ARCHIWALIA GABINETU MINISTRA SPRAW WOJSKOWYCH

Kazimierz Bar ARCHIWALIA GABINETU MINISTRA SPRAW WOJSKOWYCH 1918—1939 Dnia 8 stycznia 1918 roku, na podstawie dekretu Rady Regencyjnej Królestwa Pol...
7 downloads 0 Views 211KB Size
Kazimierz Bar

ARCHIWALIA GABINETU MINISTRA SPRAW WOJSKOWYCH 1918—1939

Dnia 8 stycznia 1918 roku, na podstawie dekretu Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego o tymczasowej organizacji władz naczelnych, utworzono Komisję Wojskową przy Prezydencie Ministrów1, którą dnia 26 października 1918 roku przekształcono na Ministerstwo Spraw Wojskowych2. W dniu 9 listopada 1918 roku pojawia się pierwsza wzmianka o istnieniu Sekcji Centralnej w Ministerstwie Spraw Wojskowych, której szefem został w dniu 10 listopada 1918 roku kpt. Zygmunt Lurski3. Sekcja Centralna MSWojsk. została prawdopodobnie wcielona4 do nowoutworzonego Biura Prezydialnego MSWojsk.5. W skład Biura Prezydialnego wchodziły: kancelaria osobista ministra, dziennik rozporządzeń, biuro spraw sejmowych i rady ministrów, wydział reprezentacyjny, wydział informacyjno-prawny oraz sekcja ogólna. Na podstawie „Przepisów służbowych dla Ministerstwa Spraw Wojskowych”, wydanych w dniu 10 grudnia 1919 roku, Biuro Prezydialne składało się z: sekcji prezydialnej, kancelarii głównej, zakładów graficznych i archiwum. Po reorganizacji MSWojsk. w dniu 1 marca 1920 roku6 skład Biura 1

Dziennik Praw nr 1 z 1918 r., poz. 1. Dziennik Rozkazów nr 3/18, poz. 26. 3 Odprawa wewnętrzna (Rozk. Dz.) MSWojsk. nr 1/18. 4 Dokładnie nie ustalono. 5 Dz. Rozk. nr 72/19, poz. 3. 6 Rozk. Dep. I Mob. Org. nr 1792/org./20. CAW, I. 300.1.437. 2

Prezydialnego był następujący: sekcja prezydialna, sekcja sejmowa, sekcja statystyczno-administracyjna, kancelaria BP, kancelaria główna oraz zakłady graficzne. W wyniku reorganizacji nastąpiły również zmiany organizacyjne w składzie poszczególnych sekcji. Referat szyfrowy istniejący w sekcji prezydialnej został z dniem 5 maja 1920 roku przemianowany na wydział szyfrowy, a następnie od dnia 15 sierpnia 1921 roku przeszedł jako biuro szyfrowe do Oddz. III Sztabu Generalnego. Sprawy zagraniczne zostały z dniem 1 czerwca 1921 roku wydzielone z sekcji prezydialnej i włączone do Oddz. II Sztabu MSWojsk. Wydział II personalny sekcji statystyczno-administracyjnej wydzielono z dniem 1 stycznia 1921 roku do Dep. VII MSWojsk. Referat drukarni i zakładów graficznych od dnia 1 września 1921 roku stał się jednostką samodzielną jako Administracja Wojskowych Zakładów Graficznych. Referat dokumentów podróży od dnia 13 września 1921 roku został wcielony do Dep. II MSWojsk. Komisja Gospodarcza biura prezydialnego z dniem 1 sierpnia 1921 roku przeszła do Oddz. V Sztabu MSWojsk. Dnia 22 sierpnia 1921 roku Biuro Prezydialne przemianowano na Gabinet Ministra Spraw Wojskowych7 w następującym składzie: kancelaria, referat I z działem reprezentacyjnym, wojskowym, orderów i odznaczeń, referat II z działem sejmowym i ustaw, referat III z działem przepisów służbowych, bezpieczeństwa, personalnym i redakcją Dziennika Rozkazów, a następnie biuro prasowe, sekcja osad żołnierskich. Ponadto w skład Gabinetu Ministra wchodziły: adiutantura, oddział kurierów i oddział sztabowy MSWojsk. W następnych latach (1921—1927) były również w składzie Gabinetu Ministra: biuro informacyjne od dnia 7 sierpnia 1922 roku do 27 września 1923 roku, referat pośrednictwa pracy i repatriacji w czasie od 22 października 1922 roku do 15 czerwca 1923 roku, drukarnia MSWojsk. od 1 stycznia 1923 roku i wreszcie referat dla spraw personalnych wojskowych, zlikwidowany z dniem 25 lipca 1924 roku. W organizacji Gabinetu Ministra z dnia 30 kwietnia 1927 roku znajdują się: kancelaria, referat I z zakresem prac — reprezentacji MSWojsk., bieżących spraw wojskowych i spraw Wojskowej Misji Francuskiej, referat II z zakresem prac: sprawy sejmu, senatu i rady ministrów oraz poszczególnych ministerstw, poza tym wydział 7

