KARTA PRZEDMIOTU 1.

NAZWA PRZEDMIOTU: Specjalizacja korektywa i kompensacja

2.

KIERUNEK: Wychowanie fizyczne

3.

POZIOM STUDIÓW1: II stopień – studia stacjonarne

4.

ROK/ SEMESTR STUDIÓW: II rok/III semestr

5.

LICZBA PUNKTÓW ECTS: 4

6.

LICZBA GODZIN: 15/45

7.

TYP PRZEDMIOTU2: fakultatywny

8.

JĘZYK WYKŁADOWY: polski/angielski

9.

FORMA REALIZACJI PRZEDMIOTU3: wykłady/ćwiczenia

10.

KOD WF/II/st/35

WYMAGANIA WSTĘPNE I DODATKOWE (np. przedmioty poprzedzające): Osiągnięte efekty kształcenia z ćwiczeń kompensacyjno-korekcyjnych, anatomii funkcjonalnej, fizjologii, biomechaniki, metodyki wychowania fizycznego.

1

Stacjonarny, niestacjonarny, e-learning Obowiązkowy, fakultatywny. 3 Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, projekty, warsztaty, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta. 2

11.

12.

CEL PRZEDMIOTU: - przygotowanie studenta do realizacji zadań całorocznego cyklu opieki nad dzieckiem z wadą postawy ciała; - przekazanie wiedzy oraz kształtowanie umiejętności niezbędnych do planowania, organizacji i prowadzenia różnych form zajęć korekcyjnych w kontakcie ze środowiskiem domowym i szkolnym/przedszkolnym; - przygotowanie do samodzielnego i twórczego doboru form, metod i środków w pracy różnych ośrodków korekcyjnych, prowadzenie badań w zakresie rozwoju i kształtowania się postawy ciała dzieci i młodzieży. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA4

P_W01. Zna i rozumie budowę aparatu ruchu

Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol)

Odniesienie do obszarowych efektów kształcenia i standardów kształcenia nauczycieli (symbol)

K_W01

M2_W01 M2_W02 M2_W04

K_W11

M2_W02 M2_W07

K_W15

M2_W03 M2_W10

K_U01

M2_U07 M2_U08

K_U05

M2_U02 M2_U04 M2_U09

człowieka, jego kształtowanie się i funkcjonowanie w ontogenezie z uwzględnieniem zmian cywilizacyjnych i przyjętego stylu życia. Zna metody diagnozowania postawy ciała i wysklepienia stóp. Rozumie znaczenie działań profilaktycznych w kształtowaniu prawidłowej postawy ciała.

P_W02. Zna anatomiczne, biomechaniczne i neurofizjologiczne uwarunkowania stabilności postawy ciała. P_W03. Zna podstawowe zasady korekcji nieprawidłowości postawy w grupach dysfunkcyjnych, stosuje indywidualizację w przypadku poszczególnych rodzajów wad postawy. P_U01. Potrafi diagnozować postawę ciała i rozpoznać zagrożenia wynikające z jej nieprawidłowości.. P_U02. Posiada umiejętności podejmowania działań na rzecz osób z dysfunkcjami narządu

4

Efekty kształcenia w zakresie wiedzy (P_W), umiejętności (P_U) i kompetencji społecznych (P_K).

ruchu, wykorzystując dostępne środki kultury fizycznej i zdrowotnej. P_U03. Posiada umiejętności doboru

K_U08

M2_U04 M2_U05 M2_U07

K_U14

M2_U05 M2_U12

K_K02

M2_K08 M2_K09

K_K05

M2_K03 M2_K04 M2_K06

odpowiednich metod, form i środków do prowadzenia zajęć ruchowych w odniesieniu do dzieci z poszczególnymi rodzajami wad postawy ciała. P_U4. Potrafi zorganizować i przeprowadzić zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w różnych warunkach z dziećmi na różnych poziomach edukacji. P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznej autoedukacji i dokształcania się. P_K02. Posiada umiejętności podejmowania działań na rzecz osób z dysfunkcjami narządu ruchu, wykorzystując dostępne środki kultury fizycznej i zdrowotnej.

13.

