrzymuje brzmienie: „8. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii samorządów zawodów medycznych oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze rozporządzenia szczegółowy zakres ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w ust. 6 oraz w art. 136a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.), termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, biorąc w szczególności pod uwagę specyfikę wykonywanego zawodu oraz zakres wykonywanych zadań.”; 2) w art. 54 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Zadania, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, mogą być finansowane ze środków publicznych pozostających w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia,

podmiotu,

który

utworzył

zakład,

oraz

jednostki

samorządu

terytorialnego lub innych podmiotów, uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów. Umowy, o których mowa w ust. 1 pkt 1 mogą być również zawierane przez zakład ubezpieczeń działający na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151 z późn. zm.8))”.

7)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 1992 r. Nr 92 Nr 63, poz. 315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 141, poz. 692, Nr 138, poz. 682, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 769, z 1998 r. Nr 162, poz. 1115, Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756, z 1999 r. Nr 28, poz. 256, Nr 28, poz. 255, Nr 84, poz. 935, z 2000 r. Nr 3, poz. 28, Nr 12, poz. 136, Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz. 948, Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 45, Nr 88, poz. 961, Nr 100, poz. 1083, Nr 111, poz. 1193, Nr 113, poz. 1207, Nr 126, poz. 1384, nr 128, poz. 1407, Nr 126, poz. 1383, Nr 126, poz. 1382, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, z 2003 r. Nr 45, poz. 391, Nr 171, poz. 1663, Nr 124, poz. 1151, Nr 124, poz. 1152, Nr 213, poz. 2081, Nr 223, poz. 2215, z 2004 r. Nr 210, poz. 2135, Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 164, poz. 1365, Nr 169, poz. 1420, Nr 249, poz. 2104.

8)

Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 91, poz. 870, Nr 96, poz. 959 oraz z 2005 r. Nr 143, poz. 1204, Nr 167, poz. 1396, Nr 183, poz. 1538 i Nr 184, poz. 1539

51/128

Art. 5. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późń. zm.9)) po art. 27a dodaje się art. 27 aa w brzmieniu: „Art. 27 aa. 1. Podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2–4, jeżeli w roku podatkowym podatnik poniósł wydatki na: 1)

świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez zakłady opieki zdrowotnej, działające na zasadach określonych w przepisach o zakładach opieki zdrowotnej, a także przez lekarzy i lekarzy dentystów,

prowadzących

indywidualną

praktykę

lekarską,

indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub grupową praktykę lekarską zgodnie z przepisami o zawodzie lekarza i lekarza dentysty; 2)

zapłatę składki z tytułu ubezpieczenia przez zakład ubezpieczeń działający na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151 z późn. zm.) kosztów leczenia chorób i kosztów leczenia następstw nieszczęśliwych wypadków

9)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz. 70, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1324, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 8, poz. 64, Nr 52, poz. 539, Nr 73, poz. 764, Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz. 96, Nr 89, poz. 968, Nr 102, poz. 1117, Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190, Nr 125, poz. 1363 i poz. 1370 i Nr 134, poz. 1509, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 89, poz. 804, Nr 135, poz. 1146, Nr 141, poz. 1182, Nr 169, poz. 1384, Nr 181, poz. 1515, Nr 200, poz. 1679 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr 45, poz. 391, Nr 65, poz. 595, Nr 84, poz. 774, Nr 90, poz. 844, Nr 96, poz. 874, Nr 122, poz. 1143, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 130, Nr 166 , poz. 1608, Nr 202, poz. 1956, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 99, poz. 100, Nr 116 poz. 1203, 1205 i 1207, Nr 120, poz. 1252, Nr 123, poz. 1291, Nr 162, poz. 169, Nr 210, poz. 2135, Nr 263, poz. 2619, Nr 281, poz. 2779 i 2781 oraz z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 85, poz. .725, Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 102, poz. 852, Nr 143, poz.1499 i 1202, Nr 155, poz. 1298, Nr 164, poz. 1365 i 1366, Nr 169, poz. 1418 i 1420, Nr 177, poz. 1468, Nr 179, poz. 1484 i Nr 183, poz. 1538

52/128

- na rzecz podatnika, a także na rzecz jego małżonka oraz dzieci własnych i przysposobionych, jeżeli małżonek lub dzieci nie uzyskały w roku podatkowym dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości nie powodującej obowiązku zapłaty podatku. 2. Zmniejszenie podatku, o którym mowa w ust. 1, można dokonać pod warunkiem, że wydatki, o których mowa w ust. 1, nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu podatnika. 3. Zmniejszenie, o którym mowa w ust. 1 nie może przekroczyć: 1) kwoty stanowiącej iloczyn równowartości 1 % podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 lub art. 30c oraz liczby osób wykazanych w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 i ich dzieci własnych i przysposobionych oraz 2) 10 % kwoty, o której mowa w art. 27b ust. 1 pkt 1 i pkt 2. 4. Wysokość wydatków na cele określone w ust. 1 pkt 1 ustala się na podstawie faktury lub rachunku wraz z dołączonym wydrukiem z kasy

rejestrującej,

wystawionych

przez

zakład

ubezpieczeń

zdrowotnych, o którym mowa w tym przepisie, zawierających co najmniej imię, nazwisko i adres osoby korzystającej ze świadczenia zdrowotnego, tj. podatnika, jego małżonka lub dziecka. 5. Jeżeli

każdy

z

małżonków

osiąga

dochody

podlegające

opodatkowaniu podatkiem dochodowym, limit odliczeń, o którym mowa w ust. 2, przysługuje odrębnie każdemu z małżonków. W takim przypadku wydatki poniesione na rzecz dzieci własnych i przysposobionych odlicza się od podatku jednego z małżonków lub od podatku obojga, w proporcji określonej przez nich w zeznaniach rocznych.”.

53/128

Art. 6. W ustawie z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz. 439, z późn. zm.10)) w art. 25 ust. 1 po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu: „3a) coroczne sporządzanie i publikowanie w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” Narodowego Rachunku Zdrowia za dany rok, w terminie do końca pierwszej połowy roku następnego,”.

Art. 7. W ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. Z 2005 r. Nr 226, poz. 1943) wprowadza się następujące zmiany: 1) po art. 28 dodaje się art. 28a w brzmieniu: „Art. 28a. Dokumentacja związana z leczeniem lekiem poza wskazaniami do stosowania, o którym mowa w art. 36a – 36d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.) nie może być wykorzystywana jako informacja związana z przeprowadzeniem eksperymentu medycznego.”; 2) w art. 29 po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu: „1a. W przypadku wykorzystania dokumentacji związanej z leczeniem lekami poza wskazaniami do stosowania w sposób określony w art. 28a, komisja bioetyczna wyraża negatywną opinię o projekcie eksperymentu medycznego. 1b. Narodowy Fundusz Zdrowia jest obowiązany udzielić komisji bioetycznej niezbędnych informacji w celu stwierdzenia okoliczności, o której mowa w art. 28a.”. Art. 8. W ustawie z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 1997 r., Nr 106, poz. 681 z późn. zm.11)) uchyla się art. 10.

10)

Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 1996r., Nr 156, poz. 775, z 1997r. Nr 88, poz. 552, Nr 121, poz. 769, z 1998r. Nr 99, poz. 632, Nr 106, poz. 668, z 2001 r. Nr 100, poz. 1080, z 2003 r. Nr 217, poz. 2125, z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 163, poz. 1362. 11) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. Nr 106, poz. 681, z 1998 r. Nr 117, poz. 756, z 2001 r. Nr 126, poz. 1382 oraz z 2003 r. poz. 2215

54/128

Art. 9. W ustawie z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 z późn. zm.12)) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 5: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Ceny urzędowe ustala się na produkty lecznicze i wyroby medyczne objęte, na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.), wykazem leków podstawowych i uzupełniających oraz wykazem leków i wyrobów medycznych przepisywanych bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub częściową odpłatnością w związku z chorobami zakaźnymi lub psychicznymi, upośledzeniem umysłowym oraz niektórymi chorobami przewlekłymi, wrodzonymi lub nabytymi.”, b) ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz zawierający ceny urzędowe hurtowe i detaliczne w odniesieniu do produktów leczniczych i wyrobów medycznych określonych w ust. 1, mając na względzie równoważenie interesów konsumentów i przedsiębiorców zajmujących się wytwarzaniem i obrotem tymi produktami i wyrobami oraz biorąc pod uwagę możliwości płatnicze Narodowego Funduszu Zdrowia, w oparciu o kryteria ustalone w art. 7 ust. 3.”, c) po ust. 4 dodaje się ust. 4a-4c w brzmieniu: „4a. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz cen urzędowych hurtowych w odniesieniu do produktów leczniczych i wyrobów medycznych określonych w ust. 2, jeżeli nabywane są przez zakłady lecznictwa zamkniętego na zasadach określonych w art. 42 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 12)

Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 144, poz. 1204, z 2003 r. Nr 137, poz.1302, oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 210, poz. 2135

55/128

2004 r. Nr 53, poz. 533, z późn. zm.) lub bezpośrednio z hurtowni farmaceutycznej,

mając

na

względzie

równoważenie

interesów

konsumentów i przedsiębiorców zajmujących się wytwarzaniem i obrotem tymi produktami i wyrobami oraz biorąc pod uwagę możliwości płatnicze Narodowego Funduszu Zdrowia, w oparciu o kryteria ustalone w art. 7 ust. 3 pkt 1-8. 4b. Wykaz, o którym mowa w ust. 4, jest aktualizowany nie rzadziej niż co 90 dni, o ile wpłynął co najmniej jeden kompletny wniosek o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2. 4c.

W przypadku zaistnienia okoliczności, o których mowa w art. 39 ust. 7b ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, minister właściwy do spraw zdrowia wydaje rozporządzenie w najkrótszym możliwym terminie.”;

2) w art. 6 po ust. 1 dodaje się ust. 1a-1c w brzmieniu: „1a. Złożenie wniosku lub informacji, o których mowa w ust. 1, podlega opłacie w wysokości połowy minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 12 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2002 r. nr 200, poz. 1679 z późn. zm.13)). 1b. Uzupełnienie wniosku lub informacji, o których mowa w ust. 1, podlega opłacie w wysokości 25% minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1a. 1c. Opłata, o których mowa w ust. 1a i 1b, jest wnoszona na rachunek urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw zdrowia, udostępniony wnioskodawcy.”; 3) w art. 7: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. W skład Zespołu wchodzi po trzech przedstawicieli ministra właściwego do spraw zdrowia, ministra właściwego do spraw finansów publicznych i ministra właściwego do spraw gospodarki. W pracach Zespołu mogą uczestniczyć trzej przedstawiciele Narodowego Funduszu Zdrowia, wyłonieni w trybie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 8 pkt 4. Członkowie

13)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314.

56/128

Zespołu, osoby niebędące członkami Zespołu, którym zlecono przygotowanie ekspertyz i innych opracowań dla Zespołu, oraz ich małżonkowie, zstępni i wstępni w linii prostej nie mogą być właścicielami, posiadać akcji lub udziałów oraz zasiadać we władzach spółek i przedsiębiorstw zajmujących się wytwarzaniem i obrotem produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi.”, b) ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Minister właściwy do spraw zdrowia, w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, ogłasza marżę hurtową i detaliczną, przyjęte do ustalania urzędowych cen hurtowych i detalicznych produktów leczniczych i wyrobów medycznych, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2 oraz obejmującą produkty lecznicze, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. Nr 53, poz. 533 z późn. zm), zgodnie z zasadami określonymi w ust. 3 pkt 8 i 9.”, c) po ust. 7 dodaje się ust. 7a w brzmieniu: „7a. Od ponownego rozpatrzenia informacji lub wniosku o ustalenie ceny urzędowej przysługuje skarga do sądu administracyjnego.”; 4) po art. 7 dodaje się art. 7a-7c w brzmieniu: „Art. 7a. 1. Tworzy się Rejestr Korzyści, zwany dalej „Rejestrem”. 2. W Rejestrze ujawniane są korzyści uzyskiwane przez członków Zespołu i przedstawicieli Narodowego Funduszu Zdrowia oraz ich małżonków. 3. Do Rejestru należy zgłaszać informacje o: 1) wszystkich pełnionych i zajmowanych stanowiskach i zajęciach wykonywanych zarówno w administracji publicznej, jak i w instytucjach prywatnych, z tytułu których pobiera się wynagrodzenie, oraz pracy zawodowej wykonywanej na własny rachunek, 2) faktach

materialnego

wspierania

działalności

publicznej

prowadzonej przez zgłaszającego informacje, 3) darowiźnie otrzymanej od podmiotów krajowych lub zagranicznych, jeżeli jej wartość przekracza 20% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce

narodowej

w

poprzednim

roku

kalendarzowym

ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na

57/128

podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.14)), 4) wyjazdach krajowych lub zagranicznych, jeżeli ich koszt nie został pokryty przez zgłaszającego informacje lub jego małżonka albo instytucje ich zatrudniające, 5) innych uzyskanych korzyściach, o wartościach większych niż wskazane w pkt 3, nie związanych z zajmowaniem stanowisk lub wykonywaniem zajęć albo pracy zawodowej, o których mowa w pkt 1. 4. Do Rejestru należy także zgłaszać informacje o udziale w organach fundacji, spółek handlowych lub spółdzielni, nawet wówczas, gdy z tego tytułu nie pobiera się żadnych świadczeń pieniężnych. 5. Przy podawaniu informacji zgłaszający informacje jest obowiązany zachować największą staranność i kierować się swoją najlepszą wiedzą. 6. Informacje do Rejestru są zgłaszane za każdy rok kalendarzowy do dnia 30 stycznia roku następnego. 7. Wszystkie zmiany informacji objętych Rejestrem należy zgłosić nie później niż w ciągu 30 dni od dnia ich zaistnienia. 8. Członkowie Zespołu i przedstawiciele Narodowego Funduszu Zdrowia nowo powołani lub wyłonieni w trybie określonym w art. 7 ust. 8 pkt 4, zgłaszają informacje, o których mowa w ust. 3 i 4, w terminie 30 dni od dnia

ich

powołania

lub

wyłonienia,

za

okres

12

miesięcy

poprzedzających dzień powołania lub wyłonienia. 9. Obowiązek zgłaszania informacji, o których mowa w ust. 3 i 4, do Rejestru obejmuje członków Zespołu oraz przedstawicieli Narodowego Funduszu Zdrowia, o których mowa w art. 7 ust. 2.

14)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252, Nr 121, poz. 1264, Nr 191, poz. 1954, Nr 210, poz. 2135 i Nr 236, poz. 2355 oraz z 2005 r. Nr 167, poz. 1397, Nr 169, poz. 1412 i 1421

58/128

10. Rejestr jest jawny. Rejestr prowadzi minister właściwy do spraw zdrowia. 11. Minister właściwy do spraw zdrowia raz w roku, w odrębnej publikacji, podaje do publicznej wiadomości zawarte w Rejestrze informacje. 12. W przypadku niezgłoszenia informacji do Rejestru w terminie, o którym mowa w ust. 6 albo ust. 8, lub niezgłoszenia zmian danych objętych Rejestrem w terminie, o którym mowa w ust. 7, członków Zespołu oraz przedstawicieli Narodowego Funduszu Zdrowia odwołuje się. Art. 7b. 1. Osoby niebędące członkami Zespołu, przed przyjęciem zlecenia na przygotowanie ekspertyzy lub innego opracowania dla Zespołu, są obowiązane każdorazowo do złożenia ministrowi właściwemu do spraw zdrowia oświadczenia zawierającego informacje, o których mowa w art. 7a ust. 3 i 4, za ostatnie 12 miesięcy, licząc od dnia otrzymania zlecenia. 2. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera również informacje o korzyściach uzyskanych przez małżonka osoby przyjmującej zlecenie. 3. Oświadczenia, o których mowa w ust. 1, są przechowywane przez 10 lat, z zachowaniem przepisów o ochronie danych osobowych. 4. Zlecenia można udzielić wyłącznie osobie, która złożyła oświadczenie, o którym mowa w ust. 1. Art. 7c. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia: 1) wzór zgłoszenia do Rejestru informacji, o których mowa w art. 7a ust. 3 i 4, 2) wzór oświadczenia, o którym mowa w art. 7b ust. 1 - mając na uwadze zakres niezbędnych danych zawartych w Rejestrze lub oświadczeniu.”. Art. 10. W ustawie z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 533, z późn. zm 15)) 15)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 69, poz. 625, Nr 91, poz. 877, Nr 92, poz. 882, Nr 93, poz. 896, Nr 173, poz. 1808, Nr 210, poz. 2135 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 94, poz. 787 i Nr 163, poz. 1362.

59/128

wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 8 w ust. 1a dodaje się pkt 5 w brzmieniu: „5) może zasięgnąć z Narodowego Funduszu Zdrowia niezbędnych informacji w celu stwierdzenia okoliczności, o której mowa w art. 10 ust. 2a.”; 2) w art. 8 po ust. 1a dodaje się ust. 1b w brzmieniu: „1b. W przypadku, jeżeli raport sporządzany przez Prezesa Urzędu zawierający ocenę produktu leczniczego dopuszczonego do obrotu nie spełnia warunku, o którym mowa w art. 10 ust. 2a, minister właściwy do spraw zdrowia odmawia wydania pozwolenia.”; 3) w art. 10 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: „2a. Dane i dokumenty, o których mowa w ust. 2 nie mogą być opracowane w oparciu o dokumentację związaną z leczeniem lekami poza wskazaniami do stosowania, o którym mowa w art. 36a – 36d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.); 4) po art. 55 dodaje się art. 55a w brzmieniu: „Art. 55a. 1. Każda reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomości musi zawierać czytelne, widoczne i trwałe ostrzeżenie informujące o szkodliwości nadużywania produktu leczniczego. 2. Treść ostrzeżenia, o którym mowa w ust. 1, nie może zajmować mniej niż 30 % reklamy produktu leczniczego. 3. Treść ostrzeżenia, o którym mowa w ust. 1, wymaga zgody ministra właściwego do spraw zdrowia. 4. Treść ostrzeżenia, o którym mowa w ust. 1, przekazywana jest ministrowi właściwemu do spraw zdrowia wraz z dowodem uiszczenia opłaty, w celu uzyskania zgody ministra właściwego do spraw zdrowia, o której mowa w ust. 3. 5. Minister właściwy do spraw zdrowia, określi, w drodze rozporządzenia wysokość opłaty, o której mowa w ust. 4, tryb jej uiszczenia oraz przeznaczenie.”; 5) po art. 60 dodaje się art. 60a w brzmieniu:

60/128

„Art. 60a. 1. Wydatki na reklamę produktu leczniczego nie mogą przekraczać 10% przychodów uzyskanych w poprzednim roku obrotowym z obrotu produktami leczniczymi. 2. Na wydatki można przeznaczyć wyłącznie przychody z obrotu produktami leczniczymi, wytwarzanymi na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.”; 6) w art. 81 dodaje się ust. 5 w brzmieniu: „5. Główny Inspektor Farmaceutyczny, na wniosek podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych, wydaje decyzję o wstrzymaniu w hurtowni farmaceutycznej obrotu lekami i wyrobami medycznymi podlegającymi refundacji ze środków publicznych.”. 7) w art. 103: a)

ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Wojewódzki inspektor farmaceutyczny cofa zezwolenie na prowadzenie apteki ogólnodostępnej, jeżeli apteka: 1) prowadzi obrót produktami leczniczymi niedopuszczonymi do obrotu; 2) nie udostępniła informacji, o których mowa w art. 63b ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.”

b) w ust. 2 dodaje się pkt 5 w brzmieniu: „5) apteka przekazuje, z wyłączeniem uprawnionych podmiotów, jakiekolwiek dane umieszczone na receptach lub dane dotyczące ilości, rodzaju lub nazw wydanych produktów leczniczych.”. Art. 11. W ustawie z dnia 6 grudnia 2002 r. o świadczeniu usług ratownictwa medycznego (Dz.U. Nr 241, poz. 2073, z późn. zm.

16)

) w art. 5 ust. 1 otrzymuje

brzmienie: „1. Finansowanie świadczeń zdrowotnych udzielanych w ramach usług ratownictwa medycznego następuje na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.”. 16)

Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2003 r. Nr 99, poz. 920 oraz z 2004 r. Nr 210, poz. 2135.

61/128

Art. 12. W ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych (Dz. U. Nr 124, poz. 1153 z późn. zm.17)) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 9 w ust. 1: a) pkt 1 otrzymuje brzmienie: „1) Przewodniczący Komisji wyłoniony w drodze konkursu powoływany przez Prezesa Rady Ministrów na wspólny wniosek ministra właściwego do spraw instytucji finansowych, ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego i ministra właściwego do spraw zdrowia – na pięcioletnia kadencję,”, b) w pkt 2 po lit. b dodaje się lit. c w brzmieniu: „c) ministra właściwego do spraw zdrowia,"; 2) w art. 13 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Organizację Urzędu określa statut Urzędu, nadany w drodze zarządzenia, przez ministra właściwego do spraw instytucji finansowych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego i ministrem właściwym do spraw zdrowia.”.

