CRASH COURSE

Kardiologia Anjana Siva, Mark Noble

Wydanie pierwsze polskie pod redakcją Henryka Wysockiego

Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner Wrocław

Kardiologia CC wstepy.indd 3

2006-03-15 13:55:29

Spis treści

Ból w klatce piersiowej

Przedmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przedmowa do wydania polskiego . . .

VII

Część I: Pacjent z... . . . . . . . . . . . . .

1

1. Ból w klatce piersiowej . . . . . . . Rozpoznanie różnicowe bólu w klatce piersiowej . . . . . . . . . . . . Rozpoznanie różnicowe bólu w klatce piersiowej na podstawie wywiadu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie przedmiotowe pacjentów z bólem w klatce piersiowej . . . . . Badania dodatkowe u pacjentów z bólem w klatce piersiowej . . . . . Nagły spoczynkowy zamostkowy ból w klatce piersiowej . . . . . . . . .

3

2. Duszność . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozpoznanie różnicowe duszności Rozpoznanie różnicowe duszności na podstawie wywiadu chorobowego . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie przedmiotowe pacjentów z dusznością . . . . . . . . . . . . . . . . . Badania dodatkowe u pacjentów z dusznością . . . . . . . . . . . . . . . . . Nagła duszność spoczynkowa . . .

13 13

3. Omdlenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozpoznanie różnicowe omdleń . . Rozpoznanie różnicowe omdleń na podstawie wywiadu chorobowego . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie przedmiotowe pacjentów z omdleniem . . . . . . . . . . . . . . . . Badania dodatkowe u pacjentów z omdleniem . . . . . . . . . . . . . . . . Nagłe omdlenie . . . . . . . . . . . . . .

21 21

4. Kołatanie serca . . . . . . . . . . . . . Rozpoznanie różnicowe kołatania serca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

29

V

3

3 5 6 8

13 15 16 19

21 23 24 26

29

Rozpoznanie różnicowe kołatania serca na podstawie wywiadu . . . . Badanie przedmiotowe pacjentów z kołataniem serca . . . . . . . . . . . . Badania dodatkowe u pacjentów z kołataniem serca . . . . . . . . . . . . 5. Obrzęki na kończynach dolnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozpoznanie różnicowe obrzęków Rozpoznanie różnicowe obrzęków kończyn dolnych na podstawie wywiadu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie przedmiotowe pacjentów z obrzękami . . . . . . . . . . . . . . . . . Badania dodatkowe u pacjentów z obrzękami . . . . . . . . . . . . . . . . . Ważne uwagi . . . . . . . . . . . . . . . .

29 30 32 37 37

38 38 40 41

6. Szmery serca . . . . . . . . . . . . . . . Rozpoznanie różnicowe szmerów serca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rozpoznanie różnicowe szmerów serca na podstawie wywiadu . . . . Badanie przedmiotowe pacjenta ze szmerem nad sercem . . . . . . . . Badania dodatkowe u pacjentów ze szmerem nad sercem . . . . . . . .

43

7. Nadciśnienie tętnicze . . . . . . . . Rozpoznanie różnicowe . . . . . . . . Rozpoznanie różnicowe nadciśnienia tętniczego na podstawie wywiadu chorobowego . . . . . . . . Badanie przedmiotowe pacjentów z nadciśnieniem tętniczym . . . . . . Badania dodatkowe u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym . . . . . .

51 51

8. Gorączka towarzysząca chorobom serca . . . . . . . . . . . . . Rozpoznanie różnicowe chorób serca przebiegających z gorączką

43 43 45 48

51 52 55 59 59

VIII

Kardiologia CC wstepy.indd 8

2006-03-15 13:55:31

Spis treści

Rozpoznanie różnicowe gorączki towarzyszącej chorobom serca na podstawie wywiadu chorobowego . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie przedmiotowe pacjentów z gorączką towarzyszącą chorobom serca . . . . . . . . . . . . . . Badania dodatkowe u pacjentów z gorączką towarzyszącą chorobom serca . . . . . . . . . . . . . .

63

Część II: Badania podmiotowe, przedmiotowe i inne badania . . . .

67

9. Wywiad chorobowy . . . . . . . . . Cel przeprowadzania wywiadu . . Przedstawiane dolegliwości . . . . . Przegląd układów . . . . . . . . . . . . . Uczulenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wywiad rodzinny . . . . . . . . . . . . . Wywiad społeczny . . . . . . . . . . . .

69 69 69 73 75 75 75

10. Badanie przedmiotowe . . . . . . . Jak rozpocząć badanie? . . . . . . . . Obserwacja chorego . . . . . . . . . . Badanie rąk . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie tętna . . . . . . . . . . . . . . . . Pomiar ciśnienia tętniczego krwi Badanie twarzy . . . . . . . . . . . . . . . Badanie szyjnego ciśnienia żylnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie okolicy przedsercowej. . . Końcowy etap badania przedmiotowego . . . . . . . . . . . . .

