Family Medicine &
Primary Care Review Quarterly
2011 July–September
Vol. 13, No. 3
Indexed in: EMBASE/Excerpta Medica Index Copernicus 6.17 pts MNiSzW 6 pts
PL isSn 1734-3402
The Polish Society of Family Medicine The Association of Friends of Family Medicine & Family Doctors
Komitet Naukowy
Prof. dr med. Dieter Adam (Monachium, Niemcy), Prof. dr med. Jiři Beneš (Praga, Czechy), Dr n. med. Luc van Berkestijn (Utrecht, Holandia), Dr hab. Jerzy Błaszczuk (Wrocław), Dr n. med. Stephan Böse-O’Reilly (Monachium, Niemcy), Dr Nilzete Liberato Bresolin (Florianopolis, Brazylia), Dr Walbia Salete Bittencourt Correa (Florianopolis, Brazylia), Prof. dr med. George Freeman (Londyn, Wielka Brytania), Prof. dr med. Suleyman Görpelioğlu (Izmit, Turcja), Prof. dr med. Hans-Joachim Hannich (Greifswald, Niemcy), Dr hab. Wolfgang Hannöver (Greifswald, Niemcy), Prof. dr hab. Antonina Harłozińska-Szmyrka (Wrocław), Prof. dr hab. Wanda Horst-Sikorska (Poznań), Prof. dr med. Steinar Hunskaar (Bergen, Norwegia), Prof. dr hab. Andrzej Kiejna (Wrocław), Prof. dr hab. Jerzy Kołodziej (Wrocław), Prof. dr hab. Tadeusz Kozielec (Szczecin), Prof. dr hab. Piotr Kuna (Łódź), Dr n. med. Krzysztof Kuszewski (Warszawa), Prof. dr hab. med. Andrzej Kübler (Wrocław), Prof. dr med. Radoslav Kveder (Ljubljana, Słowenia), Prof. dr hab. Witold Lukas (Katowice), Prof. dr hab. Jerzy Łopatyński (Lublin), Prof. dr hab. Andrzej Mackiewicz (Poznań), Prof. dr med. Bengt Mattsson (Göteborg, Szwecja), Prof. dr hab. Zuzanna Morawska (Wrocław), Prof. dr med. John Noble (Boston, USA), Prof. dr med. Marc Nyssen (Bruksela, Belgia), Dr n. med. Patricia Owens (Liverpool, Wielka Brytania), Prof. dr hab. Leszek Paradowski (Wrocław), Sir Prof. Denis Pereira-Gray (Londyn, Wielka Brytania), Prof. dr hab. Tadeusz Płusa (Warszawa), Prof. dr hab. Andrzej Radzikowski (Warszawa), Prof. dr hab. Andrzej Rajewski (Poznań), Dr n. med. Lindsay Roberts (Balgowlah Heights, Australia), Prof. dr hab. Zbigniew Rudkowski (Wrocław), Prof. dr hab. Bolesław Rutkowski (Gdańsk), Dr n. med. Hogne Sandvik (Bergen, Norwegia), Prof. dr hab. Janusz Siebert (Gdańsk), Dr n. med. Jaime Correia de Sousa (Matosinhos, Portugalia), Prof. dr hab. Andrzej Steciwko (Wrocław), Dr n. med. Loreta Strumylaite (Kaunas, Litwa), Prof. dr hab. Andrzej Szczeklik (Kraków), Prof. dr hab. Zenon Szewczyk (Wrocław), Dr n. med. Andrzej Szpakow (Grodno, Białoruś), Prof. dr hab. Piotr Szyber (Wrocław), Prof. dr hab. Barbara Świątek (Wrocław), Prof. dr med. Vytautas Usonis (Wilno, Litwa), Prof. dr med. Irma Virjo (Tampere, Finlandia), Prof. dr hab. Kazimierz Wardyn (Warszawa), Dr n. med. Muharem Zildzic (Tuzla, Bośnia Hercegowina), Prof. dr hab. Zygmunt Zdrojewicz (Wrocław), Prof. dr hab. Irena Zimmermann-Górska (Poznań)
Komitet Redakcyjny
Redaktor Naczelny: prof. dr hab. med. Andrzej Steciwko Zastępca Redaktora Naczelnego: dr n. med. Andrzej Staniszewski Sekretarz Redakcji: dr n. med. Donata Kurpas Członkowie Redakcji: dr n. med. Jarosław Drobnik, dr n. med. Bartosz J. Sapilak, dr n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas, dr hab. n. med. Katarzyna Życińska
Adres Redakcji
Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej, Akademia Medyczna we Wrocławiu, ul. Syrokomli 1, 51-141 Wrocław, tel. (71) 325-51-26, tel./fax (71) 325-43-41 e-mail:
[email protected] www.familymedreview.org Osoba kontaktowa: dr n. med. Donata Kurpas tel. (71) 326-68-75, e-mail:
[email protected] Wydanie publikacji dofinansowane ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z zakresu działalności wspomagającej badania (Decyzja nr 507/DWB/P/2010 z dnia 1.02.2010 r.)
