System podatkowy w Unii Europejskiej semestr zimowy 2015/2016

mgr Maciej Szczepankiewicz Katedra Nauk Ekonomicznych

Kontakt E: [email protected] Dyżury: wtorek 10.10-11.40, środa 13.1514.45 Katedra Nauk Ekonomicznych 304A p. III WIZ Strzelecka 11

Materiały dydaktyczne i literatura www.szczepankiewicz.net/studenci.htm Literatura podstawowa:

1. Krajewska A., Podatki w Unii Europejskiej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2012. 2. J. Stiglitz, Ekonomia sektora publicznego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, r. 22 i 23 Literatura uzupełniająca:

1. Żyżyński J., Budżet i polityka budżetowa. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. 2. G. Szczodrowski, Polski system podatkowy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, r. 10 i 12 3. M.Cieślukowski, S.Kańduła, I.Kijek, Polski system podatkowy – Materiały do ćwiczeń i wykładów, wyd.UE w Poznaniu, Poznań 2012, wydanie czwarte.

Źródła internetowe: http://www.podatkieuropejskie.pl/unia-europejska/ Eurostat, http://europa.eu/pol/educ/index_pl.htm Materiały OECD, www.oecd.org Materiały MF, www.mofnet.gov.pl GUS, www.stat.gov.pl Wielkość podatków jako % PKB („Tax burden % GDP”), górna stawka podatku od dochodów osobistych (PIT – „Income tax rate”) i od dochodów osób prawnych (CIT – „Corporate tax rate”) w różnych krajach Index of Economic Freedom | The Heritage Foundation Explore economic data, facts, and figures for countries and regions " Efektywna stawka podatkowa, z ubezpieczeniem społecznym, w zależności od wielkości zarobków (jako % średniej krajowej – AW) i posiadania dzieci. Eurostat. Labour_market/earnings/database Tax rate (earn_nt_taxrate). Podatki w krajach OECD od 1965 Revenue Statistics – Comparative tables OECD Leksykon budżetowy Biura Analiz Sejmowych – Podatki bezpośrednie i pośrednie

Program ćwiczeń: 1. System podatkowy w Polsce w praktyce - elementy i sposoby rozliczeń i ewidencji. 2. Podatek dochodowy od osób prawnych. 3. Podatek VAT. Ewidencja dla potrzeb VAT, deklaracje, terminy rozliczeń, korekta po zakończonym roku. 4. Podatek akcyzowy, przedmiot opodatkowania, terminy rozliczeń. 5. Wybrane elementy ekonomiki opodatkowania. 6. Dyrektywy UE dotyczące harmonizacji podatków bezpośrednich i pośrednich. 7. Podatki w strukturze dochodów budżetowych – porównanie Polski do innych krajów UE w wybranym okresie

ZALICZENIE:

1. Praca pisemna „Najlepszy system podatkowy w UE” - 1-2 strony, - ze źródłami naukowymi, - odniesienie do wybranej sfery działalności.

Ostatnie zajęcia – TEST Wybór odpowiedzi + zadania Obecność na zajęciach (dopuszczam jedną nieobecność nieusprawiedliwiona)

Podatek Podatek jest nieodpłatnym, przymusowym i pieniężnym świadczeniem o charakterze ogólnym, które jest nakładane jednostronnie przez związek publicznoprawny (Głuchowski, 2006, s. 7). Związkami publicznoprawnymi o których mowa w definicji są przede wszystkim państwo i jednostki samorządu terytorialnego. Nieodpłatność podatków wiąże się z tym, że państwo nie realizuje na rzecz podmiotu uiszczającego podatek żadnego bezpośredniego świadczenia zwrotnego. Dochody z podatków zwiększają dochody państwa. Z tych dochodów realizowane są zadania ogólnospołeczne, z których korzystają płatnicy podatku i członkowie ich rodzin. W tym kontekście możemy więc mówić co najwyżej o odpłatności pośredniej. Przymusowość płacenia podatku wiąże się z tym, że organ administracji finansowej państwa jest wyposażony w narzędzia odpowiednie do jego wyegzekwowania jeśli zajdzie taka potrzeba. Jest to cecha odróżniająca podatek od innych świadczeń o charakterze dobrowolnym.

