Biuletyn nr 3 Sierpień 2011 r. Projekt PACT czyli „Promowanie świadomości w zakresie współpracy i szkoleń w obszarze przemocy domowej” Projekt PACT, współfinansowany przez Komisję Europejską w ramach programu „Uczenie się przez całe życie na lata 2007-2013”, ma na celu promowanie świadomości we współpracy i organizowaniu szkoleń wśród pracowników instytucji będących ogniwami łańcucha wsparcia dla kobiet i dzieci – ofiar przemocy. PACT promuje współpracę pomiędzy zainteresowanymi organizacjami, oferuje szkolenia i buduje europejską sieć poradnictwa w obszarze przemocy wobec kobiet i dzieci. W grudniowym biuletynie pisaliśmy o rozpoczęciu szkoleń pilotażowych w krajach partnerów projektu tj. w Austrii, Polsce, Portugalii, w Niemczech, na Litwie i we Włoszech, w tym także międzynarodowych warsztatów w Lizbonie.

Pilotażowe szkolenia PACT w krajach partnerskich projektu Szkolenia pilotażowe rozpoczęły się w marcu 2011. Każdy partner organizował szkolenie w swoim kraju indywidualnie, jednak zgodnie ze wspólnie przedyskutowanymi założeniami. Średnio szkolenie trwało ok. 70 godzin. W Polsce były to 72 godziny, z których 14 odbyło się w formie warsztatów, a 58 godzin w formie szkolenia e-learningowego, kiedy to każdy z uczestników pracował indywidualnie. Organizacja spotkań leżała w gestii organizatora. Terminy spotkań w każdym z krajów próbowano dostosować do możliwości uczestników. Podobnie z ramami czasowymi części internetowej szkoleń, które miały pozwolić na elastyczne dostosowanie udziału w szkoleniach do wolnego czasu uczestników. Integralną częścią szkoleń pilotażowych były międzynarodowe warsztaty w Lizbonie. Międzynarodowe warsztaty w Lizbonie Punktem kulminacyjnym fazy pilotażowej były z pewnością dwudniowe, międzynarodowe warsztaty, które odbyły się w Lizbonie w dniach 16 i 17 czerwca 2011. Obecna tam grupa 40 osób, składała się z dwóch lub trzech uczestników szkoleń pilotażowych z każdego kraju oraz zaproszonych prelegentów – ekspertów z dziedziny zapobiegania przemocy na różnych szczeblach. Głównym tematem przewodnim warsztatów były ocena ryzyka dla ofiar przemocy oraz osób, których praca polega na ich wspieraniu, wymiana dobrych praktyk oraz nowe podejścia do pracy w tej dziedzinie. 1z6

Grupa spotkała się w przeddzień oficjalnego rozpoczęcia warsztatów i wzięła udział we wspólnej kolacji w restauracji w samym sercu Lizbony. Różnorodność portugalskich potraw, w tym deserów, kusiła i obiecywała dobry początek. Warsztaty rozpoczęły się od ćwiczenia aktywizującego. Ćwiczenie miało na celu zapoznanie się z innymi uczestnikami. Tego typu ćwiczenie wymagało dobrej choreografii i było nie lada wyzwaniem - ludzie tworzyli pary i stali w dwóch rzędach przed sobą. Każda para miała jedną minutę na zapoznanie się – każda osoba 30 sekund na opowiedzenie partnerce / partnerowi czegoś o sobie „Speed Dating” czyli kto jest (przedstawienie się, informacje na temat pracy i zainteresowań oraz wskazanie koloru „jakim czuli się tego dnia” i dlaczego (np. „dziś jestem koloru żółtego, jak słońce, które świeci mocno i tym samym daje dużo energii, a ja jestem dziś pełna energii”). Po upływie minuty pierwsza osoba z jednego rzędu udawała się na drugi koniec, a pozostałe osoby w całym rzędzie przesuwały się o krok w bok, tak by stanąć naprzeciwko kolejnej osoby. Hałas 20 jednocześnie mówiących par był ogromny, jednak ćwiczenie to bardzo pomogło przezwyciężyć bariery językowe. Po tym hałaśliwym i zabawnym początku przyszedł czas na dzielenie się przykładami „najlepszych praktyk”. Jednym z przykładów podanych przez holenderskiego prelegenta, oficera policji w Amersfoort, był sposób powstrzymywania przemocy w Holandii. Szczególną rolę przypisuje się tam burmistrzowi, który odpowiedzialny jest za wydawanie decyzji tymczasowego zakazu zbliżania, równoznacznego z nakazem opuszczenia domu/mieszkania. W gestii burmistrza leży tam również to, kto może wycofać nakaz tymczasowego zbliżania i czy członek rodziny lub partner dopuszczający się aktów przemocy może wrócić do domu. W praktyce burmistrz zwykle pozwala zająć się tym policji (asystent prokuratora). Dlatego to nadal policja (jak ma to miejsce w innych krajach europejskich) zajmuje się procedurami. Co ważne, zachowana jest jednak podstawowa zasada - przemoc domowa jest umieszczona na poziomie politycznym, co jest interesującym aspektem tego tematu. Kwestia ta była poruszana w jednym z warsztatów na temat oceny ryzyka, gdzie przykład ten został szerzej omówiony. Drugi przykład dobrych praktyk został przedstawiony przez naszą niemiecką koleżankę z Ministerstwa Sprawiedliwości, Dolnej Saksonii. Prelegentka wyjaśniła ostatni plan działania w Dolnej Saksonii w celu wspierania współpracy i budowania powiązań między różnymi podmiotami w zakresie zapobiegania i zwalczania przemocy w rodzinie. Z jej wypowiedzi jasne było, że sukces współpracy może funkcjonować tylko wtedy, gdy wszyscy partnerzy mają wiedzę o innych stronach Portugalskie przysmaki zajmujących się przemocą (uprawnienia pracowników poszczególnych organizacji i realia ich pracy) oraz są świadomi możliwości i ograniczeń współpracy przedstawicieli poszczególnych organizacji/instytucji. Edukacja 2z6