Rozk. Oddz. I Sztabu Gen. nr 4900/21. Tamże.

osad żołnierskich i biuro prasowe. W latach 1927—1937 odnotować należy następujące zmiany organizacyjne: w lipcu 1931 roku wszedł w skład organizacyjny Gabinetu Ministra referat prasowy8, w marcu 1936 roku sprawy duszpasterstwa wojskowego wyznań katolickich wydzielono z Gabinetu Ministra i przekazano szefowi Biura Personalnego MSWojsk. W ostatecznej formie organizacyjnej w latach 1937—1939 Gabinet Ministra Spraw Wojskowych składał się z: szefa, zastępcy, oficera do zleceń, adiutantury, wydziału ogólnego z referatami — ustawodawczym, ogólnospołecznym i redakcją Dziennika Rozkazów, samodzielnych referatów — reprezentacyjnego i prasowego, biura planowań9 i kancelarii. W skład biura planowań wchodziły: dyrektor, sekretariat, wydział ekonomiczno-gospodarczy, inspektor techniczny i wydział techniczny. * Zespół akt Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych obejmuje materiały archiwalne związane z całokształtem działalności tej instytucji w latach od 1918— 1939 i po opracowaniu zawiera 1.324 jednostki archiwalne. Zespół przed opracowaniem obejmował archiwalia prawie w całości za okres lat 1918—1930, natomiast akta z lat 1931—1939 zachowały się w niepełnym stanie. W czasie opracowania prowadzono selekcję akt usuwając oczywistą makulaturę. Całość zespołu opracowanego ujęta jest w 10 grup akt zestawionych z elementów strukturalnych instytucji i zawiera sprawy prowadzone przez poszczególne komórki organizacyjne i referaty. Zgodnie z wyłonionym podziałem strukturalnym uzyskano następujące grupy akt: 1. szef gabinetu ministra spraw wojskowych 2. sekretariat osobisty ministra 3. adiutantura i oficer sztabowy do zleceń 8

Dz. Rozk. nr 123 z dnia 23.07.1931 r., poz. 289. Początkowo istniała Komisja Planowań, utworzona w październiku 1937 r., z zadaniem skoordynowania rozbudowy i rozwoju COP (Centralnego Okręgu Przemysłowego), a następnie rozszerzona również na koordynowanie zagadnień rolnictwa, oświaty i opieki, której przewodniczącym był gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki. Sekretariat Komisji tworzył Biuro Planowań MSWojsk. 9

4. oficer łącznikowy 5. referat ustawodawczy 6. referaty: reprezentacyjny i ogólnospołeczny 7. biuro planowań 8. wydział osad żołnierskich 9. redakcja dziennika rozkazów 10. samodzielny referat prasowy. Poszczególne grupy akt otrzymały nazwę zgodnie ze strukturą organizacyjną instytucji