Wydawca Biuro i prenumerata: ul. Lelewela 4, pok. 325, 53-505 Wrocław tel./fax (71) 791-20-30, 601 77-47-33 e-mail:
[email protected] www.continuo.pl Osoba kontaktowa: Jan Kuźma – Redaktor Wydawnictwa tel. (71) 791-20-30, e-mail:
[email protected] Wszelkie prawa zastrzeżone. Żaden fragment tego wydania, ani w całości, ani w części, nie może być powielany lub zapisywany w formie odtwarzalnej bez uzyskania wcześniejszej pisemnej zgody Wydawcy. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń Projekt graficzny: Maciej Szłapka Przygotowanie do druku: Pracownia Składu Komputerowego TYPO-GRAF Druk: Wrocławska Drukarnia Naukowa PAN im. S. Kulczyńskiego Sp. z o.o. Nakład: 1300 egz.
Spis treści 403 Słowo wstępne
Prace oryginalne 405 Grażyna Cepuch, Patrycja Kordek-Górka, Bożena Krzeczowska • Poczucie sensu życia i jego jakość u młodocianych po przeszczepie serca 408 Irena Choroszy-Król, Jan Niemiec, Beata Wiśniewska, Magdalena Frej-Mądrzak, Dorota Teryks-Wołyniec, Tomasz Maksymiuk • Wykrywanie genu ompA u pacjentów z chorobami przyzębia brzeżnego 413 Irena Choroszy-Król, Jan Niemiec, Beata Wiśniewska, Magdalena Frej-Mądrzak, Agnieszka Jama-Kmiecik, Tomasz Maksymiuk • Wykrywanie antygenów EB Chlamydophila pneumoniae u pacjentów z chorobami przyzębia brzeżnego 417 Renata Chrzan • Analiza nawyków żywieniowych studentów Akademii Medycznej we Wrocławiu 421 Magdalena Frej-Mądrzak, Irena Choroszy-Król, Agnieszka Jama-Kmiecik, Dorota Teryks-Wołyniec, Grażyna Gościniak • Wykrywanie zakażeń Chlamydia trachomatis z różnych materiałów biologicznych 424 Magdalena Frej-Mądrzak, Irena Choroszy-Król, Agnieszka Jama-Kmiecik, Dorota Teryks-Wołyniec, Marian Gryboś • Zakażenia Chlamydia trachomatis w stanach zapalnych, przednowotworowych i nowotworowych narządów płciowych u kobiet 427 Agnieszka Jama-Kmiecik, Irena Choroszy-Król, Magdalena Frej-Mądrzak, Dorota Teryks-Wołyniec, Grażyna Gościniak • Obecność antygenu Chlamydophila pneumoniae u osób dorosłych z objawami kaszlu 430 Agnieszka Jama-Kmiecik, Irena Choroszy-Król • Zakażenia górnych dróg oddechowych u dzieci wywołane przez Chlamydophila pneumoniae, którym towarzyszy kaszel 433 Donata Kurpas, Iwona Stelmaszczyk, Roman Kurzbauer • Jakie są najskuteczniejsze metody promocji uczelni wyższej? 436 Iwona Markiewicz-Górka, Joanna Korneluk, Iwona Pirogowicz • Aktywność fizyczna oraz wiedza studentów Akademii Medycznej we Wrocławiu na temat jej roli w profilaktyce chorób – badanie ankietowe 440 Agnieszka Mastalerz-Migas, Iwona Stelmaszczyk, Halina Jon, Aleksandra Górecka, Justyna Kalemba, Marta Cieśla, Andrzej Steciwko • Opinie pacjentów na temat szczepienia przeciw grypie 443 Agnieszka Mastalerz-Migas, Agnieszka Nowak, Andrzej Steciwko • Wiedza i świadomość młodych kobiet w zakresie profilaktyki raka szyjki macicy 446 Agnieszka Mastalerz-Migas, Justyna Zagórska, Andrzej Steciwko • Fakty i mity na temat szczepień ochronnych w opinii pacjentów praktyki lekarza rodzinnego 449 Agata Matej-Butrym, Marek Butrym, Andrzej Jaroszyński • Analiza przyczyn nieprzestrzegania zaleceń lekarskich przez chorych na cukrzycę typu 2 452 Anna Mełges, Konrad Rejdak, Mariusz Bełz, Anna Czajka-Bełz, Michał Mełges, Paweł Kowalczyk, Andrzej Prystupa • Analiza czynników ryzyka wystąpienia krwotoku śródmózgowego u pacjentów Kliniki Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie 456 Bożena Mroczek, Iwona Rotter, Irena Szymoniak, Katarzyna Żułtak-Bączkowska, Maria Jasińska, Beata Karakiewicz • Realizacja szczepień przeciw grypie wśród mieszkańców województwa zachodniopomorskiego w odniesieniu do wybranych czynników socjodemograficznych 459 Aneta Nitsch-Osuch, Dorota Wyszyńska, Agnieszka Topczewska-Cabanek, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn • Analiza niezgodności w dokumentacji szczepień ochronnych u dzieci z wybranych szkół w Warszawie
