Prof. dr hab. Czes³aw Jeman
DROGA WOJSKOWEJ AKADEMII MEDYCZNEJ IM. GEN. DYW. PROF. BOLES£AWA SZARECKIEGO DO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO W £ODZI
O utworzeniu Wojskowej Akademii Lekarskiej mówiono w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie w koñcu lat trzydziestych. Uczelniê planowano zorganizowaæ w Lublinie b¹d w £odzi, w miastach centralnie po³o¿onych w stosunku do ówczesnych granic kraju. Lata II wojny wiatowej rozwia³y na wiele lat te plany. Ile krwi przelano na ró¿nych frontach, równie¿ krwi tych, którzy pragnêli zostaæ lekarzami wojskowymi, lecz nie zdo³ali trafiæ do Edynburga czy Winterthur orodków kszta³c¹cych wojskowych lekarzy dla potrzeb Polskich Si³ Zbrojnych. W pierwszym w stolicy Szkocji przy tamtejszym uniwersytecie dzia³a³ Polski Wydzia³ Lekarski, drugi za przy uniwersytecie w Zurichu. Wszelkie koncepcje i wprowadzane rozwi¹zania organizacyjne w latach 19451958, dotycz¹ce wojskowego szkolnictwa medycznego, podyktowane by³y permanentnym brakiem kadr medycznych tak w wojsku, jak i w cywilnej s³u¿bie zdrowia. Liczba medyków w Polsce w 1946 roku w porównaniu do 1938 zmniejsza³a siê: lekarzy i farmaceutów o oko³o 40%, za stomatologów o 60%. Jak wiêc nale¿a³o pozyskiwaæ kadry dla potrzeb wojska, skoro tyle stanowisk, zw³aszcza w terenie by³o nie obsadzonych. W 1949 roku co najmniej 20%, ogó³u etatów medycznych zajmowali medycy s³u¿by okresowej, którzy prawie wszyscy domagali siê szybkiego zwolnienia ze s³u¿by. Wród miast, które pretendowa³y do orodka tworz¹cego edukacjê wojskowo-medyczn¹ wybór pad³ na £ód miasto o dobrych perspektywach rozwoju, które na szczêcie nie ucierpia³o zbytnio w nastêpstwie dzia³añ wojennych. W celu zapewnienia w³asnej kadry medycznej rozpoczêto organizowanie szkó³ wojskowych. Pocz¹tkowo utworzono Wojskowo-Medyczn¹ Szko³ê Felczerów (19451946), przemianowan¹ na wzór przedwojenny na Centrum Wyszkolenia Sanitarnego (19471950), a nastêpnie Wojskowe Centrum Wyszkolenia Medycznego (19501958). Jednoczenie przy uczelniach wy¿szych w Warszawie, w £odzi i w Lublinie tworzono kompanie i Bataliony Akademickie (19471949). Ze wzglêdu na trudn¹ sytuacjê kadrow¹ i niedostateczn¹ infrastrukturê postanowiono w latach 19451950 utworzyæ przy ówczesnych uczelniach wy¿szych fakultety wojskowe w Warszawie, w Gdañsku, w Krakowie, w £odzi i we Wroc³awiu. ciera³y siê wiêc dwie koncepcje szkolenia: fakultatywnego, opartego na bazie akademii medycznej z dodatkowym przygotowaniem wojskowym i wojskowo-medycznym oraz kszta³cenie w samodzielnej wy¿szej szkole wojskowo-medycznej. Ze wzglêdu na pokan¹ liczbê ¿o³nierzy WP, okres zimnej wojny na pocz¹tku lat piêædziesi¹tych, a wiêc realn¹ mo¿liwoæ wybuchu konfliktu zbrojnego, przewidywano ewentualne u¿ycie broni masowego ra¿enia, a w nastêpstwie masowe straty sanitarne. Mylê równie¿, ¿e kierownictwo MON s³usznie d¹¿y³o do utworzenia w³asnej akademii medycznej, kszta³c¹cej lekarzy-oficerów, znacznie lepiej przygotowanych do pracy w jednostce wojskowej w porównaniu do medyków s³u¿by okresowej, bardzo dobrze przygotowanych fachowo, jednak o mniejszym dowiadczeniu wojskowo-medycznym. Specyfika zawodu oficera-lekarza sugerowa³a wybranie takiej koncepcji kszta³cenia. Od pocz¹tku lat piêædziesi¹tych zwiêkszano liczbê katedr o charakterze wojskowo-medycznym: Chirurgii Polowej, Higieny i Epidemiologii Wojskowej, Organizacji i Taktyki S³u¿by Zdrowia, Interny Polowej i inne. W³anie one stanowi³y trzon WCWMed. Dobre i pe³ne wykszta³cenie lekarskie wojskowi studenci otrzymywali w ³ódzkiej Akademii Medycznej.
