Gminny program opieki nad zabytkami SPIS TREŚCI

1. Wstęp…………………………………………………………………………………….…...2 2. Podstawa prawna opracowania gminnego programu opieki nad zabytkami…………….…...2 3. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce……………………...….2 4. Uwarunkowania zewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego…………………………….7 4.1. Strategiczne cele polityki państwa w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami..7 4.2. Relacje gminnego programu opieki nad zabytkami z dokumentami wykonanymi na poziomie województwa i powiatu……………………………………………………………..12 5. Uwarunkowania wewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego…………………………..13 5.1. Relacje gminnego programu opieki nad zabytkami z dokumentami wykonanymi na poziomie gminy (analiza dokumentów programowych gminy)…………………………….....13 5.2. Charakterystyka zasobów i analiza stanu dziedzictwa i krajobrazu kulturowego gminy…27 5.3. Zabytki objęte prawnymi formami ochrony………………………………………………43 5.4. Zabytki w gminnej ewidencji zabytków…………………………………………………..46 5.5. Zabytki o najwyższym znaczeniu dla gminy……………………………………………...48 6. Ocena stanu dziedzictwa kulturowego gminy. Analiza szans i zagrożeń…………………...48 7. Założenia programowe………………………………………………………………………48 7.1. Priorytety programu opieki…………………………………………………………...…...48 7.2. Kierunki działań programu opieki…………………………………………………...……50 7.3. Zadania programu opieki…………………………………………………………….........50 8. Zasady oceny realizacji programu opieki nad zabytkami …………………………………..50 9. Źródła finansowania programu opieki nad zabytkami ……………………………………...51 10. Realizacja i finansowanie przez gminę zadań z zakresu ochrony zabytków………….…...52 11. Załączniki………………………………………………………………………………......52

str. 1   

1. Wstęp Przedmiotem opracowania jest dziedzictwo kulturowe w granicach administracyjnych gminy, natomiast celem jest określenie zasadniczych kierunków działań i zadań na rzecz ochrony i opieki nad zabytkami. 2. Podstawa prawna opracowania gminnego programu opieki nad zabytkami Podstawa prawna obowiązku wykonania programu opieki nad zabytkami, określona jest w przepisie art. 87 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.). Zgodnie z ww. artykułem. 1. Zarząd województwa, powiatu lub wójt (burmistrz, prezydent miasta) sporządza na okres 4 lat odpowiednio wojewódzki, powiatowy lub gminny program opieki nad zabytkami. 2. Programy, o których mowa w ust. 1, mają na celu, w szczególności: 1) włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych, wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju; 2) uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej; 3) zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; 4) wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego; 5) podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami; 6) określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystaniem tych zabytków; 7) podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami. 3. Wojewódzki, powiatowy i gminny program opieki nad zabytkami przyjmuje odpowiednio sejmik województwa, rada powiatu i rada gminy, po uzyskaniu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków. 4. Programy, o których mowa w ust. 3, są ogłaszane w wojewódzkim dzienniku urzędowym. 5. Z realizacji programów zarząd województwa, powiatu i wójt (burmistrz, prezydent miasta) sporządza, co 2 lata, sprawozdanie, które przedstawia się odpowiednio sejmikowi województwa, radzie powiatu lub radzie gminy. 6. Sprawozdanie z realizacji wojewódzkiego programu opieki nad zabytkami jest przekazywane Generalnemu Konserwatorowi Zabytków i właściwemu wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków w celu jego wykorzystania przy opracowywaniu, aktualizacji i realizacji krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. 3. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce Poniżej zamieszczono uregulowania prawne dotyczące ochrony zabytków i opieki nad zabytkami: • Zgodnie z art. 5 Konstytucji Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolność i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się

str. 2   

zasadą zrównoważonego rozwoju. Art. 6 ust. 1 mówi Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury, będącej źródłem tożsamości narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Zgodnie z art. 86 każdy jest obowiązany do dbałości o stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie. Zasady tej odpowiedzialności określa ustawa. • głównym aktem prawnym regulującym zasady ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce jest ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.). Przy opracowywaniu programu opieki nad zabytkami należy uwzględnić następujące przepisy cyt. wyżej ustawy: art. 3, 4, 6, 7, 16 ust. 1, art. 17, 18, 19, 20, 21, 22 oraz art. 89; Art. 3. Użyte w ustawie określenia oznaczają: 1) zabytek – nieruchomość lub rzecz ruchomą, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową; 2) zabytek nieruchomy – nieruchomość, jej część lub zespół nieruchomości, o których mowa w pkt 1; 3) zabytek ruchomy – rzecz ruchomą, jej część lub zespół rzeczy ruchomych, o których mowa w pkt 1; 4) zabytek archeologiczny – zabytek nieruchomy, będący powierzchniową, podziemną lub podwodną pozostałością egzystencji i działalności człowieka, złożoną z nawarstwień kulturowych i znajdujących się w nich wytworów bądź ich śladów albo zabytek ruchomy, będący tym wytworem; 5) instytucja kultury wyspecjalizowana w opiece nad zabytkami – instytucję kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, której celem statutowym jest sprawowanie opieki nad zabytkami; 6) prace konserwatorskie – działania mające na celu zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytku, zahamowanie procesów jego destrukcji oraz dokumentowanie tych działań; 7) prace restauratorskie – działania mające na celu wyeksponowanie wartości artystycznych i estetycznych zabytku, w tym, jeżeli istnieje taka potrzeba, uzupełnienie lub odtworzenie jego części, oraz dokumentowanie tych działań; 8) roboty budowlane – roboty budowlane w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego, podejmowane przy zabytku lub w otoczeniu zabytku; 9) badania konserwatorskie – działania mające na celu rozpoznanie historii i funkcji zabytku, ustalenie użytych do jego wykonania materiałów i zastosowanych technologii, określenie stanu zachowania tego zabytku oraz opracowanie diagnozy, projektu i programu prac konserwatorskich, a jeżeli istnieje taka potrzeba, również programu prac restauratorskich; 10) badania architektoniczne – działania ingerujące w substancję zabytku, mające na celu rozpoznanie i udokumentowanie pierwotnej formy obiektu budowlanego oraz ustalenie zakresu jego kolejnych przekształceń; 11) badania archeologiczne – działania mające na celu odkrycie, rozpoznanie, udokumentowanie i zabezpieczenie zabytku archeologicznego; 12) historyczny układ urbanistyczny lub ruralistyczny – przestrzenne założenie miejskie lub wiejskie, zawierające zespoły budowlane, pojedyncze budynki i formy zaprojektowanej zieleni, rozmieszczone w układzie historycznych podziałów własnościowych i funkcjonalnych, w tym ulic lub sieci dróg;

str. 3   

13) historyczny zespół budowlany – powiązaną przestrzennie grupę budynków wyodrębnioną ze względu na formę architektoniczną, styl, zastosowane materiały, funkcję, czas powstania lub związek z wydarzeniami historycznymi; 14) krajobraz kulturowy – przestrzeń historycznie ukształtowaną w wyniku działalności człowieka, zawierającą wytwory cywilizacji oraz elementy przyrodnicze; 15) otoczenie – teren wokół lub przy zabytku wyznaczony w decyzji o wpisie tego terenu do rejestru zabytków w celu ochrony wartości widokowych zabytku oraz jego ochrony przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych. Art. 4. Ochrona zabytków polega, w szczególności, na podejmowaniu przez organy administracji publicznej działań mających na celu: 1) zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umożliwiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie; 2) zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości zabytków; 3) udaremnianie niszczenia i niewłaściwego korzystania z zabytków; 4) przeciwdziałanie kradzieży, zaginięciu lub nielegalnemu wywozowi zabytków za granicę; 5) kontrolę stanu zachowania i przeznaczenia zabytków; 6) uwzględnianie zadań ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy kształtowaniu środowiska. Art. 6. 1. Ochronie i opiece podlegają, bez względu na stan zachowania: 1) zabytki nieruchome będące, w szczególności: a) krajobrazami kulturowymi, b) układami urbanistycznymi, ruralistycznymi i zespołami budowlanymi, c) dziełami architektury i budownictwa, d) dziełami budownictwa obronnego, e) obiektami techniki, a zwłaszcza kopalniami, hutami, elektrowniami i innymi zakładami przemysłowymi, f) cmentarzami, g) parkami, ogrodami i innymi formami zaprojektowanej zieleni, h) miejscami upamiętniającymi wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji; 2) zabytki ruchome będące, w szczególności: a) dziełami sztuk plastycznych, rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej, b) kolekcjami stanowiącymi zbiory przedmiotów zgromadzonych i uporządkowanych według koncepcji osób, które tworzyły te kolekcje, c) numizmatami oraz pamiątkami historycznymi, a zwłaszcza militariami, sztandarami, pieczęciami, odznakami, medalami i orderami, d) wytworami techniki, a zwłaszcza urządzeniami, środkami transportu oraz maszynami i narzędziami świadczącymi o kulturze materialnej, charakterystycznymi dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentującymi poziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego, e) materiałami bibliotecznymi, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. Nr 85, poz. 539, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2001 r. Nr 129, poz. 1440 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984), f) instrumentami muzycznymi, g) wytworami sztuki ludowej i rękodzieła oraz innymi obiektami etnograficznymi, h) przedmiotami upamiętniającymi wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji; 3) zabytki archeologiczne będące, w szczególności:

str. 4   

a) pozostałościami terenowymi pradziejowego i historycznego osadnictwa, b) cmentarzyskami, c) kurhanami, d) reliktami działalności gospodarczej, religijnej i artystycznej. 2. Ochronie mogą podlegać nazwy geograficzne, historyczne lub tradycyjne nazwy obiektu budowlanego, placu, ulicy lub jednostki osadniczej. Formy i sposób ochrony zabytków Art. 7. Formami ochrony zabytków są: 1) wpis do rejestru zabytków; 2) uznanie za pomnik historii; 3) utworzenie parku kulturowego; 4) ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego. Art. 16. 1. Rada gminy, po zasięgnięciu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków, na podstawie uchwały, może utworzyć park kulturowy w celu ochrony krajobrazu kulturowego oraz zachowania wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej. Art. 17. 1. Na terenie parku kulturowego lub jego części mogą być ustanowione zakazy i ograniczenia dotyczące: 1) prowadzenia robót budowlanych oraz działalności przemysłowej, rolniczej, hodowlanej, handlowej lub usługowej; 2) zmiany sposobu korzystania z zabytków nieruchomych; 3) umieszczania tablic, napisów, ogłoszeń reklamowych i innych znaków niezwiązanych z ochroną parku kulturowego, z wyjątkiem znaków drogowych i znaków związanych z ochroną porządku i bezpieczeństwa publicznego, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1; 4) składowania lub magazynowania odpadów. 2. W razie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości na skutek ustanowienia zakazów i ograniczeń, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 131– 134 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 i Nr 115, poz. 1229, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 233, poz. 1957 oraz z 2003 r. Nr 46, poz. 392 i Nr 80, poz. 717 i 721). Art. 18. 1. Ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami uwzględnia się przy sporządzaniu i aktualizacji koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju województw, planów zagospodarowania przestrzennego województw, planu zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej, analiz i studiów z zakresu zagospodarowania przestrzennego powiatu, strategii rozwoju gmin, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego.

str. 5   

2. W koncepcji, strategiach, analizach, planach i studiach, o których mowa w ust. 1, w szczególności: 1) uwzględnia się krajowy program ochrony zabytków i opieki nad zabytkami; 2) określa się rozwiązania niezbędne do zapobiegania zagrożeniom dla zabytków, zapewnienia im ochrony przy realizacji inwestycji oraz przywracania zabytków do jak najlepszego stanu; 3) ustala się przeznaczenie i zasady zagospodarowania terenu uwzględniające opiekę nad zabytkami. Art. 19. 1. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego uwzględnia się, w szczególności ochronę: 1) zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia; 2) innych zabytków nieruchomych, znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków; 3) parków kulturowych. 1a. W decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego uwzględnia się w szczególności ochronę: 1) zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia; 2) innych zabytków nieruchomych, znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków. 2. W przypadku gdy gmina posiada gminny program opieki nad zabytkami, ustalenia tego programu uwzględnia się w studium i planie, o których mowa w ust. 1. 3. W studium i planie, o których mowa w ust. 1, ustala się, w zależności od potrzeb, strefy ochrony konserwatorskiej obejmujące obszary, na których obowiązują określone ustaleniami planu ograniczenia, zakazy i nakazy, mające na celu ochronę znajdujących się na tym obszarze zabytków. Art. 20. Projekty i zmiany planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego podlegają uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków w zakresie kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu. Art. 21. Ewidencja zabytków jest podstawą do sporządzania programów opieki nad zabytkami przez województwa, powiaty i gminy. Art. 22. 1. Generalny Konserwator Zabytków prowadzi krajową ewidencję zabytków w formie zbioru kart ewidencyjnych zabytków znajdujących się w wojewódzkich ewidencjach zabytków. 2. Wojewódzki konserwator zabytków prowadzi wojewódzką ewidencję zabytków w formie kart ewidencyjnych zabytków znajdujących się na terenie województwa. 3. Włączenie karty ewidencyjnej zabytku ruchomego niewpisanego do rejestru do wojewódzkiej ewidencji zabytków może nastąpić za zgodą właściciela tego zabytku. 4. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) prowadzi gminną ewidencję zabytków w formie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych z terenu gminy. 5. W gminnej ewidencji zabytków powinny być ujęte: 1) zabytki nieruchome wpisane do rejestru; 2) inne zabytki nieruchome znajdujące się w wojewódzkiej ewidencji zabytków; 3) inne zabytki nieruchome wyznaczone przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w porozumieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.

str. 6   

6. Właściwy dyrektor urzędu morskiego prowadzi ewidencję zabytków znajdujących się na polskich obszarach morskich w formie zbioru kart ewidencyjnych. Organizacja organów ochrony zabytków Art. 89. Organami ochrony zabytków są: 1) minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, w imieniu którego zadania i kompetencje, w tym zakresie, wykonuje Generalny Konserwator Zabytków; 2) wojewoda, w imieniu którego zadania i kompetencje, w tym zakresie, wykonuje wojewódzki konserwator zabytków. • wykonywanie zadań w zakresie kultury i ochrony zabytków jest ustawowym zadaniem samorządów. w art. 7 ust. 1, pkt 9 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) zostały określone zadania własne gminy: „zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy (...) kultury, w tym (…) ochrony zabytków i opieki nad zabytkami”. Istotne jest uwzględnienie innych uregulowań prawnych dotyczących ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, które znajdują się w wielu obowiązujących ustawach, w tym w: 1. ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.), 2. ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jednolity Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.), 3. ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150), 4. ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. Nr 92, poz. 880), 5. ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.), 6. ustawie z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jednolity Dz.U. z 2001 Nr 13, poz. 123), 7. ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz.U. z 2003 r. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.).analizy i materiały Zasady ochrony zabytków znajdujących się w muzeach i w bibliotekach zostały określone w: 1. ustawie z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz.U. z 1997 r. Nr 5, poz. 24 z późn. zm.), 2. ustawie z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz.U. Nr 85, poz. 539 z późn. zm.). Ochronę materiałów archiwalnych regulują przepisy: 1. ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (tekst jednolity Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 673 z późn. zm.). 4. Uwarunkowania zewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego 4.1. Strategiczne cele polityki państwa w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami Opracowanie Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami jest ustawowym obowiązkiem Ministra Kultury, zgodnie z zapisem Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Program określa cele i kierunki działań oraz zadania, które powinny być podjęte w szczególności przez organy i jednostki administracji publicznej w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

str. 7   

Celem Programu jest wzmocnienie ochrony i opieki nad tą istotną częścią dziedzictwa kulturowego oraz poprawa stanu zabytków w Polsce. Celem jest także stworzenie wykładni porządkującej sferę ochrony poprzez wskazanie siedmiu podstawowych zasad konserwatorskich: 1. zasady primum non nocere, 2. zasady maksymalnego poszanowania oryginalnej substancji zabytku i wszystkich jego wartości (materialnych i niematerialnych), 3.zasady minimalnej niezbędnej ingerencji (powstrzymywania się od działań niekoniecznych), 4. zasady, zgodnie z którą usuwać należy to (i tylko to), co na oryginał działa niszcząco, 5. zasady czytelności i odróżnialności ingerencji, 6. zasady odwracalności metod i materiałów, 7.zasady wykonywania wszelkich prac zgodnie z najlepszą wiedzą i na najwyższym poziomie. - Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata 2004–2013. Uzupełnienia Narodowej Strategii Rozwoju Kultury na lata 2004–2020 (dokument wdrożeniowy: Narodowy Program Kultury „Ochrona Zabytków i Dziedzictwa Kulturowego na lata 2004–2013)”. Misją strategii jest: zrównoważony rozwój kultury jako najwyższej wartości przenoszonej ponad pokoleniami, określającej całokształt historycznego i cywilizacyjnego dorobku Polski, wartości warunkującej tożsamość narodową i zapewniającej ciągłość tradycji i rozwój regionów. Kultura jako podstawowy czynnik rozwoju społecznego: − kreuje potencjał intelektualny regionów, budując kapitał ludzki, − tworzy, poprzez popularyzację różnorodności kulturowej, społeczeństwo świadome i kierujące się normami etycznymi, otwarte. − przeciwdziała patologiom społecznym, − jest spoiwem integracji społecznej, − jest treścią tożsamości narodowej, − pielęgnuje więzi lokalne, − jest bazą nawiązywania współpracy i komunikacji międzyludzkiej, − realizuje założenia polityki równouprawnienia płci, równości rasowej i solidarności społecznej, − pomaga przywracać osoby upośledzone i inwalidów do życia społecznego i zawodowego (np. terapie przez kulturę, zmiana mentalności i pokonywanie uprzedzeń), − zmniejsza dysproporcje rozwoju osobowego obywateli, − stanowi jedną z form i wymiarów awansu społecznego. Ważną cześć dziedzictwa kulturowego Polski stanowi kultura tradycyjna, nie dającą się niczym zastąpić w kulturze narodowej. Główne kierunki sprawowanego przez Państwo mecenatu nad kulturą ludową (sztuką, rękodziełem, rzemiosłem artystycznym, folklorem) to: opieka nad twórcami i twórczością, promocja w kraju i za granicą, edukacja kulturalna tj. przekazywanie dziedzictwa kulturowego młodemu pokoleniu i kształtowanie w nim poczucia tożsamości regionalnej. Podjęcie działań wspierających kulturę ludową, pomóc może w rozwoju kulturalnym rejonów wiejskich oraz sprzyjać konsolidacji wspólnot lokalnych. Kultywowanie i promocja szczególnie wartościowych zjawisk kultury lokalnej (sztuki ludowej, oryginalnych i nie występujących w innych miejscach zawodów, rękodzieła ludowego) może się stać atutem wzmacniającym atrakcyjność turystyczną regionu, a tym samym da impuls do wzrostu gospodarczego i zwiększenia się liczby miejsc pracy.