77 77 77 78 78 79 80

11. Jak sporządzać dokumentację medyczną . . . . . . . . . . . . . . . . . Dokumentacja wywiadu chorobowego . . . . . . . . . . . . . . . . Dokumentacja danych z badania przedmiotowego . . . . . . . . . . . . . Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . .

59

61

80 81 84 85 85 87 87

12. Badania dodatkowe . . . . . . . . . 89 Badanie elektrokardiograficzne . . 89 Badanie echokardiograficzne . . . . 99 Obrazowanie perfuzji mięśnia sercowego (scyntygrafia perfuzyjna) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

Obrazowanie z użyciem rezonansu magnetycznego . . . . . . . . . . . . . . 101 Pozytronowa tomografia emisyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Cewnikowanie serca . . . . . . . . . . . 102

Część III: Choroby i zaburzenia . . . . 105 13. Dławica piersiowa (dusznica bolesna) . . . . . . . . . . . . . . . . . . Definicja dławicy piersiowej . . . . . Patofizjologia dławicy piersiowej Czynniki ryzyka choroby tętnic wieńcowych . . . . . . . . . . . . . . . . . Objawy kliniczne dławicy piersiowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badania dodatkowe w dławicy piersiowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Postępowanie z chorym z dławicą piersiową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Niestabilna dławica piersiowa . . .

107 107 107 108 108 109 111 117

14. Ostry zawał mięśnia sercowego Definicja ostrego zawału mięśnia sercowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . Objawy kliniczne ostrego zawału mięśnia sercowego . . . . . . . . . . . . Badania dodatkowe pacjenta z ostrym zawałem mięśnia sercowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . Postępowanie z pacjentem z ostrym zawałem mięśnia sercowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . Podsumowanie – postępowanie z pacjentem z niedokrwiennym bólem w klatce piersiowej . . . . . . Blok serca po zawale mięśnia sercowego . . . . . . . . . . . . . . . . . .

119

15. Tachyarytmie nadkomorowe . . Definicja tachyarytmii nadkomorowych . . . . . . . . . . . . . Tachykardia zatokowa . . . . . . . . . Pobudzenia przedwczesne przedsionkowe . . . . . . . . . . . . . . . Pobudzenia przedwczesne węzłowe i z łącza przedsionkowo-komorowego . . . . . . . . . . . . . . .

131

119 120

122

125

129 129

131 131 131

131

IX

Kardiologia CC wstepy.indd 9

2006-03-15 13:55:31

Spis treści

Częstoskurcz przedsionkowy . . . . Częstoskurcz z łącza przedsionkowo-komorowego . . . Nawrotny częstoskurcz z węzła przedsionkowo-komorowego . . . Zespół Wolffa-Parkinsona-White’a Trzepotanie przedsionków . . . . . . Migotanie przedsionków . . . . . . . Badania dodatkowe pacjentów z tachyarytmiami nadkomorowymi . . . . . . . . . . . . . Leki stosowane w leczeniu tachyarytmii . . . . . . . . . . . . . . . . . 16. Tachyarytmie komorowe . . . . . Definicja tachyarytmii komorowych . . . . . . . . . . . . . . . . Dodatkowe pobudzenia komorowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . Częstoskurcz komorowy . . . . . . . Migotanie komór . . . . . . . . . . . . . Torsades de pointes . . . . . . . . . . . Leki stosowane w terapii częstoskurczu komorowego i migotania komór . . . . . . . . . . . . Niefarmakologiczne sposoby leczenia tachyarytmii komorowych . . . . . . . . . . . . . . . .

132 133 133 134 136 137

139 140 145 145 145 146 147 149

150

152

17. Zatrzymanie krążenia i reanimacja . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Reanimacja podstawowa . . . . . . . 153 Reanimacja zaawansowana . . . . . 156 18. Bradyarytmie . . . . . . . . . . . . . . . Definicja bradyarytmii . . . . . . . . . Bradykardia zatokowa . . . . . . . . . Choroba węzła zatokowego . . . . . Blok przedsionkowo-komorowy . . Blok odnogi pęczka Hisa . . . . . . . Badania dodatkowe w bradyarytmiach . . . . . . . . . . . . Stymulatory . . . . . . . . . . . . . . . . .

161 161 161 162 162 165

19. Niewydolność serca . . . . . . . . . Definicja niewydolności serca . . . Patofizjologia niewydolności serca Przyczyny niewydolności serca . .