Funkcje podatków Do podstawowych funkcji podatku należą: - fiskalna (inaczej dochodowa), - regulacyjna, - stymulacyjna, - informacyjna.

Klasyfikacja podatków według OECD[1]ː podatki dochodowe podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) - obowiązkowe składki ubezpieczeniowe, zdrowotne itp. - opodatkowanie własności podatki od nieruchomości podatek rolny (gruntowy) podatek leśny podatek od spadków i darowizn - podatki od towarów i usług podatek od wartości dodanej (VAT); akcyza – podatek pobierany zasadniczo od produkcji niektórych artykułów, pobiera się od przedsiębiorcy, który wlicza ją do ceny towaru, uzyskując w ten sposób pieniądze na zapłatę podatku; - inne podatek od posiadania psa (obecnie podatek od psów został w Polsce zmieniony na opłatę) podatek od środków transportowych podatek od czynności cywilnoprawnych podatek od gier Podatek od zysków kapitałowych

Klasyfikacja podatków według OECD[1]ː podatki dochodowe podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) - obowiązkowe składki ubezpieczeniowe, zdrowotne itp. - opodatkowanie własności podatki od nieruchomości podatek rolny (gruntowy) podatek leśny podatek od spadków i darowizn - podatki od towarów i usług podatek od wartości dodanej (VAT); akcyza – podatek pobierany zasadniczo od produkcji niektórych artykułów, pobiera się od przedsiębiorcy, który wlicza ją do ceny towaru, uzyskując w ten sposób pieniądze na zapłatę podatku; - inne podatek od posiadania psa (obecnie podatek od psów został w Polsce zmieniony na opłatę) podatek od środków transportowych podatek od czynności cywilnoprawnych podatek od gier Podatek od zysków kapitałowych

1. 2. 3. 4.

Wydatki podatkowe TOP 10

na ochronę środowiska wyłożył w 2014 roku 374 złotych. składka do budżetu UE 477 złotych. na bezrobotnych 921 złotych na administrację wynoszą 992 złotych (samorządową (461 zł), rządową (332 zł), urzędników ZUS, KRUS i NFZ (144 zł) oraz innych naczelnych organów władzy państwowej (55 zł). 5. Koszt obsługi długu publicznego 983 złotych 6. Na żołnierzy, policjantów, strażaków czy strażników granicznych 1148 złotych (na obronę narodową (620 zł), na policję i straż pożarną (277 zł) oraz na sądy i więzienia (251 zł). 7. Na budowę, remonty dróg oraz infrastruktury kolejowej 1310 złotych. 8. Na lekarzy, pielęgniarki i inny personel medyczny, leczenie i leki 2026 złotych 9. Na szkoły, nauczanie i naukę 2202 złotych 10. na emerytury i renty 5 908 złotych (emerytury ZUS (2739 zł) i KRUS (313 zł) oraz renty z obu instytucji (987 zł). Do tego należy 2015/12/22 jeszcze doliczyć różnego rodzaju dodatki i zasiłki na kwotę 557 zł.

Deklaracje podatkowe Symbol

Opis

Termin złożenia

VAT-7

Deklaracja dla podatku od towarów i usług

do 25-ego każdego miesiąca za miesiąc poprzedni

VAT-UE

różne terminy, w zależności od formy składania (w wersji elektronicznej do Informacja podsumowująca o 25-ego lub papierowej do 15-ego) oraz dokonanych wewnątrzwspólnotowych wartości przeprowadzonych transakcji dostawach/nabyciach towarów wewnątrzunijnych (informacja składana za miesiąc lub za kwartał)