METODY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Symbol przedmiotowego efektu kształcenia

P_W01 P_W2 P_W3 P_U01

5

Metody (sposoby) oceny5

Typ oceny6

Forma dokumentacji

ocenianie ciągłe oraz zaliczenie formująca pisemne ocenianie ciągłe oraz zaliczenie formująca pisemne. ocenianie ciągłe formująca

praca pisemna

ocena umiejętności diagnozowania postawy ciała: metoda sylwetkowa, punktowa, oględziny ortopedyczne, testy funkcjonalne, ocena plantogramów.

karta badań

podsumowująca

praca pisemna praca pisemna

Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności 6 Formująca, podsumowująca.

P_U02

konstrukcja lekcji korektywy w różnych warunkach

formująca

praca pisemna

P_U03

Konstrukcja zestawów ćwiczeń specjalnych

formująca

praca pisemna

P_U4

hospitowanie, asystowanie i prowadzenie zajęć korektywy w różnych warunkach

formująca

praca pisemna

P_K01

ocenianie ciągłe

formująca

praca pisemna

P_K02

zaliczenie pisemne

podsumowująca

praca pisemna

Forma zajęć7

Symbol przedmiotowych efektów kształcenia

14. TREŚCI PROGRAMOWE Treść zajęć

(liczba godz.)

1. Neurofizjologiczne aspekty edukacji posturanej

wykłady

P_W01, P_W02

(2) 2. Wybrane zagadnienia dotyczące lateralizacji oraz asymetrii morfofunkcjonalnej człowieka 3. Patomechanika zaburzeń statyki ciała

wykłady

P_W01

(2) wykłady

P_W01

(2) 4. Biochemiczna i fizjologiczna reakcja organizmu na przeciążenia nadmierną aktywnością ruchową 5. Biomechaniczna analiza postawy ciała

wykłady

P_W01, P_W02

(2) wykłady

P_W02

(2) 6-7. Obiektywne i subiektywne metody oceny

postawy ciała. Założenia diagnostyki grupowej

wykłady

P_W01

(4)

i indywidualnej 8. Zaliczenie końcowe.

16. Zapoznanie studenta/uczestnika kursu z celami, efektami kształcenia i sposobami ich weryfikacji,

wykłady

P_W01, P_W02,

(1)

P_W03

ćwiczenia

P_K01, P_K02

(1)

treściami programowymi, literaturą oraz sprawami organizacyjnymi.

7

Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.

ćwiczenia

P_W02, P_W03,

(5)

P_U03

18. Charakterystyka kliniczna i rodzaje wad postawy

ćwiczenia

P_W02, P_W03,

ciała w płaszczyźnie czołowej. Wskazania i

(5)

P_U03

ćwiczenia

P_W02, P_W03,

(3)

P_U03

ćwiczenia

P_W02, P_W03,

(3)

P_U03

ćwiczenia

P_U04

17. Charakterystyka kliniczna i rodzaje wad postawy ciała w płaszczyźnie strzałkowej. Wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń. Złożenia postępowania korekcyjnej w przypadku tych wad.

przeciwwskazania do ćwiczeń. Złożenia postępowania korekcyjnej w przypadku tych wad. 19. Charakterystyka kliniczna i rodzaje wad klatki piersiowej. Wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń. Założenia usprawniania. 20. Charakterystyka kliniczna i rodzaje wad kończyn dolnych i stóp. Wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń oraz postępowanie korekcyjne w przypadku tych wad. 21. Systematyka ćwiczeń i pozycji wyjściowych do ćwiczeń stosowanych w korektywie. Elementy

(4)

treningu sensomotorycznego. 22. Metody oceny postawy ciała i wysklepienia stóp – diagnostyka grupowa i indywidualna. Oględziny

ćwiczenia

P_W01, P_U01

(6)

ortopedyczne ukierunkowane na test symetrii ciała. 23. Testy kliniczne stawów i mięśni, próby sprawności i pomiary antropometryczne niezbędne w

ćwiczenia

P_W01, P_U01

(2)

diagnostyce postawy ciała. 24. Ochrona kręgosłupa w zajęciach ruchowych i czynnościach ruchowych i zajęciach codziennych.