171 171 171 174

167 168

Objawy kliniczne niewydolności serca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badanie chorych z niewydolnością serca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badania dodatkowe w niewydolności serca . . . . . . . . . Postępowanie w niewydolności serca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20. Kardiomiopatie . . . . . . . . . . . . . Definicja kardiomiopatii . . . . . . . . Kardiomiopatia rozstrzeniowa . . . Kardiomiopatia przerostowa . . . . Kardiomiopatia restrykcyjna . . . . 21. Zapalenie osierdzia i wysięki osierdziowe . . . . . . . . . . . . . . . . Ostre zapalenie osierdzia . . . . . . . Zespół Dresslera . . . . . . . . . . . . . . Przewlekłe zaciskające zapalenie osierdzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Płyn osierdziowy . . . . . . . . . . . . .

174 176 178 179 187 187 187 188 191 193 193 194 195 196

22. Wady zastawek serca . . . . . . . . Gorączka reumatyczna . . . . . . . . . Stenoza mitralna . . . . . . . . . . . . . Niedomykalność mitralna . . . . . . Zwężenie aorty . . . . . . . . . . . . . . Niedomykalność aortalna . . . . . . Ocena zaawansowania zmian zastawkowych . . . . . . . . . . . . . . . Niedomykalność zastawki trójdzielnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inne wady zastawkowe . . . . . . . . Sztuczne zastawki serca . . . . . . . .

199 199 200 203 206 209

23. Infekcyjne zapalenie wsierdzia Definicja infekcyjnego zapalenia wsierdzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Epidemiologia infekcyjnego zapalenia wsierdzia . . . . . . . . . . . Patofizjologia zapalenia wsierdzia Objawy kliniczne infekcyjnego zapalenia wsierdzia . . . . . . . . . . . Badania dodatkowe u chorych z infekcyjnym zapaleniem wsierdzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Postępowanie w infekcyjnym zapaleniu wsierdzia . . . . . . . . . . .

215

210 211 213 213

215 215 215 217

218 219

X

Kardiologia CC wstepy.indd 10

2006-03-15 13:55:31

Spis treści

Powikłania infekcyjnego zapalenia wsierdzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 Monitorowanie chorych z infekcyjnym zapaleniem wsierdzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 24. Nadciśnienie tętnicze . . . . . . . . Definicja nadciśnienia . . . . . . . . . Przyczyny nadciśnienia . . . . . . . . . Objawy kliniczne nadciśnienia tętniczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . Badania dodatkowe u chorego z nadciśnieniem . . . . . . . . . . . . . . Leczenie w nadciśnieniu tętniczym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Phaeochromocytoma . . . . . . . . . .

223 223 223 223 224 226 227

25. Wady wrodzone serca . . . . . . . . 231 Definicja wady wrodzonej serca . . 231 Przyczyny występowania wad wrodzonych . . . . . . . . . . . . . . . . . 231

Powikłania wrodzonych wad serca Ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej . . . . . . . . . . . . . . Ubytek w przegrodzie międzykomorowej (VSD) . . . . . . . . . . . . . Przetrwały przewód tętniczy . . . . Koarktacja aorty . . . . . . . . . . . . . . Występowanie rzadszych wrodzonych wad serca . . . . . . . . . Uwagi dotyczące nadciśnienia płucnego i zespołu Eisenmengera

231 232 234 236 237 240 240

Część IV: Egzamin . . . . . . . . . . . . . . 241 Test wielokrotnego wyboru . . . . . Krótkie pytania . . . . . . . . . . . . . . . Problemy w leczeniu pacjentów . . Odpowiedzi na pytania testowe . . Odpowiedzi na krótkie pytania . .

243 249 253 255 257

Skorowidz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261

XI

Kardiologia CC wstepy.indd 11

2006-03-15 13:55:31

Skorowidz

A Abcyxymab 116 Ablacja 136, 152 Adenozyna 32, 101, 133, 140 Akromegalia 51 Aktywator plazminogenu tkankowy rekombinowany 125, 127 Alkohol, wpływ na układ krążenia 76 Amfoterycyna B 220 Amidypina 228 Aminotransferaza asparaginianowa 123 Amiodaron 133, 150–151, 158 – farmakokinetyka i działania uboczne 142 Amlodypina 114 – obrzęki 37, 41 Ampicylina 220 Angiografia tętnic wieńcowych 110 Angiotensyna II 181 Anistreplaza 125, 127 Anomalia Ebsteina 211 Antagoniści receptora płytkowego ADP 116 – receptorów β-adrenergicznych 127, 133 Antykoagulanty doustne 138 Aorta, rozwarstwienie 5, 9, 11, 209 – zwężenie 206–208 APSAC 125, 127 Arbutamina 110 ASD 232–234 ASO 63, 200 Aspiryna 111, 116, 126, 138 Astma 74, 79 – duszność 14, 20 Asystolia 158 Atenolol 141, 228 – farmakokinetyka i działania uboczne 142 Atorwastatyna 112 Austina-Flinta szmer 49, 209 Azotany 74

