28
3 Borularda Donmaya Karfl› Koruma
3.1 Genel Bilgi DEVI boru koruma sistemleri, deviflex™ ›s›tma kablosu, devireg™ termostat ve montaj aksesuarlar›n› kapsamaktad›r. Devireg™ termostatlar, en az güç tüketimiyle en uygun sonuçlar›n elde edilmesini sa¤lamaktad›r. DEVI boru koruma sistemleri afla¤›daki iki ana amaç kullan›l›r: 1-Borular›n donmas›n› önlemek. 2-Borularda istenilen s›cakl›k seviyesini sa¤lamak. Boru donma koruma sistemi, ak›flkan tafl›yan borular›ndaki donmalar› önlemek amac›yla, s›cakl›k seviye koruma sistemi ise borudaki ak›flkan s›cakl›¤›n›n herzaman istenilen seviyede kalmas›n› sa¤lamak amac›yla kullan›lmaktad›r. Boru koruma kablolar›, boru içinde ve
d›fl›nda, dahili ve harici mekanlarda, toprak alt› veya toprak üstü borularda kullan›labilmektedir. Boru koruma sistemlerinin yararlar›: 1-Buzlanma ve donmadan etkilenmeyen borular. 2-Boru içinde sabit ak›fl.
3-Toprak alt› borular için, toprak derinli¤inin azaltmas›. 4-Bak›m ve tamir masraflar›n›n olmamas›. 5-Boru sisteminde ak›flkanl›¤›n artmas› ve ak›flkan›n transferi için daha az güç gereksinimi. 6-Ak›flkan›n boru boyunca sabit s›cakl›kta tutulmas›.
3.2 Boru Üstüne Kablo Uygulamas›
Is› yal›t›m› Duyar eleman
Duyar eleman
Is›tma kablolar›, toprak alt› ve toprak üstündeki borulara monte edilebilir.
Is›tma Kablosu
Toprak Üstü Borulara Kablo Uygulamas› Toprak üstü borularda iyi bir ›s› yal›t›m› gerekmektedir.
Is› yal›t›m› Is›tma Kablosu
Aluminyum bant Aluminyum bant Is›tma Kablosu
Kablolar›, boru üzerine koymak için birden fazla yol vard›r: 1-Bir veya birden fazla kablo boru uzunlu¤u boyunca düz bir çizgi halinde konulabilir, bkz.resim 1, 2. 2-Kablo boruya dalga fleklinde sar›labilir, bkz.resim 3. 3-Kablo boruya spiral flekilde sar›labilir, bkz.resim 4, 5. Borulara ›s› yal›t›m› yap›ld›ktan sonra, elektrikli kablo için uyar› etiketi konulmal›d›r.
Resim 1
Resim 2
Is› yal›t›m›
Aluminyum bant
Is›tma Kablosu
Resim 3
Boru
29
Duyar eleman Boru
Is› yal›t›m› Is›tma kablosu
Aluminyum bant
Resim 4
sa¤lanmal›d›r.
az 50cm afla¤›ya konup üstü beton
Borular›n üstleri toprakla kapat›ld›ktan
plakalarla kapat›l›r. Kablo kumla örtülür.
sonra elektrikli ›s›tma kablolar› için
Plastik bir bantla kablolarla ilgili uyar›
uyar› levhalar› veya bantlar› konmal›d›r.
yap›lmal›d›r.
Levha veya bantlar, d›fltaki boru k›l›f›n›n üzerine konabilir. Afla¤›daki örnekler boru koruma sistemlerinin seçilmesine yard›mc› olmak ve baz› uygulama flekillerini göstermek amac›yla verilmifltir.
Resim 5
E¤er;
Büyük Çapta Plastik Borunun ‹çine Monte Edilmifl Is›tma Kablolu Plastik Boru
1-Boru çap› 50mm den büyük de¤ilse
Bu tür uygulama yer alt› borular›nda
2-Is› yal›t›m› 50mm den az de¤ilse
s›kça kullan›lmaktad›r. D›fltaki boru bir
3-D›fl ortam s›cakl›¤› -30˚ C nin alt›na
dereceye kadar koruma sa¤lamakta
düflmüyorsa
ve ayn› zamandada çevre sular›n›n
10W/m yeterli olmaktad›r.
›s›tma kapasitesini düflürmesini engellemektedir.