i kształcenie ustawiczne odgrywają tutaj istotną rolę w realizacji kwestii związanych z ochroną ofiar przemocy we wszystkich zawodach. Ponadto, plan działania określa specjalne kroki i procedury postępowania w przypadkach wysokiego ryzyka i wdraża sposoby zarządzania. Trzeci przykład rozpatrywał skuteczne wyjście z przemocy. Na warsztaty zaproszona została była ofiara przemocy domowej, którą poproszono do przedstawienia jej historii. Kobieta opowiedziała jak po długich latach przemocy udało się jej przerwać cykl przemocy i odbudować swoje życie na nowo. Dzięki specjalnemu programowi realizowanemu przez portugalskiego partnera projektu PACT - instytucję AMCV, zdobywała nowe poczucie własnej wartości i jest dzisiaj w stanie mówić o bolesnych doświadczeniach z przeszłości. W kilku sesjach warsztatowych szczegółowo i z różnych punktów widzenia omówiony został temat oceny ryzyka. Z bardzo dużym zainteresowaniem spotkał się nowy holenderski pomysł na funkcjonowanie schroniska dla kobiet znanego jako: „Pomarańczowy dom" (dosł. Oranje Huis), w którym nowe jest to, że kwestia przemocy nie jest tam ukryta niczym w nieznanym miejscu. "Pomarańczowy dom" jest widoczny i rozpoznawalny. Oferuje się tam wszystkie usługi pod jednym dachem: doradztwo, koordynację, wsparcie czy schronienie. Zapewnia się tam bezpośrednią pomoc dla wszystkich członków rodziny. Niemniej jednak, bezpieczeństwo jest priorytetem, a więc schroniska są profesjonalnie zabezpieczone, a ocena ryzyka przeprowadzona jest po przybyciu każdego klienta szukającego tam schronienia. Zagrożenie, bądź jego brak, określane jest przez pracowników za pomocą odpowiedniego koloru. Słowo „pomarańczowy” odnosi się do grupy docelowej, czyli osób, które są między kolorem zielonym (brak zagrożenia) i czerwonym (zagrażające życiu niebezpieczeństwo). W zależności od przyznanego koloru podejmowane są właściwe kroki.

Wszyscy bardzo chętnie dyskutują w grupach roboczych (czasem przy wsparciu słowników)

OPINIE NA TEMAT SZKOLEŃ PILOTAŻOWYCH Jednym z celów warsztatów było także zebranie opinii na temat udziału w fazie pilotażowej w poszczególnych krajach. Uczestnicy warsztatów zostali zaproszeni do wspólnej refleksji i podzielenia się doświadczeniami z narodowych szkoleń i pomysłami na temat poprawy jakości dalszych szkoleń PACT. Komentarze i opinie dotyczące różnych aspektów szkolenia zostały zapisane na ścianie i poddane dyskusji. Były to m.in.: korzyści osobiste uczestników szkoleń, potencjalne grupy docelowe, które jeszcze mogłyby skorzystać z wypracowanych szkoleń w przy3z6

szłości, rekomendacje dla organizatorów szkoleń, czynniki motywujące i demotywujące do wzięcia udziału w szkoleniu PACT. Zespół współpracowników projektu PACT jest zadowolony z wyników oceny, jako że opinie są generalnie pozytywne. Z drugiej strony bardzo docenia komentarze i rekomendacje do poprawy jakości materiałów szkoleniowych. Materiały szkoleniowe i platforma edukacyjna w każdym kraju jest w chwili obecnej dostosowywana zgodnie z zaleceniami uczestników szkoleń pilotażowych. Wszyscy uczestnicy uznali bogactwo informacji, które dostarczone zostały podczas szkolenia. Za szczególnie istotną uznano możliwość indywidualnego zdobywania wiedzy w formie - nadal innowacyjnego - e-learningu. Ponieważ wszyscy, bez wyjątku, mieli ograniczony czas jaki mogli przeznaczyć na dojazd do miejsca szkolenia (często dużą barierą były też koszty takiego dojazdu i bardzo długi dystans do ośrodka szkoleniowego np. w Polsce do Sopotu przyjeżdżali uczestnicy z okolic Warszawy i Suwałk), ucieszyli się, że mogą pracować na platformie edukacyjnej w dowolnej dla siebie porze. Zalecenia uczestników dotyczyły głównie aspektów technicznych platformy e-learningowej. Głównym czynnikiem demotywującym był najczęściej fakt, iż uczestnicy czuli się czasem zagubieni w licznych jednostkach e-learningowych, zwłaszcza Ci których znajomość obsługi komputera jest na niskim poziomie. Refleksja na temat "osobistych korzyści"