z

lat

1937—1939,

a

ponadto

włączone

zostały akta

komórek

organizacyjnych działających w latach poprzedzających ostatnią organizację. W każdej z tych grup akt następuje dalszy podział na podgrupy i sprawy zgodne ze schematem (rzeczowym) wykazu akt obowiązującym w kancelarii wojskowej w latach 1931—1939. Zrezygnowano przy tym ze ścisłego strukturalnego układu akt ze względu na częste zmiany w organizacji instytucji oraz na trudności w klasyfikacji i przy korzystaniu z akt. Właściwy podział akt będący ułatwieniem dla korzystających z zespołu można prześledzić w załączonym do niniejszego artykułu przeglądzie zawartości inwentarza. Omawiając zawartość aktową zespołu należy się zatrzymać głównie na materiałach wartych szczególnego podkreślenia i uwypuklenia. Pierwsze cztery grupy akt (30 j.a.) z lat 1920—1939 zawierają archiwalia dotyczące spraw osobistych szefa gabinetu i ministra spraw wojskowych, a w szczególności obfitą korespondencję z życzeniami na różne okazje i okoliczności, zaproszenia na uroczystości, podziękowania za życzenia i kondolencje. Akta referatu ustawodawczego (286 j.a.) podzielone zostały na trzy podstawowe działy akt dotyczące: sejmu, senatu i rady ministrów. Sprawy sejmowe to głównie: porządki dzienne i diariusze sejmu i sejmowych komisji, sprawozdanie z posiedzeń sejmowych (w tym sprawozdania z działalności Nadzwyczajnej Komisji Rewizyjnej przy Komisji Wojskowej Sejmu Ustawodawczego), a także memoriał pt. „O zadaniach i pracach Departamentu Spraw Morskich MSWojsk.”. W dziale tym bogato reprezentowane są interpelacje poselskie (1919—1939 roku), głównie w sprawach wojska i służby wojskowej. W ostatniej jednostce archiwalnej akt

sejmowych zawarte są sprawozdania stenograficzne z posiedzeń IV Sejmu Śląskiego z roku 1939. Wśród akt dotyczących senatu wymienić należy diariusze i sprawozdania z posiedzeń senatu i senackich komisji: konstytucyjnej, wojskowej i budżetowej. W dość licznie reprezentowanym dziale spraw rady ministrów obok innych, na uwagę zasługują rezolucje i telegramy z roku 1925 skierowane do prezesa rady ministrów w sprawie powołania marszałka J. Piłsudskiego do czynnej służby. Zachowały się także wnioski i projekty ustaw i rozporządzeń na posiedzenia rady ministrów z lat 1920—1939 oraz obfita korespondencja wraz z opiniami MSWojsk. w tych sprawach. VI Grupa spraw to akta referatów reprezentacyjnego i ogólnospołecznego, a także inne archiwalia, dla których nie było miejsca w ogólnej systematyce akt zespołu. W grupie tej znajduje się 325 j.a. Na początku tej grupy umieszczono archiwalia dotyczące reprezentacji, a wynikające ze stosunku naczelnika państwa i prezydenta RP jako najwyższych zwierzchników sił zbrojnych do wojska, a w tym również życzenia z wyrazami hołdu, materiały do podróży i inne sprawy reprezentacji. Następnie znajdują się sprawy ministra spraw wojskowych, głównie w postaci podań i próśb kierowanych w różnych sprawach zarówno ze strony osób wojskowych jak i cywilnych o udzielenie wsparcia, rent, zaopatrzenia i darów z łaski, skarg i interwencji, a także memoriały i rezolucje. Wśród spraw o charakterze społecznym wyróżnić należy obfitość materiałów i korespondencji na temat organizacji politycznych, społecznych, stowarzyszeń, związków i zrzeszeń, w tym liczne statuty organizacyjne, które były opiniowane. W grupie spraw zagranicznych, poza korespondencją z przedstawicielstwami dyplomatycznymi i konsularnymi własnymi i obcymi, znaleźć można materiały dotyczące zagranicznych wizyt osobistości własnych i obcych panujących, a także na temat zjazdów i konferencji międzynarodowych. Grupę akt wypełniają również sprawy dotyczące kwestii spornych, umów, traktatów i konwencji międzynarodowych (w tym również materiały komisji dla uregulowania spraw konfiskat w „Korytarzu Polskim”). Zachowała się też dość duża ilość materiałów na temat misji wojskowych własnych i obcych (głównie Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce).

Kolejną grupę akt stanowią sprawy wyznaniowe i narodowościowe, a w szczególności dotyczące sekt i stowarzyszeń religijnych, duchowieństwa katolickiego i niekatolickiego,

kościołów,

świątyń

i

cmentarzy.

