Formy pracy pedagogicznej nauczyciela bibliotekarza. Biblioteka szkolna to szczególnego rodzaju pracownia szkolna, której główne zadanie polega na wspieraniu i uzupełnianiu szkolnych procesów dydaktyczno-wychowawczych oraz na tworzeniu możliwości indywidualnego rozwoju wiedzy, intelektu uczniów i umożliwieniu rozrywki. Wykonywanie tych obowiązków dokonuje się w ścisłej łączności z procesami szkolnymi i dlatego biblioteka musi być bezwarunkowo wkomponowana w strukturę szkoły. Pracownik biblioteki jest w tym samym stopniu bibliotekarzem co i nauczycielem, wychowawcą, artystą, propagandystą i animatorem. Praca w bibliotece szkolnej, która jest tzw. „biblioteką pierwszego kontaktu” jest wyjątkowo trudna i wymaga oddania ze strony bibliotekarza. Tutaj działalność nie ogranicza się do gromadzenia, opracowania i udostępniania księgozbioru. Celem bibliotekarzy jest zaciekawienie dzieci różnymi dziedzinami wiedzy, wyrabianie w nich właściwego stosunku do świata i ludzi oraz wprowadzenie w świat kultury dzięki umiejętności korzystania ze zbiorów biblioteki. Praca pedagogiczna bibliotekarza polega przede wszystkim na: 1) Udostępnianiu księgozbioru. 2) Kształtowaniu zainteresowań czytelniczych ucznia oraz podnoszeniu ogólnej kultury osobistej: - kierowanie lekturą czytelnika, - zapewnienie pomocy uczniom w przygotowaniu się do konkursów, uroczystości szkolnych, - zachęcanie do lektury uczniów stroniących od książki, - praca z czytelnikiem zaawansowanym. 3) Rozwijaniu zainteresowań literaturą popularnonaukową: - wyrabianie nawyku samodzielnego korzystania z księgozbioru podręcznego, - wyszukiwanie książek na określony temat. 4) Inspirowaniu czytelnictwa w szkole: - informowanie uczniów i nauczycieli o zakupionych nowościach, - organizowanie wystawek, - przeprowadzanie konkursów, - redagowanie okolicznościowych gazetek, - realizacja ścieżki „ edukacja czytelnicza i medialna”. 5) Współpracy z gronem pedagogicznym: - przyjmowanie zamówień na zakup książek i czasopism, - wyszukiwanie i udostępnianie nauczycielom i uczniom materiałów do przeprowadzenia lekcji; apeli; konkursów i innych imprez na terenie szkoły, 1

- informowanie o ofertach wydawniczych. Troskę o pozyskanie przyjaciół książek i biblioteki najlepiej rozpocząć od najmłodszych lat, ponieważ najmłodsze dzieci są szczególnie otwarte na uroki obcowania z książką. Aby przybliżyć dziecku książkę, zachęcić do jej przeczytania, zainteresować uczniów czytaniem, bibliotekarz musi stosować wszelkiego rodzaju formy oddziaływania, pozyskiwania i angażowania młodych czytelników. Autorzy podręczników dotyczących bibliotekarstwa proponują różne kryteria klasyfikacji form pracy z czytelnikiem. Ze względu na aktywność uczestników Joanna Papuzińska (1) wyróżnia: - formy audytoryjne, w których aktywny jest głównie bibliotekarz bądź współpracująca z nim grupa uczniów, a uczestnicy są odbiorcami tych form (np. głośne czytanie, opowiadanie, film, małe formy teatralne); - formy aktywizujące, skłaniające uczestników do aktywnego udziału w nich (np. lekcje biblioteczne, dyskusje, konkursy); - formy informacyjno-usługowe (udostępnianie zbiorów, udzielanie informacji). Ze względu na miejsce pracy można wyróżnić formy realizowane: - w wypożyczalni: wypożyczanie książek, poradnictwo, udzielanie informacji, rozmowy z czytelnikiem; - w czytelni: udostępnianie zbiorów na miejscu, grupowe formy zajęć; - w centrum audiowizualnym: indywidualne i grupowe udostępnianie zbiorów audiowizualnych; - poza biblioteką: apele biblioteczne, pogadanki na godzinach wychowawczych; - poza szkołą: wycieczki do biblioteki innych instytucji związanych z książką. Biorąc pod uwagę organizację procesu dydaktyczno- wychowawczego, mamy do czynienia z pracą szkolną, klasowo-lekcyjną (lekcje biblioteczne) i pozalekcyjną (różne formy rozwijania czytelnictwa, konkursy, dyskusje, żywe gazetki) oraz z pracą pozaszkolną (wycieczki).

1.

Papuzińska J.: Formy pracy z książką . W: Literatura dla dzieci i młodzieży w procesie wychowania. Pod red. A. Przecławskiej. Warszawa 1978 s. 245-260

2

Ze względu na zadania i treść pracy można wyróżnić: - udostępnianie zbiorów, - poradnictwo w wyborach czytelniczych, - rozmowy na temat przeczytanych książek i na inne tematy, - działalność informacyjną, - edukację czytelniczą, - pomoc nauczycielom, organizacjom młodzieżowym i kołom zainteresowań w ich pracy z książką, czasopismami i innymi dokumentami, - praca z kołem przyjaciół biblioteki, - różne inne formy rozwijania kultury czytelniczej uczniów (praca grupowa i zbiorowa). Gdy weźmiemy pod uwagę środki ekspresji i specyfikę organizacji pracy, wyróżniamy: - formy wizualne, - formy z użyciem środków audiowizualnych, - formy żywego słowa, - małe formy teatralne, - konkursy czytelnicze, - formy rozrywkowe, gry i zabawy, - formy synkretyczne (imprezy czytelnicze , drama). Ze względu na sytuację odbioru za Jackiem Wojciechowskim (2) wyróżniamy: - formy indywidualne (udostępnianie zbiorów, poradnictwo, udzielanie informacji), - formy zespołowe, do których zaliczymy lekcje biblioteczne, dyskusje, pogadanki, gry dramowe, - formy zbiorowe: odczyty, poranki literackie, filmy, apele, - formy quasi-zbiorowe to np. różne formy propagandy wizualnej książki i biblioteki, audycje radiowe. Powyższe sposoby postępowania czy formy pracy z czytelnikiem różnią się od siebie prawidłowościami przebiegu, charakterem, skutecznością oraz regułami stosowalności. Jedne mogą być w określonych warunkach bardzo efektywne, a w innych zaś niekoniecznie. Dlatego należy pamiętać, że nie istnieją żadne formy optymalne o charakterze uniwersalnym.

2.

Wojciechowski J. : Podstawy pracy z czytelnikiem. Warszawa 1999 (s.113 –117 : Formy pracy z czytelnikiem. Podział form i zasady realizacji).

3

Praca z czytelnikiem w bibliotece. Ze wszystkich zadań jakie stawia przed nami biblioteka szkolna jednym z najważniejszych jest właściwe zorganizowanie i prowadzenie pracy pedagogicznej. Wszelkie działania o charakterze organizacyjnym są wykonywane po to, aby stworzyć prawidłowe warunki dla dobra pracy bibliotekarza z czytelnikiem. Wraz ze zmianą formy działania współczesnej szkoły, której podstawową zasadą staje się podmiotowe traktowanie ucznia wzrasta rola prowadzonej przez nas pracy pedagogicznej. Prowadzona przez nas w bibliotece praca pedagogiczna przynosi korzyści w postaci dobrego poznania czytelników, ich potrzeb i zamiłowań, ożywienia biblioteki, wzbudzenia w uczniach, a także wśród naszych kolegów nauczycieli, pozytywnego do niej nastawienia i ukazania biblioteki jako miejsca, gdzie stale coś się dzieje. W naszej pracy dyplomowej pragniemy podzielić się swoim doświadczeniem zdobytym w czasie praktyki pedagogicznej nauczyciela bibliotekarza i zaprezentować takie przykłady form pracy z czytelnikiem, które, okazały się skutecznym sposobem na rozbudzenie czytelnictwa w szkole. PASOWANIE W nieustanny sposób podejmujemy starania o pozyskiwanie nowych czytelników. Najbardziej wdzięczną grupę stanowią dzieci najmłodsze, 69 – latki i to w ich kierunku robimy pierwszy ważny krok mający na celu zaciekawienie książką, zachęcanie do jej przeczytania i czerpania przyjemności w czytaniu. Niezwykle ważnym wydarzeniem dla uczniów klas I jest organizowane każdego roku uroczyste pasowanie na czytelnika. Specjalnie przygotowane honorowe miejsca dla pierwszoklasistów, zaproszeni goście (dyrekcja szkoły, nauczyciele, rodzice, koledzy), piękna dekoracja, miła atmosfera pozwalają im czuć się wyjątkowo. Grupa teatralna zawsze przygotowuje przedstawienie, w którym uczniowie wcielają się w różne postacie z książek i w trakcie występu przepytują kandydatów na nowych czytelników. Scenariusze przedstawień opracowują bibliotekarze. Scenariusz inscenizacji pt. Zaproszenie do bajki - aneks ( załącznik nr 1). Po zdaniu takiego egzaminu odbywa się pasowanie na rycerzy książki, a rolę miecza w trakcie pasowania mogą pełnić różne przedmioty: pawie pióro, kolorowy ołówek wykonany z drewna, zakładka do książki. Po pasowaniu dzieci otrzymują dyplomy świadczące o tym, że są już pełnoprawnymi czytelnikami biblioteki szkolnej. Następnie nowi czytelnicy zapraszani są do biblioteki, gdzie mają możliwość dokładnego jej obejrzenia, dowiadują się o zasadach wypożyczania książek, 4