Motywujący dla większości okazał się przede wszystkim europejski wymiar szkolenia, a co za tym idzie, możliwość poznania różnych podejść do problemu przemocy w innych krajach oraz możliwość nieformalnej wymiany doświadczeń z kolegami z ich krajów. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o szkoleniu PACT i uzyskać hasło dostępu do naszej platformy e-learningowej (dostępnej w językach: litewskim, niemieckim, portugalskim, polskim, włoskim), prosimy o kontakt z biurem projektu PACT: [email protected] lub z osobą reprezentującą Konsorcjum PACT w Twoim kraju.

4z6

Opinie na temat warsztatów były bardzo pozytywne. Uczestnicy zaznaczali, że dzięki udziałowi w warsztatach otrzymali nowe, ciekawe i ważne informacje. Wszyscy zdawali się docenić zdobyte nowe, świeże spojrzenie, nowe perspektywy, nowy impuls i nowe pomysły na wykorzystanie w ich codziennej pracy, takie jak np. badanie lokalnych zasobów i możliwości czy nakierunkowanie na pracę w sieci. Warsztaty wyraźnie wsparły potrzeby współpracy w zakresie przemocy domowej i potwierdziły, że istnieje ogólne zainteresowanie wymiany wiedzy i doświadczeń z kolegami z innych organizacji nie tylko we własnym kraju.

Nie tylko praca ... wrażenia z programu nieformalnego

Konferencja końcowa Po udanych warsztatach w Lizbonie, planujemy teraz naszą końcową konferencję, która odbędzie się w 2 grudnia 2011 r. w litewskim Kownie. Na konferencję zaproszeni zostaną zainteresowani zwalczaniem i zapobieganiem przemocy pracujący w różnych sektorach tj. politycy, przedstawiciele organizacji kształcenia dorosłych czy organizacji pozarządowych, aktywnie działających w sieci wsparcia dla kobiet i dzieci będących ofiarami przemocy ze szczególnym naciskiem na trenerów, nauczycieli, policji, pracowników socjalnych, społecznych i organizacji opieki zdrowotnej. Zaproszone będą osoby z różnych krajów Europy. Poza tematami związanymi z samym projektem, na konferencji poruszone zostaną różne aspekty, np. omówione zostaną tematy dotyczące budowania efektywnej sieci współpracy, konsekwencje nowych regulacji prawnych (tak jak ma to miejsce na Litwie) dotyczących przemocy w rodzinie itp. Sporo czasu zostanie zaplanowanych na tak ważną wymianę doświadczeń, gdyż wierzymy, że taka europejska wymiana doświadczeń będzie miała pozytywny wpływ na pracę specjalistów zaangażowanych w pracę na poziomie lokalnym w każdym z krajów członkowskich. Program konferencji przedstawiony zostanie w następnym biuletynie jesienią. Już teraz możesz zarejestrować się na konferencję w biurze projektu PACT wysyłając informację na temat chęci uczestnictwa na adres: [email protected], lub kontaktując się z partnerem projektu w Twoim kraju.

5z6

Partnerzy projektu PACT BUPNET GmbH, Göttingen, Germany Sabine Wiemann, Ines Polzin www.bupnet.de AMCV, Lisbon, Portugal Sandra Paulos, Petra Viegas www.amcv.org.pt Social Innovation Fund, Kaunas, Lithuania Liudmila Mecajeva, Diana Basinskaite www.lpf.lt Orizzonte, Città della Pieve, Italy Margarete Berg www.orizzonte.info Opportunities Aid Foundation, St. Julians, Malta Antoine Gambin, Christina Demicheli www.oafmalta.org The Centre for Continuing Education, Sopot, Poland Sylwia Knot www.cku.sopot.pl

die Berater, Vienna, Austria Elisabeth Frankus www.dieberater.com

Chcesz dowiedzieć się więcej? Masz pytania? Zachęcamy do kontaktu! KOORDYNATOR PROJEKTU: BUPNET GmbH, Am Leinekanal 4, 37073 Göttingen, Germany www.bupnet.de Web: www.pact-eu.org Contact: [email protected], [email protected] ORGANIZACJA PARTNERSKA Z POLSKI: Centrum Kształcenia Ustawicznego w Sopocie / CKU Sopot ul. Tadeusza Kościuszki 22 81-704 Sopot Sylwia Knot – kierownik projektu w Polsce  www.cku.sopot.pl

" [email protected] ℡ 58 550 33 65

Ten projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Biuletyn ten odzwierciedla jedynie stanowisko jego autorów i Komisja nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek wykorzystanie, które mogą być wykonane z informacji w nim zawartych.

6z6