B Badanie dna oka 54–55 – echokardiograficzne 8 – – w niewydolności serca 179 – – w omdleniu 25 – – w wadach zastawkowych 50 – – w zapaleniu wsierdzia 64 – elektrokardiograficzne 89–94 – kliniczne GISSI II 125 – – GUSTO 125 – – ISIS 3 125 – przedmiotowe 77–84 – ultrasonograficzne 25 Bendrofluazyd 228 Beri-beri 171 Bisoprolol 111 Blok całkowity 163–165 – odnogi pęczka Hisa 6, 165–167 – po zawale mięśnia sercowego 129–130 – przedsionkowo-komorowy 162–165 – zatokowo-przedsionkowy 162 Blokery kanału wapniowego 74, 111–114, 133, 227, 228 – receptora błonowego glikoproteinowego IIb/IIIa 116 – receptorów β 111, 127, 184– 185, 202, 228 – – – przeciwwskazania 111 – – α 228 – – angiotensyny II 184, 228 Ból głowy 74 – stawów 74 – w klatce piersiowej 3–12, 43, 108 – – – charakterystyka 70 – – – nagły spoczynkowy 8–11 – – – niedokrwienny, postępowanie 129–130 – – – postępowanie 7

– – – różnicowanie 3, 60 – – – wywiad 3–5, 69 Bradyarytmie 161–170 – badania dodatkowe 167–168 – EKG 164 – omdlenie nagłe 27 Bradykardia 120, 161–162 Bretylium 141, 158 Bruce’a protokół 96 C CABG 115, 116–117 Całkowite przełożenie wielkich naczyń 239 Cewnikowanie serca 50, 102–104 Chinidyna 141 Cholestyramina 112 Choroba Cushinga 37, 51, 57 – – badania dodatkowe 40 – niedokrwienna serca 72, 137, 174 – – – duszność 14, 71 – – – próba wysiłkowa 95 – – – wpływ alkoholu 76 – Pageta 171 – węzła zatokowego 162 – wrzodowa żołądka, ból w klatce piersiowej, cechy 4 – zakrzepowo–zatorowa 74 Choroby nerek, nadciśnienie tętnicze wtórne 57 – – obrzęki 37 – serca przebiegające z gorączką 59–65 Ciało obce w drogach oddechowych, postępowanie 155–156 Ciąża, duszność 71 Ciśnienie tętnicze krwi, pomiar 79–80 – – w wadach serca zastawkowych 46 – żylne badanie 80–81 – – w wadach serca zastawkowych 46 Conna zespół 51, 224

261 Kardiologia skorowidz.indd 261

2006-03-15 14:02:32

Skorowidz

Coxiella burnetti 216 CPR 153–159 Cukrzyca 75 Cushinga choroba 37, 40, 51, 57 Cytokiny 174 Czas kaolinowo-kefalinowy 118 Czerwienica 51 Częstoskurcz komorowy 146– 147 – – leczenie 150–151 – – omdlenie 72 – – postępowanie, reanimacja zaawansowana 156–159 – – różnicowanie 148 – nadkomorowy napadowy 34 – – omdlenie 72 – – różnicowanie 148 – przedsionkowo-komorowy nawrotny 134–135 – przedsionkowy 132–133 – typu torsade de pointes 22, 26, 149–150 – z łącza przedsionkowo-komorowego 133 – z węzła przedsionkowo-komorowego nawrotny 133 – zatokowy 131 Czynniki wzrostu 174 D Defibrylacja 149, 150 Dehydrogenaza mleczanowa 123 Digoksyna 141, 183–184, 202 – działania niepożądane 142, 184 – farmakokinetyka 142 – zatrucie 74, 94 Diltiazem 114, 141 Dipirydamol 101, 110 Diuretyki 183, 228 Dizopiramid 133, 141 Dławica piersiowa 69, 107–118 – – badania dodatkowe 109– 110 – – ból w klatce piersiowej, cechy 70 – – czynniki ryzyka 108, 111 – – leczenie 111–117 – – niestabilna, postępowanie 117–118 – – objawy kliniczne 108–109 Dobutamina 100

