NR 1/2010 KWARTALNIK MAJ 2010
BEZPŁATNY MAGAZYN DLA PACJENTÓW
TEMATY NA CZASIE Cytologia uratowała mi życie Kleszcze niebezpiecznie blisko Operacja zaćmy w Damianie Zbliża się lato Z nami miej od-wagę i skutecznie zrzuć nadwagę
s. 3 s. 6 s.11 s.12
Zasady
Drodzy Czytelnicy, Już drugi rok tworzymy razem z Wami biuletyn Centrum Medycznego Damiana „Poradnik. Sztuka Leczenia”. Jest nam niezmiernie miło, gdy po każdej emisji nowego numeru przesyłacie na adres redakcji swoje wrażenia z przeczytanych materiałów, uwagi oraz sugestie dotyczące tematów, o których chcielibyście dowiedzieć się więcej.
W NUMERZE
Cytologia uratowała mi życie
Profilaktyka raka szyjki macicy
Wprowadziliśmy wiele nowych produktów, w tym pakiet Zdrowa Mama skierowany do przyszłych mam oraz pakiety badań profilaktycznych dla osób świadomie dbających o stan swojego zdrowia. Z myślą o osobach chcących zgubić zbędne kilogramy opracowaliśmy autorski program Miej Od-wagę.
W tym roku poszerzyliśmy ofertę zabiegów z zakresu mikrochirurgii oka. Powołany zespół specjalistów w dziedzinie okulistyki, przy wykorzystaniu najwyższej klasy sprzętu medycznego (fakoemulsyfikator Alcon, biometr Ocuscan oraz laser Alcon YAG 3000 LE), wykonuje zabiegi usunięcia zaćmy i jaskry. Wprowadzone procedury chirurgii jednego dnia skracają pobyt pacjenta w CMD do jednej doby, a wysoki komfort pobytu w naszym szpitalu oraz indywidualne podejście do każdego pacjenta zapewniają wysokie poczucie bezpieczeństwa.
4 Najważniejsze informacje W rytmie serca
W ubiegłym roku działo się dużo w CMD. Ci z Was, którzy z nami byli, wiedzą, że unowocześniliśmy zaplecze diagnostyczne naszych przychodni. Po gruntownych remontach uruchomiliśmy dwie pracownie diagnostyczne – tomografii komputerowej i mammografii.
W tym roku planujemy zrobić dla Was jeszcze więcej. Raz w miesiącu odbywać się będą dni otwarte w ramach „Białych Sobót”, podczas których skorzystać będziecie mogli z naszych usług bezpłatnie lub w bardzo atrakcyjnych cenach. Za nami profilaktyka raka szyjki macicy i bezpłatne badania cytologiczne, jak również profilaktyka raka piersi oraz chorób płuc z bezpłatnymi badaniami spirometrycznymi. Przed nami profilaktyka odkleszczowego zapalenia opon mózgowych z atrakcyjnymi cenowo szczepieniami, dzień dziecka, wielki piknik Mother&Baby, profilaktyka medycyny podróży, jak również sezon szczepień przeciwko grypie oraz wiele innych, ciekawych ofert.
3
5 Wszystko o kardiowesji DAMIAN DZIECIOM
6–7 Kleszcze niebezpiecznie blisko
8–9
zainwestuj w zdrowie – ciesz się długm życiem Kompleksowy przegląd stanu zdrowia
Nowoczesna okulistyka
11 W Centrum Medycznym Damiania miej od-wagę zrzuć nadwagę
12–13 Program leczenia otyłości Artroza stawu biodrowego
14–15 Nowoczene metody leczenia
W Centrum Medycznym Damiana
Dbamy również o Wasze sprawy sercowe. Wprowadzony przez nas produkt – W Rytmie Serca – umożliwia wykonanie zabiegu kardiowersji wraz z niezbędnymi badaniami diagnostycznymi, poprzedzającymi zabieg. Od maja dla osób, które na co dzień żyją w nadmiernym stresie, źle się odżywiają, mają mało ruchu fizycznego, proponujemy wykonanie w 24 godziny kompleksowego przeglądu stanu zdrowia w warunkach szpitalnych, który umożliwia szybką ocenę stanu zdrowia pod okiem najlepszych specjalistów. Dla osób starszych, w połowie roku wprowadzamy pakiet usług, obejmujący szeroki zakres konsultacji specjalistycznych, badań laboratoryjnych i innych badań diagnostycznych. Oferta składać się będzie z zalecanych usług, które każda osoba po 60. roku życia powinna wykonać. Jak widzicie dzieje się dużo, dlatego serdecznie zachęcamy do czytania naszego poradnika oraz odwiedzania naszej strony internetowej www.damian.pl, gdzie na bieżąco informujemy o wprowadzanych promocjach i nowych produktach. Z pozdrowieniami Anna Święcka-Głowacka Dyrektor Działu Marketingu CMD
REDAKCJA
Wydawca: Centrum Medyczne Damiana sp. z o.o. ul. Wałbrzyska 46 02-739 Warszawa Redaktor prowadzący: Dominika Korczak-Grabowska
[email protected] 022 566 23 72 Skład:
Teraz wiem,
Ida Karpińska Założycielka Ogólnopolskiej Fundacji na Rzecz Walki z Rakiem Szyjki Macicy Kwiat Kobiecości
że cytologia uratowała mi życie
Ida Karpińska założycielka Fundacji „Kwiat Kobiecości”. Kobieta bardzo atrakcyjna, niezależna, pewna siebie.... Kobieta, która wygrała walkę z rakiem szyjki macicy, opowie Wam swoją historię. Witam Pani Ido. Jak dowiedziała się Pani o chorobie? Wszystko zaczęło się w 2003 r. Pewnego dnia zadzwoniono do mnie z kliniki, w której wykonywałam cytologię. Usłyszałam, że muszę się zgłosić na wizytę – bo „mamy problem”. Wtedy dowiedziałam się, że jestem chora – mówi Ida Karpińska, wizażystka. Cytologię robiłam regularnie. Przed diagnozą byłam badana rok wcześniej. Wtedy wynik był prawidłowy. Kolejne badanie już wykazało nowotwór. Lekarz wytłumaczył mi, że możliwe jest, iż cytologia nie wykryła raka, ponieważ wymaz pobierany jest z ograniczonego obszaru w szyjce macicy. Tymczasem nowotwór może rozwijać się w miejscu, do którego nie da się dotrzeć. Co dawało Pani największą siłę? W przezwyciężeniu choroby najbardziej pomogła mi wiara w wyzdrowienie. A zaczęło się od dobrego słowa. Pewnego dnia zapytałam moją lekarkę, ile mam szans na przeżycie. Po prostu musiałam to wiedzieć. Usłyszałam
wtedy coś, co dodało mi niezwykłej energii do walki – „Pani Ido – 100%”! Co uświadomiła Pani choroba? Choroba, którą przeszłam, pokazała mi, co tak naprawdę jest ważne w życiu. Pozytywnym efektem mojej choroby jest „Kwiat Kobiecości”. Teraz liczy się dla mnie każda chwila. Czuję się silna i mam ogromną energię do działania. Chciałabym się tym podzielić. Zrobię wszystko, co w mojej mocy, aby uchronić inne kobiety przed tym, co ja przeszłam. Dlatego postanowiłam założyć organizację, która będzie pomagać chorym i która będzie prowadzić działania edukacyjne i profilaktyczne skierowane również do zdrowych kobiet. Chcemy możliwie szeroko docierać z ważnymi informacjami i zachęcać panie do aktywnej profilaktyki. Zainteresowanie utworzeniem organizacji jest bardzo duże. Zgłasza się do mnie wiele kobiet, które chcą pomagać. Są wśród nich prawniczki, nauczycielki... Panie, które zmierzyły się już z rakiem i dziś mogą dzielić się własnymi doświadczeniami. One najlepiej wiedzą, co oznacza rak szyjki macicy. Zdecydowały się nie tylko pomagać innym kobietom dotkniętym chorobą, ale chcą także zro-