396
Spis treści
462 Aneta Nitsch-Osuch, Halina Piotrowska, Ilona Stefańska, Agnieszka Topczewska-Cabanek, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn • Wiedza, postrzeganie i wykonawstwo szczepień przeciw grypie wśród pacjentów z cukrzycą typu 2 466 Aneta Nitsch-Osuch, Grażyna Modrzejewska, Agnieszka Topczewska-Cabanek, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn • Zachorowania na krztusiec w województwie mazowieckim w latach 2005–2009 470 Grzegorz Opielak, Łukasz Szeszko, Jakub Piotrkowicz, Mykola Tsyganok, Monika Wójcik, Véronique Petit • Nadciśnienie i niewydolność krążenia na oddziale SOR 473 Grzegorz Opielak, Łukasz Szeszko, Jakub Piotrkowicz, Mykola Tsyganok, Monika Wójcik, Véronique Petit • Pacjenci z zaburzeniami psychicznymi na oddziale SOR 476 Małgorzata Ostrowicka, Aneta Nitsch-Osuch, Małgorzata Salus, Anna Marcinak, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn • Szczepienia przeciwko meningokokom w sieci poradni POZ w Warszawie 480 Beata Pawłowska, Agnieszka Kowal, Emilia Potembska, Ewa Rzeszutko • Poziom niepokoju u kobiet z komplikacjami w czasie ciąży 483 Beata Pawłowska, Agnieszka Kowal, Ewa Rzeszutko, Emilia Potembska • Obraz siebie u kobiet z komplikacjami podczas ciąży 486 Beata Pawłowska, Ewa Rzeszutko, Emilia Potembska • Zaburzenia odżywiania u mężczyzn a stosowanie środków psychoaktywnych 489 Iwona Pirogowicz, Grzegorz Żurek, Jadwiga Tworek, Iwona Markiewicz-Górka • Stan zdrowia dzieci i młodzieży – analiza zwolnień z wychowania fizycznego a dyspanseryzacja w wybranych szkołach w Kędzierzynie-Koźlu 494 Dagmara Pokorna-Kałwak, Agnieszka Muszyńska, Agnieszka Mastalerz-Migas, Jarosław Głowacki • Suplementacja witamin w okresie niemowlęcym 497 Dagmara Pokorna-Kałwak, Agnieszka Pinkowska, Agnieszka Muszyńska • Szczepienia przeciw wirusowi HPV w praktyce lekarza rodzinnego 501 Dagmara Pokorna-Kałwak, Roma Roemer-Ślimak, Jan Ślimak, Elżbieta Gwiazda, Agnieszka Muszyńska • Zastosowanie szczepionek przeciw rotawirusom w latach 2009–2010 w praktyce lekarza rodzinnego 505 Iwona Rotter, Katarzyna Hanszke, Bożena Mroczek, Elżbieta Grochans, Katarzyna Żułtak-Bączkowska, Beata Karakiewicz • Ocena wiedzy uczennic szkół ponadgimnazjalnych na temat badań profilaktycznych zalecanych dla kobiet 508 Małgorzata Salus, Aneta Nitsch-Osuch, Małgorzata Ostrowicka, Elżbieta Paks, Agnieszka Topczewska-Cabanek, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn • Wypadki i urazy w populacji młodzieży wybranej szkoły ponadgimnazjalnej 512 Katarzyna Szymoniak, Rafał Kurzawa, Dorota Ćwiek • Ocena zapotrzebowania na opiekę pielęgniarską u kobiet diagnozowanych i leczonych z powodu niepłodności w szpitalu 517 Agnieszka Topczewska-Cabanek, Aneta Nitsch-Osuch, Ewa Gyrczuk, Kazimierz A. Wardyn • Wiedza i opinia studentów IV roku medycyny na temat „strategii kokonowej” – badanie ankietowe 521 Agnieszka Topczewska-Cabanek, Aneta Nitsch-Osuch, Ewa Gyrczuk, Kazimierz A. Wardyn • Wiedza rodziców na temat strategii kokonowej – badanie ankietowe 524 Katarzyna Wójtowicz-Chomicz, Diana Bryk, Joanna Cisek, Andrzej Borzęcki • Choroby nerek występujące najczęściej wśród pacjentów hospitalizowanych na Oddziale Nefrologii w Zamościu 527 Katarzyna Wójtowicz-Chomicz, Grzegorz Borzęcki, Renata Oksza-Grabowska, Jarosław Kuna, Andrzej Borzęcki • Identyfikacja flory bakteryjnej Szpitala w Krynicy w 2007 r. 530 Izabela Wróblewska, Agnieszka Baran, Lucyna Sochocka, Andrzej Steciwko • Analiza świadomości prozdrowotnej rodziców dzieci i młodzieży objętych Programem Szczepień Ochronnych 536 Izabela Wróblewska, Elżbieta Bogdanowicz, Lucyna Sochocka, Andrzej Steciwko • Ocena czynników ryzyka w chorobie obturacyjnego bezdechu sennego – badania własne