Art. 13. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie: 1) art. 13 ust. 4, art. 15 ust. 3, art. 25 ust. 3 i 4, art. 38 ust. 6, art. 39 ust. 9, art. 119 oraz art. 137 ust. 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zachowują moc do czasu wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 13 ust. 3, art. 15 ust. 3, art. 25 ust. 3 i 4, art. 38 ust. 6, art. 39 ust. 9, art. 119 oraz art. 137 ust. 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki

17)

Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U.z 2003 r. Nr 170, poz. 1651, z 2004 r. Nr 93, poz. 891 i Nr 96, Nr 959 oraz z 2005 r. Nr 83, Poz. 719, Nr 143, Nr 1204 i Nr163, poz. 1362

62/128

zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, 2) art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, zachowują moc do czasu wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 5 ust. 4 i 4a ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą - nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 14. Przepisy art. 1 pkt 31 lit. b, pkt 34, 35, pkt 36 lit. b, pkt 38-42 stosuje się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ustawa weszła w życie. Art. 15. 1. Wnioskodawcy, o których mowa w art. 39 ust. 1 ustawy o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, którzy złożyli wnioski na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, są obowiązani w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do uzupełnienia wniosków o dane, wymienione w art. 39 ust. 2 pkt 7 i 10 ustawy o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. 2. W przypadku nie uzupełnienia wniosków, w terminie określonym w ust. 1 stosuje się przepis art. 39 ust. 4 ustawy, o której mowa w art. 1. 3. Wnioski, o których mowa w ust. 1, uzupełnione o dane, wymienione w art. 39 ust. 2 pkt 7 i 10 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, są traktowane jako wnioski złożone pierwszego roboczego dnia pierwszego kwartału następującego po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. 4. Przepis art. 39 ust. 2a – 2c nie stosuje się do wniosków złożonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy oraz do ich uzupełnień, o których mowa w ust. 1. Art. 16. 1. Uwzględnienie danych dotyczących migracji ubezpieczonych, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w zakresie nabywania przez ubezpieczonych zarejestrowanych w danym oddziale wojewódzkim Funduszu

63/128

leków, bezpłatnie, za opłatą ryczałtową albo za częściową odpłatnością, w aptekach działających na terytorium innych oddziałów wojewódzkich Funduszu następuje na podstawie

danych

za

rok,

w

którym

możliwa

była,

na

podstawie

PESEL

świadczeniobiorców, identyfikacja recept dotyczących tych leków 2. Wysokość planowanych kosztów finansowania świadczeń opieki zdrowotnej przez dany oddział wojewódzki Funduszu ustalona zgodnie z art. 118 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą koryguje się: 1) w planie finansowym na rok 2007 – uwzględniając, że wzrost wysokości planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej przez dany oddział wojewódzki Funduszu nie może być niższy niż 50 % wzrostu wysokości planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej we wszystkich oddziałach wojewódzkich Funduszu razem; 2) w planie finansowym na rok 2008 – uwzględniając, że wzrost wysokości planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej przez dany oddział wojewódzki Funduszu nie może być niższy niż 35 % wzrostu wysokości planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej we wszystkich oddziałach wojewódzkich Funduszu razem; 3) w planie finansowym na rok 2009 – uwzględniając, że wzrost wysokości planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej przez dany oddział wojewódzki Funduszu nie może być niższy niż 20 % wzrostu wysokości planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej we wszystkich oddziałach wojewódzkich Funduszu razem - w odniesieniu do wysokości kosztów finansowania świadczeń opieki zdrowotnej zaplanowanych w planie finansowym dla danego oddziału obowiązującym w dniu przekazania planu finansowego Funduszu na rok następny w celu jego zatwierdzenia albo w dniu ustalania planu finansowego Funduszu na rok następny. 3. W latach 2007-2009 przy wyliczeniu wielkości środków finansowych przekazywanych poszczególnym oddziałom wojewódzkim Funduszu z rezerwy, o której mowa w art. 118 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej

64/128

finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, uwzględnia się dodatkowo wyniki wyrównania wysokości środków przypadających na poszczególne oddziały wojewódzkie Funduszu na dany rok finansowy wynikające z ust. 2. Art. 17. 1. Umowy o udzielanie świadczeń w podstawowej opiece zdrowotnej, zawarte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, na czas dłuższy niż rok, uważa się za umowy zawarte na czas nieoznaczony, chyba że strony tych umów wypowiedzą je, zgodnie z postanowieniami tych umów, w terminie 2 tygodni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. 2. Strony umów, o których mowa w ust. 1, dostosują ich postanowienia do wymagań określonych w art. 156 ust. 2 i 3 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w terminie 4 tygodni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Art. 18. 1. Główny Urząd Statystyczny sporządza i publikuje pierwszy Narodowy Rachunek Zdrowia za rok 2006 r. w terminie do dnia 30 czerwca 2007 r. 2. Nie stosuje się art. 11 ust. 1d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą przy obliczeniu kosztów średnich za rok 2004 i 2005. Art. 19. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 37, 38 , 86 oraz art. 5, które wchodzą w życie 1 stycznia 2007 r.

65/128

UZASADNIENIE Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o cenach ma za zadanie uregulować podstawowe problemy ujawnione w trakcie pierwszych miesięcy funkcjonowania ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.). Niniejsza nowelizacja ma na celu wprowadzenie zmian służących m.in. ułatwieniu ubezpieczonym korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej poprzez skrócenie czasu oczekiwania na ich wykonanie, wzmocnieniu nadzoru nad Narodowym Funduszem Zdrowia, eliminacji nieprawidłowości w przepływie środków publicznych przeznaczonych na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej. Wiele z wprowadzanych zmian ma charakter systematyzujący i porządkujący funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia w Polsce. Do najbardziej istotnych zmian wprowadzanych niniejszą ustawą należą przepisy, których implikacja wynika z konieczności stosowania Dyrektywy Transparencyjności dyrektywa Rady 89/105/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. Dz. Urz. WE L 040 11.02.1989, str. 8, a ponadto: wprowadzenie ulgi podatkowej na leczenie, wprowadzenie zakazu uzyskiwania i oferowania korzyści majątkowych z tytułu refundacji leków oraz odpowiedzialności karnej za te działania, ułatwienie dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej kombatantom między innymi poprzez wprowadzenie możliwości uzyskania ambulatoryjnych

świadczeń

specjalistycznych

bez

skierowania,

wprowadzenie

możliwości korzystania z ambulatoryjnej opieki zdrowotnej i usług farmaceutycznych poza kolejnością. Dodatkowo w projekcie wprowadza się nową grupę produktów leczniczych refundowanych – leków specjalistycznego stosowania, które mają charakter wysoce specjalistyczny i innowacyjny. W ustawie wprowadza się określoną procedurę ordynacji tych leków, które zapewniają przejrzystość, bezpieczeństwo finansowe i racjonalizację wydatków Narodowego Funduszu Zdrowia na refundację tych leków. Ponadto wprowadzenie nowej kategorii leków zwiększy dostępność pacjentów do drogich leków innowacyjnych, do których dotychczas dostęp był ograniczony.

66/128

Szczegółowe uzasadnienie najważniejszych zmian: 1. W art. 36 – 39 wprowadzono zmiany wynikające z konieczności dostosowania regulacji dotyczących systemu refundacji do wymogów określonych w Dyrektywie Transparencyjności.

Uwzględnienie

regulacji

zawartych

w

Dyrektywie

Transparencyjności obejmuje zapewnienie przestrzegania terminów na rozpatrzenie wniosków o umieszczenie leku na wykazie leków refundowanych i ustalenie ceny dla produktu

leczniczego

lub

wyrobu

medycznego

refundowanego,

wprowadzenie

możliwości skargi do sądu administracyjnego w zakresie ustalenia ceny dla produktu leczniczego podlegającego refundacji oraz wprowadzenie tzw. "milczącej zgody" - w przypadku niepodjęcia rozstrzygnięcia w przewidzianym prawem terminie, w stosunku do wniosku o ustalenie ceny dla produktu leczniczego już znajdującego się na wykazach. 2. Dodano przepisy art. 63a i 63 b oraz stanowiący ich konsekwencję przepis art. 193a. Szczegółowe zmiany polegają na wprowadzeniu trzech rodzajów zakazów: 1) przyjmowania korzyści majątkowej, jeżeli jej uzyskanie jest uzależnione bezpośrednio

lub

pośrednio

od

poziomu

obrotu

lekami

lub

wyrobami

medycznymi, podlegającymi refundacji ze środków publicznych oraz od działań osób prowadzących obrót lekami lub wyrobami medycznymi, które mogą prowadzić bądź prowadzą do zwiększenia poziomu sprzedaży leków lub wyrobów medycznych, podlegających refundacji ze środków publicznych. 2) przyjmowania przez lekarzy lub felczerów posiadających umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia korzyści majątkowych, których uzyskanie jest uzależnione od działań tych osób, które bezpośrednio lub pośrednio prowadzą do zwiększenia poziomu sprzedaży leków lub wyrobów medycznych podlegających refundacji ze środków publicznych. 3) przyjmowania przez osoby zaopatrujące świadczeniodawcę w leki i wyroby medyczne oraz przez świadczeniodawców korzyści majątkowych, których uzyskanie uzależnione jest bezpośrednio lub pośrednio od zakupu leku lub wyrobu medycznego, podlegającego finansowaniu ze środków publicznych. Regulacje powyższe mają na celu ograniczenie możliwości tworzenia mechanizmów kreowania popytu na leki refundowane, który nie jest uzasadniony względami

67/128

medycznymi. W szczególności proponowane zapisy mają na celu zakazanie osiągania korzyści materialnych przez podmioty uczestniczące w obrocie lekami oraz wyrobami medycznymi innymi niż określone przepisami ustawy Prawo farmaceutyczne oraz ustawy o cenach. Obecnie stosowane uregulowania nie zapobiegają funkcjonowaniu mechanizmów dystrybucji opartych o zasadę, iż czym wyższy poziom sprzedaży leków refundowanych, tym wyższe rabaty na leki i wyroby medyczne nie podlegające refundacji. Zgodnie z obecnie funkcjonującymi zasadami lek, którego refundacja kosztuje podatnika np. 2000 złotych i za który pacjent zgodnie z obowiązującymi przepisami powinien zapłacić nie więcej niż 3.20 złotych apteka osiąga określoną przepisami marżę w wysokości 12 złotych. Zasady te jednak ulegają wypaczeniu w sytuacji, kiedy hurtownia udziela aptece np. 10% rabatu na wszystkie zakupywane w niej leki i produkty farmaceutyczne pod warunkiem wykonania określonego poziomu sprzedaży w danym okresie. W opisanej sytuacji rzeczywisty poziom korzyści osiąganych przez aptekę wyniósłby znacznie więcej niż 200 złotych, które apteka uzyskałaby w postaci zniżek w zakupach leków nie podlegających refundacji, a których nie uzyskałaby apteka nie realizująca danego poziomu sprzedaży. Powyższy mechanizm powoduje, że osiągnięcie poziomu sprzedaży umożliwiającego korzystanie z preferencyjnych marż jest najłatwiejsze do osiągnięcia poprzez zwiększanie poziomu sprzedaży leków refundowanych. Wynika to z faktu, że znacznie łatwiej osiągnąć poziom sprzedaży w wysokości 20 000 złotych sprzedając 10 opakowań leku refundowanego, za który pacjenci zapłacą łącznie 32 złote, niż sprzedać za kwotę leki nie podlegające refundacji. Stosowanie tych mechanizmów prowadzi do nasilania się sygnalizowanych w mediach patologii polegających na : 1) powstawaniu korupcjogennych układów na linii lekarz-apteka (stwierdzone wypadki wypisywania recept na leki refundowane na pacjentów nieistniejących) oraz zagrożenie nasilania się zjawiska wypisywania leków, których stosowanie ze względów klinicznych jest zbędne lub nawet szkodliwe; 2) wypłacaniu pacjentom przez apteki prowizji za realizację recept na drogie leki i wyroby medyczne podlegające refundacji, co skłania ich z kolei do wyłudzania

68/128

recept od kilku lekarzy jednocześnie, co dla wielu stanowi stałe, dodatkowe źródło dochodów; 3) powstawaniu „czarnego rynku” na leki i wyroby medyczne sfinansowane przez polskiego podatnika, którego wyrazem jest funkcjonowanie sektora z tymi lekami np. na bazarze na Stadionie Dziesięciolecia oraz masowy wywóz tych leków z Polski, zwłaszcza za wschodnie granice; 4) ponoszeniu przez Narodowy Fundusz Zdrowia nieuzasadnionych potrzebami zdrowotnymi społeczeństwa kosztów, których roczny poziom, w ocenie Ministra Zdrowia, przekracza kwotę jednego miliarda złotych. Z powyższych względów, celem proponowanych zapisów jest uniemożliwienie stosowania instrumentów marketingowych, w których na poziom korzyści uzyskiwanych przez aptekę wpływ ma poziom sprzedaży leków refundowanych oraz ograniczenie negatywnych zjawisk systemowych będących tego konsekwencją. Proponowane regulacje mają również zastosowanie w obrocie lekami finansowanymi ze środków publicznych nie objętych refundacją, co wpłynie na poprawę gospodarki lekami. Zgodnie z zasadą wolności działalności gospodarczej, wynikającą z art. 22 Konstytucji RP, ograniczenie tej wolności jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Przedłożony projekt w pełni uzasadniony jest potrzebą

ochrony

interesu

publicznego

w

sytuacji

niedostatecznego

poziomu

finansowania potrzeb zdrowotnych społeczeństwa i ograniczonych środków na ratowanie zdrowia i życia obywateli. W tym kontekście istotne są zapisy art. 68 Konstytucji RP, zgodnie z którymi każdy ma prawo do ochrony zdrowia, natomiast obowiązkiem władz publicznych jest zapewnienie dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na warunkach i w zakresie określonym ustawą. Tym samym uzasadnione jest, aby środki podatnika marnotrawione na refundację leków i wyrobów medycznych ze względów na czynniki inne niż zdrowotne mogły być przeznaczone na rozszerzenie możliwości refundacji leków i wyrobów medycznych niezbędnych dla ratowania zdrowia i życia obywateli – co jest obecnie ograniczone ze względu na brak środków finansowych. Podkreślenia wymaga, że stosowanie zasady swobody działalności gospodarczej podlega ograniczeniom w obrocie lekami i produktami medycznymi we wszystkich państwach UE, a szczególnie

69/128

ściśle reglamentowany jest obrót lekami i produktami medycznymi finansowanymi ze środków publicznych. Skuteczne zastosowanie proponowanych zmian wymaga wyposażenia Narodowego Funduszu Zdrowia w uprawnienie do żądania od apteki informacji o treści każdej umowy, w tym także uzgodnienia dokonanego w jakiejkolwiek formie między apteką a hurtownią farmaceutyczną, których celem jest zakup leków lub wyrobów medycznych. Konsekwencją uporczywego uchylania się przez aptekę od obowiązku udostępnienia ww. informacji będzie powiadomienie wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego, który korzystając z art. 103 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 533, z późn. zm.) będzie mógł cofnąć zezwolenie na prowadzenie apteki. Stworzenie takiej możliwości zapewni skuteczne egzekwowanie proponowanych przepisów ze względu na ograniczoną i stosunkowo niewielką liczbę podmiotów zajmujących się hurtowym obrotem lekami i wyrobami farmaceutycznymi finansowanymi ze środków publicznych. Określone w art. 193a projektu przestępstwa stanowią typ kwalifikowany łapownictwa biernego i czynnego, określonego w art. 228 i 229 k.k. i zagrożone są surowszą karą niż typ podstawowy. Typy kwalifikowane określone w art. 193a ust. 1 i 2 ustawy zagrożone są grzywną albo karą pozbawienia wolności do lat 3, albo obiema tymi karami łącznie. Natomiast typ kwalifikowany łapownictwa biernego i czynnego określony w art. 193a ustawy zagrożony jest karą grzywny i karą pozbawienia wolności od 1 roku do 5 lat. Jeżeli sąd za przestępstwo określone w art. 193a ust. 1 – 3 orzeknie karę 3 lat pozbawienia wolności lub surowszą i motywacja sprawcy zasługiwać będzie na szczególne potępienie, to sąd może orzec środek karny w postaci pozbawienia praw publicznych (art. 40 § 2 k.k.). W przypadku skazania za przestępstwo łapownictwa biernego (wszystkich typów), wskazane może być orzeczenie środka karnego w postaci zakazu wykonywania określonego zawodu [lekarza, farmaceuty] (art. 41 § 1 k.k.), a także sąd orzeka przepadek np. pieniędzy lub innego przedmiotu stanowiącego obiekt łapówki (art. 44 § 1 i 2 k.k.). Podkreślenia wymaga, że przedkładany projekt nie zabrania stosowania promocji dla klientów aptek polegających na obniżeniu wysokości ryczałtów i odpłatności za leki, co

70/128

uzasadnione jest badaniami, z których wynika, że stosowanie tego typu promocji może wprawdzie wpływać na decyzję klienta o wyborze apteki, jednak nie prowadzi do kreowania sztucznego popytu na leki finansowane ze środków publicznych. Wprowadzenie projektowanych przepisów art. 63a, art. 63b oraz art. 193a nie spowoduje skutków finansowych dla budżetu państwa. Regulacja będzie pozytywnie wpływać na zachowanie uczciwej konkurencji pomiędzy podmiotami prowadzącymi obrót produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi podlegającymi finansowaniu ze środków publicznych, co osiągnięte zostanie poprzez ograniczenie praktyk i zjawisk preferujących podmioty stosujące nadużycia w gospodarce lekami. Przewiduje

się,

iż

projektowane

regulacje

pozwolą

ograniczyć

wydatki

NFZ

przeznaczone na finansowanie produktów leczniczych i wyrobów medycznych na kwotę co najmniej jednego miliarda złotych, co stanowi mniej niż 10% środków publicznych przeznaczanych na ten cel. Przepis art. 63c stanowi systemowe dopełnienie przepisów art. 63a i art. 63b ograniczając możliwość stosowania praktyk preferujących cenowo jedne hurtownie względem innych w zakresie leków podlegających finansowaniu ze środków publicznych. Różnicowanie cen przez producentów oraz importerów dla wybranych przez siebie hurtowni umożliwia tym hurtowniom stosowanie praktyk, których dotyczą art. 63a oraz 63b. Ponadto różnicowanie cen powoduje ograniczenia faktycznej dostępności danego leku do tych hurtowni (i współpracujących z nią aptek), które uzyskały najbardziej korzystne warunki cenowe. Stan ten prowadzi do sytuacji, gdy dostęp pacjenta do danego leku lub wyrobu medycznego finansowanego ze środków publicznych jest ograniczony na skutek warunków cenowych zaoferowanych przez producenta lub importera hurtowniom farmaceutycznym, albo wręcz możliwy tylko w określonej

aptece

współpracującej

z

konkretną

hurtownią

farmaceutyczną.

Występowanie różnic w cenach na konkretny lek sięgające nawet kilkaset procent powoduje, że selektywna polityka cenowa producentów i importerów oraz hurtowni wobec aptek tworzy istotne ryzyko ekonomiczne dla aptek niezależnych od tych hurtowni. Wprowadzenie przepisu ograniczy ryzyko podmiotów prowadzących obrót lekami i wyrobami medycznymi, które na skutek zastosowania cen dumpingowych przez konkurencję stają przed wyborem podporządkowania się polityce danej hurtowni lub

71/128

bankructwa. Proponowane zapisy wzmocnią ochronę rynku leków i wyrobów medycznych refundowanych ze środków publicznych przed praktykami dumpingowymi stosowanymi w celu przejmowania kontroli nad siecią dystrybucji. Jednocześnie istotnie wzmocnią

skuteczność

stosowania

przepisów

ustawowych

przeciwdziałających

faktycznemu przejmowaniu kontroli przez hurtownie nad aptekami, co uznane zostało przez ustawodawcę za istotne zagrożenie interesów pacjenta. Podkreślić należy, że proponowane zapisy nie ograniczą konkurencji pomiędzy poszczególnymi producentami i importerami, co wynika z faktu, że poza niektórymi lekami innowacyjnymi, które nie mają swoich odpowiedników wszystkie pozostałe środki lecznicze posiadają po kilka lub kilkanaście równoważników. Nie ograniczą również konkurencji pomiędzy hurtowniami, które będą mogły konkurować wysokością marż. Proponowane uregulowania są najbardziej korzystne dla tych producentów i importerów, którzy dla swojego produktu zaproponują cenę niższą niż konkurenci, co jest korzystne zarówno dla pacjenta jak i podmiotów finansujących leki ze środków publicznych. Proponowany zapis przyczyni się do zwiększenia dostępu do leków i wyrobów medycznych dla pacjentów oraz długofalowo – obniżenia cen na leki. Proponowane rozwiązania dotyczą zakresu, który nie znajduje bezpośredniej analogii w stosunku do innych segmentów rynku. Wynika to z faktu, iż w przeciwieństwie do innych wyrobów decyzja o nabyciu leku nie jest wynikiem swobodnej decyzji konsumenta, lecz przymusem wynikającym ze stanu zdrowia pacjenta. Ponadto istotnym czynnikiem różnicującym jest znaczny udział środków publicznych w finansowaniu leków. Uzasadnia to funkcjonowanie wysokiego poziomu regulacji rynku farmaceutycznego we wszystkich państwach UE. 3. Projektowane zmiany w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zmierzają ponadto do wzmocnienia nadzoru Ministra Zdrowia nad Narodowym Funduszem Zdrowia, co uzasadnione jest koniecznością zapewnienia prawidłowości

funkcjonowania

instytucji

odpowiedzialnej

za

zabezpieczenie

finansowania świadczeń opieki zdrowotnej oraz koniecznością właściwego realizowania przez Ministra Zdrowia polityki zdrowotnej. Większy wpływ Ministra Zdrowia na działalność Narodowego Funduszu Zdrowia zapewniony również zostanie poprzez wprowadzenie w art. 146 konieczności uzyskania przez Prezesa Funduszu opinii konsultantów krajowych dla projektów decyzji Prezesa

72/128

związanych z określeniem przedmiotu postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielanie

świadczeń

opieki

zdrowotnej.