ćwiczenia

P_W02, P_U03

(6)

25. Planowanie i organizacja pracy korekcyjnej w cyklu

ćwiczenia

dobowym, tygodniowym i rocznym. Budowa i

(2)

P_U03, P_U04

rodzaje lekcji korektywy. 26. Budowa i rodzaje lekcji korektywy

ćwiczenia

P_U02, P_U04

(2) 27. Metody i formy pracy korekcyjnej w przypadku

ćwiczenia

zaburzeń statyki ciała, wad postawy, kończyn

(2)

P_U02, P_U04,

dolnych i stóp z dzieckiem wieku przedszkolnym i szkolnym. 28. Konstrukcja i elementy planu pracy korekcyjnej,

ćwiczenia

P_U03, P_U04

rozkładu materiału z zakresu korektywy i

(2)

kompensacji 30. Zaliczenie końcowe semestru.

ćwiczenia

P_U01, P_U02,

(2)

P_U03, P_U04, P_K02

15.

NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE: 1. Piłki o różnej wielkości i ciężarze, laski gimnastyczne, woreczki, obręcze, szarfy, ringo, taśmy, dynair’y, areostepy, karimaty, kocyki. 2. Plansze i modele anatomiczne, zdjęcia, środki audiowizualne. 3. Karty badania, taśmy centymetrowe, fałdomierz, podoskop, posturometr-S,

16.

WARUNKI ZALICZENIA: Aktywny udział w zajęciach, pozytywne oceny z prac pisemnych, diagnozowanie budowy i postawy ciała człowieka, opracowanie zestawów ćwiczeń specjalnych korygujących wady postawy ciała.

17.

PRZYKŁADOWE ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE (ZALICZENIOWE): 1. Założenia postępowania korekcyjnego w przypadku hyperlordozy lędźwiowej. 2. Poziomy integracji sensomotorycznej wg Ayersa. 3. Metody i formy pracy korekcyjnej w przypadku dzieci z bocznym skrzywieniem kręgosłupa. 4. Kształtowanie prawidłowej postawy ciała dzieci w wieku przedszkolnym. 5. Metody oceny wysklepienia stóp – rodzaje, metodyka badania i oceny. 6. Lekcja korektywy – budowa i rodzaje. 7. Wpływ środowiska wodne na organizm dziecka z wadą postawy ciała.

18.

LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA8: 1. Backup K. (2008). Testy kliniczne w badaniach kości, stawów i mięśni. PZWL Warszawa. 2. Charzewski J. (1999). Antropologia. AWF Warszawa. 3. Dega W. (1983). Ortopedia i rehabilitacja. PZWL Warszawa.

8

Dostępna w czytelni, bibliotece, Internecie.

4. Dega W., Milanowska K. (1983). Rehabilitacja medyczna. PZWL Warszawa. 5. Demczuk-Włodarczyk E. (2003). Budowa stopy w okresie rozwoju progresywnego człowieka. Studia i Monografie Nr 66, AWF Wrocław. 6. Dziak A. Tayara S. (1996). Jak mieć zdrowe nogi. Wyd. KASPER Kraków. 7. Dziak A., Tayara S. (1998). Bóle krzyża. Wyd. KASPER Kraków. 8. Górniak K. (2006). Rozwój biologiczny dzieci wiejskich z wadami postawy ciała. Studia i Monografie Nr 106 AWF Warszawa. 9. Jaczewski A. (red). (1996). Biologiczne i medyczne podstawy rozwoju i wychowania. Cz. I i II. WSiP Warszawa. 10. Jopkiewicz A. i wsp. (1998). Biologiczne podstawy rozwoju człowieka. Radom-Kielce 11. Karski T. (2003). Skoliozy tzw. idiopatyczne – etiologia, rozpoznawanie zagrożeń, nowe leczenie rehabilitacyjne, profilaktyka. Wyd. FOLIUM Lublin. 12. Kasperczyk T. (2000). Wady postawy ciała. Diagnostyka i leczenie AWF Kraków. 13. Kasperczyk T. (2000). Metody oceny postawy ciała. Skrypt AWF Kraków Nr 65. 14. Kempf H. (1994).Szkoła pleców. SiC Warszawa. 15. Kopczyńska –Sikorska. (1996). Normy w pediatrii. Biologiczne układy odniesienia. Biblioteka Pediatry nr 24 PZWL Warszawa. 16. Kiwerski J., Fiutko R. (2003). Bóle kręgosłupa. PZWL Warszawa. 17. Kotecka-Noceń M., Płukarz H. (1980). Stopy płaskie u dzieci, gimnastyka lecznicza. PZWL Warszawa. 18. Krawczyński A. (1990). Ontogenetyczny proces formowania się postawy ciała człowieka. WSSE Poznań. 19. Kutzner-Kozińska M. i wsp. (2001). Proces korygowania wad postawy. AWF Warszawa. 20. Malinowski A. (1999). Wstęp do antropologii i ekologii człowieka. Uniwersytet Łódzki Łódź. 21. Marciniak W., Szulc A. (2003). Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. PZWL Warszawa. 22. Mięsowicz I. (red.) (2001). Auksologia. Rozwój biologiczny człowieka i metody jego oceny od narodzin do dorosłości. APS Warszawa. 23. Nowotny J. (2003). Edukacja i reedukacja ruchowa. Wydawnictwo „Kasper”, Kraków. 24. Nowotny J., Saulicz E. (1998). Niektóre zaburzenia statyki ciała i ich korekcja. AWF Katowice,. 25. Osiński W. (2000). Antropomotoryka. AWF Poznań. 26. Owczarek S. (1999). Korekcja wad postawy. Pływanie i ćwiczenia w wodzie. WSiP Warszawa. 27. Saulicz E. (2003). Zaburzenia przestrzennego ustawienia miednicy w niskostopniowych skoliozach oraz możliwości ich korekcji. AWF Katowice. 28. Trzcińska D. (2005).Gimnastyka kompensacyjno-korekcyjna w przedszkolu/ AWF