Podatek od towarów i usług

Podatek dochodowy od osób fizycznych PIT-4R

Deklaracja roczna o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy od osób fizycznych

do 31 stycznia za rok poprzedni

PIT-11

Informacja o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy

do ostatniego dnia lutego za rok poprzedni

PIT-28

Zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

do 31 stycznia za rok poprzedni

PIT-36

Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym

do 30 kwietnia za rok poprzedni

PIT-37

Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym

2015/1 do 30 kwietnia za rok poprzedni

PIT-38

Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku

2/22 do 30 kwietnia za rok poprzedni

Deklaracje podatkowe Podatek dochodowy od osób prawnych Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez CIT-8 do 31 marca za rok poprzedni podatnika podatku dochodowego od osób prawnych Podatek od czynności cywilnoprawnych PCC-3

Deklaracja w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych

do 14 dni od powstania obowiązku podatkowego

Podatek od środków transportowych

DT-1

Deklaracja na podatek od środków transportowych

do 15 lutego, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku.

2015/1 2/22

System podatkowy w Unii Europejskiej semestr zimowy 2015/2016

mgr Maciej Szczepankiewicz Katedra Nauk Ekonomicznych

Podatek dochodowy CIT Podatek dochodowy od osób prawnych (ang. CIT – Corporate Income Tax) – podatek od dochodów spółek (przedsiębiorstw) – rodzaj podatku bezpośredniego obciążającego dochody uzyskiwane przez osoby prawne. Po raz pierwszy w Polsce podatek został wprowadzony ustawą z dnia 31 stycznia 1989 r. Nowa ustawa dotycząca tego podatku została uchwalona 15 lutego 1992 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. Nr 0, poz. 851), akt ten obowiązuje do dnia dzisiejszego. Oprócz tej ustawy istnieje jeszcze szereg rozporządzeń normujących tę kwestię, wydanych przez Ministra Finansów. Zakres podmiotowy Podatnikami tego podatku są wszelkie osoby prawne, niezależnie od faktu w jaki sposób osobowość tę nabyły, a także spółki kapitałowe w organizacji i spółki komandytowo-akcyjne. Podmiotami tego podatku mogą być też jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej(np. partnerskich, komandytowych), z wyjątkiem spółek niemających zdolności prawnej

Zwolnienia

Podmiotami zwolnionymi z tego podatku są: • • • • • • • • • •

Skarb Państwa Narodowy Bank Polski, jednostki budżetowe, fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw, przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami, gminy w zakresie dochodów własnych, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, fundusze emerytalne i inwestycyjne, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej organizacje religijne

Zasada rezydencji Przy ustalaniu istnienia obowiązku podatkowego i jego zakresu duże znaczenie ma stwierdzenie czy podatnik lub zarząd mają swoją siedzibę na terytorium RP (tzw. rezydent). Podatnicy mający siedzibę lub zarząd na terytorium RP podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (jest to tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy). Jeżeli podatnik nie ma siedziby lub zarządu na terytorium RP wówczas będzie on podlegał obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów osiągniętych w RP (tzw. ograniczony obowiązek podatkowy).

Zwolnienia cd Gdy osoba prawna ze swej działalności poniesie stratę, ma możliwość pokrycia jej z dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty. W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych przewidziano także zwolnienia przedmiotowe z opodatkowania, tak więc nie podlega opodatkowaniu:

• • • • • • •

działalność organizacji pracodawców i partii politycznych – w części przeznaczonej na cele statutowe, z wyłączeniem działalności gospodarczej; dochód z tytułu prowadzenia szkół – w części przeznaczonej na cele szkoły; dochody narodowych funduszy inwestycyjnych; dochody sportowych spółek akcyjnych w części przeznaczonej na ich działalność sportową; dochody osób prawnych, których celem statutowym jest działalność w sferze pożytku publicznego; dochody kościelnych osób prawnych (w tym związków wyznaniowych); dochody ze sprzedaży nieruchomości wchodzących w skład

Wysokość podatku Stawka podatku od osób prawnych w Polsce wynosi obecnie 19%. Rozliczenie podatku następuje po zakończeniu roku podatkowego. Podatnicy składają wtedy wstępne zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu (straty) do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę pomiędzy podatkiem należnym a sumą wpłaconych zaliczek. Zeznania o ostatecznej wysokości dochodu podatnicy są obowiązani złożyć w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania, nie później jednak niż przed upływem dziewięciu miesięcy od zakończenia roku podatkowego. Podatnicy z reguły obowiązani są również do dołączenia do zeznania rocznego bilansu i rachunku wyników wraz z opinią i raportem audytora oraz odpis uchwały walnego zgromadzenia.