Spis treści
542 Izabela Wróblewska, Renata Turek, Lucyna Sochocka, Andrzej Steciwko • Jakość życia pacjentów objętych domowym leczeniem tlenem 547 Katarzyna Zorena, Anna Siekierzycka, Dorota Raczyńska, Małgorzata Myśliwiec, Jolanta Myśliwska • Ocena związku między czynnikiem indukowanym niedotlenieniem (HIF-1a) a naczyniowym czynnikiem wzrostu śródbłonka (VEGF) u dzieci i młodzieży z długotrwałą cukrzycą typu 1 553 Katarzyna Żułtak-Bączkowska, Magdalena Majewska, Tomasz Bączkowski, Iwona Rotter, Bożena Mroczek, Maria Jasińska, Artur Kotwas, Beata Karakiewicz • Analiza relacji rodzinnych wśród pacjentek z chorobą nowotworową gruczołu piersiowego 556 Grzegorz Żurek, A. Żurek, Iwona Pirogowicz, B. Partyczyńska, A. Kołcz-Trzęsicka • Wybrane aspekty jakości życia i ogólnego stanu zdrowia w badaniach słuchaczek Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Opolu
PRACE POGLĄDOWE 563 Maria Magdalena Bujnowska-Fedak, Edward Puchała, Andrzej Steciwko • Aspekty finansowe i ekonomiczne telemedycznej opieki na chorymi przewlekle 569 Sylwester Ciećwież, Tomasz Bączkowski, Rafał Kurzawa • Pozaantykoncepcyjne zastosowanie dwuskładnikowej tabletki antykoncepcyjnej 572 Marek Derkacz, Iwona Chmiel-Perzyńska, Andrzej Nowakowski • Pacjent z zespołem stopy cukrzycowej w codziennej praktyce lekarza rodzinnego 577 Marek Derkacz, Magdalena Michałojć-Derkacz, Beata Pawłowska, Iwona Chmiel-Perzyńska, Andrzej Nowakowski • Hiperaldosteronizm pierwotny w praktyce lekarza rodzinnego 580 Sławomira Drzymała-Czyż, Maciej Biczysko, Jarosław Walkowiak • Prebiotyki w chorobach zapalnych jelit 583 Dagmara Gaweł-Dąbrowska, Monika Michałek • Lekarz jako lider wobec pacjenta i jego rodziny 586 Marta Kaczmarek-Dylewska, Donata Kurpas • Gdzie skierować pacjenta z problemem emocjonalnym? Do psychologa czy psychoterapeuty – wskazówki dla lekarzy rodzinnych 588 Marta Kaczmarek-Dylewska, Donata Kurpas • Jak rozmawiać z pacjentem w kryzysie? – wskazówki praktyczne dla lekarzy rodzinnych 590 Patrycja Krzyżanowska, Jarosław Walkowiak • Konduktometryczne testy potowe w diagnostyce mukowiscydozy 592 Marta Kula, Katarzyna Zorena, Jolanta Myśliwska • Czynnik transkrypcyjny NF-kB – jego rola w procesie zapalnym w kontekście cukrzycy typu 1 596 Donata Kurpas, Marta Kaczmarek-Dylewska • Emocje w relacji lekarz–pacjent 599 Donata Kurpas, Marta Kaczmarek-Dylewska • Oczekiwania pacjentów – bariera czy cel terapii? 601 Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska, Małgorzata Lubieniecka • Opieka nad pacjentem z zespołem Nijmegen 604 Małgorzata Lubieniecka, Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska • Pierwotne niedobory odporności z perspektywy lekarza rodzinnego 607 Maria Łabędzka-Gardy, Marlena Koza • Naturalny kolagen występujący w organizmie człowieka oraz jego zastosowanie w kosmetyce i medycynie 611 Mariusz Miśkiewicz, Kazimierz A. Wardyn • Rak trzustki – cichy zabójca 614 Paweł Rajewski, Piotr Rajewski • Żmija zygzakowata – zatrucie jadem: rozpoznawanie, przebieg, leczenie 617 Bartosz J. Sapilak, Monika Melon-Sapilak, Maria Magdalena Bujnowska-Fedak, Andrzej Steciwko • Nowy test przesiewowy w kierunku jakościowej diagnostyki grypy A, B oraz serotypu AH1N1 620 Jędrzej Siuta, Robert Susło, Jarosław Drobnik, Jakub Trnka • Późne skutki postrzału jako wyzwanie w praktyce lekarza rodzinnego