KRONIKARZ 19
Uruchomienie w³asnej uczelni wojskowej wi¹za³o siê z wieloma trudnociami. W pierwszym rzêdzie nale¿a³o posiadaæ odpowiedni¹ liczbê kadry naukowo-dydaktycznej o pe³nym profilu w zakresie nauk podstawowych i klinicznych. Zw³aszcza chodzi³o o samodzielnych pracowników nauki, którzy mogli promowaæ swoich potencjalnych nastêpców. O takich ludzi nie by³o ³atwo. Osobnym, trudnym zagadnieniem by³a baza, zarówno dydaktyczna, lecznicza jak i zakwa-terowanie przysz³ych podchor¹¿ych. W po³owie lat piêædziesi¹tych przyst¹piono do budowy kompleksu koszarowego przy ul. ród³owej oraz obiektu nauk podstawowych przy Pl. 9 Maja (obecnie Pl. Gen. Hallera).
Do powstania Uczelni przyczyni³o siê wiele znanych nazwisk. Wspomnê jedynie dwóch lekarzy, promotorów powo³ania Uczelni. Od koñca lat czterdziestych wielkim zwolennikiem utworzenia akademii by³ gen. dyw. prof. dr med. Boles³aw Szarecki szef Departamentu S³u¿by Zdrowia MON i póniejszy jego nastêpca gen. bryg. dr med. Mieczys³aw Kowalski. Wp³ywowa dzia³alnoæ póniejszego patrona Uczelni u wy¿szych prze³o¿onych uzyska³a przychylnoæ w zakresie decyzji o powo³aniu do ¿ycia Akademii. Pierwsza Uchwa³a Rady Ministrów w sprawie utworzenia Wojskowej Akademii Medycznej ukaza³a siê 7 listopada 1957 roku. W styczniu 1958 roku obowi¹zki komendanta WCWMed. pe³ni³ p³k dr Czes³aw Pó³torak, który zarazem kierowa³ organizacj¹ WAM. Prowadzono w tym czasie rozmowy z kierownictwem Akademii Medycznej w £odzi w sprawie obsadzenia stanowisk naukowych i dydaktycznych w Uczelni. Nale¿y podkreliæ bardzo przychylne i ¿yczliwe stanowisko dla WAM ówczesnego rektora AM w £odzi prof. dr med. Mariana Stefanowskiego póniejszego doctora honoris causa WAM. Resortowy rozkaz MON z dnia 19 maja 1958 roku nakazywa³ rozformowanie WCWMed. i od 1 lipca 1958 roku utworzenie Wojskowej Akademii Medycznej. W sk³ad Uczelni wesz³y: WCWMed., Wojskowy Szpital Kliniczny w £odzi, Centralny Szpital MON w Warszawie i Orodek Szkolenia Oficerów Rezerwy w Przemylu. Pierwsza uroczysta inauguracja roku akademickiego odby³a siê 3 padziernika 1958 roku w obecnoci przedstawicieli kierownictwa MON z ministrem na czele i z komendantem, pu³kownikiem wkrótce genera³em brygady profesorem Marianem Garlickim. Statut Uczelni nak³ada³ na ni¹ zasadnicze zadanie: organizowanie studiów medycznych i kszta³cenie s³uchaczy na lekarzy, teoretyczne i praktyczne szkolenie ogólno-wojskowe, kszta³cenie kadr dla potrzeb wojskowej s³u¿by zdrowia, oraz prowadzenie prac naukowo-badawczych ze szczególnym uwzglêdnieniem potrzeb wojskowej s³u¿by zdrowia
20
KRONIKARZ
Na 36 katedr i klinik 14-toma kierowali wówczas oficerowie. WAM w du¿ym stopniu korzysta³a z przychylnoci AM w £odzi. W tym czasie trudno by³o mówiæ o samodzielnej Uczelni. Jednak z roku na rok Alma Mater krystalizowa³a siê, krzep³a i rozwija³a pod ka¿dym wzglêdem. Na pocz¹tku 1960 roku wyodrêbniono bibliotekê, nastêpnie kolejno Katedrê Patologii Ogólnej i Dowiadczalnej, Biologii, Anestezjologii, Medycyny Morskiej w Gdyni. W latach 19621964 ukszta³towano komplet katedr i klinik niezbêdnych dla dobrego funkcjonowania Uczelni. Z ka¿dym rokiem przybywa³o samodzielnych pracowników nauki i osób ze stopniem naukowym