Toprak Alt› Borulara Kablo Uygulamas›
Koruyucu Bloklar›n ‹çine
Boru koruma sistemi uygulanm›fl
Yerlefltirilmifl Is›tma Kablolu Borular
borular›n çok fazla derine monte
Koruyucu bloklar, borular ve kablolar
edilmeleri gerekmemektedir.
için koruma sa¤lamakta olup, tafl bir temel üzerine oturtulmal›d›r.
Is›tma kablosu do¤rudan boru üzerine konularak aluminyum bantla
Donmaya Karfl› Elektrikli Is›tma
sabitlenmeli ve böylece kablo ile boru
Yap›lan Borular
aras›nda iyi bir temas olmas›
Borunun üst taraf› toprak üstünden en
Is›tma kablosuyla monte edilmifl boru
Is›tma kablosuyla monte edilmifl boru (beton koruma plakas› içinde)
Deviflex™ ›s›tma kablosu Kum Zemin
Beton koruma plakas› Deviflex™ ›s›tma kablosu Kum Zemin
30
3 Borularda Donmaya Karfl› Koruma
3.3 Boru ‹çine Kablo Uygulamas› DEVI ›s›tma kablolar›, boru içine montaj için tasarland›¤›ndan, boru içindeki maddeyle temas
oldu¤undan, bu yöntem çok etkilidir. Kablo, nispeten daha sert oldu¤undan montaj› daha kolay k›lmaktad›r. Polietilen kaplamaya sahip oldu¤undan içme sular›nda herhangi bir tad de¤iflikli¤ine neden olmamaktad›r.
sa¤lamas›nda bir sak›nca yoktur. Bu tip uygulamalar için, deviflex™ DTIV-9 ve devi-pipeheat™ 10 aras›nda bir seçim yap›labilir. Kablo boru içindeki malzemeyle do¤rudan temas halinde
Bu sebeplerden dolay›, d›fl mekanlarda donmaya karfl› korunmufl su ihtiyac› bulunan çiftçi ve bahçe bak›m›yla u¤raflanlar için büyük yarar sa¤lamaktad›r.
kablonun bükülüp, kesilmeden kullan›lmas› gerekli oldu¤undan boru uzunlu¤unun tam olarak ölçülmesi gereklidir. Ayr›ca vana bulunan yerlerden kablo geçirilmemelidir. ‹çme suyu borular›nda kullan›lan kablolar RCD röle üzerinden ba¤lanmal› ve borular›n geçti¤i yerlerde belirgin bir uyar› etiketi bulunmal›d›r.
Özellikle bu tip uygulamalar için,
3.4 Self-limiting Is›tma
›s›nd›kça direnç artar ve ak›m›n
Kablonun paralel ba¤l› devre
Kablolar›
düflmesini sa¤layarak ›s›tmay›
özelli¤ine ba¤l› olarak, istenildi¤i gibi
durdurur. Self-limiting (kendi kendini
kesilip, istenilen yere uzat›labilir ve
s›n›rlayan) kapasitenin anlam› budur.
böylece planlama ve montaj büyük
DEVI self-limiting kablolar, çat›,saçak ve oluklarda buz ve kar eritmek ve ayr›ca borular›n donmas›n› önlemek ve ayn› s›cakl›kta kalmalar›n› sa¤lamak için kullan›l›r. Bu tip kablolarda, iki bak›r iletken aras›nda s›cakl›¤a ba¤l› direnç eleman› bulunmaktad›r. ‹letkene enerji verildi¤inde, ak›m direnç eleman›ndan geçerek ›s›tmaya bafllar. Eleman
ölçüde kolaylafl›r. Bu ba¤›ms›z kapasite ayar›, d›fl ortam s›cakl›¤›na ba¤l› olarak oluflur. E¤er
Farkl› uygulama için gerekli olan en
d›fl ortam s›cakl›¤› artarsa, kablonun
fazla güç ve kurulu güç konusunda
›s›tma kapasitesi azal›r. Bu kendi
dikkatli olunmal›d›r.
kendine s›n›rlama özelli¤ine ba¤l› olarak, di¤er kablolarda görülen
ÖNEML‹ !
birbirlerine de¤meleri ile fazla
Self-limiting kablolar, k›sa devreye
›s›nmalar› sorunu ortadan kalkar.
neden olmamak için birbirlerine ba¤lanmamal›d›r.
31 Self-limiting kablolar›n birkaç tipi vard›r: 1-Devi-iceguard™, çat›, saçak ve oluklarda buz ve kar eritici olarak kullan›l›r.
