1

DZIECKO W SYTUACJI KRYZYSU RODZINY. Zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata 2000-2010 Opracowanie: Małgorzata Trembowelska. Centrum Edukacji Nauczycieli Biblioteka Pedagogiczna w Koszalinie Opublikowano 18.08.2011

WYDAWNICTWA ZWARTE 1. Destrukcyjne wzory przystosowania społecznego dzieci z rodzin z problemem alkoholowym / Wioletta Junik // W : Diagnostyka i profilaktyka w teorii i praktyce pedagogicznej / pod red. Marii Deptuły. - Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2006. - S. 338-355 2. Długoterminowy wpływ rozwodu rodziców na dzieci / Józefa Brągiel // W : Pedagogika rodziny na progu XXI wieku : rozwój, przedmiot, obszary refleksji i badań : praca zbiorowa / red. Andrzej W. Janke. - Toruń : Wydawnictwo Edukacyjne "Akapit", 2004. – S. 193-202 3. Dzieci alkoholików : indywidualne plany pomocy / Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. - Wwa : Wydawnictwo Edukacyjne PARPA, 2006. - 146 s. - (Pomoc Psychologiczna dla Dzieci z Rodzin z Problemem Alkoholowym) 4. Dzieciństwo bez dzieciństwa / Joanna Wawerska-Kus. - Wwa : "Dywiz", 2009. - 80 s. 5. Dzieciństwo w kryzysie : etiologia zjawiska / Bożena Matyjas. - Wwa : Wydawnictwo Akademickie "Żak" Teresa i Józef Śniecińscy, 2008. - 440 s. 6. Dzieciństwo w rodzinie migracyjnej / Wioletta Danilewicz // W : Dziecko a zagrożenia współczesnego świata / pod red. Sabiny Guz. - Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej, 2008. – S. [185]-192 7. Dziecko osamotnione w rodzinie dysfunkcyjnej - przejawy, przyczyny, wsparcie / Jadwiga Izdebska // W : Pedagogika opiekuńcza : przeszłość, teraźniejszość, przyszłość / pod red. Elżbiety Jundziłł i Róży Pawłowskiej. - Gdańsk : "Harmonia”, 2008. - S. 359-369 8. Dziecko w rodzinie dysfunkcyjnej : między diagnozą a realną pomocą // W : Rodzina we współczesności / pod red. Andrzeja Ładyżyńskiego. - Wrocław : "Atut", 2009. – S. 271-290 9. Dziecko w rodzinie dysfunkcyjnej jako wyzwanie dla edukacji szkolnej / Jadwiga Izdebska // W : Dziecko w świecie współczesnym / red. nauk. Bożena Suchacka, Krzysztof Kraszewski. - Kraków : „Impuls”, 2008. - S. 51-59 10. Dziecko w rodzinie u progu XXI wieku : niepokoje i nadzieje / Jadwiga Izdebska. - Białystok : "Trans Humana", 2000. – S. 29-98 : Sytuacja dziecka u progu nowego wieku w kontekście zagrożeń struktury i funkcjonowania współczesnej polskiej rodziny 11. Funkcjonowanie dzieci z małżeństw rozwiedzionych / Henryk Cudak. - Toruń : Adam Marszałek, cop. 2004. - 243 s. 12. Jak uchronić dziecko przed skutkami rozwodu rodziców : poradnik dla rodziców / Wolfgang Jaede ; przekł. Anna Kleszcz. - Kraków : "WAM", 2007. – 168 s. 13. Kiedy dziecko i jego rodzice potrzebują pomocy / Martin Herbert ; przekł. Magdalena Polaszewska-Nicke. - Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2007. - (Psychologia dla Praktyków / GWP) 14. Konflikty między rodzicami – zagrożeniem dla konstruktywnego funkcjonowania dzieci w sytuacji konfliktu / Małgorzata Cywińska // W : Dziecko a zagrożenia współczesnego świata / pod red. Sabiny Guz. - Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2008. – S. [161]-170 15. Kształty rodziny współczesnej : szkice familologiczne / Stanisław Kawula. - Toruń : Adam Marszałek, cop. 2005. – S. [54]-81 : Rodzina w kryzysie

