Die neuen anatomischen Namen. In den Bänden I-III sind die bisher gültigen Bezeichnungen der Baseler Nomina anatomica (B.N.A.) von 1895 verwendet worden. Sie haben inzwischen eine Reihe von Abänderungen erfahren, die in den Jenaer Nomina anatomica (J.N.A.) von 1935 enthalten sind. Die Mehrzahl der Änderungen betrifft die Richtungsbezeichnun gen anterior, post erior, superior usw., ein großer Teil ist rein sprachlicher Natur, bezieht sich in erster Linie auf die Adjektivendigungen , besonders der griechischen Stammworte, z. B. laryngicus statt laryngeus. Alle diese Änderungen fasse ich in zwei summarischen Gegenüberstellungen zusammen. Die daran anschließende alphabetische Zusammenstellung kann dadurch im wesentlichen auf die sonstigen Änderungen beschränkt werden, die nur einzelne Namen betreffen. Eine vollständige alphabetische Gegenüberstellung bietet KorscH, Die Nomina anatomica des Jahres 1895 usw., Leipzig: G. Thieme, RM. 2,50. Die systematische Aufzählung der nunmehr gültigen neuen Namen enthält STIEVE, Nomina anatomica, Jena: G. Fischer. Im nachstehenden Verzeichnis sind die alten Namen gewöhnlich gedruckt (iliacus, lymphaticus), die neuen fett (ilicus, lymphaceus). 1. Richtungsbezeichnungen.

anterior posterior superior inferior medialis lateralis

Rumpf

Extremitäten

Kopf

ventralis .dorsalis cranialis caudalis medialis lateralis

ventralis (volaris) dorsalis proximalis distalis ulnaris, tibialis radialis, fibularis

anterior, jrontalis posterior, occipitalis superior, maxillaris inferior, mandibularis medialis, nasalis lateralis, temporalis

Die neuen Richtungsbezeichnungen sind nicht überall folgerecht durchgeführt; die wichtigsten Ausnahmen sind in die alphabetische Gegenüberstellung aufgenommen. carpeus . . coccygeus . condyloideus laryngeus meningeus . oesophageus parotideus . pharyngeus .

2. Allgemeine sprachliche Änderungen. Articulatio carpicus basilaris . coccygicus bronchialis condylicus iliacus . . laryngicus lumbaris . meningicus oesophagicus lymphaticus peronaeus parotidicus pudendus pharyngicus thoracalis . tubarius ..

Articulus basialis bronchalis ilicus lumbalis lymphaceus fibularis pudendalis, thoracicus tubalis

Die Endung -ideus wird nur noch adjektivisch gebraucht, bei Substantiven -ides, z. B. M. deltoides, aber Tuberositas deltoidea; Os ethmoides, aber Sinus ethmoidei. Alle Eigennamen fallen weg (Tuba Eustachü, Ductus Botalli usw.).

Sonstige Änderungen.

547

3. Sonstige Änderungen. Ampulla recti . . . . . . Angulus lateralis scapulae . Annulus inguinalis abdominalis . Ansa peduncularis Antrum tympanicum . . . . . Aorta caudalis . . . . . . . Apparatus suspensorius lentis Aquaeductus cerebri (Sylvii) . Aquaeductus vestibuli . . . . . Area olfactoria . . . . . . . Arcus tendineus m. levatoris ani Area acustica (ventr. IV.) Area parolfactoria . . . Arteria anonyma . . . . A rteria analis . . . . . Arteria auditiva interna . Arteria auricularis posterior Arteria basilaris . . . . . Arteriae ciliares posteriores breves Arteriae ciliares posteriores longae Arteria m. cremasteris . Arteria cystica . . . . . . . Arteria facialis . . . . . . Arteria frontalis . . . . . . . Arteria frontalis lateralis . Arteria genu suprema . . . . Arteria haemorrhoidalis inferior. Arteria haemorrhoidalis media . Arteria haemorrhoidalis superior Arteria hypogastrica Arteriae interlobulares renis Arteriae iridis . . . . . Arteria labyrinthi Arteria mammaria interna Arteria maxillaris externa Arteria maxillaris interna Arteria phrenica inferior . Arteria pterygopalatina. A rteria rectalis cranialis Arteria rectalis caudalis Arteria sacralis media . . . Arteria spermatica externa . Arteria spermatica interna . Arteria sphenopalatina Arteria supraorbitalis . . . Arteria suprascapularis . Arteria transversa scapulae