bić wszystko, by przed rakiem, któremu można zapobiec, aktywnie broniły się ich córki, matki, siostry i koleżanki. Dlaczego podjęła Pani współpracę z Centrum Medycznym Damiana? Centrum Medyczne Damiana oraz nasza organizacja na rzecz walki z rakiem szyjki macicy – Kwiat Kobiecości, chcą dążyć do tego, by więcej mówiono i pisano o zagrożeniu RSM. Chcemy, by kobiety zrozumiały, że cytologia ratuje życie i nie odwlekały regularnych wizyt u ginekologa. Rak szyjki macicy to choroba, której można skutecznie zapobiegać. Tymczasem nowotwór ten każdego dnia zabija w Polsce 5 kobiet! To się musi zmienić. Recepta jest prosta: regularne wizyty u ginekologa i coroczne badania cytologiczne oraz szczepienie przeciw wirusowi HPV, to optymalna ochrona kobiety. Mamy narzędzia do walki z RSM i musimy je wykorzystać. Śmierć z powodu Raka Szyjki Macicy jest śmiercią niepotrzebną. Życzę wszystkim Paniom dużo, dużo zdrowia. Rozmawiała: Dominika Korczak-Grabowska
3
Zasady
lek. med. Krzysztof Pancześnik Ginekolog-Położnik w CMD
Profilaktyka
raka szyjki macicy Rak szyjki macicy jest drugim, co do częstotliwości występowania, nowotworem narządów płciowych kobiety w Polsce. Ze względu na częste wykrywanie tego nowotworu w wysokim zaawansowaniu klinicznym, wyniki leczenia są niezadawalające. Polska ma jedne z najwyższych współczynników zachorowalności i umieralności na ten nowotwór wśród wszystkich państw Unii Europejskiej. Wysoka zachorowalność na raka szyjki macicy w Polsce jest wynikiem rozpowszechnienia czynników ryzyka rozwoju tego nowotworu, ale i objęcia badaniami przesiewowymi niewielkiego odsetka populacji kobiet między 25. a 59. rokiem życia. Do głównych czynników ryzyka rozwoju raka szyjki macicy zalicza się:
• przewlekłe zakażenie HPV 16/18 lub innymi typami wysoko onkogennymi
• wczesne rozpoczęcie współżycia • dużą liczbę partnerów płciowych • dużą liczbę porodów • wieloletnie palenie tytoniu • niski status socjoekonomiczny We wczesnej postaci rak szyjki macicy nie daje żadnych objawów klinicznych. Jednak wodniste, brudnoszare upławy o nieprzyjemnym zapachu, czy krwawienie po współżyciu są objawami zaawansowanego procesu nowotworowego. Jedyną możliwością wykrycia stanu przednowotworowego lub wczesnej postaci raka jest regularne wykonywanie badania cytologicznego (profilaktyka wtórna). Tak zwana cytologia jest badaniem, które wykonuje się w każdym gabinecie ginekologicznym i polega na pobraniu, przy pomocy specjalnej szczoteczki, komórek z tarczy i kanału szyjki macicy. Następnie są one oceniane przez specjalistę. Nieprawidłowe wyniki rozmazu cytologicznego podlegają weryfikacji kolposkopowej. (Kolposkopia polega na oglądaniu powierzchni szyjki macicy, dolnej części jej kanału oraz pochwy i sromu przy pomocy urządzenia optycznego). W razie konieczności wykonywana jest biopsja podejrzanych miejsc. 4
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, badaniami profilaktycznymi polegającymi na corocznej kontroli cytologicznej powinny być objęte kobiety po ukończeniu 25. roku życia ( najpóźniej w wieku 30. lat). W przypadku wczesnego rozpoczęcia współżycia należy wykonać badanie cytologiczne, nie później niż 3 lata od inicjacji seksualnej. Prawidłowe wyniki wymazów cytologicznych i brak czynników ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy, pozwalają na prowadzenie badania przesiewowego co 3 lata. Co 12 miesięcy powinno być wykonywane badanie cytologiczne u kobiet zakażonych HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV typem wysokiego ryzyka, leczonych w przeszłości z powodu śródnabłonkowej neoplazji szyjki macicy (CIN2, CIN3) lub raka szyjki macicy. U kobiet, u których poprzednie rozmazy cytologiczne były mało czytelne, np. z powodu stanu zapalnego, powinno być wykonane powtórne badanie w okresie krótszym niż 12 miesięcy. Ponieważ podstawowym czynnikiem ryzyka rozwoju raka szyjki macicy jest przewlekłe zakażenie onkogennym typem wirusa brodawczaka ludzkiego, bardzo duże znaczenie ma profilaktyka pierwotna, czyli niedopuszczenie do tego rodzaju infekcji. Dotychczasowe wyniki badań wskazują jednoznacznie na 100% skuteczność użycia szczepionki we właściwym przeciwdziałaniu przed rozwojem przewlekłego zakażenia wywołanego przez HPV 16 i 18. Szczepionka ta jest całkowicie bezpieczna z punktu widzenia standardów wakcynologicznych i charakteryzuje się bardzo wysoką skutecznością, przy jednoczesnym braku poważnych działań niepożądanych. Populacyjnym szczepieniom profilaktycznym powinny być poddane dziewczęta między
12. a 15. rokiem życia. Zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej szczepionka jest wskazana dla dzieci w wieku od 9. do 15. lat oraz kobiet w wieku 16-26 lat. Oczywiście mogą otrzymywać ją też osoby starsze. Przyjęcie szczepionki nie zwalnia kobiety od obowiązku wykonywania badań cytologicznych. Wcześnie rozpoznany, a więc na etapie przedinwazyjnym lub z początkową inwazją, rak szyjki macicy jest całkowicie wyleczalny. W miarę zaawansowania nowotworu rokowanie jest gorsze, a odsetek przeżyć pięcioletnich – coraz niższy.
dr n. med. Barbara Piotrowska Dyrektor Medyczny CMD
W rytmie serca Kardiowersja elektryczna Kardiowersja elektryczna jest prostym i bezpiecznym zabiegiem, który ma na celu przywrócenie prawidłowego rymu serca za pomocą energii elektrycznej. Wskazania do kardiowersji Stosuje się ją u chorych z napadowymi zaburzeniami rytmu serca, takimi jak: migotania, trzepotanie przedsionków oraz częstoskurcz nadkomorowy i komorowy. Na czym polega zabieg? Zabieg polega na wyzwoleniu za pomocą kardiowertera impulsu elektrycznego, który przez elektrody przyłożone w określonych miejscach klatki piersiowej, przekazywany jest do mięśnia sercowego, powodując umiarowienie. Kardiowersję wykonuje się ze wskazań nagłych, jeżeli czas od powstania arytmii nie przekracza 48. godz. lub planowo, jeżeli arytmia powstała wcześniej. Skuteczność tego rodzaju leczenia jest wyraźnie mniejsza w sytuacji, gdy arytmia trwa dłużej niż 2 lata.