2-Devi-pipeguard™, borularda donmay› önlemek ve içindeki maddelerin ak›flkanl›klar›n›n azalmamas› için kullan›l›r.
3-Devi-hotwatt™, boru içindeki s›v›lar›n ayn› s›cakl›kta kalmas›n› sa¤lamak için kullan›l›r.
Self-limiting kablo teknik özellikleri Kablo
Renk
Uygulama
Güç
Ölçüler
Kaplama
devi-iceguard ™ 18
Black Siyah
Roof and gutter Çat›/oluk
0˚C dede18W/m 18W/m 0˚C*
6 x 12 mm
Polyolefin
devi-pipeguard ™ 10
BlueMavi
On pipes Boru üstüne
10˚C dede 10W/m 10 W/m 10˚C
6 x 12 mm
Polyolefin
devi-pipeguard ™ 15
Black Siyah
On pipes Boru üstüne
10˚C dede 15W/m 15 W/m 10˚C
6 x 12 mm
Polyolefin
devi-pipeguard 25
Red K›rm›z› On pipes Boru üstüne
10˚C dede 25W/m 25 W/m 10˚C
6 x 12 mm
Polyolefin
devi-pipeheat ™ 10
BlueMavi
On/in pipes Boru üstüne/içine
10˚C dede 10W/m 10 W/m 10˚C
6 x 8 mm
Helar
devi-hotwatt
Green Yeflil
On pipes Boru üstüne
6 x 12 mm
Polyolefin
™
™
55
8 W/m 55˚C 55˚C dede8W/m
*Buz içinde güç yaklafl›k 30W/m Gerilim 230V AC En yüksek s›cakl›k ON=65˚C, en yüksek s›cakl›k OFF=85˚C Fakat devi-hotwatt™ 55 için, ON=80˚C, OFF=100˚C
Self-limiting kablolar›n montaj› ile ilgili dikkat edilmesi gereken noktalar ve hesaplar deviflex™ kablolardakine
benzerlik göstermektedir. Deviflex™ kablolardan farkl› olarak, self-limiting kablolar istenildi¤i gibi kesilip, istenilen
yere uzat›labilir. Self-limiting kablolar›n en fazla uzunluklar› alttaki tabloda belirtilmifltir.
Farkl› ortam s›cakl›klar›ndaki en fazla kablo uzunluklar› Mavi (10W/m) 10A
16A
Sigorta* 20A 32A
D›fl ortam S›cakl›¤›
Siyah (15/18W/m) 40A
10A
16A
Sigorta* 20A 32A
K›rm›z› (25W/m) 40A
16A
Sigorta* 20A 32A
40A
m
m
m
m
m
10A
230V’ta en fazla ›s›tma kablosu uzunlu¤u m
m
m
-20˚C
87
133
-10˚C
102
0˚C +10˚C
m
m
m
m
m
167
64
87
109
160
51
53
66
105
143
186
71
100
125
160
57
59
74
118
116
167
208
83
111
139
66
67
83
133
125
205
96
133
167
77
80
100
160
* C tipi sigorta
Self-limiting kablolar›n en fazla
harcad›¤› ile ilgili olmay›p, daha çok
uzunluklar› sadece normal flartlar
ilk çal›flmada (start-up) harcanan 1.8-
alt›nda kablonun ne kadar enerji
2.3 kat› kadar enerji ile ilgilidir.
m
32
3 Borularda Donmaya Karfl› Koruma
3.5 Silikon Is›tma Kablolar›
Is› yal›t›m›
Boru
Aluminyum bant
Silikon yal›t›ma ba¤l› olarak, bu kablolar çok esnek olup, çok so¤uk ve s›cak flartlarda bile kullan›labilir. Silikon kablolar için en fazla yüzey s›cakl›¤› 170˚ C ve en fazla kapasite 40W/m dir. Silikon kablo, yüksek s›cakl›k (40˚C üzeri) veya yüksek kapasite (40W/m ye kadar) gerekli olan durumlardaki borular›n üstünde kullan›l›r. Silikon ›s›tma kablolar›, deviflex™ ve devi-iceguard ›s›tma kablolar›na benzer bir flekilde monte edilir. Silikon ›s›tma kablolar›, sentetik ya¤ ve hayvansal ya¤larla temas etmemelidir. Silikon ›s›tma kablolar› devireg™ termostatla kumanda edilmelidir. Uygulamaya ba¤l› olarak, tam olarak do¤ru kontrol ve kumanday› sa¤layan ve -10/+10˚C ile +60/+160˚C s›cakl›klar aras›nda çal›flan termostat devireg™ 330 serisidir.