Pars ampullaris (recti) Angulus articularis Anulus inguinalis praeperitonaealis Ansa cruralis Antrum mastoideum Arteria sacralis media Zonula ciliaris Zinnii Aquaeductus mesencephali Canaliculus vestibuli Substantia perfo,rata anterior Arcus tendineus fasciae obturatoriae Area vestibularis Area adolfactoria Truncus brachiocephalicus Arteria haemorrhoidalis inferior Arteria labyrinthi Arteria retroauricularis A rteria basialis Arteriae chorioideae Arteriae iridis (nasalis et temporalis) Arteria spermatica externa Arteria vesicae felleae Arteria maxillaris externa Arteria frontalis medialis Arteria supraorbitalis Arteria genus descendens Arteria analis Arteria rectalis caudalis Arteria rectalis cranialis Arteria ilica interna Arteriae corticales radiatae Arteriae ciliares posteriores longae Arteria auditiva interna Arteria thm·acica interna Arteria facialis Arteria marrillaris Arteria phrenico-abdominalis Arteria sphenopalatina Arteria haemorrhoidalis superior Arteria haemorrhoidalis media Aorta caudalis Arteria m. cremasteris Arteria spermatica Arteria pterygopalatina Arteria frontalis lateralis Arteria transversa scapulae Arteria suprascapularis

Brachium conjunctivum . . Brachium pontis . . . . . Brachium quadrigeminum sup. et inf. Bronchioli . . . . . Bursae mucosae Bursa testicularis .

Crus cerebello-cerebrale Crus ponto-cerebellare Brachium colliculi rostralis et caudalis Bronchuli Bursae synoviales Sinus epididymidis

Canaliculus vestibuli Cartilago alaris maior . Cartilago nasi lateralis . Cartilago septi nasi . . Caruncula sublingualis . Cavitas glenoidalis (scapulae) . Cavum mediastinale anterius . Cavum mediastinale posterius

Aquaeductus vestibuli Cartilago apicis nasi Lamina dorsi nasi } Cartilaginis Lamina septi septodorsaUs Papilla salivaria Sublingualis Fossa articularis Pars ventralis ( mediastini) Pars dorsalis (mediastini) 35*

548

Die neuen anatomischen Namen.

Cavum subarachnoidale Cellulae ethmoidales Chiasma opticum . . . Chorda arteriae mnbilicalis . Chorda ductus arte'l'iosi. Chorda ductus venosi. Chorda urachi . . . . . Chorda utero-ovarica . . Chorda utero-inguinalis Chorda venae mnbilicalis . Cisternae subarachnoidales . . Commisaura anterior (cerebri) Conjugata . . . . . . . . . Cornu anterius ventriculi lateralis. Cornu inferius ventriculi lateralis . Cornu posterius ventriculi lateralis Cornu inferius cartilag. thyreoideae . Cornu superius cartilag. thyreoideae Corpus restiforme . . Costae spuriae . . . Costae verae . . . . C'l'ista tegntentalis Crus cereb'J'i . . . Crus inferius (annuli inguin. subcut.) Crus superius (annuli inguin. subcut.) Cuspis anterior (valv. bicusp.) Cuspis posterior . . . . . . . Cuspis anterior (valv. tricusp.) Cuspis medialis . Cuspis posterior . . . . .

Cavunt leptonteningicunt Sinus ethntoidei Chiasnta jasciculorunt opticOTunt Ligamentum vesico-umbilicale laterale Ligamentum arteriosum (Botalli) Ligamentum venosum (Arantii) Ligamentum vesico·umbilicale medium Ligamentum ovarii proprium Ligamentum teres uteri Ligamentum teres hepatis CistC'l'Hae leptonteningicae Contntissura rostralis Dianteter ntediana (Conjugata vera) CoTnu f'rontale Pars tentporalis Cornu occipitale Cornu c'l'icoideunt Cornu thyreoideunt Crus ntedullo-cerebellare Costae arcuariae Costae stC'J'Hales Processus inferior tegminis tympani Pedunculus cerebri Crus laterale Crus ntediale Cuspis · ventralis Cuspis dorsalis Cuspis ventralis Cuspis septalis Cuspis dorsalis

Disci intervertebrales . . . . . . . . Ductus pancreaticus (Wirsungi) . . . . Ductus pancreaticus accessorius (Santorini) Ductus submaxillaris (Whartoni) Dura mater encephali Dura mater spinalis .

. Fibrocartilagines intervertebrales . Ductus pancreaticus ntaiOT Ductus pancreaticus ntinor Ductus subntandibularis Pachynteninx = Dura ntater encephali Dura ntater spinalis

Epiorchiunt . . . .