Podatek dochodowy

Zalety CIT • stała stawka, która nie zmienia się nawet, gdy firma uzyskuje wysoki dochód, • łatwość jego wyliczenia (Nie ma bowiem obowiązku pamiętania o progach w skali podatkowej ani uwzględniania kwot wolnych od podatku), • szybkość poboru • brak konieczność płacenia podatku, w sytuacji kiedy przedsiębiorca nie osiągnął przychodu • możliwość rozliczenia strat w kolejnych latach • „sprawiedliwe” rozłożenie ciężaru podatkowego

Wady CIT

• wyłączona możliwość korzystania z ulg podatkowych, • koszt poboru podatku, • CIT rodzi ogromne koszty w przedsiębiorstwach między innymi z powodu dużych wydat na księgowość (trzeba prowadzić dwie odrębne księgowości - jedna na potrzeby podatkow druga zgodna z ustawą o rachunkowości). • CIT hamuje rozwój przedsiębiorczości - nie jeden przedsiębiorca odczuł to na własnej sk a dodatkowo wielu potencjalnych przedsiębiorców nie rozpoczęło nawet działalności z powodu zagmatwanego systemu podatku dochodowego (ustawa o podatku dochodowym była od początku istnienia nowelizowana już ponad 100 razy!) • możliwość unikania podatku przez zawyżanie kosztów lub transfer zysków poza granice • (i wiele innych metod),

Wasze przedsiębiorstwa -

Nazwa Siedziba (Kraj) Oddziały Struktura Forma własności Obszar działania Co importuje/eksportuje Liczba pracowników Sytuacja finansowa Nieruchomości Akcjonariat (jeśli jest) Prognozy

Deklaracje

CIT-CFC Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu z zagranicznej spółki kontrolowanej przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych SSE-R Rozliczenie podatku dochodowego od dochodów osiąganych z tytułu prowadzonej działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia SSE/A Wykaz udziałów w spółkach SSE-R/A Rozliczenie zdyskontowanej wartości udzielonej pomocy publicznej i kosztów kwalifikujących się do objęcia tą pomocą CIT-10Z Deklaracja o wysokości pobranego przez płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych, od dochodów (przychodów) osiągniętych przez podatników niemających siedziby lub zarządu...

CIT-11R Deklaracja o wysokości podatku dochodowego od dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, wydatkowanych na cele inne niż wymienione w oświadczeniu... CIT-5 Oświadczenie podatnika o przeznaczeniu dochodów z dywidend lub innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych CIT-6AR Deklaracja o wysokości podatku dochodowego od dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych CIT-6R Deklaracja o wysokości pobranego przez płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych, od dochodów (przychodów) osiągniętych przez podatnika mającego siedzibę lub zarząd na... CIT-7 Informacja o wysokości pobranego podatku dochodowego od dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych CIT-8 Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych

CIT-8A Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatkową grupę kapitałową - podatnika podatku dochodowego od osób prawnych CIT-8B Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatkową grupę kapitałową - podatnika podatku dochodowego od osób prawnych CIT-8/O Informacja o odliczeniach od dochodu i od podatku oraz o dochodach wolnych i zwolnionych od podatku

CIT-9R Deklaracja o wysokości przychodów za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w porcie polskim, uzyskanego przez zagraniczne przedsiębiorstwo żeglugi handlowej od zagranicznych...