w mundurach. To wzmacnia³o Uczelniê, nadawa³o jej samodzielnego charakteru, oraz odsuwa³o od nadal bardzo ¿yczliwej AM w £odzi na osobn¹, swoj¹ drogê rozwoju. W czerwcu 1964 roku oddano do u¿ytku nowy budynek 2 Centralnego Szpitala Klinicznego WAM w Warszawie (ul. Szaserów) z 17 klinikami i zak³adami (wliczaj¹c czêæ pozostaj¹c¹ na ul. Koszykowej). Stanowi³o to ogromne wzmocnienie dla Uczelni. Wspomniany szpital w Warszawie, prawie co roku zwiêksza³ liczbê klinik i zak³adów. W roku 1974 posiada³ ich ponad 30 i pe³ni³ wa¿n¹ rolê Centrum Kszta³cenia Podyplomowego WAM. W tym roku równie¿ w WAM zakoñczono proces tworzenia uczelni. W zwi¹zku z ograniczon¹ objêtoci¹ artyku³u trudno wymieniæ wszystkie kliniki i zak³ady CKP. Charakterystycznym systemem organizacyjnym dla tego okresu by³y instytuty. W 1974 roku wydzielono nastêpuj¹ce: Instytut Medycyny Wojskowej (komendant p³k prof. dr hab. Andrzej S³owiñski), z Zak³adami: Organizacji Ochrony Zdrowia Wojsk, Organizacji Ochrony Zdrowia i S³u¿by Zdrowia Obrony Cywilnej, Higieny i Epidemiologii, Ochrony Radiologicznej i Toksykologii, Farmacji Wojskowej, Taktyki i Rodzajów Wojsk. Instytut Biologiczno-Morfologiczny (komendant gen. bryg. prof. dr hab. Wies³aw £asiñski) z Zak³adami: Anatomii Cz³owieka, Biologii, Histologii, Anatomii Patologicznej (Patomorfologii Klinicznej). Instytut Fizjologiczno-Biochemiczny ( komendant p³k prof. dr hab. Józef Sysa, nastêpnie p³k prof. dr hab. Henryk Tchórzewski) z Zak³adami: Biochemii, Chemii Ogólnej, Biofizyki, Farmakologii, Fizjologii, Mikrobiologii Lekarskiej, Patofizjologii. Instytut Medycyny Morskiej (komendant, kmdr prof. dr hab. Kazimierz Ulewicz, póniej kmdr prof. dr hab. Kazimierz Dêga) z Zak³adami: Higieny i Ergonomii Medycyny Morskiej, Medycyny Podwodnej, Epidemiologii i Medycyny Tropikalnej. Instytut Higieny Psychicznej (komendant p³k prof. dr hab. Zdzis³aw Rydzyñski) w sk³adzie: Klinika Psychofizyczna, Zak³ad Psychologii Klinicznej, Centralna Przychodnia Psychologiczna w Warszawie. Instytut Narz¹dów Zmys³ów (komendant p³k prof. dr hab. Zofia Krawczyk) z Klinikami: Laryngologiczn¹, Okulistyczn¹, Neurologiczn¹, Neurochirurgiczn¹ (od 1975 roku), Chirurgii Twarzowo-Szczêkowej, Instytut Chirurgii (komendant p³k prof. dr hab. Jan Leñko, póniej p³k prof. dr hab. Bronis³aw Koz³owski i p³k prof. dr hab. Stanis³aw Barcikowski), z Klinikami: I Chirurgiczn¹, II Chirurgiczn¹, Chirurgii Urazowej, Chirurgii Polowej i Ortopedii, Urologiczn¹ oraz Zak³adem Anestezjologii. Instytut Medycyny Wewnêtrznej (komendant p³k prof. dr hab. W³adys³aw Tkaczewski, nastêpnie p³k prof. dr hab. Konstanty Markiewicz) w sk³adzie: Kliniki IIV Chorób Wewnêtrznych, Chorób P³uc, ObserwacyjnoZakana oraz Zak³ady Analityki Lekarskiej, Farmakologii Klinicznej (od 1979 r.). Poza struktur¹ Instytutów znalaz³y siê Katedry: Chorób Dzieci, Ginekologii i Po³o¿nictwa z Klinik¹, Historii Medycyny z Muzeum, Medycyny S¹dowej, Radiologii Lekarskiej, Nauk Spo³ecznych i Zak³ad Dydaktyki (przejciowo). Unikalne Muzeum Polskiej Wojskowej S³u¿by Zdrowia (obecnie Muzeum UM) stanowi najwiêksz¹ (ponad 700 m2) tego typu placówkê wród akademii medycznych w kraju (zbiór malarstwa, starodruków, narzêdzi itp.)