Doksazocyna 228 Dopplera efekt 99 Downa zespół 77 Dresslera zespół 60, 194–195 DTPA 226 Durozieza objaw 209 Dusznica Prinzmetala 6 Duszność 43, 69, 108, 175–176 – badania dodatkowe 16–19 – badanie przedmiotowe 15–16 – napadowa nocna 69, 176 – przyczyny 71 – rozpoznanie różnicowe 13 – spoczynkowa nagła 19–20 – wywiad 13–15 E Ebsteina anomalia 211 Echokardiografia 99–100 – przezprzełykowa 50, 64, 99–100, 139 Efekt Dopplera 99 Eisenmengera zespół 233, 240 EKG, ból w klatce piersiowej 6–8 – dławica piersiowa 109 – interpretacja 94 – metodą Holtera 32 – odprowadzenia 89–90 – próba wysiłkowa 94–98 – w duszności 18 – w nadciśnieniu tętniczym 55–56 – w omdleniu 24 – w zapaleniu osierdzia 64 – w zawale mięśnia sercowego 121, 123–125 – załamki 91–93 – zmiany w schorzeniach pozasercowych 94 Enalapryl 181, 228 Endotelina 174 Enterokoki 216 Enzymy wskaźnikowe serca 6 F Fala U 93 Fallota tetralogia 239 Fibraty 112 Flekainid 141, 142 Flucytozyna 220 Flukloksacylina 220 Fosinopryl 181 Franka-Starlinga prawo 171

Friedreicha objaw 62 Furosemid 180, 228 G Gazometria krwi tętniczej 17, 18 Gemfibrozyl 112 Gentamycyna 220 GISSI II 125 Glikozydy naparstnicy 183–184 Gorączka reumatyczna 43, 44, 60, 199–200, 209 – – kryteria 199 – towarzysząca chorobom serca 59–65 Grahama Steela szmer 212 Guillaina–Barrégo zespół 224 GUSTO 125 Guz chromochłonny 52, 57, 171, 224, 226 Guzki Oslera 45, 61, 78, 218 H Hemochromatoza 76 Hemocystynuria 76 Heparyny drobnocząsteczkowe 118 Hepatomegalia 53 5HIAA 226 Hipercholesterolemia 76, 77, 108 – leczenie 112–113 Hiperkalcemia 94 Hiperkaliemia 178, 182 – zmiany w EKG 94 Hipoalbuminemia 37 Hipoglikemia 21, 22, 72 Hipokalcemia 94 Hipokaliemia 32, 123 – zmiany w EKG 94 Hipokapnia 6 Hipoksja 6 Hipoplazja serca lewego 239 Hipotermia, zmiany w EKG 94 Hipotonia ortostatyczna 22, 27, 72, 79 Hipowolemia 27 Hydralazyna 184, 228 I ICD 152 Impotencja 75 Indometacyna 236 Inhibitory ACE 181–183, 226, 227, 228 – – działania uboczne 182–183

262 Kardiologia skorowidz.indd 262

2006-03-15 14:02:33

Skorowidz

– prądu sodowego 140 – reduktazy HMG CoA 112 ISIS 3 125 J Janewaya plamy 45, 61, 78, 218 Jervella zespół 76 K Kacheksja sercowa 74 Kaptopryl 181, 228 Kardiomiopatia przerostowa 22, 76, 107, 187, 188–190 – – objawy kliniczne 72, 189 – restrykcyjna 187, 191 – rozstrzeniowa 187–188 Kardiomiopatie 26, 72, 174, 187–191 – typy 187 Kardiowersja 133, 137–138, 150, 202 Kardiowerter-defibrylator wszczepiany 152 Kartagenera zespół 231 Kaszel 74 Kerleya linie 179 Kinaza kreatynowa 122 Klatka piersiowa, blizny po operacjach 78 Klofibrat 112 Klopidogrel 116 Koarktacja aorty 51, 84, 224, 237–240 – – pomiar ciśnienia 55 Kołatanie serca 29–35, 60, 133 – – rozpoznanie różnicowe 29 – – wywiad 29–30, 71 Komora serca lewa, przerost 55–56 Kończyny dolne, obrzęki 37–42 Koronarografia 35, 102–104, 110 – powikłania 103–104 Krwioplucie 74 Krwotok wewnętrzny 27 Ksantopsja 184 Kussmaula objaw 62, 80–81 Kwas acetylosalicylowy 111 – dietylenotriaminopentaoctowy 226 – foliowy 113 – 5–hydroksyindolooctowy 226 – nikotynowy 113

– wanilinomigdałowy 226, 229 L Langego-Nielsena zespół 76 Leczenie trombolityczne 10, 75, 125–126, 127 – – przeciwwskazania 4, 10, 125–126 – – wskazania 126 Leki otwierające kanały potasowe 114–115 – przeciwarytmiczne, działania uboczne 22, 142 – – farmakokinetyka 142 – – klasyfikacja 140–141, 151 – przeciwpłytkowe 116 – rozszerzające naczynia 228 – trombolityczne 127 – wiążące kwasy żółciowe 112 Lignokaina 141, 158 – farmakokinetyka 142 – działania uboczne 142 Linie Kerleya B 179 Lizynopryl 181, 228 Losartan 184, 228 Lutembachera zespół 200 M Marfana zespół 44, 205, 231 Marskość wątroby 37 Masa ciała 74 Masaż serca 155 – zatoki tętnicy szyjnej 71, 133, 140 Maxepa 113 Meksyletyna 141 Metoklopramid 180 Metoprolol 141, 228 Metyldopa 228 MIBG 229 MICABG 117 Mięsień sercowy, scyntygrafia perfuzyjna 100–101 Migotanie komór 147–150 – – leczenie 150–152 – – postępowanie, reanimacja zaawansowana 158–159 – przedsionków 33, 59, 74, 135, 137–139, 202 – – leczenie 137–139 – – przyczyny 137 – – TIA 28 Mocz, zaburzenia oddawania 75 Morfina 126, 180