Lamina visceralis tun. vag. propr. testis

Fascia buccopharyngea . Fascia coracoclavicularis . Fascia cribrosa . . . . . Fascia pharyngobasilaris . . Fasciculus cuneatus (Burdach) Fasciculus gracilis (Goll) Fasciculus longitudinalis superior . Fasciculus longitudinalis inferior . Fasciculus longitudinalis medialis (posterior) Fasciculus opticus . . . . . . . . . . Fasciculi transversi (aponeurosis palmaris)

Fascia pharyngo-bucinato'l'ia Fascia coracocleidopectoralis Lantina cribrijo'l'lflis jossae ovalis Lantina pharyngobasialis Pars lateralis } . . . Pars ntedialis jasctcull dorsalts Fasciculus tentporo-occipitalis Fasciculus jronto-occipitalis Tractus longitudinalis ntedialis N. opticus Ligantentunt palntare transversunt subcutaneunt Disci inteTVertebrales Sulcus calcarinus Sulcus collateralis Sulcus hippocantpi Fissura interhentisphae'l'ica Fissura orbitalis sphenontaxillaris Fissura orbitalis cerebralis Fissura petrosquantalis Fissura telodiencephalica Flexura coli hepatica = dextra Flexura coli lienalis = sinistra Canalis orbito-cranialis Canalis orbito-ethntoideus

Fibrocartilagines intervertebrales Fissura calcarina . Fisaura collateralis . . . . . Fissura hippocampi . . . . . Fissura longitudinalis cerebri. Fissura orbitalis inferior . Fissura orbitalis superior. Fisaura petrosquamosa Fissura transversa cerebri Flexura coli dextra . . . Flexura coli sinistra Foramen ethmoidale anterius Foramen ethmoidale posterius

549

Sonstige Änderungen. Foramen opticum . . . . . Foramen rotundum . . . . Foramina sacralia anteriora Foramina sacralia postoriora Foramen Sphenopalatinum Foramen spinosum Foramen transversarium . Fossa Fossa Fossa Fossa Fossa Fossa

. . . .

cerebri lateralis (Sylvii) digastrica infraspinata supraspinata retromandibularis supraclavicularis maior.

Canalis fasciculi optici Canalis rotundus Foramina sacralia pelvina Foramina sacralia dorsalia FO'f'amen pterygopalatinum Foramen spinae Foramen costotransversarium vertebrae cef'vicalis Vallecula cerebri lateralis J?ossa 'Jnusc. biventef'is J?ossa infra spinam Fossa supra spinam Regio retromandibularis Trigonu'Jn omoclaviculare

Ganglion petrosum (n. IX.) Ganglion pterygopalatinum . Ganglion superius (n. IX.) . Ganglion Sphenopalatinum . Ganglion submaxillare . . . Glandulae ciliares (Moll). . Glandula lacrimalis inferior Glandula lacrimalis superior Glandula Iingualis anterior (Nuhn, Blandin) Glandulae urethrales Glandula vesiculosa Globus pallidus . . . . . . . . . . . . Granulationes arachnoidales (Pacchioni) . Granula meningica . . Gyrus centralis anterior . Gyrus centralis posterior Gyrus fusiformis . . . Gyrus Iingualis . . . . Gyrus supramarginalis

Ganglion extracraniale Gartglion Sphenopalatinum Ganglion intracraniale Ganglion pterygopalatinum Ganglion submandibulare Glandulae sudoriferae ciliares Pars palpebralis ( glandulae lacrimalis) Pars orbitalis ( glandulae lacrimalis) Glandula apicis linguae Glandulae para-urethrales Vesicula seminalis Pars pallida (nuclei lentiformis) Granula '1neningica Granulationes Pacchioni Gyrus praecentralis Gyrus postcentralis Gyrus occipitotemporalis lateralis Gyrus occipitotemporalis 'Jnedialis Gyf'Us circumflex us

Hiatus oesophageus Hiatus sacralis Hilus renalis Humerus . .

Foramen oesophagicum Hiatus canalis sacralis Hilus renis Os brachii = Humerus

Impressiones digitatae . Incisura anterior (auriculae)

Impressiones gyrorum Sulcus helicotragicus

Labyrinthus osseus . . . . Lamina choriocapillaris . . Lamina cribrosa (oss. ethm.) Lamina cribrosa sclerae . . Lamina elastica anterior (Bowman) . Lamina elastica posterior (Descemet) Lamina mediana . . . . . . . . . . . Lamina papyracea . . . . . Lamina parietalis (tun. vag. propr. testis) Lamina perpendicularis (oss. ethm.). Lamina suprachorioidea . . . . . . . . . . Lamina terminalis . . . . . . .

Capsula ossea labyrinthi Lamina capillarium Lamina cribriformis Area cribriformis sclerae Lamina limitans externa Lamina limitans intef'na Lamina perpendicularis (oss. ethm.) Lamina orbitalis (papyracea) Periorchiu'Jn Lamina 'Jnediana Stratum perichorioideu'Jn .Lamina tef'minalis cinerea ventriculi III. Epiorchiu'Jn Matrix unguis Pia mater Arachnoidea Septu'Jn anococcygicum Chorda ductus arteriosi Ligamentum bipartitum Ligamentum teres femoris

Lamina visceralis (tun. vag. propr. testis) Lectulus unguis . . . . . . . Leptomeninx . . . . . . . . Ligamentum anococcygeum Ligamentum arteriosum (Botalli) Ligamentum bifurcatum . . . . Ligamentum capitis femoris

+

550

Die neuen anatomischen Namen.

