Egzamin klasyfikacyjny z geografii Gimnazjum klasa III
część pisemna
czas trwania części pisemnej egzaminu: 60 minut
Zadanie 1 ( 0 - 2) Uzupełnij zdania podanymi terminami (jest ich więcej): Atlantycki, Czarne, Gibraltarska, Spokojny, Śródziemne, Kaletańska, Apeniński, Bretoński, Iberyjski, Bałkański, Skandynawski, Ural, Pireneje, zachodnia, wschodnia Europę od Afryki oddziela Morze .................................. , łączące się Cieśniną ......................... z Oceanem ..............................., który oblewa kontynent Europy od strony ............................ . Góry ............................. stanowią wschodnią granicę Europy. Linia brzegowa jest bardzo urozmaicona. Na północy leży wielki Półwysep ........................................ , a na południu trzy duże półwyspy: 1) ......................................., na którym leżą Hiszpania i Portugalia, 2) .................................... , na którym leżą Włochy oraz 3) ..................................., gdzie leżą, m.in. Albania i Grecja.
Zadanie 2 (0 – 3) Rozpoznaj obiekty geograficzne zaznaczone literami mapie Europy: A – Cieśnina ............................. ;
B – Morze.................................;
C – Zatoka ................................. ;
D – Góry....................................;
E – Półwysep ............................ ;
F – Wyspa .................................;
G – Wyspa ...................................;
H – Rzeka ................................. .
Zadanie 3 (0 – 4) Na podstawie krótkiej charakterystyki rozpoznaj państwo Europy, dopisz jego stolicę i określ, którą cyfrą zostało oznaczone na załączonej, do zadania nr 2, mapie konturowej. a) Państwo to zwane jest zieloną lub szmaragdową wyspą, leży na Oceanie Atlantyckim na zachód od Wielkiej Brytanii. Państwo to nazywa się .............................. , jego stolicą jest ....................................., oznaczono je na mapie numerem ………….. . b) Jest to państwo śródlądowe, alpejskie, siedziba wielu międzynarodowych organizacji, m.in. Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. Państwo to nazywa się ..................................... , jego stolicą jest ..................................... , oznaczono je na mapie numerem ………….. . c) Państwo słynie z wybrzeża dalmatyńskiego, leży nad Morzem Adriatyckim, wchodziło w skład byłej Jugosławii. Państwo to nazywa się ..................................... , jego stolicą jest ..................................... , oznaczono je na mapie numerem ………….. . d) Charakterystycznym elementem krajobrazu tego kraju są wiatraki i tulipany. Znaczna jego część leży w depresji. Stolica tego państwa to wielki port przeładunkowy . Państwo to nazywa się ..................................... , jego stolicą jest ....................................., oznaczono je na mapie numerem ………….. .
Zadanie 4 (0- 1) U wybrzeży północnej Norwegii morze z reguły nie zamarza. Dlaczego? Podkreśl prawidłową odpowiedź. A. Występują tu duże opady roczne. B. Równoleżnikowy układ Gór Skandynawskich zatrzymuje zimne powietrze napływające z północy. C. Wzdłuż wybrzeży płynie ciepły prąd morski. D. Norwegia leży w niskich szerokościach geograficznych.
Zadanie 5 (0- 2) Rozpoznaj przedstawiony na rysunku jeden z typów wybrzeża. Podaj nazwę państwa, dla którego jest to charakterystyczne wybrzeże .
Typ wybrzeża: .........................................; nazwa państwa: .................................... .
Zadanie 6 (0 -2) Na podstawie danych statystycznych zawartych w tabeli określ, jaka jest tendencja zmiany udziału ludności Europy w ogólnej liczbie ludności świata. ROK