CIT-D Informacja podatnika podatku dochodowego od osób prawnych o otrzymanych/przekazanych darowiznach IFT-2/IFT-2R Informacja o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych niemających siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej SSE/A Wykaz udziałów w spółkach SSE-R Rozliczenie podatku dochodowego od dochodów osiąganych z tytułu prowadzonej działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia SSE-R/A Rozliczenie zdyskontowanej wartości udzielonej pomocy publicznej i kosztów kwalifikujących się do objęcia tą pomocą

Podatek VAT

Podatek od towarów i usług, PTU (ang. Value Added Tax, VAT) – podatek od wartości dodanej, podatek pośredni, pobierany na każdym kolejnym etapie obrotu towarami lub usługami (podatek obrotowy), którego konstrukcja zakłada brak kaskadowego nakładania się podatku poprzez zastosowanie mechanizmu odliczenia podatku pobranego w poprzednich etapach obrotu. W Polsce został wprowadzony przez ustawę z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. z 1993 r. Nr 11, poz. 50). Jednak konieczność harmonizacji polskiego prawa podatkowego z prawem UE zmusiła polskiego ustawodawcę do uregulowania tej kwestii w nowej ustawie o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054).

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega: • • • • •

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów

VAT – ZALETY • Wydajność • Pozorna niewidoczność - mało kto zdaje sobie sprawę z ponoszonych ciężarów podatkowych, - szybkie w poborze i systematycznie wpływają do budżetu państwa bez względu na wysokość stawki. - powszechność, - wielofazowości. Z VAT-u pochodzi znaczna (ok. 40%) część dochodów budżetu państwa.

VAT-WADY -

Częste zmiany przepisów, Wątpliwości interpretacyjne, Pole do nadużyć Kosztowne zmiany stawek Brak działań progresyjnych

Jeżeli podatek VAT naliczony jest wyższy od podatku VAT należnego, wówczas Urząd Skarbowy powinien zwrócić przedsiębiorcy różnicę pomiędzy obiema kwotami

Lista transakcji, gdy nie-vatowiec ma obowiązek rozliczenia podatku VAT Podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego, w przypadku czynności:

importu towarów i importu usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT), dostawy towarów, dla których podatnikiem jest nabywca (i jest nabywcą) - np. dokonują skupu złomu, świadczenia usług, dla których podatnikiem jest usługobiorca (i jest usługobiorcą) - nabywają praw do emisji gazów cieplarnianych, ma obowiązek rozliczenia podatku VAT na zasadach obowiązujących czynnego podatnika VAT, ale nie musi rejestrować się jako czynny podatnik VAT.

Kiedy warto być płatnikiem VAT jeśli zamierzamy dokonywać transakcji z podmiotami opodatkowanymi podatkiem VAT, to nieopłacalnym jest korzystanie ze zwolnienia. Jeśli natomiast zwolnienie będzie występować w ostatniej fazie obrotu gospodarczego, to zwolnienie takie może okazać się opłacalne. Do dodatkowych korzyści z tytułu korzystania ze zwolnienia możemy zaliczyć brak obowiązku: UWAGA: stawki VAT – 0%, 5% lub 8%. Jeśli nawet naszymi odbiorcami będą podmioty zwolnione z VAT, a na ich rzecz będziemy dokonywać sprzedaży ze stawką VAT niższą niż 23%, to nie ma nad czym się zastanawiać. Zawsze przy zastosowaniu stawki 0% i często przy stawce 5% lub 8% wystąpi nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, która będzie mogła zostać zwrócona na konto podatnika. Podsumowując, przy wyborze zwolnienia lub opodatkowania podatkiem VAT należy kierować się głównie trzema wymienionymi wyżej kryteriami. Są to: 1) rodzaj odbiorców, na rzecz których dokonujemy dostaw towarów lub świadczymy usługi, 2) wysokość stosowanej stawki VAT przy sprzedaży, 3) planowana wielkość wydatków, np. inwestycyjnych.