Ligamentum conoideum . . . . . . . . . Pars conoides (lig. coracoclavicularis) Ligamentum costotransversarium anterius . Ligamentum costotransversarium internum Ligamentum costotransversarium posterius Ligamentum costostransversarium externum Ligamentum cruciforme Ligamentum cruciatum (atlantis, cruris). Ligamentum cruciatum genus . Ligamentum decussatum ( anterius, posterius) Ligamentum falciforme hepatis . Mesohepaticum ventrale Ligamenta flava . . . . . Ligamenta interarcualia Ligamentum gastrocolicum Pars gastromesocolica des Mesogastrium Pars gastrodorsale Ligamentum gastrolienale . lienalis Ligamentum hepatoduodenale Pars hepatoduodenalis } des Omentunl Ligamentum hepatogastricum Pars hepatogastrica minus Ligamentum iliopectineum . . Pars interlacunaris fasciae ilicae Ligamentum latum uteri Plica lata uteri Ligamentum nucheae . . . . Septum nuchae Ligamentum ovarii proprium . Chorda utero-ovarica Ligamentum palmare transv. subcut. Fasciculi transversi (aponeur. palmaris) Ligamentum pectinatum iridis Spongium anguli iridocornealis Plica phrenicocolica Ligamentum phrenicocolicum . Plicae phrenicolienales Ligamentum phrenicolienale . . Ligamentum praeurethrale . Ligamentum transversum pelvis Ligamentum pulmonale . . . . Plica mediastinopulmonalis Ligamentum sternopericardiaca . Plicae sternopericardiacae Plica suspensoria ovarii Ligamentum suspensorium ovarii . Ligamentum teres femoris Ligamentum capitis femoris Chorda venae umbilicalis Ligamentum teres hepatis Ligamentum teres uteri . Chorda utero-inguinalis (teres) Ligamentum .transversum pelvis Ligamentum prae-urethrale Ligamentum trapezoideum . . . Pars trapezoides (lig. coracoclavicul.) Ligamentum triangulare hepatis Mesohepaticum laterale ( de;rtrum et sinistrum) Ligamentum umbilicale laterale. Chorda arteriae umbilicalis Ligamentum umbilicale medium Chorda urachi Ligamentum venosum (Arantii) Chorda ductus venosi Limbus alveolaris . . . Margo alveolaris Linea glutaea cranialis Linea glutaea anterior Linea glutaea supra-acetabularis Linea glutaea inferior . Linea glutaea dorsalis Linea glutaea posterior Linea plani nuchalis Linea nuchae inferior . Linea nuchalis terminalis Linea nuchae superior . Linea nuchae suprema Linea nuchalis supraterminalis Linea temporalis superior Linea temporalis jascialis Lobus glandularis = anterior Lobus anterior (hypophyseos) Lobus nervosus = posterior Lobus posterior (hypophyseos) Lobus inferior (pulmonis) . . Lobus dorsocaudalis Lobus superior (pulmonis) . . Lobus ventrocranialis Lymphoglandula . . . . . . Lymphonodus Lymphonodi reb•oauriculares Lymphoglandulae auriculares posteriores. Lymphoglandulae hypogastricae . . . ·. Lymphonodi ilici interni Lymphonodi subinguinales superficiales Lymphoglandulae inguinales . . Lymphoglandulae mesentericae . Lymphonodi mesosteniales

I

Maculae acusticae . . . Matrix unguis Membrana obturatoria Mesenterium (intestini tenuis) Mesocolon sigmoideum . . . M esohepaticum ventrale . Mesohepaticum laterale. . Mesostenium . . . . . . . Musculus arytaenoideus obliquus Musculus arytaenoideus transveraus .

Maculae staticac Lectulus unguis Membrana obturans Mesostenium Mesosigmoideunt Ligamentum falciforme hepatis Ligamentum triangulare hepatis Mesenterium (intest. tenuis)

~=~= ~:~~~::rsa

} m. arytaenoidei

Sonstige Änderungen. Musculus auricularis anterior. . . Musculus auricularis posterior . . Musculus biventer 1nandibulae Musculus buccinator . . . . Musculus buccopharyngeus . . . . Musculus ceratopharyngeus Musculus chondropharyngeus . . . Musculus constrictor pharyngis inferior Musculus constrictor pharyngis medius Musculus constrictor pharyngis superior . Musculus cricoarytaenoideus posterior . Musculus depressor glabellae . Musculus depressor septi (nasi) . Musculus digastricus Musculus gemellus inferior . . . Musculus gemellus superior. . . Musculi incisivi labii inferioris . Musculi incisivi labii superioris . Musculus infraspinatus Musculus levator nasi et labii max. med . . . . . . . . . . . · · · Musculus levator nasi et labii max. lat. Musculus longitudinalis inferior (linguae) Musculus longitudinalis superior . Musculus mylopharyngeus . . . . Musculus obliquus capitis inferior. Musculus obliquus capitis superior Musculi pectinati . . . . . Musculus peronaeus brevis . Musculus peronaeus longus . Musculus peronaeus tertius Musculus procerus Musculus pterygoideus externus Musculus pterygoideus internus . Musculus pterygopharyngeus . .