o konieczności dbania o nie i wypożyczają pierwszą książkę. Dzieci zaszczycone i zadowolone z zaistniałego faktu stają się częstymi gośćmi w bibliotece. BAL Najmłodsi czytelnicy mają swoje ulubione książki, które wypożyczają i czytają nawet kilka razy. Ta sytuacja była inspiracją do organizowania na zabawach noworocznych balu przebierańców, podczas którego dzieci przebierają się za swoich ulubionych bohaterów książkowych. Regulamin konkursu, karta zgłoszenia, zdjęcia z takiego balu - aneks ( załącznik nr 2). Konkurs cieszy się ogromnym powodzeniem nie tylko wśród najmłodszych, do których jest skierowany, ale również chętni do udziału w nim są uczniowie z klas IV a nawet V. Przebierańcy wyglądają prześlicznie, do czego w dużym stopniu przyczyniają się wychowawcy klas i oczywiście rodzice, którzy niejednokrotnie szyją stroje u krawca specjalnie na tą okazję. Przebrania oceniają nauczyciele, rodzice, dzieci. Wybierają ich zdaniem trzy najciekawsze postacie, zapisują na kartkach i wrzucają je do skrzynki. Bibliotekarz z pomocą aktywu bibliotecznego przelicza głosy, a następnie podaje wyniki konkursu i wręcza nagrody, na które oczekują z niecierpliwością jego uczestnicy. Konkursy stanowią w naszej działalności pedagogicznej bardzo popularną formę pracy zespołowej i cieszącą się dużym zainteresowaniem ze strony uczniów. KONKURS BOŻONARODZENIOWY Tradycyjny i oczekiwany przez dzieci jest coroczny konkurs bożonarodzeniowy organizowany w szkole na przełomie listopada i grudnia, spełniający wiele zamierzonych przez nas celów, takich jak: przybliżenie tradycji Świąt Bożego Narodzenia, stwarzanie przedświątecznej atmosfery i zbliżenie dzieci do biblioteki. Zadaniem uczestników konkursu jest wykonanie stroika bożonarodzeniowego, kartki świątecznej i ozdoby choinkowej. Dzieci bardzo chętnie przejmują inicjatywę. Prace przedstawiane komisji są piękne, wymagające ogromnego zaangażowania, wytrwałości i dużego wkładu własnej pracy autorów. Za udział w konkursie wszyscy otrzymują nagrody sponsorowane przez dyrekcję szkoły. Zwycięzcy konkursu dodatkowo zostają wyróżnieni na okolicznościowym apelu przed całą społecznością szkolną co podnosi rangę pochwały jako formy nagrody za wykonaną pracę. Następnie organizujemy kiermasz najpiękniejszych prac a uzyskane dochody przeznaczane są na cele misyjne. Regulamin konkursu bożonarodzeniowego - aneks ( załącznik nr 3).

5

Konkurs przynosi wiele satysfakcji dzieciom w różnym wieku. Podczas trwania konkursu jego uczestnicy zaglądają do czasopism i książek, aby stworzyć własną, jak najciekawszą pracę zdobioną charakterystycznymi motywami świątecznymi. Popularyzując książki i ich autorów dbamy, aby były one przeznaczone dla konkretnego odbiorcy i stanowiły odpowiedni nośnik wiedzy na dany temat. Konkursy czytelnicze należą do najbardziej atrakcyjnych dla czytelnika form pracy biblioteki i są najlepszą formą popularyzacji książki. KONKURS BAŚNIE ANDERSENA Dużą poczytność wśród dzieci mają utwory baśniowe, bajki, legendy. Aby rozwinąć zainteresowanie tym fantastycznym światem i pobudzić naturalną ciekawość dzieci opracowałyśmy propozycję konkursu dla miłośników baśni Andersena, którego celem jest popularyzacja jego twórczości. Regulamin i scenariusz konkursu – aneks (załącznik nr 4). KONKURS NASZE LEKTURY Z wielką aprobatą spotykają się również międzyszkolne konkursy czytelnicze, które angażują do udziału wyłonionych zazwyczaj w etapach szkolnych przedstawicieli reprezentujących różne szkoły. Oto przykład opracowanego przez nas międzyszkolnego konkursu dla klas III pt. Nasze lektury. Regulamin konkursu, zadania dla uczestników - aneks ( załącznik nr 5 ). Konkursy skutecznie mobilizują uczniów do zdobywania i pogłębiania wiedzy. Udział w konkursach rozwija szybką orientację i umiejętność formułowania sądów i ocen, budzi wśród uczestników szlachetną rywalizację w zakresie znajomości książek, kieruje do lektury wartościowej i skłania czytelnika do bezpośredniego sięgania po książkę. INSCENIZACJA ALE SZOPKA Niesłabnącym zainteresowaniem cieszą się inscenizacje, a biorą w nich udział uczniowie, którzy wcale nie należą do „gwiazd” szkolnych. Zajęcia teatralne to forma spokrewniona z zabawą, gdzie dziecko dobrowolnie wciela się w role naśladownicze lub twórcze. Zabawy w teatr mają na celu wydobycie z uczestników tych możliwości, których odkrycie i wykorzystanie czyni ich otwartymi, bardziej aktywnymi i twórczymi zarówno we własnych działaniach jak i odbiorze twórczości innych. Przykładem takiego zabawnego widowiska, gdzie dzieci popisują się

6

swoimi aktorskimi umiejętnościami jest zamieszczony w aneksie scenariusz pt. Ale szopka ( załącznik nr 6). Uczniowi chętnie zgłaszają się do uczestnictwa we wszystkich inscenizacjach. WYSTAWA Wśród poglądowych form pracy z czytelnikiem ważne miejsce zajmują wystawy. 25- lecie pontyfikatu Ojca Świętego Jana Pawła II było okazją do zorganizowania w szkole wystawy okolicznościowej pod tytułem „ ŚWIADEK NADZIEI 25 – LAT NA STOLICY PIOTROWEJ”. Na wystawę składały się rozmaite eksponaty: książki, albumy, zdjęcia, ilustracje, znaczki, monety, mapy. Niektóre eksponaty wymagały podpisów, opisów pisemnych, objaśnień a z tym uczniowie bardzo dobrze sobie poradzili wykazując się umiejętnością wyszukiwania informacji i pracy z komputerem. Wystawa została wzbogacona pracami plastycznymi pt. Ojciec Święty w oczach dziecka. Niespodzianką, która ożywiła oglądanie wystawy był film z kasety video pt. Jan Paweł II – pielgrzymki do Ojczyzny. Wystawę poprzedził krótki montaż słowno-muzyczny przygotowany przez uczniów z klasy VI. Jak to zrobiliśmy zobacz: Montaż słowno-muzyczny, scenariusz wystawy, zdjęcia z wystawy – aneks (załącznik nr 7 ). Celem wystawy było przybliżenie uczniom sylwetki Ojca Świętego, kształtowanie umiejętności dokonywania wyboru, gromadzenia i selekcjonowania zgromadzonych materiałów co wpłynęło na zwiększenie zainteresowania biblioteką i wzrost liczby czytelników. Wystawa cieszyła się ogromnym powodzeniem a zgromadzone materiały wykorzystywali nauczyciele na języku polskim, historii, religii. LEKCJE BIBLIOTECZNE Szeroko stosowaną formą pracy w bibliotece są lekcje biblioteczne, w trakcie których realizujemy program edukacji czytelniczej i medialnej. Lekcje biblioteczne przybliżają wiedzę o książce i bibliotece, a od bibliotekarza wymagają opracowania konspektów. W celu urozmaicenia i podniesienia atrakcyjności lekcji można zastosować gry i zabawy dydaktyczne. Konspekt lekcji - aneks (załącznik nr 8). Ważne są lekcje prowadzone na początku roku szkolnego przypominające o istnieniu biblioteki po okresie wakacji. Podczas nieobecności nauczycieli w trakcie zastępstw, przypominamy uczniom o terminach zwrotów książek, prezentujemy nowości zakupione do biblioteki.