LICZBA LUDNOŚCI EUROPY w mln
1950 1970 1990 2003
548 657 722 726
UDZIAŁ LUDNOŚCI EUROPY W OGÓLNEJ LICZBIE LUDNOŚCI ŚWIATA w % 21,7 17,7 13,7 11,3
A. Liczba ludności w Europie maleje, ale udział ludności Europy w ogólnej liczbie ludności świata zwiększa się.
B. Liczba ludności Europy rośnie, ale udział ludności Europy w ogólnej liczbie ludności świata zmniejsza się. C. Udział ludności Europy w ogólnej liczbie ludności świata nie zmienia się. D. Udział ludności Europy w ogólnej liczbie ludności początkowo wzrastał, a obecnie zmniejsza się. Wyjaśnij przyczynę takiej sytuacji demograficznej Europy: ………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………. . Zadanie 7 (0- 3) a)Wyjaśnij termin: przyrost naturalny - ……………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………. . b) Od 1975 roku w Niemczech utrzymuje się ujemny przyrost naturalny, mimo tego liczba ludności wzrasta. Podaj główną przyczynę wzrostu liczby ludności w Niemczech. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. . c) Na przykładzie Niemiec wyjaśnij, na czym polega proces starzenia się społeczeństwa. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. . Zadanie 8 (0 – 4) Wpisz nazwę rodziny językowej, z której wywodzą się trzy grupy językowe najbardziej rozpowszechnione w Europie …………………………………………………. . Wymień po dwa przykłady języków należących do podanych grup językowych: Języki słowiańskie - …………………………………………………………………………. . Języki romańskie - ………………………………………………………………………….. . Języki germańskie - …………………………………………………………………………. . Zadanie 9 (0- 2 ) Do podanych źródeł pozyskiwania energii dopisz nazwę państwa, które takie źródło w dużym stopniu wykorzystuje do produkcji energii (nazw państw jest więcej): a) energia geotermalna - .................................., b) energia jądrowa - ......................................, c) energia wodna - ........................................, d) energia wiatrowa - .................................... . (Francja, Holandia, , Węgry, Islandia, Norwegia)
Zadanie 10 (0 -2) Wymień po 3 przykłady krajów, które: a) przystąpiły do Unii Europejskiej w 2004 r. …………………………………………; b) nie należą do Unii Europejskiej, ale położone są w Europie ………………………. …………………………………………………………………………………………… . Zadanie 11 (0 -2) Do podanych objaśnień dopisz nazwy typów rolnictwa, które one charakteryzują oraz po dwa przykłady krajów prezentujących dany typ rolnictwa. Wybierz z niżej podanych: Niemcy, Ukraina, Holandia, Brazylia A. Wymaga dużych nakładów pracy i środków produkcji, celem tych działań jest uzyskanie jak najwyższych plonów - rolnictwo ………………………. ; kraje- …………………………………… . B. Niewielkie nakłady pracy i minimalne wykorzystanie środków produkcji- rolnictwo …………………………… ; kraje - …………………………………… . Zadanie 12 (0- 2) Na mapie południowo-wschodniej Azji oznacz strzałką kierunek monsunu letniego. Wpisz w kółka literę W- oznaczającą wyż baryczny oraz N- oznaczającą niż baryczny.
Zadanie 13 (0 -1) Arabia Saudyjska zajmuje obszar 2149 tys. km², liczba ludności wynosi 21 milionów. Oblicz średnią gęstość zaludnienia tego kraju. Obliczenia:
Odpowiedź:
Zadanie 14 (0 -2) Przeczytaj poniższe informacje. Przy zdaniach prawdziwych wpisz literę P a przy fałszywych literę F. a) Przez obszar Afryki przebiega system rowów tektonicznych .......... . b) Zimny prąd morski jest czynnikiem powodującym utworzenie pustyni Namib w Afryce .......... . c) Sawanna to formacja roślinna charakterystyczna dla klimatu podrównikowego ......... . d) Rdzenni mieszkańcy Ameryki należą do rasy białej .......... . e) Ameryka Łacińska obejmuje kraje, w których językiem urzędowym jest język hiszpański lub portugalski .......... . f) Metys to potomek rodziców rasy czarnej oraz białej ….. . Zadanie 15 (0 -2) Na podstawie zamieszczonej mapy oblicz rozciągłość południkową Ameryki Południowej w stopniach i w kilometrach.
Obliczenia:
Odpowiedź:
Część ustna 1. Wyjaśnij termin „zielona rewolucja”. Jakie według ciebie należy podjąć działania, aby zmniejszyć problem głodu w najuboższych rejonach świata? (0- 2 pkt) 2. Przedstaw argumenty przemawiające za koniecznością racjonalnego gospodarowania zasobami naturalnymi Ziemi oraz potrzebą ich odzyskiwania i powtórnego przetwarzania. (0- 2 pkt) 3. Omów główne zmiany na mapie politycznej Europy po roku 1989, uwzględnij cztery przykłady. (0-2 pkt)
Punktacja i ocenianie: Część pisemna maks. 34 punkty Część ustna maks. 6 punktów Razem maks. 40 punktów
Ocena
Ilość punktów
celujący
38 - 40
bardzo dobry
33 - 37
dobry
27 - 32
dostateczny
20 - 26
dopuszczający
14 - 19
niedostateczny
poniżej 14