str. 8   

Równie ważną rolę w rozwoju społeczeństwa pełnić może zapewnienie warunków do rozwoju amatorskiej działalności artystycznej i kulturalnej. Budowa społeczeństwa obywatelskiego wymaga stworzenia warunków do wyzwalania inicjatyw lokalnych i rozwijania aktywności twórczej jak najszerszych kręgów społeczeństwa. Wspieranie wartościowych przedsięwzięć kulturalnych ze wszystkich dziedzin twórczości amatorskiej: muzyki, plastyki, tańca, fotografii, filmu, literatury umożliwi promowanie postaw kreatywnych, spełnienie aspiracji mieszkańców środowisk lokalnych, doprowadzi do wzrostu aktywności kulturalnej, umożliwi świadomy odbiór „sztuki wysokiej”. Należy zwrócić uwagę, że pojęcie „potencjał intelektualny regionu” jest pewnym skrótem myślowym na wyrażenie szerszego spektrum zjawisk i procesów mających miejsce w danej jednostce terytorialnej. Jest on wypadkową głównie trzech wektorów. Istniejącego w danym czasie kapitału ludzkiego – jego jakości kształtowanej głównie zdobytymi już kwalifikacjami. Chociaż kultura w tym aspekcie jest raczej skutkiem, a nie przyczyną rozwoju, to jednak jej znaczenie jest ewidentne. Po pierwsze, należyty poziom jej rozwoju jest jednym z ważnych czynników przeciwdziałających tendencjom emigracyjnym najbardziej wartościowych składowych kapitału ludzkiego po drugie zaś kultura – w wymiarze nie mniejszym niż oświata – jest czynnikiem podtrzymywania ogólnych wartości intelektualnych funkcjonującego kapitału ludzkiego. Druga składowa potencjału intelektualnego regionu związana jest z istniejącą infrastrukturą w zakresie kształtowania jakości kapitału ludzkiego. Chociaż dotyczy głównie instytucji edukacji wszystkich szczebli nauczania, to również i tutaj kultura pełni ważne funkcje komplementarne. Jedną z najważniejszych z nich jest współudział instytucji kultury w rozwijaniu aspiracji młodego pokolenia do zdobywania wiedzy i kształtowania dostatecznie szerokich horyzontów myślowych dla samodzielnych, trafnych wyborów życiowych karier. Trzecim wektorem potencjału intelektualnego regionu jest jego zdolność finansowa, co najmniej do podtrzymywania istniejącej w danym czasie jakości kapitału ludzkiego. 3.2.2. Ważnym elementem współokreślającym potencjał rozwojowy regionów jest ich atrakcyjność lokalizacyjna rozpatrywana w dwóch ujęciach: a) atrakcyjności dla biznesu, b) atrakcyjności do zamieszkania. Inwestycje w rozwój infrastruktury społecznej w zakresie kultury pełnić mogą, jak wszystkie inne wydatki publiczne, funkcje mnożników rozwoju. Niezbędna jest zatem rozbudowa regionalnej bazy ekonomicznej, która poprawi wizerunki regionów, przyczyni się do poprawy jakości życia mieszkańców i ich zamożności, co będzie rzutować na decyzje o uczestnictwie w kulturze. W rezultacie wzrost popytu na dobra kultury będzie wzmacniał tendencje do rozrostu sektora kultury, tym samym zatrudnienia w tym sektorze, jak i rentowności inwestycji o charakterze kulturalnym. Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata 2004–2013 wyznacza nową misję oraz formułuje zadania Ministerstwa Kultury w zakresie współpracy z samorządami terytorialnymi, a także cele i formy wykorzystania środków z funduszy strukturalnych w dziedzinie kultury. Przy czym kultura traktowana jest tu jako sektor gospodarczy, a nie jak dotychczas – beneficjent środków publicznych. Przyjęte w strategii obszary funkcjonalne, wyznaczone w polityce kulturalnej państwa, po kompleksowej analizie ich zaplecza materialnego, niematerialnego oraz otoczenia, stanowiły podstawę do sformułowania pięciu Narodowych Programów Kultury: pt. − „Ochrona Zabytków i Dziedzictwa Kulturowego”, − „Promocja Czytelnictwa i Rozwój Sektora Książki”,

str. 9   

− „Rozwój Instytucji Artystycznych”, − „Znaki Czasu”, − „Wspierania Debiutów i Rozwoju Szkół Artystycznych „Maestria”. Narodowy Program Kultury „Znaki czasu” ma na celu umożliwienie tworzenia rozwoju regionalnych instytucji o charakterze obywatelskim (stowarzyszenia, fundacje), odpowiedzialnych za zakup, ewidencjonowanie i upowszechnianie dzieł sztuki współczesnej. Działania te będą realizowane przy współpracy z samorządami Ponadto zadaniem programu jest stworzenie w Polsce sieci muzeów nowoczesności i interdyscyplinarnych centrów nowoczesności, które będą gromadzić, przechowywać i udostępniać dzieła kultury naszych czasów. Głównymi założeniami programu jest zaangażowanie różnych grup społecznych w działania na rzecz sztuki współczesnej oraz zwiększenie jej znaczenia w dziedzinie edukacji. Ich osiągnięciu sprzyjać będzie uatrakcyjnianie tzw. zintegrowanych narodowych produktów turystycznych, a także adaptacja poprzemysłowych, często zabytkowych, obiektów na instytucje upowszechniania kultury współczesnej. Ministerstwo Kultury bierze czynny udział w określaniu założeń i udziału kultury w NPR na lata 2007–2013. Proponowane cele, priorytety i działania obejmują terytorium całego kraju, jednakże wielkość środków finansowych przeznaczona na ich realizację jest zróżnicowana przestrzennie i zależy od sytuacji i struktury społeczno-gospodarczej województw oraz środków centralnych przeznaczonych na realizację Narodowej Strategii Rozwoju Kultury na lata 2004–2013. Narodowy Program Kultury „Znaki czasu” będzie koordynowany na poziomie krajowym przez Narodowe Centrum Kultury, a realizowany na szczeblu regionalnym przez instytucje o charakterze obywatelskim (stowarzyszenia, fundacje). Narodowy Program Kultury „Znaki czasu” został stworzony w celu realizacji Narodowej Strategii Rozwoju Kultury na lata 2004–2013, w części dotyczącej sztuki współczesnej. I. Głównymi celami programu są: 1. Stworzenie w oparciu o powstające kolekcje regionalne reprezentatywnej, narodowej kolekcji sztuki współczesnej; 2. Promocja polskiej sztuki współczesnej; 3. Przywrócenie tradycji mecenatu artystycznego; 4. Zaangażowanie wielu grup społecznych w działania na rzecz kultury i sztuki; 5. Uczynienie ze sztuki narzędzia dialogu społecznego i elementu rozwoju społeczeństwa obywatelskiego; 6. Rozwój rynku sztuki w Polsce. Niezwykle ważnym elementem programu jest także długofalowe działanie służące przygotowaniu odbiorców kultury do odbioru sztuki współczesnej. Stąd szczególna dbałość o wymiar edukacyjny i społeczny działań podejmowanych w programie. Warunki pomocy udzielanej podmiotom operującym na rynku sztuki zostaną określone w programie pomocowym, notyfikowanym w Komisji Europejskiej. II. Cele programu realizowane będą poprzez następujące rodzaje działań: − inicjowanie i koordynowanie przez instytucję programującą: ogólnopolskich badań sztuki współczesnej, pozyskiwania i przetwarzania informacji o artystach i dziełach, zarządzania danymi, upowszechniania ich w internecie, katalogowania dzieł sztuki współczesnej i udostępniania katalogów w sieci, a także pozyskiwania informacji na temat kultury współczesnej,

str. 10   

− umożliwienie powstania i rozwoju regionalnych instytucji o charakterze obywatelskim, które będą wdrażać program na poziomie lokalnym, tworząc kolekcje sztuki współczesnej, − zakup dzieł sztuki do regionalnych kolekcji sztuki współczesnej, − budowę, rozbudowę lub modernizację obiektów oraz ich adaptację do funkcji regionalnych Interdyscyplinarnych Centrów Nowoczesności, − organizowanie i wsparcie kampanii promujących kulturę współczesną, a także upowszechnianie takich informacji, − wspieranie udziału polskich artystów, np. na międzynarodowych wystawach, konkursach i targach sztuki, − rozwijanie różnorodnych form społecznego obiegu sztuki, − wspieranie prywatnych inicjatyw związanych z inwestycjami w sztukę. Działania podejmowane będą na szczeblu centralnym i regionalnym, w ramach porozumień pomiędzy Ministerstwem Kultury i partnerami pozabudżetowymi, finansowane z budżetów Ministra Kultury oraz z funduszy pozyskanych od prywatnych sponsorów. Infrastrukturalna część działań będzie finansowana w ramach funduszy strukturalnych. Priorytet 1. Rozwój publicznych zbiorów oraz zwiększenie dostępności dzieł sztuki współczesnej w regionach Działania w ramach priorytetu 1. mają na celu stworzenie narodowego zbioru dzieł sztuki współczesnej oraz jego szerokie udostępnianie. Drugim, nie mniej ważnym działaniem jest zbudowanie bazy danych o współczesnej twórczości artystycznej. Luki w kolekcjach dzieł sztuki współczesnej, a także brak takiej bazy i obsługującego ją systemu mogą spowodować niepowetowane straty w przyszłości. Ewidencja sztuki współczesnej daje także różnorodne możliwości promocji wartościowej twórczości i tym samym rozwój rynku sztuki w Polsce. Działanie 1.1. Zakup i ekspozycja sztuki współczesnej oraz tworzenie narodowej i regionalnych baz danych współczesnej twórczości artystycznej. Działanie będzie realizowane poprzez: 1. Nadanie Narodowemu Centrum Kultury funkcji instytucji programująco - wdrażającej, odpowiedzialnej za badania i inwentaryzowanie współczesnych dzieł sztuki. Narodowe Centrum Kultury będzie w tej dziedzinie współpracować z regionalnymi partnerami, tworzącymi sieć instytucji dokumentowania sztuki współczesnej. Będzie również odpowiedzialne za digitalizację zbiorów powstających w ramach programu i szerokie ich upowszechnianie. 2. Tworzenie narodowej kolekcji dzieł sztuki współczesnej w oparciu o kolekcje regionalne, tworzone i rozwijane przez instytucje o charakterze obywatelskim. Instytucje te zobowiązane będą do nawiązania współpracy systemowej z regionalnymi instytucjami kultury (muzea lub centra sztuki współczesnej), w ramach której następować będzie wymiana informacji na temat twórczości artystycznej w regionie. W drugim etapie celem będzie wspólne planowanie i dokonywanie zakupów oraz tworzenie kolekcji regionalnych. 3. Zapewnienie przez Ministra Kultury środków, z których finansowane będą zakupy dzieł do regionalnych kolekcji sztuki współczesnej. Dysponentem tych środków będzie instytucja programująca. Warunki korzystania ze środków i ogólne ramy wdrażania programu na szczeblu regionalnym zostaną określone w umowach o współpracy z regionalnymi instytucjami. 4. Wydawanie narodowego katalogu sztuki współczesnej obejmującego dokumentację zdjęciową dokonywanych zakupów oraz informacje o artystach. Katalog spełni również funkcję upowszechniania kultury, będąc jednocześnie materialnym świadectwem historii

str. 11   

sztuki współczesnej. W ramach programu regionalne instytucje wdrażające zobowiązane byłyby do koordynacji. 4.2. Relacje gminnego programu opieki nad zabytkami z dokumentami wykonanymi na poziomie województwa i powiatu. Dokumentem określającym politykę władz jest strategia będąca koncepcją świadomego i systemowego sterowania długookresowym rozwojem regionu. Strategia ze swojej istoty ma charakter ogólny, ponieważ musi koncentrować się na sprawach najistotniejszych. Przedstawia uwarunkowania oraz określa cele i kierunki rozwoju. W dalszym etapie będzie podstawą do opracowania szczegółowych programów wojewódzkich istotnych z punktu widzenia funkcjonowania i rozwoju całego województwa. Realizacja tych programów będzie jednocześnie realizacją strategii. Strategia rozwoju ma charakter długookresowy bez ściśle określonego horyzontu czasowego. Jednak ze względu na okresy periodyzacji budżetu Unii Europejskiej, przyjęto horyzont czasowy odpowiadający okresom programowania polityki regionalnej, tj. lata 2007-2013 i 2014-2020. Oznacza to, że niniejszy dokument stanowi strategię rozwoju województwa w latach 2007-2020 i obowiązuje dla tego okresu. Cel strategiczny: umocnienie identyfikacji mieszkańców z województwem. Jedną z podstawowych przesłanek dla kształtowania regionalnej tożsamości społeczeństwa jest oryginalność jego kultury, która odróżnia województwo od pozostałych regionów i czyni go regionem kulturowym. W województwie istnieją głębokie tradycje i odrębności kulturowe niektórych podregionów (sieradzkiego, łęczyckiego, łowickiego, rawskiego i opoczyńskiego) i lokalnych obszarów (np. Spycimierz, Gidle, Grabów Łęczycki, Lipce Reymontowskie, Parzno, Studzianna Poświętne), które stanowią podstawę tożsamości terytorialnej ich mieszkańców. Poszczególne subregionalne kultury mają charakter autonomiczny, ale swoimi tradycjami nawiązują do dziedzictwa kulturowego sąsiadujących z regionem łódzkim historycznych dzielnic Polski, przede wszystkim Mazowsza i Wielkopolski. Istotnym elementem są również liczne placówki kultury wyższego rzędu, takie jak teatry, filharmonia, muzea. Znaczący wpływ w organizowaniu oraz propagowaniu życia kulturalnego województwa odgrywa działalność wyższych szkół artystycznych. Placówki te posiadają rangę ponadregionalną. Należy dążyć do rozwijania „nowej” świadomości regionalnej mieszkańców województwa łódzkiego na podstawie istniejących już wartości kulturowych obszarów wchodzących w jego skład. Rozwijanie tej świadomości jest celem realizowanym poprzez budowanie wspólnoty kulturowej, utrwalanie wspólnych norm, zwyczajów, aktywizację i integrację społeczności lokalnych. Działania te powinny prowadzić do tworzenia jedności kulturowej regionu łódzkiego w całej różnorodności i złożoności jego kultur lokalnych i subregionalnych. Kształtowanie świadomości terytorialnej społeczności odbywa się także poprzez edukację o charakterze regionalnym. Dotyczy to przede wszystkim dzieci i młodzieży, ale pewne formy tej edukacji odnosić się mogą również do osób dorosłych. Poprzez wzrost wiedzy o własnym regionie, jego przeszłości i współczesnych funkcjach, zmianie powinny ulec poglądy mieszkańców na temat sensu i potrzeby istnienia województwa oraz wzmocnić powinno się poczucie więzi i solidarności z innymi współmieszkańcami. Zwiększy to motywację mieszkańców do działania na rzecz regionu, w imię dobrze pojętych interesów własnych i wspólnych. Cele szczegółowe: - Wspieranie oraz inicjowanie działań na rzecz przywracania, ochrony i kultywowania