7

WYCIECZKA Cenną inicjatywą, zarazem innym rodzajem rozrywki organizowaną we współpracy z nauczycielami przyrody są wycieczki. Celem wycieczki jest wychowanie dzieci w duchu poszanowania przyrody. Nie zapominając o funkcji biblioteki na takiej wycieczce wykorzystujemy literaturę z dziedziny przyrody, geografii, atlasy, mapy, klucze do oznaczania roślin i zwierząt. Takie wspólne wyjazdy uczą uprawiania turystyki, kontaktu z przyrodą, a także służą integracji środowiska czytelniczego. Z doświadczenia wiemy, że dzieci chętnie i licznie uczestniczą w wycieczkach więc zamierzone cele łatwo będzie zrealizować. Przy ich planowaniu pamiętajmy o procedurach organizowania i prowadzenia wycieczki.

Bibliografia 8

1. Andrzejewska J.: Bibliotekarstwo w szkole. Teoria i praktyka. T.2. Warszawa 1996 2. Brosz K.: Formy pracy z czytelnikiem w nowoczesnej szkole. W: Biblioteka w szkole. 1994 nr 2 s. 13 3. Fudala A.: Formy pracy z czytelnikiem- sposobem na rozbudzenie czytelnictwa w szkole. W: Poradnik bibliotekarza. 1997 nr 6 s. 15-18 4. Papuzińska J.: Formy pracy z książką. W: Literatura dla dzieci i młodzieży w procesie wychowania. Pod red. A. Przecławskiej. Warszawa 1978 s. 245-260 5. Romantowicz A.: Antologia zagadek. Krajowa Agencja Wydawnicza Białystok 1993

6. Wojciechowski J.: Podstawy pracy z czytelnikiem. Warszawa 1999 s.113-117 7. Wolffgram E.: Wybrane formy pracy z młodym czytelnikiem. W: Bibliotekarz. 1996 nr 4 s. 27-29

9

ANEKS

10

Załącznik 1 ZAPROSZENIE DO BAJKI Scenariusz inscenizacji przygotowanej z okazji przyjęcia uczniów klas I w poczet czytelników biblioteki szkolnej. ALLADYN /na scenie Krasnale i Alladyn budzą się ze snu/ Spałem całe lata w baśniach Północy, lecz któregoś dnia ktoś dotknął mojej twarzy, spojrzał w moje oczy... i znów bajka z książeczki żywa i prawdziwa. /ze zdziwieniem zauważa dzieci/ Patrzcie, dzieci przyszły. Chcą razem z nami przeżywać przygody, śmiać się i płakać z nami. KRASNOLUDEK I E, to pewnie jakaś pomyłka. Dzieci teraz nie lubią czytać bajek. KRASNOLUDEK II Nie wierzę ci. KRASNOLUDEK I To spytajmy dzieci. KRASNOLUDEK II Chętnie to uczynię. /zwraca się do dzieci/ Dzieci, czy przyszłyście spotkać się z nami. /dzieci odpowiadają/ ALLADYN W takim razie musicie się przedstawić. KRASNOLUDEK I Koniecznie, zróbmy to szybko. ALLADYN Jestem Alladyn z dalekiego kraju. Moje losy wszystkie dzieci znają, z biblioteki książki o mnie pożyczają. KRASNOLUDEK I A my jesteśmy krasnoludki, z którymi mieszka Śnieżka. Śnieżka jest najpiękniejsza na świecie, ale czy wy wiecie, że okrutna królowa zabić ją gotowa? KRASNOLUDEK II Ale nie martwcie się o nią bo często tak bywa, że choć zło jest silne, to dobro wygrywa. ALLADYN Czytając bajeczki o tym się dowiecie, więc czytajcie je zimą, czytajcie i w lecie. KRASNOLUDEK I

11

A teraz przedstawiamy wam przyjaciela naszego: to dobry człowiek, choć miał brata złego. Musicie zaraz powiedzieć pewne zaklęcie, aby skała się rozstąpiła, a wtedy on przybędzie. KRASNOLUDEK II Kto zna to zaklęcie? /dzieci zgłaszają się, krasnal wybiera jedno spośród nich/ Powiedz, jak brzmią te słowa , których tajemnica się chowa. /dziecko odpowiada „SEZAMIE OTWÓRZ SIĘ”. Otwiera się sezam wykonany z dużego pudła kartonowego i wychodzi Alibaba / ALIBABA Witajcie, kochani. Jakie to wspaniałe, że widzę znów dzieci duże i małe. Jestem Alibaba, co znalazł skarb duży, lecz samo złoto szczęścia nie wróży. Pamiętajcie proszę, że szczęście jest wtedy, kiedy ma się przyjaciół nawet podczas biedy. ALLADYN Dzięki Alibabo, za twe piękne słowa, a gdzie masz rozbójników, gdzieżeś to ich schował. ALIBABA Rozbójnicy są w książce, więc zapraszam każdego do biblioteki, do regału tego, gdzie ładnie stoją bajki i wierszyki, a także różne baśnie, które lubią smyki. Czy ty wiesz Alladynie, kto się tu wybiera? ALLADYN Któż to, powiedz! ALIBABA Jedna panna, co bucik zgubiła. Szuka jej pewien królewicz, wraz z nim dworzanie i służby siła. ALLADYN /zaniepokojony/ A gdzież to oni wszyscy pomieszczą się tutaj? /na scenę wbiega Kopciuszek bez buta/ KOPCIUSZEK Z balu biegnę zdyszana. Północ właśnie wybiła. Bucik po drodze zgubiłam Czy jestem tu mile widziana? /dzieci odpowiadają/ ALIBABA Oczywiście, zobacz, dzieci cieszą się bardzo. Jednak na mnie już czas. KOPCIUSZEK Zostań, proszę. Biegłam szybko z pałacu, gdzieś na schodach zgubiłam pantofelek. Nie widziałeś mojego pantofelka?

ALIBABA

12

Nie widziałem. Do widzenia, życzę wszystkim powodzenia. Niechaj wszyscy zapamiętają tytuł bajki „ Alibaba i czterdziestu rozbójników”. ALLADYN /zwraca się do dzieci/ Może wy znajdziecie pantofelek Kopciuszka. Poszukajcie. /dzieci odnajdują pantofelek, który został ukryty tak, by mógł być bez trudu odnaleziony/ KPCIUSZEK O, dziękuję, na mnie pora, siostry z balu powracają. /Kopciuszek schodzi ze sceny i siada wśród dzieci/ ALLADYN Gości dzisiaj bardzo wielu. Muszę jeszcze wam powiedzieć - w bajkach zwykle tak już bywa: dobro górą, zło przegrywa. /na scenie pojawia się dziewczynka z zapałkami/ DZIEWCZYNKA Z ZAPAŁKAMI O, nie zawsze to jest prawda. Byłam głodna i zmarznięta. Nikt mi nie dał kromki chleba i odeszłam z bajki w święta. ALLADYN Smutna twoja jest historia. Dzieci wkrótce ją poznają, o dziewczynce z zapałkami książkę przeczytają. DZIEWCZYNKA Z ZAPAŁKAMI Pan Andersen w mojej bajce uczy was, jak z ludźmi żyć, że nie wolno skąpym, samolubnym być. /dziewczynka siada wśród dzieci/ ALLADYN Tak, to prawda. Pamiętajcie o dziewczynce z zapałkami. KRASNOLUDEK I O, idzie nasz przyjaciel, już słychać beczenie. /na scenę wchodzi Koziołek Matołek z workiem na plecach/ KOZIOŁEK MATOŁEK Meee, meee. Cóż to, tylu tu ludzi naraz się zebrało? KOZIOŁEK MATOŁEK Witaj, kochany Koziołku Matołku. Czy niesiesz prezenty dla dzieci w tym worku? KOZIOŁEK MATOŁEK Nie wiem, dobrze ja dzisiaj trafiłem, szukam wciąż Pacanowa, lecz drogę zgubiłem. Mam za to w tym worku plik karteczek cały, które mam dać dzieciom, jeśli będą chciały. ALLADYN Pokaż nam te karteczki, my zaraz powiemy, czy dobrze trafiłeś, czy te kartki chcemy.