551

Musculus auricularis te1nporalis Musculus auricularis nuchalis Musculus digastricus Musculus bucinator Pars bucipharyngica Pars ceratopharyngica Pars chondropharyngiea Musculus laryngopharyngicus Musculus hyopharyngicus Musculus cephalopharyngicus Musculus cricoarytaen. dorsalis Musculus procerus Origo nasalis m. orbie. oris Musculus biventer mandibulae Musculus gemellus tuberalis Musculus gemellus spinalis Origo mandibularis } 1n. orbieularis oris Origo 1naxillaris Museulus infra spina1n

Musculus salpingopharyngeus Musculus semimembranosus . Musculus semitendinosus Musculus semispinalis capitis . Musculus serratus anterior . Musculus snpraspinatus . . . Musculus thyreopharyngeus Musculus transverso-occipitalis . Musculus vastus lateralis. Musculus vastus medialis Musculus zygomaticus . . Musculus zygomaticus minor

\ m. quadrati labii Caput angulare Caput infraorbitale J superioris Musculus longitudinalis profundus Musculus longitudinalis superficiaUs Pars 1nylopharyngica Musculus obliquus atlantis Musculus obliquus capitis Trabeculae carneae Musculus fibularis brevis Museulus fibularis longus Musculus jibularis tertius Museulus depressor glabellae Museulus pterygoideus lateralis Musculus pterygoideus medialis Pars pterygopharyngica Musculus levator nasi et labii max. 1ned. Musculus levator nasi et labii max. lat. Musculus zygo1naticus minor Musculus pharyngotubalis Musculus semime1nbranaceus Musculus semitendineus Musculus transverso-occipitalis Musculus serratus lateralis Musculus supra spina1n Pars thyreopharyngica Musculus semispinalis capitis Museulus vastus jibularis Museulus vastus tibialis Musculus zygomaticus maior Caput zygomat. m. quadr. lab. sup.

Nervus acusticus . . . . . Nervus alveolaris inferior . Nervi alveolares superiores Nervus auricularis posterior Nervus buccinatorius Nervi capitales . . . . Nervi cerebrales . . . . . Nervus fibularis Nervus glossopharyngeus Nervi haemorrhoidales inferiores Nervi haemorrhoidales medii . . Nervi haemorrhoidales superiores

Nervus stato-aeustieus Nervus alveolaris Tnandibularis Nervi alveolares maxillares posteriores Nervus retroaurieularis Nervus buecalis Nervi Cerehrales Nervi capitales Nervus peronaeus Nervus glossopharyngicus Nervi anales Nervi Teetales caudales N ervi Teetales craniales

Musculus quadratus labii superioris .

552

Die neuen anatomischen Namen.

Nervus lumboinguinalis Nervus opticus . . . . Nervus palatinus anterior Nervus palatinus posterior . N ervus peronaeus . . . . . Nervus pterygoideus externus Nervus pterygoideus internus. Ne'l"vi pte'l"ygopalatini . . . Nervus spermaticus externus . Nervi sphenopalatini Nervus spinosus. . . . . . Nervus supraorbitaUs . . . Nervus tentorii . . . . . . Noduli lymphatici aggregati Nodulus lymphaticus . . . N ucleus anterior thalami. Nucleus funiculi cuneati . Nucleus funiculi gracilis Nucleus globosus . Nueleus niger . . Nueleus rostraUs

R. femoralis (n. genitofemoralis) Fascieulus optieus Nervus palatinus maior Nervus palatinus minor Nervus fibularis Nervus pterygoideus late'l"alis Nervus pterygoideus medialis Nervi sphenopalatini R. genitalis (n. genitofemoralis) Nervi pterygopalatini R. meningieus R. lateralis (n. frontalis) R. meningieus Lymphonoduli aggregati Lymphonodulus Nueleus rostralis Nueleus partis lateralis fase. dorsalis Nueleus partis medialis fase. dorsalis Nueleus globiformis Substantia nigra Nucleus anterior thalami

Organon auditus . Organa uropoetica Os ethmoidale Os braehii . Os hyoideum . Ossicula auditus Otoconia . . .