Merytoryczny

wkład

konsultantów,

powoływanych przez Ministra Zdrowia pozwoli nie tylko na ocenę projektów pod kątem medycznym, ale zapewni jednocześnie wpływ na przebieg procesu zawierania umów, gwarantując jego prawidłowość. Istotne wzmocnienie nadzoru Ministra Zdrowia nad Narodowym Funduszem Zdrowia zapewni projektowany art. 168a, który w znacznej mierze rozszerza kompetencje nadzorcze ministra w zakresie pracy organów Funduszu, wyposażając go w uprawnienia do zwoływania posiedzeń, ustalania porządku obrad, zobowiązywania organów Funduszu do podejmowania określonych działań. 4. Projekt jednocześnie określa spójny sposób rozpoznawania spraw z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego oraz eliminując wątpliwości interpretacyjne odsyła w zakresie nieuregulowanym w ustawie odpowiednio do przepisów kodeksu postępowania administracyjnego. W art. 109 indywidualne sprawy z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego pozostawiono w kompetencji dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu. Potrzeby zdrowotne ubezpieczonych realizują ponadto przepisy art. 41a, zapewniające finansowanie przez Fundusz w określonych sytuacjach kosztów transportu sanitarnego z państw unijnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 49 ułatwiający obywatelom dokumentowanie prawa do świadczeń i ochronę prawną Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. Nowelizowana ustawa jednocześnie realizuje interesy świadczeniodawców, których w art. 64 ust. 6a-6c wyposaża się w prawo do zgłaszania zastrzeżeń do protokołu z kontroli, przeprowadzanej w oparciu o przepisy ustawy. 5. Proponowana zmiana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ma na celu wprowadzenie ulgi podatkowej na leczenie oraz dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne. Podatek dochodowy zmniejszany będzie, jeżeli w roku podatkowym podatnik poniesie wydatki na świadczenia zdrowotne udzielane przez zakłady opieki zdrowotnej, przez lekarzy i lekarzy dentystów, prowadzących indywidualną praktykę lekarską, indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub grupową praktykę lekarską, a także na

zapłatę

składek

dobrowolnego

komercyjnego

ubezpieczenia

zdrowotnego.

Odliczeniu będą podlegały wydatki poniesione na rzecz podatnika, a także na rzecz

73/128

jego małżonka oraz dzieci własnych i przysposobionych, jeżeli małżonek lub dzieci nie uzyskały w roku podatkowym dochodów, z wyjątkiem dochodów zwolnionych (wolnych) od podatku dochodowego. Zmniejszenie nie może przekroczyć kwoty stanowiącej iloczyn równowartości 1 % podatku oraz liczby osób wykazanych w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 i ich dzieci własnych i przysposobionych. Dodatkowym ograniczeniem wysokości ulgi byłoby 10 % zapłaconej w roku podatkowym składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, co ma na celu ograniczenie korzystania z takiej ulgi przez osoby osiągające dochody, od których nie jest płacona składka na powszechne ubezpieczenie zdrowotne. Wysokość poniesionych wydatków ustalana będzie na podstawie faktury lub rachunku wraz z wydrukiem z kasy rejestrującej (paragonem fiskalnym), wystawionych przez zakład, lekarza lub lekarza dentystę. Jeżeli każdy z małżonków osiąga dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym, limit odliczeń przysługuje odrębnie każdemu z małżonków. W ramach limitu przysługującego małżonkom wydatki poniesione na rzecz dzieci własnych przysposobionych odlicza się od podatku jednego z małżonków lub od podatku obojga, w proporcji określonej przez nich w zeznaniach rocznych. Wprowadzenie projektowanej ulgi podatkowej wiąże się z koniecznością dokonania przez Ministra Finansów zmiany rozporządzenia z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 273, poz. 2706) w kierunku nałożenia na podmioty wskazane w projektowanym art. 27aa ust. 1 obowiązku zainstalowania kasy rejestrującej i ewidencjonowania obrotu. Pomimo zwolnienia usług w zakresie ochrony zdrowia od podatku od towarów i usług, wprowadzenie obowiązku ewidencjonowania obrotu przyczyni się do ujawnienia rzeczywistych przychodów uzyskiwanych przez podmioty wskazane w projektowanym art. 27aa ust. 1. Obecnie wpływy do systemu ochrony zdrowia ponoszone przez pacjentów poza obowiązkową składką na ubezpieczenie zdrowotne szacowane są na ok. 12 – 15 mld zł rocznie, co stanowi więcej niż 1/3 środków jakimi gospodaruje Narodowy Fundusz Zdrowia, przy czym część tej kwoty stanowi tzw. „szarą strefę’’. Należy ponadto wziąć pod uwagę korzyści finansowe, które w ocenie Ministra Zdrowia będą konsekwencją wprowadzenia ulgi podatkowej na leczenie, co potwierdzają obliczenia umieszczone w części niniejszego uzasadnienia dotyczącej oceny skutków regulacji. Wprawdzie zmniejszenie o 1 %

74/128

podatku należnego stanowi dla państwa wzrost kosztów wynoszący ok. 260 mln zł, ale należy wziąć pod uwagę fakt, iż dotyczących

konieczności

wprowadzenie towarzyszących uldze rozwiązań

stosowania

kas

rejestrujących

ujawni

aktualnie

niewykazywane przychody zakładów opieki zdrowotnej, lekarzy i lekarzy dentystów. Nawet ujawnienie jedynie np. 1/4

tych przychodów spowoduje wpływ do budżetu

państwa w wysokości około 600 mln zł, co potwierdza wysuniętą tezę, iż wpływy do budżetu

będące

rezultatem

ewidencjonowania

obrotu

poprzez

obligatoryjne

zainstalowanie kasy rejestrującej znacznie przewyższą koszty wprowadzenia ulgi podatkowej na leczenie. Ponadto ulga ma charakter prorodzinny, gdyż obejmuje nie tylko wydatki poniesione na leczenie samego podatnika, ale również członków jego rodziny. Jest to zgodne z polityką rządu zmierzająca do wspierania rodziny. Proponowana ulga preferuje podatników posiadających na utrzymaniu większą liczbę dzieci i tworzy mechanizm preferujący wydatkowanie środków na ochronę ich zdrowia. 6. Stosowne zmiany zostały wprowadzone do ustawy – Prawo farmaceutyczne. Ich założeniem jest przede wszystkim ograniczenie wydatków na reklamę leków oraz wzrost świadomości pacjenta. Przepis art. 55a wprowadza obligatoryjne umieszczanie w treści każdej reklamy kierowanej do publicznej wiadomości ostrzeżenia informującego o szkodliwości nadużywania produktu leczniczego. Jest powszechnie wiadome, iż leki przeciwbólowe są traktowane jako antidotum na wszelkie dolegliwości i przyjmowane w olbrzymich ilościach, bez świadomości negatywnych skutków dla zdrowia, jakie może ta praktyka wywołać. Wobec zakazu kierowania do publicznej wiadomości reklamy dotyczącej produktów leczniczych wydawanych wyłącznie na podstawie recepty, adresatami ostrzeżenia o szkodliwości ewentualnego nadużycia produktów leczniczych nie będą osoby, które muszą produkty lecznicze przyjmować z określoną przez lekarza częstotliwością. Każdy, kto kupuje, a następnie przyjmuje produkt leczniczy pod wpływem treści reklamy, ma prawo do robienia tego w sposób przemyślany i w rezultacie świadomy. Reklama kierowana do publicznej wiadomości, ze względu na specyfikę jej przedmiotu, oprócz informowania o produkcie leczniczym, powinna również pełnić funkcję edukacyjną. W celu zapewnienia prawidłowej treści ostrzeżenia o szkodliwości nadużywania produktów leczniczych wprowadza się obowiązek jej

75/128

akceptacji przez ministra właściwego do spraw zdrowia. Warunkiem koniecznym złożenia do ministra wniosku o wyrażenie zgody na treść powyższego ostrzeżenia jest uiszczenie opłaty, z której wpływy mogą zostać przeznaczone na przykład na promocję ochrony zdrowia. Regulacja zawarta w zaproponowanym art. 60a, podobna do rozwiązań brytyjskich, zapobiegnie z kolei wpływaniu reklamy na sprzedaż leków i skłoni do lokowania produkcji leków w Polsce oraz powiązania produkcji z możliwościami reklamy i sprzedaży. Cena produktu leczniczego zostanie zatem w znacznym stopniu uniezależniona od wydatków na reklamę. Dodanie pkt 5 do art. 103 ust. 2 ma na celu wyeliminowanie prowadzonej przez apteki praktyki przekazywania danych umieszczonych na receptach oraz danych o ilości, rodzaju

bądź

nazwach

wydanych

produktów

leczniczych.

Dane

takie

są

wykorzystywane przez hurtownie farmaceutyczne do przeprowadzania badań „rynku leków”. Informacje uzyskiwane z aptek są wykorzystywane przez przedstawicieli firm farmaceutycznych, którzy wykorzystując wiedzę na temat wydawanych leków sugerują lekarzom co przepisywać i w ten sposób przyczyniają się do kształtowania ordynacji lekami. 7. Stosowne zmiany wprowadzone zostały do ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych włączające w skład Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych przedstawiciela ministra właściwego do spraw zdrowia (jako zastępcę Przewodniczącego Komisji) oraz nadające uprawnienie ministrowi właściwemu do spraw zdrowia do współuczestniczenia przy nadawaniu statutu Urzędu Komisji. Wprowadzone zmiany mają na celu zabezpieczenie faktycznego wpływu ministra właściwego do spraw zdrowia na funkcjonowanie rynku produktów ubezpieczeniowych, oferowanych przez prywatne firmy ubezpieczeniowe. Szczegółowe uzasadnienie poszczególnych zmian: 1. W art. 2 ust 1 dodano pkt 3, zgodnie z którym prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych będą miały osoby, które nie ukończyły 18 roku życia oraz kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu. W ten sposób przeniesiono dotychczasowe brzmienie art. 13 ust 1 do art. 2, co uzasadnione jest względami

technicznymi, albowiem art. 2 zawiera przez to pełny katalog osób

uprawnionych do świadczeń przysługujących na podstawie ustawy. Jednocześnie w 76/128

powyższym przepisie wyraz „świadczeniobiorca” zastąpiono wyrazem „osoba”, dzięki czemu zostały usunięte pojawiające się wątpliwości na temat zakresu podmiotowego uprawnień do świadczeń opieki zdrowotnej przysługujących zgodnie z tymi przepisami. W trakcie stosowania przepisów ustawy wystąpiły bowiem wątpliwości, czy kobiety w ciąży i dzieci, o których mowa w dotychczasowym art. 13, muszą spełniać wymogi określone w art. 8 ustawy o pomocy społecznej (kryteria dochodowe). Należy przy tym podkreślić, że niewątpliwą intencją ustawodawcy było objęcie wszystkich kobiet w ciąży, w okresie porodu i połogu oraz dzieci - obywateli polskich bezpłatną opieką medyczną. Wniosek taki wypływa również z art. 68 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wprowadzana zmiana ma rozwiać wszelkie wątpliwości, tak aby całkowicie wyjaśnić, że prawo do bezpłatnych świadczeń przysługuje wszystkim kobietom w ciąży, okresie porodu i połogu oraz dzieciom - obywatelom polskim niezależnie od podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu czy spełnianiu kryteriów dochodowych i majątkowych. 2. Propozycja zmiany definicji przepisów o koordynacji zawartej w słowniczku w art. 5 pkt 32 ma na celu doprecyzowanie, iż rozumie się przez to dodatkowo również decyzje m.in. Komisji Administracyjnej do Spraw Zabezpieczenia Społecznego, które określają wzór Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego oraz wzory innych formularzy, którymi posługują się instytucje poszczególnych państw członkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego w celu prawidłowego zapewnienia praw osób przemieszczających się w ich granicach w zakresie świadczeń zdrowotnych. 3. W związku z wprowadzeniem w projekcie ustawy nowej grupy produktów leczniczych, refundowanych ze środków publicznych oraz szczegółowych zasad ordynacji tych produktów, w słowniczku do ustawy w ust. 5 po pkt 11 dodano pkt 11a, który zawiera definicję leku specjalistycznego stosowania. Zamieszczenie definicji powyższego pojęcia i dalsze posługiwanie się nim w treści projektowanego aktu prawnego, realizuje postulat spójności przepisów i przejrzystości proponowanych rozstrzygnięć. 4. Na potrzeby wynikające z art. 118 i 119, w związku z koniecznością efektywnego i racjonalnego planowania środków przeznaczonych na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz zasad uruchamiania rezerwy, dla spójności i przejrzystości treści i systematyki ustawy w art. 5 po pkt 15 dodaje się pkt 15a zawierający definicję migracji.

77/128

5. W art. 5 pkt 41 dokonano redakcyjnej zmiany w definicji świadczeniodawcy. Propozycja polega na wykreśleniu z obowiązującego przepisu sformułowania "o której mowa w art. 50a ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.)" i jest konsekwencją uchylenia wspomnianego przepisu przez ustawę z dnia 25 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 273, poz. 2703). 6. W art. 7 ust. 1 pkt 2 dodano wyrazy „na terenie gminy”. Zapis ten pozwoli na jasne określenie, o jakich programach zdrowotnych gminy muszą przekazywać powiatowi informację. W proponowanym zapisie gminy będą musiały przekazywać informacje powiatowi, nie tylko o tych programach zdrowotnych, które finansują, ale również o tych, które finansuje inny podmiot publiczny, a które są realizowane na terenie danej gminy. 7. W art. 10 ust. 1 dokonano zmiany pkt 3. Proponowana zmiana wynika ze względów praktycznych. W dotychczasowym brzmieniu ustawy przepis zawarty w punkcie 3 nakładał na wojewodę obowiązek przekazywania ministrowi właściwemu do spraw zdrowia kwartalnych informacji o programach zdrowotnych do 15 dnia miesiąca następującego po zakończeniu danego kwartału. W ocenie Ministerstwa Zdrowia nie ma potrzeby otrzymywania sprawozdań z realizacji programów zdrowotnych częściej niż raz w roku. Czas realizacji programów zdrowotnych na terenie województw często wynosi pół roku, a nawet rok, wobec czego w znaczącej ilości sprawozdań w dwóch, trzech kwartałach informacje na temat realizowanych programów powtarzały się, za wyjątkiem ilości wydatkowanych środków finansowych i ilości zrealizowanych zadań. Niemniej w tak krótkich odstępach czasu i tak szczegółowe informacje nie wydają się konieczne dla Ministra Zdrowia. Dopiero po zakończeniu realizacji całego programu można było dokonać całościowej analizy tych sprawozdań. Ponadto kwestię tą podnosiły również jednostki samorządu terytorialnego, które przygotowują dla wojewody powyższe informacje.

W

proponowanej

zmianie

wprowadzono

obowiązek

przekazywania

ministrowi właściwemu do spraw zdrowia informacji o zrealizowanych w roku bieżącym programach zdrowotnych do dnia 15 grudnia bieżącego roku, a także o planowanych do realizacji w roku następnym. Przekazywanie tych danych raz w roku przyczyni się do otrzymywania konkretnych informacji przez Ministra Zdrowia, co wpłynie dodatnio na

78/128

sposób realizacji polityki zdrowotnej państwa. Zmiana ta odciąży też wojewodów i samorządy terytorialne od tworzenia zbędnych danych. Wprowadzono ponadto w art. 10 ust. 2 i 3 (oznaczając dotychczasową treść jako ust. 1) określenie zakresu informacji dotyczących programów zdrowotnych, a także delegację do wydania rozporządzenia określającego sposób przekazywania informacji o programach zdrowotnych oraz wzór stosownych dokumentów, zawierających te informacje. Dzięki wydaniu tego rozporządzenia zostaną usunięte występujące w praktyce wątpliwości na temat zakresu i sposobu przekazywanych danych, a minister właściwy do spraw zdrowia uzyska pełną wiedzę na temat realizowanych na terenie kraju programów zdrowotnych, co umożliwi podejmowanie stosownych działań w tym zakresie. 8. W art. 11 ust. 1 pkt 9 oraz w konsekwencji także w art. 102 ust. 5 pkt 11 wprowadzono zmianę polegającą na włączeniu informacji o dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do sprawozdania z działalności Funduszu. Ten jednolity dokument podlegać będzie przedłożeniu Sejmowi RP przez Ministra Zdrowia w trybie określonym w art. 187, w terminie do dnia 31 sierpnia roku następnego. Informacja o dostępności faktycznie obecnie jest elementem sprawozdania

z działalności

Funduszu,

zatem

bezzasadne

jest

jej

odrębne

przedstawianie Sejmowi RP w terminie do dnia 30 czerwca (obecnie wynika to z art. 11 ust. 1 pkt 9), skoro zgodnie z art. 187 ust. 2 sprawozdanie z działalności przedstawiane jest Sejmowi RP w terminie nie późniejszym niż koniec lipca. W art. 11 po ust. 1 proponuje się ponadto dodanie ust. 1a-1d, które nakładają na Ministra Zdrowia dodatkowe zadanie związane ze stosowaniem wspólnotowych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, a polegające na obliczaniu średnich kosztów, o których mowa w przepisach art. 94 i 95 rozporządzenia Rady (EWG) nr 574/72. Zgodnie z przepisami art. 36 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, koszty świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych przez instytucję państwa członkowskiego na rachunek instytucji innego państwa członkowskiego, zgodnie z przepisami rozdziału I: Choroba i macierzyństwo ww. rozporządzenia, podlegają zwrotowi

w

całości.

Zwroty

odbywają

się

między

instytucjami

właściwymi

(ubezpieczeniowymi) państw członkowskich Wspólnoty, w trybie przewidzianym przez

79/128

rozporządzenie Rady (EWG) nr 574/72, bądź na podstawie udokumentowanych rzeczywistych wypłat (kosztów rzeczywistych), bądź na podstawie ryczałtu (kosztów średnich). Ryczałty mają zapewnić zwrot kwot możliwie najbliższych rzeczywiście poniesionym wydatkom. W Polsce kompetencje instytucji właściwej w rozumieniu wspólnotowych przepisów o koordynacji przysługują Narodowemu Funduszowi Zdrowia z 16 oddziałami wojewódzkimi. Większość wydatków na świadczenia opieki zdrowotnej w systemie koordynacji jest ponoszona i rozliczana przez Fundusz. Obowiązek obliczania średniego kosztu rocznego na rodzinę oraz średniego kosztu rocznego na emeryta lub rencistę nałożono jednakże na ministra właściwego do spraw zdrowia. Powyższy zapis uzasadniony jest koniecznością zgromadzenia danych z możliwie wszystkich źródeł finansowania świadczeń opieki zdrowotnej. Powierzenie kompetencji do obliczenia kosztu średniego wynika z roli Ministra Zdrowia w systemie opieki zdrowotnej oraz pełnienia przez niego funkcji władzy, co pozwala zgromadzić potrzebne dane od wszystkich instytucji dysponujących stosownymi informacjami. Powyższa regulacja uzasadniona jest także koniecznością sprawowania przez Ministra Zdrowia nadzoru nad systemem opieki zdrowotnej, a obliczanie kosztu średniego – pełniącego niezwykle ważną rolę - jest jedną z form realizowania powyższych kompetencji nadzorczych. Zasady kalkulacji kosztów średnich regulują przepisy art. 94 i 95 rozporządzenia Rady (EWG) nr 574/72. Przedmiotowa kalkulacja posłuży do rozliczenia kosztów świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych na terytorium Polski osobom ubezpieczonym w pozostałych państwach członkowskich Wspólnoty, tj. mieszkającym w Polsce członkom rodzin pracowników najemnych lub osób prowadzących działalność na własny rachunek w innych państwach członkowskich oraz mieszkającym w Polsce emerytom/rencistom z innych państw członkowskich i członkom ich rodzin, w ramach mechanizmu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Wysokość kosztów średnich i związana z nimi wysokość przychodów polskiego systemu ochrony zdrowia zależy

w

dużym

stopniu

od

zidentyfikowania

wszystkich

publicznych

źródeł

finansowania świadczeń opieki zdrowotnej w Polsce i włączenia ich w przedmiotową kalkulację. Czym niższy koszt średni, tym mniej środków finansowych Polska otrzyma w ramach zwrotu za leczenie ww. osób w Polsce. Ze względu na wagę problemu oraz z uwagi na fakt, iż w interesie Polski leży ujęcie wszystkich źródeł finansowania

80/128

rzeczowych świadczeń zdrowotnych do kalkulacji ich kosztów średnich, proponuje się współpracę międzyresortową w zakresie naliczania kosztów średnich poprzez nałożenie obowiązku udzielania nieodpłatnie ministrowi właściwemu do spraw zdrowia i Głównemu Urzędowi Statystycznemu informacji koniecznych do obliczeń na podmioty wymienione w art. 1 pkt 4 lit. b. projektu ustawy. W powyższych obliczeniach będzie uwzględniało się Narodowy Rachunek Zdrowia, w kompetencję do sporządzenia którego wyposaża się Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, dokonując stosownej zmiany w art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1995

r.

o

statystyce

publicznej.