Sprawy

narodowościowe

reprezentowane są przez materiały do historii rodów szlacheckich w Małopolsce i sprawozdania z prac Komitetu do spraw Szlachty Zagrodowej na Wschodzie Polski. Poza tym zachował się statut Związku Zaścianków Polskich i spisy ludności na Łemkowszczyźnie. Część przekazów źródłowych z dziedziny rolnictwa, przemysłu i handlu wypełniają materiały na temat wywłaszczania gruntów rolnych, lokalowych i materiałowych, zakupu broni i sprzętu, aprowizacji kraju, sprawy przemysłu (w tym Centralnego Okręgu Przemysłowego). Na uwagę zasługują również materiały archiwalne dotyczące rynku pracy, płac robotniczych, strajków, bezrobocia i osadnictwa emigracyjnego, w tym dane statystyczne na temat wychodźctwa w latach 1918—1937, a także osadnictwa historycznego na Wschodzie Polski. Wśród akt o charakterze organizacyjnym na początku umieszczone są zarządzenia w sprawie organizacji władz centralnych wojska łącznie z Gabinetem Ministra, a także reorganizacji i demobilizacji wojska (1921 roku). W grupie tej znajdują się także materiały archiwalne dotyczące organizacji obrony państwa, w tym między innymi rozporządzenia Rady Obrony Państwa, zarządzenia mobilizacyjne, instrukcje dla wojewodów na obszarze operacyjnym i do opracowania czynności wstępnych poprzedzających wzmocnienie Korpusu Ochrony Pogranicza (1939 roku). W sprawach garnizonowych i służby wewnętrznej znajduje odbicie między innymi sytuacja materialna oficerów i załóg, nastroje w pułkach, nadużycia, rabunki żołnierzy, sprawozdania z inspekcji oddziałów, a także materiały dotyczące ustalenia ubioru wojskowego. Część archiwaliów na temat bezpieczeństwa zawiera dokumenty w sprawie elementów wywrotowych, sabotaży, klęsk żywiołowych (powodzie w latach 1925, 1927) i takich wydarzeń, jak wypadki krakowskie 1923 roku czy wybuch składów amunicyjnych na Cytadeli Warszawskiej w 1924 roku. Nadzwyczaj cenne są w tej grupie materiały archiwalne dotyczące wypadków majowych 1926 roku, a szczególnie sprawozdanie z prac Komisji Likwidacyjnej gen. broni Żeligowskiego — oryginalne protokoły z wypadków, korespondencja i wycinki prasowe.

W dziale akt dotyczących dyscypliny zachowały się bardzo ciekawe akta na temat chorągwi i sztandarów, flag, bander, proporców i płomieni do trąb Wojska Polskiego z lat 1918—1939 z uwzględnieniem rysunków, fotografii i opisów. Są też wiadomości na temat hymnu narodowego i przysięgi wojskowej. Na końcu omawianej grupy umieszczony jest pełny materiał archiwalny dotyczący świąt pułkowych, parad, defilad, rewii i innych uroczystości wojskowych odbywanych w latach 1919—1939. Stosunkowo niewielka grupa akt dotyczących wyszkolenia bojowego, wiedzy i oświaty wojskowych zawiera między innymi archiwalia dotyczące przysposobienia wojskowego, a w szczególności reorganizacji przysposobienia wojskowego w Polsce. Jest także plan akcji przysposobienia wojennego. Poza tym występuje dużo wiadomości na temat organizowania zawodów sportowych, konkursów hippicznych, strzeleckich, wioślarskich, olimpijskich, rajdów lotniczych i motocyklowych. Częściowo znajdują się też materiały dotyczące wiedzy wojskowej i historii, a w tym; historii formacji wojskowych, sztandarów pułkowych i przebiegu działań bojowych w czasie powstania wielkopolskiego. Sporo miejsca w tym dziale zajmują archiwalia związane z propagandą antywojskową w prasie, z koordynacją planowania i propagandy, reorganizacją pracy kulturalno-oświatowej, przymusowym nauczaniem, z odczytami, pogadankami radiowymi i wykorzystania radia dla celów propagandy wojskowej. Można również dowiedzieć się wiele na temat działalności orkiestr wojskowych, muzeum, teatrów i kin oraz ich roli w życiu wojska. W dziale akt dotyczących spraw personalnych i sprawiedliwości zawartych jest dużo wiadomości na temat nadawania odznaczeń oficerom polskim i obcym, w tym również odznaczeń obcych oficerom polskim. Wartościowe są również akta zawierające wzory (rysunki, zdjęcia) odznak pułkowych, szkolnych i instytucji oraz regulaminy i statuty ich nadawania. Dość liczne są też zarządzenia i korespondencja w sprawach personalnych: generałów, oficerów i pracowników cywilnych zawierająca dużo wiadomości związanych z ich służbą i życiem osobistym. Dział ten zamykają archiwalia traktujące o przestępstwach popełnianych w wojsku, nieszczęśliwych wypadkach (lotniczych), również w ujęciu statystycznym. Materiały archiwalne zawarte w działach dotyczących gospodarki finansowej, wyposażenia ogólnego i technicznego, marynarki, lotnictwa, spraw budownictwa i