str. 12   

historycznych wartości regionu, - Kształtowanie i wzmacnianie kulturotwórczej funkcji metropolii łódzkiej oraz ośrodków tożsamości regionalnej (Sieradz, Łęczyca, Łowicz, Opoczno, Rawa Mazowiecka). - Rozwój i promocja kultury i turystyki w regionie, - Pobudzanie, kształtowanie i wzmacnianie kulturotwórczej funkcji ośrodków osadniczych, Główne działania: - Opracowanie zasad i programów ochrony środowiska kulturowego, - Rewaloryzacja historycznych układów urbanistycznych oraz obiektów zabytkowych wraz z ich otoczeniem i ochroną ekspozycji w tym zagospodarowanie obiektów związanych z historią regionu na cele kulturalne, - Wspieranie działalności instytucji pełniących funkcje kulturotwórcze, - Rozwój infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej w regionie, - Wsparcie inwestycyjne infrastruktury kultury, - Wspieranie oraz inicjowanie działań w zakresie kreowania produktów regionalnych, - Wspieranie rozwoju różnorodnych przejawów życia kulturalnego oraz organizacji i ruchów regionalistycznych promujących tożsamość kulturową regionu, - Wsparcie działalności instytucji nauki i kultury pełniących funkcje kulturotwórcze i edukacyjne metropolii oraz ośrodków regionalnych na rzecz całego regionu oraz promowanie powiązań międzyregionalnych i międzynarodowych. W planie zagospodarowania przestrzennego województwa, wymieniony został jako obiekt architektury renesansowej kościół w Boguszycach. Gmina Rawa Mazowiecka figuruje jako obszar: - o unikatowych wartościach kulturowych - o najwyższych wartościach kulturowych - obszar cenny archeologicznie - uwzględniono obecność kolejki wąskotorowej - predysponowany do kształtowania parku kulturowego rzeki Bzury. Figuruje również jako obszar problemowy z uwagi na zagrożenia wynikające z braku ochrony prawnej tzn. braku ciągłości miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego skutkujących brakiem ochrony zabytków oraz jako ośrodek wymagający rewitalizacji. • wojewódzkiego i powiatowego programu opieki nad zabytkami, • innych wojewódzkich i powiatowych opracowań specjalistycznych i branżowych. 5. Uwarunkowania wewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego 5.1. Uwarunkowania wewnętrzne ochrony zasobów dziedzictwa i krajobrazu kulturowego gminy wynikające z: a) dokumentów o charakterze strategicznym: - Plan rozwoju lokalnego Gminy Rawa Mazowiecka na lata 2008-2013. Gmina wymienia w nim zabytki znajdujące się w rejestrze zabytków jako szczególnie cenne walory kulturowe w rozwoju turystyki. Celem jest zapewnienie mieszkańcom wysokiego poziomu życia m. in. przez rozwój turystyki. Cel główny przekłada się na cele cząstkowe. Jednym z nich jest „Odnowa wsi – pielęgnacja kultury i tradycji, zakłada on: podjęcie działań na rzecz podniesienia świadomości kulturalnej mieszkańców, wykorzystanie dziedzictwa kulturowego gminy i powiatu, podniesienie jakości życia i pracy na wsi. Realizacja celu ma doprowadzić do pielęgnacji kultury, poczucia tożsamości z tą kulturą oraz wykorzystywanie jej w celu promowania gminy. Ilość zabytków stanowi mocną stronę w rozwoju kultury i turystyki co

str. 13   

daje szansę na pozyskanie funduszy unijnych, rozwój infrastruktury sportowej, turystycznej, współpracy z innymi gminami, wzrost turystów zagranicznych i krajowych. Gmina realizuje program rozwoju turystyki i agroturystyki z wykorzystaniem kolei wąskotorowej Rogów – Biała Rawska W 2013 r. przeznaczy na ten cel 30.000 zł z środków zewnętrznych oraz 10.000 zł z środków własnych. - Opracowano również strategię rozwoju edukacji w Gminie Rawa Mazowiecka na lata 2009 – 2014. W inwentaryzacji zasobów gminy w kontekście edukacji dzieci i młodzieży wymieniono zabytki wpisane do rejestru zabytków i wskazano je jako silną stronę w realizacji założeń strategii. b) opracowanie wyznaczające kierunki polityki przestrzennej gminy: Gmina posiada studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Problemy wynikające z uwarunkowań przyrodniczych i kulturowych Dziedzictwo kulturowe:

Obiekty zabytkowe (zabudowa podworska i parki) stanowiąca o atrakcyjności turystycznej gminy,

Jakość środowiska: Klimat:

Korzystny: - warunki solarne z dużą ilością dni pogodnych, średnim zachmurzeniem, i wysokim usłonecznieniem,

- klimat doliny rzeki Rawki negatywny dla zabudowy,

- tereny w zasięgu oddziaływania uciążliwości komunikacyjnych dróg - korzystne warunki termiczne, krajowych wojewódzkich i powiatowych - znaczna ilość dni bezwietrznych o spodziewanych z przewagą wiatrów z kierunku przekroczeniach emisji pyłów zachodniego, i gazów oraz hałasu, w pasie - korzystne warunki biometeorologiczne terenu stycznym do pasa drogowego na odcinkach - spadek emisji globalnej podstawowych pozbawionych przegród zanieczyszczeń, akustycznych, - niedobór opadów atmosferycznych, - wysoka wartość rocznej sumy parowania terenowego,

Warunki geomorfologiczne, morfologiczne i

- teren bez utrudnień do - osuwiska skarpy doliny rzeki zagospodarowania rolniczego lub Rawki. zabudowy, bez zagrożeń ekologicznych,

str. 14   

hipsometryczne:

- nachylenie terenu dominujące 2% 5%,

Warunki hydrograficzne i hydrologiczne:

- rzeki Rawka, Rylka, Krzemionka i Czerwonka - główne cieki odwadniający,

- tereny zagrożenia powodziowego, w dolinie rzeki Rawki

Budowa geologiczna:

- występowanie potencjalnych terenów eksploatacji kruszyw pospolitych,

- niewielka ilość udokumentowanych złóż geologicznych,

Zasoby hydrogeologiczne:

- znaczne wydajności piętra wodonośnego czwartorzędowego oraz miąższości strefy występowania wód słodkich,

Cele rozwoju gminy Rawa Mazowiecka. Cele nadrzędne Kształtowanie obszaru jako dynamicznie rozwijającego się, i zintegrowanego z ośrodkiem miejskim: - dbającego o wzrost poziomu życia mieszkańców, - chroniącego wartości historyczne i przyrodnicze - tworzącego sprzyjające warunki dla rozwoju przedsiębiorczości, - tworzącego sprzyjające warunki dla rozwoju rekreacji, - wspierającego rozwój szkolnictwa, kultury oraz sportu, - otwartego na inwestorów.

wielofunkcyjnego

Głównymi celami rozwoju społecznego i gospodarczego są: - utrzymanie optymalnego poziomu warunków gospodarowania w obszarach rolniczej sfery produkcyjnej, - zrównoważenie rozwoju gminy w zakresie ekologicznym i funkcjonalnym, - rozwój węzłowych ośrodków sieci osadniczej gminy w zakresie mieszkalnictwa i miejsc pracy, - określenie warunków i stymulowanie rozwoju sfery usług rolniczych i społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów wsi Kurzeszyn. Dla realizacji celów przyjmuje się szczegółowe zasady zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do gospodarowania przestrzenią: - racjonalizacji wykorzystania przestrzeni i oszczędnej gospodarki zasobami poprzez intensyfikację użytkowania terenów, - minimalizacji konfliktów funkcjonalno-przestrzennych a w szczególności wywołujących negatywne skutki środowiskowe,

str. 15   

- dążenia do wielofunkcyjności poszczególnych obszarów zabudowy, zmniejszającej potrzeby transportowe i integrującej przestrzennie, społecznie i kulturowo. Powyższe główne cele przekładają się na cele szczegółowe obejmujące wszystkie ważniejsze sfery życia gminy. Cele ekonomiczne obejmują: - rozwój lokalnego rynku pracy, - rozwój nowych małych i średnich przedsiębiorstw produkcyjnych, - rozwój usług o znaczeniu lokalnym, - restrukturyzację rolnictwa z uwzględnieniem kierunku rozwoju produkcji zwierzęcej, warzywniczego i sadowniczego, - promowanie zalesień gruntów rolnych na których zaniechano produkcji polowej. Cele społeczne obejmują: - zapewnienie dogodnych warunków zamieszkania, - zapewnienie stanu wyposażenia w usługi zaspokajające potrzeby lokalne, - zapewnienie sprawnej obsługi komunikacyjnej, - zapewnienie wyposażenia w infrastrukturę techniczną. Cele przyrodnicze obejmują: - zahamowanie procesów degradacji środowiska, - zachowanie istniejących wartości środowiska, - ochronę zasobów będących podstawą rozwoju, - poprawę zdrowotnych warunków życia mieszkańców, - zachowanie wartości krajobrazowych, krajoznawczych i rekreacyjnych, - ochronę złóż kopalin. Cele kulturowe obejmują: - zachowanie tożsamości kulturowej obszaru, - zachowanie otwartych przestrzeni o wybitnych walorach krajobrazu przyrodniczo kulturowego, - poprawa kondycji środowiska kulturowego, - rozszerzenie zakresu prawnej ochrony obiektów i zespołów zabudowy. Cele przestrzenne obejmują: - uporządkowanie struktury zabudowy gminy, - wyeliminowanie konfliktów wynikających z różnych sposobów użytkowania terenów. Polityka rozwoju przestrzennego. Obszary inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym. Obszarami inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym na terenie gminy są: a) tereny dróg gminnych i dróg wewnętrznych proponowanych do zaliczenia jako drogi publiczne, na których realizowane będą podstawowe zadania w zakresie budowy i utrzymania nawierzchni jezdni i chodników oraz sieci infrastruktury technicznej, b) tereny istniejących: szkół podstawowych, domów ludowych, strażnic ochotniczych straży pożarnych, świetlic i boisk sportowych, c) tereny urządzeń infrastruktury technicznej w tym ujęcia wody i oczyszczalni ścieków, składowiska odpadów oraz tereny cmentarzy. Nie zakłada się realizacji znaczących obiektów celów publicznych, mających wpływ na w strukturę przestrzenną obszaru. Rozmieszczenie przestrzenne obszarów określa rysunek studium "Struktura funkcjonalno-przestrzenna - kierunki rozwoju".

str. 16   

Obszary inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym. Obszarami inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym na terenie gminy są: a) obszary dróg: ekspresowej, krajowej, wojewódzkich, i powiatowych, b) miejska oczyszczalnia ścieków, c) miejskie składowisko odpadów, d) teren zabytkowej kolejki wąskotorowej. Dziedzictwo kulturowe, zabytki oraz dobra kultury współczesnej. Walory krajobrazu kulturowego dotyczą warstw: - "miejsca" z jego przeszłością, formą i konfiguracją, - "ukrytych pod ziemią" w tym zasobów warstw geologicznych oraz znalezisk archeologicznych, - "pokrycia powierzchni ziemi" stanowiącego właściwy krajobraz kulturowy. Na obszarze gminy Rawa Mazowiecka wyróżniają się: a) obiekty zabytkowe z ich bezpośrednim otoczeniem, b) miejsca na styku form terenu stanowiące o odbiorze krajobrazu w tym: - granica pomiędzy łąkami w dolinie Rawki i dolinach jej dopływów a terenami rolnymi wymagająca ekspozycji i utrzymania bez zadrzewień, - granice pomiędzy otwartymi kompleksami terenów rolnych a pasmową zabudową kształtowaną na obrzeżach dolin rzecznych, c) miejsca historyczne obejmujące: - zespoły zabudowy dworsko-parkowej z pozostałościami zabudowy folwarcznej, - zabudowę sakralną oraz cmentarze, d) stanowiska archeologiczne, e) zagospodarowanie terenu a w tym: - układ zabudowy zagrodowej ukształtowanej wzdłuż dróg wymagający ograniczenia możliwości tworzenia zabudowy rozproszonej - śródpolnej, - kompleksy leśne skoncentrowane w południowej i wschodniej części gminy. Na terenie gminy ochroną prawną zostały objęte następujące dobra kultury: 1) wpisane do rejestru zabytków: - Boguszyce – kościół wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 258/195 z dnia 27.12.1967 r., - Boguszyce – dzwonnica wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 762/226 z dnia 27.12.1967 r. - Boguszyce – cmentarz przykościelny wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 991 z dnia 01.03.1995 r. - Byliny Stare – dwór i spichlerz wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 514 z dnia 08.11.1978 r. - Konopnica – park wraz ze strefą ochrony widokowej i ekologicznej, wpisane do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 479 z dnia 16.09.1978 r. - Konopnica – aleja wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 559 z dnia 20.06.1981r. - Konopnica – Żydomice – aleja wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji

str. 17   

nr 539 z dnia 05.05.1980 r. - Kurzeszyn – kościół p.w.M.B. Królowej Polski i plebania wpisane do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 512 z dnia 08.11.1978 r. - Kurzeszyn – cmentarz rzymsko – katolicki /część zachodnia / wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 880 z dnia 10.04.1992 r. - Kurzeszyn – grodzisko pierścieniowate wpisane do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 759 z dnia 30.07.1984 r. - Podlas – kapliczka przydrożna wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 554 z dnia 25.03.1981 r. - Rossocha – pałac wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 466 z dnia 11.10.1977 r. - Rossocha – park wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 480 z dnia 16.09.1978 r. - Wilkowice – dwór wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 594 z dnia 28.07.1983r. - Wilkowice – park wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 481 z dnia 16.09.1978 r. - Rogowska kolejka wąskotorowa, wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 1000 z 31.12.1996 r. 2) ochrona niżej wymienionych obiektów zakwalifikowanych do gminnej ewidencji zabytków: - Konopnica – kapliczka przydrożna z 1908r. - Wałowice – magazyn stacji uzdatniania wody, - Boguszyce – dwór, spichlerz, plebania (Garłów), młyn (Boguszyce Małe), - Zarzecze – cmentarz rzymsko-katolicki, - Byliny Stare – kapliczka przydrożna, - Pukinin – budynek szkoły, - Kurzeszyn – 2 kapliczki przydrożne, kapliczka pańszczyźniana, dom mieszkalny Nr 44, - Zawady – domy mieszkalne Nr 6, 7, 9, obora Nr 7, - Dziurdzioły – domy mieszkalne Nr 26, 36, obora Nr 26, - Zielone – dom mieszkalny i stodoła (działka ewidencyjna Nr 161), - Wilkowice - kapliczka przydrożna, - Gaj – dom mieszkalny Nr 1, - Wołucza - kapliczka przydrożna, kapliczka pańszczyźniana, - Stara Wojska - kapliczka przydrożna. Należy podkreślić, że w opracowaniach inwentaryzacyjnych do gminnej ewidencji zabytków umieszczono również inne obiekty, z uwagi na stan tych obiektów: - uległy przebudowie z nadbudową przez co utraciły pierwotną formę, - brak użytkowania i ruinę, nie zaproponowano tych obiektów do objęcia ochroną. Podstawowymi elementami wymagającymi ochrony są: - ogrodzenie i drzewostan parku niejednokrotnie wpisany do rejestru pomników przyrody, - główne osie kompozycyjne parku i dworu, - architektura dworu, kościoła i cmentarza (przykościelnego i grzebalnego).

str. 18   

Obiekty są w różnym stanie technicznym. Od b. dobrego (kapliczki) do ruin. Stosunkowa w najlepszym stanie są obiekty wpisane do rejestru zabytków w tym dwory i kościoły. Z oceny stanu otoczenia obiektów zabytkowych należy stwierdzić: - są zachowane strefy ekspozycji na obiekty zabytkowe z przylegających dróg, - nie występują dominanty konkurujące z budynkami zabytkowymi. Oceniając stan parków i alei należy stwierdzić: - znaczny udział starodrzewu z dużym prześwietleniem zadrzewień, - brak istotnych działań odtwarzających (odmładzających drzewostan), - ograniczone zabiegi dla utrzymania pierwszego poziomu roślinności (dzikie zakrzaczenia) oraz rysunku alei i osi widokowych. Obiekty wymienione wskazane są do ochrony lub odtworzenia w celu zachowania walorów krajobrazowych a w szczególności formy i skali zabudowy wiejskiej i podworskiej. W wielu przypadkach ochrona związana będzie z całkowitym odtworzeniem obiektów i zagospodarowaniem w ich otoczeniu. W otoczeniu i w samych obiektach wpisanych do rejestru zabytków lub do gminnej ewidencji zabytków ochronie podlegają między innymi: - gabaryty i detal architektoniczny obiektów, - obszary ekspozycji od strony terenów przyległych, - zgrupowania starodrzewu, - funkcje użytkowe budynków nawiązujące do funkcji pierwotnych lub funkcji zbliżonych, - obszary występowania stanowisk archeologicznych, - obszary ochrony stanowisk archeologicznych. Na obszarze gminy występują stanowiska archeologiczne. Północna granica wsi Głuchówek graniczy z obiektem wpisanym do rejestru zabytków (położonym na terenie miasta Rawa Mazowiecka), grodzisko wczesnośredniowieczne Anielska Góra. W obrębie tej wsi występują stanowiska archeologiczne związane z przebiegiem średniowiecznych dróg do grodziska. W terenie kompleksów Lasów Państwowych wsi Podlas zarysowane są wały graniczne z okresu średniowiecza posiadające charakter stanowisk archeologicznych. Cele kulturowe obejmują: - zachowanie tożsamości kulturowej obszaru, - zachowanie otwartych przestrzeni o wybitnych walorach krajobrazu przyrodniczo kulturowego, - poprawa kondycji środowiska kulturowego, - rozszerzenie zakresu prawnej ochrony obiektów i zespołów zabudowy Zasady ochrony krajobrazu kulturowego. Na obszarze gminy Rawa Mazowiecka wskazane są do ochrony: a) obiekty zabytkowe z ich bezpośrednim otoczeniem, b) miejsca na styku form terenu stanowiące o odbiorze krajobrazu w tym: - granica pomiędzy łąkami w dolinie rzeki Rawki i jej dopływów a terenami rolnymi wymagająca ekspozycji i utrzymania bez zadrzewień,