397
398
Spis treści
623 Karolina Waleśkiewicz, Paweł Rajewski, Natalia Kolesińska-Konkel, Jacek Fórmaniak, Piotr Rajewski • Cukrzyca a ciąża 629 Bartłomiej Wawrzycki, Andrzej Prystupa, Emilia Kancik, Grażyna Chodorowska, Jerzy Mosiewicz, Elżbieta Rutkowska • Pacjent z objawem Raynauda w praktyce lekarza rodzinnego
prace kazuistyczne 633 Agnieszka Adamczak-Ratajczak, Łukasz Szumerowicz, Mieczysław Krawczyk, Edyta Mądry • Objawowy zespół bólowy odcinka szyjnego z rwą barkową lewostronną i spastycznym niedowładem czterokończynowym w przebiegu chłoniaka – opis przypadku 635 Anna Czajka-Bełz, Mariusz Bełz, Andrzej Prystupa, Anna Mełges, Michał Mełges • Miastenia rzekomoporaźna jako schorzenie interdyscyplinarne na podstawie opisu przypadku 638 Emilia Kancik, Patrycja Lachowska-Kotowska, Andrzej Prystupa, Jerzy Mosiewicz • Niedokrwistość megaloblastyczna z towarzyszącą hepatomegalią 642 Emilia Kancik, Elżbieta Rymarz, Andrzej Prystupa, Jerzy Mosiewicz, Olga Zamecka, Witold Krupski • Zespół podkradania tętnicy kręgowej 646 Joanna Kwiatkowska, Anna Wałdoch, Julita Świtońska, Robert Sabiniewicz, Piotr Potaż, Wanda Komorowska • Tętnicze nadciśnienie płucne u 12-letniej dziewczynki – diagnostyka i aktualne możliwości terapeutyczne 649 Dominika Satora, Emilia Kancik, Andrzej Prystupa, Jerzy Mosiewicz, Witold Krupski, Ewa Kurys-Denis • Sarkoidoza jako przyczyna dolegliwości bólowych brzucha
Spis treści
Contents 403 Preface
original papers 405 Grażyna Cepuch, Patrycja Kordek-Górka, Bożena Krzeczowska • Sense of purpose and quality of young people’s life after the heart transplant 408 Irena Choroszy-Król, Jan Niemiec, Beata Wiśniewska, Magdalena Frej-Mądrzak, Dorota Teryks-Wołyniec, Tomasz Maksymiuk • Detection of the ompA gene in patients with margin periodontal diseases 413 Irena Choroszy-Król, Jan Niemiec, Beata Wiśniewska, Magdalena Frej-Mądrzak, Agnieszka Jama-Kmiecik, Tomasz Maksymiuk • Detection of Chlamydophila pneumoniae EB antigens in patients with marginal parodontium diseases 417 Renata Chrzan • Analysis of eating habits of students of Wroclaw Medical University 421 Magdalena Frej-Mądrzak, Irena Choroszy-Król, Agnieszka Jama-Kmiecik, Dorota Teryks-Wołyniec, Grażyna Gościniak • The detection of Chlamydia trachomatis infection in various biological specimens 424 Magdalena Frej-Mądrzak, Irena Choroszy-Król, Agnieszka Jama-Kmiecik, Dorota Teryks-Wołyniec, Marian Gryboś • Chlamydia trachomatis infections in inflammation, premalignant states and cancer of genital organs in women 427 Agnieszka Jama-Kmiecik, Irena Choroszy-Król, Magdalena Frej-Mądrzak, Dorota Teryks-Wołyniec, Grażyna Gościniak • The presence of Chlamydophila pneumoniae antigen in adults with cough symptoms 430 Agnieszka Jama-Kmiecik, Irena Choroszy-Król • Upper airways infections caused by Chlamydophila pneumoniae in children with cough symptoms 433 Donata Kurpas, Iwona Stelmaszczyk, Roman Kurzbauer • What are the most effective ways of university college promotion? 