W rytmie serca Dla osób posiadających skierowanie na zabieg, przygotowaliśmy kompleksową ofertę, która uwzględnia wykonanie niezbędnych badań diagnostycznych przed zabiegiem, wykonanie zabiegu oraz pobyt w Szpitalu Damiana. Poniżej znajduje się szczegółowy zakres pakietu. Badania diagnostyczne wykonywane przed zabiegiem
• echo serca • EKG • RTG klatki piersiowej • morfologia • badanie ogólne moczu • badanie krzepliwości krwi (INR)
(wykonanie badań obligatoryjne)
• stężenie elektrolitów
(w przypadku zabiegu kardiowersji)
• grupa krwi (w CMD)
Zabieg
• kardiowersja ze znieczuleniem Hospitalizacja
• pobyt w sali Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego
Decydując się na wykupienie całego pakietu, Pacjent płaci 20% mniej za wymienione badania.*
Przygotowanie do zabiegu Do zabiegu chory winien zgłosić się na czczo. Jeżeli arytmia trwa powyżej 48. godz., pacjent musi być przygotowany lekami przeciwkrzepliwymi. Czas tego leczenia trwa około 4. tygodni. W jaki sposób wykonany jest zabieg? Zabieg wykonuje się w krótkim, trwającym około 5-10 min. uśpieniu. Wyzwolona energia to od 50 do 200 dżuli, ale jedynie 25% tej energii przechodzi przez serce. Około 75% pochłaniają okoliczne tkanki, w tym mięśnie szkieletowe, co powoduje ich skurcz, towarzyszący zabiegowi. Jeżeli pierwszy wyzwolony impuls elektryczny nie powoduje umiarowienia, można powtórzyć go jeszcze dwukrotnie w odstępach co najmniej 3 min. Jakie jest ryzyko zabiegu? Kardiowersja elektryczna jest zabiegiem obarczonym jedynie znikomym ryzykiem. W miejscu przyłożenia elektrod może powstać niegroźne, szybko ustępujące oparzenie. Bardzo rzadko, wręcz wyjątkowo, może wystąpić udar mózgu. Jest to możliwe u pacjentów niedostatecznie przygotowanych do zabiegu leczeniem przeciwkrzepliwym. Postępowanie po zabiegu Po zabiegu pacjent pozostaje na obserwacji, od kliku do kilkunastu godzin w oddziale szpitalnym. Jeżeli zaburzenia rytmu powtarzają się co jakiś czas, chory powinien mieć zastosowane leczenie antyarytmiczne za pomocą leków. W określonych sytuacjach można rozważyć leczenie zabiegowe arytmii. Przede wszystkim należy leczyć główne przyczyny zaburzeń rytmu. * Dowiedz się więcej i zadzwoń 696-076-701 lub wyślij formularz kontaktowy umieszczony na: www.damian.pl/zakres-w-rytmie-serca.
5
Zasady
lek. med. Maria Domicz-Czestyńska Specjalista Pediatrii i Neonatologii w CMD
DAMIAN DZIECIOM
Kleszcze
niebezpiecznie blisko Jeżeli:
• aktywnie spędzasz czas w plenerze • uprawiasz turystykę – pieszą lub rowerową • zbierasz grzyby, jagody • polujesz, wędkujesz • spędzasz weekendy, wakacje na działce lub na wsi
• twoja praca lub hobby wymaga częstych pobytów w lesie lub na terenach zielonych
• twoje dzieci jeżdżą na kolonie lub obozy letnie
• uprawiasz żeglarstwo śródlądowe, turystykę kajakową
• lubisz spacery, pikniki w lesie lub na łące To: Znajdujesz się w grupie ryzyka osób narażonych na ukłucie kleszczy, a w następstwie na zarażenie wirusem KZM.
ZAPYTAJ SWOJEGO LEKARZA O SZCZEPIENIE PRZECIWKO KLESZCZOWEMU ZAPALENIU MÓZGU (KZM )! Co to jest kleszczowe zapalenie mózgu? Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) jest ciężką, ostrą chorobą zakaźną ośrodkowego układu nerwowego. Dlaczego KZM jest tak niebezpieczne? Przenoszony przez kleszcze wirus KZM atakuje układ nerwowy (mózg lub rdzeń kręgowy). Choroba może mieć ciężki przebieg i prowadzić do trwałych następstw w postaci porażenia nerwów, niedowładów kończyn, zaburzeń koncentracji lub depresji, a nawet zgonu. Jak leczyć KZM? Współczesna medycyna nie dysponuje lekiem przeciwko wirusowi KZM. Możliwe jest tylko łagodzenie objawów poprzez, np. obniżenie gorączki, łagodzenie bólu itp. Powikłania wymagają długotrwałej rehabilitacji. Jak można zarazić się KZM? Wirus KZM przenoszony jest przez kleszcze w czasie ukłucia skóry. Można się także zarazić spożywając niepasteryzowane produkty mleczne pochodzące od zarażonych zwierząt, np. mleko, ser (kozi, krowi, owczy). Czy KZM zagraża nam w ciągu całego roku? Tak. Częstotliwość zachorowań wynika z sezonowej aktywności kleszczy, która może rozpocząć się już w lutym i trwa nieprzerwanie do końca listopada. Najwięcej zachorowań odnotowuje się latem i jesienią w czasie żerowania kleszczy. Gdzie żyją kleszcze? Wiele osób nadal sądzi, że kleszcze spadają z drzew. W rzeczywistości żyją one w ściółce. W poszukiwaniu swych żywicieli – zwierząt i ludzi – wspinają się na trawy i krzewy, nie wyżej niż 20–70cm. Dlatego „zbieramy” kleszcze przechodząc przez trawy lub krzewy w le-
6
sie, na łące, podczas spacerów, czy pracy na działce. Żerują do listopada. Kleszcze posiadają zmysły powonienia i temperatury, które umożliwiają im wykrycie ofiary. Jak można chronić się przed KZM? Obecnie szczepienia uważane są za najskuteczniejsze zabezpieczenie przed kleszczowym zapaleniem mózgu i jego następstwami. Stosując poniższe zasady można zmniejszyć ryzyko ataku kleszczy:
• załóż
odpowiednie ubranie podczas pobytu w lesie: czapkę, zakryte buty, długie spodnie, skarpety wywinięte na spodnie, koszulę z długim rękawem – najlepiej w kolorze jasnym, bo wtedy zauważysz kleszcza na ubraniu
• stosuj środki ochrony osobistej odstraszające kleszcze (olejki, aerozole)
• obejrzyj starannie ciało po powrocie – war-
to również wziąć prysznic, co umożliwi spłukanie kleszczy. Najczęściej pasożytują pod pachami, w zgięciach kończyn, pachwinach oraz na głowie – zazwyczaj na granicy włosów i za uszami. Szczególnie dokładnie należy oglądać dzieci. Ich skóra ma cieńszą
warstwę rogową, a ich ruchliwość, powodująca zwiększenie ciepłoty ciała i wzmożoną potliwość, dodatkowo przyciąga kleszcze. U dzieci, w ok. 70% przypadków kleszcze lokalizują się na głowie – zazwyczaj na granicy włosów i za uszami. ZAPAMIĘTAJ: Jeśli kleszcz już się wbije:
• przed usunięciem nie stosuj środków odkażających
• nie przypalaj go • nie smaruj masłem lub innym tłuszczem Kleszcza należy usunąć za pomocą pęsety – zdecydowanym ruchem ku górze – chwytając go tuż przy skórze. Po wyjęciu kleszcza przemyj ranę środkiem dezynfekującym i umyj ręce. Po usunięciu kleszcza należy starannie oglądać miejsce ukłucia przez co najmniej 30 dni i zwracać uwagę na ewentualne zmiany skórne (obrzęk lub zaczerwienienie). W przypadku wystąpienia niepokojących objawów należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
produkcję swoistych przeciwciał przeciwko wirusowi KZM. Natychmiast po ukłuciu przez zarażonego kleszcza, przeciwciała zwalczają zakażenie. Kiedy najlepiej rozpocząć szczepienie przeciw KZM? Szczepienie można rozpocząć w dowolnym czasie. Najlepiej rozpocząć je zimą lub wczesną wiosną, by zapewnić odporność przed początkiem okresu żerowania kleszczy na wiosnę. Dla osób wyjeżdżających na wakacje lub tych, które późno zdecydowały się na szczepienie, lekarz może zalecić przyspieszony schemat szczepienia. Zaczyna się co najmniej 3 tygodnie przed wyjazdem lub wakacjami. By uzyskać pełną, długotrwałą ochronę, szczepienie podstawowe należy zakończyć przyjmując trzecią dawkę w czasie tego samego sezonu aktywności kleszczy lub najpóźniej przed rozpoczęciem następnego sezonu.
Jak działa szczepienie przeciwko KZM?