Organon status et auditus Organa urinalia Os ethmoides Humerus Os hyoides Ossieula tympani Statoeonia

Paehymeninx . . . . . . Papilla n. optici . . . . . Papilla salivaria bueealis Papilla salivaria sublingualis . Papillae vallatae . . . . . . . . Pars centralis (ventriculi lat.) Pars lateralis ventrieuli teleneephali Pars temporalis. . . . . . . Pars horizontalis (oss. palat.) Pars perpendicularis (oss. palat.) Pars horizontalis inf. duodeni . Pars inte'l"laeunaris faseiae ilieae Pars radiata renis (Proc. Ferreini) Pars uterina (tubae uterinae). . Pedunculus cerebri . . . . . . Periorehium . . . . . . . . Phalanx prima, secunda, tertia Pleura costalis . . . . Pleura diaphragmatica . Pleura mediastinalis . . Pleura pericardiaca . . Plexus haemorrhoidalis Plexus vesicalis (venosus) Plica duodenojejunalis . . Plica duodenomesocolica . Plica lacrimalis (Hasner). Pliea lata uteri . . . . Pliea mediastinopulmonalis . Plica salpingopalatina . . . Plica salpingopharyngea . . . Pliea sternoperieardiaea Pliea suspensoria ovarii. . Processus clinoideus anterior . Processus clinoideus medius . Processus clinoideus posterior

Dura mater encephali Papilla faseieuli optici Mündung des Ductus parotidicus Caruncula sublingualis Papillae eireumvallatae Pars parietalis Ventriculus lateralis Cornu inferius ventriculi lat. Lamina palatina Lamina maxillaris .Pars eaudalis Ligamentum iliopectineum Striae medullares eortieis (renis) Pars interstitialis Crus ee'l"ebri Lamina pariet. tun. vagin. propr. testis Phalanx proximalis, media, distalis Pars eostovertebralis pleurae Pars diaphragmatiea Pars mediastinalis Pars perieardiaea Plexus reetaUs Plexus vesieopudendalis Pliea duodenomesoeoliea eranialis Pliea duodenomesoeoliea eaudalis Pliea ductus nasolaerimalis Ligamentum latum uteri Ligamentum pulmonale Pliea palatotubalis Pliea pharyngotubalis Ligamentum sternopericardiacum Ligamentum suspensorium ovarii Proeessus ala parvae Proeessus sellae medius Proeessus dorsi sellae

Sonstige Änderungen. Procesaus condyloideus mandibulae . Procesaus coronoideus mandibulae PTocessus doTsi sellae . . . . . Procesaus inferior tegminis tympani PTocessus sellae ntedius Procesaus spinosus Procesaus xiphoideus Promontorium .

PTocessus aTticularis PTocessus ntusculaTis Processus clinoideus posterior CTista tegntentalis Procesaus clinoideus medius PTocessus spinalis PTocessus ensifoTntis PTontuntuTiunt

Radix mesenterii Ramus anastomoticus Rami calcanei Ramus descendens ant. (A. coron. cordis sin.) Ramus descendens post. (A. coron. cordis dextr.) . . . . . . . . . . . . . . Ramus externus (n. XL) . . . . . . Ramus internus (n. XL) . . . . . . . Rantus fentoTalis (n. genitofentoT.) Ramus frontalis (n. frontalis) Rantus genitalis (n. genito[ento1'.) Ramus inferior ossis ischii . . . . Ramus inferior ossis pubis . . . . Rantus lateTalis (n. [Tontalis) . Rami isthmi faucium (n. lingualis) Rantus nteningicus . . . Ramus superior ossis ischii. Ramus superior ossis pubis Raphe pterygomandibularis Recessus duodenojejunalis

Radix ntesostenii Rantus contntunicans Ranti calcaneaTes Rantus inteTventTiculaTis ( ventT.)

553

Recessus ellipticus . . . . Recessus sphaericus . . . Regio TefTontandibularis Rete calcaneum . . . . .

Rantus inteTventTiculaTis ( doTs.) Rantus lateTalis Rantus ntedialis Nervus lumboinguinalis Rantus ntedialis (n. fTontalis) Nervus spermaticus externus PaTs pubica (Tanti oss. isch.) PaTs syntphysica (Tanti oss. pubis) Nervus supraorbitaHa Ranti palatini Nervus spinosus bzw. Nervus tentorii PaTs acetabulaTis (Tanti oss. isch.) PaTs acetabularis ( Tanti oss. pubis) Raphe buccopha'f'Yngica Recessus duodenontesocolicus cTanialis et caudalis Recessus utTiculi Recessus sacculi Fossa retromandibularis Rete calcaneaTe

Septum intermusculare (humeri) laterale. Septum intermusculare (humeri) mediale Septum intermusculare anterius (fibulare) Septum intermusculare posterins (fibulare) Septunt nuchae . . . . Sinus epididymidis . . . . . Sinus efhntoidei. . . . . . Sinus paranasales . . . . . . Spatium interfasciale (Tenoni) Spina angularis . . . . . . . Spina iliaca anterior inferior . Spina iliaca anterior superior. Spina iliaca posterior inferior Spina iliaca posterior superior Spina ischiadica. . . . . . . Spina mentalis . . . . . . . Spongiunt anguli iTidocoTnealis . StTatunt peTichoTioideunt . . . . StTiae ntedullaTes coTticis Tenis . Substantia corticalis (lentis) . . Substantia corticalis (ossis). . . Substantia nigra (Sömmerringi). Substantia perforata anterior Substantia perforata posterior . Sulcus chiasmatis . .· . . . . . Sulcus longitudin. anterior (cordis) Sulcus longitudin. posterior (cordis) . Sulci paraglenoidales Sulcus petrosus superior . Sutura squamosa . . . Synchondrosis sternalis .