436 Iwona Markiewicz-Górka, Joanna Korneluk, Iwona Pirogowicz • Physical activity and the knowledge of students of Wroclaw Medical University on its role in the prophylaxis of diseases – questionnaire study 440 Agnieszka Mastalerz-Migas, Iwona Stelmaszczyk, Halina Jon, Aleksandra Górecka, Justyna Kalemba, Marta Cieśla, Andrzej Steciwko • Patients’ opinions on vaccination against influenza 443 Agnieszka Mastalerz-Migas, Agnieszka Nowak, Andrzej Steciwko • Knowledge and awareness of young women on the prevention of cervical cancer 446 Agnieszka Mastalerz-Migas, Justyna Zagórska, Andrzej Steciwko • Facts and myths about vaccination in the opinion of family doctor’s patients 449 Agata Matej-Butrym, Marek Butrym, Andrzej Jaroszyński • Analysis of the causes of nonadherence to medical recommendations by patients with type 2 diabetes 452 Anna Mełges, Konrad Rejdak, Mariusz Bełz, Anna Czajka-Bełz, Michał Mełges, Paweł Kowalczyk, Andrzej Prystupa • Analysis of the risk factors of intracerebral haemorrhage in patients treated at Neurology Department of Medical University of Lublin 456 Bożena Mroczek, Iwona Rotter, Irena Szymoniak, Katarzyna Żułtak-Bączkowska, Maria Jasińska, Beata Karakiewicz • Influenza vaccination among inhabitants of West-Pomeranian region in Poland according to chosen sociodemographic factors 459 Aneta Nitsch-Osuch, Dorota Wyszyńska, Agnieszka Topczewska-Cabanek, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn • Analysis of discrepancies concerning medical documentation of vaccination among children from primary and secondary schools in Warsaw 462 Aneta Nitsch-Osuch, Halina Piotrowska, Ilona Stefańska, Agnieszka Topczewska-Cabanek, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn • Knowledge, perception and coverage of influenza vaccine among patients with diabetes type 2
399
400
Spis treści
466 Aneta Nitsch-Osuch, Grażyna Modrzejewska, Agnieszka Topczewska-Cabanek, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn • Pertussis in Mazovian region, 2005–2009 470 Grzegorz Opielak, Łukasz Szeszko, Jakub Piotrkowicz, Mykola Tsyganok, Monika Wójcik, Véronique Petit • Hypertension and circulatory failure on A&E ward 473 Grzegorz Opielak, Łukasz Szeszko, Jakub Piotrkowicz, Mykola Tsyganok, Monika Wójcik, Véronique Petit • Patients with mental disorders on A&E unit 476 Małgorzata Ostrowicka, Aneta Nitsch-Osuch, Małgorzata Salus, Anna Marcinak, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn • Vaccinations against Neisseria meningitidis in selected medical services in Warsaw 480 Beata Pawłowska, Agnieszka Kowal, Emilia Potembska, Ewa Rzeszutko • The level of anxiety of women with complications during pregnancy 483 Beata Pawłowska, Agnieszka Kowal, Ewa Rzeszutko, Emilia Potembska • Self-image in women experiencing pregnancy complications 486 Beata Pawłowska, Ewa Rzeszutko, Emilia Potembska • Eating disorders in men and the use of psychoactive substances 489 Iwona Pirogowicz, Grzegorz Żurek, Jadwiga Tworek, Iwona Markiewicz-Górka • State of the health of children and young people – analysis of dismissals from the physical education classes and the active counselling at chosen schools in Kędzierzyn-Koźle 494 Dagmara Pokorna-Kałwak, Agnieszka Muszyńska, Agnieszka Mastalerz-Migas, Jarosław Głowacki • Vitamins supplementation for infants 497 Dagmara Pokorna-Kałwak, Agnieszka Pinkowska, Agnieszka Muszyńska • The Human Papillomavirus vaccinations in general practice 501 Dagmara Pokorna-Kałwak, Roma Roemer-Ślimak, Jan Ślimak, Elżbieta Gwiazda, Agnieszka Muszyńska • The use of vaccination against rotaviruses in 2009–2010 in the family doctor practice 505 Iwona Rotter, Katarzyna Hanszke, Bożena Mroczek, Elżbieta Grochans, Katarzyna Żułtak-Bączkowska, Beata Karakiewicz • The evaluation of knowledge of the recommended women’s preventive tests among female high school students 508 Małgorzata Salus, Aneta Nitsch-Osuch, Małgorzata Ostrowicka, Elżbieta Paks, Agnieszka Topczewska-Cabanek, Katarzyna Życińska, Kazimierz A. Wardyn • Accidents and injuries among adolescents from one secondary school 