KRONIKARZ 21
Wa¿n¹ dat¹ dla Uczelni by³o nadanie jej imienia gen. dyw. prof. Boles³awa Szareckiego wybitnego chirurga, twórcy polskiej szko³y chirurgii polowej, najwiêkszego inicjatora powstania Uczelni. Uroczystoæ nadania imienia odby³a siê 9 maja 1975 roku, od tej pory dzieñ ten by³ wiêtem Uczelni. Proces krystalizacji zosta³ zakoñczony w drugiej po³owie lat siedemdziesi¹tych (w 1976 roku powsta³a bowiem Katedra i Klinika Chorób Dzieci). Pewna reorganizacja Instytutów, czêciowo Zak³adów i Klinik mia³a miejsce w 1980 roku, zasadniczo zmiany nie by³y du¿e. W 1982 roku oddano do u¿ytku nowoczesny obiekt przeznaczony dla Instytutu Diagnostyki patomorfologii, analityki lekarskiej i medycyny s¹dowej. W tym samym roku ukoñczono budowê nowoczesnej p³ywalni i nieco póniej hali sportowej. W 1983 roku utworzono II Klinikê Chorób P³uc, a w 1985 Zak³ad Medycyny Sportowej. W pe³ni wiêc zakoñczono prace nad utworzeniem Akademii. Z jakim ogromnym trudem organizacyjnym, ceg³a po cegle, budowano Uczelniê, która w tym okresie, jak i póniej, plasowa³a siê w krajowej czo³ówce innych akademii medycznych. Na Wydzia³ Lekarski WAM przyjmowano corocznie ok. 250 studentów w latach szeædziesi¹tych i siedemdziesi¹tych, ok. 30 w latach dziewiêædziesi¹tych. Kilkudziesiêciu podchor¹¿ych przyjmowano co roku na Wydzia³y Stomatologii i Farmacji zawsze ¿yczliwej AM w £odzi. Lata dziewiêædziesi¹te nie nale¿a³y do optymistycznych dla Uczelni, ukazywa³o siê bowiem coraz wiêcej publikacji w prasie wojskowej jak i lokalnych dziennikach, mówi¹cych o mo¿liwoci rozwi¹zania Akademii. Dziesiêcioletnia nieustanna restrukturyzacja nie sprzyja³a rozwojowi Alma Mater. Pomimo tego Uczelnia nawi¹za³a wspó³pracê z podobnymi placówkami na Zachodzie: Uniwersyteck¹ Uczelni¹ Medyczn¹ Armii USA, Sanitarn¹ Akademi¹ Bundeswehry w Monachium, Szko³¹ S³u¿by Zdrowia Armii Francuskiej w Bordeaux i Czeskiej w Hradec Kralove. W³adze Uczelni s³usznie stara³y siê znaleæ akcenty g³ównie wojskowo-medyczne w zagranicznej wspó³pracy. Mówi¹c o latach dziewiêædziesi¹tych, nale¿y wspomnieæ o wa¿nym wydarzeniu w ¿yciu Uczelni, tzn. o nawi¹zaniu do szczytnych tradycji wy¿szego szkolnictwa medycznego w Wojsku Polskim. Uroczystoæ, jaka odby³a siê w koñcu czerwca 1992, nawi¹zywa³a do okresu sprzed 70-ciu laty, kiedy to na terenie zamku ksi¹¿¹t mazowieckich w Warszawie na Ujazdowie rozpoczê³a dzia³alnoæ Wojskowa Szko³a Sanitarna, kszta³c¹ca lekarzy w mundurach w niepodleg³ej II Rzeczypospolitej. W 1995 roku Uczelnia otrzyma³a Statut WAM, za w 1997 roku w zwi¹zku z uroczystociami 75lecia Wy¿szego Szkolnictwa Medycznego w Wojsku Polskim, jubileusz zaszczyci³ sw¹ obecnoci¹ Prezydent RP Aleksander Kwaniewski.