Narodowy

Rachunek

Zdrowia

jest

bowiem

zintegrowanym systemem ujmującym wydatki na ochronę zdrowia w sposób wszechstronny. Podstawę tego systemu rachunku stanowi międzynarodowa klasyfikacja wydatków na ochronę zdrowia, na podstawie której można określić wszystkie źródła finansowania oraz przedmiot finansowania. Narodowy Rachunek Zdrowia jest jedyną publikacją w Polsce, która umożliwi zidentyfikowanie wszystkich źródeł finansowania ochrony zdrowia. Sporządzanie corocznie i publikowanie przez GUS Narodowego Rachunku Zdrowia spowoduje, że zostanie spełniony warunek, iż kalkulacja średnich kosztów zostanie sporządzona w oparciu o publikowane, rzetelne i ogólnie dostępne dane. W art. 11 zmieniono ponadto ust. 2 właściwego

do

spraw

finansów

pkt 2, dodając obok kompetencji ministra

publicznych

do

zatwierdzania

sprawozdania

finansowego Funduszu, kompetencję w zakresie przedkładania tego sprawozdania wraz z opinią ministra właściwego do spraw zdrowia Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej. Proponowana zmiana na celu wprowadzenie rozwiązania, zgodnie z którym organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe byłby odpowiedzialny za przedstawienie tego sprawozdania Sejmowi RP. Obecnie za przedstawienie tego sprawozdania odpowiada Minister Zdrowia, który jednocześnie nie ma wpływu na termin zatwierdzenia sprawozdania finansowego, co w świetle obowiązujących obecnie przepisów pozostaje w gestii Ministra Finansów. 9. Zmiana art. 13, polegająca na usunięciu przepisu ust. 1, jest konsekwencją zmian wprowadzonych w art. 2. Jednocześnie proponowane nowe brzmienie art. 13 zmierza

81/128

do jednoznacznego i przejrzystego określenia źródeł finansowania świadczeń opieki zdrowotnej dla osób uprawnionych do tych świadczeń na podstawie ustawy. 10. Wyodrębniono wyraźnie w art. 15 ust. 2 opiekę paliatywną, oddzielając ją od świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych. Zmiana jest uzasadniona charakterem opieki paliatywnej. Opieka paliatywna jest opieką specjalistyczną. Włączenie jej do opieki długoterminowej powoduje niekorzystne skutki finansowe i chaos organizacyjny (np. koszt osobodnia w jednostce opieki paliatywnej/hospicyjnej jest wyceniany na 15 pkt, w jednostce opieki długoterminowej 6-8 pkt). Fakt, że niektóre oddziały w opiece długoterminowej kontraktują w Funduszu swoje usługi jako usługi paliatywne powoduje niewłaściwą alokację środków. Brak wyraźnego rozdzielenia opieki paliatywnej od długoterminowej (pielęgnacyjno-opiekuńczej) powoduje trudności w przestrzeganiu standardów, które są znacznie wyższe w opiece paliatywnej w porównaniu z opieką długoterminową, co odbija się na jakości świadczeń. W artykule 15 dokonano ponadto stosownej zmiany ust. 3 pkt 1, polegającej na rozszerzeniu

katalogu

wysokospecjalistyczne.

podmiotów, Zgodnie

z

którym obecnym

finansowane brzmieniem,

są

świadczenia

świadczenia

takie

przysługiwały wyłącznie świadczeniobiorcom. Zmiana polegająca na wprowadzeniu możliwości

finansowania

z

budżetu

państwa

kosztów

świadczeń

wysokospecjalistycznych osobom uprawnionym na podstawie przepisów o koordynacji uzasadniona jest koniecznością rozwiązania problemów jakie pojawiają się w związku z rozliczaniem kosztów świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych w Polsce z budżetu ministra właściwego ds. zdrowia, a udzielanych tym osobom. Proponuje się zatem wprowadzenie drugiej obok Narodowego Funduszu Zdrowia instytucji właściwej w systemie koordynacji i powierzenie tego zadania ministrowi właściwemu do spraw zdrowia. Wprowadzenie takiego rozwiązania ujednolici zasady rozliczania kosztów świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych obywatelom polskim w innych państwach członkowskich Wspólnoty Europejskiej, w tym świadczeń niewykonywanych w kraju, o których mowa w art. 26 ust. 1 ustawy. Jednocześnie umożliwi rozwiązanie kwestii rozliczania z innymi państwami członkowskimi UE lub EOG kosztów procedur wysokospecjalistycznych realizowanych przez polskich świadczeniodawców na rzecz osób uprawnionych, posiadających zgodę zagranicznych instytucji właściwych.

82/128

Minister Zdrowia pełniłby funkcję instytucji właściwej w odniesieniu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych z budżetu państwa na podstawie art. 15 ust. 3 i art. 26 ust. 1 i 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych świadczeń wysokospecjalistycznych i świadczeń opieki zdrowotnej nie wykonywanych w kraju. W zakresie kierowania świadczeniobiorców na wykonanie poza granicami kraju leczenia lub badań diagnostycznych, których nie przeprowadza się w kraju, Minister Zdrowia działałby dwutorowo. Jako instytucja właściwa w systemie koordynacji wydawałby zgodę na ww. świadczenia do pozostałych państw członkowskich Wspólnoty, wystawiając zaświadczenie E 112 PL, a następnie rozliczał ich koszty z zagranicznymi instytucjami właściwymi, zgodnie z przepisami art. 36 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, według takich samych stawek, jakie stosuje się w odniesieniu do obywateli ubezpieczonych w państwie członkowskim, na terytorium którego leczenie lub badania są wykonywane. Rozwiązanie to ma zatem także uzasadnienie ekonomiczne. Natomiast nie uległby zmianom dotychczas obowiązujący tryb kierowania świadczeniobiorców na leczenie lub badania diagnostyczne do państw trzecich, tj. nie będących członkami UE lub EOG, oraz tryb i zasady pokrywania ich kosztów. W

obydwu

przypadkach

minister

właściwy

do

spraw

zdrowia

zachowałby,

w sytuacjach uzasadnionych stanem zdrowia pacjenta, możliwość finansowania kosztów transportu świadczeniobiorcy do miejsca leczenia zagranicą i do miejsca leczenia lub zamieszkania w kraju, mając na uwadze dobro pacjenta oraz fakt, iż świadczenia opieki zdrowotnej będące przedmiotem skierowania nie są wykonywane w Polsce. Powierzenie Ministrowi Zdrowia zadań instytucji właściwej umożliwi odzyskanie środków finansowych poniesionych przez Ministra Zdrowia w związku z udzielaniem świadczeń wysokospecjalistycznych określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13 grudnia 2004 r. w sprawie świadczeń wysokospecjalistycznych finansowanych z budżetu państwa, z części pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia (Dz. U. Nr 267, poz. 2661), osobom uprawnionym do tych świadczeń na podstawie

przepisów

o

koordynacji,

posiadającym

zgodę

swojej

instytucji

ubezpieczeniowej (formularz E 112). Koszty tych świadczeń podlegałyby rozliczeniom na zasadach obowiązujących w systemie koordynacji.

83/128

Wprowadzenie proponowanego rozwiązania wiąże się z koniecznością dokonania stosownej zmiany przepisów art. 15 ust. 3, art. 26 ust. 1, art. 51 i art. 53 ustawy. Wprowadzenie drugiej instytucji właściwej spowoduje skutki finansowe dla budżetu Ministra Zdrowia w postaci kosztów administracyjnych związanych z wykonywaniem zadań instytucji właściwej oraz konieczność nowelizacji załączników do rozporządzenia Rady (EWG) nr 574/72, przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie kierowania świadczeniobiorców na leczenie lub badania diagnostyczne poza granicami kraju oraz zmiany zarządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 sierpnia 2000 r. w sprawie utworzenia Biura Rozliczeń Międzynarodowych (Dz. Urz. Min. Zdrow. Nr 1, poz. 26, z późn. zm.), przy założeniu, że zadania instytucji właściwej w imieniu Ministra Zdrowia realizowałoby Biuro Rozliczeń Międzynarodowych. 11. Wprowadzono zmianę w art. 21 w ust. 1 - zapisano, że okresowemu badaniu przez zespół oceny przyjęć podlegają listy oczekujących na udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej przez szpitale. W zakładach opieki zdrowotnej udzielających świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej listy oczekujących będą oceniane przez kierownika zakładu opieki zdrowotnej. Pozostali świadczeniodawcy będą prowadzili listy oczekujących, ale nie będą dokonywali ich oceny (dotyczy to indywidualnych praktyk lekarskich). Wprowadzenie możliwości dokonywania oceny list oczekujących przez kierowników zakładów opieki zdrowotnej uzasadnione jest brakiem konieczności

powoływania

zespołów

oceny

poza

szpitalami,

odejściem

od

biurokratyzowania procedur i ma na celu dobro pozostałych świadczeniodawców. Dodatkowo w art. 21 dodano ust. 2a dotyczący możliwości powołania do zespołu oceny przyjęć przedstawiciela Rady Społecznej zakładu opieki zdrowotnej posiadającego ze względu

na

zakres

obowiązków

wykształcenie

medyczne.

Zmiana

powyższa

uzasadniona jest koniecznością zwiększenia przejrzystości funkcjonowania zespołu. Zmiana w ust. 4 wynika ze znowelizowanego brzmienia ust. 1. 12. Dodano w art. 23 ust. 1, rozszerzający przekazywaną przez świadczeniodawców prowadzących listy oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej oddziałowi wojewódzkiemu Narodowego Funduszu Zdrowia informację o dane w postaci numeru PESEL świadczeniobiorcy.

84/128

Dzięki temu rozwiązaniu realne stanie się monitorowanie przez Fundusz obecności poszczególnych świadczeniobiorców na kilku listach oczekujących na to samo świadczenie jednocześnie oraz monitorowanie rodzajów świadczeń wykazywanych na listach oczekujących. Prawidłowa i kompleksowa identyfikacja osób na listach oczekujących ma w założeniu skrócić okres oczekiwania na świadczenia opieki zdrowotnej oraz umożliwić zapewnienie lepszego planowania nakładów finansowych na określone typy świadczeń. 13. Propozycja zmiany brzmienia art. 25 wynika z faktu, iż obecne brzmienie art. 25 nie uwzględnia przepisów art. 55 ust. 1 lit. b) i c) i ust. 2 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71. W myśl art. 22 ust. 1 lit. b) i c) rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, osoba posiadająca prawo do świadczeń opieki zdrowotnej w jednym z państw członkowskich UE lub EOG (w Polsce osoba ubezpieczona w Narodowym Funduszu Zdrowia), ma prawo do tych świadczeń na terytorium innego państwa członkowskiego, udzielonych przez instytucję miejsca pobytu lub zamieszkania na rachunek instytucji właściwej (w Polsce – Narodowego Funduszu Zdrowia), zgodnie z ustawodawstwem stosowanym przez instytucję miejsca pobytu lub zamieszkania, tak jakby była w niej ubezpieczona, gdy: -

uzyskała zgodę instytucji właściwej (Narodowego Funduszu Zdrowia) na powrót na terytorium państwa członkowskiego, w którym zamieszkuje lub na przeniesienie swojego miejsca zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego;

-

uzyskała zgodę instytucji właściwej na udanie się na terytorium innego państwa członkowskiego w celu uzyskania odpowiedniej opieki, właściwej w jej stanie.

Przesłanki, według których można odmówić zgody na powrót na terytorium państwa zamieszkania lub na przeniesienie swojego miejsca zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego oraz przesłanki, według których nie można odmówić zgody na udanie się na terytorium innego państwa członkowskiego w celu uzyskania odpowiedniej opieki medycznej określa art. 22 ust. 2 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71. Zgodnie z art. 55 ust. 1 lit b) i c), analogiczne uprawnienia posiadają osoby, które uległy wypadkowi przy pracy lub chorujące na chorobę zawodową. Przesłanki, zgodnie z którymi można odmówić zgody na powrót na terytorium państwa 85/128

zamieszkania lub na przeniesienie swojego miejsca zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego oraz przesłanki, według których nie można odmówić zgody na udanie się na terytorium innego państwa członkowskiego w celu uzyskania odpowiedniej opieki medycznej określa art. 55 ust. 2 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71. Zmiana brzmienia art. 25 ma na celu uwzględnienie tych przepisów i umożliwi Prezesowi Narodowego Funduszu Zdrowia rozpatrywanie wniosków i wydawanie zgody ubezpieczonym na przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych w innym państwie członkowskim Wspólnoty, związanych z diagnozowaniem i leczeniem skutków wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz wystawienie odpowiedniego zaświadczenia E 123 PL. Zmiana art. 25 ustawy zmierza ponadto do poszerzenia katalogu podmiotów uprawnionych do złożenia wniosku o wydanie zgody przez Prezesa Funduszu o instytucje właściwe lub łącznikowe innych państw UE lub EOG, a uzasadniona jest koniecznością właściwej realizacji wspólnotowych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Do obecnego brzmienia art. 25 dodano ponadto ust. 2b, który wyposaża Prezesa Funduszu w kompetencje do wydania ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej zgody na przeprowadzenie leczenia w innym państwie (w tym w państwie trzecim) niż to, które zostało pierwotnie wskazane we wniosku, w przypadku gdy świadczenia ratujące życie nie mogą być przeprowadzone w tym państwie członkowskim. Powyższa zmiana podyktowana jest koniecznością dostosowania polskiego ustawodawstwa do treści orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie A. Keller C-145/03. Koszty świadczeń zdrowotnych udzielonych w państwie trzecim będą rozliczane przez Narodowy Fundusz Zdrowia na zasadach określonych w przepisach o koordynacji, za pośrednictwem instytucji miejsca pobytu. 14. Zmiana do art. 26 jest konsekwencją zmian wprowadzonych w art. 25. Ma ona z jednej strony charakter techniczny i porządkujący, albowiem w precyzyjny sposób określa katalog podmiotów uprawnionych do złożenia wniosku o skierowanie przez Ministra Zdrowia świadczeniobiorcy albo osoby uprawnionej do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o

koordynacji na leczenie lub badania

diagnostyczne za granicą. Dotychczasowe brzmienie posługujące się sformułowaniem „podmiot uprawniony” budziło wątpliwości interpretacyjne z uwagi na posłużenie się 86/128

przez ustawodawcę tym sformułowaniem w art. 25 ust. 1 dotyczącym zupełnie innej procedury kierowania na leczenie lub badania diagnostyczne za granicą. Z drugiej strony wprowadzana zmiana ma także związek z powierzeniem ministrowi właściwemu do spraw zdrowia zadań instytucji właściwej w systemie koordynacji i wyposaża ministra zdrowia w kompetencje do wystawienia osobie uprawnionej do świadczeń

opieki

zdrowotnej,

posiadającej

Europejską

Kartę

Ubezpieczenia

Zdrowotnego albo druk E 112, skierowania na przeprowadzenie leczenia w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim, w przypadku gdy świadczenia ratujące życie nie mogą być przeprowadzone w Polsce. Powyższa zmiana podyktowana jest koniecznością

dostosowania

polskiego

ustawodawstwa

do

treści

orzeczenia

Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie A. Keller C-145/03. 15. Wprowadzenie zmian do art. 34, polegających na dodaniu ust. 4 –6 wynika z faktu, iż w projekcie wprowadza się nową kategorię produktów leczniczych – leków specjalistycznego stosowania. Umieszczenie powyższych przepisów podyktowane jest koniecznością określenia zasad ordynacji tych leków. Zgodnie z projektowanym ust. 4 do art. 34 zaopatrzenie w leki specjalistycznego stosowania przysługiwać będzie świadczeniobiorcy na podstawie recepty wystawionej przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, upoważnionego do wystawiania takich recept w umowie zawartej między świadczeniodawcą a Funduszem. Możliwość ordynacji tych leków, ograniczona do powyższej grupy lekarzy wynika z konieczności zapewnienia kontroli racjonalności wydatków Narodowego Funduszu Zdrowia, związanych z tym, iż refundacja tej grupy leków generuje znaczne koszty. 16. 1. W art. 36 doprecyzowano ust. 4 oraz wprowadzono nowe ust. 4a-4e. Zmiana polega na doprecyzowaniu trybu ubiegania się przez świadczeniobiorcę o refundację leku sprowadzanego w ramach importu docelowego. W art. 36 ust. 6, art. 37 ust. 3 oraz w

art. 5 ust. 4b ustawy o cenach dokonano zmiany w myśl której wykazy leków

refundowanych będą nowelizowane nie rzadziej niż co 90 dni. Zmiana wynika z konieczności dostosowania polskich przepisów dotyczących systemu refundacji do Dyrektywy Transparencyjności (89/105 EWG). 17. Dodanie art. 36 a-d wprowadza możliwość finansowania ze środków publicznych, w uzasadnionych przypadkach terapii lekiem poza wskazaniami do stosowania zawartymi

87/128

w Charakterystyce Produktu Leczniczego. Wprowadzenie tego rozwiązania nadaje wyjątkowy charakter użycia leku i nosi znamiona stanu wyższej konieczności, za który z pewnością należy uznać stan zagrożenia życia świadczeniobiorcy. Ponieważ przyjęto, iż za stan wyższej konieczności uznaje się sytuacje, w których dobru chronionemu prawem grozi bezpośrednie niebezpieczeństwo, które odwrócić można jedynie poprzez poświęcenie innego dobra korzystającego również z ochrony prawnej, zatem w celu ratowania życia dopuszcza się zastosowanie leku, który nie ma wskazań rejestracyjnych do jego stosowania w danej jednostce chorobowej. W tym przypadku dobrem chronionym prawem jest ludzkie życie, któremu grozi bezpośrednie niebezpieczeństwo, a odwrócić je można jedynie poprzez użycie konkretnego leku. Uzasadnieniem dla wprowadzenia tego rozwiązania jest wystąpienie sytuacji niebezpieczeństwa, którego nie można uniknąć inaczej niż przez podanie konkretnego leku. Mając na uwadze wyjątkowy charakter niniejszego rozwiązania przedłożony projekt proponuje wprowadzenie przepisów mających na celu ochronę i bezpieczeństwo pacjenta warunkując zastosowanie takiego leczenia od sytuacji, w której spodziewana korzyść lecznicza ma istotne znaczenie dla ratowania życia świadczeniobiorcy, a przewidywane osiągnięcie tej korzyści oraz celowość i sposób przeprowadzenia tej terapii są zgodne z aktualną wiedzą medyczną. Ponadto projekt ustawy nakłada na świadczeniodawcę

obowiązek

informowania

świadczeniobiorcy

o

wszystkich

okolicznościach związanych z jej prowadzeniem oraz konieczność wyrażenia na taką terapię zgody pacjenta, w formie pisemnej lub ustnej, uwzględniając również wyrażenie zgody na terapię przez osoby niepełnoletnie. Jednocześnie mając na uwadze „wyjątkowość" wprowadzonego rozwiązania oraz chcąc uniknąć sytuacji, w których zainteresowane podmioty mogłyby podejmować próby działań mających na celu wykorzystanie wyników leczenia określonym lekiem, pozyskując je dla udokumentowania działania danego leku na wybranej grupie pacjentów w określonej jednostce chorobowej, wprowadzono zmiany w przepisach dotyczących: przeprowadzenia eksperymentu medycznego, dopuszczania do obrotu produktu leczniczego oraz w sposób pośredni – wykorzystywania danych wynikających z leczenia lekami poza wskazaniami do stosowania w badaniu klinicznym. Sytuacje wyjątkowe nie mogą stanowić obszaru do „ testowania leków” na świadczeniobiorcach.

88/128

Ponadto w celu zapewnienia jak najwyższej jakości realizowanego świadczenia uprawnionymi do prowadzenia terapii będą zakłady opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 1 ust.2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991r. o zakładach opieki zdrowotnej. Rozpoczęcie takiej terapii będzie możliwe po uzyskaniu pozytywnej opinii konsultanta krajowego we właściwej dziedzinie medycyny oraz po uzyskaniu zgody Prezesa Funduszu na jej sfinansowanie. Jednocześnie od decyzji Prezesa Funduszu nie przysługuje odwołanie. Do

procedury

terapii

lekiem

poza

wskazaniami

do

stosowania

zawartymi

w Charakterystyce Produktu Leczniczego nie mają zastosowania wprowadzane omawianą ustawą przepisy art. 110. Ponieważ ważnym aspektem realizacji terapii z zastosowaniem leku poza wskazaniami do stosowania zawartymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego jest czynnik czasowy, gdyż lek stosowany ma być w stanach zagrożenia życia, dlatego też ustawa daje Ministrowi Zdrowia upoważnienie do wydania rozporządzenia, w którym określone zostaną m.in. procedura uzyskiwania zgody na prowadzenie terapii i wzór wniosku o sfinansowanie terapii lekiem poza jego wskazaniami rejestracyjnymi. Elementy te pozwolą na sprawną realizację procedury, jak również odpowiednie jej dokumentowanie. Biorąc pod uwagę fakt, iż w chwili obecnej nie ma danych, które mogłyby wskazywać na skalę zjawiska, jak również różnorodność potencjalnych terapii i w konsekwencji ich kosztów, przepisy ustawy nakładają na Fundusz obowiązek zbierania danych związanych ze stosowaniem terapii. 18. W art. 37 ust. 3 – jak wskazano powyżej (pkt 15 uzasadnienia) dokonano zmiany, wynikającej z konieczności dostosowania polskich przepisów dotyczących systemu refundacji do Dyrektywy Transparencyjności (89/105 EWG). 19. Zmiana proponowana do projektu, polegająca na dodaniu art. 37a wynika z wprowadzenia

nowej

grupy

refundowanych

produktów

leczniczych

–

leków

specjalistycznego stosowania, których definicję wprowadza się w nowoprojektowanym pkt 11a art. 5. Stworzenie powyższej grupy ma na celu umożliwienie refundacji produktów leczniczych wysoce specjalistycznych, zarówno innowacyjnych, jak i generycznych, które generują znaczne koszty dla systemu refundacji, dlatego też dostęp do nich musi być zastrzeżony wyłącznie dla świadczeniobiorców spełniających

89/128

określone kryteria medyczne. Przepisy art. 37a zawierają unormowania w zakresie szczegółowej procedury ordynacji leków specjalistycznych i są konsekwencją przepisów art. 34 ust. 4 – 6 projektu, zawierających zasady dostępu świadczeniobiorców do tych leków. Dla lepszej kontroli ordynacji leków specjalistycznego stosowania wprowadzono także formularz, na którym lekarze mają uzasadnić konieczność zastosowania danego leku. Konieczność wydania leku będzie potwierdzana przez specjalnie w tym celu powołane, przy oddziałach wojewódzkich Funduszu, komisje, w skład których będzie wchodzić konsultant wojewódzki oraz dwóch lekarzy specjalistów w dziedzinie medycyny odpowiadającej specjalizacji lekarza wypełniającego formularz. Wprowadzenie wykazu leków specjalistycznego stosowania ma na celu: 1) racjonalizację wydatków Funduszu na refundację leków, 2) stworzenie

bezpiecznego

pod

względem

finansowym

mechanizmu

wprowadzenia leków innowacyjnych na wykazy leków refundowanych. Ad 1) Racjonalizacja wydatków Funduszu nastąpi przez przesunięcia leków z aktualnie istniejących wykazów na wykaz leków specjalistycznego stosowania, gdzie kryteria medyczne stosowania danego leku oraz kryteria ordynacji lekarskiej zostaną ściśle określone. Powinno się to przyczynić do zmniejszenia kosztów refundacji leków ponoszonych przez Fundusz. Sytuacje takie obrazują dwa przykłady: Przykład 1 Aktualny poziom wydatków na lek Minirin, po wprowadzeniu go na listę leków refundowanych, wynosi ok. 13.053 tys. zł w stosunku rocznym. Po umieszczeniu tego leku na liście leków do specjalistycznego stosowania, spełnienie ścisłych kryteriów klinicznych i formalnych użycia leku Minirin spowodowałoby, że leczeniu byłaby poddawana wyłącznie grupa ok. 1.000 pacjentów ze stwierdzoną moczówką prostą, zgodnie z opinią prof. dr hab. Janusza Naumana, konsultanta krajowego w dziedzinie endokrynologii, zamiast obecnie - ponad 3.000, czyli kwota refundacji będzie wynosić ok. 4.270 tys. zł w stosunku rocznym. Różnica w wydatkach wynosi 8.783 tys. zł w stosunku rocznym. Stan aktualny Lista leków stosowanych w chorobach przewlekłych 90/128

Sprzedaż

roczna Cena

[opk.]