13

/Koziołek Matołek wyjmuje z worka kartki i podaje krasnoludkom. Krasnoludki je przeglądają/ KRASNOLUDEK I Koziołku Matołku, dużo masz tu listów, dla naszych kochanych pierwszoklasistów. KRASNOLUDEK II Dlatego prosimy, przeczytaj, dla kogo niosłeś te listy taką długą drogą. KOZIOŁEK MATOŁEK Dla pierwszaków mam dzisiaj zakładki małe. Zostaliście przyjęci do grupy wspaniałejczytelników naszej biblioteki szkolnej. Przyjdźcie więc wypożyczyć książki o treści dowolnej. ALLADYN Zakładki niech biorą uczniowie, a co dalej, wróżka wam powie. /krasnoludki rozdają pierwszoklasistom zakładki, w tym czasie pojawia się wróżka/ WRÓŻKA Zapraszam was dzieci w krainę baśni, bajki i bajeczki. W bibliotece na półce macie dla siebie książeczki. Kolorowe, ładne, i nowe, i stare, wszystkie do czytania gotowe od zaraz. ALLADYN Spotkanie z książkami to wielka przygoda. Ale, pamiętajcie, że bohaterowie bajek nie lubią dzieci z brudnymi rękami. WRÓŻKA Teraz nauczę was krótkiego wierszyka. Powtarzajcie za mną: Nie rysować po okładkach, Czy lato, czy zima, Dwa tygodnie każdą książkę W domu można trzymać. /dzieci powtarzają tekst za Wróżką/ ALLADYN Bardzo ładnie. Jeszcze słówko: w bibliotece zawsze trzeba się głośno przedstawić. /Alladyn schodzi ze sceny do dzieci i pyta wybrane z nich o imię, nazwisko, klasę i numer w dzienniku. Następnie wchodzi na scenę./ WRÓŻKA Alladynie, czas się żegnać. Godzina tajemnicy bajek mija. / na scenie pojawia się Czerwony Kapturek/ Wszystkim pięknie dziękujemy za to przedstawienie i zabieram klasy pierwsze do biblioteki, aby im pokazać, jak pożyczać książki, by w książkach nie mazać, niech się dziś dowiedzą, gdzie regał z bajkami, gdzie gazety dla dzieci, a gdzie siedzi pan z panem. /Czerwony Kapturek, pierwszoklasiści i bibliotekarz idą razem do biblioteki/

14

Załącznik 2

BAL PRZEBIERAŃCÓW-REGULAMIN KONKURSU

Jeżeli masz swojego ulubionego bohatera książkowego, przebierz się i weź udział w konkursie przebierańców, który odbędzie się w styczniu na zabawie noworocznej.

1. W konkursie mogą uczestniczyć dzieci z klas I-III. 2. Przyjdź do biblioteki i wypełnij kartę zgłoszenia, która jest warunkiem udziału w konkursie.

BAL PRZEBIERAŃCÓW

KARTA ZGŁOSZENIA Imię i nazwisko ........................................................................... kl. ................ Przedstawiana postać .................................................................. Tytuł książki ...............................................................................

3. Wykonaj strój i przygotuj krótką prezentację wybranej postaci. 4. Termin zgłoszenia do konkursu upływa dnia ......................... 5. Dla wszystkich uczestników konkursu przewidziane są nagrody.

15

Zdjęcia z balu

Prezentacja uczestników konkursu

Dworzanin ze świty królewskiej. I nagroda

Tancerka z pałacu sułtana II nagroda

16

Załącznik 3

REGULAMIN KONKURSU BOŻONARODZENIOWEGO Zbliżają się Święta Bożego Narodzenia. Biblioteka szkolna zaprasza wszystkich uczniów do udziału w konkursie na: - najładniejszy stroik bożonarodzeniowy, - najładniejszą kartkę świąteczną, - najładniejszą ozdobę choinkową.

1) Jeżeli zdecydujesz się na udział w konkursie, możesz wykonać tylko jedną z zaproponowanych prac. 2) Prace będą oceniane w trzech kategoriach: stroik, kartka, ozdoba i w dwóch grupach wiekowych: klasy O – III oraz klasy IV – VI. 3) Prace można wykonywać dowolną techniką. 4) Ocenie będą podlegać: pomysł, oryginalność, motywy świąteczne, estetyka pracy. 5) Przy pracy należy umieścić informację: KTO JEST AUTOREM I DO KTÓREJ KLASY UCZĘSZCZA. 6) Prace należy składać w bibliotece do .................................................... 7) W komisji zasiądą: dyrekcja szkoły, bibliotekarz, nauczyciel plastyki, ksiądz. 8) Wyniki konkursu okolicznościowym.

zostaną

ogłoszone

na

specjalnym

apelu

9) Na uczestników konkursu czekają NAGRODY. Wszystkie prace konkursowe wezmą udział w kiermaszu świątecznym, który odbędzie się w dniu.......................................... Pieniądze uzyskane z kiermaszu zostaną przeznaczone na cele misyjne.

17

Załącznik 4 „CZY ZNASZ BAŚNIE H.CH. ANDERSENA” – SCENARIUSZ KONKURSU Regulamin: 1. Konkurs przeznaczony jest dla uczniów klas III-IV. 2. Konkurs składa się z dwóch etapów: a). pisemny, b). ustny. 3. Komisja konkursowa w składzie: bibliotekarz, nauczyciel j. polskiego, będzie oceniać znajomość baśni przez uczestników konkursu. 4. Po podsumowaniu wyników części pisemnej, uczestnicy przystępują do etapu ustnego. 5. Termin składania zgłoszeń upływa ................. . Miejsce zgłoszenia ...................... 6. Laureaci konkursu otrzymują nagrody książkowe. 7. Wymagana znajomość książki pt. Baśnie H. CH. Andersena; tł.Stefania Beylin i Stanisław Sawicki. Warszawa: Nasza Księgarnia 1998 CELE KONKURSU: -

popularyzowanie wśród dzieci sylwetki H. Ch. Andersena, zaznajomienie z baśniami Andersena, kształtowanie umiejętności przekazywania przez dzieci zapamiętanych faktów, zachęcanie dzieci do czytania książek.

Konkurs przeprowadzamy w sali udekorowanej pracami plastycznymi przedstawiającymi wydarzenia z baśni. PRZEBIEG: Przywitanie uczestników konkursu i krótka informacja o jego przebiegu.

ETAP I Uczestnicy odpowiadają pisemnie na pytania. Za każdą prawidłową odpowiedź zawodnik otrzymuje dwa punkty. Odczytaj ukryte hasło.

Hasło: Baśnie Andersena.

18

1. Odpowiedz na podane pytania: a) Podaj tytuł baśni, z której pochodzą słowa tej piosenki: „ Ach kochany Augustynie, wszystko minie, minie, minie” ....„Świniopas”.... b) Z której baśni pochodzi ten fragment: „ A stare łabędzie pochyliły przed nim głowy. Wtedy ptak poczuł się zmieszany z radości...” ... „Brzydkie kaczątko”.... c) Kto i kiedy usłyszał słowa: „ Naprzód, naprzód w bój żołnierzu.” ... Ołowiany żołnierzyk, gdy płynął papierową łódką.... d) Podaj tytuł baśni, z której pochodzi fragment: „ Było bardzo zimno., śnieg padał i zaczynało się już ściemniać, był to ostatni dzień w roku, wigilia Nowego Roku” ... „Dziewczynka z zapałkami”... e) Jaka baśń kończy się w ten sposób: „Bądź zdrowa, bądź zdrowa!” – zawołała jaskółka i odleciała z ciepłych krajów w daleką drogę do Danii. ... „Calineczka”... f) Kto i w jakiej baśni mówi: „ ( ...) Nie wiadomo, co tam było w łóżku. Musiałem leżeć na czymś twardym, bo mam całe ciało brązowe i niebieskie od sińców”. ... Księżniczka, w baśni „Księżniczka na ziarnku grochu”... g) O kim ( i w jakiej baśni ) mowa? „ (...) nadjechały jakieś wielkie sanie; były pomalowane całe na biało, a w środku siedział ktoś otulony w białe futro (...)” ... O królowej śniegu w baśni „Królowa śniegu”... . h) Kto i w jakiej baśni został tak przedstawiony ? „ (...) śpiewał tak pięknie, że nawet biedny rybak, który ma przecież tyle innej roboty, kładł się i słuchał jego śpiewu”. ... Słowik, w baśni pt. „ Słowik”... i) Kto to powiedział i w jakiej baśni? „ Nie widzę. To straszne! Czyżbym był głupi?” ... Cesarz w baśni pt. „Nowe szaty cesarza”...

j) O kim mowa? „ Lećcie sobie w świat i sami się o siebie troszczcie (...) .Zamieńcie się w ptaki i utraćcie mowę”.

19

...O królewiczach z baśni „ Dzikie łabędzie”... ETAP II Zawodnicy losują po dwa pytania i odpowiadają na nie. Za każdą prawidłową odpowiedź dostają punkt. 1. 2. 3. 4.