str. 19   

- granice pomiędzy otwartymi kompleksami terenów rolnych a pasmową zabudową kształtowaną na obrzeżach dolin rzecznych, c) miejsca historyczne obejmujące: - zespoły zabudowy dworsko-parkowej z pozostałościami zabudowy folwarcznej, - zabudowę sakralną oraz cmentarze, d) stanowiska archeologiczne, e) zagospodarowanie terenu a w tym: - układ zabudowy zagrodowej ukształtowanej wzdłuż dróg wymagający ograniczenia możliwości tworzenia zabudowy rozproszonej - śródpolnej, - kompleksy leśne. Do ważniejszych zasad ochrony krajobrazu kulturowego należą: - ograniczanie zmian na cele nierolnicze i nieleśne w krajobrazie rolniczym, - zaniechanie wprowadzania i stosowania dużych upraw monokulturowych pozbawiających krajobraz rolniczy urozmaicenia i zróżnicowania, - koncentracja zabudowy w istniejących, ukształtowanych jednostkach osadniczych przy zachowaniu tradycyjnego układu urbanistycznego i krajobrazu wiejskiego, - objęcie ochroną konserwatorską obiektów i zespołów kultury materialnej, - harmonijne wkomponowanie w krajobraz naziemnych elementów infrastruktury technicznej, - promowanie działalności gospodarczej związanej z lokalnymi tradycjami i dziedzictwem kulturowym. Ochrona dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej. Zasadą rozwoju przestrzennego gminy będzie ochrona tych wartości kulturowych, które podnoszą jego atrakcyjność i promują rozwój funkcji turystyczno-krajoznawczej. Najbardziej cenne elementy zagospodarowania skupione są w miejscowościach – siedzibach dworów. Obszary te jak i obszary położone w otoczeniu obiektów zabytkowych podporządkowane są rygorom ochrony konserwatorskiej. Do najważniejszych zasad ochrony, jakie winny obowiązywać należą: 1) ochrona niżej wymienionych obiektów wpisanych do rejestru zabytków: - Boguszyce – kościół wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 258/195 z dnia 27.12.1967 r., - Boguszyce – dzwonnica wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 762/226 z dnia 27.12.1967 r. - Boguszyce – cmentarz przykościelny wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 991 z dnia 01.03.1995 r. - Byliny Stare – dwór i spichlerz wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 514 z dnia 08.11.1978 r. - Konopnica – park wraz ze strefą ochrony widokowej i ekologicznej, wpisane do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 479 z dnia 16.09.1978 r. - Konopnica – aleja wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 559 z dnia 20.06.1981r. - Konopnica – Żydomice – aleja wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 539 z dnia 05.05.1980 r. - Kurzeszyn – kościół p.w.M.B. Królowej Polski i plebania wpisane do rejestru

str. 20   

zabytków na mocy decyzji nr 512 z dnia 08.11.1978 r. - Kurzeszyn – cmentarz rzymsko – katolicki /część zachodnia / wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 880 z dnia 10.04.1992 r. - Kurzeszyn – grodzisko pierścieniowate wpisane do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 759 z dnia 30.07.1984 r. - Podlas – kapliczka przydrożna wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 554 z dnia 25.03.1981 r. - Rossocha – pałac wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 466 z dnia 11.10.1977 r. - Rossocha – park wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 480 z dnia 16.09.1978 r. - Wilkowice – dwór wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 594 z dnia 28.07.1983r. - Wilkowice – park wpisany do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 481 z dnia 16.09.1978 r. - Rogowska kolejka wąskotorowa, wpisana do rejestru zabytków na mocy decyzji nr 1000 z 31.12.1996 r. 2) ochrona niżej wymienionych obiektów zakwalifikowanych do gminnej ewidencji zabytków: - Konopnica – kapliczka przydrożna z 1908r. - Wałowice – magazyn stacji uzdatniania wody, - Boguszyce – dwór, spichlerz, plebania (Garłów), młyn (Boguszyce Małe), - Zarzecze – cmentarz rzymsko-katolicki, - Byliny Stare – kapliczka przydrożna, - Pukinin – budynek szkoły, - Kurzeszyn – 2 kapliczki przydrożne, kapliczka pańszczyźniana, dom mieszkalny Nr 44, - Zawady – domy mieszkalne Nr 6, 7, 9, obora Nr 7, - Dziurdzioły – domy mieszkalne Nr 26, 36, obora Nr 26, - Zielone – dom mieszkalny i stodoła (działka ewidencyjna Nr 161), - Wilkowice - kapliczka przydrożna, - Gaj – dom mieszkalny Nr 1, - Wołucza - kapliczka przydrożna, kapliczka pańszczyźniana, - Stara Wojska - kapliczka przydrożna; 4) ograniczenie inwestycji na obszarach występowania stanowisk archeologicznych ; a w sytuacji wystąpienia takiej konieczności, przeprowadzania ratowniczych badań wykopaliskowych przed podjęciem działań inwestycyjnych na warunkach właściwych przepisów 5) na sąsiadujących ze stanowiskami archeologicznymi terenach (wg rysunku studium) obejmujących obszar: - 1,6 ha w zakresie stanowiska z epoki kamienia, - 1,5 ha dla epoki brązu i żelaza, okresu wpływów rzymskich, średniowiecza oraz określanego jako pradzieje będącego śladem osadnictwa lub cmentarzyskiem, - 9 ha dla epoki brązu i żelaza, okresu wpływów rzymskich, średniowiecza oraz określanego jako pradzieje będącego osadą,

str. 21   

obowiązuje zasada ustanawiania nadzoru archeologicznego na czas prowadzenia prac ziemnych na warunkach właściwych przepisów. W ustaleniach planów miejscowych należy zastosować poniższe zasady kształtowania zagospodarowania terenów: a) dla utrzymania ciągłości historycznej użytkowania obiektów wpisanych do rejestru zabytków i objętych ochroną konserwatorską, najbardziej właściwe jest ustalenie przeznaczenia nawiązującego do pierwotnych funkcji użytkowych, b) parki zabytkowe winny stanowić niepodzielną działkę ewidencyjną z przeznaczeniem pod zieleń parkową z zachowaniem lub odtworzeniem zabudowy dworskiej, c) dla niżej wymienionych zabytków należy określić strefy ekspozycji rysunkiem planu miejscowego w których ograniczona zostanie zabudowa a istniejąca podporządkowana warunkom ekspozycji: a) Boguszyce – kościół, dzwonnica i cmentarz przykościelny od strony: - drogi powiatowej Nr 4310E z kierunku północnego i południowo-zachodniego, - drogi gminnej Nr 113112E z kierunku zachodniego, - z drogi wiejskiej wsi Garłów z kierunku południowo-wschodniego, b) Byliny Stare – dwór i spichlerz od strony drogi powiatowej Nr 4331E z kierunku północnego, c) Konopnica – park wraz ze strefą ochrony widokowej i ekologicznej od strony zachodniej i południowej, d) Kurzeszyn – kościół p.w.M.B. Królowej Polski i plebania od strony drogi wojewódzkiej Nr 707 z kierunku południowego i północnego, e) Kurzeszyn – cmentarz rzymsko – katolicki od strony drogi wojewódzkiej Nr 707 z kierunku południowego, f ) Rossocha – pałac i park od strony drogi powiatowej Nr 4309E z kierunku północnego, g) Wilkowice – dwór i park od strony drogi powiatowej Nr 1316E z kierunku wschodniego. d) na obszarach cmentarzy warunki zagospodarowania dotyczą: - zachowania formy użytkowania, - porządkowania i rewaloryzacji, - rozplanowania terenów grzebalnych z uczytelnieniem osi i układów wewnętrznych, - budowy ogrodzeń z wykluczeniem prefabrykatów betonowych, - ochrony drzewostanu, e) wszelkie działania na terenach i w obiektach wpisanych do rejestru (ewidencji) zabytków wymagają nadzoru konserwatorskiego wynikającego z przepisów szczególnych - Podstawowymi dokumentami sterującymi procesem zagospodarowania terenów są miejscowe plan zagospodarowania przestrzennego. Zasady ochrony oraz zagospodarowania obszarów i obiektów zabytkowych, a także analiza ustaleń dotyczących ochrony środowiska przyrodniczego są zgodne z zapisami w studium i gwarantują ich ochronę. Poniższe zestawienia określają rejestr uchwał ustalających przeznaczenie, warunki zabudowy i zagospodarowania terenów, obowiązujących na obszarze gminy:

str. 22   

Lp.

Uchwała

Publikacja

1.

Uchwała Nr IV/18/98 Rady Gminy w Rawie Mazowieckiej z dnia 30 grudnia 1998r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka (fragment wsi Julianów)

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 1998r. Nr 70, poz. 818

2.

Uchwała Nr XLII/252/2002 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 26 września 2002r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka (obszary wsi Helenów, Julianów Raducki, Kurzeszynek, Linków, Niwna, Pokrzywna; Rogówiec, Stara i Nowa Rossocha, Wołucza, Gaj, Nowy Kurzeszyn, Kurzeszyn oraz Rossocha).

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2002r. Nr 293, poz. 3505

Lp.

Uchwała

Publikacja

3.

Uchwała Nr VII/44/03 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 9 lipca 2003r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka. (obszary wsi: Boguszyce, Soszyce i Ścieki)

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2003r. Nr 264, poz. 2324

4.

Uchwała Nr VII/45/03 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 9 lipca 2003r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka. (obszary wsi: Bogusławki Duże, Bogusławki Małe, Byszewice, Głuchówek, Nowy Głuchówek, Kaleń, Leopoldów, Matyldów, Pukinin i Świnice)

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2003r. Nr 264, poz. 2325

5.

Uchwała Nr VII/46/03 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 9 lipca 2003r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka. (obszary wsi: Boguszyce Małe, Dziurdzioły, Garłów, Kaliszki, Księża Wola, Małgorzatów, Stare Byliny, Zarzecze, Zawady i Zielone oraz fragment wsi Chrusty)

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2003r. Nr 265, poz. 2326

6.

Uchwała Nr VII/48/03 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 9 lipca 2003r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka. (obszary wsi: Lutkówka, Nowa Wojska, Stara Wojska i Wilkowice)

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2003r. Nr 265, poz. 2327

7.

Uchwała Nr VII/47/03 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 9 lipca 2003r. w sprawie zmiany miejscowego planu

Dziennik Urzędowy Województwa

str. 23   

zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka. (obszary wsi: Jakubów, Konopnica, Przewodowice, Zagórze, Żydomice oraz fragment wsi Julianów)

Łódzkiego z 2003r. Nr 266, poz. 2328

8.

Uchwała Nr VII/49/03 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 9 lipca 2003r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka. (obszary wsi: Janolin, Huta Wałowska, Pasieka Wałowska, Stary Dwór i Wałowice)

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2003r. Nr 266, poz. 2329

9.

Uchwała Nr VII/50/03 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 9 lipca 2003r. w sprawie korekty Uchwały Nr XLII/252/2002 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 26 września 2002r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2003r. Nr 269, poz. 2351

10. Uchwała Nr XII/72/03 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 30 grudnia 2003r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka (obszar wsi Podlas)

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2004r. Nr 74, poz.662

11. Uchwała Nr XIX/105/04 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 16 września 2004 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka, dotyczącego fragmentu wsi Konopnica.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2004r. Nr 312, poz. 2571.

12. Uchwała Nr XXX/156/05 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 26 października 2005 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka, dotyczącego fragmentu wsi Konopnica.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2005r. Nr 380, poz. 3966.

13. Uchwała Nr XXX/157/05 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 26 października 2005 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Rawa Mazowiecka, dotyczącego fragmentu wsi Niwna.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2005r. Nr 380, poz. 3967.

14. Uchwała Nr XXX/158/05 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 26 października 2005 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Rawa Mazowiecka, dotyczącego fragmentu wsi Nowy Kurzeszyn.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2005r. Nr 380, poz. 3968.

15. Uchwała Nr XXX/159/05 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 26 października 2005 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Rawa Mazowiecka,

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2005r. Nr

str. 24   

dotyczącego fragmentu wsi Nowy Kurzeszyn. 16. Uchwała Nr XXXI/165/05 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 25 listopada 2005 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Rawa Mazowiecka, dotyczącego fragmentu wsi Konopnica.

Lp.

Uchwała

380, poz. 3969. Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2006r. Nr 2, poz.10.

Publikacja

17. Uchwała Nr XIII/84/07 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 14 grudnia 2007 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Rawa Mazowiecka, dotyczącego fragmentu wsi Stare Byliny.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2007r. Nr 14, poz. 189.

18. Uchwała Nr XIII/86/07

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2008r Nr 10, poz. 110.

Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 14 grudnia 2007 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Rawa Mazowiecka, dotyczącego fragmentu wsi Matyldów. 19. Uchwała Nr XII/70/07 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 30 listopada 2007 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Rawa Mazowiecka, dotyczącego fragmentu wsi Konopnica.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2008r. Nr 32, poz. 380.

20. Uchwała Nr XVII/111/08 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 28 kwietnia 2008 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Rawa Mazowiecka, dotyczącego fragmentu wsi Konopnica.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2008r. Nr 181, poz. 1734.

21. Uchwała Nr XIV/96/08 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 25 kwietnia 2008 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Konopnica dla obszaru działek Nr 413/5 i 414/8 we wsi Konopnica

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2008r. Nr 184, poz.1742.

22.

Uchwała Nr XXX/176/09 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 23 kwietnia 2009r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Rawa Mazowiecka (fragment wsi Nowy Kurzeszyn).

23. Uchwała Nr XXXVIII/217/09 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 2 grudnia 2009r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka,

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2009r. Nr 178, poz. 1639. Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2010r Nr

str. 25   

fragmenty wsi Chrusty.

14, poz.104.

24. Uchwała Nr XL/231/10 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 24 lutego 2010r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka, fragment wsi Stara Wojska.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2010r.Nr 95, poz. 749.

25. Uchwała Nr XL/232/10 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 24 lutego 2010r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka, fragmentów wsi: Boguszyce Małe, Boguszyce, Bogusławki Małe, Byszewice, Chrusty, Gaj, Głuchówek, Matyldów, Pasieka Wałowska, Przewodowice, Pukinin, Wałowice, Zarzecze i Zielone.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2010r. Nr 121, poz. 961.

26. Uchwała Nr XL/233/10 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 24 lutego 2010r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka, fragmenty wsi Konopnica

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2010r. Nr 121, poz. 962.

27. Uchwała Nr XLIII/241/10 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 24 czerwca 2010 r. w sprawie zmiany miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego obowiązujących na obszarze gminy Rawa Mazowiecka.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2010r. Nr 233, poz. 1880.

28. Uchwała Nr XLIII/242/10 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 24 czerwca 2010 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka, fragment obszaru wsi Julianów.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2010r. Nr 233, poz. 1881.

29. Uchwała Nr V/17/11 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 28 stycznia 2011r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka, fragmenty wsi Kaleń.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2011r. Nr 64, poz.569.

30. Uchwała Nr V/18/11Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 28 stycznia 2011r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka, fragmenty obszaru wsi Podlas

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2011r. Nr 64, poz. 570.

31. Uchwała Nr IX/37/11 Rady Gminy Rawa Mazowiecka z dnia 29 czerwca 2011r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Rawa Mazowiecka, fragment obszaru wsi Kaliszki.

Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego z 2011r. Nr 227, poz. 2362.

str. 26   

Plany miejscowe obejmują obszar gminy w granicach administracyjnych (99%) z wyłączeniem fragmentu wsi Chrusty o powierzchni 17 ha. 5.2. Charakterystyka zasobów oraz analiza stanu dziedzictwa i krajobrazu kulturowego gminy Poniżej zamieszczono informacje nt. wsi gminy Rawa Mazowiecka zawarte w Słowniku Historyczno - Geograficznym Królestwa Polskiego. Boguszyce – w dokumentach z 1374r. wspominane są jako wieś na prawie niemieckim. Kościół parafialny p.w. św. Stanisława istniał w Boguszycach szlacheckich (małych) już w XV w. Fundatorami byli dziedzice wsi Rawa mający swoje dobra również w Żelaznej i Trzciannie. Prandota z Żelaznej wojewoda płocki nadaje w 1462 r. plebanowi wolne rybołówstwo w stawie wolne i mlewo w młynie. Trzcińscy budują w 1588 r. nowy kościół. W 1480 r. Jan książę mazowiecki uwolnił Boguszyce od wszelkich ciężarów książęcych. W XVI w. wieś nazywała się Boguschycze. Kurzeszyn - kościół p.w. św. Katarzyny istniał już w XV w. Wieś była w połowie królewską a w połowie szlachecką. Część łanów kmiecich dawała dziesięcinę arcybiskupowi gnieźnieńskiemu, część drugą swojemu plebanowi, który miał we wsi 2 łany roli, trzy łąki, ogrody. Wałowice – na początku XVI w. „Valovycze triplex” mają łany folwarczne dające dziesięciny kościołowi w Rawie, podczas gdy kmiecie dają na stół arcybiskupi zaś plebanowi tylko kolędę po groszu z domu a zagrodnicy po pół grosza. Gmina należała do sądu gminnego okręgu I w Boguszycach. Stacja pocztowa mieściła się w Rawie. Na terenie gminy mieściły się dwie szkoły początkowe. Z zakładów fabrycznych: gorzelnia, papiernia, młyn amerykański i kilka wodnych. W Wałowicach mieścił się również Urząd Gminy. Obszar gminy miał 14667 mr, 4474 mieszkańców. Wśród stałej ludności pod koniec XIX w. było 79 protestantów i 59 Żydów. Zarzecze – dawniej Zarzecze Kościelne. Na początku XVI w. wieś ta, dawna własność kościoła parafialnego w Boguszycach, miała 6 kmieci na półłankach, dających plebnowi po 10 gr czynszu rocznie i po 6 gr. za dziesięcinę oraz po groszu za kolędę. Odrabiali jeden dzień w tygodniu dla plebana. Wieś graniczyła ze wsiami Dzierdziałów (Dziurdzioły) i Łochów. W spisie z 1579 r. nie wymienia się już tej wsi. Żydomice - pod koniec XIX w. była to wiś w gm. Wałowice liczyła 257 mórg włościańskich Znajdował się w niej młyn a jedenaście domów zamieszkiwało 101 mieszkańców. Osada młyńska liczyła 2 domy i 70 mórg. Wilkowice pod koniec XIX w. opisywane są jako wieś leżąca w punkcie przecięcia się drogi bitej z Brzezin do Rokicin z linią drogi żelaznej łódzkiej, 8 w. od Rawy, było wówczas 28 domów i 280 mieszkańców. W 1827 r. było tu 30 domów i 219 mieszkańców. Na początku XVI w. dziesięcinę z łanów kmiecich pobierała kolegiata łowicka, folwark dawał plebanowi w Wysokienicach, role folwarczne dawały zaś dziesięcinę kościołowi w Kurzeszynie. Wołucza - w 1827 r. 24 domy zamieszkiwało 178 mieszkańców. Dobra Wołucza składały się w roku 1867 z folwarków: Wołucza, Kurzeszynek i Michalinów. Na początku XVI w. łany kmiecie dawały dziesięcinę na stół arcybiskupi zaś plebanowi Kurzeszynie tylko kolędę, po pół grosza z łanu, zaś łany folwarczne dawały dziesięcinę plebanowi w Kurzeszynie.