22
KRONIKARZ
Druga po³owa lat dziewiêædziesi¹tych to dalsze zmniejszenie naboru kandydatów do WAM i rozbudowa czêci cywilnej Uczelni. W 1998 roku rozpoczê³y dzia³alnoæ studia magisterskie w zakresie zdrowia publicznego, rok póniej fizjoterapii. W 2000 roku po kilkuletniej adaptacji otworzono Centrum Kliniczno-Dydaktyczne nowoczesny, kilkuprofilowy szpital. Zespó³ nauk teoretycznych przeniesiono do innych budynków. KOMENDANCI / REKTORZY WAM Lata kadencji
Stopieñ, tytu³ nauk., imiê i nazwisko
Specjalista w dziedzinie
19581965
gen. bryg. prof. Marian GARLICKI
ortopeda traumatolog
19651972
gen. bryg. prof. Wies³aw £ASIÑSKI
anatom chirurg
19721975
p³k prof. Józef BARANCEWICZ
epidemiolog
19751978
gen. bryg. prof. Jerzy BOÑCZAK
higienista, epidemiolog
19781981
p³k prof. Tadeusz BRZEZIÑSKI
historyk medycyny, deontolog
19811991
gen. bryg. prof. W³adys³aw TKACZEWSKI
internista, kardiolog, zakanik
19911998
gen. bryg. prof. Henryk CHMIELEWSKI
neurolog
19982002
p³k prof. Jan CHOJNACKI
internista, gastroenterolog, zakanik
2002
p³k prof. Krzysztof ZEMAN
pediatra, patofizjolog, immunolog
KRONIKARZ 23
Zastêpcy komendantów / Prorektorzy ds. Nauki i Szkolenia Lata kadencji
Stopieñ, tytu³ nauk., imiê i nazwisko
Specjalista w dziedzinie
19581966
p³k prof. Jan Leñko
urolog
19661973
p³k prof. Marek Kañski
biochemik
19731974
p³k prof. Leszek Cieciura
embriolog, histolog
19741981
p³k dr hab. W³adys³aw Tkaczewski
internista, kardiolog, zakanik
19811984
p³k prof. Andrzej Kulig
patomorfolog
19841991
p³k prof. Hieronim Bartel
embriolog, histolog
19911997
p³k prof. Józef Kêdziora
biochemik, fizjolog
19982002
p³k prof. Krzysztof Zeman
pediatra, patofizjolog, immunolog
2002
p.o. p³k. prof. Zbigniew Baj
patofizjolog, internista
Zastêpcy komendatów / Prorektorzy ds. klinicznych Stopieñ, tytu³ nauk., imiê i nazwisko
Specjalista w dziedzinie
19581968
p³k prof. Andrzej Himmel
internista
19681970
p³k prof. Jan Bromowicz
neurochirurg
19701973
p³k prof. Mieczys³aw Strza³ko
neurolog
1973
p³k prof. Zdzis³aw Ruszczak
dermatolog
19731981
p³k prof. Zdzis³aw Rydzyñski
psychiatra
19811984
p³k prof. Kazimierz Trznadel
internista, nefrolog
Lata kadencji
Od 1984 roku po³¹czono stanowiska zastêpcy ds. klinicznych i zastêpcy ds. dydaktycznych.
Lata kadencji
Stopieñ, tytu³ nauk., imiê i nazwisko
Specjalista w dziedzinie
19841986
p³k prof. Henryk Chmielewski
neurolog
19861991
p³k prof. Stefan Szram
patomorfolog
19911998
p³k prof. Henryk Goch
internista, kardiolog
19982002
p³k prof. Marek Luciak
internista, nefrolog
W Akademii istnia³y stanowiska zastêpców komendanta: ds. politycznych (do 1990 roku), ds. liniowych (do 2002 roku), ds. organizacyjnych (do 1995 roku). W okresie 19911994 zosta³o utworzone stanowisko zastêpcy komendanta/prorektora ds. studenckich, które zajmowa³ p³k dr hab. n. med. Krzysztof Zieliñski. Ze wzglêdu na ograniczon¹ objêtoæ publikacji nie jestem w stanie wymieniæ wszystkich zastêpców komendanta Akademii.