Morganiego-Adamsa-Stokesa zespół 22 de Musseta objaw 209 N Nadciśnienie białego fartucha 53 – ciążowe 51 – płucne 74, 137, 231, 233, 240 – tętnicze 76, 223–230 – – badania dodatkowe 55– 57, 224–226 – – badanie przedmiotowe 52–55 – – leczenie 41, 226–228 – – wtórne, badania 57 – – – przyczyny 51, 224 – – wywiad 51–52 – złośliwe 56 Nadczynność tarczycy 51, 137 Nadwrażliwość zatoki tętnicy szyjnej, omdlenie 72 Nagła śmierć 76, 231 Napad padaczkowy 72 Naparstnica 136 Narkotyki, nadużywanie 75–76 Nerw błędny, pobudzanie 32 Neuralgia międzyżebrowa 4 Niedoczynność tarczycy 51 Niedokrwienie mięśnia sercowego 4 – mózgu przemijające 22, 27–28 Niedokrwistość 71, 171 Niedomykalność aortalna 209–210 – zastawki mitralnej 203–206 – – tętnicy płucnej 212 – – trójdzielnej 211–213 Niedrożność dróg oddechowych, postępowanie 155– 156 Niewydolność krążenia zastoinowa 231–232 – serca 5, 14, 171–186 – – badania dodatkowe 178– 179 – – komory lewej ostra 20, 72, 179–180 – – – prawej ostra, postępowanie 180–181, 182 – – – – przyczyny 72–73 – – następstwa 177 – – objawy kliniczne 37, 174–178

263 Kardiologia skorowidz.indd 263

2006-03-15 14:02:33

Skorowidz

Niewydolność serca, patofizjologia 171–174 – – przewlekła, postępowanie 181–185 – – przyczyny 171, 174 Nifedypina 114, 228 – obrzęki 37, 41 Nitraty 114, 183 Nitroprusydek sodu 228 Nowotwory płuc, duszność 71 Nudności 74 O Obciążenie serca 172 Objaw Durozieza 209 – Friedreicha 62 – Janewaya 45, 61, 78, 218 – Kussmaula 62, 80–81 – de Musseta 209 – Quinckego 209 Obrzęk płuc 69, 71, 74 – – postępowanie 179–180 Obrzęki kończyn dolnych 37– 42, 71–73, 178 Odcinek ST, obniżenie 98 Odma opłucnowa 14, 19, 71 – – zastawkowa 19 Odstęp QT 93 – – wydłużony, przyczyny 150 Okolica przedsercowa, badanie 81–84 – – badanie w zawale mięśnia sercowego 122 Omdlenie 21–28, 70, 72 – nagłe 26–28 – przyczyny 72 Omega 3 113 Orthopnöe 175 Osierdzie, nakłucie 64–65 – przesięk 196–197 – wysięk 196–197 – zapalenie 59, 60, 70, 193– 197 Oslera guzki 61, 78, 218 Osłabienie 74 Osteogenesis imperfecta 209 Oś elektryczna serca 89–90, 92 Otyłość, duszność 71 P P mitrale 50 P.o.ch.p. 14, 71 Padaczka 21–22 Pageta choroba 171 Palce pałeczkowate 61, 78, 217–218, 240

– – przyczyny 79 Pancarditis 199 PDA 231, 236–237 Penicylina, dawkowanie w infekcyjnym zapaleniu wsierdzia 220 Peptydy natriuretyczne 173– 174 Periodyka Wenkebacha 163 Phaeochromocytoma 225, 227–229 Plamki Janewaya 78, 218 – Rotha 45, 62, 218 Plastyka naczyń wieńcowych przezskórna 115–116 Pląsawica Sydenhama 199 Płyn osierdziowy 196–197 Pobudzenia przedwczesne komorowe 145–146 – – przedsionkowe 131 – – węzłowe 131–132 – – z łącza przedsionkowo-komorowego 131–132 Pojemność życiowa płuc 19 Pomostowanie aortalno-wieńcowe 103, 115, 116–117 – – – sposobem małoinwazyjnym 117 Porfiria 224 Posiew krwi 218–219 Posocznica 59, 137, 171 Pozycja boczna ustalona 155 Prawo Franka–Starlinga 171 Prazosyna 228 Prinzmetala dusznica 6 Probukol 113 Prokainamid 141, 142 Propafenon 141 Propranolol 228 Protokół Bruce’a 96 Prowastatyna 112 Próba pionizacji 25 – Valsalvy 71, 140 – wysiłkowa elektrokardiograficzna 32, 94–98, 109 – – – przeciwwskazania 97–98 – – – wskazania 95 Przełożenie wielkich naczyń całkowite 239 Przełyk, zapalenie 70 Przetoki tętniczo-żylne 171 Przetrwały przewód tętniczy 236–237, 238 Przewlekła obturacyjna choroba płuc, duszność 14