2 16. Kształty rodziny współczesnej : szkice familologiczne / Stanisław Kawula. - Toruń : Adam Marszałek, cop. 2005. – S. [82]-96 : Rodziny ryzyka 17. Nieszczęśliwe dzieci : dlaczego cierpią i jak im pomóc / Heather Smith ; przeł. Aneta Nowak. Wwa : Jacek Santorski & Co., 2008. – 262 s. - (Psychologia na Co Dzień) 18. Opieka nad dzieckiem osieroconym : teoria i praktyka / Zbigniew Węgierski. - Toruń : "Akapit", 2006. - S. 17-42 : Rodzina współczesna i jej problemy 19. Pierwsza pomoc dla pokrzywdzonych dzieci / Andreas Krüger ; przekł. Urszula Poprawska. Kraków : "WAM", 2009. – 218 s. 20. Pomoc dziecku i rodzinie w środowisku lokalnym : materiały pomocnicze dla studentów studiów pedagogicznych / Wioletta Teresa Danilewicz, Jadwiga Izdebska, Beata Krzesińska-Żach. - Wyd. 2. - Białystok : "Trans Humana", 2001. – S. [64]-94 : Zagrożenia realizacji funkcji rodziny : wybrane problemy 21. Pomoc psychologiczna dla dzieci alkoholików / Bryan E. Robinson, J. Lyn Rhoden ; [tł. Monika i zespół Szymankiewicz]. - Wyd. 2. - Wwa : Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - Wydawnictwo Edukacyjne PARPA, 2005. – 275 s. 22. Rodzice i dzieci : psychologiczny obraz sytuacji problemowych : praca zbiorowa / red. Ewa Milewska, Aleksandra Szymanowska. - Wwa : Centrum Metodyczne Pomocy PsychologicznoPedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, 2000. - 256 s. 23. Rodzina dysfunkcyjna zagrożeniem społecznego funkcjonowania dziecka / Anna Błasiak // W : (Bez)radność wychowania… ? : praca zbiorowa / pod red. Zbigniewa Marka i Magdaleny MadejBabuli. - Kraków : Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna "Ignatianum" : "WAM", 2007. S. 65-78 24. Rodzina społecznego i indywidualnego ryzyka / Stanisław Kawula // W : Pedagogika społeczna : dokonania - aktualność - perspektywy : podręcznik akademicki dla pedagogów / koncepcja i red. nauk. Stanisław Kawula. - Toruń : Adam Marszałek, cop. 2003. – S. 481-514 25. Rodziny pełne nie w pełni - eurosieroctwo : opieka nad dzieckiem a migracja zarobkowa rodziców / Edyta Mituła // W : Rodzina we współczesności / pod red. Andrzeja Ładyżyńskiego. - Wrocław : „Atut”, 2009. - S. 163-[185] 26. Rozwód w rodzinie : [jak wesprzeć dzieci] / Martin Herbert ; przekł. Anna Sawicka-Chrapkowicz. Wyd. 1 w jęz. pol. - Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2005. - 80 s. (Wychowanie Dzieci ; 2) 27. Sieroctwo i osamotnienie : pedagogiczne problemy kryzysu współczesnej rodziny / Teresa Ewa Olearczyk. - [Wyd. 1], wznow. - Kraków : "WAM" : Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna "Ignatianum", 2008. - 291 s. 28. Społeczne przystosowanie dzieci z poczuciem sieroctwa duchowego / Marzena Sendyk. - Kraków : "Impuls", 2001. – 279 s. 29. Sytuacja życiowa dzieci w rodzinach migracyjnych / Wioletta Danilewicz. - Białystok : "Trans Humana", 2006. - 192 s. 30. Uczeń z rodziny dysfunkcyjnej : przewodnik dla wychowawców i nauczycieli / Anna Maria Seweryńska. - Wwa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, cop. 2004. – 77 s. - (Psychologia, Pedagogika / WSiP) 31. Wpływ migracji zarobkowej na jakość życia rodzinnego // W : Psychologia rodziny : małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań / red. nauk. Teresa Rostowska. - Wwa : "Difin", 2009. – [101]-113 32. Zagrożenia i kryzys współczesnej rodziny / Zbigniew Bielan // W : Pedagogika rodziny na progu XXI wieku : rozwój, przedmiot, obszary refleksji i badań : praca zbiorowa / red. Andrzej W. Janke. - Toruń : Wydawnictwo Edukacyjne "Akapit", 2004. – S. 246-250

3 33. Zagrożenia rozwoju w okresie średniego dzieciństwa / Bożena Grześkiewicz // W : Dziecko a zagrożenia współczesnego świata / pod red. Sabiny Guz. - Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2008. – S. [139]-147 34. Znaczenie relacji rodzinnych dla pozytywnego rozwoju dziecka : diagnoza i terapia / Anna Kozłowska. - Wwa : Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, 2000. - 115 s.