24
KRONIKARZ
Komendanci / Dziekani Wydzia³u Lekarskiego Lata kadencji
Stopieñ, tytu³ nauk., imiê i nazwisko
Specjalista w dziedzinie
19581959
p³k doc. Boles³aw Gwód
higienista, epidemiolog
19581964
p³k prof. Józef Borsuk
laryngolog
19641971
p³k prof. Jan Chomiczewski
mikrobiolog
19711974
p³k doc. W³adys³aw Tkaczewski
internista, kardiolog, zakanik
19741977
p³k doc. Kazimierz Trznadel
internista, nefrolog
19771980
p³k prof. Andrzej Kulig
patomorfolog
19801984
p³k prof. Heronim Bartel
histolog, embriolog
19841987
p³k doc. Stefan Szram
patomorfolog
19871991
p³k prof. Jan Goch
internista, kardiolog
19911998
p³k prof. Jan Chojnacki
internista , gastroenterolog, zakanik
p³k prof. Krzysztof Zeman
pediatra, patofizjolog, immunolog
19982001
p³k prof. Józef Kocur
psychiatra
20012002
p³k prof. Jan B³aszczyk
fizjolog, biochemik, dermatolog
1998
Prodziekanami Wydzia³u Lekarskiego WAM w kolejnoci chronologicznej byli profesorowie: Mieczys³aw Ropek ftyzjatra, Andrzej Kulig patomorfolog, Henryk Chmielewski neurolog, Stefan Szram patomorfolog, Lech Walasek internista, Jan Goch internista, kardiolog, Janusz Czajkowski okulista, Józef Kocur psychiatra, Jan Czernicki patofizjolog, neurolog, rehabilitant, Roman Go okulista, Krzysztof Zeman pediatra, patofizjolog, immunolog, Lucjan Pawlicki internista, Stanis³aw Orkisz anatom, internista. Od 1999 roku w zwi¹zku z powo³aniem do ¿ycia nowego wydzia³u na prodziekana ds. fizjoterapii powo³ano p³k dr hab. Jana Kochanowskiego, a nastêpnie p³k prof. dr hab. Jurka Olszewskiego. Od 1998 roku utworzono kierunek Zdrowie Publiczne specjalizacja Promocja Zdrowia.
KRONIKARZ 25
Uczelnia mog³a siê szczyciæ posiadaniem w³asnego czasopisma pt. Biuletyn Wojskowej Akademii Medycznej, w którym zamieszczano wiele bardzo cennych publikacji naukowych. Redaktorami wydawnictwa byli najwybitniejsi pracownicy nauki Akademii. W ci¹gu 40 lat na ³amach Biuletynu WAM zamieszczono ponad 2000 publikacji. Nak³ad czasopisma waha³ siê od 1200 do 400 egzemplarzy. W 1998 roku zmieniono tytu³ na Przegl¹d Wojskowo-Medyczny. Warto wspomnieæ o dzia³alnoci Studenckiego Towarzystwa Naukowego, które jest wyrazem inicjatywy naukowej s³uchaczy, jak te¿ zainteresowania prze³o¿onych kieruj¹cych ko³ami naukowymi. W ci¹gu ponad 40 lat dzia³alnoci cz³onkowie STN zorganizowali wiele konferencji naukowych krajowych i zagranicznych. Zaprezentowali ponad 700 prac, z których wiele opublikowano w Biuletynie. Studenci WAM wydawali czasopismo pt. Nasze Sprawy, gdzie zamieszczane by³y publikacje zarówno naukowe jak i traktuj¹ce o ¿yciu Uczelni. Dzia³alnoæ Akademii nie ogranicza³a siê jedynie do dydaktyki i badañ naukowych. Na terenie Uczelni dzia³a³o Ko³o Opiekunów Spo³ecznych oraz Klub Honorowego Krwiodawstwa. Podchor¹¿owie wspó³dzia³ali podczas ró¿nych akcji z Chor¹gwi¹ £ódzk¹ ZHP. W dziedzinie kultury studenci Akademii posiadali spore zas³ugi. Od 1958 roku dzia³a³ Studencki Teatr Verbum, którego dzia³alnoæ artystyczna by³a wielokrotnie nagradzana. W pracach teatru czynnie uczestniczy³o oko³o 400 osób. Istnia³ równie¿ zespó³ muzyczny Wirusy, dzia³aj¹cy na prze³omie