EGZERSİZ VE KAN

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler  Akciğerden dokulara O2 taşınımı,  Dokudan akciğere CO2 taşınımı,  Sindirim organlarından hücrelere besin

maddeleri taşınımı,  Hücreden atık maddelerin böbrek, akciğer, ter bezleri v.b gibi bölgelere taşınımı,  Endokrin bezlerden hücrelere hormon taşınımı,  Hücrelere enzim taşınımı,  PH’ın düzenlenmesi

 Vücut ısısının düzenlenmesi,  Hücrelerin su yoğunluğunun

düzenlenmesi(Na++ iyonunun yoğunluğuna göre),  Toksik ve yabancı mikroplara karşı vücudu koruma,  Eloktrolit dengesini düzenleme,  Kanamayı durdurma ve kan kaybını önleme.

Kanın hacim ve komposizyonu  Kişinin vücut yapısı, su miktarı,

eloktrolit dengesi ve içerdiği yağ miktarına ve antrenman düzeyine göre değişiklik gösterir.  Erkekte 75ml x vücut ağırlığı (kg)  Bayanda 65 ml x vücut ağırlığı (kg)’dır.

Kanın Komposizyonu KAN PLAZMA Plazma proteinleri

Serum

Albumin Glubulin Fibrinojen Pıhtılaşma faktörü

Eritrosit

KAN HÜCRESĐ Trombosit

su

Lökosit Granüler Lökosit

tuz

Nötrofil Çözünmüş gaz

Agranüler Lökosit Lenfosit

Asidofil

hormonlar

Monosit Basofil

Glikoz Atık maddeller

KAN Kan

Plazma (%55-57)

Kan Hücreleri (%43-45)

Plazma 1.Plazma Proteinler

 Albumin (%4,8)  Globulin (%2,3)  Fibrinojen (%0,3)

2.Besinler ve Gazlar 3.Eloktrolitler 4.Düzenleyici Maddeler 5.Nonprotein (atık) maddeler)

Kan Hücreleri  1.Eritrositler(Alyuvarlar)  2.Lökositler(Akyuvarlar)

 Granülositler (bazofil, asidofil, nötrofil)  Agranülositler(Monosit, lenfosit)  Başlıca işlevleri mikroorganizmalara karşı

vücudu koruma, kanın pıhtılaşmasını engellemedir

 3.Trombositler (kan pulcukları)

 Kanın pıhtılaşmasında görevlidirler.

KANSIZLIK (ANEMİ) Anemi’yi oluşturan faktörler;  Kan kaybı,  Kemik iliğinin yıkımı,  Eritrositlerin olgunlaşmaması,  Eritrosit hemolizi(eritrosit hücre zarının yırtılması)dır.

Anemi Çeşitleri  Nutritional Anemi  Pernicious Anemi  Eritrositlerin yetrsiz üretimi sonucunda olur.

 Hemorarjik Anemi  Hemolitik Anemi  Eritrosit hücre zarının olgunlaşmadan yırtılmasıyla,

 Aplastik Anemi  Kırmızı kemik iliği hücrelerinin yıkımı ile oluşur.

 Hasta hücre anemisi  Abnormal bir biçimde hemoglobin üretimi ile oluşur.

Anemi ve Sporcu  Nedenleri;

 Egzersizde kansız kalan böbrekte

doku zedelenmesine bağlı olarak idrarda kan bulunması  Kas hücrelerinin tahribine bağlı myoglobinuri  Bağırsaklarda kanama ve hemoroid  Plazma hacmi değişiklikleri  Terle demir kaybı ve  Beslenme eksikliğidir.

Antijen ve Antikor Kan grubu Antijen tipi Antikor tipi A A B B B A AB A ve B Antikor yok O Antijen Taşımaz A ve B

Kan Alıp Verebilme Düzeyleri  Kan Grubu

A B AB(genel verici) O (genel verici)

Kan alabileceği grubu O ve A O ve B A,B,AB ve O Yalnızca O

Antrenmanın Kan Dolaşım Sistemine Etkisi  Kalp atım hızı  Kalp debisi  Kalp Hipertrofisi  Kan Volümü  Kılcallanma  Hemoglobin Miktarı  Kan basınçları

Lenfatik Sistem ve Lenf Dolaşımı  Lenf, lenf damarları, lenf dokuları, lenf düğümleri ve

tonsil(bademcik), timus bezi ve dalak lenfatik sistemi oluşturur.  Lenf sıvısı ise lenf kanallarında dolaşan kanla karışık bir doku sıvısıdır.  Kılcal damarlardan kan basıncı nedeniyle tekrar kana geri dönemeyen su ve protein gibi çözünmüş maddeler doku sıvısından lenf kılcallarına geçerek, lenfatik dolaşım ile yeniden kana döndürülmektedir.  Bu sistemin temel fonksiyonu dokulardan protein ihtiva eden sıvıyı kana akıtmak, sindirim sisteminden yağların kana geçişini sağlamak ve lenfosit üreterek vücudun antikor sistemini oluşturmaktır.

Asit Baz Dengesi, PH ve Egzersiz  Ph değeri H+ iyonlarını yoğunluğunu gösterir. Kanın PH’ı

7.4 tür ve bunun sabit tutulması şarttır. Çünkü;  Protein moleküllerinin yapısı,  Enzim aktiviteleri  Eloktrolit dağılımı  Membran geçirgenliği PH’a bağlıdır. Vücutta asit-baz dengesi başlıca akciğer ve böbreklerce sağlanır. PH üç şekilde korunmaya çalışılır -Kimyasal tamponlarla -solunumsal tamponlarla -böbrek fonksiyonları

Asit Baz Dengesi, PH ve Egzersiz  PH’ın dengede tutulması için önemli

tamponlar;  Hemoglobin-tampon sistemi  Meydana gelen hidrojenin %20’sini bağlayarak tamponlama etkisine katkı sağlar.  Bikarbonat –tampon sistemi  Fosfat-tampon sistemi