ARTYKUŁY Z CZASOPISM 1. Bieda i ubóstwo – konsekwencje dla dziecka i rodziny / Agnieszka Białas // Opieka, Wychowanie, Terapia. – 2001, [nr] 2, s. [5]-9 2. Cele i metody pracy terapeutycznej z dziećmi z rodzin rozbitych / Julia Amarowicz-Pietrasiewicz, Kamila Becker // Dziecko Krzywdzone. - 2008, nr 4, s. 98-111 3. Czynniki chroniące dzieci z rodzin z problemem alkoholowym / Sławomir Śląski, Jarosław Jastrzębski // Remedium. - 2008, nr 4, s. 6-7 4. Depresja matki a agresja dziecka / Adrianna Starga // Niebieska Linia. - 2004, nr 2, s. 17-18 5. Depresyjne dzieci depresyjnych rodziców / Aleksandra Pilarska // Problemy OpiekuńczoWychowawcze. - 2010, nr 2, s. 36-42 6. Dostęp do edukacji dziecka z rodziny ubogiej / Grażyna Cęcelek // Przegląd Edukacyjny. - 2007, nr 4, s. 17-18 7. Dzieci obszarów ryzyka / Agata Woźniak // Edukacja i Dialog. - 2005, nr 7, s. 3-6 8. Dzieci żyjące w biedzie / Wielisława Warzywoda-Kruszyńska // Dziecko Krzywdzone. - 2008, nr 2, s. 26-37 9. Dziecko a migracja zarobkowa rodziców / Małgorzata Fojcik // Życie Szkoły. – 2007, nr 7, s. 12-15 10. Dziecko a rozwód w rodzinie / Agnieszka Wilczyńska // Mediator. - 2008, nr 4, s. 22-23 11. Dziecko w biednej rodzinie / Elżbieta Tarkowska // Polityka Społeczna. - 2004, nr 9, s. 9-13 12. Dziecko w konflikcie rodziców : perspektywa teorii koluzji Jurga Willego / Agnieszka Izdebska // Dziecko Krzywdzone. – 2008, nr 4, s. 65-79 13. Dziecko w sytuacji rozłąki z rodzicami / Maria Kolankiewicz // Pedagogika Społeczna. - 2008, nr 3, s. 81-86 14. Dziecko w sytuacji rozwodu / Karolina Gerhard // Edukacja i Dialog. - 2008, nr 11, s. 30-31 15. Dziecko z rodziny alkoholowej / Małgorzata Krasowska // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 2006, nr 10, s. 34-38 16. Emigracyjne „sieroty” / Małgorzata Tulik-Hamelak // Bliżej Przedszkola. - 2009, nr 1, s. 38-50 17. Funkcjonowanie dzieci z rodzin alkoholowych / Marta Komorowska // Remedium. - 2008, nr 4, s. 8-9 18. Funkcjonowanie dziecka w warunkach bezrobocia rodziców / Monika Jurewicz // Nowa Szkoła. 2009, nr 3, s. 42-48 19. Gdy rodzice emigrują… / Marta Kondracka, Aleksandra Krupa // Nowa Szkoła. - 2008, nr 6, s. 37-43 20. Gdy wybucha wojna domowa / Hubert Czemierowski // Charaktery. – 2006, nr 4, s. 38-41 21. Gdy zabraknie mamy… / Justyna Kurtyka-Chałas // Bliżej Przedszkola. - 2009, nr 5, s. 44-45 Trudności dziecka po stracie rodzica.