lat 60-tych i 70-tych, który zaprezentowa³ ponad 200 koncertów. W po³owie lat 70-tych dzia³a³ tak¿e chór mêski studentów WAM. Na zakoñczenie nale¿y wspomnieæ o sportowcach. Wychowanie fizyczne odgrywa³o du¿¹ rolê w ¿yciu studenckim. Z WAM wywodzili siê zawodnicy zajmuj¹cy siê sportem rekreacyjnie, ale tak¿e walcz¹cy w pierwszoligowych dru¿ynach. Reprezentanci WAM periodycznie uczestniczyli w ró¿nych rozgrywkach pomiêdzy szko³ami wojskowymi, a tak¿e cywilnymi akademiami medycznymi. Zazwyczaj plasowali siê na dobrych miejscach. Uczelnia wykszta³ci³a wielu bardzo wybitnych profesorów z wielu dziedzin medycyny, znanych nie tylko w kraju, ale i za granic¹. Naukowcy, którzy mog¹ poszczyciæ siê ogromnym dorobkiem w aspekcie wydawniczym, dydaktycznym i wychowawczym, byli opiekunami, patronami i nauczycielami wielu wybitnych, ju¿ teraz samodzielnych pracowników nauki. Nie sposób w krótkiej publikacji dokonaæ oceny blisko 45 lat istnienia, przeobra¿eñ i rozwoju Uczelni. Dorobek w ka¿dej z dziedzin jest du¿y. Z pewnoci¹ mo¿na stwierdziæ, ¿e WAM znacz¹co przys³u¿y³a siê do rozwoju nauki i medycyny polskiej. W okresie blisko 45 lat dzia³alnoæ w WAM obroniono 1463 rozprawy doktorskie, ok. 164 osoby uzyska³y tytu³ profesora, a 194 stopieñ naukowy doktora habilitowanego. Od 1964 roku w CKP w Warszawie przeprowadzono: 637 doktoratów, 146 habilitacji, a tytu³y profesora nadano 60 naukowcom. Razem osi¹gniêcia Uczelni s¹ imponuj¹ce 2000 doktoratów, 340 habilitacji, 224 nominacji profesorów. Rok 2000 sta³ siê prze³omowym, bowiem Uniwersytet £ódzki, Akademia Medyczna i WAM przyst¹pi³y do rozmów w sprawie po³¹czenia uczelni powo³ano te¿ zosta³ Miêdzyuczelniany Zespó³ ds. Integracji. Kilkakrotne spotkania Zespo³u doprowadzi³y do zaproponowania kilku opcji po³¹czenia Uczelni. Oczywicie ka¿da z nich broni³a w³asnej to¿samoci i interesów. W dniu 8 kwietnia 2002 roku zosta³ podpisany List Intencyjny: Minister Zdrowia Mariusz £apiñski i Minister Obrony Narodowej Jerzy Szmajdziñski, dzia³aj¹c zgodnie z wol¹ Senatów Uczelni, wyra¿aj¹ niniejszym intencje po³¹czenia Akademii Medycznej w £odzi i Wojskowej Akademii Medycznej im. Boles³awa Szareckiego w Uniwersytet Medyczny... Celem po³¹czenia Uczelni jest w pe³ni wykorzystanie potencja³ów: dydaktycznego, naukowego i kulturowego, polepszenie jakoci kszta³cenia studentów oraz specjalistycznej opieki zdrowotnej ziemi ³ódzkiej i województw ociennych.
26
KRONIKARZ
Wyrazem ostatniego akcentu dzia³alnoci WAM by³y uroczystoci zwi¹zane z jubileuszem 80-lecia Wy¿szego Szkolnictwa Medycznego w Wojsku Polskim i 45-lecia Wojskowej Akademii Medycznej (2122 czerwca 2002 rok). Program zawiera³ uroczystoæ: nadania tytu³ów doctora honoris causa dwóm profesorom WAM, ostatni¹ promocjê absolwentów i rozdanie dyplomów, ods³oniêcie tablicy pami¹tkowej powiêconej profesorom i pracownikom WAM oraz historyczn¹ sesjê naukow¹. Utworzenie Uniwersytetu Medycznego jest du¿ym wyró¿nieniem dla £odzi i regionu, jest wielk¹ szans¹ dla pracowników nauki obu by³ych Uczelni, lecz jest te¿ wyzwaniem do prawdziwej wspó³pracy, tolerancji i wyrozumia³oci.