Karuzela podatkowa

Karuzela podatkowa to sieć kilku, kilkunastu (rzadziej kilkudziesięciu) podmiotów, które tworzą pozory legalnych transakcji handlowych, a ich prawdziwym celem jest wyłudzenie zwrotu podatku VAT, który nie został zapłacony na wcześniejszym etapie obrotu. W tym celu zakładane są rachunki bankowe dla nowo powstałych spółek lub osób rzekomo rozpoczynających działalność gospodarczą (przedsiębiorstwa symulujące), bądź też dla spółek odkupionych od osób trzecich, które zakończyły lub zamierzały zakończyć rzeczywistą aktywność na rynku dóbr i usług (przedsiębiorstwa symulujące nabyte). Poszczególne podmioty zaangażowane w daną karuzelę dokonują do kilkuset jednostkowych transakcji zakupu towaru o wartości przekraczającej często kilkadziesiąt tysięcy złotych, z reguły od tego samego kontrahenta, i natychmiastowej odsprzedaży kolejnemu podmiotowi.

Cena sprzedaży towaru jest często wyższa niż cena zakupu zaledwie o kilka promili, a w ciągu stosunkowo krótkiego okresu (od kilku tygodni do kilku miesięcy) poszczególne spółki i osoby prowadzące działalność gospodarczą dokonują rzekomo obrotu towarami o wartości przekraczającej nawet kilkadziesiąt milionów złotych.

TAX FREE Zwrot VAT może dostać podróżny – cudzoziemiec z kraju nienależącego do Unii Europejskiej, który wywozi kupiony w UE towar o wartości co najmniej 200 zł. Zwrotu VAT może dokonać uprawniony do tego sprzedawca lub, najczęściej, pośrednik prowadzący taką działalność. Sprzedawca wystawia paragon z VAT (np. stawką 23 proc.) oraz przekazuje nabywcy imienny dokument Tax Free, który określa kwotę zapłaconego podatku. Sprzedaż ewidencjonuje według stawki krajowej.

Na granicy (może to być również lotnisko) nabywca przedstawia dokumenty celnikowi, który, jeśli wszystko się zgadza, potwierdza wywóz towaru, stawiając pieczęć na dokumencie. Następnie nabywca musi udać się do pośrednika, który na tej podstawie oraz paragonu z kasy fiskalnej zwraca podatek. Po otrzymaniu potwierdzenia wywozu towaru sprzedawca, który początkowo opodatkował go stawką krajową (np. 23 proc.), może ją zmniejszyć do 0 proc. VAT.

Zadanie Ustal VAT naliczony, należny i kwotę do Urzędu Skarbowego: a) Firma kupiła 200 szt. długopisów po 12 zł brutto a sprzedała 180 szt. po 21zl netto (vat 8%) b) Firma kupiła w kraju towar o wartości 12,000 PLN brutto. Po dołożeniu komponentu o wartości 300EUR sprzedała towar za 13,000 PLN netto. (VAT 23%)

System podatkowy w Unii Europejskiej semestr zimowy 2015/2016

mgr Maciej Szczepankiewicz Katedra Nauk Ekonomicznych

AKCYZA

Podatek akcyzowy Akcyza lub podatek akcyzowy – podatek pośredni nakładany na niektóre wyroby konsumpcyjne. Akcyza jest nakładana na dobra, aby ograniczyć ich spożycie, lub ze względu na wysoką akumulację zysku (niskie koszty produkcji, a wysokie spożycie). Obecnie stała się obszernym i łatwym wpływem pieniędzy dla budżetu państwa poprzez nakładanie na tzw. dobra infrastrukturalne (energia, paliwa itp.) lub konsumowane na masową skalę (np. używki).

• •

Ustawa z 23 stycznia 2004 o podatku akcyzowym obowiązująca od 1 maja 2004 do 28 lutego 2009 – (Dz.U. nr 29, poz. 257, z późn. zm.) Ustawa z 6 grudnia 2008 o podatku akcyzowym obowiązująca od 1 marca 2009 – (Dz.U. nr 3, poz. 11, z późn. zm.)