4 22. Interwencja na rzecz dziecka w rodzinie dysfunkcyjnej : anamneza przypadku, ocena zagrożeń, interwencja, profilaktyka. Cz. 1 / Agnieszka Smrokowska-Reichmann // Wspólne Tematy. - 2008, nr 3, s. 22-29 23. Jakie role przyjmuje dziecko w rodzinie dysfunkcyjnej? / Tomasz Garstka // Gazeta Szkolna. 2009, nr 25/26, s. 14-15 24. Jakość życia dzieci z rodzin z problemem alkoholowym / Katarzyna Kołodziejczyk // Remedium. – 2006, nr 9, s. 22-23 25. Kłótnie rodziców a dziecko : dziecko wobec konfliktu rodziców / Sylwia Kluczyńska // Niebieska Linia. - 2000, nr 3, s. 12-13 26. Konflikty i kryzysy w małżeństwie i w rodzinie / Konrad Bar // Małżeństwo i Rodzina. – 2005, nr 1/2, s. [57]-64 27. Manipulowanie dzieckiem przez rodziców rywalizujących o udział w opiece / Alicja Czerederecka // Dziecko Krzywdzone. - 2008, nr 4, s. 15-34 28. Mediacja w systemie pomocy rodzinie w kryzysie : co można zrobić, by chronić dziecko w rozwodzie? / Robert Boch, Anna Dzierżawska-Popiołek // Dziecko Krzywdzone. - 2008, nr 4, s. 129-143 29. Migracja a psychospołeczny rozwój dziecka / Beata Boćwińska-Kiluk, Elżbieta Bielecka // Pedagogika Społeczna. – 2008, nr 3, s. [47]-60 30. Migracje rodzicielskie – skala zjawiska oraz jego wychowawcze i edukacyjne implikacje / Bartłomiej Walczak // Pedagogika Społeczna. – 2008, nr 3, s. [143]-162 31. Pomoc dziecku uwikłanemu w konflikt rodzicielski / Dariusz Mazur // Problemy OpiekuńczoWychowawcze. – 2004, nr 7, s. 51-54 32. Rodzina z problemem alkoholowym. [Cz. 1] / Małgorzata Chojak // Wychowawca. - 2008, nr 2, s. 16-17 Zaburzone funkcjonowanie dzieci dorastających w rodzinach alkoholowych. Wpływ wzorów postępowania reprezentowanych przez rodziców alkoholików na przyszłe dorosłe życie nastolatka. 33. Rodzina z problemem alkoholowym. Cz. 2 / Małgorzata Chojak // Wychowawca. - 2008, nr 3, s. 16-18 Zestawienie obronnych wzorów funkcjonowania dzieci w rodzinie z problemem alkoholowym. Przykłady zachowań. 34. Rodziny ryzyka w Polsce współczesnej / Stanisław Kawula // Nowa Szkoła. – 2004, nr 3, s. 4-8 35. Rozpad rodziny jako czynnik nieprzystosowania społecznego i przestępczości młodocianych / Elżbieta Kopeć // Opieka, Wychowanie, Terapia. – 2003, [nr] 3, s. 9-11 36. Rozpoznanie sytuacji kryzysowej w rodzinie / Sabina Pawlas-Czyż // Praca Socjalna. - 2008, nr 6, s. [32]-42 37. Rozwód - jak pomóc? / Kinga Kuszak // Życie Szkoły. - 2009, nr 3, s. 38-42 38. Sieroctwo społeczne jako skutek dysfunkcjonalności wychowawczej środowiska rodzinnego / Katarzyna Chruściel // Wychowanie na co Dzień. – 2007, nr 7/8, s. 30-34 39. Socjalizacja dziecka w biednej rodzinie / Grażyna Cęcelek // Problemy OpiekuńczoWychowawcze. - 2009, nr 8, s. 49-56 40. Strategie radzenia sobie z rozwodem rodziców podejmowane przez dzieci w wieku dorastania / Maria Beisert // Dziecko Krzywdzone. - 2008, nr 4, s. 82-97 41. Sytuacja dziecka w rodzinie z problemem alkoholowym / Renata Małgorzata Ilnicka // Praca Socjalna. - 2008, nr 5, s. 37-51