W kogo zmieniło się brzydkie kaczątko? Komu uratowała Calineczka życie będąc w mysiej norze? Podaj tytuł baśni, w której występuje chłopiec imieniem Kay? W której baśni i w jaki sposób książe i królowa przekonali się o tym, że dziewczynka jest prawdziwą księżniczką? 5. Opowiedz w jaki sposób Kay dostał się do pałacu Królowej Śniegu? 6. W kim zakochał się ołowiany żołnierzyk/ 7. Z jakiego materiału zostały uszyte szaty cesarza? 8. Kto i kogo zmienił w dzikie łabędzie? 9. Co zrobił świniopas dla księżniczki? 10. W jaki sposób ołowiany żołnierzyk powrócił do domu? 11. Co się stałao z dziewczynką sprzedającą zapałki? 12. Jak miała na imię przyjaciółka Kaya? 13. W jakim kraju mieszkał słowik? 14. Opowiedz, gdzie syn kupca podróżował latającym kufrem? 15. Skąd wzięła się Calineczka? 16. Na co wydawał wszystkie pieniądze cesarz w baśni „Nowe szaty cesarza”? 17. Dlaczego Calineczka nie chciała kreta za mężą? 18. Z czego zrobiony był zamek, w którym mieszkała tancerka? 19. Kto zmienił się w świniopasa? 20. W jaki sposób Gerda odczarowała Kaya?

ODPOWIEDZI: 1. W łabędzia. 2. Jaskółce. 3. „ Królowa Śniegu”. 4. Baśń pt. „Księżniczka na ziarnku grochu” ; po nieprzespanej nocy księżniczki na stosie poduszek, pod którymi położono ziarnko grochu. 5. Królowa śniegu zabrała go swoimi saniami. 6. W tancerce. 7. Z „niewidzialnej” tkaniny. 8. Zła królowa zamieniła królewiczów. 9. Garnuszek z dzwoneczkami, grzechotkę, która grała walce, polki, oberki. 10. Połknęła go ryba, którą kupiła na targu służąca. 11. Zmarła, zabrała ją do nieba babcia. 12. Gerda. 13. W Chinach. 14. Do Turcji, gdzie miał się ożenić z córką królewską. 15. Czarownica dała kobiecie ziarno jęczmienia, z którego wyrósł kwiat tulipana. w nim mieszkała Calineczka. 16. Na szaty. 17. W wigilię Nowego Roku. 18. Z papieru.

20

19. Ubogi książę. 20. Gerda zapłakała, a jej łzy roztopiły kawałki lodu w sercu Kaya. W przypadku dogrywki zawodnicy kojarzą otrzymany rekwizyt z baśnią i podają jej tytuł. 1. Łabędź – maskotka 2. Kwiat stokrotki 3. Kaczątko- maskotka 4. Lusterko 5. Igła i nici 6. Kwiat róży 7. Papierowa łódka 8. Doniczka z kwiatkiem 9.Nasiona grochu 10. Pudełko zapałek

„Dzikie łabędzie” „Stokrotka” „Brzydkie kaczątko” „Królowa śniegu” „Nowe szaty cesarza” „Świniopas” „Dzielny ołowiany żołnierzyk” „Calineczka” „Księżniczka na ziarnku grochu” „Dziewczynka z zapałkami”

PODSUMOWANIE KONKURSU Podanie wyników i nagrodzenie uczestników.

21

Załącznik 5 NASZE LEKTURY. SCENARIUSZ MIĘDZYSZKOLNEGO KONKURSU CZYTELNICZEGO KLAS III

Regulamin: Etap szkolny przeprowadzają szkolne komisje konkursowe, które kwalifikują reprezentantów swoich szkół (3 osobowe grupy uczniów) do międzyszkolnego konkursu czytelniczego. Szkolny opiekun konkursu zobowiązany jest zgłosić uczestników w ................................ w terminie ..................... 1. Wymogi konkursowe: Uczniów obowiązuje znajomość lektur - Januszewska H. „Kopciuszek” - Centkiewiczowie H. i Cz. „Zaczarowana zagroda” - Porazińska J. „Szewczyk Dratewka” - Andersen H. Ch. „Baśnie“ - Kownacka N. „Kajtkowe przygody“ - Pisarski R. „O psie, który jeździł koleją” - Centkiewicz Cz. „Anaruk, chłopiec z Grenlandii” - Lindgren A. „Dzieci z Bullerbyn” 2. Skład komisji : -

dyrektor szkoły, dwóch nauczycieli nauczania zintegrowanego, dwóch nauczycieli z innych szkół wytypowanych drogą losowania.

3. O terminie konkursu międzyszkolnego opiekunowie szkolni zostaną powiadomieni. 4. Dla uczestników konkursu przewidziane są atrakcyjne nagrody.

Międzyszkolny Konkurs Czytelniczy klas III Cele konkursu: - rozbudzenie zainteresowań czytelniczych, - sprawdzenie stopnia znajomości lektur, - pobudzenie wyobraźni i fantazji uczniów, - rozwijanie umiejętności jasnego i precyzyjnego wypowiadania się, - rozwijanie kompetencji społecznych (współpraca w grupie). Czas trwania: około 100 minut.

22

Materiały i pomoce: -

krzyżówki, pytania do losowania – „Pytający kapelusz”, diagram literowy, domino, historyjka obrazkowa do Calineczki, mapa Włoch, rysunki, tabele, sylabowa dobieranka, flamastry, kredki.

Przebieg konkursu Powitanie uczestników i ich opiekunów. Program artystyczny w wykonaniu zespołu tanecznego. Podanie zasad i reguł konkursu. 2. 3. 4. 5. 6.

Uczestnicy pracują w 3 osobowych zespołach. Wybierają lidera, który udziela odpowiedzi. Liczy się pierwsza odpowiedź. Za prawidłowe odpowiedzi grupa otrzymuje punkty. O zwycięstwie decyduje największa liczba punktów.

I „Krzyżówka 1” (zadanie 1) 1. Zakochał się w Kopciuszku. - Książe 2. Bohaterka utworu, która zgubiła swój pantofelek. - Kopciuszek 3. Zgubił się podczas ucieczki. - Pantofelek 4. Pomogła Kopciuszkowi spełnić jej marzenia. - Wróżka 5. Zła pani domu. - Macocha 6. Wyzyskiwały Kopciuszka. - Siostry 7. Kopciuszek zajechał nią pod pałac. - Kareta 8. Poznała na nim Księcia. - Bal Hasło: SIEROTKA Maksymalna liczba punktów: 8

II „Wydarzenia z Kopciuszka” (zadanie 2) Ponumeruj obrazki zgodnie z kolejnością wydarzeń. Maksymalna liczba punktów: 3 III „ Domino” ( zadanie 3) Ułóż domino łącząc autora i tytuł książki z ilustracją. Maksymalna liczba punktów: 7 IV „Opis pingwina” (zadanie 4) Pokoloruj prostokąty zawierające informacje o pingwinach. Maksymalna liczba punktów: 6

23

V „Przygody Calineczki” (zadanie 5) Ułóż obrazki zgodnie z przebiegiem wydarzeń w lekturze. Maksymalna liczba punktów: 3 VI „Kto to jest?” (zadanie 6) Wpisz imiona dzieci: 1. Lasse 2. Bosse 3. Lisa 4. Olle 5. Britta 6. Anna Maksymalna liczba punktów: 6 VII „Krzyżówka 2” (zadanie 7 ) Rozwiąż krzyżówkę i podaj hasło. 1. Słynne powiedzonko dziadziunia? - Ho, ho, tak, tak 2. Jak nazywała się kura Bossego? - Albertyna 3. Co w Bullerbyn topi się w noc sylwestrową? - Ołów 4. W jakiej wiosce była szkoła, do której chodziły dzieci z Bullerbyn? - Wielka Wieś 5. Jak Lisa nazwała swoje jagniątko? - Pontus 6. Jaki prezent dostała Lisa na swoje urodziny? - Pokój 7. Cukierki, którymi częstował dziadziuś dzieci ? - Ślazowe 8. Co przed ucieczką z domu Anna włożyła do łóżka, aby nie zasnąć? - Jałowiec Maksymalna liczba punktów: 8 VIII „Kto, gdzie mieszka?” ( zadanie 8) Doprowadź dzieci do zagrody, w której mieszkały. Zagroda Południowa: Olle. Zagroda Środkowa: Lisa, Bosse. Zagroda Północna: Anna, Britta. Maksymalna liczba punktów: 6 IX „Diagram z bohaterami” ( zadanie 9 ) Odszukaj imiona bohaterów z lektury „Kajtkowe przygody” / w diagramie ukryte są pionowo, poziomo i skośnie / 1. WAWRZONEK 2. KASZTAN 3. GOSPODARZ 4. CUKIEREK 5. BUKIET 6. BABULKA 7. GOSPODYNI 8. WRONISŁAWA 9. WERONIKA 10. ANTEK 11. MRUCZEK Maksymalna liczba punktów: 11