Więcej informacji na www.damian.pl, w rejestracji CMD oraz pod numerem telefonu 22 566 222
Prawidłowo przeprowadzone szczepienie wywołuje w organizmie osoby zaszczepionej
www.kleszczeinfo.pl
7
lek. med. Anna Wołodźko Ordynator Oddziału Szpitala CMD. Specjalista Kardiologii, Chorób Wewnętrznych i Chorób Zakaźnych
KOMPLEKSOWY
PRZEGLĄD STANU ZDROWIA Zainwestuj w zdrowie – Zaoszczędź na czasie – Wykonaj kompleksowe badania diagnostyczne w 24 h – Ciesz się długim życiem Drodzy Państwo,
TO:
Jeżeli w codziennym życiu towarzyszy Wam stres, przemęczenie pracą, brakuje czasu na aktywność fizyczną i prawidłową dietę, skontrolujcie stan swojego organizmu. Badania zawarte w kompleksowym przeglądzie stanu zdrowia pomogą ustalić występujące zaburzenia lub określą, na co musicie Państwo zwrócić szczególną uwagę w zachowaniach prozdrowotnych. Wieloletnia praktyka naszego zespołu lekarskiego oraz zastosowanie najnowszej generacji sprzętu diagnostycznego gwarantują prawidłową ocenę stanu zdrowia. W przypadku nieprawidłowych wyników badań nasi specjaliści wskazują zalecenia, co do dalszego postępowania.
Zatrzymaj się na jeden dzień i pomyśl o swoim zdrowiu, bez którego nie zrealizujesz swoich planów prywatnych i zawodowych.
Jeżeli:
• twoja praca pochłania Cię bez reszty • myślisz o niej w wolnym czasie • niedzielny wieczór jest dla Ciebie powodem do niepokoju
• kolejny tydzień w pracy stoi pod znakiem presji czasu i wysokich wymagań
8
Twoje zdrowie zależy od wielu wzajemnie powiązanych elementów, do których zaliczamy styl życia, środowisko fizyczne i społeczne, pracę oraz czynniki genetyczne. Jednak to styl życia i zachowania zdrowotne determinują w największym stopniu stan Twojego zdrowia. Do zachowań zagrażających zdrowiu należą przede wszystkim:
• nadmierny stres w pracy • mała aktywność fizyczna • złe odżywianie • palenie tytoniu
Aż 70% Polaków żyje w stresie. Tymczasem Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ostrzega, że stres to najbardziej szkodliwy czynnik zagrażający zdrowiu współczesnego człowieka (www.pentor.pl). Może doprowadzić do poważnych zaburzeń w funkcjonowaniu narządów, a nawet całego organizmu. Narażone są na niego głównie osoby zajmujące wysokie stanowiska w firmach, codziennie podejmujące ważne decyzje, dodatkowo pracujące pod presją czasu. Stres, czyli reakcja organizmu na przeszkody, przeciążenia, niebezpieczeństwa, nowe sytuacje życiowe oraz silne bodźce, towarzyszy nam w codziennym życiu.
Jego wpływ:
• mobilizuje do działania • zwiększa energię • pozwala pokonywać przeszkody • motywuje do pracy • jest siłą napędową • wyzwala energię do podejmowania trudnych wyzwań
• pozwala działać szybciej i efektywniej, jednak pod warunkiem, że nie jest nadmierny lub długotrwały
Z myślą o osobach, które na co dzień żyją w nadmiernym stresie, źle się odżywiają, mają mało ruchu fizycznego, stworzyliśmy kompleksowy program badań diagnostycznych w warunkach szpitalnych, umożliwiający szybką ocenę stanu zdrowia. Mając na uwadze ograniczenia czasowe wynikające z zajmowanego stanowiska pracy, zakresy badań dla kobiet i mężczyzn zostały opracowane w ten sposób, aby podczas jednej doby pobytu w Szpitalu Damiana szybko i trafnie zidentyfikować czynniki ryzyka wystąpienia schorzeń cywilizacyjnych, do których zaliczymy choroby:
• układu krążenia • nowotworowe • metaboliczne • układu oddechowego ZAKRES BADAŃ W RAMACH KOMPLEKSOWEGO PRZEGLĄDU STANU ZDROWIA W SZPITALU DAMIANA DLA KOBIET Badania laboratoryjne Morfologia pełna z rozmazem, glukoza na czczo, mocz badanie-ogólne, transaminazy (ASPAT, ALAT), cholesterol i lipidogram, kreatynina, kwas moczowy, elektrolity i mikroelementy, CRP, TSH, PRL, markery nowotworowe CA 125, CA 19-9, CA 15-3, antygen Hbs, przeciwciała przeciw Hbs i HCV, grupa krwi z kartą. Inne badania diagnostyczne: EKG spoczynkowe z opisem, badania cytologiczne, USG jamy brzusznej, USG transwaginalne, USG piersi , USG tarczycy, echo serca, kolonoskopia, gastroskopia, mammografia, RTG klatki piersiowej, tomografia komputerowa. Konsultacje specjalistyczne: Internista, kardiolog, ginekolog, okulista. Podsumowująca konsultacja Ordynatora Oddziału. DLA MĘŻCZYZN Badania laboratoryjne Morfologia pełna z rozmazem, glukoza na czczo, mocz badanie-ogólne, transaminazy (ASPAT, ALAT), cholesterol i lipidogram, kre-
atynina, kwas moczowy, elektrolity i mikroelementy, CRP, TSH, testosteron, PSA, CEA, markery nowotworowe CA 19-9, antygen Hbs, przeciwciała przeciw Hbs i HCV, grupa krwi z kartą. Inne badania diagnostyczne: EKG spoczynkowe z opisem, USG jamy brzusznej, USG gruczołu krokowego, USG tarczycy, echo serca, kolonoskopia, gastroskopia, RTG klatki piersiowej, tomografia komputerowa. Konsultacje specjalistyczne: Internista, kardiolog, urolog, okulista. Podsumowująca konsultacja Ordynatora Oddziału. Czemu służą wykonane badania? Badania laboratoryjne – zakres badań proponowanych w pakiecie pozwala nie tylko na ocenę czynności poszczególnych narządów, ale również na ocenę stanu metabolicznego organizmu, ryzyka zachorowania na chorobę sercowo-naczyniową lub nieprawidłowości mogące sugerować chorobę nowotworową.
Agnieszka Konarzewska Zastępca Naczelnej Pielęgniarki, Przełożona Pielęgniarek Oddziału Szpitalnego, Koordynator Programu Kompleksowego Przeglądu Stanu Zdrowia W celu uzyskania dodatkowych informacji na temat Kompleksowego Przeglądu Stanu Zdrowia prosimy o kontakt telefoniczny 696 076 701 lub o wysłanie formularza kontaktowego umieszczonego na: www.damian.pl/health-check Koordynator programu skontaktuje się z Państwem i odpowie na wszystkie pytania związane z zakresem pakietu, jak również kwestiami formalnymi.
Elektrokardiogram (EKG) – obrazuje impulsy elektryczne serca, dzięki czemu może wykryć różne rodzaje zaburzeń jego pracy (niemiarowość, zaburzenia przewodzenia impulsów elektrycznych, niedokrwienie mięśnia serca). Echokardiografia – jest badaniem wykazującym zmiany w budowie i czynności serca. Mammografia – jest badaniem umożliwiającym wykrycie bardzo małych zmian w piersi. Jest ona zazwyczaj uzupełnieniem badania ultrasonograficznego piersi. Badanie ultrasonograficzne – określa wielkość, strukturę oraz nieprawidłowości w budowie i ukrwieniu poszczególnych narządów. RTG klatki piersiowej – badanie oceniające stan płuc i układu naczyniowo – sercowego. Badanie endoskopowe (gastroskopia i kolonoskopia) – bezpośredni wgląd w budowę przewodu pokarmowego pozwala wykryć wiele nieprawidłowości, takich jak: refluks żołądkowo-przełykowy (czyli zarzucanie treści żołądka do przełyku), polipy, uchyłki lub zmiany w błonie śluzowej. Badanie endoskopowe pozwala również na pobranie wycinków do badania histopatologicznego lub usunięcie zmiany, co najczęściej wiąże się od razu z wyleczeniem. Tomografia komputerowa – pozwala na szybkie, nieinwazyjne obrazowanie narządów wewnętrznych. Badanie polega na prześwietleniu narządu promieniami rentgena, a następnie komputerowym przetworzeniu pomiarów w dwuwymiarowy obraz przypominający przekrój anatomiczny. Jest to dokładny obraz np. wątroby, nerek, serca i naczyń wieńcowych. 9
lek. med. Justyna Badowska Specjalista Chorób Oczu
Nowoczesna
okulistyka w CM Damiana je się nieostry, zmienia się wada wzroku, jasne kolory wydają się ciemniejsze, utrudnione jest prowadzenie samochodu, pacjent jest coraz mniej samodzielny.
