BÖLÜM 2
Electronic Workbench 5.12 (EWB 5.12) 1. Giriþ: EWB yazýlýmýnýn 5.12 sürümü 4.0 sürümünden daha üstün özelliklere sahiptir.
Þekil 1: EWB 5.12'nin kýsa yol simgesi
Þekil 2: EWB 5.12'nin baþlangýç sayfasýnýn görünümü
2. EWB'nin 5.12 sürümünün menüleri a. File (dosya) menüsü File menüsünde bulunan komutlar EWB 4.0 sürümüyle ayný özelliktedir. b. Edit (düzenle) menüsü Edit menüsünde bulunan komutlar EWB 4.0 sürümüyle ayný özelliktedir. c. Circuit (devre) menüsü I. Rotate: Çizim alanýndaki elemanlarý 90° lik açýlarla döndürür. II. Flip horizontal: Çizim alanýndaki elemanlarýn yatay pozisyona çevrilmesini saðlar. III. Flip vertical: Çizim alanýndaki Þekil 3: File (dosya) Þekil 4: Edit (düzenle) elemanlarýn dikey pozisyona menüsü menüsü çevrilmesini saðlar. IV. Component properties: Çizim alanýndaki herhangi bir elemanýnýn Label (etiket), Value (deðer), Fault (arýza) ve Display (gösterge) deðerlerini deðiþtirmeyi saðlayan alt komuttur. Bu seçenekler EWB 4.0'da ayrý ayrýydý. EWB 5.12'de ise tek komut altýnda birleþtirilmiþtir. V. Create subcircuit: Bir çok elemandan oluþmuþ özel devre hazýrlamayý saðlayan komuttur.
Dersin adý:
Süre:
Sýnýfý:
Amaçlar:
Bölüm: Tarih: Konular:
Yöntem ve teknikler: O Anlatým O Soru-cevap O Gözlem O Uygulama O Gezi O Ödev O Tekrar O Deney
Kaynak, araçgereçler:
Planýn iþleniþine iliþkin görüþler: O Konu öðrenildi O Süre yetti O Tekrar anlatýlacak
Deðerlendirme:
Ders öðretmeni
Uygundur .../.../... Okul müdürü
VI. Zoom in: Çizim alanýndaki devrenin görünümünün adým adým büyütülmesini saðlar. VII. Zoom out: Çizim alanýndaki devrenin görünümünün adým adým küçültülmesini saðlar. VIII. Schematic options: Bu komut çalýþtýrýldýðýnda Grid (ýzgara), Show/Hide (göster/gizle), Fonts (fontlar), Wiring (tel baðlantýlarý), Printing (baský büyüklüðü) seçeneklerini içeren bir iletiþim kutusu karþýmýza çýkar. Schematic Options komutunun seçeneklerinin özellikleri þunlardýr: Grid (ýzgara) seçeneðinde Show Grid ve Use Grid vardýr. Show Grid seçilirse çizim alaný noktalý bir görüntü alýr. Use Grid seçeneði seçilirse baðlantýlar düzgün olarak gerekleþtirilir. Show/Hide seçeneðinde, yapýlan çizimde kullanýlan parçalarýn etiket, büyüklük, model ve benzeri gibi deðerlerinin görünüp görünmemesini saðlayan seçenek kutucuklarý vardýr. Fonts seçeneðini kullanarak çizim alanýndaki yazýlarýn büyüklük, renk ve tipi belirlenebilir. Wiring seçeneði kullanýlarak baðlantýlarýn özellikleri belirlenebilir. Printing seçeneði kullanýlarak yazýcýdan çýkarýlacak þemanýn özelliklerini ayarlanabilir.
Þekil 5: Circuit (devre) menüsü
ç. Analysis (analiz) menüsü Þekil 6: Analysis (analiz) menüsü EWB 4.0 sürümünde olmayan bir menüdür. Activite, Pause, Stop ve Analysis Options komutlarý EWB'nin 4.0 sürümünde Circuit menüsünün altýndadýr. EWB 5.12'nin Analysis Options komutu çalýþtýrýldýðýnda þekil 7'deki iletiþim kutusu karþýmýza çýkar.