24

X „Co robiono w zagrodzie Orczyków?” (zadanie 10 ) Wymień prace gospodarskie, które wykonywano w zagrodzie Orczyków z uwzględnieniem czterech pór roku. Jesień: - kopanie ziemniaków. - zbieranie, suszenie i międlenie lnu. Zima: - przędzenie lnu, - kiszenie kapusty, - oddawanie mleka do mleczarni. Wiosna: - orka w polu, - wywóz kompostu, - sadzenie ziemniaków. Lato: - autorka nic nie pisze o pracach w lecie. Liczba punktów zależy od ilości podanych prac. XI „Podróże Lampo” ( zadanie 11 ) Zamaluj czerwonym kolorem miasta, w których był Lampo. 1. Palermo 2. Reggio 3. Neapol 4. Rzym 5. Marittima 6. Mediolan 7. Turyn Maksymalna liczba punktów: 7 XII „Uzupełnij tabelę” (zadanie 12 ) Wpisz do tabeli tytuły i autorów lektur. Maksymalna liczba punktów: 9 XIII „Ukryte postacie” ( zadanie 13) Odszukaj w zdaniach ukryte postacie z lektur. 1. DRATEWKA 2. PUCHATEK 3. LISA 4. KAJTEK 5. LAMPO 6. KAJ 7. BASIA 8. LASSE 9. ELEGANCIK 10. KAROLCIA 11. KŁAPOUCHY Maksymalna liczba punktów: 11

25

XIV „Sylabowa Dobieranka” ( zadanie 14 ) Ułóż z sylab nazwiska autorów i przyporządkuj je do podanych tytułów lektur . 1. Kownacka 2. Makuszyński 3. Pisarski 4. Michałkow 5. Andersen 6. Porazińska 7. Centkiewicz 8. Lindgren Maksymalna liczba punktów: 8 XV „Pytający kapelusz” ( zadanie 15 ) Liderzy grupy losują z kapelusza po trzy pytania i po uzgodnieniu z grupą udzielają odpowiedzi. Maksymalna liczba punktów: 3 1. Co stało się z adresem, który Basia miała na szyi? - Rozmazał się 2. Kto jest autorem książki pt. „Kajtkowe przygody”? - Maria Kownacka 3. Kto napisał „Dzieci z Bullerbyn”? - A. Lindgren 4. Jaką znasz lekturę Centkiewiczów? - Zaczarowana zagroda 5. Z jakimi zwierzętami zaprzyjaźnił się Kajtek? - Bukiet, Wronisława, Mruczek, Kasztan 6. Co oznacza słowo Bullerbyn? - Hałasowo 7. W jakim państwie rozgrywa się akcja książki „Dzieci z Bullerbyn”? - Szwecja 8. Na którym biegunie leży Grenlandia? - Północnym 9. Z czego Eskimosi gotowali zupę? - Kości, ... 10. W jakim państwie zaginął ojciec Basi? - Indie 11. Którą stację najwcześniej odwiedził pies Lampo? - Marittima 12. Jakie imiona nosiły dzieci zawiadowcy z książki pt. „O psie, który jeździł koleją”? - Adele, Gina, Roberto 13. W jakim celu przyjechał do zawiadowcy Amerykanin i jak skończyła się ta historia? - Chciał kupić psa, lecz nie udało mu się to. 14. Dlaczego zawiadowca musiał rozstać się ze swoim przyjacielem psem dokąd i do kogo go wysłał? - Naczelnik stacji kazał mu pozbyć się psa, wysłał go na Sycylię do swego krewnego. 15. Jak miał na imię ojciec Anaruka? - Tugto 16. Imię brata Amaruka? - Nukun 17. Jaki prezent wręczył Anaruk Centkiewiczowi? - Amulet zrobiony z nóżek mewy 18. Co u Eskimosów oznacza dotykanie się nosami? - Wyrażanie przyjaznych uczuć 19. W jakie zabawy bawią się eskimoskie dzieci? - Rzucanie kamieniami na odległość, granie czaszką morsa, huśtanie w skórach. 20. Kto nie pomógł Koziołkowi z lektury „Nie płacz Koziołku”? - Świnka 21. Jakie imię nosiła stacja badawcza na wschodnich brzegach Antarktydy? - Prof. Dobrowolskiego. 22. Kto uratował Calineczkę przed ślubem z kretem? - Jaskółka 23. Kto pomógł Szewczykowi Dratewce wypełnić zadania czarownicy? - Mrówki, kaczki, pszczoły.

26

24. Co stało się z czarownicą z bajki o Szewczyku Dratewce? - Zamieniła się w kruka. 25. Jakie zadanie otrzymał Kopciuszek od Macochy i kto mu pomógł je wykonać? Oddzielić mak od piasku, ptaki 26. Jak pingwiny wydostawały się z zagrody? - Wychodziły, wspinając się po sobie 27. Z jakiej przyczyny Kajtek pozostał w zagrodzie Orczyków? - Złamanie skrzydła

Podsumowanie prac w grupach, przeliczenie punktów i wyłonienie zwycięzców . Przerwa na posiłek. Obejrzenie inscenizacji utworu pt. „Kopciuszek.” w wykonaniu grupy teatralnej. Ogłoszenie wyników konkursu i wręczenie nagród. Pożegnanie.

27

Zadania dla grup Zadanie 1. Rozwiąż krzyżówkę. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Zakochał się w Kopciuszku. Bohaterka utworu, która zgubiła swój pantofelek. Zgubił się podczas ucieczki. Pomogła Kopciuszkowi spełnić jej marzenia. Zła pani domu. Wyzyskiwały Kopciuszka. Kopciuszek zajechał nią pod pałac. Poznała na nim Księcia.

1 2 3 4 5 6 7 8

Hasło: ...................................

28

Zadanie 2.

Ponumeruj obrazki zgodnie z kolejnością wydarzeń.

29

Zadanie 3.

Ułóż domino łącząc autorów i tytuły książek z ilustracjami.

30

Zadanie 4

Pokoloruj na niebiesko prostokątny, zawierające prawdziwe informacje o pingwinach.

SŁABO PŁYWAJĄ

DOSKONALE PŁYWAJĄ

NIE POWRACAJĄ DO SWOICH GNIAZD

ZAWSZE WRACAJĄ DO SWOICH GNIAZD ŻYJĄ W AFRYCE

ŻYJĄ NA ANTARKTYDZIE

UCIEKAJĄPRZED SROGĄ ZIMĄ W CIEPLEJSZE STRONY NIE ODBYWAJĄ ŻADNYCH WĘDRÓWEK SĄ RYBAMI I UMIEJĄ PŁYWAĆ

SĄ PTAKAMI, ALE NIE UMIEJĄ FRUWAĆ

SĄ MAŁO INTELIGENTE

SĄ BARDZO MĄDRE

31

Zadanie 5

Ponumeruj obrazki zgodnie z przebiegiem wydarzeń w lekturze.

32

Zadanie 6 Pod rysunkiem każdego bohatera wpisz numer. Obok numerów wpisz imiona dzieci z tej lektury.

1 ......................................................... 4 ......................................................... 2 ......................................................... 5 ......................................................... 3 ......................................................... 6 .........................................................

33

Zadanie 7 Rozwiąż krzyżówkę dotyczącą „Dzieci z Bullerbyn”.

1 2 3 4 5 6 7 8

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Słynne powiedzonko dziadziunia? Jak nazywała się kura Bossego? Co w Bullerbyn topi się w noc sylwestrową? W jakiej wiosce była szkoła, do której chodziły dzieci z Bullerbyn? Jak Lisa nazwała swoje jagniątko? Jaki prezent dostała Lisa na swoje urodziny? Cukierki, którymi częstował dziadziuś dzieci? Co przed ucieczką z domu Anna włożyła do łóżka, aby nie zasnąć?

Hasło: ...................................................

34

Zadanie 8. Połącz za pomocą strzałek imiona dzieci z zagrodą, w której mieszkały.

35

Zadanie 9.

W diagramie odszukaj 11 bohaterów lektury „Kajtkowe przygody”. Wykreśl je i wpisz w miejsce kropek pod diagramem. Imiona bohaterów mogą być ukryte w pionie, poziomie, ukośnie i na wspak.

L R S A P G J J G L U I T W

W A W R Z O N E K I N S B H

A R S E H T W L P Y L B W K

S F O M A P O T D F L U C L

L U E N E R Z O H N V K U Ł

R U T D I R P B D J N I K W

J E G Z P S H B A N M E I E

K F S F O I Ł R U B J T E K

A N K G P G D A S T U M R M

S I W C K W R N W R D L E C

Z L S E F T H B H A M N K A

T I J F C M Z H N E R Z J A

A M D E J B K Z K V C B Y S

N I K S A K N O R E W J G G

F D Y X C N W E I K R U R K

J E D U M R U C Z E K Z I I

H G O L E G L M D T M B C W

Z R A D O P S O G W Z I K Y

1. ........................................................ 2. ........................................................ 3. ........................................................ 4. ........................................................ 5. ........................................................ 6. ........................................................ 7. ........................................................ 8. ........................................................ 9. ........................................................ 10. ........................................................ 11. ........................................................