ZAĆMA ( KATARAKTA) – choroba oczu polegająca na bezbolesnym, postępującym spadku ostrości wzroku, niemożliwym do skorygowania okularami. Jest to najczęstsza przyczyna odwracalnej ślepoty na świecie. Oko ludzkie ma kształt kulisty, położone jest w oczodole, czyli specjalnym zagłębieniu w twarzoczaszce. Za pomocą małych otworków połączone jest naczyniami i nerwami z mózgiem. Najgrubszy jest nerw wzrokowy, którego prawidłowe działanie warunkuje dobre widzenie. Nerwy wzrokowe obu oczu łączą się ze sobą w miejscu zwanym skrzyżowaniem wzrokowym i jako droga wzrokowa, przebiegają w mózgu. Oczy są więc wypustkami mózgu. Aby człowiek dobrze widział musi mieć prawidłowy film łzowy, zdrową rogówkę, reagującą na światło źrenicę, przezroczystą soczewkę, przezierne ciało szkliste, zdrową plamkę żółtą i nerw wzrokowy. Prawidłowo anatomicznie zbudowane oczy i niezaburzona droga wzrokowa pozwala cieszyć się dobrym wzrokiem. Choroby oczu nie są przeciwwskazaniem do usunięcia zaćmy, ale zwiększają ryzyko zabiegu i powodują ograniczenie dobrego widzenia. Soczewka składa się z białek i wody. Zawartość i skład białek z wiekiem ulega zmianie, co zmniejsza jej przezierność i powoduje rozwój zaćmy, czyli katarakty. Coraz mniej przezroczysta soczewka stanowi przeszkodę blokującą dostęp światła do siatkówki i uniemożliwia powstanie obrazu w mózgu pacjenta. Około 90% przypadków zaćmy, to zaćma związana z wiekiem. Może jednak być następstwem wielu chorób oczu, urazów, chorób ogólnych, np. cukrzycy. Niektóre leki stosowane przewlekle przyspieszają rozwój zaćmy. Zaćma sprawia, że widziany obraz sta-
Nie ma zachowawczej metody leczenia katarakty. Jedyną skuteczną metodą jest chirurgiczne usunięcie zmętniałych elementów soczewki i wszczepienie idealnie przezroczystej soczewki sztucznej. Obecnie stosowana metoda, to fakoemulsyfikacja. Polega na wykonaniu pod mikroskopem maleńkich nacięć w okolicy rąbka rogówki, rozkawałkowaniu zmętniałego jądra i kory soczewki, usunięciu ich z torebki soczewki, a następnie implantacji miękkiej, zwijalnej soczewki wewnątrzgałkowej. Operacja odbywa się w znieczuleniu miejscowym, po uprzednim przygotowaniu pacjenta na wizycie kwalifikacyjnej, na której wykonuje się cały szereg niezbędnych badań i pomiarów oka. Operacja nie jest bolesna. Mamy w chwili obecnej możliwość wykonywania operacji usunięcia zaćmy na najwyższej jakości sprzęcie, który minimalizuje ryzyko traumatyza-
cji gałki. Pacjent przed zabiegiem ustala z lekarzem kwalifikującym rodzaj soczewki wewnątrzgałkowej i oczekiwania co do wady refrakcji, czyli deklaruje, czy chce chodzić i czytać w okularach, czy też uniezależnić się od okularów korekcyjnych. Po operacji pacjent powinien około 2-3 godzin odpocząć na sali pooperacyjnej. Na oku ma opatrunek, który lekarz zdejmuje następnego dnia. Lekarz zaleca odpowiednie leki. Gojenie trwa 4–6 tyg. W tym czasie należy unikać skłonów, wysiłku fizycznego, nie dźwigać, dbać o codzienne wypróżnienie, nie spać na brzuchu, nie jeździć na rowerze, przestrzegać zasad higieny. Nie wolno uciskać i pocierać oka. Koniecznie należy stosować się do zaleceń lekarskich. Można prowadzić samochód, spacerować, czytać, obejrzeć ulubiony serial i z umiarem popracować przy komputerze. Operacja zaćmy ma na celu poprawę ostrości wzroku, nie zmniejszy szczypania, łzawienia, pieczenia. Nie naprawi chorej plamki żółtej i nie uzdrowi uszkodzonego nerwu wzrokowego. Pacjent musi być świadomy, że proces widzenia jest mocno skomplikowany i w niektórych chorobach oczu usunięcie zaćmy może nie dać oczekiwanego rezultatu. Fakoemulsyfikacja jest jak każda procedura medyczna obarczona ryzykiem powikłań, które poprzez odpowiednie metody staramy się zminimalizować.
11
lek. med. Mariola Malicka Specjalista Chorób Wewnętrznych w CMD, Przewodnicząca Programu Miej Od-wagę
Miej Od-wagę
zrzuć nadwagę
Zintegrowany program leczenia otyłości w Centrum Damiana CO DRUGI DOROSŁY POLAK MA NADWAGĘ LUB JEST OTYŁY.
Otyłość stanowi także czynnik ryzyka rozwoju niektórych nowotworów:
Otyłość stanowi zagrożenie dla Twojego zdrowia. To gorsze samopoczucie i obniżona samoocena. Niewygoda na co dzień. Gorsza jakość życia. Mniejsze szanse na dobrą pracę.
• u mężczyzn: raka jelita grubego i raka gru-
Globalne schorzenie Otyłość w krajach wysokorozwiniętych staje się problemem społecznym nr 1. Od 1997 roku Światowa Organizacja Zdrowia zalicza otyłość do epidemii, niebezpiecznych szczególnie ze względu na ryzyko chorób sercowonaczyniowych. Otyłość jest przyczyną wielu chorób, m. in.:
• układu sercowo naczyniowego • choroby niedokrwiennej serca • nadciśnienia tętniczego • udaru mózgu • niewydolności krążenia • chorób metabolicznych (cukrzycy typu II, hiperlipidemii)
• chorób reumatologicznych • chorób wątroby, dróg żółciowych i układu oddechowego
12
czołu krokowego
• u kobiet: raka trzonu macicy, piersi, jajników i dróg żółciowych
• otyłość powoduje także obniżenie jakości życia i staje się poważnym problemem psychologicznym Co to jest otyłość? Otyłością określamy stan patologicznego zwiększenia ilości tkanki tłuszczowej, prowadzący do upośledzenia czynności organizmu człowieka oraz zwiększenia ryzyka zachorowań i śmiertelności. Jak mierzy się otyłość? W codziennej praktyce, a także w badaniach epidemiologicznych i klinicznych powszechnie stosuje się:
• wskaźnik masy ciała BMI (body mass index) pośrednio oceniający zawartość całkowitej tkanki tłuszczowej w ustroju
• wskaźnik WHR (waist/hip ratio) oceniający rozmieszczenie tkanki tłuszczowej
• pomiar obwodu w talii, na podstawie którego rozpoznaje się otyłość brzuszną Wskaźniki: BMI = masa ciała (kg) podzielona przez wzrost (w m) podniesiony do kwadratu
• nadwaga = BMI wynosi 25-29,9 kg /m² • otyłość = BMI ≥30 kg/m² WHR = obwód w talii (w cm) podzielony przez obwódw biodrach (w cm)
• otyłość brzuszna kobiet = WHR ≥0,85 • otyłość brzuszna mężczyzn = WHR ≥1,0 Obwód w talii
• otyłość brzuszna kobiet = obwód w talii >88 cm
• otyłość brzuszna mężczyzn = obwód w talii >102 cm. Otyłość brzuszną mierzoną na podstawie obwoduw talii (dla kobiet >88 cm, dla mężczyzn >102 cm) rozpoznaje się u 37% kobiet i 20% mężczyzn. Na nadwagę cierpią częściej mężczyźni (39%) niż kobiety (29%). (Źródło: dr n. med. Tomasz Zdrojewski, „Epidemiologia otyłości i otyłości brzusznej”; Kardiologia w praktyce, 2004, nr 3)
W Centrum Damiana utworzyliśmy specjalny program zwalczania otyłości i wprowadziliśmy chirurgiczne metody jej leczenia. Dbając o komfort naszych Pacjentów powołaliśmy zespół lekarzy, złożony ze specjalistów z wielu dziedzin medycyny – diabetologii, endokrynologii, kardiologii, chirurgii i psychologii po to, aby zapewnić kompleksową opiekę w trakcie leczenia. Wszyscy specjaliści otaczają profesjonalną opieką Pacjentów i towarzyszą im, aż do ostatnich konsultacji przed opuszczeniem szpitala. Zarówno tym, którzy zdecydowali się na zabieg operacyjny, jak i tym, którzy wybrali nieinwazyjne, długoterminowe leczenie otyłości. Zdrowie i radość życia Pacjentów są naszym celem i zawodowym spełnieniem. Jak sprawdzić, czy jesteś otyły?