Kwota fundacji

Wartość

Funduszu

refundacji

Minirin 0,1

34.752

123,59 zł

120,39 zł

4.183.793 zł

Minirin 0,2

38.624

232,84 zł

229,64 zł

8.869.615 zł

Suma

13.053.409 zł

Propozycja Lista leków specjalistycznego stosowania Sprzedaż

roczna Cena

[opk.]

Kwota

fundacji Wartość

Funduszu

refundacji

Minirin 0,1

11.367

123,59 zł

120,39 zł

1.368.445 zł

Minirin 0,2

12.633

232,84 zł

229,64 zł

2.901.095 zł

Suma

4.269.541 zł

Przykład 2 Obecnie szacuje się, że liczba chorych na chorobę Alzheimera wynosi 230 tys. osób, z czego ok. 140 tys. powinno przyjmować inhibitory cholinesterazy. Przy braku leku specjalistycznego stosowania i niedoprecyzowanych kryteriach obecnie uprawnionymi pacjentami do ich stosowania jest prawie dwukrotnie większa liczba, co może powodować zwiększone wydatki Funduszu.

91/128

Ad 2) Od 1998 r. na wykazy leków refundowanych wprowadzono jedynie 11 nowych cząsteczek. Wszystkie wnioski o wpis nowej cząsteczki na wykazy są rozpatrywane negatywnie, głównie ze względów na ograniczenia finansowe Funduszu. Do chwili obecnej wpłynęło ok. 700 wniosków z nowymi cząsteczkami czynnymi (ok. 250 nowych substancji czynnych). Wpisanie nowych cząsteczek do obecnego systemu refundacyjnego obejmującego leki podstawowe, uzupełniające i przepisywane w chorobach przewlekłych mogłoby spowodować niekontrolowaną ordynację tych preparatów i w konsekwencji doprowadzić do przekroczenia budżetu refundacyjnego Funduszu, co obrazują poniższe przykłady. Kontrolowana ordynacja przedmiotowych leków może być zapewniona dzięki wprowadzeniu wykazu leków specjalistycznego stosowania, co obrazuje poniższy przykład. Przykład 3 Wniosek refundacyjny dla długodziałającej insuliny Lantus został złożony dnia 3 lipca 2002 r. Przy proponowanych przez producenta cenach detalicznych porównanie rocznych kwot refundacji insulin krótko- i długodziałających przedstawia się następująco: Średnia kwota refundacji w skali roku (w przeliczeniu na pacjenta) Insuliny długodziałające

2.861,75 zł

Insuliny krótkodziałające

1.167,48 zł

Wprowadzenie długodziałających analogów insulin na wykazy leków refundowanych przy obecnym stanie prawnym oraz limicie refundacyjnym ustalonym na poziomie ceny insuliny Lantus mogłoby spowodować, że z 300-tysięcznej populacji osób ze wskazaniami do stosowania preparatów insulinowych ok. 25% pacjentów - według

92/128

szacunków konsultanta krajowego w dziedzinie diabetologii - zaczęłoby stosować ten typ insulin, rezygnując z dotychczasowego. Skutkiem tego byłby wzrost kosztów refundacji Funduszu o ok. 127 mln zł. Natomiast wpisanie długodziałających analogów insulin na wykazy leków specjalistycznego stosowania ze szczegółowymi precyzyjnie określonymi wskazaniami i kryteriami medycznymi mogłoby ograniczyć wielkość populacji pacjentów, mogących stosować te preparaty do ok. 3%, a zatem wzrost kosztów refundacji Funduszu do kwoty nie większej niż ok. 15 mln zł. Liczba osób stosujących insuliny długodziałające

Szacowane

Koszt zastapienia

wydatki Funduszu

na

insuliny długodziałające (w skali roku) Lista

Jako ogólnej

% Ilościowo

populacji Stan obecny - lista chorób 25%

75.000

214.631.242 zł

127.070.242 zł

9.000

25.755.749 zł

15.248.429 zł

przewlekłych Projekt

-

lista

leków 3%

specjalistycznych

20. Zmiana polegająca na dodaniu art. 37a implikuje konieczność wprowadzenia stosownych zapisów do przepisów w art. 38 i 39, poprzez odniesienie się w tych przepisach do art. 37a ust. 5 pkt 1. 21. Dodatkowo w art. 39 po ust. 2 dodaje się ust. 2a-2c, które wprowadzają zasadę odpłatności za wnioski o umieszczenie leków lub wyrobów medycznych, o których mowa

93/128

w art. 39 ust. 1. W art. 39 w ust. 1 wprowadzono zmianę polegającą na wprowadzeniu sztywnych terminów na składanie wniosków refundacyjnych. Ma to służyć jasnym i transparentnym zasadom rozpatrywania wniosków. W ust. 2 doprecyzowano elementy jakie powinien zawierać wniosek. Wprowadzono nowy element jakim jest udowodniona dostępność do leku w chwili składania wniosku oraz zobowiązanie do zapewnienia ciągłości dostaw w przypadku umieszczenia leku na wykazach oraz kopię decyzji dopuszczenia do obrotu. Ma to zapobiec występowaniu na wykazach leków refundowanych tzw. leków duchów. Z wprowadzeniem nowych elementów we wnioskach refundacyjnych wiąże się zawarty w art. 15 ustawy przepis przejściowy. W art. 39 w ust. 2a-2c jednocześnie wprowadzono opłaty za wnioski refundacyjne. Opłaty będą wnoszone na rachunek urzędu obsługującego Ministra Zdrowia. Wprowadzenie opłat powinno przyczynić się do sprawnego rozpatrywania wniosków refundacyjnych. 22. Projektowany przepis art. 41a ma na celu rozszerzenie dla ubezpieczonych dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej poprzez możliwość sfinansowania kosztów transportu sanitarnego, przy uwzględnieniu potrzeb zdrowotnych ubezpieczonych oraz wysokości kosztów. Wprowadzono art. 41a zawierający upoważnienie dla Prezesa Funduszu do wyrażenia zgody na sfinansowanie transportu sanitarnego ubezpieczonego z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w celu kontynuacji leczenia, w przypadku gdy przewidywane koszty leczenia za granicą, które ponosiłby Fundusz, przewyższają koszty transportu i leczenia w kraju. Koszty transportu byłyby finansowane ze środków znajdujących się w planie finansowym Funduszu. Rozwiązanie to ma uzasadnienie ekonomiczne - Fundusz ponosi obecnie wysokie koszty leczenia za granicą, pomimo tańszych możliwości leczenia w kraju. 23. W art. 43 upoważnienie ustawowe dla Ministra Zdrowia do określenia w drodze rozporządzenia wykazu leków, które może stosować osoba posiadająca tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”, uzupełniono o wytyczne nakazujące Ministrowi Zdrowia zasięgnięcie opinii Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Naczelnej Rady Aptekarskiej. Powyższe rozstrzygnięcie uzasadnione jest potrzebą docenienia tak ważnej w sytuacji braku krwi i materiałów krwiopochodnych

94/128

grupy społecznej jaką są krwiodawcy. Dodatkowa konsultacja z Prezesem Funduszu, Naczelną Radą Lekarską i Naczelną Radą Aptekarską przy wydawaniu rozporządzenia gwarantować będzie pewność co do proponowanych rozstrzygnięć, przy jednoczesnym uwzględnieniu dostępności do leków, bezpieczeństwa ich stosowania oraz możliwości płatniczych Funduszu. 24. Dodatkowo po art. 47 dodano art. 47a, który realizuje postulat wyrażony w art. 19 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Proponowana zmiana jest konsekwencją polityki państwa, zmierzającej do otoczenia specjalną opieką inwalidów wojennych i wojskowych oraz kombatantów. Przyznanie tej grupie prawa do korzystania z ambulatoryjnej udzielanych

opieki

w

zdrowotnej

aptekach,

poza

wychodzi

kolejnością

naprzeciw

i

usług

potrzebom

farmaceutycznych społecznym,

przy

jednoczesnym docenieniu dokonań tych osób w walce za suwerenność i niepodległość Narodu Polskiego. 25. W ust. 4 art. 48 dodano wyłączenie z konieczności przeprowadzania konkursu ofert w stosunku do realizatorów określonych w odrębnych przepisach. W nowelizowanej ustawie przepis zawarty w ust. 4 art. 48 nakazywał dokonywania wyboru realizatora programu zdrowotnego w drodze konkursu ofert. Od 1999 roku realizowany jest przez Ministra Zdrowia program o nazwie „Program psychiatrycznej opieki zdrowotnej”, który ma na celu poprawę stanu w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej. Realizatorzy zostali wymienieni z nazwy rozporządzeniach: •

Ministra Zdrowia z dnia 2 grudnia 2004 r. w sprawie wykazu zakładów psychiatrycznych

i

zakładów

leczenia

odwykowego

przeznaczonych

do

wykonywania obserwacji oraz sposobu finansowania obserwacji, a także warunków zabezpieczenia zakładów dla osób pozbawionych wolności (Dz. U. Nr 269, poz. 2679, z późn. zm.), •

Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w publicznych zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. 79, poz. 692),

•

Ministra Zdrowia z dnia 10 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu zakładów psychiatrycznych

i

zakładów

leczenia

odwykowego

przeznaczonych

do

wykonywania środków zabezpieczających oraz składu, trybu powoływania i

95/128

zadań komisji psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających (Dz. U. Nr 179, poz. 1854), a więc nie ma potrzeby przeprowadzania konkursu ofert. 26. Nowelizacja art. 49 wynika z potrzeby wyeliminowania nieprawidłowości w posługiwaniu się Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego, do których zalicza się przede wszystkim wydawanie tej samej osobie uprawnionej kilku kart, ułatwienia obywatelom dokumentowania prawa do świadczeń oraz zapewnienia ochrony prawnej dokumentu, jakim jest Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Każda osoba nieuprawniona, posługująca się kartą, podlegać będzie odpowiedzialności karnej z art. 275 kodeksu karnego, zaś Narodowy Fundusz Zdrowia jako organ władzy publicznej będzie zobowiązany, stosownie do art. 304 kodeksu postępowania karnego, do poinformowania właściwych organów ścigania o każdorazowym fakcie bezprawnego posłużenia się kartą w obrocie prawnym. W związku z tym, iż zgodnie z obecnym brzmieniem art. 49 ust. 2 karta ma charakter elektroniczny, dodano w powyższym przepisie ust. 3a, który stanowi, iż dane zapisane na karcie ubezpieczenia zdrowotnego mają formę graficzną i elektroniczną. 27. Zmiana wprowadzona w art. 50 ma na celu ustalenie toku postępowania w przypadku, gdy dane o osobie ubezpieczonej nie znajdują się w Centralnym Wykazie Ubezpieczonych i nie można ustalić prawa do świadczeń zdrowotnych pacjenta. Dane zawarte w oświadczeniu są podstawą do ustalenia tego prawa. Głównym założeniem proponowanego zapisu jest ułatwienie obywatelom dostępu do świadczeń poprzez możliwość złożenia oświadczenia, pod rygorem odpowiedzialności karnej z art. 233 kodeksu karnego. Powyższy zapis ma także na celu przeciwdziałanie sytuacji opóźniania dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej wskutek niemożności ustalenia uprawnienia do tych świadczeń. 28. Odpowiednia nowelizacja przepisu art. 51ust. 1 wynika z faktu, iż dokumentem, który stanowi potwierdzenie prawa do korzystania ze świadczeń na podstawie wspólnotowych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego jest obecnie, obok innych zaświadczeń, Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (zastępująca stosowany do dnia 31 grudnia 2005 r. druk E 111), wydawana przez Narodowy Fundusz

96/128

Zdrowia, działający jako instytucja właściwa, na podstawie przepisów rozporządzeń wspólnotowych. Wprowadzenie ustępu 1a jest związane z powierzeniem ministrowi właściwemu do spraw zdrowia zadań instytucji właściwej w systemie koordynacji w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej niewykonywanych w kraju. Kierując świadczeniobiorcę albo osobę uprawnioną do świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji na leczenie lub badania diagnostyczne do innego państwa członkowskiego UE lub EOG, Minister Zdrowia będzie wystawiał zaświadczenie E 112, uprawniające do planowanych świadczeń opieki zdrowotnej w innym państwie członkowskim Wspólnoty, natomiast w sytuacji gdy kierowanie na leczenie lub badania diagnostyczne będzie odbywać się poza przypadkami, o których mowa w przepisach o koordynacji, minister wystawiać będzie inne, stosowane dotychczas zaświadczenia. Z uwagi na powyższe – dla odróżnienia powyższych sytuacji, w projektowanym przepisie używa się sformułowania „odpowiednie zaświadczenie”. 29. Zmiana brzmienia ust. 2 w art. 53 jest podyktowana faktem, że osoba uprawniona do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji może ubiegać się w Polsce o świadczenia opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych (zarówno przez Narodowy Fundusz Zdrowia, jak i ministra właściwego do spraw zdrowia) nie tylko na podstawie art. 22 ust. 1 lit. a, ale także na podstawie innych przepisów rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, np. art. 22 ust. 1 lit. b i c. 30. Znowelizowany art. 54 z kolei doprecyzowujący brzmienie obowiązujących obecnie przepisów, ma na celu ułatwienie dostępu do świadczeń poprzez : 1) w zakresie treści decyzji wydawanej przez wójta potwierdzającej prawo do świadczeń opieki zdrowotnej zawarcie w tej decyzji danych identyfikujących świadczeniobiorcę, w tym PESEL co ułatwia jego identyfikację. Obecnie napotyka się wiele trudności w przypadku gdy w decyzji wymienione jest tylko imię i nazwisko lub adres świadczeniobiorcy, 2) wprowadzenie zmiany mającej usprawnić proces wydawania i późniejszego obiegu decyzji potwierdzających prawo do świadczeń opieki zdrowotnej. Zmiany polegają na wydłużeniu okresu, w którym przysługuje prawo do świadczeń opieki zdrowotnej z 30 do 90 dni, a nawet do czasu zakończenia

97/128

leczenia szpitalnego, i określają, od kiedy ten okres biegnie, a także wprowadzają

możliwość

upoważnienia

kierownika

ośrodka

pomocy

społecznej do wydawania decyzji potwierdzających prawo do świadczeń opieki zdrowotnej. Dodatkowo wprowadzane przepisy ust. 6a oraz ust. 9 mają na celu usystematyzowanie i usprawnienie procedury wydawania decyzji, o której mowa w art. 54 ustawy. 31. Zmiana art. 57 ust. 2 pkt 10 polegająca na poszerzeniu katalogu osób uprawnionych do ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych bez skierowania o kombatantów, realizuje konstytucyjny postulat szczególnej opieki państwa nad tą grupą społeczną. 32. Nowoprojektowane przepisy art. 63a wprowadza szczegółowe rodzaje zakazów, które

mają

ograniczyć,

a

w

dalszej

nieuzasadnionego względami medycznymi

konsekwencji

wyeliminować

praktykę

kreowania popytu na leki refundowane.

Celem proponowanych zmian – jak wskazano we wstępnej części uzasadnienia, jest uniemożliwienie stosowania instrumentów marketingowych, w których na poziom korzyści

uzyskiwanych

przez

aptekę

ma

wpływ

poziom

sprzedaży

leków

refundowanych. Gospodarkę lekami uznać bowiem należy za mającą ogromną doniosłość i znaczenie, a wszelkie nieprawidłowości w tym zakresie należy skutecznie eliminować. Projekt stanowić ma instrument służący eliminowaniu wszelkich patologii i korupcjogennych mechanizmów w tym zakresie. Prawidłowa gospodarka lekami będzie zapewniona poprzez stworzenie zakazów uzyskiwania korzyści majątkowych przez osoby uczestniczące w gospodarce lekami, w tym przez osoby prowadzące obrót produktami leczniczymi, osoby świadczące usługi farmaceutyczne, przez lekarzy oraz osoby zaopatrujące świadczeniodawcę w produkty lecznicze i wyroby medyczne. W celu skutecznego zastosowania proponowanych zmian, Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł żądać od kierownika apteki stosownych informacji o umowach lub innych uzgodnieniach pomiędzy apteką a hurtownią farmaceutyczną, której celem jest nabycie leków lub wyrobów medycznych, a w razie stwierdzenia na podstawie tej informacji naruszenia zakazów, Fundusz będzie uprawniony zastosować instrumenty z art. 63b. Jednocześnie projektowany przepis art. 63c jest konsekwencją przepisów art. 63a i 63b, albowiem ogranicza możliwość stosowania praktyk preferujących cenowo jedne

98/128

hurtownie względem innych w zakresie leków podlegających finansowaniu ze środków publicznych. 33. W art. 64 ust. 6a -6c doprecyzowano przepisy dotyczące procedury kontrolnej – dodano możliwość zgłaszania przez świadczeniodawcę zastrzeżeń do protokołu, które następnie poddane będą analizie przez kontrolera. Przepis powyższy, usprawniający procedurę kontrolną zmierza do zwiększenia uprawnień podmiotu kontrolowanego i ma na celu zrównanie praw podmiotu kontrolowanego i kontrolującego oraz przyczynienie się do prawidłowego ustalenia stanu faktycznego, przez co realizuje postulaty świadczeniodawców. 34. W art. 66 ust. 1: 1) w pkt 34 doprecyzowano określenia rolników i ich domowników niepodlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników; 2) w pkt 35 dokonano zmiany ubezpieczeniu

zdrowotnemu

mającej na celu ujednolicenie zasad podlegania członków

rad

nadzorczych.

Tytułem

do

ich

ubezpieczenia będzie posiadanie statusu członka rady nadzorczej (nie jak do tej pory otrzymywanie świadczenia pieniężnego, co pozostawało w sprzeczności z przepisem dotyczącym podstawy wymiaru składki). Powyższe rozstrzygnięcie pozwoli wyeliminować sytuację, w których członek rady nadzorczej podlegał ubezpieczeniu

zdrowotnemu,

przy

jednoczesnym

nieopłaceniu

składki

na

ubezpieczenie zdrowotne. 35. W art. 68 wykreślono zastrzeżenie dotyczące art. 9 rozporządzenia nr 1408/71 w sprawie

stosowania

systemów

zabezpieczenia

społecznego

najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i

do

pracowników

do członków ich

rodzin przemieszczających się we Wspólnocie, albowiem dotychczasowe brzmienie powyższego przepisu – z uwagi na konieczność bezpośredniego stosowania przepisów rozporządzenia, uznać należało za nadregulację. 36. Zmiana brzmienia art. 69 ust. 3 ma na celu jednoznaczne określenie kiedy osobie korzystającej

z

urlopu

bezpłatnego

przysługują

świadczenia

z

ubezpieczenia

zdrowotnego. W czasie urlopu bezpłatnego pracownik korzystający z niego pozostaje cały czas zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego, ale nie są odprowadzane składki

99/128

na ubezpieczenie zdrowotne. Oznacza to, że NFZ zobowiązany jest do finansowania kosztów udzielonych mu świadczeń zdrowotnych, w tym także na podstawie przepisów o koordynacji. Celem proponowanej zmiany jest zatem przeciwdziałanie praktykom polegającym na pobieraniu świadczeń zdrowotnych przez osoby, za które nie jest płacona składka na ubezpieczenie zdrowotne. 37. W art. 73 pkt 17 i art. 75 ust. 17 doprecyzowuje się kolejne przepisy dotyczące członków rad nadzorczych. Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego członków rad nadzorczych będzie powstawał z dniem powołania do rady, a nie jak dotychczas wraz z otrzymaniem świadczenia pieniężnego. Członków rad nadzorczych do ubezpieczenia zdrowotnego będą zgłaszać podmioty w których działa rada nadzorcza, a nie jak dotychczas podmiot , który wypłacał świadczenie pieniężne. 38. W art. 77 do danych obejmowanych zgłoszeniem do ubezpieczenia dodano płeć (ust. 2 pkt 4a) i zmieniono wprowadzenie do wyliczenia w ust. 3 co spowoduje, że zgłoszenia członków rodziny ubezpieczonych będą przekazywane do ZUS i KRUS, zamiast bezpośrednio do Funduszu. Stosownej zmianie uległ ponadto art. 87 ust. 7 i ust. 9 - zgodnie z projektem dane członków rodziny będą przekazywane do Funduszu przez ZUS i KRUS. Zmiana ma na celu zapewnienie Funduszowi informacji na temat członków rodzin osób ubezpieczonych oraz ujednolicenie trybu przekazywania niezbędnych danych. 39. Projektowana w art. 80 ust. 2 i 3 zmiana polegająca na zmianie minimalnej kwoty stanowiącej podstawę wymiaru składki z kwoty odpowiadającej wysokości świadczenia pielęgnacyjnego na kwotę wysokości minimalnego wynagrodzenia. Zmiana w art. 80 ma na celu, zaczynając od 2007 r. wyrównywanie obecnie istniejących dysproporcji w wysokości opłacanych składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, gdzie składki płacone przez budżet państwa za rolników prowadzących działalność w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej kształtują się na bardzo niskim poziomie. Proponowana zmiana spowoduje wzrost składki miesięcznej z kwoty 55,5 zł wg zasad dotychczasowych (przeliczona faktyczna składka za 2005 r) do kwoty 82,1 zł naliczonej wg zaproponowanych zasad. Wartość roczna tej zmiany, przy założeniu, iż składka zdrowotna będzie płacona od minimalnej podstawy, wyniesie ok. 7,5 mln zł.