zdrowia ludzi i zwierząt nie obejmują całokształtu tych spraw, lecz jedynie poszczególne

zagadnienia

mogące

służyć

do

uzupełnienia

wiadomości

zainteresowanych badaczy na dany temat. Niewielką grupę akt reprezentują sprawy Biura Planowań GM (6 j.a.), gdzie oprócz materiałów do organizacji biura i komisji planów regionalnych występują sprawozdania z działalności Komisji Naukowych Badań Ziem Wschodnich, sprawy regionalnego

planowania,

Związku

Ziem Górskich, Towarzystwa Przyjaciół

Huculszczyzny i innych okręgów, a przede wszystkim zagadnienia całokształtu prac nad rozplanowaniem Centralnego Okręgu Przemysłowego. Grupa VIII spraw wydziału osad żołnierskich (74 j.a.) zawiera zbiór archiwaliów źródłowych na temat osadnictwa wojskowego prowadzonego w latach 1921—1939 na ziemiach polskich, przeważnie wschodnich. Akta dotyczą zarówno organizacji i działalności wydziału osad żołnierskich jak również w dużym stopniu samego osadnictwa. W części organizacyjnej znajdują się między innymi rozporządzenia wykonawcze do ustawy o nadawaniu ziemi, regulaminy i instrukcje dla komisji kwalifikacyjnych, dane o parcelacji majątków i zagadnienia kolonizacji pogranicza przez b. członków POW, sytuacja i stosunki wśród osadników, a także stan budownictwa powojennego na Polesiu i województwach wschodnich. W dużym stopniu zachowała się ewidencja majątków przejętych i podlegających parcelacji, jak również spisy osadników, ich kwalifikacje i protokoły posiedzeń komisji kwalifikacyjnych. Kolejne akta redakcji dziennika rozkazów (88 j.a.) obejmują prawie wyłącznie materiały do redakcyjnego opracowania Dziennika Rozporządzeń, Dziennika Rozkazów, a także Rozkazów Dziennych MSWojsk. z lat 1918—1939. Ostatnia — X grupa akt referatu prasowego (515 j.a.) składa się częściowo z korespondencji w sprawie artykułów na tematy wojskowe zamieszczonych w prasie krajowej i obcej, biuletynów prasowych, agencji prasowych z lat 1919—1939. W grupie tych akt znajduje się bogata kolekcja wycinków prasowych z prasy polskiej i obcej traktujących o sytuacji wewnętrznej i zagranicznej Polski, sprawach wojskowych i różnych osobistości. Ponadto dużo jest wiadomości prasowych na temat ruchu robotniczego i niepodległościowego, Polskiego Korpusu Posiłkowego, Armii

gen. Hallera, Obozu Zjednoczenia Narodowego, Polskiego Białego Krzyża, a także na temat Gdańska i Śląska. Nie brak również materiałów prasowych do stosunków polsko-ukraińskich, czy spraw Rosji i ZSRR. Oprócz wycinków prasowych znajdują się również pojedyncze egzemplarze pism krajowych i zagranicznych. * *

*

Omówiony zespół akt Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych zawiera wiele materiałów źródłowych do różnych tematów mogących zainteresować badaczy. W szczególności znajdują oni archiwalia do: — udziału wojska w tworzeniu aktów normatywnych w postaci projektów ustaw sejmowych i rozporządzeń rady ministrów, — badania wzajemnej zależności i stosunku wojska do społeczeństwa, co znajduje odbicie szczególne w materiałach „interpelacje poselskie” i dotyczących reprezentacji wojska, czy udziału w rewiach i defiladach, a także w kontaktach zagranicznych, — poznania założeń organizacyjnych (statuty) organizacji politycznych, społecznych, stowarzyszeń i związków, —

prześledzenia

działalności

wojskowych

misji

zagranicznych

ze

szczególnym wyróżnieniem Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce, — wydarzeń: wypadki krakowskie w 1923 roku, wybuch na Cytadeli w 1924 roku i wypadki majowe 1926 roku (w tym sprawozdanie z prac Komisji Likwidacyjnej gen. broni Żeligowskiego), — historii chorągwi, sztandarów i odznak pułkowych, — pracy kulturalno-oświatowej w wojsku, — zagadnień planowania regionalnego kraju, — tematu osadnictwa wojskowego na Wschodzie i Zachodzie Polski w latach 1921—1939, — sytuacji wewnętrznej i zagranicznej Polski oraz spraw wojskowych w prasie, w oparciu o bogatą kolekcję wycinków prasowych.