Cel akcyzy

Cel akcyzy 1. Wprowadzenie podatku akcyzowego ma zadanie restrykcyjne. 2. Dodatkowe obłożenie podatkiem ma za zadanie zmniejszyć popyt na wybrane przez państwo produkty najczęściej wyroby tytoniowe, napoje alkoholowe, wyroby ropopochodne. 3. Budżet państwa 4. Podgrzewanie i ochładzanie gospodarki W niektórych przypadkach, kiedy produkt składa się z względnie tanich surowców a jego szkodliwość dla zdrowia jest wysoka, akcyza może stanowić bardzo wysoką część ceny końcowej. W wielu państwach europejskich akcyza na produkty tytoniowe dochodzi do 75% ceny końcowej

Wysokość akcyzy Stawki(stopy) akcyzy wyrażone są w:

• kwocie na jednostkę wyrobu (paliwa, alkohol, energia elektryczna), • procencie maksymalnej ceny detalicznej (wyroby tytoniowe), • procencie ceny wyrobu (tylko wyroby „niezharmonizowane”). Przykładowo: benzyna silnikowa podlega stawce 1565 zł/1000 l w, wódka – 4960 zł/100 l od 100% alkoholu etylowego zawartego w produkcie, wino – 158 zł/100 l, olej opałowy (prawidłowo zabarwiony, oznaczony znacznikiem fiskalnym i sprzedawany na cel opałowy) – 232 zł/1000 l

Źródło: GUS

Akcyza w Unii Europejskiej

W krajach Unii Europejskiej podatek akcyzowy od niektórych wyrobów podlega harmonizacji (wyroby akcyzowe niezharmonizowane to m.in. samochody, kosmetyki, futra, broń palna, perfumy i dezodoranty, karty do gry, itp.), co oznacza wspólne zasady produkcji, przemieszczania i przechowywania wyrobów akcyzowych oraz wymiaru i poboru akcyzy od tych wyrobów. Stawki akcyzy na poszczególne wyroby są określane przez poszczególne państwa członkowskie, nie mogą one jednak być niższe od poziomów ustalonych w dyrektywach.

Zwolnienia ogólne

Zgodnie z art 4. ulgi i zwolnienia podatkowe udzielone na podstawie odrębnych przepisów nie mają zastosowania do akcyzy. Zwolnienie z podatku akcyzowego następuje jeżeli w stosunku do wyrobu akcyzowego powstał obowiązek podatkowy w związku z wykonaniem jednej z czynności, o których mowa w ust. 1, jeżeli kwota akcyzy została, po zakończeniu procedury zawieszenia poboru akcyzy, określona lub zadeklarowana w należnej wysokości, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej. Ponadto zwolnione są wszystkie podmioty przeznaczające wyroby akcyzowe do konsumpcji zgodnie z umową zawartą z państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi, pod warunkiem że wyroby te są zwolnione od podatku od towarów i usług W przypadku dostaw wewnątrzwspólnotowych podatek akcyzowy jest nakładany tylko raz przez państwo, z którego pochodzi pochodzi pierwszy dostawca. W przypadku kiedy produkt jest objęty zwolnieniem przedmiotowym w kraju dostawcy, akcyza jest nakładana na odbiorcę przez kraj, w którym jest zarejestrowany odbiorca

Zwolnienia podmiotowe • • • •

Placówki dyplomatyczne i konsularne w ramach stosunków dyplomatycznych lub konsularnych, w odniesieniu do osób, które nie są obywatelami polskimi i nie mają stałego miejsca pobytu na terytorium kraju. Instytucje Unii Europejskiej Siły zbrojne innych państw Unii Europejskiej oraz państw NATO nie będących członkami Unii Europejskiej. Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej nie podlegają zwolnieniu podmiotowemu. Organizacje międzynarodowe uznawane przez właściwe organy na terytorium kraju oraz członków takich organizacji, w granicach i na warunkach określonych w konwencjach międzynarodowych ustanawiających takie organizacje lub w umowach w sprawie ich siedzib.