Is›tma Kablosu
Is› yal›t›m› Duyar eleman
Is›tma Kablosu
Örnek1 Gerekli olan kapasite 10W/m ve seçilen kablo DTIP-8 ise, bir metre boruya monte edilen kablo uzunlu¤u: 10W/m . = 1.25m 8W/m Örnek2 Gerekli olan kapasite 15W/m ve seçilen kablo DTIP-10 ise, bir metre boruya monte edilen kablo uzunlu¤u:
Bu gibi durumlarda, boru d›fl›na kablo montaj› yap›ld›¤›nda 10W/m kapasite ve boru içine kablo montaj› yap›ld›¤› durumlarda DTIV-9 uygun olmaktad›r. Bir metrelik boruya uygulanmas› gerekli olan deviflex™ kablo uzunlu¤unu bulmak için, bir metre boru için gerekli görülen kapasiteyi, bir metre kablonun kapasitesine bölmek gerekir.
Bütün bunlar›n toplam›, gerekli olan devi-iceguard™ veya devi-hotwatt™ uzunlu¤unu verecektir. C-C Aral›¤› Hesab› Tablo, bir metre boru için gerekli olan kablo uzunlu¤u hesapland›ktan sonra, C-C aral›¤›n›n yaklafl›k olarak bulunmas› amac›yla haz›rlanm›flt›r.
15W/m . = 1.5m 10W/m
3.6 Uygulama Kablo Uzunlu¤unun Hesaplanmas› Boru çap›n›n 50mm den az oldu¤u ve ›s› yal›t›m›n›n 50mm den fazla oldu¤u durumlarda 10W/m kapasite yeterli olmaktad›r.
Aluminyum bant
Kablo uzunlu¤u devi-iceguard™ veya devi-hotwatt™ için hesapland›¤›nda afla¤›daki noktalara dikkat edilmesi gerekir: 1-Is›t›lan borunun uzunlu¤u 2-Boru flanfl ve ekleme parçalar› için fazladan ›s›tma kablosu 3-Ölçülen boru fazlal›klar 4-Kablo ek parçalar› için toplam kablo uzunlu¤u çarp› 0.3m
C-C aral›¤› (mm)
Boru d›fl çap› (mm) 34 42 48 60 76 89 102 114 141 168 219
Boru anma çap› (mm) 25 32 40 50 65 80 90 100 125 150 200
Boru anma çap› (parmak) 1 11/ 11/ 2 21/ 3 31/ 4 5 6 8
4 2
2
2
C-C aral›¤› (mm) kablo (m) / boru (m) 1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
250 310 350 430 520 630 720 800 990 1180 1520
170 210 240 300 360 430 490 560 680 810 1050
140 170 190 240 290 350 390 440 550 650 840
110 140 160 200 240 290 330 370 460 550 710
100 130 140 180 210 260 290 330 400 480 620
33 Genel Kurallar
bulunmamal›d›r).
Kablo montaj›na geçmeden önce
ve kablolar›n birbirine de¤meleri
borular›n hasarl› olup olmad›¤› ve
Kablolar -5˚ C nin alt›ndaki ortam
kaçak olup olmad›¤› kontrol edilmelidir.
s›cakl›klar›nda monte edilmemelidir.
Ayr›ca, ›s› kayb›n› önemli ölçüde
Montajdan sonra, kablo direnci ve
azaltt›¤›ndan borulara ›s› yal›t›m›
yal›t›m direnci kontrol edilmelidir. Direnç
yap›lmal›d›r. Bu toprak üstünde veya
de¤erinin ba¤lant› kutusunda belirtilen
alt›nda olsun tüm borular için geçerlidir.
de¤erde olmas› gerekir.
Montaj kabloya zarar vermeyecek
Kablo boruya, yaklafl›k 25-30cm
flekilde yap›lmal› ve kablonun borudaki
aral›klarla konmufl olan aluminyum
difllere gelmemesine dikkat edilmelidir.
fleritlerle tutturulur ve bu flerit uygulamas› tüm boru uzunlu¤u
Borular›n geçti¤i yerlerde belirgin bir
boyunca devam ettirilir. Böylelikle
flekilde uyar› levhalar› as›lmal›d›r.
kablonun yal›t›m malzemesiyle do¤rudan temas› engellenmifl olup,
Is›tma kablolar› toprak alt›na monte
boruyla daha yak›n bir temas
edildi¤inde, borular›n üzerine, alt›nda
sa¤lamas› gerçeklefltirilir.