Þekil 7: Analysis (analiz) menüsündeki Analysis Options çalýþtýrýldýðýnda ekranda görülen iletiþim kutusu
Þekil 7'de görülen iletiþim kutusunda Global, DC, Transienst, Device, Insruments seçenekleri vardýr. Çizim alanýna herhangi bir devre çizildiðinde Analysis Options komutunun altýndakiler aktif olur. Çizim alanýnda bir devre varken Analysis menüsünün Display Graphs komutu çalýþtýrýlýrsa ekranda Analysis Graphs adlý bir pencere görülür. Ekranda Analysis Graphs adlý iletiþim kutusu varken Analysis Options komutunun altýndaki
Dersin adý:
Süre:
Sýnýfý:
Amaçlar:
Bölüm: Tarih: Konular:
Yöntem ve teknikler: O Anlatým O Soru-cevap O Gözlem O Uygulama O Gezi O Ödev O Tekrar O Deney
Kaynak, araçgereçler:
Planýn iþleniþine iliþkin görüþler: O Konu öðrenildi O Süre yetti O Tekrar anlatýlacak
Deðerlendirme:
Ders öðretmeni
Uygundur .../.../... Okul müdürü
analiz seçeneklerinden biri çalýþtýrýlýp Simulate seçeneðine týklanýrsa Analysis Graphs'da açýklama ya da analiz sonuçlarý görülebilir. d. Window menüsü Window menüsünde bulunan komutlar EWB 4.0 sürümüyle ayný özelliktedir. e. Help menüsü Help menüsünde bulunan komutlar EWB 4.0 sürümüyle ayný özelliktedir. Yalnýzca Release Notes komutu EWB 5.12 sürümüne özgüdür.
Þekil 8: Analysis (analiz) menüsündeki Analysis Graphs komutu çalýþtýrýldýðýnda ekranda beliren iletiþim kutusu
Help menüsündeki Release Notes (serbest notlar) komutu çalýþtýrýldýðýnda þekil 11'deki iletiþim kutusu karþýmýza çýkar.
Þekil 9: Window menüsü
3. EWB 5.12'nin araç çubuðunda bulunan komut (kýsa yol) düðmelerinin özellikleri New (yeni): Çalýþma alanýna Þekil 10: Help menüsü
yeni bir çizim sayfasý açmada kullanýlýr. Open (aç): Daha önceden hazýrlanýp kaydedilmiþ bir dosyayý açar. Save (kaydet): Çizilmiþ bir devreyi kaydeder. Print (yazdýr): Çizilmiþ devreyi yazýcýya gönderir.
Þekil 11: Help mönüsündeki Release Notes komutuna týklandýðýnda ekranda görülen iletiþim kutusu
Cut (kes): Seçilen elemaný/elemanlarý keser. Copy (kopyala): Seçilen elemaný/elemanlarý kopyalar. Paste (yapýþtýr): Kesilmiþ ya da kopyalanmýþ elemanlarý yapýþtýrýr. Rotate (döndür): Seçili bir elemaný saat yönünün tersi yönde 90° döndürür
Dersin adý:
Süre:
Sýnýfý:
Amaçlar:
Bölüm: Tarih: Konular:
Yöntem ve teknikler: O Anlatým O Soru-cevap O Gözlem O Uygulama O Gezi O Ödev O Tekrar O Deney
Kaynak, araçgereçler:
Planýn iþleniþine iliþkin görüþler: O Konu öðrenildi O Süre yetti O Tekrar anlatýlacak
Deðerlendirme:
Ders öðretmeni
Uygundur .../.../... Okul müdürü
Flip Horizontal (yatay çevir): Seçilen elemaný yatay hâle getirir. Flip Vertical (dikey çevir): Seçilen elemaný dikey hâle getirir. Create Subcircuit (özel devre oluþtur): Subcircuit oluþturmak için kullanýlýr. Display Graphs (grafik göstergesi): Devrenin elektriksel eðrilerini gösteren pencerenin açýlmasýný saðlar. Component Propertions (parça özellikleri): Seçilen elemanýn Label (etiket), Value (deðer), Fault (arýza), Display (gösterge) ve Analysis Setup (analiz ayarlarý) iþlemlerini yapmak için kullanýlýr. Component Properties düðmesinin içeriði seçilen elemana göre deðiþiklik gösterir. Zoom out (küçült): Seçilen þemayý kademe kademe küçülten komuttur. Zoom in (büyült): Seçilen þemayý kademe kademe büyüten komuttur. Yüzde olarak ölçekleme faktörü: Zoom out ve zoom in ile yapýlan iþlemleri yüzde olarak gösterir. Help (yardým): Yazýlým hakkýnda yardým almak için kullanýlýr. 4. EWB 5.12'nin araç çubuðunda bulunan malzeme ve cihaz seçim düðmelerinin özellikleri
Þekil 12: Malzeme ve cihaz seçim düðmeleri
Favorites adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar Create Subcircuit komutu kullanýlarak oluþturulmuþ elemanlarýn bulunduðu kutudur. Sources adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Þekil 13: Sources adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Dersin adý:
Süre:
Sýnýfý:
Amaçlar:
Bölüm: Tarih: Konular:
Yöntem ve teknikler: O Anlatým O Soru-cevap O Gözlem O Uygulama O Gezi O Ödev O Tekrar O Deney
Kaynak, araçgereçler:
Planýn iþleniþine iliþkin görüþler: O Konu öðrenildi O Süre yetti O Tekrar anlatýlacak
Deðerlendirme:
Ders öðretmeni
Uygundur .../.../... Okul müdürü
EWB 4.0 'da olmayýp EWB 5.12'de bulunan bazý parçalarýn özellikleri þunlardýr: A-M kaynaðý çizim alanýna taþýndýktan sonra farenin sol tuþuyla üzerine iki kez týklandýðýnda þekil14'te verilen iletiþim kutusu açýlýr. Þekil 14'teki iletiþim kutusunda Value sekmesine týklandýðýnda A-M kaynaðýn taþýyýcý genliði (Carrier Amplitude) l V, taþýyýcý frekansý (Carrier Frequency) 1000 Hz, modülâsyon indeksi (Modulation Index) l (tam modülâsyon), modüle eden sinyal frekansý (Modulation Frequency) 100 Hz dir. (Bu deðerler deðiþtirilebilir.)