str. 27   

Czas powstania najcenniejszych zabytków nieruchomych. Boguszyce – obecny kościół modrzewiowy został wzniesiony w latach 1550 - 1553. Fundatorem był Wojciech Rawicz-Boguski, starosta sromecki. W 1558 r. konsekracji dokonał bp. Andrzej Noskowski. Z tego roku pochodzi polichromia pokrywająca ściany i stropy naw i prezbiterium.. W 1796 r. cały kościół pokryto tarcicami. Kruchty i zakrystia w obecnym kształcie są późniejsze od bryły kościoła. W 1915 r. w wyniku działań wojennych zostały uszkodzone ściany, zwłaszcza fasada. Po remoncie na dachu wymieniono gont. Dzwonnica pochodzi prawdopodobnie z XVIII w., stała przy kościele parafialnym w m. Lubochnia, przestawiono ją w 1962 r.

str. 28   

str. 29   

Byliny Stare – spichlerz drewniany zbudowany został w 2 połowie XIX w. Dwór z połowy XIX w. – budynek wolnostojący, otoczony reliktami parku . Drewniany konstrukcji zrębowej, tynkowany. Założony na planie prostokąta z trzema ryzalitami od frontu i jednym, ryzalitem od ogrodu. Dwór parterowy z poddaszem mieszkalnym. Dach dwuspadowy kryty blachą

str. 30   

Kościół w Kurzeszynie . W 1915 r. spłonął kościół drewniany p.w. św. Katarzyny. W 1922 r. parafia podjęła decyzje o budowie nowego. Projektant Perkowski wykonał projekt zatwierdzony w 1923 r. 27 maja 1923 r. położono kamień węgielny. Budową kierował Wędrowski. Kościół o charakterze neobarokowym wybudowano w latach 1923-1924. Wraz z kościołem spłonęła plebania. Nowa wzniesiono w 1924 r. w charakterze neoklasycznym na miejscu starej. Plebania w Kurzeszynie pochodzi z czasów powstania kościoła. To budynek murowany z cegły, tynkowany. Założony na planie prostokąta, dwu i trzytraktowy. Parterowy częściowo podpiwniczony. Od frontu portyk czterokolumnowy z tarasem u góry. Dach wysoki czterospadowy kryty dachówką zakładkową.

str. 31   

str. 32   

str. 33   

Kurzeszyn – cmentarz XVI w.

str. 34   

str. 35   

Kurzeszyn – Grodzisko z XIV w. Podlas – kapliczka wzniesiona z prostopadłościennych bali łączonych na zrąb. Dach czterospadowy kryty gontem. Wzniesiona na planie kwadratu. Elewacje gładkie, fasada redukuje się do drewnianej, otwierającej się na zewnątrz , dwuskrzydłowej kraty. Wewnątrz figura Chrystusa Boleściwego.

str. 36   

Rosocha – pałac zbudowany w 1928 r. w charakterze neoklasycznym wg projektu Janusza Nagórskiego. Właścicielami majątku do 1945 r. byli Helena i Jan Czarnowscy. Folwark powstał w 2 poł. XIX w. Pałac otoczony jest parkiem modernistycznym założonym w 1912 r. wg projektu Stefana Celichowskiego.

str. 37   

str. 38   

Wilkowice budynek zbudowany w 1870 r. w charakterze neoklasycznym oraz park z połowy XIX w.

str. 39   

Konopnica – park dworski z II połowy XIX w.

str. 40   

str. 41   

Konopnica – aleja II połowa XIX w.

Konopnica - Żydomice – aleja II połowa XIX w.

str. 42   

Kolejka wąskotorowa – początek XX w.

5.3. Zabytki objęte prawnymi formami ochrony Na terenie gminy zabytki chronione są dwiema formami ochrony zabytków pierwszą jest wpis do rejestru zabytków drugą zaś ochrona w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Rejestr zabytków, dla zabytków znajdujących się na terenie województwa prowadzi wojewódzki konserwator zabytków. Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162 poz. 1568 z późniejszymi zm.), art. 9 1. Do rejestru wpisuje się zabytek nieruchomy na podstawie decyzji wydanej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków z urzędu bądź na wniosek właściciela zabytku nieruchomego lub użytkownika wieczystego gruntu, na którym znajduje się zabytek nieruchomy. 2. W trybie określonym w ust. 1, do rejestru może być również wpisane otoczenie zabytku wpisanego do rejestru, a także nazwa geograficzna, historyczna lub tradycyjna tego zabytku. 3. Wpis do rejestru historycznego układu urbanistycznego, ruralistycznego lub historycznego zespołu budowlanego nie wyłącza możliwości wydania decyzji o wpisie do rejestru wchodzących w skład tych układów lub zespołu zabytków nieruchomych.

str. 43   

4. Wpisanie zabytku nieruchomego do rejestru ujawnia się w księdze wieczystej danej nieruchomości na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków, na podstawie decyzji o wpisie do rejestru tego zabytku. 5. Decyzja o wpisie zabytku nieruchomego do rejestru, na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków, stanowi podstawę wpisu w katastrze nieruchomości. 6. Na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków informację o wpisie zabytku nieruchomego do rejestru ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym. 7. Wpisy, o których mowa w ust. 4 i 5, są wolne od opłat. Art. 10. 1. Do rejestru wpisuje się zabytek ruchomy na podstawie decyzji wydanej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków na wniosek właściciela tego zabytku. 2. Wojewódzki konserwator zabytków może wydać z urzędu decyzję o wpisie zabytku ruchomego do rejestru w przypadku uzasadnionej obawy zniszczenia, uszkodzenia lub nielegalnego wywiezienia zabytku za granicę albo wywiezienia za granicę zabytku o wyjątkowej wartości historycznej, artystycznej lub naukowej. Art. 11. Do rejestru nie wpisuje się zabytku wpisanego do inwentarza muzeum lub wchodzącego w skład narodowego zasobu bibliotecznego. Art. 12. 1. Starosta, w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków, może umieszczać na zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru znak informujący o tym, iż zabytek ten podlega ochronie. 2. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określi, w drodze rozporządzenia, wzór i wymiary znaku, o którym mowa w ust. 1. 3. Rozporządzenie powinno określić formę graficzną znaku, wyróżniającą się wśród innych znaków, z uwzględnieniem dotychczas używanego wzoru, a także pisemną informację, że dany obiekt jest zabytkiem i podlega ochronie. Art. 13. 1. Zabytek wpisany do rejestru, który uległ zniszczeniu w stopniu powodującym utratę jego wartości historycznej, artystycznej lub naukowej albo którego wartość będąca podstawą wydania decyzji o wpisie do rejestru nie została potwierdzona w nowych ustaleniach naukowych, zostaje skreślony z rejestru. 2. Przepis ust. 1 stosuje się do skreślenia z rejestru części zabytku. 3. Z rejestru skreśla się otoczenie zabytku, w przypadku skreślenia z rejestru tego zabytku. 4. Z rejestru skreśla się również zabytek, który: 1) (uchylony); 2) został wpisany do inwentarza muzeum; 3) wszedł w skład narodowego zasobu bibliotecznego. 5. Skreślenie z rejestru następuje na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. 6. Postępowanie w sprawie skreślenia zabytku z rejestru wszczyna się z urzędu bądź na wniosek właściciela zabytku lub użytkownika wieczystego gruntu, na którym znajduje się zabytek nieruchomy. Art. 14. 1. Na podstawie decyzji o skreśleniu zabytku nieruchomego z rejestru, wojewódzki konserwator zabytków występuje z wnioskiem o wykreślenie z księgi wieczystej wpisu, o którym mowa w art. 9 ust. 4.

str. 44   

2. Na podstawie decyzji o skreśleniu zabytku nieruchomego z rejestru, wojewódzki konserwator zabytków, występuje z wnioskiem o wykreślenie z katastru nieruchomości wpisu, o którym mowa w art. 9 ust. 5. 3. Na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków informację o skreśleniu zabytku nieruchomego z rejestru ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym. 4. Wykreślenia, o których mowa w ust. 1 i 2, są wolne od opłat. Na podstawie art. 36 ww. pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków wymagają nw. prace przy obiektach wpisanych do rejestru zabytków: 1) prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru; 2) wykonywanie robót budowlanych w otoczeniu zabytku 3) prowadzenie badań konserwatorskich zabytku wpisanego do rejestru; 4) prowadzenie badań architektonicznych zabytku wpisanego do rejestru; 6) przemieszczanie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru; 7) trwałe przeniesienie zabytku ruchomego wpisanego do rejestru, z naruszeniem ustalonego tradycją wystroju wnętrza, w którym zabytek ten się znajduje; 8) dokonywanie podziału zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru; 9) zmiana przeznaczenia zabytku wpisanego do rejestru lub sposobu korzystania z tego zabytku; 10) umieszczanie na zabytku wpisanym do rejestru urządzeń technicznych, tablic, reklam oraz napisów, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1; 11) podejmowanie innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku wpisanego do rejestru; Pozwolenia, o których mowa w ust. 1, mogą określać warunki, które zapobiegną uszkodzeniu lub zniszczeniu zabytku. 4.Wojewódzki konserwator zabytków może uzależnić wydanie pozwolenia na podejmowanie działań, o których mowa w ust. 1 pkt 6, 9 i 11, od przeprowadzenia, na koszt wnioskodawcy, niezbędnych badań konserwatorskich, architektonicznych lub archeologicznych. Egzemplarz dokumentacji badań jest przekazywany nieodpłatnie wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków. 5. Pozwolenia, o których mowa w ust. 1, wydaje się na wniosek osoby fizycznej lub jednostki organizacyjnej posiadającej tytuł prawny do korzystania z zabytku wpisanego do rejestru, wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, trwałego zarządu albo ograniczonego prawa rzeczowego lub stosunku zobowiązaniowego. 6. Pozwolenie na prowadzenie badań archeologicznych wydaje się na wniosek osoby fizycznej lub jednostki organizacyjnej posiadającej tytuł prawny do korzystania z nieruchomości, wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, trwałego zarządu albo ograniczonego prawa rzeczowego lub stosunku zobowiązaniowego. 7. Pozwolenie na prowadzenie badań konserwatorskich i architektonicznych przy zabytku wpisanym do rejestru albo badań archeologicznych lub poszukiwań ukrytych bądź porzuconych zabytków ruchomych, w tym zabytków archeologicznych, wydaje się również na wniosek osób fizycznych albo jednostek organizacyjnych zamierzających prowadzić te badania lub poszukiwania. W przypadku nieuzyskania zgody właściciela lub posiadacza nieruchomości na przeprowadzenie tych badań lub poszukiwań przepisy art. 30 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio. 8. Uzyskanie pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na podjęcie robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru nie zwalnia z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę albo zgłoszenia, w przypadkach określonych przepisami Prawa.

str. 45   

Kolejną formą ochrony zabytków są ustalenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W koncepcji planów, o których mowa w ust. 1, w szczególności: 1) uwzględnia się krajowy program ochrony zabytków i opieki nad zabytkami; 2) określa się rozwiązania niezbędne do zapobiegania zagrożeniom dla zabytków, zapewnienia im ochrony przy realizacji inwestycji oraz przywracania zabytków do jak najlepszego stanu; 3) ustala się przeznaczenie i zasady zagospodarowania terenu uwzględniające opiekę nad zabytkami. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego uwzględnia się, w szczególności ochronę: 1) zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia; 2) innych zabytków nieruchomych, znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków; 3) parków kulturowych. W planie, o których mowa, ustala się, w zależności od potrzeb, strefy ochrony konserwatorskiej obejmujące obszary, na których obowiązują określone ustaleniami planu ograniczenia, zakazy i nakazy, mające na celu ochronę znajdujących się na tym obszarze zabytków. Projekty i zmiany planu zagospodarowania przestrzennego podlegają uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków w zakresie kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu. Gmina nie planuje dokonywania wpisów do rejestru kolejnych zabytków oraz utworzenia dodatkowych form ochrony w postaci uznania za pomnik historii, utworzenia parku kulturowego. 5.4. Zabytki w gminnej ewidencji zabytków W gminnej ewidencji zabytków ujęto 61 zabytków nieruchomych – architektury. Z czego 29% jest wpisanych do rejestru zabytków. Najliczniejszą grupą zabytków stanowiącą 24% są budynki mieszkalne. Pochodzą głównie z pierwszej połowy XX w. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują obiekty drewniane wykonane w technice sumikowo - łątkowej lub na zrąb. Niektóre kryte strzechą z zachowaną w całości lub częściowo. Zespół pałacowy w Rossosze stanowi 8% zabytków. Składają się na niego pałac murowany z cegły, tynkowany w charakterze neoklasycznym zbudowany w 1928 r. Założony na palnie prostokąta z portykiem od frontu, ryzalitem trójbocznym i tarasem od ogrodu oraz ryzalitem bocznym. Budynek dwu i trzytraktowy, piętrowy. Otoczenie stanowi modernistyczny park zaprojektowany przez Stefana Celichowskiego. Ogrodzenie ceglane zespołu z 1912 r. Z początku XX w. pochodzi również murowany czworak ściśle związany wówczas z pałacem. Zespoły dworskie stanowią 9% ujętych zabytków. Pierwszy znajduje się w Boguszycach, to budynek murowany, tynkowany z XIX w. Założony na planie wydłużonego prostokąta. W sąsiedztwie dworu znajduje się spichlerz murowany również tynkowany z pierwszej połowy XX w. Kolejny zespół znajduje się w Bylinach Starych. Budynek dworu drewniany, tynkowany z połowy XIX w. Założony na planie prostokąta z trzema ryzalitami od frontu i jednym ryzalitem od ogrodu. Dwór parterowy z poddaszem mieszkalnym, dwu i trzytraktowym. Od frontu portyk murowany trzyarkadowym z balkonem. Dach dwuspadowy kryty blachą. Dwór otoczony jest reliktami parku. Na terenie parku usytuowany jest spichlerz drewniany z XIX w. W miejscowości Niwna znajduje się kolejny zespół dworski w jego skład wchodzą: dwór murowany z około 1920 r. Z pierwszej połowy

str. 46   

XX w. pochodzą spichlerz murowany, mieszany z cegły i kamienia polnego oraz oficyna drewniana. Z zespołu dworsko-parkowego w Pokrzywnej pozostał park z XIX w., piętrowy spichlerz wykonany techniką mieszaną z cegły i kamienia polnego oraz czworak ceglany. W Wilkowicach mieści się dwór z połowy XIX w. Jest to budynek wolnostojący z przylegającą oficyną, ustawiony na osi bramy wjazdowej, otoczony parkiem krajobrazowym z tego samego okresu. Budowany z cegły, tynkowany. Założony na planie prostokąta z ryzalitami na osi. Parterowy z mieszkalnym poddaszem, podpiwniczony. Od frontu klatka schodowa z portykiem dwusłupowym i balkonem z balustradą z tralek. Facjata zwieńczona trójbocznym szczytem. Od ogrodu ryzalit z tarasem i czterosłupowym podcieniem. Dachy trzy i czterospadowe pokryte blachą. Kościoły stanowią 4% zabytków. Starszy kościół drewniany znajduje się w Boguszycach i jest datowany na XVI w. Z 1558 r. pochodzi polichromia. W 1796 r. kościół pokryto tarcicami. Kruchty i zakrystia są późniejsze od bryły kościoła. Kościół jest modrzewiowy z trójbocznie zamkniętym prezbiterium o wspólnej kalenicy dla nawy prezbiterium, dach dwuspadowy. Plebanie stanowią 4%. Plebania w Boguszycach to budynek murowany, tynkowany na planie prostokąta. Z przodu ganek murowany z tyłu ganeczek drewniany. Kościół w Kurzeszynie został wybudowany w 1922 r. Kościół to budynek murowany z cegły, tynkowany. Założony na planie prostokąta z wieżą od zachodu i prezbiterium trójbocznie zamkniętym od wschodu. Jednonawowy, salowy. W wieży portal neobarokowy, okna zamknięte półkoliście. W nawie strop płaski drewniany. 2% stanowi kamienne ogrodzenie kościoła w Boguszycach oraz 2% dzwonnica drewniana w Boguszycach. Datowana jest ona na XVIII w. Plebania w Kurzeszynie pochodzi z czasów powstania kościoła. To budynek murowany z cegły, tynkowany. Założony na planie prostokąta, dwu i trzytraktowy. Parterowy częściowo podpiwniczony. Od frontu portyk czterokolumnowy z tarasem u góry. Dach wysoki czterospadowy kryty dachówką zakładkową. Cmentarze stanowią 6% zabytków: Boguszyce XVI w., Kurzeszyn XVI w., Zarzecze z XIX w, Kapliczki stanowią 21% zabytków. Wykonane są różną technika drewniane, kamienne, ceglane. Datowane są od XVIII do XX w. Obiekty nierozerwalnie związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego stanowią 6%. Są to drewniana stodoła z pierwszej połowy XX w. w m. Zielone. Dwie obory z pierwszej połowy XX w. Wykonane są z kamienia polnego i cegły. Obiekty przemysłowe stanowią 2% - jest to młyn w Boguszycach wybudowany z cegły datowany na XX. Obiekty użyteczności publicznej stanowią 2%. Jest to szkoła wybudowana na początku XX. w. Budynek ceglany i otynkowany. Obiekty techniki stanowią 2% - jest to torowisko kolejki wąskotorowej datowane na początek XX w. Aleje Konopnica i Konopnica – Żydomice stanowi 4% zabytków ujętych w gminnej ewidencji zabytków. Nasadzenia wykonano w 2 połowie XIX w. Park dworski w Konopnicy z II połowy XIX w. stanowi 2% zabytków Grodzisko datowane na XIV w. stanowi również 2% zabytków ujętych w gminnej ewidencji. Drugą część gminnej ewidencji zabytków stanowi zbiór 349 kart adresowych stanowisk archeologicznych. Najstarsze stanowiska datowane są na epokę kamienia: mezolit i neolit. Obszar gminy stanowił dogodne miejsce do osadnictwa. Wybrała je w pradziejach ludność kultury, trzcinieckiej, łużyckiej, grobów kloszowych i przeworskiej. Następnie ziemie te zamieszkiwano przez cały okres średniowiecza, nowożytność po czasy współczesne.