Przewód tętniczy Botalla przetrwały 231 Pseudoxanthoma elasticum 209 PTCA 115–116 – powikłania 116 Q Quinckego objaw 209 R Rakowiak 51, 226 Ramano-Warda zespół 76 Ramipryl 181 Reanimacja podstawowa 153–156 – zaawansowana 156–159 Reentry 133–134 Rehabilitacja kardiologiczna 129 Reitera zespół 209 Remodeling mięśnia sercowego 174 Renoscyntygrafia perfuzyjna 226 Retinopatia nadciśnieniowa 54–55 Ręce, badanie 78 Ropnie mózgu 240 Rotha plamki 45, 62, 218 Rozkojarzenie elektromechaniczne 158–159 Rozruszniki, klasyfikacja 169– 170 Rozwarstwienie aorty 5, 9, 11, 209 Różyczka ciężarnych 231 Rt-PA 125, 127 Rumień graniczny 199 S Scyntygrafia perfuzyjna mięśnia sercowego 100–101 – – – – obciążeniowa 109– 110 – płuc 8, 18, 35 Serce, badania dodatkowe 89–104 – – przedmiotowe 81–84 – cewnikowanie 50, 102–104 – opukiwanie 81–82 – osłuchiwanie 6, 47, 82–84 – – zmiany w zawale mięśnia sercowego 122 – oś elektryczna 89–90, 92

264 Kardiologia skorowidz.indd 264

2006-03-15 14:02:33

Skorowidz

– płucne 72 – stymulacja 93, 168–170 – uderzenie koniuszkowe 81, 82 Sinica 62, 78, 231, 232 Skurcz przełyku 70 Sotalol 141, 142 Staphylococcus aureus 216 – epidermidis 220 Stenoza mitralna 77, 200–203 – płucna 231 Streptococcus viridans 216, 220 Streptokinaza 75, 125, 127 Stymulacja serca czasowa 168 – – stała, wskazania 169 Stymulatory 168–170 Sydenhama pląsawica 199 Symwastatyna 112 Szmer Austina-Flinta 49, 209 – Grahama Steela 212 Szmery serca 43–50, 178, 217 – – badania dodatkowe 48–50 – – diagnostyka różnicowa 44 Sztuczna stymulacja serca 93

– żylne 80–81, 82 TIA 22, 27–28 Tiazydy 228 Tlen 128, 180 Tlenek węgla, zatrucie 19 Tłuszcz rybi 113 TNF α 174 Toczeń trzewny układowy 62, 200 Tokainid 141 Torakotomia, blizny na klatce piersiowej 78 Torbielowatość nerek 52, 224, 226 Torsade de pointes 22, 26, 149–150 Transaminaza glutaminianowo-szczawiooctowa 123 Trisomia 21 231 Troponina T 122 Trzepotanie przedsionków 33, 59, 133, 135, 136–137 – – przyczyny 136 Turnera zespół 77, 231 Tyreotoksykoza 171

Ś Śluzak serca 59, 200 Śmierć nagła 76, 231 Świsty 74

U Ubytek w przegrodzie międzykomorowej 234–236 – – międzyprzedsionkowej 232–234 Uderzenie koniuszkowe 81 Układ moczowo-płciowy 74–75 – nerwowy ośrodkowy 74 – oddechowy 74 – pokarmowy 74 – renina-angiotensyna-aldosteron 172–173

T Tachyarytmie 72, 174 – komorowe 145–152 – nadkomorowe 131–143 – omdlenie nagłe 26 Tal 100 Tamponada serca 62, 79, 104, 196 Tarcie osierdzia 62 Technet 100 Testy czynnościowe płuc 18–19 Tetralogia Fallota 231, 239 Tętniak aorty 84 – – rozwarstwiający 194 – serca 123 Tętnica nerkowa, zwężenie 57 Tętnice wieńcowe, położenie 124 Tętno, badanie 30, 78–79 – dziwaczne 197 – młota wodnego 209 – paradoksalne 79 – rodzaje 80 – w wadach zastawkowych serca 45–45