Septunt inteTntusc. bTachii Tadiale Septunt inteTntusc. bTachii ulnaTe Septunt inte'f'ntusc. C1'U1'is anteTius Septunt inteTntusc. C1'U1'is posteTius Ligamentum nuchae BuTsa testicularis Cellulae ethmoidales Sinus nasales Spatiunt ciTcuntbulbaTe Spina ossis sphenoidis TubeTculunt ilicunt Spina ilica ventTalis Spina ilica doTsalis caudalis Spina ilica doTsalis cTanialis Spina ossis ischii Spinae ntandibulae Ligamentum pectinatum iridis Lamina suprachorioidea Pars radiata renis (Proc. Ferreini) CoTtex lentis CoTtex (ossis) Nucleus nigeT ATea olfactoria Substantia peT[oTata inte1'C1'U1'alis Sulcus fasciculi optici Sulcus inteTventTiculaTis ventTalis Sulcus inteTventTiculaTis d01'salis Sulcus juxtaauTicularis Sulcus cTistae pyTantidis SutuTa squantalis Syntphysis ste'f'ni

554

Die neuen anatomischen Namen.

Tendo calcaneus (Achillis) . . Truncus brachiocephalicus Tuba auditiva . . . Tuber ischiadicum. . . . Tuberculum, ilicum, . . Tuberculum intervenosum (Loweri) Tuberculum scaleni (Lisfranci) . Tuberositas infraglenoidalis Tuberositas supraglenoidalis . . Tuberositas ossis metatarsalis V. Tunica vaginalis propria testis

Tendo m,, tricipitis surae (Achillis) Arteria anonyma Tuba pharyngo-tympanica Tuber ossis ischii Spina iliaca anterior inferior Torus intervenosus Tuberculum m. scaleni Tuberositas injraarticularis Tubet·ositas supraarticularis Tuberositas ossis metatarsi r. Periorchium Epiorchium,

Vaginae mucosae . . . . . . Vallecula cerebri lateralis. Valvulae semilunares aortae . Valvulae semilunares a. pulmonalis Valvula semilunaris dextra aortae Valvula semilunaris posterior aortae Valvula semilunaris sinistra aortae . Valvula semilunaris anterior a. pulm. Valvula semilunaris dextra a. pulm. Valvula semilunaris sinistra a. pulm. Vas afferens (glomeruli renis) Vas efferens (glomeruli renis). Vena anonyma . . . . . . Venae anales . . . . . . Vena aquaeductus vestibuli Venae auditivae internae Venae auriculares anteriores Vena auricularis posterior Vena azygos . . . Vena cava inferior Vena cava superior Venae cerebelli . . Venae cerebri . . . Venae cordis anteriores Vena cordis media . . Vena facialis anterior . Vena facialis posterior . Venae haemorrhoidales inferiores Vena haemorrhoidalis superior Vena hemiazygos . . . . . Vena hemiazygos accessoria Vena hypogastrica Vena iliaca communis Vena iliaca externa . Vena j ugularis anterior Vena jugularis externa Vena mammaria interna . Vena rectalis cranialis Vena retrotnandibularis . Vena suprascapularis . . Vena terminalis . . . . . . V ena thoracica interna . Vena thoracica longitudin. dextra . Vena thoracica longitudin. sinistra Vena transversa scapulae Ventriculus lateralis (cerebri) Vertebrae coccygeae . Vesica urinaria . . Vesicula seminalis

Vaginae synoviales Fossa cerebri lateralis (Sylvii) Valvula aortae Valvula a. pulmonalis Velum, semilunare ventrale Velum semilunare dextrum, Velum setnilunare sinistrum, Velum semilunare sinistrum, Velum sem,ilunare dextrum Velum semilunare dorsale Arteriola afferens Arteriola efferens Vena brachiocephalica Venae haemorrhoid. inferiores Vena canaliculi vestibuli Venae labyrinthi Venae praeauriculares V ena retroauricularis V ena thoracica longitudinalis dextra Vena cava caudalis V ena cava cranialis Venae cerebellares Venae cerebrales Venae cordis ventrales Vena interventricularis do·rsalis Vena jacialis Vena retromandibularis Venae anales Vena rectalis cranialis V ena thoracica longitudinalis sinistra Vena thoracica longitudinalis sin. access. V ena ilica interna Vena ilica communis V ena ilica externa Vena jugularis superjic. ventralis Vena jugularis superjic. dorsalis Vena thoracica interna Vena haemorrhoid. superior Vena facialis posterior Vena transversa scapulae Vena thalamostriata Vena mammaria interna Vena azygos Vena hemiazygos Vena suprascapularis Pars lateralis ventriculi telencephali Vertebrae caudales· = coccygicae Vesica urinalis Glandula vesiculosa