512 Katarzyna Szymoniak, Rafał Kurzawa, Dorota Ćwiek • Assessment of need for nursing care in women diagnosed and treated for infertility at hospital 517 Agnieszka Topczewska-Cabanek, Aneta Nitsch-Osuch, Ewa Gyrczuk, Kazimierz A. Wardyn • The 4th year medical students’ knowledge and opinion on the cocoon strategy – a questionnaire 521 Agnieszka Topczewska-Cabanek, Aneta Nitsch-Osuch, Ewa Gyrczuk, Kazimierz A. Wardyn • The parents’ awareness of the cocoon strategy – a questionnaire 524 Katarzyna Wójtowicz-Chomicz, Diana Bryk, Joanna Cisek, Andrzej Borzęcki • Most frequent renal diseases in patients of Nephrology Department in hospital of Zamość 527 Katarzyna Wójtowicz-Chomicz, Grzegorz Borzęcki, Renata Oksza-Grabowska, Jarosław Kuna, Andrzej Borzęcki • Identification of microbial flora in Hospital in Krynica in 2007 530 Izabela Wróblewska, Agnieszka Baran, Lucyna Sochocka, Andrzej Steciwko • Parents and children participating in prophylactic vaccination program pro health awareness 536 Izabela Wróblewska, Elżbieta Bogdanowicz, Lucyna Sochocka, Andrzej Steciwko • Assessment of the risk factors in sleep apnoea syndrome (SAS) – own research 542 Izabela Wróblewska, Renata Turek, Lucyna Sochocka, Andrzej Steciwko • Quality of life of patients undergoing long-term oxygen therapy 547 Katarzyna Zorena, Anna Siekierzycka, Dorota Raczyńska, Małgorzata Myśliwiec, Jolanta Myśliwska • Relationship between hypoxia-inducible factor (HIF-1α) and vascular endothelial growth factor (VEGF) in children and adolescents with diabetes type 1
Spis treści
553 Katarzyna Żułtak-Bączkowska, Magdalena Majewska, Tomasz Bączkowski, Iwona Rotter, Bożena Mroczek, Maria Jasińska, Artur Kotwas, Beata Karakiewicz • The analysis of family relations among female patients suffering from breast cancer 556 Grzegorz Żurek, A. Żurek, Iwona Pirogowicz, B. Partyczyńska, A. Kołcz-Trzęsicka • Selected aspects of the quality of life and the general state of health in examinations of students of the University of the Third Age in Opole
REVIEWS 563 Maria Magdalena Bujnowska-Fedak, Edward Puchała, Andrzej Steciwko • Financial and economic aspects of telemedical care in patients with chronic diseases 569 Sylwester Ciećwież, Tomasz Bączkowski, Rafał Kurzawa • Non-contraceptive health benefits of combined oral contraceptive pills 572 Marek Derkacz, Iwona Chmiel-Perzyńska, Andrzej Nowakowski • Patient with diabetic foot syndrome in everyday family doctor practice 577 Marek Derkacz, Magdalena Michałojć-Derkacz, Beata Pawłowska, Iwona Chmiel-Perzyńska, Andrzej Nowakowski • Primary aldosteronism in general practice 580 Sławomira Drzymała-Czyż, Maciej Biczysko, Jarosław Walkowiak • Prebiotics in inflammatory disease of gastrointestinal tract 583 Dagmara Gaweł-Dąbrowska, Monika Michałek • The doctor as the leader of the patient and his family 586 Marta Kaczmarek-Dylewska, Donata Kurpas • Where to refer the patient with the emotional problem? To the psychologist or the psychotherapist – pointers for family doctors 588 Marta Kaczmarek-Dylewska, Donata Kurpas • How to talk to the patient in the crisis? – practicalities for family doctors 590 Patrycja Krzyżanowska, Jarosław Walkowiak • Conductivity sweat tests in cystic fibrosis diagnostics 592 Marta Kula, Katarzyna Zorena, Jolanta Myśliwska • Transcription factor NF-kB – its role in inflammation in diabetes type 1 596 Donata Kurpas, Marta Kaczmarek-Dylewska • Emotions in doctor–patient relation 599 Donata Kurpas, Marta Kaczmarek-Dylewska • Patients’ expectations – a barrier or a therapy target? 