Rozliczenie • •

•

Organami podatkowymi właściwymi w zakresie akcyzy są naczelnik urzędu celnego i dyrektor izby celnej. Zadania w zakresie akcyzy na terytorium kraju wykonują odpowiednio naczelnicy urzędów celnych i dyrektorzy izb celnych wyznaczeni przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych]. Właściwość miejscową naczelnika urzędu celnego i dyrektora izby celnej ustala się ze względu na miejsce wykonania czynności lub wystąpienia stanu faktycznego, podlegających opodatkowaniu akcyzą. Jeżeli nie można ustalić właściwości, właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Urzędu Celnego I w Warszawie i Dyrektor Izby Celnej w Warszawie[

Rejestracja •

•

Podmiot prowadzący działalność gospodarczą jest obowiązany, przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą lub pierwszej czynności z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, złożyć zgłoszenie rejestracyjne właściwemu naczelnikowi urzędu celnego. Właściwy naczelnik urzędu celnego, bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia przyjęcia zgłoszenia rejestracyjnego, pisemnie potwierdza jego przyjęcie. Jeżeli podmiot zaprzestał wykonywania czynności, jest obowiązany w terminie 7 dni złożyć zgłoszenie o zaprzestaniu wykonywania tych czynności właściwemu naczelnikowi urzędu celnego

Deklaracja •

•

•

Rozliczenie podatku wykonuje się na podstawie deklaracji podatnika. Podatnik jest zobowiązany do składania miesięcznych deklaracji najpóźniej do 25 następnego miesiąca. Ze składania deklaracji są zwolnione podmioty zwolnione z podatku akcyzowego na podstawie odrębnych przepisów i wyłączeń z wyjątkiem zwolnień częściowych. Zarejestrowani odbiorcy, którzy mają okazjonalne obroty towarami akcyzowymi rozliczają się z podatku akcyzowego za pomocą deklaracji dziennych. Wpłata dzienna musi nastąpić nie później niż 25 dni po powstaniu obowiązku podatkowego. Zobowiązanie podatkowe przyjmuje się w wysokości wynikającej z deklaracji podatkowej lub z deklaracji uproszczonej, chyba że organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi inną wysokość tego zobowiązania

Naliczenie podatku Naliczenie podatku akcyzowego odbywa się w składzie podatkowym. Składem podatkowym jest nazywana każde przedsiębiorstwo produkujące bądź przetwarzające wyroby akcyzowe. Zwolnieniem z obowiązku posiadania składu podatkowego są objęte podmioty produkujące wyroby akcyzowe w małych ilościach, tj.: •Mniej niż 1000 hektolitrów rocznie wina, •Piwa, wina i napojów fermentowanych, wytwarzanych domowym sposobem przez osoby fizyczne na własny użytek i nieprzeznaczonych do sprzedaży •Mniej niż 10 hektolitrów w ciągu roku kalendarzowego, alkoholu etylowego, dokonywanej przez gorzelnie prawnie i ekonomicznie niezależne od wszelakich innych gorzelni oraz niedziałające na podstawie licencji uzyskanej od innego podmiotu •Ponadto z obowiązku prowadzenia składu są zwolnieni, niezależnie od wielkości produkcji, producenci energii elektrycznej, kopalnie węgla oraz producenci przetwarzający wyroby akcyzowe, od których została zapłacona przedpłata akcyzy.

Zadanie Ile wynosi akcyza za jednego papierosa? Zgodnie ze stawką podatku akcyzowego (stan z 1 stycznia 2015 r.) akcyza na papierosy wynosi 206,76 zł za każde 1000 sztuk + 31,41% maksymalnej ceny detalicznej W zależności od ceny paczki papierosów będzie inna stawka akcyzy, więc weźmy sobie na przykład L&M LINK, których minimalna cena detaliczna wynosi 13,90 zł