›s›tma kablosu oldu¤unu belirten plastik (k›rm›z› veya mavi) fleritler
Is›tma kablosu plastik borunun üzerine
konulmal›d›r. Yal›t›m yap›lm›fl
konmadan önce kablonun alt›
borularda uyar› yal›t›m›n üzerinde yer
tamamen aluminyum fleritle
almal›d›r.
kaplanmal›d›r böylelikle daha iyi bir ›s› da¤›l›m› sa¤lanacakt›r. Kablolar,
E¤er borular toprak üzerine bir k›l›f›n
borunun alt k›sm›na ve/veya simetrik
içinde döflenmiflse, bu k›l›f›n sa¤lam
olarak boru etraf›na konulmal›d›r.
olmas› gerekmekte ve uyar› etiketleri konulmal›d›r.
Deviflex™ kablolar eflit olarak yay›lmal›
Is›tma kablosu ve so¤uk uç aras›ndaki ba¤lant› kutusu ve duyar elemanda
Is›tma kablolar› yerel kurallara uygun
aluminyum fleritle ba¤lanmal›d›r. Duyar
olarak topraklanmal›d›r.
eleman kablosunun sonundaki k›rm›z› uç aluminyum bantla sar›lmal› ve iki
E¤er so¤u¤a ba¤l› olarak kablolarda
kablonun aras›na, borunun üst k›sm›na
döflenmeden önce bir kat›laflma
gelecek flekilde konmal›d›r.
oluflmuflsa, kablolar› esnekli¤ini kazan›ncaya kadar k›sa bir süre
Kablonun bükülme çap›, kablo çap›n›n
elektri¤e ba¤lamak yeterli olacakt›r.
alt› kat›ndan daha az olmamal›d›r.
Kablolar böyle bir ifllemden önce
Ayr›ca kablo 25kg dan daha fazla
mutlaka aç›lmal›d›r (yani rulo halde
kuvvet alt›nda b›rak›lmamal›d›r.
engellenmelidir.
34
3 Borularda Donmaya Karfl› Koruma
3.7 Ürün Seçimi
kal›nl›¤› 30mm, donmaya karfl› Boru çap›, ›s› yal›t›m› ve d›fl ortam
S›cakl›¤› 40˚ C yi geçmiyen borularda koruma için en yüksek kapasitesi 10W/m olan deviflex™ ve devipipeguard™ 10/15/25 ›s›tma kablolar› kullan›l›r. Plastik borular›n korunmas› için kablo kapasitesi 10W/m’yi geçmemelidir. Metal borular için kapasite daha yüksek olabilir. Deviflex™ DTIV-9 ve devi-pipeheat DPH-10 içme sular› için boru içinde kullan›l›r. Devi-hotwatt™ 55 borulardaki s›v›lar›n ayn› s›cakl›kta kalmas› için kullan›l›r (85˚ C ye kadar). Silikon kablolar ise yüksek s›cakl›k ve yüksek kapasite gerekli oldu¤u zaman kullan›l›r. DEVI koruma ve sabit s›cakl›k sistemi devireg™ 316, devireg™ 330 veya devireg™ 610 termostatlarla kontrol
s›cakl›¤›, kapasite belirlemek için etken
kontaktöre kumanda edebilmektedir.
3.8 Is› Kayb› Hesaplar› Is› kay›plar›n› hesaplamak için fomüller veya tablo kullan›labilir. Afla¤›daki formül yaklafl›k bir de¤er vermekte olup sadece bir fikir edinmek için kullan›lmal›d›r.