Þekil 14: A-M Source Properties adlý iletiþim kutusu
F-M (frekans modülâsyonu) kaynaðý çizim alanýna taþýndýktan sonra farenin sol tuþuyla üzerine iki kez týklandýðýnda þekil 16'da verilen iletiþim kutusu açýlýr. Þekil 16'da verilen iletiþim kutusunda frekans modülâsyonlu sinyalin tepe genliði 5 volt, taþýyýcý frekansý 1000 Hz, modülâsyon indeksi 5, modüle eden sinyalin frekansý 100 Hz dir. (Bu deðerler deðiþtirilebilir.)
Þekil 15: Value sekmesine týklandýðýnda açýlan iletiþim kutusu
Basic adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar Basic adlý malzeme kutusunda bulunan devre elemanlarý þekil 17'de gösterilmiþtir.
Þekil 16: FM Source Properties'te Value düðmesine týklandýðýnda açýlan iletiþim kutusu
Þekil 17: Basic adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Dersin adý:
Süre:
Sýnýfý:
Amaçlar:
Bölüm: Tarih: Konular:
Yöntem ve teknikler: O Anlatým O Soru-cevap O Gözlem O Uygulama O Gezi O Ödev O Tekrar O Deney
Kaynak, araçgereçler:
Planýn iþleniþine iliþkin görüþler: O Konu öðrenildi O Süre yetti O Tekrar anlatýlacak
Deðerlendirme:
Ders öðretmeni
Uygundur .../.../... Okul müdürü
Diodes adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Þekil 18: Diodes adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Transistor adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Þekil 19: Transistors adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Analog ICs adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Þekil 20: Analog ICs adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Mixed ICs adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Þekil 21: Mixed ICs adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Dijital ICs adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Þekil 22: Digital ICs adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Logic Gates adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Þekil 23: Logic Gates adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Dersin adý:
Süre:
Sýnýfý:
Amaçlar:
Bölüm: Tarih: Konular:
Yöntem ve teknikler: O Anlatým O Soru-cevap O Gözlem O Uygulama O Gezi O Ödev O Tekrar O Deney
Kaynak, araçgereçler:
Planýn iþleniþine iliþkin görüþler: O Konu öðrenildi O Süre yetti O Tekrar anlatýlacak
Deðerlendirme:
Ders öðretmeni
Uygundur .../.../... Okul müdürü
Digital adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Þekil 24: Digital adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Indicators adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Þekil 25: Indicators adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Controls adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Þekil 26: Controls adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Miscellaneous adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Þekil 27: Miscellaneous adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Instruments adlý malzeme kutusunda bulunan ölçü ve test aletleri
Þekil 28: Instruments adlý malzeme kutusunda bulunan elemanlar
Dersin adý:
Süre:
Sýnýfý:
Amaçlar:
Bölüm: Tarih: Konular:
Yöntem ve teknikler: O Anlatým O Soru-cevap O Gözlem O Uygulama O Gezi O Ödev O Tekrar O Deney
Kaynak, araçgereçler:
Planýn iþleniþine iliþkin görüþler: O Konu öðrenildi O Süre yetti O Tekrar anlatýlacak
Deðerlendirme:
Ders öðretmeni
Uygundur .../.../... Okul müdürü