Marian G a r l i c k i : Przemówienie Rektora WAM prof. dr ... w dniu inauguracji roku akademickiego 1960/61. Biul. WAM 1960 R. 3 z. 2/ 3 s. IXII; Stefan B o g u s ³ a w s k i : Zarys rozwoju 2 Centralnego Szpitala Klinicznego WAM. Biul. WAM 1963 R. 6 z. 2 s. 1720; Wies³aw £ a s i ñ s k i : Przemówienie Rektora WAM kmdr prof. dr med.... na inauguracji roku akademickiego 1965/66. Biul. WAM 1965 R. 8 z. 3/4 s. 247256; Tadeusz S t a s i a k : Rys historyczny XX-lecia 2 Centralnego Szpitala Klinicznego WAM. Lek. Wojsk. 1966 R. 42 nr 1 s. 715; Józef B a r a n c e w i c z : Wybrane fragmenty przemówienia Rektora WAM p³k doc. dr hab. n. med. ... na inauguracji roku akademickiego 1972/73. Biul. WAM 1973 R. 16 z. 1 s. 3336; Stefan Wo j t k o w i a k : Lancet i karabin : dzieje szkolnictwa medycznego w Wojsku Polskim. Warszawa 1973; Jerzy B o ñ c z a k : Przemówienie Rektora Wojskowej Akademii Medycznej p³k doc. dr hab. n. med. ... na inauguracji roku akademickiego [1975/76]. Biul. WAM 1976 R. 19 z. 1 s. 314; Tadeusz B r z e z i ñ s k i : Przemówienie Rektora WAM [p³k doc. dr hab. n. med. ...] wyg³oszone na inauguracji roku akademickiego 1978/79. Biul. WAM 1979 R. 23 z. 1 s. 19; W³adys³aw T k a c z e w s k i : Przemówienie Rektora WAM p³k prof. dr. n. med.... wyg³oszone na inauguracji roku akademickiego 1981/82. Biul. WAM 1981 R. 24 z. 4 s. 291298; Kazimierz D ê g a : XX lat dzia³alnoci Instytutu Medycyny Morskiej Wojskowej Akademii Medycznej. Biul. WAM 1982 R. 25 z. 3 s. 303306; Tadeusz M i k a , Maciej B o c h e ñ s k i , Stefan K a r l i ñ s k i : Kszta³cenie podyplomowe w XXV-leciu Wojskowej Akademii Medycznej. Lek. Wojsk. 1983 R. 59 nr 5/ 6 s. 226229; Zarys historyczny Wojskowej Akademii Medycznej. Aut.: Zbigniew O n i s k , Bogumi³ T k a c z , Longin I n d i s o w , Marek D u t k i e w i c z . £ód 1986; Hieronim B a r t e l : 30-lecie Wojskowej Akademii Medycznej im. gen. dyw. Boles³awa Szareckiego : dzia³alnoæ naukowa. Lek. Wojsk. 1988 R. 64 nr 7/8 s. 426431; Kalendarium Wojskowej Akademii Medycznej im. gen. dyw. prof. dr med. Boles³awa Szareckiego 19581988 / pod red. Micha³a B a j a k a , Tadeusza Klimaszewskiego. £ód 1988; Stefan S z r a m , Jan H[enryk] G o c h : 30-lecie Wojskowej Akademii Medycznej im. gen. dyw. Boles³awa Szareckiego : dzia³alnoæ dydaktyczna. Lek. Wojsk. 1988 nr 7/8 s. 423425; Marek Krzysztof D u d k i e w i c z : Wojskowa Akademia Medyczna im. gen. dyw. prof. dr med. Boles³awa Szareckiego w latach 19581988. Warszawa 1990. Rozprawa doktorska. Wojskowy Instytut Historyczny; Krzysztof W³odzimierz Z i e l i ñ s k i : Informacje o dzia³alnoci naukowej i osi¹gniêciach diagnostyczno-leczniczych placówek Wojskowej Akademii Medycznej im. gen. dyw. prof. Boles³awa Szareckiego. Cz. 1. : Placówki WAM w £odzi. £ód 1992; Henryk C h m i e l e w s k i , Miros³aw W d o w c z y k , Józef B i e l e c k i : Wojskowa Akademia Medyczna im. gen dyw. Boles³awa Szareckiego : 75 lat wy¿szego szkolnictwa medycznego w Wojsku Polskim. £ód 1997; Jerzy Mi³kowski : Wojskowa Akademia Medyczna : pamiêtnik akademicki. £ód 1997; 40 lat I Kliniki Chirurgicznej Instytutu Chirurgii Wojskowej Akademii Medycznej 19581998. £ód 1998; 80 lat wy¿szego szkolnictwa medycznego w Wojsku Polskim 19222002 / red. [Miros³aw Wdowczyk]. £ód 2002; Czes³aw J e m a n , Miros³aw W d o w c z y k : Wojskowa Akademia Medyczna im. gen. dyw. prof. dr med. Boles³awa Szareckiego. W: Wojskowe akademie w Polsce : praca zespo³owa / pod red. Micha³a H e b d y . Warszawa 2003 s. 485541; Lekarze wojskowi : wspomnienia i refleksje / red. Jerzy Mi³kowski. £ód 2003.
KRONIKARZ 27