• kiedy Twoje BMI jest wyższe lub równe 30 kg/m²
• kiedy Twój obwód w talii jest większy niż 88 cm (dla kobiet) lub 102 cm (dla mężczyzn)
Jeżeli oba wskaźniki BMI i obwód w talii potwierdzają, że cierpisz na otyłość, proponujemy Ci Pakiet: „Miej Od-wagę”. Zakres pakietu Miej Od-wagę W ramach Pakietu wykonujesz niezbędne badania laboratoryjne (przed wizytą u internisty):
• morfologia krwi • mocz • transaminazy • lipidogram • mocznik • kreatynina • glukoza • tsh W ramach Pakietu otrzymujesz konsultacje specjalistyczne: 1. Wstępną konsultację internistyczną u lek. med. Marioli Malickiej, która podczas 40. minutowej wizyty przeprowadza szczegółowy wywiad na temat ogólnego stanu Twojego zdrowia:
• przeprowadza badanie fizykalne, w tym pomiar wagi, wzrostu, obwodów: pasa, bioder, uda, ramienia
• określa wskaźnik masy ciała (BMI) • interpretuje wyniki badań laboratoryjnych
• jeśli to konieczne, zleca kolejne badania
lub dodatkowe konsultacje u innych specjalistów, na które w ramach karty rabatowej dostajesz 15% upustu
• ustala krótkoterminowy plan postępowania medycznego
2. Wstępną konsultację dietetyczną, połączoną z wywiadem dietetycznym. 3. Drugą, 40. minutową konsultację internistyczną, w czasie której lekarz weryfikuje wyniki badań, rezultaty leczenia farma-
kologicznego, pogłębia wywiad na temat nawyków żywieniowych Pacjenta i ustala przyczyny otyłości oraz plan dalszego postępowania medycznego.
Chirurgia otyłości to dziś osobna, dobrze poznana specjalizacja medyczna. Ryzyko operacji jest niewielkie, a prawdopodobieństwo stałej utraty wagi – bardzo duże.
4. Drugą konsultację dietetyczną z ustaleniem optymalnej diety.
Najczęstszymi zabiegami są operacje na żołądku, w efekcie których pacjent już nawet po niewielkim posiłku czuje sytość, ma mniejszy apetyt, mniej je i w konsekwencji po prostu chudnie.
Lekarz internista na podstawie zebranych wywiadów oraz wyników badań ustala indywidualny program leczenia dla każdego Pacjenta. Cena pakietu „Miej Od-wagę”: 699 PLN Centrum Medyczne Damiana zastrzega sobie prawo do zmiany ceny.
Korzyści z Pakietu „Miej Od-wagę”: 1. Otrzymujesz kartę rabatową upoważniającą do 15% zniżki na konsultacje u specjalistów, w okresie roku od daty wykupienia pakietu „Miej Od-wagę”. Zniżka obejmuje konsultacje u:
• endokrynologa • diabetologa • kardiologa • psychologa specjalizującego się w pracy z pacjentami otyłymi, mającego doświadczenie kliniczne; możliwy udział w grupach wsparcia dla pacjentów po zabiegu
• psychiatry • dietetyka specjalizującego się w lecze-
niu otyłości i mającego doświadczenie kliniczne*; możesz brać udział w warsztatach dla osób z zaburzeniami metabolicznymi
• chirurga bariatry** • rehabilitanta • kinezyterapię indywidualną i grupową * Zniżka nie obejmuje pierwszych dwóch wizyt objętych pakietem. ** Bariatria – dziedzina medycyny zajmująca się leczeniem otyłości.
Karta rabatowa -15%
upoważniająca do zniżki na konsultacje u specjali stów w CMD Zniżka obejmuje konsult acje u: • Endokrynologa • Diabetologa • Kardiologa • Psychologa Karta ważna 1 rok od daty wykupienia pakietu „Miej od-wagę” • Psychiatry Data wykupienia pakietu: • Dietetyka • Chirurga bariatry • Rehabilitanta • Kinezyterapię indywid ualną i grupową
www.damian.pl / tel.
rejestracja 022 566 22
22
2. Gdy zdecydujesz się na zabieg chirurgicznego leczenia otyłości, otrzymasz rabat rówtowa -15% Karta raba nowartości ceny pakietu „Miej Od-wagę”. 9 w CMD cjalistów acje u spe ki na konsult ąca do zniż upoważniaj u: konsultacje je jmu Zniżka obe nologa • Endokry oga pienia • Diabetol daty wyku a 1 rok od oga Karta ważn od-wagę” • Kardiol pakietu „Miej tu: pienia pakie ga Data wyku • Psycholo ry • Psychiat a • Dietetyk bariatry • Chirurga itanta grupową • Rehabil widualną i 566 22 22 rapię indy • Kinezyte estracja 022
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) traktuje otyłość jako bardzo poważny problem społeczny. Nie wszyscy mamy świadomość, że .pl / tel. rej wielu groźnych schootyłość jest ww przyczyną w.damian rzeń, które często mogą prowadzić nawet do śmierci. Nie jesteśmy jednak bezradni. Świadoma profilaktyka i najnowocześniejsze metody leczenia otyłości, mogą nas skutecznie 9 przed nią uchronić i przywrócić do zdrowia. Natomiast w przypadku otyłości olbrzymiej jedyną skuteczną metodą jest leczenie operacyjne.
Wszystkie operacje chirurgiczne, których celem jest zlikwidowanie otyłości powinny być przeprowadzane przez zespół wysoko wyspecjalizowanych chirurgów. Nasze Centrum spełnia ten warunek. Nad Twoim powrotem do zdrowia troskliwie czuwa specjalistyczny zespół lekarzy, pod kierunkiem lek. med. Marioli Malickiej – internisty. W jego skład wchodzą:
• dietetyk • kardiolog • diabetolog
dr hab. n. med. Mariusz Wyleżoł Studia medyczne ukończył w 1989 roku. Zajmuje się chirurgicznym leczeniem otyłości od 20. lat. W 1998 roku wprowadził w Polsce technikę laparoskopową (minimalnie inwazyjną) w zabiegach bariatrycznych. Od 1999 roku jest członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgicznego Leczenia Otyłości. Posiada specjalizację z zakresu leczenia otyłości, przyznawaną przez Europejskie Towarzystwo Badań nad Otyłością (SCOPE European Fellow). Był organizatorem licznych konferencji i warsztatów poświęconych chirurgii otyłości. Od 2008 roku jest Przewodniczącym Sekcji Chirurgii Metabolicznej i Bariatrycznej Towarzystwa Chirurgów Polskich.