36

Zadanie 10. Wypisz prace gospodarskie, jakie wykonywano w zagrodzie Orczyków w podanych porach roku.

37

Zadanie 11. Pomaluj na czerwono miasta, w których był Lampo.

38

Zadanie 12. Napisz trzy tytuły lektur z klasy I, II, III, i podaj ich autorów.

TYTUŁ

AUTOR

KLASA I 1. 2. 3. KLASA II 1. 2. 3. KLASA III 1. 2. 3.

Zadanie 13. Odszukaj ukryte w zdaniach imiona postaci z lektur.

1. Romek narysował kwadrat, Ewka koło. 2. Uwaga bocian! Krzyknęła ropucha Tekla. 3. Koledzy w czasie wakacji lecieli samolotem. 4. Poszukaj tekturowego pudełka na strychu. 5. Zawsze się opalam popołudniu. 6. Nie dotykaj ptasich gniazd. 7. Jutro gramy mecz, trzeba siatkę rozłożyć. 8. Kowboj sprawnie posługuje się lassem. 9. Panowie eleganci kupują garnitury. 10. Zjadł Karol ciastka z kremem. 11. Mała myszka uciekła po uchyleniu drzwi.

........................................ ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... ........................................ ....................................... ...................................... .......................................

39

Zadanie 14. Ułóż z sylab, (które są w kopercie) nazwiska autorów i naklej je obok podanych tytułów.

KO MA PI MI AN PO CENT LIND

WNA KU SAR CHAŁ DER RA KIE GREN

CKA SZYŃ SKI KOW SEN ZIŃ WICZ

SKI

SKA

„Kajtkowe przygody“

„Awantura o Basię“

„O psie, który jeździł koleją”

„Anaruk chłopiec z Grenlandii”

„Szewczyk Dratewka”

„Nie płacz Koziołku”

„Dziecię Elfów”

Dzieci z Bullerbyn”

40

Zadanie 15 Odpowiedz na dwa wylosowane pytania. 1. Co stało się z adresem, który Basia miała na szyi? 2. Kto jest autorem książki pt. „Kajtkowe przygody”? 3. Kto napisał „Dzieci z Bullerbyn”? 4. Jaką znasz lekturę Centkiewiczów? 5. Z jakimi zwierzętami zaprzyjaźnił się Kajtek? 6. Co oznacza słowo Bullerbyn? 7. W jakim państwie rozgrywa się akcja książki „Dzieci z Bullerbyn”? 8. Na którym biegunie leży Grenlandia? 9. Z czego Eskimosi gotowali zupę? 10. W jakim państwie zaginął ojciec Basi? 11. Którą stację najwcześniej odwiedził pies Lampo? 12. Jakie imiona nosiły dzieci zawiadowcy z książki pt. „O psie, który jeździł koleją”? 13. W jakim celu przyjechał do zawiadowcy Amerykanin i jak skończyła się ta historia? 14. Dlaczego zawiadowca musiał rozstać się ze swoim przyjacielem psem dokąd i do kogo go wysłał? 15. Jak miał na imię ojciec Anaruka? 16. Imię brata Anaruka? 17. Jaki prezent wręczył Anaruk Centkiewiczowi? 18. Co u Eskimosów oznacza dotykanie się nosami? 19. W jakie zabawy bawią się eskimoskie dzieci? 20. Kto nie pomógł Koziołkowi z lektury „Nie płacz Koziołku”? 21. Jakie imię nosiła stacja badawcza na wschodnich brzegach Antarktydy? 22. Kto uratował Calineczkę przed ślubem z kretem? 23. Kto pomógł Szewczykowi Dratewce wypełnić zadania czarownicy? 24. Co stało się z czarownicą z bajki o Szewczyku Dratewce? 25. Jakie zadanie otrzymał Kopciuszek od Macochy i kto mu pomógł je wykonać? 26. Jak pingwiny wydostawały się z zagrody? 27. Z jakiej przyczyny Kajtek pozostał w zagrodzie Orczyków?

41

Załącznik 6 ALE SZOPKA! Scenariusz przedstawienia na zabawę noworoczną JANEK / mówi przed kurtyną/ Mam od dawna chęci szczere, Żeby zostać reżyserem. Chodzić sobie za kurtyną – Z fajką w zębach, z ważną miną, Rozkazywać krótkim gestem... Tak, do tego zdolny jestem. /Kurtyna podnosi się, na scenie ławka, dwa krzesła. Na ławce siedzą Paweł i Tadek/ JANEK Koledzy! Co siedzicie tu jak lenie? Chcecie? Zróbmy przedstawienie! PAWEŁ Kiedy? Jakie? TADEK My? JANEK Jasełka! O Herodzie i w ogóle... TADEK W sam raz sztuka dla Pawełka. PAWEŁ Czemu nie! Ja będę królem! JANEK Dobrze! Paweł jest Herodem. Zaraz przypraw sobie brodę. / Paweł wkłada maskę z brodą/ JANEK / bierze w zęby fajeczkę, oczywiście nie zapaloną i robi ważną minę/ Doskonale! Włóż koronę! PAWEŁ /rozsiada się na wysuniętym na środek krześle/ No i co mam robić dalej? JANEK Prezentujesz się wspaniale. Zaraz wszystko wam pokażę. Wołaj straże... PAWEŁ- HEROD Halo, straże! /Wbiega dwóch chłopców w hełmach z papieru/ JANEK W pierwszym akcie na początek Zarządzisz rzeź niewiniątek. PAWEŁ- HEROD Bić maluchów? Bardzo proszę. Małych dzieci wprost nie znoszę. /mówi do straży/

42

Rozkazuję wam najostrzejdajcie w skórę mojej siostrze, także i mojemu bratu nie żałujcie tęgich batów. Bijcie mocno, bo te smyki Pokazują mi języki. / Zza sceny wychylają się maluchy i pokazują języki Herodowi/ Ja wybryki te ukrócę! JANEK / przerywa/ Ależ tego nie ma w sztuce. PAWEŁ- HEROD Nie ma w sztuce? Tere-fere! JANEK Ja tu jestem reżyserem! Zaczynamy. PAWEŁ-HEROD Kto zaczyna? TADEK / spod ławki podpowiada bardzo głośnym szeptem/ Do mnie, straże! PAWEŁ-HEROD Do mnie, straże! TADEK /podpowiada z kolei strażnikom/ Co król każe? PAWEŁ-HEROD /szybko/ Nic nie każę. Być Herodem nic nie znaczy, Gdy nie wolno bić smarkaczy. JANEK No, widzieliście nieuka? To jest teatr! To jest sztuka! Słyszysz ,Paweł? PAWEŁ-HEROD Słyszę, słyszę... O, znów przylazł mój braciszek. /Wbiega kilku małych chłopców, tańczą dookoła Heroda i śpiewają na melodię: „Miała baba koguta” MALUCH /śpiewają/ Ach, ty brzydki Herodzie! Herodzie! Herodzie! Zawiąż supeł na brodzie, na brodzie, zyg! zawiąż sznurkiem i nitką, i nitką, i nitkąbo bić małych to brzydko to brzydko, zyg! /Próbują zawiązać Herodowi supeł na brodzie. Paweł-Herod zrywa się z krzesła, maluchy uciekają/ PAWEŁ-HEROD Zbiję ich na kwaśne jabłko! JANEK Albo teatr, albo granda.