str. 47   

W znacznej większości zlokalizowane stanowiska są osadami bądź śladami osadnictwa znajdującymi się w sąsiedztwie osad. Brak zewidencjonowanych cmentarzysk nie świadczy o ich nieobecności. W czasie prospekcji terenowej trudno jest je zlokalizować jeśli głęboka orka nie wydobędzie na powierzchnię fragmentów kości. Cmentarzyska pradziejowe w niektórych kulturach przykrywane były brukiem kamiennym co chroni je dodatkowo. Najcenniejszym zabytkiem jest grodzisko w Kurzeszynie wpisane do rejestru zabytków. Zgodnie z art. 21 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami podstawą do sporządzania programów opieki jest gminna ewidencja zabytków. 5.5. Zabytki o najwyższym znaczeniu dla gminy Zabytkiem o najwyższym znaczeniu dla gminy, ponadlokalnym jest niewątpliwie kościół w Boguszycach i znajdujące się w nim polichromie. 6. Ocena stanu dziedzictwa kulturowego gminy. Analiza szans i zagrożeń Zabytki na terenie gminy znajdują się w dobrym stanie. Obiekty architektury są remontowane i nie tracą swoich pierwotnych walorów architektonicznych. Przetrwała stosunkowo duża liczba obiektów drewnianych – budynków mieszkalnych. Problem jest pogarszający się ich stan techniczny. Postępujące uszkodzenia dachów mogą spowodować przyśpieszoną destrukcję konstrukcji Nie występują zagrożenia dla stanowisk archeologicznych wymuszające przeprowadzanie ratowniczych badań wykopaliskowych. 7. Założenia programowe 7.1. Priorytety programu opieki Priorytet I: Rewaloryzacja dziedzictwa kulturowego jako element rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Kierunki działań -Zahamowanie procesu degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania Zadania: • Prowadzenie prac remontowo-konserwatorskich przy obiektach zabytkowych stanowiących własność gminy (w ramach opracowanego planu remontów) • Opracowanie długofalowego, uwzględniającego kompleksowość działań planu remontów obiektów zabytkowych znajdujących się w zasobach komunalnych • Dofinansowanie prac rewaloryzacyjnych przy obiektach niebędących własnością gminy w postaci stosownej uchwały dotyczącej dotacji na prace remontowo konserwatorskie przy zabytkach ruchomych i nieruchomych • Zabezpieczenie obiektów zabytkowych przed pożarem, zniszczeniem i kradzieżą (montaż instalacji przeciwpożarowej i alarmowej, zabezpieczeń przeciw włamaniom, znakowanie i ewidencjonowanie zabytków ruchomych itp.) • Opracowanie planu systematycznych kontroli stanu utrzymania i sposobu użytkowania obiektów zabytkowych znajdujących się w zasobach komunalnych -Podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków na potrzeby społeczne, turystyczne i edukacyjne • Prowadzenie bieżących prac porządkowych przy zabytkowych zespołach zieleni: Zabytkowych alejach, dawnych parkach dworskich( pozostałościach) itp.

str. 48   

Priorytet II: Ochrona i świadome kształtowanie krajobrazu kulturowego Kierunki działań -Zintegrowana ochrona dziedzictwa kulturowego i środowiska przyrodniczego Zadania • Konsekwentne egzekwowanie zapisów dotyczących działalności inwestycyjnej na obszarach objętych ochroną określonych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego (głównie w zakresie wysokości zabudowy, jej charakteru i funkcji) • Umieszczanie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego zapisów mających na celu ochronę dziedzictwa kulturowego i środowiska przyrodniczego. Priorytet III: Badanie i dokumentacja dziedzictwa kulturowego oraz promocja i edukacja służąca budowaniu tożsamości Kierunki działań -Szeroki dostęp do informacji o dziedzictwie kulturowym gminy Zadania • Udostępnienie informacji o zabytkach gminy na stronie internetowej gminy -Edukacja i popularyzacja wiedzy o regionalnym dziedzictwie kulturowym • Organizowanie szkoleń związanych z ochroną dziedzictwa kulturowego i udział w nich • Organizowanie i wspieranie realizacji konkursów, wystaw i innych działań edukacyjnych • Wprowadzenie i upowszechnienie tematyki ochrony dziedzictwa kulturowego do systemu edukacji przedszkolnej i szkolnej poprzez organizowanie i wspieranie zajęć, konkursów itd. • Promocja jako produktu lokalnego produktów pszczelarskich Państwa Wrońskich z Bylin Starych • Promocja regionu poprzez uczestnictwo w liczącej ponad 2000 km - najdłuższej trasie dla turystyki konnej w Europie nazwanej Łódzkim Szlakiem Konnym. Na terenie gminy miejsce postojowe - odpoczynku znajduje się w Kaleniu. •

•

• •

Promocja regionu poprzez uczestnictwo w Rawskiej Ósemce - szlaku turystycznym w kształcie cyfry „8”, łączącym największe atrakcje turystyczne Krainy Rawki. Trasa rowerowa na terenie gminy prowadzi przez teren wsi: Kurzeszyn, Rossocha, Soszyce, Boguszyce. Specjalistyczne rozpoznanie badawcze poszczególnych obiektów, zespołów oraz obszarów zabytkowych związane z przygotowywanym lub realizowanym procesem inwestycyjnym Prowadzenie monitoringu i weryfikacji obiektów uwzględnionych w gminnej ewidencji zabytków Cyfryzacja Gminnej Ewidencji Zabytków

ƒ Próba tworzenia wiosek tematycznych np.

Wilkowice - różana wieś. W jej ofercie, znajdują się: kulinaria (nalewki różane, pączki z konfiturą różaną, herbatki różane, syropy różane, ciasta, dżemy, galaretki, soki, knedle z dziką różą, pyzy, pączki na parze podawane na słodko z konfiturą różaną, bułeczki i rogaliki, wina); Rękodzieło (róże z bibuły, elementy strojów haftowane w motyw różany: pokrowce na telefony, torebki damskie, krawaty, chustki, futerały na okulary, zakładki do książek itp., wycinanki z motywem kwiatowym, biżuteria z motywem róży, obrazki na szkle, butelki zdobione motywem różanym, wyroby szydełkowe z motywem róży, wyroby z drewna zdobione różnymi technikami w motyw różany (podstawki pod naczynia, deski kuchenne, meble), wyroby

str. 49   

z wikliny z motywem różanym, nakładki służące do wysypywania wzorów cukrem pudrem na pączki lub filiżanki z kawą (lub kakao dla dzieci),różane ozdoby choinkowe, bombki malowane farbami do szkła, wyroby gliniane (tace, patery, miseczki, kubeczki) zdobione różanym motywem plastycznym lub malowanym, podkładki pod kubki w formie róż, różane breloczki do kluczy i telefonów, mini książeczka kucharska z przepisami wykorzystującymi różę, różane wycinanki sprzedawane w małych antyramach, różane podpórki i saszetki zapachowe do szaf; imprezy i inne działania: „Wesele wilkowickie”, coroczne spotkania zespołów i kapel ludowych na Majówce w Wilkowicach, konkurs na najlepiej zatańczoną polkę z różą w zębach, konkurs na najpiękniejszą wilkowicką różę (dziewczyny i kwiaty),sklep „różany” połączony z kawiarnią/restauracją (możliwość wypicia różanej herbatki, zjedzenia potraw regionalnych dekorowanych różami oraz potraw wykorzystujących różę jako składnik),możliwość kupienia gotowych przetworów różanych, gra terenowa pn. „Wojna dwóch róż”, warsztaty z wytwarzania motywu róż różnymi technikami: papier, bibuła, glina, sprzedaż sadzonek róż firmowanych przez wieś Wilkowice (www.wioskitematyczne.org/wilkowice). 7.2. Kierunki działań programu opieki Kierunki działań programowych są zgodne z priorytetami zawartymi w punkcie 7.1. Ponadto będzie prowadzona aktualizacja wpisów do ewidencji np. z sołtysami

 

  

7.3. Zadania programu opieki W ramach przyjętych kierunków działań zostały wskazane zadania wyznaczone na 4 lata obowiązywania programu opieki. Możliwy jest podział realizacji zadań na podokresy w powiązaniu z ustawowym obowiązkiem złożenia po 2 latach przez władze gminy sprawozdania z wykonania programu opieki. 8. Zasady oceny realizacji gminnego programu opieki nad zabytkami Co dwa lata wójt sporządza sprawozdanie z realizacji gminnego programu opieki nad zabytkami i przedstawia je radzie gminy. Wykonanie sprawozdania powinna poprzedzić ocena poziomu realizacji gminnego programu uwzględniająca: a) wykonanie zadań przyjętych do realizacji w okresie czteroletnim obowiązywania gminnego programu opieki nad zabytkami, b) efektywność ich wykonania. W rozdziale należy wskazać kryteria i wskaźniki oceny realizowanych zadań. Przykładowe kryteria prowadzenia oceny realizacji programu opieki W ramach priorytetu I: Rewaloryzacja dziedzictwa kulturowego jako element rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Poziom (w %) wydatków budżetu gminy na ochronę i opiekę nad zabytkami • Wartość finansowa zrealizowanych kompleksowych programów rewaloryzacji i rewitalizacji oraz liczba (bądź inne mierniki) obiektów poddanych rewaloryzacji w ramach tych programów • Wartość finansowa wykonanych prac remontowo-konserwatorskich przy zabytkach oraz liczba obiektów poddanych ww. pracom • Zakres współpracy z organizacjami pozarządowymi • Inne

str. 50   

W ramach priorytetu II: Ochrona i świadome kształtowanie krajobrazu kulturowego • Poziom (w %) objęcia terenu gminy wykonanymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego • Liczba utworzonych parków kulturowych • Liczba wniosków o wpis do rejestru zabytków obszarów, obiektów i zespołów zabytkowych • Liczba wniosków o uznanie obiektów i obszarów za pomniki historii • Zakres współpracy z organizacjami pozarządowymi • Inne W ramach priorytetu III: Badanie i dokumentacja dziedzictwa kulturowego oraz promocja i edukacja służąca budowaniu tożsamości • Liczba opracowanych prac studialnych (studia historyczno-urbanistyczne, studia krajobrazowe, katalogi typów zabudowy regionalnej i detalu architektonicznego) • Liczba zrealizowanych konkursów, wystaw, działań edukacyjnych na terenie gminy • Liczba utworzonych szlaków turystycznych, tras rowerowych, konnych, wodnych •Liczba opracowanych, wydanych wydawnictw (w tym folderów promocyjnych, przewodników) •Liczba utworzonych, zmodernizowanych elementów infrastruktury służących funkcjonowaniu i rozwojowi turystyki kulturowej • Liczba osób zwiedzających muzea, skanseny, izby regionalne itp. • Liczba szkoleń lub liczba pracowników biorących udział w szkoleniach związanych z ochroną dziedzictwa kulturowego • Inne 9. Źródła finansowania gminnego programu opieki nad zabytkami Przykładowe możliwości finansowania ochrony i opieki nad zabytkami na terenie gminy z uwzględnieniem środków:- publicznych (np. budżet państwa, budżety jednostek samorządów terytorialnych wszystkich szczebli, środki Unii Europejskiej, inne źródła zagraniczne), - prywatnych (osób fizycznych, fundacji, osób prawnych, kościelnych itp.). Informacje o zasadach i kryteriach dotyczących możliwości pozyskiwania środków finansowych na zadania związane z ochroną i opieką nad zabytkami znajdują się na podanych poniżej stronach internetowych. • Informacje dotyczące programu operacyjnego „Promesa Ministra Kultury” – www.mkidn.gov.pl • Informacje dotyczące programu operacyjnego „Dziedzictwo kulturowe” – www.mkidn.gov.pl poradnik prawny konserwatora zabytków • kurier konserwatorski 3 2009 • Informacje dotyczące programu operacyjnego „Fundusz wymiany kulturalnej” – www.mkidn.gov.pl • Informacje dotyczące programu operacyjnego „Kultura 2007–2013 – www.mkidn.gov.pl • Informacje dotyczące programu operacyjnego „Innowacyjna gospodarka”, projektu nr 6.4. Inwestycje w produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym – www.fundusze-turystyka.pl • Informacje dotyczące programów operacyjnych „Regionalne programy operacyjne” – www.funduszestrukturalne.gov.pl • Informacje dotyczące programu operacyjnego „Kapitał ludzki” – www.mrr.gov.pl

str. 51   

• Informacje dotyczące programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” – www.mrr.gov.pl • Informacje dotyczące programu operacyjnego „Europejskiej współpracy terytorialnej” – www.mrr.gov.pl • Informacje dotyczące programu operacyjnego „Fundusz dla organizacji pozarządowych” – www.funduszngo.pl • Informacje dotyczące możliwości finansowania przy wykorzystaniu ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym – www.partnerstwopublicznoprywatne.info - Program operacyjny infrastruktura i środowisko www.mkidn.gov.pl • LGD Kraina Rawki www.krainarawki.eu, granty-krainy-rawki.html • Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007 - 2013, www.rpo.lodzkie.pl • Urząd Marszałkowski, Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami, Dziedzictwo Przemysłowe - www.lodzkie.pl • Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 10. Realizacja i finansowanie przez gminę zadań z zakresu ochrony zabytków Kwota zarezerwowana w budżecie na realizację zadań programu to 5.000 zł corocznie. Jeśli zaistnieje konieczność dofinansowania prac rewaloryzacyjnych przy obiektach niebędących własnością gminy na podstawie stosownej uchwały dotyczącej dotacji na prace remontowo-konserwatorskie przy zabytkach ruchomych i nieruchomych zmiana taka będzie wprowadzana w budżecie. 11. Załączniki I. Ewidencja obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków II. Ewidencja zabytków nieruchomych ujętych w Gminnej Ewidencji Zabytków III. Ewidencja zabytków archeologicznych Załącznik nr 1 Ewidencja obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru Zabytków Lp. 1

Miejscowość Boguszyce

Obiekt Cmentarz przykościelny

2

Boguszyce

Kościół

3

Boguszyce

Dzwonnica

4 5 6

Byliny Stare Byliny Stare Konopnica

Dwór Spichlerz Park dworski

Adres Lokalizacja przy kościele parafialnym p.w św. Stanisława 14 Lokalizacja przy kościele parafialnym p.w św. Stanisława Byliny Stare 30 Byliny Stare 30 Lokalizacja 4 km na północ od Rawy Mazowieckiej, na trasie Rawa

Nr decyzja nr 991

Data wpisu 31.12.1996

decyzja nr 258/196 decyzja nr 762/226 z dnia

27.12.1967

decyzja nr 514 decyzja nr 514 decyzja nr 479

08.11.1978 08.11.1978 16.09.1978

27.12.1967

str. 52   

7

Konopnica

Konopnica - aleja

8

Konopnica

Konopnica Żydomice aleja

9

Kurzeszyn

10 11

Kurzeszyn Kurzeszyn

Kościół parafialny pw. NMP Królowej Polski Plebania Cmentarz rzymskokatolicki

12

Kurzeszyn

Grodzisko pierścieniowe

13

Podlas

Kapliczka przydrożna

14 15 16 17 18

Rossocha Rossocha Wilkowice Wilkowice Gmina Rawa Mazowiecka

Pałac Park Dwór Park dworski Kolejka wąskotorowa

Mazowiecka Mszczonów Lokalizacja około 5 km na północny wschód od Rawy Mazowieckiej Lokalizacja około 5 km na północ od Rawy Mazowieckiej Kurzeszyn 3 Kurzeszyn 3 Droga powiatowa Rawa Mazowiecka Skierniewice Lokalizacja na wzniesieniu po lewej stronie drogi za wsią w kierunku „chłopskiego lasu” Skrzyżowanie dróg Rawa Mazowiecka i Leopoldów Rossocha 1 A Rossocha 1 A Wilkowice 86 Wilkowice 86 Rogów – Biała Rawska

decyzja nr 559

20.06.1981

decyzja nr 539

05.05.1980

decyzja nr 512

08.11.1978

decyzja nr 512 decyzja nr 880

08.11.1978 10.04.1992

decyzja nr 759

30.07.1984

decyzja nr 554

25.03.1981

decyzja nr 466 decyzja nr 480 decyzja nr 594 decyzja nr 481 decyzja nr 1000

11.10.1977 16.09.1978 28.07.1983 16.09.1978 31.12.1996

Załącznik nr 2 Ewidencja zabytków nieruchomych ujętych w Gminnej Ewidencji Zabytków Lp.