D = 86mm
faktörlerdir.
d = 26mm L = 16m
Is› kayb›: Q = (2 x 3.14 x lamda x L x (tr- tu) (ln D/d)
. x 1.3
tr = 0˚C tu = -30˚C
D (m) = Yal›t›m d›fl çap›
lamda = 0.04 W/m˚C
D (m) = Boru d›fl çap›
Yukar›daki formülü kullanarak,
L (m) = Boru uzunlu¤u
Q = 123W bulunur. Dolay›s›yla,
tr (˚C) = Boru içindeki s›v›n›n s›cakl›¤›
DTIV-9, 15m, 135W kablo seçilir.
tu (˚C) = D›fl ortam s›cakl›¤› lamda (W/m˚C) = Yal›t›m malzemesinin ›s› iletkenlik katsay›s› 1.3 = emniyet katsay›s› Cam yünü ve strafor gibi yal›t›m malzemelerinin lamda’s› genellikle 0.04 W/m˚C dir. Afla¤›da lnX de¤erlerini gösteren logoritma cetveli bulunmaktad›r (X=D/d). Örnek Toprak üstüne döflenmifl 15m uzunlu¤unda, 1” su borusu, yal›t›m
edilmelidir. Tüm devireg™ termostatlarda röle olup harici bir
korunacakt›r. tr-tu en az 30 al›n›r.
ln X
X 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 6.0 7.0 8.0 9.0 10.0 15.0 20.0 25.0
lnX 0.0 0.4 0.7 0.9 1.1 1.3 1.4 1.5 1.6 1.8 2.0 2.1 2.2 2.3 2.7 3.0 3.2
37 4.2 Kap›lar
kablolar›yla çözülebilir.
Döflemede sürgüsü olan kap›lar için, kablo do¤rudan sürgünün alt›ndaki
So¤uk oda kap›lar› aç›ld›¤›nda, s›cak havayla temas eden yüzeylerde su buhar›n›n donmas› neticesinde buz tabakas› oluflur. Daha sonra bu donmaya ba¤l› olarak kap›lar tam olarak kapanmamakta ve büyük s›cakl›k fark›ndan kaynaklanan ›s› (enerji) kay›plar› oluflmaktad›r. Dolay›s›yla, kap›lar›n bu k›s›mlar›n›n silikon kablolarla ›s›t›lmas› önerilmektedir. Bu problem sadece so¤uk odalarda de¤il, kayar kap› ve çarpma kap› kullan›lan depo, vb. yerlerdede k›fl›n meydana gelmektedir. Bu gibi yerlerdede problemler deviflex™ ›s›tma
Donmadan koruma sistemleri,
betonun içine konulur. Kablonun beton
genellikle araç y›kama yerleri, so¤uk
içine, sonradan zarar görmeyece¤i
odalar, depolar ve su ar›tma tesisi gibi
flekilde yerlefltirilmesi önemlidir.
yerlerin kap›lar›nda kullan›lmaktad›r. Ürün Seçimi Kurulu Güç
Silikon kablolar çok esnek olup,
So¤uk oda kap›lar›nda kurulu güç her
çaplar›da ufak oldu¤undan contalar›n
bir hava s›zd›rmay› önleyen conta için
arkas›na kolayl›kla konulabilir. Bunun
12/15W/m dir.
yan›nda, silikon kablolar her uzunlukta haz›r olarak bulunabilmekte ve her
Ad› geçen di¤er yerlerin kap›lar›nda
uygulama için kullan›labilmektedir.
ise 250-350W/m dir. 2
Çarpma kap› ve sürgü uygulamalar› Örnek 1
ile ilintili olarak, kapasitesi 17-20W/m
Otomatik so¤uk oda kap›s› donmaya
olan deviflex™ kablolar betona
karfl› korunacak olup kap› ölçüleri 4m
gömmek için uygundur.
x 5m dir. So¤uk oda kap›lar›ndaki ›s›tma Hava s›zd›rmay› önleyen conta
kablolar› normal olarak sürekli
yerlefltirilmeden önce silikon kablo
çal›flmaktad›r.
arkas›na yerlefltirilir. Kapasitesi 180W olan 13m kablo (14W/m) kullan›l›r.
Di¤er uygulamalar için, kablo duyar elemanl› devireg™ 330 veya 610
Örnek 2
elektronik termostatlar önerilir.
Bir d›fl kayar kap›n›n sürgüsü donmaya karfl› korunacak olup, sürgü ölçüleri
S›zd›rmazl›k contas› uygulamalar›nda,
8m x 0.1m dir.
duyar eleman contaya, ›s›tma kablosuna yak›n bir yere kendinden
0.8m2 lik alan için kapasite yaklafl›k
yap›flkanl› aluminyum bant ile
2
240W t›r (300W/m ). Dolay›s›yla
yap›flt›r›l›r. Sürgülü kap›lar için, duyar
deviflex™ DTIP-18, 270W, 15m kablo
eleman borusu sürgüye yak›n olacak
seçilir.
flekilde betonun içine yerlefltirilir (kablo duyar eleman daha sonra bu borunun
Uygulama Kap› etraf›ndaki s›zd›rmazl›k contalar› için, conta konulmadan önce aluminyum bantla conta arkas›na konulur.
içine konulur).