601 Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska, Małgorzata Lubieniecka • Nijmegen breakage syndrome patient health care 604 Małgorzata Lubieniecka, Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska • Primary immunodeficiency in general practice 607 Maria Łabędzka-Gardy, Marlena Koza • The natural human collagen and its application in cosmetology and medicine 611 Mariusz Miśkiewicz, Kazimierz A. Wardyn • Pancreatic cancer – the silent killer 614 Paweł Rajewski, Piotr Rajewski • Vipera berus – venom poisoning: diagnosis, course, treatment 617 Bartosz J. Sapilak, Monika Melon-Sapilak, Maria Magdalena Bujnowska-Fedak, Andrzej Steciwko • A new influenza type A, B & AH1N1 screening test 620 Jędrzej Siuta, Robert Susło, Jarosław Drobnik, Jakub Trnka • Gunshot wounds late complications as a challenge in the family doctor’s practice 623 Karolina Waleśkiewicz, Paweł Rajewski, Natalia Kolesińska-Konkel, Jacek Fórmaniak, Piotr Rajewski • Diabetes mellitus and pregnancy 629 Bartłomiej Wawrzycki, Andrzej Prystupa, Emilia Kancik, Grażyna Chodorowska, Jerzy Mosiewicz, Elżbieta Rutkowska • A patient with Raynaud’s phenomenon in general practice
401
402
Spis treści
case reports 633 Agnieszka Adamczak-Ratajczak, Łukasz Szumerowicz, Mieczysław Krawczyk, Edyta Mądry • Pain syndrome of the cervical spine with shoulder neuralgia and tetraparesis in lymphoma – case study 635 Anna Czajka-Bełz, Mariusz Bełz, Andrzej Prystupa, Anna Mełges, Michał Mełges • Myasthenia gravis as interdisciplinary disease based on a case report 683 Emilia Kancik, Patrycja Lachowska-Kotowska, Andrzej Prystupa, Jerzy Mosiewicz • Megaloblastic anemia accompanied by hepatomegaly 642 Emilia Kancik, Elżbieta Rymarz, Andrzej Prystupa, Jerzy Mosiewicz, Olga Zamecka, Witold Krupski • Vertebral artery steal syndrome 646 Joanna Kwiatkowska, Anna Wałdoch, Julita Świtońska, Robert Sabiniewicz, Piotr Potaż, Wanda Komorowska • Pulmonary arterial hypertension in 12-year-old girl – advances in diagnosis and treatment 649 Dominika Satora, Emilia Kancik, Andrzej Prystupa, Jerzy Mosiewicz, Witold Krupski, Ewa Kurys-Denis • Sarcoidosis as a cause of abdominal pain
Spis treści
Słowo wstępne
Szanowni Państwo! Koleżanki, Koledzy! W kolejnym zeszycie kwartalnika „Family Medicine & Primary Care Review” prezentujemy zagadnienia wynikające z codziennej pracy lekarza rodzinnego oraz pracowników naukowo-dydaktycznych, prowadzących kształcenie przed- i podyplomowe w zakresie medycyny rodzinnej. W ramach prac oryginalnych, kazuistycznych i poglądowych przekazujemy w Państwa ręce artykuły omawiające m.in. diagnostykę chlamydioz, szczepienia wśród dorosłych i dzieci, zaburzenia psychiczne, w tym problematykę uzależnień, a także aspekty opieki medycznej nad dziećmi w wieku szkolnym. Przy zachowaniu regulaminowego układu strukturalnego – autorzy przedstawiają wyniki własnych badań w sposób niezwykle zwięzły, co ułatwia przegląd najnowszych informacji z zakresu medycyny rodzinnej i opieki podstawowej. Zeszyt, który Państwu przekazujemy to kolejny dowód na to, że medycyna rodzinna jest dyscypliną kliniczną, w której największe znaczenia ma współpraca profesjonalistów wielu specjalności medycznych, ale również dziedziną, w której pacjent jest niezależnym członkiem zespołu diagnozującego i leczącego. Mam nadzieję, że zeszyt 3/2011 „Family Medicine & Primary Care Review” spełni Państwa oczekiwania, a zawarte w nim artykuły przyczynią się do uzupełnienia wiedzy tak niezbędnej w praktyce lekarza rodzinnego.
Prof. dr hab. med. Andrzej Steciwko Redaktor Naczelny Prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej
403