Miejscowość

Obiekt

Adres

Informacja o wpisie od rejestru

1

Boguszyce

Cmentarz przykościelny

decyzja nr 991 z dnia 31.12.1996

2

Boguszyce

Ogrodzenie kościoła

3

Boguszyce

Plebania

4

Boguszyce

Kościół

Lokalizacja przy kościele parafialnym p.w św. Stanisława Lokalizacja przy kościele parafialnym p.w św. Stanisława Lokalizacja za kościołem w głębi działki 14

Źródło informacji o wartościach zabytkowych Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ

decyzja nr 258/196 z dnia 27.12.1967

Karta GEZ

str. 53   

5

Boguszyce

Dzwonnica

Lokalizacja przy kościele parafialnym p.w św. Stanisława Lokalizacja przy zabudowaniach dworskich

6

Boguszyce

Spichlerz

7

Boguszyce

8

Boguszyce

Zespół dworski dwór Młyn

9

Byliny Stare

Dwór

Lokalizacja po lewej stronie drogi nad rzeką „Rawka” Byliny Stare 30

10

Byliny Stare

Spichlerz

Byliny Stare 30

11

Byliny Stare

Kapliczka

12 13 14 15 16 17

Chrusty Dziurdzioły Dziurdzioły Dziurdzioły Gaj Konopnica

Dom mieszkalny Dom mieszkalny Dom mieszkalny Obora Dom Park dworski

18

Konopnica

Konopnica-aleja

19

Konopnica

Konopnica Żydomice aleja

Lokalizacja po lewej stronie drogi prowadzącej przez wieś Chrusty 31 Dziurdzioły 26 Dziurdzioły 36 Dziurdzioły 36 Gaj 1 Lokalizacja 4 km na północ od Rawy Mazowieckiej, na trasie Rawa Mazowiecka Mszczonów Lokalizacja około 5 km na północny wschód od Rawy Mazowieckiej Lokalizacja około 5 km na północ od Rawy Mazowieckiej

20 21 22

Konopnica Księża Wola Księża Wola

Kapliczka Dom mieszkalny Kapliczka przydrożna

23

Kurzeszyn

24

Kurzeszyn

Kościół parafialny pw. NMP Królowej Polski Plebania

decyzja nr 762/226 z dnia 27.12.1967

Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ

decyzja nr 514 z dnia 08.11.1978 decyzja nr 514 z dnia 08.11.1978

Kurzeszyn 3

Karta GEZ Karta GEZ

decyzja nr 479 z dnia 16.09.1978

Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ

decyzja nr 559 z dnia 20.06.1981

Karta GEZ

decyzja nr 539 z dnia 05.05.1980

Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ

Księża Wola 3

Kurzeszyn 3

Karta GEZ

decyzja nr 512 z dnia 08.11.1978 decyzja nr 512 z dnia 08.11.1978

Karta GEZ Karta GEZ

str. 54   

25

Kurzeszyn

Cmentarz rzymskokatolicki

26

Kurzeszyn

Kapliczka

27

Kurzeszyn

Kapliczka

28

Kurzeszyn

Kapliczka

29

Kurzeszyn

Grodzisko pierścieniowe

30 31

Kurzeszyn Małgorzatów

Dom murowany Dom

32

Niwna

33

Niwna

34

Niwna

Zespół dworski – dwór murowany Zespół dworski – oficyna drewniana Zespół dworski – spichlerz

35

Niwna

36

Podlas

37

Pokrzywna

38

Pokrzywna

Budynek komunalny dawniej szkoła Kapliczka przydrożna

Pozostałość zespołu dworskiego czworaki Pozostałość zespołu dworskiego – spichlerz

Droga powiatowa Rawa Mazowiecka Skierniewice Lokalizacja po lewej stronie przy trasie Rawa Mazowiecka – Skierniewice między Kurzeszynem a Wołuczą Lokalizacja po lewej stronie drogi prowadzącej z Kurzeszyna do Rossochy Lokalizacja w środkowej części wsi po lewej stronie jadąc trasą Rawa Mazowiecka Skierniewice Lokalizacja na wzniesieniu po lewej stronie drogi za wsią w kierunku „chłopskiego lasu” Kurzeszyn 44 Lokalizacja w prawej części wsi po prawej stronie za wzniesieniem

decyzja nr 880 z dnia 10.04.1992

Karta GEZ Karta GEZ

Karta GEZ

Karta GEZ

decyzja nr 759 z dnia 30.07.1984

Karta GEZ

Karta GEZ Karta GEZ

Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ

Lokalizacja po prawej stronie drogi wzdłuż alei na Pokrzywną

Karta GEZ Skrzyżowanie dróg Rawa Mazowiecka i Leopoldów Pokrzywna 26

decyzja nr 554 z dnia 25.03.1981

Karta GEZ

Karta GEZ Karta GEZ

str. 55   

39

Pokrzywna

Pokrzywna Pukinin Rossocha

Pozostałość zespołu dworskiego – pozostałość parku krajobrazowego Dom mieszkalny Szkoła Pałac

40 41 42

Karta GEZ

Rossocha 1 A

43

Rossocha

Park

Rossocha 1 A

44

Rossocha

45

Rossocha

46

Soszyce

Pozostałości zespołu dworskiego - czworak Zespół pałacowy – brama wjazdowa Kapliczka przydrożna

47 48

Stara Wojska Stara Wojska

Dom mieszkalny Kapliczka

49

Wałowice

50

Pokrzywna 22 decyzja nr 466 z dnia 11.10.1977 decyzja nr 480 z dnia 16.09.1978

Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ

Rossocha 1 A

Karta GEZ Karta GEZ

Wilkowice

Pomieszczenia magazynowe GZd/sOKIS oraz stacja uzdatniania wody Dwór

Lokalizacja po lewej stronie drogi lokalnej przy zjeździe z trasy Stara Wojska 34 Lokalizacja przy drodze od Starej Wojskiej Lokalizacja po lewej stronie drogi na wzniesieniu naprzeciwko kapliczki Wilkowice 86

51

Wilkowice

Park dworski

Wilkowice 86

52

Wilkowice

Kapliczka

53

Wołucza

Kapliczka

Lokalizacja położona we wsi Wołucza po prawej stronie na trasie Rawa Mazowiecka Skierniewice

Karta GEZ

54

Wołucza

Kapliczka

Karta GEZ

55 56 57

Zawady Zawady Zawady

Dom Dom Obora

Usytuowana w części miejscowości leżącej po lewej stronie trasy Rawa Mazowiecka – Skierniewice Zawady 6 Zawady 7 Zawady 7

Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ

decyzja nr 594 z dnia 28.07.1983 decyzja nr 481 z dnia 16.09.1978

Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ

Karta GEZ Karta GEZ Karta GEZ

str. 56   

58 59

Zawady Zarzecze

60

Zielone

61

Gmina Rawa Mazowiecka

62

Dom mieszkalny Cmentarz rzymsko – katolicki Dom i stodoła w gospodarstwie Kolejka wąskotorowa

Zawady 9

Karta GEZ Karta GEZ

Lokalizacja w lewej części wsi Rogów – Biała Rawska

Karta GEZ

decyzja nr 1000 z dnia 31.12.1996 Stanowiska archeologiczne – wg załącznika nr 3

Karta GEZ

 

Załącznik nr 3 Ewidencja zabytków archeologicznych Lp.

1

Miejscowość

Wilkowice

Obszar AZP

65-58

2

Wilkowice

65-58

3

Wilkowice

65-58

4

Wilkowice

65-58

Funkcja Nr stanowiska wg AZP obszar/ miejscowość 8(1) 1.ślad osadnictwa 2.osada 3.osada wiejska 9(2) 1.ślad osadnictwa 2.osada 10(3) ślad osadnictwa 11(4) 1.osada

5 6

Wilkowice Stara Wojska

65-58 65-58

12(5) 21(1)

7

Nowa Wojska

65-58

22(2)

8

Nowa Wojska

65-58

23(3)

9 10 11

Wilkowice Wilkowice Wilkowice

65-58 65-58 65-58

24(6) 25(7) 26(8)

12

Nowa Wojska

65-58

13

Wilkowice

65-58

14 15

Wilkowice Wilkowice

65-58 65-58

2.osada wiejska osada wiejska 1.ślad osadnictwa 2.osada wiejska 1.ślad osadnictwa 2.osada wiejska 1.ślad osadnictwa 2.osada wiejska osada wiejska osada wiejska 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa

3.osada wiejska 27(1) 1.ślad osadnictwa 2.osada wiejska 29(9) osada 42(10) osada 43(11) ślad osadnictwa

Kultura

łużycka amfor kulistych ceramiki sznurowej przeworska

grobów kloszowych

przeworska

Chronologia

Pradzieje Pradzieje XVI – XVII w. Neolit I – II w.n.e Epineolit Okres późno lateński – OWR XV – XVII w. XVI – XVII w. Pradzieje XIV-XVI w. Pradzieje XVI-XVII w. Pradzieje XVI-XVII w. XVI – XVII w. XIII-XV w. Pradzieje Okres środkowolateński XV-XVII w. Pradzieje XVI-XVII w. Okres późnolateński X-XII w. Wczesne średniowiecze

str. 57   

16 17

Wilkowice Nowa Wojska

65-58 65-58

44(12) ślad osadnictwa 45(4) 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa

18

Kurzeszyn

65-59

1(1) grodzisko

19

Wołucza

65-59

20

Pokrzywna

65-59

4(4) 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 3.ślad osadnictwa 6(1) 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa

21

Pokrzywna

65-59

22

Niwna

65-59

23 24 25 26 27 28 29

Pokrzywna Nowy Kurzeszyn Nowy Kurzeszyn Nowy Kurzeszyn Nowy Kurzeszyn Nowy Kurzeszyn Nowy Kurzeszyn

65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59

30

Nowy Kurzeszyn

65-59

31

Nowy Kurzeszyn

65-59

32 33 34

Nowy Kurzeszyn Nowy Kurzeszyn Nowy Kurzeszyn

65-59 65-59 65-59

20(14) 21(9) 22(15)

35

Wołucza

65-59

23(10)

36 37

Wołucza Kurzeszyn

65-59 65-59

24(2) 25(25)

38

Kurzeszyn

65-59

26(6)

39 40

Kurzeszyn Kurzeszyn

65-59 65-59

27(7) 28(8)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada

41 42 43 44

Helenów Helenów Helenów Kurzeszyn

65-59 65-59 65-59 65-59

29(1) 30(2) 31(3) 32(9)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa

7(2) 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 8(2) 1.ślad osadnictwa 2.osada 3.ślad osadnictwa 9(5) ślad osadnictwa 12(4) ślad osadnictwa 13(5) ślad osadnictwa 14(6) ślad osadnictwa 15(10) ślad osadnictwa 16(11) ślad osadnictwa 17(12) obiekt przemysłowy (ślad eksploracji rudy?) 18(8) 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 19(13) 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 3.pole bitwy

łużycka

Neolit? Pradzieje Wczesne średniowiecze Koniec XIII w. – I połowa XIV w. EB – Ha Pradzieje Nowożytność OWR Nowożytność Pradzieje Nowożytność

łużycka przeworska

?

Średniowiecze Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność EK/EB ?

EK – EB Nowożytność Późny neolit Nowożytność I lub II Wojna Światowa Średniowiecze Nowożytność łużycka Nowożytność przeworska Nowożytność Nowożytność EK – EB Nowożytność OWR Nowożytność Nowożytność Późne średniowiecze Późny neolit Nowożytność EK-EB Nowożytność

str. 58   

45

Kurzeszyn

65-59

33(10)

46 47

Kurzeszyn Kurzeszyn

65-59 65-59

34(11) 35(12)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada

48

Kurzeszyn

65-59

36(13)

ślad osadnictwa

49 50

Kurzeszyn Kurzeszyn

65-59 65-59

37(14) 38(15)

ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa

51

Kurzeszyn

65-59

39(16)

52

Kurzeszyn

65-59

40(4)

53 54

Kurzeszyn Kurzeszyn

65-59 65-59

41(17) 42(18)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 1.osada 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa

55 56

Kurzeszyn Kurzeszyn

65-59 65-59

43(19) 44(20)

57 58 59

Kurzeszyn Kurzeszyn Kurzeszyn

65-59 65-59 65-59

45(5) 46(36) 47(21)

60 61 62 63

Kurzeszyn Kurzeszyn Kurzeszyn Wołucza

65-59 65-59 65-59 65-59

48(22) 49(23) 50(24) 51(5)

Średniowiecze Nowożytność Nowożytność Późne średniowiecze/no wożytność Późne średniowiecze/no wożytność Nowożytność EK – EB Późne średniowiecze/ nowożytność

2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 3.pole bitwy ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada ? 3.pole bitwy

64 65 66 67

Wołucza Wołucza Wołucza Wołucza

65-59 65-59 65-59 65-59

52(6) 53(7) 54(8) 55(9)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa

68 69 70 71 72

Wołucza Wołucza Wołucza Wołucza Kurzeszyn

65-59 65-59 65-59 65-59 65-59

56(10) 57(2) 58(11) 59(12) 60(26)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa

chojnickopieńkowska

strefy leśnej

? Nowożytność Okres lateński Nowożytność Nowożytność Późne średniowiecze Nowożytność Nowożytność Średniowiecze Nowożytność I lub II Wojna Światowa Nowożytność Nowożytność EK – EB Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Późne średniowiecze Nowożytność I Wojna Światowa Nowożytność Nowożytność Nowożytność Mezolit Nowożytność WEŻ ? Pradzieje Neolit/EB Nowożytność

str. 59   

73

Kurzeszyn

65-59

61(27)

Średniowiecze Późne średniowiecze/no wożytność II Wojna Światowa Pradzieje Nowożytność Nowożytność Późne średniowiecze Nowożytność Nowożytność Pradzieje Nowożytność Późne średniowiecze/no wożytność EK – EB Nowożytność

1.ślad osadnictwa 2.slad osadnictwa 3.pole bitwy

74

Kurzeszyn

65-59

62(3)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa

75 76

Kurzeszyn Kurzeszyn

65-59 65-59

63(28) 64(29)

77 78

Kurzeszyn Kurzeszyn

65-59 65-59

65(30) 66(2)

79

Kurzeszyn

65-59

67(31)

2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada ślad osadnictwa

80 81 82 83

Kurzeszyn Kurzeszyn Wołucza Wołucza

65-59 65-59 65-59 65-59

68(32) 69(33) 70(3) 71(1)

ślad osadnictwa osada ? osada ślad osadnictwa

84 85

Kurzeszynek Kurzeszyn

65-59 65-59

72(3) 73(34)

ślad osadnictwa osada

86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109

Kurzeszyn Wołucza Wołucza Wołucza Wołucza Wołucza Wołucza Wołucza Wołucza Wołucza Wołucza Rogówiec Rogówiec Nowa Rossocha Rogówiec Wołucza Wołucza Pokrzywna Pokrzywna Pokrzywna Linków Niwna Niwna Niwna

65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59 65-59

74(35) 75(11) 76(3) 77(4) 78(5) 79(6) 80(7) 81(8) 82(9) 83(12) 84(13) 85(3) 86(1) 87(1) 88(4) 89(14) 90(15) 91(7) 92(8) 93(9) 94(1) 95(16) 96(17) 97(18)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa

przeworska łużycka/pomors ka łużycka

Ha EB-Ha Późne średniowiecze/no wożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność WEŻ Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Pradzieje Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność

przeworska

str. 60   

110

Niwna

65-59

98(19)

111

Niwna

65-59

99(20)

112

Pokrzywna

65-59

100(10)

113 114 115

Pokrzywna Niwna Pokrzywna

65-59 65-59 65-59

101(11) 102(15) 103(3)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 3.ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada 3.ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa

116 117 118 119 120

Pokrzywna Pokrzywna Niwna Nowy Kurzeszyn Pokrzywna

65-59 65-59 65-59 65-59 65-59

104(12) 105(13) 106(14) 107(7) 108(14)

121

Pokrzywna

65-59

109(6)

122 123 124 125

Rogówiec Przewodowice Przewodowice Zagórze

65-59 65-60 65-60 65-60

110(2) 28(2) 29(3) 50(1)

126

Zagórze

65-60

51(2)

127

Zagórze

65-60

52(3)

128 129 130 131

Zagórze Zagórze Zagórze Zagórze

65-60 65-60 65-60 65-60

53(4) 54(5) 55(6) 56(7)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.slad osadnictwa 1.osada 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa

132 133 134 135 136 137 138 139 140 141

Zagórze Zagórze Zagórze Przewodowice Przewodowice Przewodowice Przewodowice Przewodowice Przewodowice Przewodowice

65-60 65-60 65-60 65-60 65-60 65-60 65-60 65-60 65-60 65-60

57(8) 58(9) 59(10) 62(4) 63(5) 64(6) 65(7) 66(8) 67(9) 68(10)

2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa

142

Julianów Raducki

65-60

107(1)

143 144

Julianów Raducki Zawady

65-60 66-58

108(2) 2(1)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa znalezisko luźne

łużycka przeworska Średniowiecze Pradzieje Nowożytność przeworska Nowożytność Nowożytność Nowożytność EK-EB łużycka Nowożytność amfor kulistych

przeworska?

przeworska

KPL

przeworska

Nowożytność VIII-IX w. Nowożytność Późne średniowiecze/ nowożytność EK/EB Nowożytność EB OWR? EK/EB Średniowiecze Nowożytność OWR Nowożytność Pradzieje Nowożytność Średniowiecze Nowożytność Pradzieje Późne średniowiecze Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Neolit Nowożytność Późne średniowiecze/ nowożytność OWR? Nowożytność EK Pradzieje

str. 61   

145 146 147 148 149 150 151

Zawady Boguszyce Zawady Zawady Soszyce Pukinin Konopnica

66-58 66-58 66-58 66-58 66-58 66-59 66-59

3(2) 8(1) 9(3) 10(4) 15(1) 24(2) 26(2)

znalezisko luźne znalezisko luźne ślad osadnictwa znalezisko luźne osada wiejska osada osada

152

Żydomice

66-59

27(1)

osada

153 154

Niwna Pasieka Wałowska Wałowice

66-59 66-59

28(1) 29(1)

osada osada

66-59

31(2)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa

155

przeworska?