V Valsalvy próba 71, 140 VMA 226 VSD 2340236 W Wada mitralna, zmiany w EKG 50 Wady serca wrodzone 216, 231–240 – – – powikłania 231–232 – – zastawkowe 137, 174, 199, 216 – – – ocena zaawansowania 210–211 – – szmery 44

Walsartan 228 Walwotomia mitralna, blizny na klatce piersiowej 78 Walwuloplastyka mitralna 203 Walwulotomia mitralna 203 Wenkebacha periodyka 163 Wentrykulografia radioizotopowa 101 Werapamil 114, 136, 141 – farmakokinetyka i działania uboczne 142 Witamina E 113 Wodobrzusze 53, 84 Wolffa-Parkinsona-White’a zespół 134–136 Worek osierdziowy, płyn 196–197 Wsierdzie, zapalenie 59, 74, 215–222 Wskaźnik INR 138 Wstrząs septyczny, omdlenie nagłe 27 Wymioty 74 Wysięk osierdziowy 196 Wysypka 74 Wywiad chorobowy 69–76, 86–87 – rodzinny 75, 76, 87 – socjalny 87 – społeczny 75–76 Z Zahamowanie zatokowe 162 Zakażenie wirusem HIV 60 Zakrzepica żył głębokich, czynniki sprzyjające 10 Załamek P 91 – Q 6, 93 – T 92–93 Zapalenie mięśnia sercowego 59, 199 – nerek 51, 224 – opłucnej 4, 194 – osierdzia 4, 11, 59, 60, 193–197 – – ból w klatce piersiowej, cechy 4, 70 – – ostre 193–194 – – przewlekłe zaciskające 185–196 – – zarostowe 79 – płuc 5, 20, 70, 71 – przełyku 70 – stawów łuszczycowe 209 – – reumatoidalne 209 – śródpiersia 11

265 Kardiologia skorowidz.indd 265

2006-03-15 14:02:33

Skorowidz

Zapalenie wsierdzia infekcyjne 43, 44, 59, 74, 78, 209, 215–222, 231 – – – badania dodatkowe 218–219 – – – leczenie 219–221 – – – objawy 217–218 – – – patofizjologia 215–217 – – – posiew krwi 63 – – – powikłania 221 Zaparcie 74 Zapaść ortostatyczna 22 Zastawka aortalna, niedomykalność 209–210 – – zwężenie 206–208 – mitralna, niedomykalność 203–206 – – wszczepienie 203 – – zwężenie 200–203 – serca sztuczna, wszczepienie, wskazania 221 – tętnicy płucnej, niedomykalność 212 – trójdzielna, niedomykalność 211–213 – – zwężenie 212 Zastawki serca biologiczne 213 – – osłuchiwanie 44, 47–48, 82–84 – – sztuczne 213, 216, 221 Zator tętnicy płucnej 5, 6, 7, 11–12, 18, 20, 27, 35, 72, 74, 137 – – – ból w klatce piersiowej, cechy 70

Kardiologia skorowidz.indd 266

– – – duszność 14, 71, 72 Zatory skrzyżowane 240 Zatrucie naparstnicą 132 – tlenkiem węgla 19 Zatrzymanie krążenia, reanimacja 153–159 Zawał mięśnia sercowego ostry 5, 119–120, 147 – – – – badania dodatkowe 122–125 – – – – EKG 6, 123–125 – – – – leczenie trombolityczne 10, 125–126 – – – – objawy kliniczne 120 – – – – postępowanie 125– 129 – – – – powikłania 128, 194–195 Zdolność dyfuzyjna płuc 19 Zespoły wieńcowe ostre 119 Zespół chorej zatoki 162 – Conna 51, 224 – Cushinga 226 – długiego QT 26, 76 – Downa 77 – Dresslera 60, 194–195 – Eisenmengera 233, 240 – Guillaina–Barrégo 224 – Jervella 76 – Kartagenera 231 – kręgowo-podstawny 28 – Langego-Nielsena 76 – Lutembachera 200 – Marfana 44, 76, 205, 209, 231

– MAS 21, 22, 72 – MEN 2 52 – Morganiego-Adamsa-Stokesa 21, 22, 72 – QRS 91–92 – Ramano-Warda 76 – Reitera 209 – stymulatorowy 162, 170 – tachy-brady 162 – Turnera 77, 231 – wazowagalny 22 – Wolffa-Parkinsona-White’a 134–136 – wydłużonego QT 26, 76 – wypadania zastawki dwudzielnej 205–206 Zjawisko reentry 133–134 Zwężenie aorty 206–208 – mitralne 50 – pnia płucnego 239 – ujścia tętnicy płucnej 212 – zastawki aorty, omdlenie nagłe 26 – – – wrodzone 239 – zastawki trójdzielnej 212 Zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego, ból w klatce piersiowej 70 Ż Żółtaki 77

2006-03-15 14:02:33