100/128

40. Zmiana w art. 81 w ust. 8 dotycząca podstawy wymiaru składki dla bezrobotnych i osób pobierających świadczenie lub zasiłek przedemerytalny. Proponowane zmiany w art. 81 mają na celu – podobnie jak w zmianie uzasadnionej w pkt 37 - wyrównywanie obecnie istniejących dysproporcji w wysokości opłacanych składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, gdzie składki płacone przez budżet państwa za powyższe osoby kształtują się na bardzo niskim poziomie. Powoduje to, że za te grupy osób, które mają takie samo prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, przekazywane do Funduszu środki finansowe są znacznie zaniżone. Jednocześnie zmiana art. 81 ust. 8 pkt 12 stanowi konsekwencję w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego członków rad nadzorczych (wcześniejsze zmiany to art. 66 pkt, 35, art. 73 pkt 17, art. 74 ust. 17 i art. 75 ust. 17). Podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne członków rad nadzorczych pozostał przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dodano natomiast przepis określający minimalną wysokości składki, co jest konsekwencją ujednolicenia przepisów i rezygnacji z uzależniania ubezpieczenia zdrowotnego od wypłacania świadczenia pieniężnego. W praktyce często członkowie rad nadzorczych korzystali ze świadczeń zdrowotnych,

mimo

nie

opłacania

składki

na

ubezpieczenie

w

związku

z

nieotrzymywaniem świadczenia pieniężnego, lecz korzystaniem ze świadczeń innego rodzaju, gwarantowanych przez podmioty, w których dany ubezpieczony pełnił funkcję członka rady nadzorczej. 41. Wprowadzana w art. 82 ust. 2 zmiana umożliwi pobieranie składek na ubezpieczenie zdrowotne od każdego źródła przychodów w przypadku osób pobierających więcej niż jedną emeryturę lub rentę, uposażenie lub uposażenie rodzinne, uposażenie po zwolnieniu ze służby lub świadczenie pieniężne

o takim

samym charakterze. Proponowany zapis jest analogiczny do brzmienia przepisu art. 24 ust. 2 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, którego konstytucyjność nie została zakwestionowana orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, a którego stosowanie nie sprawiało trudności interpretacyjnych. 42. Projekt zakłada uchylenie w art. 82 ust. 5 pkt 7 i 8. Zgodnie z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wykonywanie wolnych zawodów jest jednocześnie wykonywaniem działalności gospodarczej regulowanej. Rezygnacja z odrębnego

101/128

oskładkowania wolnych zawodów usunie wątpliwości dotyczące składek płaconych przez te osoby - będą one opłacały składkę na ubezpieczenie z tytułu prowadzenia działalności lub uczestniczenia w spółkach. 43. Uchylenie w art. 83 ustępów 4-6 jest konsekwencją rezygnacji ze zbierania przez Fundusz danych o składkach obniżonych do wysokości zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Dane te nie są w żaden sposób użyteczne dla Funduszu. 44. W art. 84 w nowoprojektowanym ust. 3 określono, jakie informacje powinien przekazywać ubezpieczony samodzielnie opłacający składkę na ubezpieczenie zdrowotne bezpośrednio do Funduszu. Dzięki temu rozwiązaniu powstanie możliwość identyfikacji składki. 45. Zmieniono art. 87 ust. 7 i 9 nakładające na ZUS i KRUS obowiązek przekazywania Funduszowi danych o ubezpieczonych oraz zgłoszonych do ubezpieczenia zdrowotnego członkach rodziny ubezpieczonych, a także opłaconych przez nich składkach. Dodano także ust. 13 i 14 umożliwiające Funduszowi otrzymywanie danych z centralnej ewidencji PESEL. Zmiany te mają umożliwić Funduszowi weryfikację i aktualizację baz danych. 46. Zmiana w art. 99 ust. 6, w związku z odwołaniem się w projektowanym przepisie pkt 4 odpowiednio do art. 112 ust. 1 pkt 2 – 8, ma charakter porządkujący i systematyzujący. 47. W art. 102: 1) zmiana ustępu 3 uzasadniona jest koniecznością eliminacji wątpliwości związanych z tym, kto – w przypadku odwołania przez Radę Prezesa Funduszu pełniłby jego funkcję. Wprowadzono zapis, iż Rada powierza kierowanie Funduszem w takiej sytuacji jednemu z zastępców Prezesa, za czym przemawiają względy praktyczne i racjonalizm. 2) zmiana w ust. 5 pkt 4 jest konsekwencją zmiany w art. 120 ust. 2, 3) dodano w ust. 5 pkt 21a na podstawie którego Prezes Funduszu uzyskał kompetencję do przeprowadzania w szczególnie uzasadnionych przypadkach kontroli świadczeniodawców i aptek. Uprawnienie to dotychczas nie przysługiwało Prezesowi Funduszu, natomiast trzeba wskazać, że występuje konieczność przeprowadzania

102/128

dodatkowej kontroli nie tylko przez oddziały wojewódzkie Funduszu, lecz również przez centralę Funduszu. 48. Zmiana w art. 103 ust. 6 oraz dodanie art. 106 ust. 6a, podobnie jak zmiana w art. 99 ust. 6, w związku z odwołaniem się w projektowanym przepisie pkt 4 odpowiednio do art. 112 ust. 1, ma charakter porządkujący i systematyzujący. 49. Uchylono art. 105 ponieważ do wydawania Biuletynu NFZ nie jest potrzebny zapis ustawowy. 50. Zmiana w art. 106 ust. 7, podobnie jak zmiana w art. 99 ust. 6 oraz w art. 103, w związku z odwołaniem się w projektowanym przepisie pkt 7 odpowiednio do art. 112 ust. 1, ma charakter porządkujący i systematyzujący. 51. w art. 107: 1) w ust. 1 doprecyzowano, że dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu ma prawo reprezentowania Funduszu na zewnątrz w zakresie właściwości danego oddziału , 2) w ust. 5 pkt 16 i ust. 5a doprecyzowano zakres właściwości miejscowej dyrektora oddziału, zaś w pkt 3 doprecyzowano zadanie dyrektora oddziału Funduszu w zakresie przygotowania i przedstawiania radzie oddziału projektu planu finansowego oddziału na rok następny. 3) w ust. 5 pkt 19 do kompetencji dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu dodano uprawnienie do zawierania umów o dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne. W obecnym stanie prawnym uprawnienie to należało w sposób domniemany do kompetencji Prezesa Funduszu. 4) zmiana w ust. 6, poprzez odwołanie się do przepisu art. 112 ust. 1 ma charakter porządkujący i systematyzujący. 52. Nowoprojektowany art. 108a jest związany z art. 34 i 37a i nowo wprowadzaną kategorią leków – leków specjalistycznego stosowania. W artykule 108a wprowadza się specjalne komisje, działające przy oddziałach wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia, które będą potwierdzały spełnienie wskazań i kryteriów medycznych, konieczne do wydania leku specjalistycznego stosowania. W art. 108a zawarte jest upoważnienie do wydania rozporządzenia, w którym Minister Zdrowia określi sposób i tryb pracy komisji, sposób i tryb wyłaniania członków komisji oraz wysokość

103/128

wynagrodzenia członków komisji. Działalność komisji jest potrzebna do kontroli ordynacji lekarskiej, tak aby nie nastąpił niekontrolowany wzrost wydatków publicznych na nowe, często bardzo drogie leki, które będą wprowadzane na wykaz leków specjalistycznego stosowania. 53. w art. 109 zmiany polegają na wprowadzeniu: 1) w ust. 3 możliwości zgłaszania wniosku o rozpatrzenie indywidualnej sprawy z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego oprócz ubezpieczonego, również przez ZUS, KRUS bądź inne organy emerytalno-rentowe lub instytucje działające na podstawie przepisów o koordynacji oraz członków rodziny ubezpieczonego. Dotyczy to spraw o objęcie ubezpieczeniem, kiedy osoba objęta obowiązkiem ubezpieczenia nie jest zainteresowana w ustaleniu tego obowiązku, 2) dodano ust. 6, który w sprawach nieuregulowanych w zakresie, o którym mowa w art. 109 ust. 1 odsyła odpowiednio do przepisów kodeksu postępowania administracyjnego. Powyższa regulacja eliminuje wątpliwości jakie powstawały w trakcie stosowania ustawy w obecnym brzmieniu w zakresie procedury przed dyrektorem oddziału wojewódzkiego Funduszu. 54. Zmiana art. 112 ma na celu uniemożliwienie pracownikom Narodowego Funduszu Zdrowia bycia jednocześnie członkami Rady NFZ oraz rad oddziałów wojewódzkich Funduszu, a także posłami, posłami do Parlamentu Europejskiego oraz senatorami. Powyższa

zmiana

podyktowana

jest

koniecznością

zapewnienia

prawidłowego

wykonywania zadań związanych z funkcjonowaniem Narodowego Funduszu Zdrowia realizowanych przez osoby niezależne osoby, niezaangażowane w pełnienie innych funkcji publicznych. Zmiana art. 112 ust. 2 umożliwi zatrudnianie lekarzy prowadzących praktyki lekarskie (tj. regulowaną działalność gospodarczą) za zgodą Prezesa NFZ. Zmiany art. 99 ust. 6, art. 103 ust. 6, art. 106 ust. 7 i 107 ust. 6 wynikają ze zmiany treści art. 112 i mają charakter porządkowy. 55. W art. 118 wprowadzono następujące zmiany: 1) zmiany w ust. 2 pkt 2 lit. b, w ust. 3 tego artykułu jak również w art. 119 i art. 124 ust. 7 mają na celu wprowadzenie innego sposobu uwzględniania migracji ubezpieczonych. Konieczność tej zmiany wynika z faktu, że obecny sposób uwzględniania migracji zakłada uwzględnianie danych z lat poprzednich, podczas gdy bieżąca migracja

104/128

rejestrowana w roku wykonywania planu finansowego może odbiegać od ww. migracji w latach poprzednich. Dlatego planuje się dokonywać rozliczeń kosztów migracji na podstawie danych sprawozdawczych dotyczących bieżącego roku. Rozliczanie następowałoby ze środków zarezerwowanych w planach finansowych poszczególnych oddziałów wojewódzkich. Jednocześnie z algorytmu podziału środków zostałoby wyjęte kryterium migracji ubezpieczonych. Oznaczałoby to, że wszystkie środki na świadczenia opieki zdrowotnej dla oddziałów wojewódzkich Funduszu, w tym środki na utworzenie niezbędnych rezerw, byłyby dzielone pomiędzy oddziały algorytmem wynikającym z ust. 3 art. 118. Gdyby wysokość środków przydzielona w ten sposób któremuś z oddziałów okazałaby się mniejsza niż w roku poprzednim, następowałoby wyrównanie wysokości środków zgodnie z art. 118 ust. 4. Tak ustalona wysokość środków znajdowałaby się w pierwotnym planie finansowym poszczególnych oddziałów wojewódzkich Funduszu. Następnie, w trakcie wykonywania planu finansowego, na podstawie danych rozliczeniowych

dotyczących

migracji

ubezpieczonych

za

poprzedni

okres

sprawozdawczy (w trakcie kolejnych uruchomień ww. rezerw wynik migracji byłby liczony

narastająco

od

początku

roku),

następowałoby

uruchamianie

rezerw

utworzonych w poszczególnych oddziałach i jednoczesne zwiększenie poszczególnych pozycji kosztów świadczeń zdrowotnych w innych oddziałach, przy czym uwzględniane byłoby wymienione powyżej wyrównanie wynikające z art. 118 ust. 4, a ponadto w latach 2007-2009 uwzględniane byłoby dodatkowe wyrównanie wynikające z art. 16 ust. 3 niniejszej ustawy. Minister Zdrowia, w porozumieniu z Ministrem Finansów, po zasięgnięciu opinii Prezesa Funduszu określiłby szczegółowy tryb podziału ww. rezerw. Zakłada się ponadto, że gdyby wcześniej zaplanowana wysokość rezerw na pokrycie kosztów migracji okazałaby się niewystarczająca, niezbędne środki na pokrycie kosztów migracji byłyby uzupełniane z rezerwy ogólnej Funduszu; Ponadto, została poszerzona definicja migracji ubezpieczonych. Dodano, że pod migracją rozumie się również nabywanie przez ubezpieczonych zarejestrowanych w danym oddziale wojewódzkim Funduszu leków, bezpłatnie, za opłatą ryczałtową albo za częściową odpłatnością, w aptekach działających na terenie działania innych oddziałów wojewódzkich Funduszu. Uwzględnianie tych danych jest możliwe na podstawie

105/128

informacji znajdujących obecnie się na receptach – na podstawie numeru oddziału wojewódzkiego znajdującego się na receptach. Dodatkowe sprawdzenie tej informacji będzie możliwe po planowanym wprowadzeniu numerów PESEL na wszystkich receptach dotyczących leków refundowanych. 2)

w

ust.

3

wprowadzono

ponadto

zmianę

w

zakresie

świadczeń

wysokospecjalistycznych uwzględnianych przy podziale środków. W związku z tym, że część tych świadczeń jest wykonywana w ramach migracji ubezpieczonych, we wskaźniku dotyczącym świadczeń wysokospecjalistycznych uwzględniane byłyby pozostałe świadczenia wysokospecjalistyczne, czyli udzielane na terenie danego oddziału wojewódzkiego ubezpieczonym zarejestrowanym w tym oddziale wojewódzkim Funduszu. 3) w ust. 4 - przepis art. 118 ust. 4 zawiera w sobie mechanizm zabezpieczający odpowiednią wysokość środków na świadczenia zdrowotne w oddziałach wojewódzkich Funduszu. Przepis ten został wprowadzony ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wraz z nowym sposobem podziału środków na poszczególne oddziały wojewódzkie Funduszu. Biorąc pod uwagę doświadczenie związane z wprowadzeniem w życie tych przepisów proponuje się dodanie dodatkowego mechanizmu zabezpieczającego przedstawionego w art. 16 ust. 2 niniejszej ustawy. Zgodnie z tym przepisem w okresie kolejnych 3 lat odbywałaby się dodatkowa korekta wysokości środków przeznaczonych na świadczenia opieki zdrowotnej w oddziałach wojewódzkich Funduszu, tak aby ułatwić przejście na nowy sposób podziału środków na regiony. Pozostałe zmiany w tym przepisie mają charakter doprecyzowujący. 56. Art. 120-121 – zmiany polegają przede wszystkim na przesunięciu oraz skróceniu terminów dotyczących sporządzania planu finansowego Funduszu na rok następny i mają na celu umożliwienie Funduszowi przyspieszenie terminu rozpoczęcia procesu kontraktowania świadczeń zdrowotnych na rok następny (art. 120 i art. 121). Ponadto proponuje się włączenie ministra właściwego do spraw zdrowia do procesu sporządzania corocznej prognozy przychodów Funduszu na kolejne 3 lata, co biorąc pod uwagę podstawowy cel przedmiotowej nowelizacji jest zasadne, także z uwagi na

106/128

znaczenie tych prognoz dla planowania przez Ministra Zdrowia kierunków polityki zdrowotnej. 57. Art. 124 – proponowana zmiana ma na celu uelastycznienie procesu zmiany planu finansowego Funduszu jak również doprecyzowanie trybu zmiany planu finansowego. Rozszerza się zakres zmian w planie finansowym Funduszu, które mogłyby być dokonywane w trybie uproszczonym. Pozwoli to na szybsze zarządzanie gospodarką finansową Funduszu, w tym również przez dyrektorów oddziałów wojewódzkich Funduszu,

dostosowując

plan

finansowy

Funduszu

do

rzeczywistych

potrzeb

wynikających z konieczności zabezpieczenia świadczeniobiorcom świadczeń opieki zdrowotnej. Uproszczenie trybu zmian nie oznacza jednak osłabienia nadzoru nad działalnością Funduszu, gdyż powyższe przesunięcia podlegają nadzorowi ministra właściwego do spraw zdrowia oraz ministra właściwego do spraw finansów publicznych – po pierwsze organ nadzoru jest informowany o zamiarze dokonania takich przesunięć, po drugie w powyższych sprawach Prezes Funduszu i dyrektorzy oddziałów wojewódzkich będą wydawać stosowne zarządzenia, które później będą badane (w przypadku

zarządzeń

Prezesa

Funduszu)

albo

będą

mogły

być

badane

(w przypadku zarządzeń dyrektorów oddziałów wojewódzkich Funduszu) przez organ nadzoru. 58. Zmiany wprowadzone w art. 125 mają na celu: 1) ust. 1 wraz ze zmianą w zdaniu wstępnym w art. 118 ust. 3 – wyodrębnienie szeregu przychodów Funduszu, które ze względu na ich źródło dotyczą wprost poszczególnych oddziałów wojewódzkich. Będzie dotyczyło to: - przychodów uzyskanych od krajów UE w ramach przepisów o koordynacji za świadczenia opieki zdrowotnej udzielone na terenie działania konkretnego oddziału wojewódzkiego Funduszu; - przychodów korygujących koszty z lat ubiegłych (np. windykacja należności po przeprowadzonej przez oddział wojewódzki kontroli); - przychodów z lokat utworzonych ze środków przypisanych poszczególnym oddziałom wojewódzkim Funduszu; - przychodów pochodzących z rozwiązania rezerw na sprawy sądowe;

107/128

- przychodów pochodzących z dotacji przeznaczonych na finansowanie wskazanych świadczeń opieki zdrowotnej. Powyższe środki będą wyłączone spod działania algorytmu podziału środków pomiędzy oddziały wojewódzkie Funduszu i zostaną przydzielone bezpośrednio tym oddziałom wojewódzkim, których dotyczą; 2) ust. 2 - zagwarantowanie, iż wysokość zrealizowanych rocznych przychodów oddziałów wojewódzkich Funduszu, czyli przychodów przekazanych do oddziałów wojewódzkich przez centralę Funduszu za dany rok, w przypadku zrealizowania przez Fundusz rocznych przychodów ze składek w wysokości co najmniej planowanej, będzie odpowiadała rocznym kosztom tych oddziałów wynikających z planu finansowego. Zapewni to, wraz ze zmianami w art. 129, iż środki przydzielone danemu oddziałowi wojewódzkiemu na etapie planowania i odzwierciedlone w planie finansowym tego oddziału wojewódzkiego jako planowane koszty, w przypadku ich niewykorzystania w danym roku zostałyby przeznaczone na świadczenia zdrowotne w tym województwie w roku następnym. Ponadto przychody wymienione w ust. 1 tego artykułu, jeżeli nie zostaną odzwierciedlone w danym roku w planie finansowym oddziału wojewódzkiego (jako zwiększone koszty świadczeń zdrowotnych) będą stanowiły przychód oddziału wojewódzkiego za dany rok; 3) dotychczasowa dyspozycja art. 125 została przeniesiona do art. 129. 59. Zmiany w art. 126 mają na celu skorelowanie terminów sporządzenia i zatwierdzenia sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z realizacji planu finansowego Funduszu. 60. Zmiany w 129 mają na celu uporządkowanie sytuacji, która miała miejsce w ostatnich dwóch latach, kiedy znaczące środki finansowe pochodzące przede wszystkim z wyższych niż planowano przychodów Funduszu ze składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne nie mogły być przeznaczone na zwiększenie kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w roku następnym. Jednocześnie obserwowane były znaczące przekroczenia przez świadczeniodawców wartości kosztów wynikających z umów zawartych z Narodowym Funduszem Zdrowia. Proponowane przepisy przewidują kompetencję Rady Funduszu do decydowaniu nie tylko o przeznaczeniu zysku, ale także o pokryciu straty. 108/128

Wysokość zysku netto wypracowanego przez poszczególne oddziały wojewódzkie Funduszu będzie miała wpływ na wysokość środków finansowych przypadających na te oddziały wojewódzkie przy podziale zysku Funduszu. Ponadto, wprowadzono mechanizmy umożliwiające dodatkowy przepływ środków pomiędzy oddziałami w zależności od ich wyniku finansowego. W związku z powyższym wprowadzenie przedmiotowych przepisów usprawni gospodarowanie środkami publicznymi przeznaczonymi na świadczenia zdrowotne, gdyż środki niewykorzystane w roku poprzednim nie będą przebywać na kontach, lecz zostaną przeznaczone na zakontraktowanie dodatkowych świadczeń zdrowotnych. 61. W art. 130 w ust. 1 wydłużono termin do sporządzenia przez Prezesa NFZ rocznego sprawozdania, zaś w ust. 4 doprecyzowano, że niewydanie opinii w przedmiocie zatwierdzenia sprawozdania finansowego w terminie 14 dni jest równoznaczne z wydaniem pozytywnej opinii, co umożliwi sprawne zatwierdzanie sprawozdania. Zmiana ma na celu ujednolicenie procedury z procedurą zatwierdzania planu finansowego. 62. Zmiana w art. 135 w ust. 2 ma na celu zwiększenie jawności i przejrzystości informacji o umowach zawieranych z świadczeniodawcami. 63. Proponowany przepis art. 136a ma na celu ustawowe uregulowanie kwestii obowiązku posiadania przez szpitale ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za udzielanie lub zaniechanie udzielenia świadczeń oraz za szkody powstałe, także u osób trzecich, w związku z udzielaniem lub zaniechaniem udzielania świadczeń. Potrzeba ustawowego uregulowania tej kwestii sygnalizowana była w pismach dyrektorów szpitali oraz w mediach. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej podmiotami, które podlegają obowiązkowi ubezpieczenia OC są podmioty, które mogą przyjmować zamówienie na świadczenia zdrowotne od samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej: 1) niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej; 6) osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki zasadach określonych w odrębnych przepisach;

109/128

7) osoby wykonujące grupową praktykę lekarską i grupową praktykę pielęgniarek i położnych; 8) osoby legitymujące się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny, które dysponują lokalem oraz aparaturą i sprzętem medycznym, odpowiadającymi wymaganiom przewidzianym dla zakładów opieki zdrowotnej oraz spełniającymi warunki określone w przepisach o działalności gospodarczej. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej stanowi, że umowa może zawierać zastrzeżenie o zobowiązaniu świadczeniodawcy do zawarcia umowy OC. NFZ wymaga od szpitali zawarcia

takiej

umowy

przed

podpisaniem

umowy

o

udzielanie

świadczeń.

