TURYSTYKA a NATURA 2000 Jolanta Kamieniecka KONFERENCJA PRASOWA

Projekt: „Szerokie wody Natury 2000” 15.02.2011.

Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Żółw morski Caretta Caretta to gatunek zagrożony. Dziś można go spotkad jedynie w obrębie basenu Morza Śródziemnego. MORZE JOŃSKIE , Wyspa Zakynthos.

Ekologizacja turystyki trwa! … w InE - od 20 lat , a ostatnie 5 lat:

PORTAL „Natura 2000 i Turystyka” od roku 2005 www.natura2000.org.pl

MATERIAŁY DLA TURYSTYKI Szkolenie regionalne Uwarunkowania rozwoju turystyki w Europejskiej sieci obszarów Natura 2000 (prezentacje, dyskusja, wnioski) E-learning: Proekologiczny produkt turystyczny (J.Kamieniecka, J.Majewski) KONKURS Jak promowad turystyczne Obszary Natura 2000 (prezentacje gimnazjalistów)

TURYSTYKA ZRÓWNOWAŻONA

to każda forma rozwoju zagospodarowania turystycznego i aktywności turystycznej, która podtrzymuje ekologiczną, społeczną i ekonomiczną integralnośd terenów, a także zachowuje dla przyszłych pokoleo w niezmienionym stanie zasoby naturalne i kulturowe tych obszarów (definicja Federacji Parków Narodowych i Rezerwatów Przyrody Europy)

EKOTURYSTYKA „Ekoturystyka to świadoma podróż do naturalnych miejsc przyrodniczych, która z jednej strony pomaga chronid środowisko naturalne, a z drugiej podtrzymuje dobrobyt lokalnych mieszkaoców” The International Ecotourism Society

„Ekoturystyka to podróżowanie w celu studiowania, podziwiania i czerpania zadowolenia z piękna krajobrazów, obserwacji dzikich zwierząt i roślin, jak również podziwiania miejscowych obyczajów i kultury” Richard Denaman

Turystyka a Natura 2000 Głos nauki: ekspert InE -Prof. Zbigniew Witkowski mówi: - Obszary Natura 2000 są bardzo zróżnicowane pod względem statusu i obiektu ochrony i dotychczasowych form ochrony - Ochrona różnych gatunków i siedlisk wymaga często diametralnie różnego podejścia do zagadnieo turystyki - W wielu przypadkach możemy się spodziewad już sygnalizowanych sytuacji konfliktowych między ochroną a udostępnianiem obszarów Natura 2000 dla celów turystyki.

Postulaty i wnioski (1) do: kształtowania turystyki na obszarach Natura 2000 • Zróżnicowanie istniejących form ochrony, siedlisk i gatunków chronionych powoduje, że sprawy turystyki na obszarach Natura 2000, powinno się traktowad indywidualnie w zależności od obszaru i celu ochrony. • Odrębnie należy potraktowad obszary dotąd niechronione. • W każdym przypadku należy stworzyd plan ochrony z ujęciem zadao dla udostępnienia obszaru dla potrzeb turystyki.

Postulaty i wnioski ( 2) • W planie ochrony powinno się określid kryteria turystyki i wskaźniki pozwalające ocenid czy przyjęte kryteria są utrzymywane. • Dla wszystkich obszarów Natura 2000 należy przyjąd nową filozofię realizacji planów ich udostępniania, tj. obejmującą: – rozwój ekonomiczny, – wzrost dobrostanu lokalnej społeczności i zadowolenia turystów, oraz – zachowanie walorów i wartości środowiska.

Postulaty i wnioski 3 • Istotnym zagadnieniem jest praktyka turystyki na obszarach wrażliwych – tj. obszarach i w siedliskach szczególnie podatnych na degradację. • Dla obszarów wrażliwych kryteria ekologiczne dopuszczenia różnych form turystyki i rekreacji powinny byd szczególnie wnikliwie analizowane, a realizacja planu ochrony, w tym operatu udostępniania dla turystyki, powinna byd intensywnie monitorowana.

BARIERY I WYZWANIA Głos praktyki • Więcej biurokracji, a ta spowalnia i utrudnia działania • Zaostrzenie konfliktów przyroda – rozwój, nie tylko turystyki • Dowody na szyld: turystyka przyjazna środowisku, bo … brak kryteriów ze strony ochrony bioróżnorodności, środowiska, przyrody, by stwierdzad kiedy ta turystyka przestaje byd przyjazna?

Natura 2000 daje S Z A N S E na: • Nowe, szersze źródła finansowania rozwoju turystyki przyjaznej środowisku jako aktywnie uczestniczącej w jego ochronie • Więcej elastyczności i wręcz nowych produktów turystycznych poprzez rozwinięcie ofert standardowych dla „starych” obszarowych form ochrony przyrody.

• Europejskie rangę i prestiż regionu/miejscowości • Trwałośd obszarów Natura 2000 jako obiektów turystycznych (nie tak łatwo „zadeptad gatunkową i siedliskową atrakcję turystyczną….”)

TURYSTYCZNE K O R Z Y Ś C I z Natury 2000 : • Promocja regionu – poszerzona i bezpłatna • Podstawa do ubiegania się o dodatkowe fundusze „ekologiczne”

• Innowacyjnośd form organizacji i obsługi turystyki • Motor rozwoju proekologicznej infrastruktury

• Turystyka zielonym rynkiem pracy i kuźnią kadr „eko” • Wzbogacenie funkcji edukacyjnych turystyki na polu świadomości ekologicznej mieszkaoców i turystów • Zachowanie tradycji krajobrazu i kultury regionu • Gwarancja dobrego stanu środowiska naturalnego

Głos InE = PROPOZYCJE DZIAŁAO ! WSPARCIE WIEDZY I EKSPERTÓW w zakresie: • Specjalistyczna informacja o przyrodzie dla branży i klientów turystyki, by wzmocnid wiedzę o tym co można z “nią” zrobid. W regionach: • Planu i metod współdziałania organizacji turystycznych i ekologicznych. W kraju i w regionach: • Ekopolityki zarządzania turystycznymi obszarami chronionymi (teraz Natury 2000) • Harmonizacja prawa ochrony środowiska z turystycznym, by nie pozostawiad niejasnych sytuacji dla turystyki przyjaznej środowisku W branży: • Potrzeba więcej dobrej woli faktycznego wdrażania zasad rozwoju zrównoważonego poprzez turystykę = budowania ekoturystyki

To już mamy

KOPA: stan obecny

Źródło: Google Earth

15

To możemy mied niebawem

Szrenica: wizualizacja przedsięwzięcia źródło: www.kpnmab.pl, za: K. Okrasiński, Rozwój turystyki na obszarach chronionych w Sudetach -na przykładzie Gór Izerskich i Karkonoszy. Szkolenie: Uwarunkowania rozwoju turystyki na obszarach 16 Natura 2000. InE 2010.

Kto nie wierzy?

Karpacz: budowa hotelu i widok na Kopę

Źródło: Sławomir Lange

17

Tak jest w naszych górach, a jak będzie na terenach wodnych?

ZAPRASZAMY na „SZEROKIE WODY Natury 2000” i do DYSKUSJI Jolanta Kamieniecka [email protected] 603-665-043