Wymienione tematy nie wyczerpują oczywiście wszystkich zagadnień, do których znajdują się materiały w omawianym zespole akt, opracowanym w Centralnym Archiwum i udostępnionym do badań naukowych.

Przegląd zawartości inwentarza Pozycja I. Szef gabinetu ministra spraw wojskowych .

.

.

.

1

— korespondencja w sprawach osobistych .

.

.

.

1

.

.

.

2—28

.

.

.

2—28

III. Adiutantura i oficer sztabowy do zleceń ministra .

.

.

29

II. Sekretariat osobisty ministra .

.

.

— życzenia, gratulacje, podziękowania i kondolencje ministra i dla ministra spraw wojskowych — sprawy ogólne

.

.

.

.

.

.

.

29

IV. Oficer łącznikowy ministra .

.

.

.

.

.

30

— korespondencja w sprawie wsparcia instytucji .

.

.

30

V. Referat ustawodawczy

.

.

.

.

.

.

31—316

.

.

.

.

.

.

31—75

1) porządki dzienne i diariusze posiedzeń sejmowych .

.

31—32

2) sprawozdania z posiedzeń i przemówienia posłów .

.

33—34

3) diariusze posiedzeń i sprawy komisji sejmowych

.

.

35—39

4) interpelacje poselskie .

.

.

.

40—76

.

.

.

77

.

.

.

78—80

.

.

.

81—316

1) projekty ustaw, rozporządzeń i okólniki

.

.

.

81—82

2) porządki dzienne posiedzeń

.

.

.

83—87

3) skorowidze wniosków projektów ustaw i rozporządzeń

.

88—101

4) wnioski i projekty ustaw i rozporządzeń na posiedzenia

.

102—210

— sejm .

.

.

.

.

5) Sejm Śląski — sprawozdania z posiedzeń — senat — diariusze i sprawozdania z posiedzeń senatu i senackiej komisji budżetowej . — rada ministrów

.

.

. .

. .

5) projekty (wnioski) ustaw i rozporządzeń Ministerstwa Spraw Wojskowych na radę ministrów

.

211—220

6) korespondencja w sprawach ustawodawczych; wnioski, projekty ustaw i rozporządzeń ministerstw wraz z opiniami MSWojsk.

.

.

.

.

221—316

VI. Referaty: reprezentacyjny i ogólnospołeczny

.

.

.

317—641

— władze ogólno-państwowe, społeczne .

.

.

.

317—347

.

.

.

317

1) naczelnik państwa, prezydent .

.

.

2) minister spraw wojskowych — reprezentacja, podania do ministra

.

.

.

.

.

.

318—347

.

.

.

.

.

.

348—372

1) kasyna oficerskie i spółdzielnie

.

.

.

.

348

2) towarzystwa dobroczynne i fundusze .

.

.

.

349—350

— instytucje społeczne

3) organizacje polityczne i społeczne — korespondencja, statuty

351—362

4) stowarzyszenia b. wojskowych

.

.

.

.

363—368

5) związki i zrzeszenia zawodowe

.

.

.

.

369—372

.

.

.

.

373—402

— sprawy zagraniczne

.

.

1) korespondencja z cywilnymi instytucjami zagranicznymi .

373

2) korespondencja z przedstawicielstwami dyplomatycznymi i konsularnymi

.

.

.

.

3) zezwolenia na nabycie nieruchomości przez obcokrajowców

374—382 383—384

4) korespondencja w sprawach zjazdów, konferencji i wizyt zagranicznych

.

.

.

.

385—388

.

.

.

389—392

obcych (głównie Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce) .

393—401

5) prawo międzynarodowe — kwestie sporne, umowy, traktaty, konwencje .

.

6) sprawy zagranicznych misji wojskowych, własnych i 7) sprawy jeńców i internowanych

.

.

.

.

402

.

.

.

.

403—413

1) sprawy wyznaniowe i duchowieństwa

.