5 42. Szanse i trudności pomocy psychologicznej w szkole / Anna Borucka // Remedium. - 2006, nr 1, s. 6-7 Udzielanie pomocy psychologicznej uczniom z grup ryzyka i ich rodzicom. 43. Szkolne problemy dzieci z rodzin z problemem alkoholowym / Alina Sirdak // Nauczyciel i Szkoła. - 2006, nr 1/2, s. 235-254 44. Środowisko rodzinne a niedostosowanie społeczne dzieci i młodzieży. Cz. 1-4 / Edyta SzotOdrobina // Wszystko dla Szkoły. – 2010, nr 2, s. 12-13 ; nr 3, s. 14-15 ; nr 4, s. 6-7, nr 5, s. 11-13 45. Ubóstwo polskich rodzin i jego konsekwencje / Dorota Glina // Nowa Szkoła. – 2004, nr 3, s. 51-55 46. Ubóstwo w rodzinie a szanse edukacyjne dzieci i młodzieży / Grażyna Cęcelek // Małżeństwo i Rodzina. - 2005, nr 3, s. 30-33 47. Uczeń z rodziny patologicznej / Małgorzata Grabas // Życie Szkoły. – 2004, nr 3, s. 49-51 48. W oku cyklonu : dziecko wobec konfliktu rodziców / Katarzyna Fenik // Niebieska Linia. - 2000, nr 3, s. 14-15 49. Wokół pojęcia „eurosieroctwo” / Ewa Zawisza-Masłyk // Opieka, Wychowanie, Terapia. - 2008, [nr] 3/4, s. 40-42 50. Wpływ emigracji zarobkowej rodziców na funkcjonowanie dzieci w rodzinie i w szkole / Grażyna Miłkowska, Anna Kulesza // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2009, nr 9, s. 3-15 51. Wpływ konfliktów dorosłych na dzieci / Wiesław Sikorski // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. 2003, nr 3, s. 36-38 52. Wybrane problemy eurosieroctwa / Lidia Pawelec // Hejnał Oświatowy. – 2010, nr 1, s. 2-4 53. Wychowawcze i edukacyjne konsekwencje „euroemigracji” rodziców i opiekunów / Bartłomiej Walczak // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2008, nr 5, s. 21-26 54. Zagrożenia procesu wychowania dzieci we współczesnej rodzinie (w opinii rodziców) / Mirosława Kowalczyk-Szymańska // Życie Szkoły. – 2001, nr 5, s. 270-275 55. Zagrożenia współczesnej rodziny w wychowaniu dziecka / Paweł Broda // Nauczyciel i Szkoła. 2008, nr 3/4, s. 23-30 56. Zaniedbywanie dzieci w rodzinie – współczesne spojrzenie na istotę zjawiska / Ewa Jarosz // Wychowanie na co Dzień. – 2007, nr 6, s. 3-7 57. Zaniedbywanie dzieci w rodzinie - znaczenie zjawiska i zasady interwencji w świetle współczesnej wiedzy / Ewa Jarosz // Wychowanie na co Dzień. - 2007, nr 7/8, s. 26-30 58. Zarobkowe migracje rodziców za granicę / Bogdan Stańkowski // Ruch Pedagogiczny. - 2006, [nr] 1/2, s. 51-66 59. Zwróćcie na mnie uwagę! : perspektywa psychologiczna dziecka w sytuacji okołorozwodowej / Ewa Kiliszek // Niebieska Linia. - 2009, nr 4, s. 18-21 60. Żałoba dzieci / Magdalena Harrisom // Bliżej Przedszkola. - 2009, nr 11, s. 40-41