38
4 Donmaya Karfl› Koruma
4.3 Giderler (Drenaj Sistemleri) Rampalarda, alçak düzlüklerde, vb. ya¤mur ve erimifl kar tahliyesi gerekli olabilmektedir. Co¤rafi flartlara ba¤l› olarak donma noktas› civar›ndaki s›cakl›k de¤ifliklikleri drenaj sistemlerinin donmas›na ve önemli miktarda buz oluflmas›na neden olabilmektedir. Deflarj borular›na ve mazgallara deviflex™ ›s›tma kablosu montaj› yaparak bu tür sorunlar›n çözülmesi olas›d›r. Kurulu Güç Kurulu güç, yerel hava flartlar›na ba¤l› olarak 200-300W/m2 olmal›d›r.
Uygulama
antenlerindede DEVI ›s›tma sistemleri
Kablonun tutunmas›n› sa¤lamak için
kullan›labilir. Böylelikle buzlar› elle
30cm aral›kla devifast™ bantlar› veya
temizlemeye gerek kalmayacakt›r.
klipler kullanmak yeterli olacakt›r. Bu ayn› zamanda kablolar aras›nda uygun
Kurulu Güç
bir aral›¤›n bulunmas›n› sa¤layacakt›r.
Genellikle, 17-20W/m ›s›tma kablolar› kullan›l›r. As›l amaç, donma noktas›nda
Ürün Seçimi
buz oluflumunu engellemek
Mazgal ve drenaj borular›n› donmadan
oldu¤undan kurulu güç 200-300W/m2
korumak amac›yla, devifast™ 17-
aras›ndad›r.
20W/m kablo ve devireg™ 316, 330 veya 610 kullan›labilir. Devireg™
Kapasite/m2 buzdan korunacak yap›n›n
termostatlar, ›s›tman›n sadece gerekti¤i
özelli¤ine ba¤l› oldu¤undan genelleme
zaman çal›flmas›n› sa¤larlar.
yapmak zordur. Tipik C-C aral›¤› 510cm olarak al›nmal›d›r.
S›cakl›¤›n belirli bir seviyeye ulaflt›¤› ve donma riskinin olmad›¤› durumlarda
Uygulama
sistemin otomatik olarak kapatmas›
Genellikle devifast™ aluminyum bantla
için iki termostat seri olarak ba¤lanabilir.
veya ekipman›n etraf›na sar›larak uygulan›r.
4.4 Antenler ve Teller
Bir çok boru ve mazgal çeflidi için kapasite 30-50W/m olarak seçilmelidir. Örnek Garaj kap›s›na ba¤l› çok dik bir rampan›n sonunda bulunan yere, garajdan içeriye su ve ermifl kar girmesini önlemek için konulan mazgal donmaya karfl› korunacakt›r. Kap› 3m geniflli¤inde olup, mazgal ölçüleri 0.1m x 0.1m dir. Kanal›n 1m derinli¤ine ›s›tma kablosu konulmufltur. Kablonun kurulu gücü 120W olup 4m lik bir uzunlu¤u kaplamaktad›r. Eriflimifl kar›n tahliye edilmesi için, iki adet deviflex™ DTIP-18, 134W, 7m kablo yeterli olacakt›r.
Buz kütlelerinin olufltu¤u direk ve uydu
Ürün Seçimi 17-20W/m deviflex™ kablo ve devireg™ 330 termostat önerilir.