.

.

403—405

2) sprawy kościelne, świątyń i cmentarzy

.

.

.

406—410

— sprawy religijne i narodowościowe

3) sprawy narodowościowe

.

.

.

.

411—413

— sprawy rolnictwa, przemysłu i handlu .

.

.

.

414—425

.

.

.

414—415

2) sprawy rekwizycji rolnych lokalowych i materiałowych

.

416—417

3) roboty publiczne

1) sprawy rolnictwa

. .

. . .

. .

.

.

.

418

4) sprawy przemysłu, handlu i aprowizacji

.

.

.

419—424

5) korespondencja w sprawie wynalazków

.

.

.

425

— praca umysłowa i fizyczna (rezolucje, płace, strajki i bezrobocie)

426—430

— organizacja, dyscyplina, biurowość

431—503

.

.

.

.

1) przepisy, instrukcje, etaty, składy osobowe władz i jednostek

431—434

2) organizacja władz centralnych MSWojsk. (w tym Gab. Min.)

435—449

3) organizacja DOK, jednostek wojskowych i KOP

.

.

450—455

4) organizacja obrony państwa (w tym Mob.) .

.

.

456—468

5) zależność służbowa i rozgraniczenie kompetencji osób i instytucji .

.

.

.

.

.

.

469

6) sprawy poborowe

.

.

.

.

.

.

470—474

7) sprawy garnizonowe

.

.

.

.

.

.

475—476

8) sprawy służby wewnętrznej i inspekcji jednostek wojskowych

477—479

9) ubiór wojskowy — ustalenie .

480

.

.

.

.

10) sprawy elementu wywrotowego, sabotażu i asystencji oddziałów 481 11) materiały dotyczące klęsk żywiołowych i wypadków majowych 1926 roku

.

.

.

.

482—484

.

.

.

485—492

13) święta pułkowe, parady, defilady i inne uroczystości

.

493—501

14) sprawy biurowości, archiwów i tajemnicy wojskowej

.

502—503

12) godło państwowe, chorągwie, sztandary, hymn narodowy i przysięga wojskowa

— wyszkolenie, wiedza, oświata

.

.

.

.

.

504—543

1) instrukcje, wytyczne, plany szkolenia .

.

.

.

504—506

2) wojskowe szkoły zawodowe .

.

.

.

507—509

3) wyszkolenie kadry zawodowej i rezerwy

.

.

.

510—512

4) wyszkolenie w związkach taktycznych

.

.

.

513—516

.

5) przysposobienie wojskowe, wychowanie fizyczne i sport (w tym zawody, konkursy, olimpiady)

.

.

.

517—523

.

.

.

524—527

7) sprawy regulaminów i podręczników wojskowych .

.

528—529

8) sprawy propagandy i pracy kulturalno-oświatowej .

.

530—532

9) zagadnienia radia i radiofonizacji w wojsku .

.

.

533—535

6) wiedza wojskowa, historia

10) teatry i kina w wojsku .

.

.

.

.

.

536—539

11) orkiestry, muzyka i śpiew wojskowy .

.

.

.

540—541

12) muzea, zbiory muzealne i sztuka piękna

.

.

.

542—543

.

.

.

544—607

.

.

.

544—550

.

.

.

551—555

3) przyznawanie odznaczeń obcych oficerom polskim .

.

556—560

4) przyznawanie odznaczeń polskich oficerom obcym .

.

561—565

— personalne, sprawiedliwość

.

.

.

.

1) dekrety WN i rozkazy MSWojsk., zarządzenia i instrukcje w sprawach personalnych 2) sprawy odznaczeń

.

.

.

5) odznaki pamiątkowe pułkowe — regulaminy, wzory odznak

566—573

6) staże zagraniczne oficerów

.

.

7) sprawy personalne generałów i oficerów

.

.

.

574—575

.

.

.

576—586

8) sprawy personalne oficerów rezerwy, stanu spoczynku, kontraktowych i szeregowych .

.

.

.

.

587—589

9) sprawy personalne pracowników cywilnych .

.

.

590—601

.

.

.

602—607

— gospodarka finansowa i kontrola administracji .

.

.

608—616

1) budżet — zamierzenia, preliminarz, realizacja

.

.

608—611

2) fundusze, dary, subwencje

10) sprawy karne, sądów honorowych i doraźnych, przestępczości w armii .

.

.

.

.