doc. dr hab. n. med. Krzysztof Paśnik Jest absolwentem Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi z 1984 roku. Od 1993 r. zajmuje się chirurgicznym leczeniem otyłości olbrzymiej. Od tego czasu uczestniczył czynnie w kilkudziesięciu międzynarodowych i krajowych szkoleniach poświęconych chirurgicznemu leczeniu otyłości i operacjom laparoskopowym. Wyniki swoich badań wygłaszał na zjazdach krajowych oraz zagranicznych. Wykonuje wszystkie rodzaje operacji bariatrycznych, zarówno laparoskopowo, jak i klasycznie. Od 2007 roku jest kierownikiem Kliniki Chirurgii Ogólnej, Onkologiii Torakochirurgii CSK MON WIM w Warszawie. 13
lek. med. Paweł Skowronek Specjalista Ortopedii i Traumatologii w CMD
Nowoczesne metody leczenia
artrozy stawu biodrowego Protezoplastyki stawu biodrowego są jedną z najczęściej wykonywanych operacji ortopedycznych. Obecnie, przy wydłużającym się średnim okresie życia, coraz większej potrzebie aktywności w wieku dojrzałym, niejednokrotnie uprawianiu sportów do późnych lat, wymagana jest dobra funkcja stawów i zachowanie ich pełnej czynności. Głównym problemem pojawiającym się u chorych z artrozą jest ból i ograniczenie ruchomości biodra. Są to podstawowe objawy choroby zwyrodnieniowej. Zmiany te występują u ponad 60% społeczeństwa powyżej 50. roku życia oraz prawie u 100% populacji powyżej 6. dekady. Pierwotna artroza biodra powstaje głównie w skutek zmian przeciążeniowych i zużycia stawu. Początkowo dolegliwości występują tylko po długotrwałym przeciążeniu stawu, jednak z czasem są to bóle spoczynkowe i nocne. Razem z narastaniem dolegliwości bólowych postępuje ograniczenie ruchomości stawu. Są to objawy widoczne makroskopowo, podczas gdy wewnątrz stawu dochodzi do degeneracji wszystkich elementów. Zwęża się szpara stawowa, dochodzi do uszkodzenia i ubytków powierzchni stawowych, utraty odpowiedniej lepkości płynu stawowego, zwapnienia obrąbka stawowego. W dalszej kolejności powstają masywne osteofity (wyrośla kostne), zniekształcając dodatkowo staw oraz ograniczając ruch. Są to już zmiany nieodwracalne, nadające się jedynie do leczenia chirurgicznego. Początkowe zmiany zwyrodnieniowe ograniczone do zwapnienia obrąbka stawowego lub punktowego uszkodzenia chrząstki można operować, wykorzystując artroskopię biodra z oczyszczeniem chrząstki oraz plastyką lub częściowym usunięciem obrąbka. Niestety staw biodrowy jest bardzo zwartym stawem ograniczającym możliwości tego typu zabiegów. Jednocześnie ze względu na technikę operacyjną oraz długotrwały wyciąg stawu do artroskopii, może zdażyć się, np. porażenie nerwu sromowego. 14
Kolejnym etapem leczenia przy bardziej nasilonych zmianach jest usunięcie osteofitów wraz z plastyką obrąbka z wykorzystaniem, np. przedniego dostępu miniinwazyjnego. Również ta metoda nie gwarantuje, niestety, dostępu do 100% powierzchni stawu. Jednak dodatkowo przy wykorzystaniu przedniej techniki MIS, mamy możliwość wykonania w kolejnym etapie alloplastyki biodra, korzystając z pierwotnego dostępu operacyjnego. Protezoplastyka i kapoplastyka stawu biodrowego są obecnie najczęściej stosowaną metodą leczenia zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego. W zależności od jakości kości, aktywności pacjenta, deformacji stawu oraz w mniejszym stopniu wieku, stosuje się odpowienie typy protez. Najbardziej popularne są, tzw. trzpienie długie, mocowane „bezcementowo” oraz „cementowane”. Należy jednak pamiętać, że protezy mają również swój okres przeżywalności i zaimplantowane w młodym wieku będą wymagały rewizji- wymiany na kolejny implant. Wynika to również z jakości kości, ubytków kostnych, stosowanych artykulacji – elementów ścieralnych portez. Dlatego też, szczególnie przy pierwotnej operacji, należy myśleć o maksymalnie możliwym oszczędzaniu tkanki kostnej. Każda z technik operacyjnych ma swoje wady i zalety, dlatego też wymagane jest indywidualne podejście do każdego pacjenta oraz bardzo szczegółowe planowanie przedoperacyjne. U pacjentów młodych, poniżej 60. roku życia, aktywnych, z dobrą jakością tkanki kostnej, przy zniszczonej jedynie powierzchni chrzęstnej stawu oraz braku lub niewielkich deformacjach stawu możemy zastosować kapoplastykę, czyli resurfacing. Jest to tak zwana wymiana powierzchni stawowych, w której staramy się zachować pierwotną anatomię stawu. Technika ta bardzo ogranicza uszkodzenie zrębu kostnego głowy kości udowej, zmniejsza ryzyko zwichnięć
stawu, umożliwia utrzymanie aktywności fizycznej, jednak wymaga większego uszkodzenia panewki kostnej z względu na kształt i wielkość sztucznej panewki. Dodatkowo niepoprawnie zaimplantowana kapa zwiększa ryzyko szybszego ścierania się implantów oraz wydzielania jonów metalu do organizmu. Tego typu implanty wymagają dużego doświadczenia zespołu operacyjnego, znajomości technik poszczególnych kapoplastyk. Należy również pamiętać o większym dostępie operacyjnym przy resurfacingu, masywniejszym uszkodzeniu tkanek miękkich oraz ryzyku złamania szyjki kości udowej. Równolegle z kapoplastyką, nowoczesną możliwością leczenia stawu biodrowego są protezoplastyki z wykorzystaniem trzpieni „krótkich”. Założeniami tych protez jest wgojenie się implantu w specjalnie przygotowaną, skompresowaną kość gąbczastą przynasady oraz wykorzystaniem szyjki lub pierścienia szyjki kości udowej. Do tego typu implantów należy zaliczyć trzpienie szyjkowe, np. Silent, BMHR, trzpienie szyjkowo- przynasadowe, takie jak: Metha, Nanos, Mayo, trzpienie przynasadowe typu Proxima oraz trzpienie 1/6 bliższej kości udowej, np. Fitmore lub Taperloc krótki. Protezy te pokrywane są nowoczesnymi materiałami porowatymi, tzw. „friction coating” poprawiającymi wgajanie się protezy w kość. Większość tych trzpieni jest już po wieloletnich obserwacjach, wykazujacych wysoką przeżywalność i funkcjonowanie protezy. Możemy tutaj ograniczyć uszkodzenie zrębu kostnego panewki anatomicznej w porównaniu do kapoplastyk. Jednocześnie w przypadku deformacji, ubytków kostnych panewki mamy możliwość wykonania pełnej rekonstrukcji kostnej z wykorzystaniem przeszczepów lub dodatkowych metalowych elementów wzmacniających miednicę kostną. Zaletą tego typu protez jest możliwość ich zastosowania pierwotnie u większości pacjentów z dobrą jakością kości bez względu na wiek,
ność rehabilitacji, skracamy czas hospitalizacji i rekonwalescencji. Jest to praktycznie połowa sukcesu alloplastyki oprócz prawidłowego doboru, fiksacji i przestrzennego ustawienia implantów. Przy dostępach miniinwazyjnych, zwłaszcza przednim dostępie bezpośrednim, zminimalizowane jest dodatkowo ryzyko zwichnięcia protezy ze względu na brak lub minimalne, pierwotne uszkodzenie jatrogenne tkanek miękkich, co w konsekwencji daje w przyszłości większe szanse utrzymania lub zwiększenia aktywności pacjenta. Wtórnym benefitem takiego dostępu jest niewielka blizna i zmniejszony dyskomfort wywołany śladem pooperacyjnym. Techniki te wymagają jednak większego doświadczenia i sprawności chirurgicznej. Powinny być stosowane dopiero po opanowaniu standardowych dostępów operacyjnych. Większość pacjentów może być operowana przy użyciu dostępów MIS, jednak należy pamiętać, iż pacjenci z dużą deformacją stawu, wymagających rekonstrukcji kostnej oraz ze skróceniem kończyny w biodrze > 3 cm, nie powinni być operowani tą techniką. Oczywiście trzpienie te mogą być wykorzystywane również z użyciem standardowych dostępów operacyjnych.