43

Gramy dalej... /woła za kulisy/ Hanka! Wanda! HANKA /za kulisami/ Już idziemy! WANDA Kto nas woła? / wchodzą Hania i Wanda/ JANEK Czy chcesz, Hanka, grać anioła? No, to wkładaj prześcieradło. / Hania owija się prześcieradło/ WANDA Ona? Takie czupiradło. Śliczny anioł! Piegowaty! HANKA A ty lepszy: zezowaty! WANDA Ty złośnico! HANKA Ty kłamczucho! WANDA Oj, złapała mnie za ucho! / Łapią się za włosy. Wbiegają dzieci przebrane za diabełki, śpiewając krakowiaka/ DIABEŁKI Koło naszej szkoły Biją się anioły Wielkie widowisko Dla calutkiej szkoły. Szczypią się i drapią, Ciągną za kudełki. Czy to są aniołki? Czy to są diabełki? / Wybiegają razem z Wandą i Hanką/ JANEK Uff, już pot mi cieknie z czoła. TADEK Trudno, będzie bez anioła. PAWEŁ-HEROD I co dalej, reżyserze? JANEK Już sam nie wiem, mówiąc szczerze, Bo to trudno jest szalenie zrobić dobre przedstawienie. PAWEŁ-HEROD A więc koniec i kropka! Nie udała się szopka. JANEK Odjeżdżamy! Do widzenia! PAWEŁ-HEROD I nie będzie przedstawienia! WSZYSCY Teraz, goście mili Koniec, czyli kropka. Wszyscy się zmęczyli

44

i... skończona szopka. Załącznik 7 SCENARIUSZ WYSTAWY BIBLIOTECZNEJ 1. ADRESACI: uczniowie, nauczyciele, rodzice. 2. CELE: - kształcący: kształtowanie wartości, postaw życiowych. - poznawczy: zapoznanie z życiem i działalnością Papieża. TEMAT: Świadek nadziei- 25 lat pontyfikatu Jana Pawła II. PROBLEMY:

- Ojciec Święty jako zwykły człowiek. - Ojciec Święty – pielgrzym świata. - Papież jakiego nie znamy. - Ojciec Święty w oczach dzieci-wystawa prac plastycznych.

3. WARUNKI TECHNICZNE: a) lokalizacja- czytelnia w bibliotece, b) czas trwania- październik, c) środki techniczne- gabloty, stojaki, tablice, telewizor, magnetowid, film, papier, pisaki, klej, komputer, d) organizacja udostępniania- w godzinach pracy biblioteki, e) przedsięwzięcia informacyjno-propagandowe : plakaty, apel.

4. DEMONSTRACJA: a) rodzaje eksponatów: książki, albumy, zdjęcia, artykuły, czasopisma, pamiątki, mapy, znaczki, film, monety, karty pocztowe, popiersie, prace plastyczne dzieci b) rozmieszczenie eksponatów: tematyczne według zagadnień (problemów).

5. UZUPEŁNIENIA: księga wpisów, kronika biblioteki 7. Bibliografia: - Ojcze nasz... . Zbiór wierszy ułożonych przez uczniów szkół im. Jana Pawła II. Radom 1999 - Życzymy, życzymy. Radio Plus Tarnów, 1999 - 1 płyta, stereo. MONTAŻ SŁOWNO-MUZYCZNY POŚWIĘCONY OJCU ŚWIĘTEMU I. Odśpiewanie hymnu szkolnego. II. Powitanie zgromadzonych uczniów. III. Program artystyczny: - piosenka pt. „Życzymy, życzymy” - recytacja wiersza pt. „Ojcu Świętemu śpiewajmy”

45

Po polskiej równinie głos niesie By odbić się echem od Tatr Powtarza ludzkie pragnienie Byś często przebywał wśród nas Ojcu Świętemu śpiewajmy W podzięce zanieśmy Mu pieśń Ojcu Świętemu oddajmy Serdeczność płynącą od serc Pielgrzymie strudzony podróżą Co niesiesz nadzieję przez świat W Ojczyźnie znajdziesz wytchnienie A my chcemy słuchać Twych rad Jak w Bogu układać swe życie Wolnością nauczyć się żyć Wśród ludzi spełniać pragnienie By dobro znalazło swój byt

-

piosenka pt. „Niech żyje nam”. wiersz pt. „Ojcze Święty”.

Z okazji Twojego święta Stajemy przed Tobą Drogi Ojcze Święty, Dziękując za miłość dawaną całemu światu Dobro, naukę, i słowo zachęty. Za to, że ponad pół wieku Służysz ludowi świata całego, Dając przykład silnego człowieka Płynący z głębi serca Twojego Niesiesz przesłanie pełne miłości, Broniąc najsłabszych i pokrzywdzonych. Umacniasz wiarę wśród ludzkości, Jesteś podporą dla zagubionych. Toteż my dzieci z polskiej szkoły Z modlitwą do Ciebie Ojcze przybywamy By Ci dziękować za Twoją posługę, By Ci powiedzieć jak bardzo Cię kochamy. -

piosenka pt. „ To jest moje miasto Wadowice”. wiersz pt. „ Dzieci Papieżowi”.

Kochany Ojcze Święty Janie Pawle II Wszyscy w Polsce doceniają dziś Twoje zasługi. Głosisz słowo Boże, nawracasz grzeszących

46

Pocieszasz też na duchu ludzi umierających. Urodziłeś się w Wadowicach, tu się wychowałeś Jako ksiądz słowo Boże ludziom przekazywałeś Jako pierwszy Polak zostałeś Papieżem I utwierdzasz ludzi zawsze w swojej wierze. Odwiedzasz różne kraje, nawracasz narody Nie oczekując przy tym żadnej nagrody. Módlmy się o łaski i zdrowie dla Ciebie Niech Cię wynagrodzi za to Pan Bór w niebie. -

piosenka pt. „ My o Tobie myślimy, nasz z Wadowic góralu” / własna kompozycja melodii do utworu / wiersz pt. „Życzenia” / napisany specjalnie na tą uroczystość/

Ojcze Święty nasz jedyny Z Wadowic góralu Szczęścia zdrowia Ci życzymy Z dalekiego kraju. Niechaj niesione przez wiatr Szybują po niebie I na błękitnym obłoku Przylecą do Ciebie. W tych życzeniach nasze serca Nasza miłość szczera I tęsknota też za Tobą Która nam doskwiera. Byś je mógł Janie Pawle Z okna otwartego Uchwycić tam w Watykanie Wprost do serca swego.

IV.

Podziękowanie za udział w montażu słowno-muzycznym i zaproszenie do oglądania wystawy.

47

Zdjęcia z wystawy.

Prace plastyczne „Ojciec Święty w oczach dziecka”

Prezentacja eksponatów.

Montaż słowno-muzyczny w wykonaniu uczniów kl. VI

48

Załącznik 8 KONSPEKT LEKCJI BIBLIOTECZNEJ DLA KLASY III I.

TEMAT: Jak zbudowana jest książka?

II.

CELE LEKCJI: a. Zapamiętywanie wiadomości: - pamięta znaczenie pojęć: okładka, blok, trzon, obwoluta, karta tytułowa, spis treści. b. Zrozumienie wiadomości: - rozumie znaczenie pojęć: okładka, blok, trzon, obwoluta, karta tytułowa, spis treści. c. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych: - uczeń nazywa elementy zewnętrznej budowy książki, - wskazuje elementy budowy książki na konkretnym przykładzie. d. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych: - wyszukuje informacje korzystając ze spisu treści.

III. IV.

METODY: pogadanka, pokaz, praca w grupach. POMOCE: książki, krzyżówka, rozsypanka, materiały biblioteczne. PRZEBIEG LEKCJI 1. 2.

Powitanie uczniów. Podział na grupy. Praca w grupach. Uczniowie rozwiązują krzyżówkę z hasłem – biblioteka. 3. Pogadanka na temat: Co to jest biblioteka? Co to jest wypożyczalnia? Co to jest czytelnia? 4. Przypomnienie regulaminu wypożyczalni i czytelni. 5. Układanie przez uczniów z rozsypanki literowej słowa: książka. Uczniowie odpowiadają na pytanie: Co znajduje się w bibliotece? 6. Zapoznanie uczniów z budową książki. Poznanie nowych pojęć: okładka, blok (trzon), obwoluta, karta tytułowa, spis treści, grafika (książki, czasopisma). 7. Przeczytanie „ życzeń książki”. 8. Utrwalenie nowych wiadomości – składanie książki z gotowych elementów. 9. Wypożyczenie książki każdemu uczniowi. 10. Pożegnanie uczniów.

49

ZAŁĄCZNIKI DO LEKCJI: Nr 1. Rozwiąż krzyżówkę i odczytaj hasło.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

1. Zapominalski słoń z wiersza Juliana Tuwima. - Trąbalski 2. Jaka to dziewczynka ma roboty wiele, a na pięknym balu gubi pantofelek? Kopciuszek 3. Kto na półkach książek ma bez liku i dba o książki oraz czytelników? Bibliotekarz 4. Mały baśniowy ludek.- Krasnoludek 5. Mieszkała z krasnoludkami. - Śnieżka 6. Zwierzę, które chodziło w butach. - Kot 7. Człowiek, który pisze książki. - Autor 8. „ ... Dratewka”. - Szewczyk 9. Dokończ podany tytuł książki: „ Akademia Pana ...”. - Kleksa 10. Mebel na książki w bibliotece. - Regał HASŁO: BIBLIOTEKA Nr 2. W kopercie znajdują się pocięte kartoniki, na których napisane są litery. Z tych liter należy ułożyć jeden wyraz związany z dzisiejszym tematem. Odpowiedź: KSIĄŻKA Nr 3. Poszczególne elementy książki: okładka, strona tytułowa, spis treści, treść.

50

Załącznik 10

FOLIOGRAM

51