Proponowana zmiana ma na celu jednoznaczne uregulowanie tej kwestii poprzez nałożenie obowiązku posiadania przez nie umowy OC. Powyższej zmiany dotyczy również zmiana pierwsza w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej. Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej wydaje upoważnienie dla ministra finansów do określenia szczegółowego zakresu ubezpieczenia OC dla ww. podmiotów. Proponowana zmiana ustawy o zakładach opieki zdrowotnej ma rozszerzyć to upoważnienie do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowego zakresu ubezpieczenia OC także dla szpitali. Zmiana druga w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej ma na celu przede wszystkim doprecyzowanie i wyjaśnienie stanu obecnego, że samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej może uzyskiwać środki finansowe z tytułu różnego rodzaju umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, w tym umów z zakładami ubezpieczeń o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, przy czym niezależnie od zakresu tych świadczeń. 64.

W art. 137:

1) w ust. 1 dokonano zmiany brzmienia ustępu poprzez zmianę wyrazów „sposób wyceny” na „sposób finansowania”, ponieważ było to pojęcie niejednoznaczne. Wątpliwości budziło czy jest to wycena z punktu widzenia NFZ, czy też sposobu wyceny dokonywanej przez świadczeniodawców w ofertach. Ogólne warunki

110/128

umów

powinny

zawierać

ustalenia

odnośnie

modelu

finansowania

poszczególnych rodzajów świadczeń, 2) dodano ust. 1a wskazujący, że projekt ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej nie dotyczy ustalania standardów postępowania i procedur medycznych, które są określane przez ministra właściwego do spraw zdrowia na podstawie odrębnych przepisów, 3)

z uwagi na fakt, iż z dotychczasowego

doświadczenia przy uzgodnieniach

projektu ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej wynika, że jego zaakceptowanie przez wszystkie strony biorące udział w negocjacjach jest nie do osiągnięcia, zachowuje się kompetencję ministra właściwego do spraw zdrowia do wydania rozporządzenia określającego ogólne warunki umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, jednakże dodaje się do wytycznych ewentualnych

konieczność ustaleń

uwzględnienia poczynionych

w w

proponowanych trakcie

zapisach

uzgodnień

ze

świadczeniodawcami. 65. Zmiana art. 146 ma na celu poddanie merytorycznej ocenie konsultantów medycznych projektów decyzji Prezesa Funduszu związanych z określaniem przedmiotu postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, kryteriów oceny ofert i warunków wymaganych od świadczeniodawców. Tym samym ta jakże ważna sfer działalności Funduszu, odnosząca się do zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, poddana zostanie ocenie niezależnych do Funduszu konsultantów krajowych, dzięki czemu możliwym będzie wyeliminowanie występujących uchybień już na etapie określania ww. warunków, co niewątpliwie wpłynie pozytywnie na przebieg procesu zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. 66. W art. 149 ust. 1 dodano pkt 4, 5 i 6,

w których jako dodatkowe przyczyny

odrzucenia oferty dodano sytuacje, kiedy potencjalny świadczeniodawca złożył ofertę alternatywną, oferent lub oferta nie spełnia wymaganych przepisami warunków oraz kiedy ofertę złożył świadczeniodawca, z którym w ciągu minionych 12 miesięcy została rozwiązana umowa z powodu stwierdzenia przez ministra zdrowia rażącego naruszenia prawa lub interesów świadczeniobiorcy.

111/128

67. W art. 153 ust. 3 dodano obowiązek sporządzenia uzasadnienia w przypadku nieuwzględnienia protestu. Takie uzasadnienia przyspieszą późniejsze procedury odwoławcze. 68. W art. 154 ust. 6 wydłużono termin dla Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na rozpatrzenie odwołania w toku postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. 69. Dodanie art. 155a w proponowanym brzmieniu uzasadnione jest koniecznością zapewnienia prawidłowego nadzoru nad wykonywaniem i realizacją umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Wyposażenie Ministra Zdrowia w kompetencję do nakazania dyrektorowi wojewódzkiego oddziału Funduszu rozwiązanie każdej umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej stanowi nadzwyczajny instrument umożliwiający sprawowanie realnego nadzoru nad ich treścią, co realizuje postulat dobra ubezpieczonych. Występujące w kraju przypadki korupcji, wymuszania nieformalnych opłat od pacjentów, czy tez niewłaściwego realizowania świadczeń opieki zdrowotnej w ramach zawartych z Funduszem umów (np. sprawa dializ w SPZOZ w Kutnie) wymuszają dodanie Ministrowi Zdrowia restrykcyjnych uprawnień pozwalających na podejmowanie działań mających na celu ochronę interesów świadczeniobiorców. Forma decyzji administracyjnej umożliwi uruchomienie procesu jej zaskarżenia, pozwalającego na weryfikację prawidłowości rozstrzygnięcia. Tryb postępowania w tym zakresie regulować będą przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Jednocześnie dodanie w art. 149 ust. 1 pkt 6 stanowić będzie dodatkową sankcję dla świadczeniodawcy, z którym została rozwiązana umowa w trybie art. 155 a w postaci konieczności odrzucenia jego oferty w razie przystąpienia do konkursu w ciągu 12 miesięcy od rozwiązania. 70. W art. 156 w ust. 2 wprowadzono zawieranie umów o udzielanie świadczeń na czas nieoznaczony w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej z uwagi na charakter tych świadczeń oraz określono termin wypowiedzenia umów tego rodzaju. Warunki finansowe są zasadniczym elementem umowy o udzielanie świadczeń w podstawowej opiece zdrowotnej, które przesądzają o możliwości wykonywania takiej umowy, zatem art. 156 ust. 3 określa konsekwencje ich nieustalenia do dnia 30 września, polegające na wygaśnięciu umowy z dniem 31 marca roku następnego. Art. 156 ust. 4 nakładające

112/128

na dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu odpowiednio obowiązek informowania organów gminy o rozwiązaniu umowy oraz informowania osób zapisanych na liście świadczeniobiorcy, którego rozwiązywana umowa dotyczy, o możliwości wyboru nowego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej mają na celu zapewnienie ciągłości i trwałości udzielania świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej. Z tych samych względów w ust. 5 art. 156 obowiązek informowania świadczeniobiorców o rozwiązaniu umowy, terminie jej rozwiązania oraz możliwości wyboru nowego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej nałożono również na świadczeniodawcę. 71. Zmiana w art. 159 w ust. 2 polegająca na określeniu terminu, do którego Narodowy Fundusz Zdrowia zawiera ze świadczeniodawcą umowę uzasadniona jest koniecznością sprecyzowania ostatecznego terminu, do którego należy zawrzeć umowę. Zmiana ta ma na celu zapewnienie przejrzystości procedury zawarcia umowy i usprawnienie postępowania w sprawie zawarcia umów ze świadczeniodawcami. Proponowany termin 30 września dostosowany jest do praktyki przyjętej przez NFZ w tym zakresie oraz względami racjonalizmu. 72. Projektowany przepis art. 159a ma na celu uregulowanie sytuacji gdy występują okoliczności zagrażające zapewnieniu dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Przepis ten będzie miał zastosowanie do stanów nadzwyczajnych, a jego obowiązywanie pozwoli zagwarantować te świadczenia osobom wymagającym koniecznej opieki poprzez podjęcie przez ministra właściwego do spraw zdrowia odpowiednich działań interwencyjnych. 73. W art. 161 dodano ust. 2a przewidujący, że Prezes Funduszu, uwzględniając zażalenie świadczeniodawcy, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej na czynności dyrektora wojewódzkiego oddziału NFZ dotyczące realizacji umowy, zobowiązuje dyrektora do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. 74. Zmiana art. 163 dotyczy rozszerzenia katalogu działań organów Narodowego Funduszu Zdrowia, w odniesieniu do których Minister Zdrowia posiada uprawnienie do stwierdzania ich nieważności. Jest podyktowana praktyką działalności Funduszu, który szereg znaczących działań podejmuje poza określonymi w dotychczasowym brzmieniu tego artykułu uchwałach Rady NFZ

oraz decyzjach Prezesa NFZ i dotyczy m.in.

113/128

szczegółowych materiałów informacyjnych w postępowaniach o zawarcie umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. 75. Przewidziana zmiana art. 167 ma na celu zwiększenie nadzoru Ministra Zdrowia nad działalnością Funduszu. Zmiana art. 167 polega na dodaniu możliwości wymierzania osobom wymienionym w tymże przepisie, w przypadkach mniejszej wagi kary upomnienia. Dodanie tej kary, mniej dolegliwej od kary pieniężnej, pozwoli na właściwsze miarkowanie dolegliwości administracyjnej wobec osób odpowiedzialnych za naruszenia prawa, statutu lub interesów świadczeniobiorców, oraz odmowy udzielenia wyjaśnień i informacji, o których mowa w art. 128 ust. 5 i w art. 165 ust. 1. 76. Dodano art. 168a wzmacniający kompetencje nadzorcze ministra właściwego do spraw zdrowia. Zgodnie z art. 168a minister właściwy do spraw zdrowia ma prawo zwoływania, w terminie przez siebie ustalonym, posiedzeń Rady Funduszu, Prezesa, jego Zastępców, rad oddziałów wojewódzkich Funduszu oraz dyrektorów oddziałów wojewódzkich. Minister będzie mógł określać przedmiot posiedzenia i zobowiązywać te podmioty do podjęcia określonych działań. W przypadku niepodjęcia działań wskazanych przez ministra będzie on mógł nałożyć karę pieniężną odpowiednio na Przewodniczącego Rady Funduszu, Prezesa Funduszu i jego Zastępców oraz dyrektorów oddziałów wojewódzkich Funduszu, niezależnie od innych środków nadzoru przewidzianych przepisami prawa. W przedmiotowych sprawach minister będzie wydawał decyzje administracyjne( zmiana w art. 181 ust. 2), a kary (zmiana art. 183 ust. 1) będą podlegały egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Należy przy tym podkreślić, że zbyt słaby nadzór ministra właściwego do spraw zdrowia (odpowiadającego konstytucyjnie za zapewnienie równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych) stanowił jeden z zarzutów Trybunału Konstytucyjnego wobec ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 7 stycznia 2004 r. (sygn. akt K 14/03) stwierdził m.in.: "W przepisach zamieszczonych poza rozdziałem 13 ustawy o NFZ brak jest też podstaw dla stosowania innych środków nadzorczych. Wadliwe jest w tym kontekście, zawarte w art. 153 ust. 1 pkt 2 ustawy o NFZ stwierdzenie, że minister właściwy do spraw zdrowia sprawuje nadzór (stosując kryterium legalności) nad działalnością świadczeniodawców

114/128

w zakresie realizacji umów z Funduszem. Należy wyraźnie stwierdzić, że w świetle ustawy minister nie posiada wystarczających środków prawnych umożliwiających wykonywanie takiego nadzoru. Ustawodawca w art. 155 ust. 1 i następnych ustawy o NFZ określił bowiem wyraźnie jedynie podstawy i zasady przeprowadzenia kontroli w tym zakresie. Nie stworzył natomiast materialnoprawnych podstaw do władczych działań, które odpowiadałyby wymaganiom przewidzianym przez k.p.a. dla decyzji administracyjnych. (...) W konkluzji należy stwierdzić, że przyjęta w art. 36 ust. 1, a rozwinięta w innych przepisach zaskarżonej ustawy, konstrukcja systemu finansowania świadczeń zdrowotnych nie realizuje koniecznych - w świetle zasady demokratycznego państwa prawnego - wymagań w zakresie zapewnienia należytej kontroli i nadzoru nad gospodarowaniem

środkami

publicznymi,

co

wiąże

się

także

z

brakiem

zagwarantowania stosownych procedur egzekwowania odpowiedzialności organów państwa za realizację powierzonych im w tej sferze zadań publicznych. (...) Jak to już zaznaczono, zasadnicze znaczenie z punktu widzenia konstytucyjnego wzorca ma problem właściwego określenia kompetencji jak i procedur kontrolnych bądź nadzoru, determinujących kwestię odpowiedzialności za właściwą realizację zadań publicznych w zakresie ochrony zdrowia.". 77. Dodanie przepisu w art. 173 ust. 4a doprecyzowuje uprawnienia kontrolera Ministra Zdrowia. 78. W art. 179a doprecyzowano uprawnienia kontrolne ministra właściwego do spraw finansów publicznych - usunięto w ten sposób lukę prawną. W konsekwencji uchylono w art. 173 ust. 10. 79. Projektowana zmiana w art. 181 ust. 2 ma na celu poszerzenie katalogu przypadków, w których minister właściwy do spraw zdrowia wydaje decyzje administracyjne o nowoprojektowany w niniejszej ustawie art. 168a ust. 2. 80. Konsekwencją wprowadzenia art. 168a ust. 2 jest dodanie powyższego przepisu do katalogu z art. 183 ust. 1. 81. Zmiana w art. 187 jest konsekwencją odpowiednich zmian w art. 11 ust. 1 pkt 9 oraz w art. 102 ust. 5 pkt 11, polegającą na włączeniu informacji o dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do sprawozdania z działalności Funduszu. Ten jednolity dokument podlegać będzie przedłożeniu Sejmowi

115/128

RP przez Ministra Zdrowia w terminie do dnia 31 sierpnia roku następnego. Informacja o dostępności faktycznie obecnie jest elementem sprawozdania z działalności Funduszu, zatem bezzasadne jest jej odrębne przedstawianie Sejmowi RP w terminie do dnia 30 czerwca (obecnie wynika to z art. 11 ust. 1 pkt 9), skoro zgodnie z art. 187 ust. 2 sprawozdanie z działalności przedstawiane jest Sejmowi RP w terminie nie późniejszym niż koniec lipca. Dla sprawnego wywiązania się z obowiązków, termin lipcowy z art. 187 ust. 2 zmieniono konsekwentnie na termin sierpniowy. 82. Dodano uprawnienie do zbierania i przetwarzania przez ministra właściwego do spraw zdrowia danych świadczeniobiorców innych niż ubezpieczeni, a także umożliwiono zbieranie danych: o dacie zgłoszenia i wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego, typie dokumentu potwierdzającego prawo do świadczeń, danych o płatniku składki oraz o uprawnieniach honorowych dawców krwi, inwalidów wojennych i osób represjonowanych oraz o dacie zgonu. Jednocześnie zrezygnowano z informacji o stanie cywilnym - usunięto w ten sposób niekonsekwencję przepisów o zbieraniu i przetwarzaniu danych (art. 188 ust. 3 pkt 2a oraz art. 188 ust. 4). Dodatkowo w art. 188 ust. 2 wprowadzono dodatkowo możliwość uzyskiwania i przetwarzania danych osobowych umożliwiających wykonanie zadań wynikających ze stosowania umów międzynarodowych, o których mowa w art. 26 ust. 2 pkt 1 ustawy. Należy zauważyć, iż umowy międzynarodowe w zasadzie nie regulują kwestii przetwarzania danych osobowych albo odsyłają w tym zakresie do regulacji zawartych w przepisach krajowych. 83. W art. 190 uchylony został ust. 4. Przepis art. 190 ust. 4 nie jest obecnie stosowany w praktyce, ponieważ NFZ otrzymuje pełne dane ewidencyjne z ZUS. Ponadto wpływające do NFZ w minimalnym zakresie dane z resortów wymienionych w przepisie, nie

wyczerpują

potrzeb

informacyjnych

Funduszu

oraz

są

przekazywane

w

zawierającym błędy arkuszu EXCEL. Zapis art. 190 ust. 4 pochodzi z okresu, kiedy nie działał centralny wykaz ubezpieczonych – ustawodawca miał wówczas na celu uzupełnienie przez resorty informacji z ich rozproszonych baz danych. Wobec faktu, iż aktualnie wszystkie dane ewidencyjne są przekazywane do ZUS, a ten przekazuje je do NFZ uchylenie ust. 4 w art. 190 jest zasadne.

116/128

84. W art. 193a wprowadza się odpowiedzialność karną za uzyskiwanie i oferowanie korzyści materialnych z tytułu refundacji leków (dodanie art. 63a i 63 b). 85. W projekcie uchylono ponadto art. 195, precyzujący według jakich przepisów odbywa się orzekanie w sprawach, o których mowa w art. 193 i 194. Zastosowanie odpowiednich reguł proceduralnych wynikać bowiem będzie z ustalenia podstaw odpowiedzialności, czy za popełnienie wykroczenia z art. 193 lub 194 czy za popełnienie przestępstwa. Automatycznie wówczas przepisy odpowiednio kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia czy przepisy kodeksu postępowania karnego będą miały zastosowanie. 86. Uchylenie art. 243 jest konsekwencją zmian dotyczących przepisów o składkach, które – zgodnie z przepisem końcowym obowiązywać będą od 1 stycznia 2007 r. 87. Merytoryczna zmiana w załączniku do ustawy ma na celu przywrócenie finansowania ze środków publicznych świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie układu nerwowego (leczenia padaczki za pomocą implantacji stymulatora nerwu błędnego), kiedy jest to jedyna możliwa do zastosowania metoda terapeutyczna, a także rozszerzenia zakresu badań diagnostycznych wykonywanych przy użyciu PET. 88. Proponowana zmiana do ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, polegająca na uchyleniu art. 17, uzasadniona jest tym, iż ten przepis dotyczy przydziałów samochodów osobowych w systemie gospodarki nakazoworozdzielczej i w obecnym systemie ekonomicznym nie ma racji bytu, a kwestie związane z zaopatrzeniem w przedmioty ortopedyczne regulowane są w odpowiednich przepisach ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz aktach wykonawczych. 89. Zmiana w ustawie o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego umożliwia poprawę dostępu kombatantom do środowiskowej opieki socjalnej i w domach pomocy społecznej, co uzasadnione jest wyrazem troski i zaangażowania państwa w działania, zmierzające do realizowania postulatu roztoczenia opieki nad weteranami walk o niepodległość Ojczyzny. 90. Zmiana w art. 35 ust. 8 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej stanowi konsekwencję wprowadzenia w niniejszej ustawie nowoprojektowanego przepisu art. 136 a, który nakłada na świadczeniodawcę udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie

117/128

leczenia szpitalnego obowiązek ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilenej. Zmiana w powyższym artykule spowoduje, iż szczegółowe kwestie w tym zakresie regulowane będą rozporządzeniem ministra właściwego do spraw instytucji finansowych wydanym w oparciu o przepis ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Dodatkowa zmiana w art. 54 w ust. 2 ustawy, polegająca na wprowadzeniu możliwości finansowania

odpłatnych

świadczeń

zdrowotnych

ze

środków

zakładów

ubezpieczeniowych na podstawie zawartych umów ubezpieczenia ma na celu poszerzenie katalogu środków finansowych, które uzyskiwać może samodzielny publiczny

zakład

opieki

zdrowotnej.

Rozwiązanie

powyższe

uzasadnione

jest

rozwijającą się dziedziną ubezpieczeń prywatnych i względami praktycznymi, albowiem często osoby, które otrzymują odpłatne świadczenia zdrowotne posiadają polisy ubezpieczeniowe. Proponowane rozwiązanie umożliwia zatem przepływ środków finansowych od prywatnego ubezpieczyciela do świadczeniodawcy. 91. Zmiana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ma na celu wprowadzenie ulgi podatkowej na leczenie oraz dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne. Podatek dochodowy zmniejszany będzie, jeżeli w roku podatkowym podatnik poniesie wydatki na świadczenia zdrowotne udzielane przez zakłady opieki zdrowotnej, przez lekarzy

i

lekarzy

dentystów,

prowadzących

indywidualną

praktykę

lekarską,

indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub grupową praktykę lekarską, a także na

zapłatę

składek

dobrowolnego

komercyjnego

ubezpieczenia

zdrowotnego.