39 Hesap örne¤i: t1 = 20˚C t2 = -20˚C A = 10m2 d = 0.1m lamda = 0.04W/m˚C K = 0.4W/m2˚C Q = 208W/m2˚C Uygulama
4.5 Tanklar ve Depolama Sistemleri Tank ve borularda donmaya karfl› önlem almak veya s›v›lar› belli bir s›cakl›kta tutmak gerekli olabilir. Tar›m ve endüstri sektöründe çeflitli tanklar›n donmaya karfl› korunmas› gerekebilir. Kurulu Güç E¤er belli bir s›cakl›¤›n tutulmas› isteniyorsa, ›s› yal›t›m› olsa bile kaybolan ›s›n›n bir flekilde yeniden sa¤lanmas› gerekebilir. Bu, tank ve borulara kablo uygulamas› yap›larak gerçeklefltirilebilir. Depo ve tanklar için kapasite hesab› yap›l›rken göz önüne al›nmas› gereken noktalar vard›r:
1-Tank›n bütün yüzeyinde ›s› yal›t›m› yap›lmal›d›r. 2-S›cakl›¤›n art›r›lmas›na de¤il, belli bir seviyede tutulmas›na çal›fl›lmal›d›r. Gerekli olan veriler: t1 (˚C)Tank›n içindeki s›v›n›n s›cakl›¤› t2 (˚C) D›fl ortam s›cakl›¤› A (m2) Tank›n toplam yüzey alan› d (m) Is› yal›t›m kal›nl›¤› lamda (W/m ˚C)Is› yalt›m›n›n ›s› iletkenlik katsay›s› 1.3 Emniyet katsay›s› E¤er lamda de¤eri bilinmiyorsa 0.04W/m ˚C kullan›labilir. Formüller: K = Is› geçirgenlik katsay›s› = lamda/d (W/m2˚C) Q = Is› kayb› = K x A x (t2-t1) x 1.3 (W)
Kablo tank yüzeyine eflit olarak da¤›t›lmal›, bunun olas› olmad›¤› durumlarda tank›n alt taraf›na uygulanmal›d›r. Ürün Seçimi Tanklarda 17-20W/m deviflex™ kablo veya self-limiting kablo ile devireg™ 316, 330 veya 610 kullan›labilir.
40
4 Donmaya Karfl› Koruma
4.6 Beton ‹yilefltirme
›s›tma kablosu kullan›labilir. Kablo, has›ra 45cm C-C aral›¤›nda
DEVI ›stma sistemleri, s›f›r derecenin
uygulanabilir.
alt›ndaki s›cakl›klarda inflaat faaliyetinin devam edebilmesi için
S›cakl›k kontrolu için, duyar eleman›
kullan›labilir.
iki kablo aras›na yerlefltirilmifl devireg™ 330 termostat (-10/+10˚C)
DEVI Is›tma sistemleri, normal beton
kullan›labilir. Termostat betondaki
iyilefltirme ifllemi gereken tüm
s›cakl›¤› +2/+3˚C aras›nda tutacakt›r.
projelerde kullan›labilir. Ortalama d›fl ortam s›cakl›¤›n›n -8˚C ve iyileflme döneminin 7 gün oldu¤u
Kurulu Güç E¤er s›cakl›k -10˚C ve üstü ise gerekli
durumda, enerji sarfiyat› 10-20kWh
kapasite 400W/m olup, -10˚C nin
ten fazla olmayacakt›r.
3
alt›ndaki s›cakl›klarda ise yap›n›n üzeri Uygulama
örtülmelidir.
Kablo, bantlarla do¤rudan çelik has›ra Kapasite hiçbir zaman 400W/m
3
ba¤lanmal›d›r.
üzerine ç›kar›lmamal›d›r aksi durumda normal iyilefltirme süreci h›zland›r›larak
Bantlarla uygulama yap›ld›¤›nda
betona zarar verilmifl olur.
bantlar, kablonun bant aras›ndan kolayca çekilebilmesi için kabloyu
D›fl ortam s›cakl›¤›na ba¤l› olarak,
fazla s›kmamal›d›r.
sistem bir hafta boyunca yaklafl›k +1/+2˚C s›cakl›kta tutulduktan sonra
Kablolar birbirlerine dokunmamal›,
kapasite yavafl, yavafl düflürülebilir.
bükülme çap› kablo çap›n›n 6 kat›ndan az olmamal› ve ›s› yal›t›m›na dokunmamal›d›r.
Örnek Bir atölyede konut inflaat› için prekast yap› elemanlar› üretilmektedir.
Is›tma kablolar›, d›fl yüzeyden 5cm
Kal›plama iflleri d›fl ortamda
içeride kalacak flekilde konulmal›d›r.
yap›ld›¤›ndan, sertleflme esnas›nda buzdan koruma gereklidir.
Ürün Seçimi 17-20W/m deviflex™ kablo ve
Üretilen yap› elemanlar›n›n boyutlar›,
devireg™ 330 (-10/+10˚C) termostat
2.65m x 1.6m x 0.1m dir. Her eleman›n
kullan›labilir.
hacmi 0.424m tür. 3
400W/m3 x 0.424m3 = 170W Deviflex™ DSIG-20, 170W, 9m, 230V