łużycka

3.osada 156 157

Niwna Julianów

66-59 66-59

32(1) 33(1)

ślad osadnictwa osada

przeworska

158 159

Pukinin Konopnica

66-59 66-59

34(3) 41(3)

osada osada

przeworska

160

Konopnica

66-59

42(4)

osada

161

Konopnica

66-59

43(5)

ślad osadnictwa

162

Głuchówek

66-59

51(2)

1.ślad osadnictwa 2.osada 3.osada

janisławicka ? przeworska

163 164 165

Boguszyce Boguszyce Boguszyce

66-59 66-59 66-59

52(4) 53(5) 54(6)

łużycka

166

Boguszyce

66-59

55(7)

osada ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada 1.osada 2.osada

167 168 169

Boguszyce Boguszyce Boguszyce

66-59 66-59 66-59

56(8) 57(9) 58(10)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa

łużycka łużycka

łużycka łużycka

OWR? Pradzieje XIV-XV w. Pradzieje XVI-XVII w. Nowożytność Nowożytność (XVI-XVIII w.) Nowożytność (XVI-XVIII w.) Ha Nowożytność (XVI-XVIII w.) Neolit-WEB Wczesne średniowiecze Nowożytność (XVI-XVIII w.) OWR? Średniowieczenowożytność OWR Późne średniowiecz/ nowożytność (XV-XVII w.) Późne średniowiecze/ nowożytność (XV-XVII w.) Nowożytność (XVI-XVIII w.) Mezolit? OWR Średniowiecze (XII-XIII w.) EB-Ha Neolit-WEB Neolit-WEB Ha Ha Wczesne średniowiecze (XXI w.) Ha Ha EK-WEB

str. 62   

170

Boguszyce

66-59

59(11)

1.ślad osadnictwa

przeworska

2.ślad osadnictwa 3.osada 171

Boguszyce

66-59

60(12)

172 173 174

Boguszyce Boguszyce Pukinin

66-59 66-59 66-59

61(13) 62(14) 69(4)

1.ślad osadnictwa 2.osada osada osada 1.ślad osadnictwa 2.osada

przeworska przeworska łużycka łużycka

Późny okres lateński Średniowiecze (XII-XIII w.) Nowożytność (XVII-XVIII w.) Neolit-WEB Późny OWR Późny OWR Ha EK-EB Ha-Wczesny okres lateński EB-Ha Ha Ha Eneolit-WEB OWR Ha Neolit –WEB Późne średniowiecze/ nowożytność EB Neolit-WEB

175 176 177 178 179 180 181

Pukinin Pukinin Pukinin Pukinin Pukinin Pukinin Pukinin

66-59 66-59 66-59 66-59 66-59 66-59 66-59

70(5) 71(6) 72(7) 73(8) 74(9) 75(10) 76(11)

ślad osadnictwa osada osada ślad osadnictwa osada osada 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa

łużycka łużycka przeworska

182 183

Pukinin Głuchówek

66-59 66-59

77(12) 78(3)

ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa? 2.ślad osadnictwa

łużycka łużycka

EB

1.ślad osadnictwa 2.osada

łużycka

EB Późne średniowiecze (XIII-XV w.) Nowożytność (XVI-XVII w.) EB-Ha Późne średniowiecze Średniowiecze (XI-XIII w.) Ha Ha-Wczesny okres lateński Neolit EB-Ha EB-Ha EB-Ha Ha-Wczesny okres lateński Średniowiecze (XI-XIII w.)

184

Pukinin

66-59

79(13)

przeworska łużycka

3.osada 185

Pukinin

66-59

80(14)

1.osada 2.osada

186

Pukinin

66-59

81(15)

osada

187 188

Pukinin Pukinin

66-59 66-59

82(16) 83(17)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa

łużycka łużycka

189

Pukinin

66-59

84(18)

190 191 192

Pukinin Wałowice Pasieka Wałowska Pasieka Wałowska

66-59 66-59 66-59

85(19) 86(3) 87(2)

1.ślad osadnictwa 2.osada osada osada osada

KPL łużycka łużycka łużycka łużycka

66-59

88(3)

osada

193

łużycka

str. 63   

194

Pasieka Wałowska

66-59

89(4)

1.osada 2.osada

łużycka

195

Pasieka Wałowska Pasieka Wałowska

66-59

90(5)

osada

przeworska

66-59

91(6)

1.osada 2.osada

przeworska

Pasieka Wałowska Pasieka Wałowska

66-59

92(7)

ślad osadnictwa

łużycka

66-59

93(8)

1.osada

przeworska

196 197 198

2.ślad osadnictwa

199

66-59

94(9)

ślad osadnictwa

łużycka

200

Pasieka Wałowska Wałowice

66-59

102(4)

ślad osadnictwa

łużycka

201

Wałowice

66-59

103(5)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 3.osada ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa

202 203 204

66-59 66-59 66-59

104(6) 105(7) 106(10)

205

Wałowice Wałowice Pasieka Wałowska Wałowice

66-59

107(8)

1.osada 2.ślad osadnictwa

206

Wałowice

66-59

108(9)

207 208 209

Wałowice Wałowice Wałowice

66-59 66-59 66-59

109(10) 110(11) 111(12)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada 1.osada 2.osada 3.ślad osadnictwa

210

Wałowice

66-59

112(13)

211

Wałowice

66-59

113(14)

1.ślad osadnictwa 2.osada

212

Wałowice

66-59

114(15)

osada

213 214 215 216 217 218

Wałowice Wałowice Wałowice Wałowice Wałowice Wałowice

66-59 66-59 66-59 66-59 66-59 66-59

115(16) 116(17) 117(18) 118(1) 119(2) 120(19)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa obozowisko ślad osadnictwa

janisławicka? łużycka łużycka KPL łużycka

łużycka łużycka łużycka

przeworska

łużycka mierzanowicka?

Ha Średniowiecze (XII-XIII w.) OWR Późny OWR Okres nowożytny (XVI – XVIII w.) Ha Okres lateńskiOWR Późne średniowieczeokres nowożytny (XV-XVII w.) EB? Ha-Wczesny okres lateński EK-WEB Mezolit EB-Ha Ha EK Neolit EB-Ha Wczesne średniowiecze Neolit-WEB Pradzieje EB-Ha Pradzieje EK EB-Ha Eneolit-WEB EB-Ha Średniowiecze (XII-XIII w.) EK-WEB Średniowiecze (XII-XIV w.) Późny okres lateński – Wczesny OWR Pradzieje Ha? Neolit-WEB? Eneolit-WEB WEB Pradzieje

str. 64   

219 220 221 222 223 224 225 226 227

Wałowice Wałowice Wałowice Wałowice Wałowice Niwna Niwna Niwna Niwna

66-59 66-59 66-59 66-59 66-59 66-59 66-59 66-59 66-59

121(20) 122(21) 123(3) 124(4) 125(5) 126(4) 127(5) 128(6) 129(7)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada 3.osada

łużycka łużycka łużycka łużycka trzciniecka? przeworska? łużycka

4.osada 228

Niwna

66-59

130(8)

ślad osadnictwa

229

Niwna

66-59

131(9)

1.osada 2.osada 3.osada 4.osada

KPL łużycka przeworska

5.osada 230

Niwna

66-59

132(10)

1.ślad osadnictwa 2.osada 3.osada

łużycka

231

Niwna

66-59

133(11)

ślad osadnictwa

232

Niwna

66-59

134(12)

1.ślad osadnictwa 2.osada

łużycka

233

Niwna

66-59

135(13)

234

Niwna

66-59

136(2)

235 235

Niwna Niwna

66-59 66-59

137(3) 138(4)

1.ślad osadnictwa 2.osada 1.osada 2.osada ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 3.osada osada 1.ślad osadnictwa 2.osada 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 1.osada 2.osada

trzciniecka łużycka KAK? łużycka łużycka

237 238

Żydomice Żydomice

66-59 66-59

139(2) 140(3)

239

Żydomice

66-59

141(4)

240

Żydomice

66-59

142(5)

241 242

Żydomice Żydomice

66-59 66-59

143(6) 144(7)

osada osada

trzciniecka łużycka łużycka łużycka łużycka łużycka przeworska łużycka łużycka

Ha EB-Ha Ha EK – EB EB - Ha I-II okres EB EK-EB OWR? EK EB-Ha Późne średniowiecze Okres Nowożytny (XVI-XVII w.) Średniowiecze (XII-XIII w.) EK Neolit EB-Ha Okres lateńskipóźny OWR Średniowiecze (XII-XIII w.) Eneolit-EB Ha Średniowiecze (XII-XIII w.) Wczesne średniowiecze Ha Późne średniowiecze II okres EB Ha Eneolit – WEB Ha Ha-okres lateński EK-EB II okres EB EB-Ha EB WEB? EB-Ha EK-WEB Ha EB-Ha Okres lateński – OWR EB-Ha Ha

str. 65   

243

Żydomice

66-59

145(8)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa

244

Żydomice

66-59

146(9)

1.obozowisko 2.osada 3.ślad osadnictwa

245

Żydomice

66-59

147(10)

246

Żydomice

66-59

148(11)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa

247 248 249

Żydomice Żydomice Żydomice

66-59 66-59 66-59

149(12) 150(13) 151(14)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa

250 251 252

Żydomice Żydomice Żydomice

66-59 66-59 66-59

152(15) 153(16) 154(17)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada

przeworska?

przeworska?

łużycka łużycka łużycka

3.osada 253 254 255 256 257

Żydomice Żydomice Żydomice Konopnica Konopnica

66-59 66-59 66-59 66-59 66-59

155(18) 156(19) 157(20) 161(6) 162(7)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 3.ślad osadnictwa 4.osada 5.osada

trzciniecka? łużycka KPL łużycka

6.ślad osadnictwa

258

Konopnica

66-59

163(8)

osada

259

Konopnica

66-59

164(9)

1.osada 2.osada

260

Konopnica

66-59

165(10)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa

261

Konopnica

66-59

166(11)

łużycka

łużycka?

Pradzieje Średniowiecze (XI-XIII w.) Eneolit – WEB Okres lateński Późne średniowiecze Neolit-WEB Okres nowożytny EK-EB Okres lateńskiOWR? Pradzieje WEB? Ha Późne średniowiecze Ha EB-Ha Pradzieje Późne średniowiecze Okres Nowożytny (XVI-XVIII w.) EK-EB Pradzieje II okres EB? EB-Ha EK-EB Neolit-WEB Neolit Ha Średniowiecze (XI-XIIIw.) Późne średniowieczenowożytność (XV-XVII w.) Późne średniowiecze – okres nowożytny (XV-XVII w.) Ha Nowożytność (XVI-XVII w.) EK-EB Ha? Pradzieje

str. 66   

262

Konopnica

66-59

167(12)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 3.osada

263

Konopnica

66-59

168(13)

264 265 266

Konopnica Konopnica Konopnica

66-59 66-59 66-59

169(14) 170(15) 171(16)

267 268

Żydomice Żydomice

66-59 66-59

172(21) 173(22)

269

Żydomice

66-59

174(23)

270

Żydomice

66-59

175(24)

271 272 273 274 275 276 277 278

Julianów Julianów Pukinin Żydomice Żydomice Stare Byliny Stare Byliny Garłów

66-59 66-59 66-59 66-59 66-59 67-58 67-58 67-58

176(2) 177(3) 183(20) 185(25) 187(26) 2(1) 3(2) 4(1)

279

Boguszyce Małe

67-58

5(2)

280 281 282 283

Kaliszki Zawady Małgorzatów Dziurdzioły

67-58 67-58 67-58 67-58

6(1) 7(1) 11(1) 12(1)

284 285 286

Dziurdzioły Księża Wola Byszewice

67-58 67-58 67-59

13(2) 14(2) 3(1)

287

Byszewice

67-59

4(2)

288 289

Byszewice Byszewice

67-59 67-59

5(3) 6(4)

290 291

Byszewice Byszewice

67-59 67-59

7(5) 8(6)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada 3.ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada 1.osada 2.ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa

przeworska łużycka przeworska łużycka przeworska? trzciniecka

łużycka łużycka łużycka przeworska przeworska

przeworska? przeworska

osada osada 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 3.ślad osadnictwa 4.ślad osadnictwa

łużycka

Wczesne średniowiecze Późne średniowiecze Okres nowożytny (XVI-XVII w.) Eneolit-WEB Późny OWR Pradzieje EB-Ha Neolit-WEB Okres lateński Ha EK-WEB OWR? EK-WEB II okres EB Okres nowożytny (XVI-XVII w.) EK-EB EB-Ha EB? Pradzieje Ha Neolit-EB Pradzieje OWR OWR Późne średniowiecze koniec XV w. XV – XVII w. OWR ? XVII w. OWR EK Wczesna epoka brązu ? XVI – XVII w. XVI-XVII w. EK Nowożytność Późne średniowiecze Nowożytność Ha/lat. Nowożytność Nowożytność Mezolit EK Pradzieje Nowożytność

str. 67   

292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305

Głuchówek Matyldów Leopoldów Leopoldów Leopoldów Podlas Bogusławki Małe Podlas Podlas Podlas Podlas Podlas Podlas Chrusty

67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59

13(1) 16(1) 21(1) 22(2) 23(3) 29(9) 35(2) 37(7) 38(6) 39(5) 40(3) 41(4) 42(8) 45(1)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada osada ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada osada ślad osadnictwa wał graniczny 1.ślad osadnictwa 2.osada

306 307

Bogusławki Duże Głuchówek

67-59 67-59

46(1) 51(4)

308 309 310

Głuchówek Bogusławki Małe Bogusławki Małe

67-59 67-59 67-59

52(5) 56(6) 57(5)

osada skrzyżowanie dróg ślad osadnictwa ślad osadnictwa znalezisko luźne

311 312 313 314 315

Bogusławki Małe Bogusławki Małe Podlas Podlas Bogusławki Duże

67-59 67-59 67-59 67-59 67-59

58(4) 59(3) 60(1) 61(2) 63(2)

316

Chrusty

67-59

64(2)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa wał graniczny ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.osada okop

317

Chrusty

67-59

65(1)

okop

318 319 320 321 322 323

Byszewice Byszewice Byszewice Byszewice Głuchówek Głuchówek

67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59

66(11) 67(7) 68(9) 69(8) 70(7) 71(8)

ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 3.ślad osadnictwa

324 325 326

Głuchówek Głuchówek Głuchówek

67-59 67-59 67-59

72(10) 73(11) 74(13)

327 328 329

Głuchówek Głuchówek Bogusławki Duże

67-59 67-59 67-59

75(14) 76(15) 77(3)

4.osada ślad osadnictwa osada 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa osada

łużycka

Nowożytność Ha/lat Nowożytność Ha Pradzieje Nowożytność Nowożytność EK/EB Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność XVIII-XIX w. Pradzieje Późne średniowiecze/ nowożytność Nowożytność XIX – XX w. Nowożytność Nowożytność I, II Wojna Światowa Nowożytność Nowożytność XVIII-XIX w. Nowożytność Pradzieje Nowożytność I, II Wojna Światowa I, II Wojna Światowa Nowożytność Nowożytność Nowożytność

łużycka Nowożytność Pradzieje Wczesne średniowiecze Późne średniowiecze Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Ha/lat. Nowożytność Nowożytność Nowożytność

str. 68   

330

Bogusławki Duże

67-59

78(4)

331 332 333

Bogusławki Małe Głuchówek Głuchówek

67-59 67-59 67-59

79(1) 80(12) 81(9)

334 335 336 337

Głuchówek Byszewice Byszewice Świnice

67-59 67-59 67-59 67-59

82(6) 83(12) 84(10) 85(4)

338 339 340 341 342 343 344

Świnice Świnice Świnice Świnice Świnice Świnice Byszewice

67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59 67-59

86(3) 87(2) 88(1) 89(5) 90(6) 91(7) 98(13)

345

Byszewice

67-59

99(14)

346 347

Byszewice Byszewice

67-59 67-59

100(17) 101(16)

348 349  

Byszewice Byszewice

67-59 67-59

102(18) 105(15)

1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada osada ślad osadnictwa cmentarzysko ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa 3.ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 1.ślad osadnictwa 2.ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa

łużycka Nowożytność Nowożytność Nowożytność Pradzieje Nowożytność Nowożytność Nowożytność Nowożytność Późne średniowiecze Nowożytność łużycka Ha Pradzieje Nowożytność Nowożytność łużycka Nowożytność EK Średniowiecze Późne średniowiecze/ nowożytność Nowożytność Epoka żelaza Nowożytność Nowożytność Nowożytność

 

str. 69