Zonula ciliaris (Zinnii)

Apparatus suspensorius lentis

+

Sachverzeichnis für Text und Abbildungen. Abducensbrücke ·240, 243. Ansae · 37. Area: Anthelix 492. - striata 414, 415, 416, 408, Achselhöhle 111, 159, 109. Achselhöhlenorgan 348. Antitragus 492. 410, 416, 417. Achsellücken, mediale und Antrum mastoideum, Antr. - vestibularis inferior 457. laterale 149, 172, 133. tympanicum486,490,484, - - superior 457. Achsenband des Hammers 487. - utriculo-ampullaris 457. 475, 477. Anulus tendineus communis Areola mamillae 352. 434. Arhinencephalie 501. Adductorenkanal 186, 190. Aderhaut s. Chorioidea. Aorta 5, 8, 21, 23, 96 n, 6 G;, Arteria (Arteriae): 7 G;, 8, 10 G;, 12 G;, 13, - acetabuli 218 n. Adrenalin 503, 507. Adventitielles Gewebe der 22, 29, 57 (i;, 59, 60, 61G;, - alveolaris mandibularis Hautgefäße 355. 85, 190, 204, 291 G;. (inferior) 289, 30ln, Affenfurche s. Vierfinger- caudalis (A. sacralis media) 291 G;. furche. 22, 55, 97 n, 22, 57 G;, : - - maxillares (superiores) 182, 190, 204. 290, 301 n, 287. Ageusie 495, 496. Akkommodation 432. - cerebralis 282. i - analis (haemorrhoidalis inAkkommodationsmuskel _ dorsalis 8 G;, 10 G;, 12 G;, ferior) 54, 78, 83, 218 n, s. M. ciliaris. 57 G;. 82. Albinismus 425. - paarige 6 (i;, 6 (i;, 7 (i;. angularis 286, 292, 300 n, Aw5o2oK1sc8h2er20K5anal 51, 54, - ventralis 8 (i;, 282 (i;, 8 G;, 293, 264. Alter;invol~tion. der lympha10 G;, 291 G;. - anonyma s. Truncus bratischen Organe 310. Aortennarbe 97 n. chiocephalicus. ·· d d Aortenspindel 97 ::tb. - appendicularis 78, 100 n. Altersveran erungen er A t rc. rc. 7 rc:,
569

TIMOFEJEwscher Apparat 365, 367. Tonofibrillen 333, 335. Tonsilla tubalis 482. Torus tubalis 482. Tractus olfactorius 236, 237. - opticus 405, 409, 411, 236, 237, 405, 408, 410. - reticulospinalis 414, 498, 527, 408. - solitarius 268, 271, 277, 497, 267. Tränendrüse 443, 532, 442, 443. Tränennasengang 444, 442. Tränenpunkt 438, 439. Tränenröhrchen 444, 439. Tränensack 444, 442. Tränensee 444. Tragi 378 Xb. Tragus 492, 492. Trigeminusbrücke 243. Tripus coeliacus Halleri s. A. coeliaca. Trochlea 434, 244, 246, 442. TROELTSCHEsche Falten Trommelfellfalten '473 488. ' _ Taschen, Trommelfelltaschen 478, 485, 489, 475, 488. Trommelfell 474, 476, 478, 480, 483, 488, 492, 249 , 478 475 476 479 483 (!; ' ' ' ' 488 ' Trunc~s, Trunci: -

-

-

-

-

arterioaus 9, 6, 8, 10, 57. bicaroticus 15, 13. b h' h 1· A rac 10cep a wus, . anonyma 12, 98 Xb, 169,

10 G:, 12 G:, 22, 24, 59, 60, 61 G:, 124, 132. broncho-mediastinalis 308, 309. costocervicalis 59, 171 Xb, 59-61, 124. intestinalis 307, 308, 314, 314. jugularis 308, 309. lumbalis 307, 308,314,314. lumbosacralis 181, 222 Xb, 182, 184. lymphaceus dexter 28, 27, 309. mammarius internus · 308, 309. mediastinales 307, 308, 309. subclavius 308, 27, 309. sympathicus s. Sympathicus, Grenzstrang. thyreocervicalis 62, 171 Xb, 59, 124, 132.

Alle Zahlen bedeuten Seitenzahlen. Gewöhnlicher Druck: Texthinweise; kursiv: Abbildungshinweise; fett: Haupthinweise. lf: betrifft Entwicklung; lllat: betrifft Varietäten; :Ib: Tabelle.

570

Sachverzeichnis für Text und Abbildungen.

I

Vena, Venae: Vena, Venae: Tuba pharyngo.tympanica, - haemo:rhoidalissupe!ioret Tuba auditiva Eustachii - basi-v~r~bralis 36, 35. med1a, Vena rectahs cra481, 483