Warszawa, Zeszyty naukowo-Metodyczne. 29. Tuzinek S. (2003). Postawa ciała. Fizjologia, patologia, korekcja. Politechnika radomska. 30. Tylman D. (1995). Patomechanika bocznych skrzywień kręgosłupa. Wyd. SERVUS Warszawa. 31. Wolański N. (1975).Metody kontroli i normy rozwoju dzieci i młodzieży. PZWL warszawa. 32. Wolański N. (2005). Rozwój biologiczny człowieka. PWN Warszawa. 33. Wojnarowska B. (2005). Zdrowie i szkoła. PZWL Warszawa. 34. Zembaty A. Kinezyterapia. Cz. I i II. Wyd. KASPER Kraków 2002 i 2003 35. Zeyland-Malawka E. (1999). Ćwiczenia korekcyjne. AWF Gdańsk. 36. Zeyland-Malawka E. (1997). Badania postawy ciała. Praktyczny poradnik dla prowadzących ćwiczenia korekcyjne w szkole. AWF Gdańsk.

19. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności

Liczba godzin na zrealizowanie aktywności w semestrze 15

a) Realizacja przedmiotu: wykłady

c) Realizacja przedmiotu: laboratoria d) Egzamin e) Inne godziny kontaktowe z nauczycielem Łączna liczba godzin zajęć realizowanych z udziałem prowadzącego (pkt. a +b + c + d + e) f) Przygotowanie się do zajęć

h) Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia końcowego i) Wykonanie zadań poza uczelnią

45 0 0 10 70 15

Samokształcenie

g) Przygotowanie się do zaliczeń/kolokwiów

Zajęcia wymagające udziału prowadzącego

b) Realizacja przedmiotu: ćwiczenia

10 0 5

Łączna liczba godzin zajęć realizowanych we własnym zakresie (pkt. f + g +h + i)

30

Razem godzin

100

(zajęcia z udziałem prowadzącego + samokształcenie)

Liczba punktów ECTS

20.

4

PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL, KATEDRA, ZAKŁAD, NR POKOJU) 1. dr hab. prof. nadzw. Krystyna Górniak [email protected] (kierownik Katedry Wychowania Fizycznego, Zakład Korektywy i Kompensacji, pokój 328b) 2. dr Małgorzata Lichota [email protected] (Katedra Wychowania Fizycznego, kierownik Zakładu Korektywy i Kompensacji, pokój 331) 3. dr Agnieszka Kędra [email protected] (Katedra Wychowania Fizycznego, Zakład Korektywy i Kompensacji, pokój 331)