.

612—614

3) kontrola administracji sił zbrojnych .

.

.

.

615—616

.

.

.

617—621

.

.

.

617—618

.

.

.

619—621

— wyposażenie ogólne

.

.

.

.

.

1) sprawy ryczałtów, wyżywienia, umundurowania, materiałów pędnych, pieczęci i stempli 2) gospodarka końmi

.

.

.

— wyposażenie techniczne (bojowe) 1) sprawy broni i amunicji

.

.

.

.

.

622—625

.

.

.

.

622—623

2) sprawy obrony przeciwgazowej, kolejnictwa, łączności i samochodowe

.

.

.

.

.

624—625

.

.

.

.

.

626—628

— sprawy budownictwa, mieszkaniowe, terenów wojskowych .

629—633

— sprawy zdrowia ludzi i zwierząt .

.

.

.

.

634—638

— anonimy, grafomaństwo .

.

.

.

.

639—641

VII. Biuro planowań — planowanie regionalne i okręgowe (COP) .

642—647

— sprawy marynarki i lotnictwa

.

VIII. Wydział osad żołnierskich .

.

.

.

.

.

648—721

— sprawy organizacyjne

.

.

.

.

.

648—659

— spisy majątków podlegających parcelacji

.

.

.

660—669

.

.

670—677

— podania i kwalifikacje uprawnionych do nadziału ziemi

.

678—683

— listy kandydatów do nadziału ziemi

.

.

684—686

— protokoły komisji kwalifikacyjnych nadawania ziemi .

.

687—688

— list zatwierdzonych do nadania ziemi

.

— korespondencja z przedstawicielami MSWojsk. do spraw osadnictwa

.

.

. . .

. . .

.

.

689—697

— indeksy i skorowidze do ewidencji osadników .

.

.

698—710

— ewidencja osadników wojskowych

.

.

.

.

711—721

.

.

.

.

722—809

.

.

.

722

— materiały do dziennika rozporządzeń i rozkazów

.

.

723—787

— materiały do rozkazów dziennych MSWojsk. .

.

.

788—809

IX. Redakcja dziennika rozkazów

.

— korespondencja w sprawach redakcyjnych

X. Samodzielny referat prasowy

.

.

.

.

.

810—1324

— korespondencja i raport prasowe .

.

.

.

.

810—811

.

812—822

— korespondencja w sprawie artykułów z prasy codziennej i czasopism własnych i obcych na tematy wojskowe . — biuletyny informacyjne

.

.

.

.

.

.

823—827

.

.

.

828—836

— korespondencja w sprawach prasy, czasopism i wydawnictw wojskowych

.

.

— korespondencja i materiały dotyczące prasy obcej

.

.

837—840

— sprawy agencji prasowych

.

.

.

841—845

— wycinki z prasy — polskiej i obcej na tematy: .

.

.

846—1316

.

.

1) sprawy sejmu i senatu .

.

.

.

.

.

846—854

2) sytuacja wewnętrzna Polski

.

.

.

.

.

855—932

3) polityka wewnętrzna i zagraniczna

.

.

.

.

933—972

4) uroczystości państwowe

.

.

.

.

.

973—996

5) stosunki międzynarodowe

.

.

.

.

.

997—1043

6) sprawy wojskowe w prasie polskiej .

.

.

.

1044—1101

7) sprawy wojskowe w prasie polskiej i obcej .

.

.

1102—1117

8) sprawy dotyczące osobistości polskich i obcych

.

.

1118—1220

9) ruch robotniczy i niepodległościowy .

.

.

.

1221—1240

10) Polski Korpus Posiłkowy

.

.

.

.

.

1241—1244

11) Armia koalicyjna i gen. Hallera

.

.

.

.

1245—1248

12) Obóz Zjednoczenia Narodowego

.

.

.

.

1249—1270

13) Polski Biały Krzyż

.

.

.

.

.

.

1271—1273

14) Sprawy Gdańska

.

.

.

.

.

.

1274—1277

15) Sprawy Śląska .

.

.

.

.

.

.

1278—1285

16) Sprawy polsko-ukraińskie

.

.

.

.

.

1286—1296

17) Sprawy Rosji i ZSRR .

.

.

.

.

.

1297—1305

18) wycinki prasowe dotyczące literatury .

.

.

.

1306—1316

— egzemplarze pism krajowych i zagranicznych .

.

.

1317—1324