Odliczeniu będą podlegały wydatki poniesione na rzecz podatnika, a także na rzecz jego małżonka oraz dzieci własnych i przysposobionych, jeżeli małżonek lub dzieci nie uzyskały w roku podatkowym dochodów, z wyjątkiem dochodów zwolnionych (wolnych) od podatku dochodowego. 92. Proponowana w art. 6 zmiana w ustawie o statystyce publicznej nakłada na Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego obowiązku corocznego sporządzania i publikowania Narodowego Rachunku Zdrowia. Nowe zadanie konieczne jest do właściwej realizacji zadań, nałożonych na ministra właściwego do spraw zdrowia do obliczania kosztu średniego za świadczenia opieki zdrowotnej udzielone na podstawie przepisów o koordynacji. Przy obliczaniu tych kosztów, Narodowy Rachunek Zdrowia będzie

118/128

rzetelnym, pewnym źródłem wiedzy o wydatkach publicznych poniesionych na służbę zdrowia. 93. Proponowana zmiana do ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, polegająca na wprowadzeniu art.28a oraz art.29 ust.1a oraz ust. 1b jest konsekwencją wprowadzenia w projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, przepisów dotyczących leczenia lekami poza wskazaniami do stosowania (projekt ustawy - art. 36a-d). Wprowadzenie wskazanych przepisów do ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty uniemożliwi wykorzystywanie dokumentacji związanej z leczeniem lekiem poza wskazaniami do stosowania jako informacji na potrzeby przeprowadzenia eksperymentu medycznego. W przypadku, gdy omawiana dokumentacja zostanie wykorzystana na potrzeby ubiegania się o przeprowadzenie eksperymentu medycznego, wówczas komisja bioetyczna wyraża negatywną opinię o projekcie eksperymentu medycznego. Ponadto komisja bioetyczna, w celu wyrażenia opinii o projekcie eksperymentu medycznego ma prawo zasięgać niezbędnych informacji od NFZ, który prowadzi ewidencję spraw dotyczących leczenia lekiem poza wskazaniami do stosowania. 94. Uchylenie art. 10 w ustawie o publicznej służbie krwi uzasadnione jest względami porządkowymi, albowiem z uwagi na treść proponowanych w niniejszej ustawie przepisów dotyczących uprawnień weteranów walk o niepodległość, uchylany przepis nie znajduje racji bytu. 95. Proponowana zmiana w art. 7 ust. 2 ustawy o cenach wprowadza ograniczenie w zakresie posiadania akcji lub udziałów oraz zasiadania we władzach spółek i przedsiębiorstw zajmujących się wytwarzaniem i obrotem produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi, w stosunku do osób, którym zlecono przygotowanie ekspertyz i opinii dla Zespołu do Spraw Gospodarki Lekami, a także ich małżonków, zstępnych i wstępnych w linii prostej. Ponadto wprowadza się w ustawie o cenach konieczność składania przez członków Zespołu do Spraw Gospodarki Lekami oraz przedstawicieli Narodowego Funduszu Zdrowia uczestniczących w pracach tego Zespołu informacji o uzyskiwanych korzyściach, a przez osoby, którym zlecono przygotowanie ekspertyz lub innych opracowań - oświadczeń, co ma na celu wyeliminowanie konfliktu interesów,

119/128

zapobieżenie korupcji i zapewnienie pełnej przejrzystości działań Zespołu. Informacje te obejmują także korzyści uzyskiwane przez małżonków tych osób. Proponowana regulacja była wzorowana na przepisach ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. Nr 106, poz. 679, z późn. zm.), co wydaje się zasadne, z uwagi na fakt, że członkowie wyżej wymienionego Zespołu i inne wyżej wymienione osoby mają wpływ na decyzje w zakresie wydatkowania środków publicznych. Do projektu ustawy nie mogą zostać dołączone te projekty aktów wykonawczych, które zawierają wykazy leków i ich cen, ponieważ tworzenie tych wykazów następuje w szczególnym trybie. Rozporządzenia zawierające wykazy leków oraz ich ceny są wydawane po rozpatrzeniu wniosków o umieszczenie leku na wykazie oraz o ustalenie ceny tego leku. Wnioski mogą być składane przez podmiot odpowiedzialny oraz importera równoległego, w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne, a także wytwórcę wyrobów medycznych, jego autoryzowanego przedstawiciela albo importera, w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 93, poz. 896 oraz z 2005 r. Nr 64, poz. 565). Wykazy te, zgodnie z projektem ustawy, będą aktualizowane nie rzadziej niż co 90 dni. 96. Proponowana zmiana do ustawy Prawo Farmaceutyczne, polegająca na wprowadzeniu nowych przepisów w art. 8 oraz w art. 10, jest konsekwencją wprowadzenia w projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, przepisów dotyczących leczenia lekami poza wskazaniami do stosowania (projekt ustawy - art. 36a-d).

Wprowadzenie

uniemożliwi

nowych

wykorzystanie

przepisów

dokumentacji

do

ustawy

związanej

z

Prawo

Farmaceutyczne

leczeniem

lekiem

poza

wskazaniami do stosowania w celu uzyskania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego. Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, który sporządza raport, w oparciu, o który minister właściwy do spraw zdrowia podejmuje decyzję o wydaniu pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego, może zasięgnąć z NFZ niezbędnych informacji, w celu wykluczenia sytuacji wskazującej, że dane i dokumenty dołączane do

120/128

wniosku o dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego nie zostały opracowane w oparciu o dokumentację związaną z leczeniem lekiem poza wskazaniami do stosowania. Kolejna zmiana w ustawie Prawo Farmaceutyczne dotyczy nowoprojektowanego art. 55a, który zakłada iż reklama produktu leczniczego musi zawierać określone informacje dotyczące szkodliwości jego działania, a także projektowany przepis precyzuje, iż treść ostrzeżenia wymaga zgody ministra właściwego do spraw zdrowia. Projektowane zapisy mają na celu wzmocnienie świadomości społecznej na temat szkodliwości przyjmowania leków. Jednocześnie warunek akceptacji ostrzeżenia wynika z roli jaką pełni Minister Zdrowia w systemie opieki zdrowotnej i konieczności realizowania przez niego polityki nie tylko zdrowotnej, ale także profilikatycznej i edukacyjnej. Nowoprojektowany art. 60a w ślad za brytyjskim modelem polityki lekowej zmierza do uniezależnienia ceny produktu leczniczego od wydatków na reklamę i oddzielenia sfery publicznej jaką jest konieczność zapewnienia własciwej polityki lekowej od sfery stricte marketingowej. Kolejne zmiany w ustawie Prawo Farmaceutyczne dotyczą art. 103. Zmiana w art. 103 ust.1 pkt 2 stanowi konsekwencję wprowadzenia w projektowanej ustawie w art. 63b obowiązku udostępnienia Funduszowi przez kierownika apteki informacji o treści każdej umowy pomiędzy apteką a hurtownią farmaceutyczną, której celem jest nabycie leków lub wyrobów medycznych. Powyższy obowiązek – w razie jego niedopełnienia sankcjonowany jest cofnięciem zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostepnej przez

wojewódzkiego

inspektora

farmaceutycznego.

Powyższe

rozstrzygnięcie

uzasadnione jest koniecznością zapewnienia skutecznego instrumentu oddziaływania na kierowników aptek i zapewni efektywne egzekwowanie proponowanych w art. 63b obowiązków. Jednocześnie proponowana w art. 103 zmiana punktu 5 w ust. 2 ma na celu wyeliminowanie

prowadzonej

przez

apteki

praktyki

przekazywania

danych

umieszczonych na receptach oraz danych dotyczących ilości, rodzaju lub nazw wydanych produktów leczniczych. Praktyka taka w swym założeniu zmierza bowiem do wykorzystywania powyższych danych w celach marketingowych i w szerszej perspektywie przyczynia się do kształtowania ordynacji lekiem. Wyeliminowanie takiej praktyki w stosunku do wszystkich z wyłączeniem podmiotów uprawnionych, zapewni

121/128

właściwą ordynację lekami, która umotywowana będzie wyłącznie dobrem pacjenta, nie zaś ukierunkowana na zysk. 97. Zmiana w ustawie o świadczeniu usług ratownictwa medycznego ma charakter porządkujący i jednoznacznie wskazuje podstawę prawną finansowania świadczeń zdrowotnych udzielanych w ramach usług ratownictwa medycznego. 98. Zmiana wprowadzana do ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnych oraz Rzeczniku Ubezpieczonych, która polega na wyposażeniu ministra właściwego do spraw zdrowia w kompetencję do uczestniczenia przy nadawaniu statutu Urzędu Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszu Emerytalnych ma na celu umożliwienie wpływu ministra właściwego do spraw zdrowia na kształtowanie się systemu ubezpieczeń prywatnych. Wielu prywatnych ubezpieczycieli bowiem wprowadza na rynek produkty ubezpieczeniowe, które oferują rzeczowe świadczenia. Temu samemu celowi służy ponadto możliwość udziału w składzie Komisji przedstawiciela Ministra Zdrowia oraz wpływ na osobę Przewodniczącego tej Komisji.

122/128

Ocena Skutków Regulacji (OSR) 1. Podmioty, na które oddziałują projektowane regulacje Projekt ustawy swoim zakresem wywiera wpływ na następujące podmioty: 1) Narodowy Fundusz Zdrowia - zwiększy się zakres finansowanych świadczeń, 2) minister właściwy do spraw finansów publicznych - poprawią się możliwości nadzoru nad finansami Funduszu, 3) minister właściwy do spraw zdrowia - m.in. powstanie obowiązek prowadzenia Rejestru Korzyści, dodane zostaną uprawnienia w zakresie wprowadzania przez firmy ubezpieczeniowe produktów ubezpieczeniowych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego, 4) wojewodowie - zostanie wydane rozporządzenie umożliwiające uporządkowane przekazywanie danych w zakresie wymaganym przez ustawę, 5) świadczeniodawcy - zwiększy się zakres finansowanych świadczeń, 6) zakłady

ubezpieczeń

prowadzące

działalność

w

zakresie

ubezpieczenia

zdrowotnego – poprzez wprowadzenie wydawanych w formie rozporządzenia ogólnych warunków umów ubezpieczenia zdrowotnego oraz uprawnień ministra właściwego do spraw zdrowia do dokonywania czynności mających wpływa na dopuszczenie takiego produktu ubezpieczeniowego, 7) osoby

ubezpieczone

w

Narodowym

Funduszu Zdrowia,

obywatele

polscy

posiadający miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nieubezpieczeni w Narodowym Funduszu Zdrowia - poprawi się zakres dostępnych świadczeń opieki zdrowotnej. 2. Konsultacje społeczne Projekt zostanie przesłany do konsultacji miedzy innymi: marszałkom województw, Związkowi Powiatów Polskich, Związkowi Miast Polskich, stronie samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych, Konfederacji Pracodawców Polskich, Związkowi Pracodawców Służby Zdrowia, Naczelnej Izbie Aptekarskiej, Naczelnej Izbie Lekarskiej, Naczelnej Izbie Pielęgniarek i Położnych, Krajowej Radzie Diagnostów Laboratoryjnych, rektorom uczelni medycznych, instytutom, Stowarzyszeniu Menedżerów Opieki Zdrowotnej,

123/128

Związkowi

Inwalidów

Wojennych

RP,

Związkowi

Sybiraków,

Ogólnopolskiemu

Porozumieniu Związków Zawodowych, Sekretariatowi Ochrony Zdrowia KK NSZZ "Solidarność", Krajowemu Sekretariatowi Ochrony Zdrowia NSZZ "Solidarność 80", Ogólnopolskiemu Związkowi Zawodowemu Lekarzy, Ogólnopolskiemu Związkowi Zawodowemu Pielęgniarek i Położnych, Ogólnopolskiemu Związkowi Zawodowemu Położnych, Ogólnopolskiemu Związkowi Zawodowemu

Stomatologów,

Federacji

Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia, stowarzyszeniom pacjentów, Ogólnopolskiej Izbie Gospodarczej Wyrobów Medycznych POLMED, Polskiej Izbie Przemysłu

Farmaceutycznego

i

Wyrobów

Medycznych

POLFARMED,

Izbie

Gospodarczej "FARMACJA POLSKA". W ramach konsultacji społecznych projekt zostanie umieszczony na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia. 3. Wpływ regulacji na dochody i wydatki budżetu oraz sektora publicznego Zmiany dokonane w załączniku spowodują wzrost kosztów Narodowego Funduszu Zdrowia: zmiana w ust. 2 pkt 1 lit. a (leczenie padaczki przy pomocy implantacji symulatora nerwu błędnego) przez dodanie słów "z wyjątkiem przypadków, gdy jest to jedyna możliwa do zastosowania metoda terapeutyczna" - ok. 1,68-2,1 mln zł. Prawdopodobna liczba osób wymagających wszczepienia stymulatora rocznie zawiera się między 20-25 dzieci oraz 20-25 dorosłych. Zgodnie z katalogiem świadczeń szpitalnych na 2004 r. (kod 5.06.00.0001257) - leczenie padaczki lekoopornej przez implementację stymulatora nerwu błędnego (wraz z kosztem stymulatora): -

4.200 punktów x 40 zabiegów x 10,00 zł = 1,68 mln zł,

-

4.200 punktów x 50 zabiegów x 10,00 zł = 2,1 mln zł.

Ponadto ze zmian, które ustawa wprowadza w art. 87 (dodanie nowych ust. 13-15), wynika konieczność zatrudnienia dwóch dodatkowych osób, na stanowiskach referendarza, w organie prowadzącym centralną ewidencję PESEL. Szacowane koszty roczne dodatkowych dwóch etatów referendarzy wyniosą ok. 50 tys. zł rocznie (przyjmując, że wynagrodzenie 1 osoby wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne opłacanymi przez pracodawcę wyniesie ok. 2 tys. zł miesięcznie).

124/128

Wzrost kosztów z tytułu wprowadzenia ulgi podatkowej (1% podatku należnego) wyniesie ok. 260 mln zł, przy przyjęciu warunków roku 2006 (zgodnie z autopoprawką do ustawy budżetowej na rok 2006 opracowaną przez Ministerstwo Finansów dochody budżetu państwa z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych planowane są na 26 225 986 tys zł). Ministerstwo Zdrowia nie dysponuje danymi dotyczącymi liczby osób (poza liczbą podatników podatku dochodowego od osób fizycznych), które oprócz podatników byłyby objęte tą ulgą, tj. niepracujących współmałżonków oraz dzieci pozostające na utrzymaniu podatników, wraz z przypisaniem tych osób do poszczególnych przedziałów dochodowych - co wpływać będzie na kwotę ulgi, przez co pełne oszacowanie kosztów wprowadzenia tej ulgi jest niemożliwe. W zeznaniach podatkowych nie zamieszcza się danych o liczbie ww. osób, przez co danych tych nie ma też w publikacjach Ministerstwa Finansów. Szacowane 260 mln zł jest wysokością tożsamą z wysokością kosztu ulgi podatkowej na odpłatne świadczenia zdrowotne obowiązującą do 2001 r., zatem należy podkreślić, że zmian zasad zmniejszenia podatku zaproponowana w projekcie nie wpłynie na podwyższenie kosztów dla budżetu. Na podstawie informacji Ministerstwa Finansów dotyczących rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych opodatkowanych na ogólnych zasadach za lata 2000 –2001 (ostatnie dwa lata obowiązywania ulgi na odpłatne świadczenia zdrowotne udzielane przez niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej) ulgi odliczone od podatku wyniosły: w roku 2000 – 151 190 tys zł i w roku 2001 – 163 263 tys zł. Jest to wzrost o ok. 8%. Przyjmując tempo wzrostu z roku 2001 do 2000 należy oczekiwać, że ulgi w roku 2007 wyniosłyby ok. 260 mln zł. Od roku 2001 do 2006 wysokość dolnego progu podatkowego jest niezmieniona. Natomiast założenia do zasad opodatkowania w roku 2007 nie są znane. Należy jednak wziąć pod uwagę, że rok 2001 był ostatnim rokiem obowiązywania ulgi i być może część świadczeń to świadczenia „odłożone na ostatnią chwilę”, zwłaszcza w przypadku stomatologii. Stąd wysoki procent wzrostu w roku 2001 w stosunku do 2000. Wprowadzenie projektowanej ulgi podatkowej wiąże się z koniecznością dokonania przez Ministra Finansów zmiany rozporządzenia z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie

125/128

kas rejestrujących (Dz. U. Nr 273, poz. 2706) w kierunku nałożenia na podmioty wskazane w projektowanym art. 27aa ust. 1 obowiązku zainstalowania kasy rejestrującej i ewidencjonowania obrotu. Pomimo zwolnienia usług w zakresie ochrony zdrowia od podatku od towarów i usług, wprowadzenie obowiązku ewidencjonowania obrotu przyczyni się do ujawnienia rzeczywistych przychodów uzyskiwanych przez podmioty wskazane w projektowanym art. 27aa ust. 1. Obecnie wpływy do systemu ochrony zdrowia ponoszone przez pacjentów poza obowiązkową składką na ubezpieczenie zdrowotne szacowane są na ok. 12 - 15 mld zł rocznie, co stanowi więcej niż 1/3 środków jakimi gospodaruje Narodowy Fundusz Zdrowia, przy czym część tej kwoty stanowi tzw. „szarą strefę’’. Analiza danych dotyczących kosztów ponoszonych przez gospodarstwa domowe pozwala przyjąć założenie, iż średnio jeden pacjent płaci na leczenie ok. 30 zł. miesięcznie, co po pomnożeniu przez szacunkową liczbę 37 mln potencjalnych pacjentów, daje kwotę 13 mld złotych rocznie. Przy założeniu zatem, iż projektowana regulacja dotycząca stosowania kas rejestrujących ujawni jedynie 1/4 tych przychodów, przychody świadczeniodawców wynoszą 3 mld 250 mln zł., co po uwzględnieniu efektywnego 19%-wego podatku dochodowego da wpływy do budżetu państwa w wysokości ponad 600 mln zł. W związku z tym, iż przyjmując założenie, że średnio z każdym podatnikiem, ulgą będzie objęta dodatkowo jedna osoba, koszty ulgi podatkowej wyniosą 520 mln złotych, czyli ponad dwukrotnie mniej niż szacowane wpływy do budżetu państwa. Wpływy do budżetu z tytułu ujawnienia tych przychodów w ocenie Ministra Zdrowia zdecydowanie przewyższą koszty wprowadzenia ulgi podatkowej. Koszt

wprowadzenia

trzeciego

zastępcy

Przewodniczącego

Komisji

Nadzoru

Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych będącego przedstawicielem ministra właściwego do spraw zdrowia wyniesie rocznie ok. 180 tys. zł (przyjmując, iż wynagrodzenie zastępcy przewodniczącego wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne opłacanymi przez pracodawcę wyniesie ok. 15 tys. zł miesięcznie).

126/128

Wejście w życie przedmiotowej regulacji nie spowoduje kosztów dla pozostałych jednostek sektora finansów publicznych. Ze środków Funduszu pokryte będą także częściowo (dwóch lekarzy specjalistów w każdej komisji), koszty funkcjonowania komisji potwierdzających spełnienie kryteriów medycznych

uzasadniających

wystawienie

recepty

na

leki

specjalistycznego

stosowania. Konsultanci wojewódzcy będą wynagradzani na zasadach określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 25 października 2002 r. w sprawie konsultantów krajowych i wojewódzkich (Dz. U. Nr 188, poz 1802). Przyjęto założenie, iż w każdym z 16 województw będzie działać ok. 10 komisji, co oznacza iż 480 lekarzy będzie otrzymywać wynagrodzenie za pracę w przedmiotowych komisjach. Zakładając, że wynagrodzenie dla lekarza za jedno posiedzenie wyniesie 200 zł, koszt całkowity jednego posiedzenia komisji wyniesie 600 zł (wysokość wynagrodzenia określono odwołując się do proponowanej wysokości wynagrodzenia członków Rady Funduszu). Należy zaznaczyć, iż prawdopodobnie w początkowym okresie po wejściu w życie ustawy wraz z rozporządzeniem określającym wykaz leków specjalistycznego stosowania powołane zostaną prawie wszystkie komisje i częstotliwość posiedzeń będzie znaczna, gdyż konieczność potwierdzenia stosowania leku będzie musiała być potwierdzona u osób, które aktualnie otrzymują dane leki na podstawie systemu refundacji opartego o rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wykazu chorób oraz wykazu leków i wyrobów medycznych, które ze względu na te choroby są przepisywane bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub za częściową odpłatnością (Dz. U. Nr 275, poz. 2730 ze zm.) oraz na podstawie istniejących programów lekowych. Przyjmując, że posiedzenia komisji będą odbywać się raz na dwa tygodnie, roczny koszt dla Narodowego Funduszu Zdrowia z tego tytułu wyniesie około 2 700 tys. zł, wliczając w to koszty obsługi takich komisji ( przy każdym z oddziałów planuje się zatrudnienie po jednej osobie do obsługi prac komisji). Szacunkowe ograniczenie wydatków NFZ na finansowanie leków i wyrobów medycznych w związku z wprowadzeniem regulacji art. 63a i 63b wyniesie co najmniej 1 mld złotych, co stanowi ok. 10% środków publicznych przeznaczanych na ten cel.

127/128

4. Wpływ regulacji na rynek pracy Projektowana regulacja nie będzie miała wpływu na rynek pracy. 5. Wpływ regulacji na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki Projekt nie będzie miał wpływu na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki. 6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionów Projekt nie będzie miał wpływu na sytuację regionów. 7. Wpływ regulacji na ochronę zdrowia Wejście w życie regulacji będzie mieć pozytywny wpływ na ochronę zdrowia ludności, przez poprawę funkcjonowania systemu ochrony zdrowia oraz rozszerzenie zakresu świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. 8. Wpływ regulacji na warunki życia ludności Wejście w życie regulacji nie będzie mieć wpływu na warunki życia ludności. 9. Zgodność z prawem Unii Europejskiej Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

128/128