utrzymanie lepszej, naturalnej elastyczności i biomechaniki kości udowej w stosunku do trzpieni długich oraz zmniejszenie bądź uniknięcie przyszłych ubytków kostnych części bliższej kości udowej. Jednocześnie niwelujemy występowanie dolegliwości bólowych z 1/3 kości udowej, zdarzających się przy stosowaniu trzpieni standardowych. Kolejną zaletą „short stems” jest ułatwiony w przyszłości zabieg rewizyjny oraz możliwość wykorzystania w tym czasie trzpieni standardowych. Tego typu protezoplastykę możemy traktować jako krok przed typową standardową alloplastyką. Mając do dyspozycji różne rodzaje artykulacji ( powierzchni trących protezy) głowy protezy i wkładu panewki możemy zaoferować pacjentom najbardziej optymalne rozwiązanie w stosunku do ich wieku i aktywności. Dysponujemy zestawami najbardziej powszechnymi – metalową bądź ceramiczną głową z wkładem polietylenowym, aż do najbardziej technologicznie zaawansowanych zestawów metal-ceramika (Mo-Ce) i ceramika-ceramika (Ce-Ce). Wykorzystujemy duże głowy o rozmiarach 36 i 44 mm zmniejszając ryzyko zwichnięcia stawu oraz poprawiając zakres ruchomości. W przypadkach indywidualnych jest również możliwość wykorzystania panewki do resurfacingu oraz głowy magnum imitującej anatomiczną wielkość głowy kości udowej. Zabiegi protezoplastyki, zwłaszcza z użyciem trzpieni „krótkich”, mają jeszcze jedną ważną zaletę – możliwość operacji miniinwazyjnych. Przy implantacji tego typu protez stosując techniki miniinwazyjnego dostępu do stawu biodrowego oszczędzamy pierwotnie mięśnie biodra, ułatwiamy i zwiększamy aktyw-
Kolejną rodziną implantów są protezy standardowe, tzw. trzpienie 1/3 kości udowej, czyli trzpienie długie. Stosujemy je standardowo od wielu lat, obecnie jednak wraz z możliwościami wykorzystania trzpieni „krótkich” można je stosować rzadziej. Panewki wykorzystwane z trzpieniami standardowymi są identyczne, jak w implantach krótkich. Protezy te wykorzystujemy u osób o zmniejszonej jakości kości, np. ludzi starszych, mniej aktywnych, z masywnymi deformacjami przynasady kości udowej. Większość implantów tego typu stosowanych na świecie, to implanty bezcementowe fiksowane „press fit” w kości udowej i miednicy. Do dyspozycji mamy również panewki „screw”, czyli implanty z gwintem. Kształty oraz powierzchnie wgajania tych trzpieni są różnorodne i powinny być dopasowane indywidualnie do pacjenta. W większości te protezy pokryte są częściowo lub w całości hydroksyapatytem lub innymi powłokami biokompatybilnymi. Mimo dużej pierwotnej powierzchni porowatej, trzpienie te nie zawsze ulegają pełnopowierzchniowemu wgojeniu, mogąc dać w przyszłości, np. osteolizę przynasady, czyli ubytki kostne lub dolegliwości bólowe z 1/3 kości udowej. U ludzi z niską jakością tkanki kostnej, np. osteoporozą lub chorobami metabolicznymi, wykorzystujemy protezy „cementowane”. Są to implanty „wklejane” na specjalne kleje kostne, dające możliwość wykorzystania pełnej powierzchni kostnej oraz powierzchni implantów. Ze względu na jakość tkanki kostnej oraz możliwości nieprawidłowych technik „cementowania”, dochodzi częściej do obluzowań tego typu protez.
Nie należy zwlekać z wykonaniem zabiegu do powstania dużej deformacji kostnej, pełnego zniszczenia powierzchni chrzęstnych i nasilonej osteofitozy. W takich wypadkach utrudnione jest techniczne wykonanie operacji, a następnie mniej efektywna i dłuższa rehabilitacja. Dlatego też pacjenci z powtarzającymi się bólami stawu biodrowego lub kolanowego powinni być niezwłocznie konsultowani przez lekarzy ortopedów, z wykorzystaniem dodatkowo diagnostyki radiologicznej. Każda proteza może ulec obluzowaniu, zarówno ze względu na słąbnącą jakość kości, niewłściwą technikę implantacji, jak i zużycie lub uszkodzenie protezy. Implanty niestety nie są niezniszczlne i każdy po pewnym czasie będzie wymagał rewizji i wymiany. Dlatego też tak istotną sprawą jest maksymalne pierwotne oszczędzenie zrębu kostnego stawu, korzystanie z implantów i technik krok przed użyciem protez długich oraz indywidualną konfiguracją artykulacji protezy w zależności od obciążenia stawu i aktywności pacjenta. Wszystkie powyższe elementy wymagają oczywiście prawidłowej techniki operacyjnej, najlepszego w danej sytuacji dostępu operacyjnego oraz poprawnej fiksacji i ustawienia przestrzennego implantów. Dopóki jednak przyszłościowe technologie genowe lub nanotechnologie nie podadzą chirurgom ortopedom nowych rozwiązań alloplastyki, pozostają najpowszechniejszą i uznaną przez WHO za najskuteczniejszą metodę leczenia zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego.
Pamiętajmy jednak o kilku ważnych problemach alloplastyk. Protezoplastyka powinna być wykonana w odpowiednim czasie. 15
Centrum Medyczne Damiana sp. z o.o. Centrum Medyczne Damiana sp. z o.o. ul. Wałbrzyska 46 02-739 Warszawa ul. Wałbrzyska 46 NIP: PL 521-04-10-971 02-739 Warszawa Miejsce zarejestrowania: NIP: PL 521-04-10-971 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy Miejsce zarejestrowania: numer rejestru KRS 132852 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy numer rejestru KRS 132852 Kapitał kapitału zakładowego: 661 915,16 zł
Szpital Rejestracja szpitala i przychodni ul. Wałbrzyska 46 (przy stacji metra Służew) Szpital czynny całą dobę Przychodnia: pon.–pt. 7:00–21:00, sob. 8:00–20:00 Szpital i przychodnia w niedziele 10:00–15:00 ul. Wałbrzyska 46 (przy stacji metra Służew) dyżury wybranych specjalistów Szpital czynny całą dobę Przychodnia: pon.–pt. 7:00–21:00, sob. 8:00–20:00 w niedziele 10:00–15:00 dyżury wybranych specjalistów
tel. 022 566 22 22
Centrum Medyczne Przychodnia ul.Foksal Foksal3/5 3/5(dojazd (dojazdod odul. ul.Smolnej Smolnejlub lubul. ul.Foksal) Foksal) ul. 00-366Warszawa Warszawa 00-366 Czynne:pon.–pt. pon.–pt.7:30–20:00, 7:30–20:00,sobota sobota8:00–18:00 8:00–18:00 Czynne: al. Komisji Edukacji Narodowej 103 lok. 4 Przychodnia (przy stacji metra Ursynów) al.02-722 Komisji Edukacji Narodowej 103 lok. 4 Warszawa (przy stacji metra Ursynów) Czynne: pon.–pt. 8:00–20:00, sobota 8:00–15:00 02-722 Warszawa al. Niepodległości 107/109 sobota 8:00–15:00 Czynne: pon.–pt. 8:00–20:00, (między stacjami metra Racławicka i Wierzbno) 02-626 Warszawa Przychodnia pon.–pt. 107/109 7:00–21:00, sobota 8:00–20:00 al.Czynne: Niepodległości (między stacjami metra Racławicka i Wierzbno) 02-626 Warszawa rehabilitacja Czynne: pon.–pt. 7:00–21:00, sobota 8:00–20:00 ul. Orzycka 27 02-695 Warszawa Przychodnia rehabilitacyjna Czynne: pon.–pt. 8:00–20:00 ul. Orzycka 27 02-695 Warszawa Czynne: pon.–pt. 8:00–20:00
tel. 22 566 22 22 www.damian.pl www.damian.pl
Z Damianem przez całe życie
