PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY CYCÓW ZATWIERDZONY UCHWAŁ RADY GMINY CYCÓW NR XVIII / 125 / 04. Z DNIA 27 SIERPNIA 2004 r

1

SPIS TRE CI OBSZAR ORAZ OKRES REALIZACJI PLANU ............................................................... 4 OBSZAR REALIZACJI PLANU ..................................................................................................... 4 OKRES REALIZACJI PLANU ....................................................................................................... 5 ROZDZIAŁ II .......................................................................................................................... 6 CHARAKTERYSTYKA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA GMINY CYCÓW ........... 6 1.CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA GMINY CYCÓW ................................................................. 6 2. UWARUNKOWANIA RODOWISKA PRZYRODNICZEGO. ..................................................... 6 2.1 Poło enie geograficzne ........................................................................................ 6 2.2 Zasoby przyrodnicze.............................................................................................. 7 2.3. Krajobraz i walory rodowiska przyrodniczego ........................................ 10 3. SYTUACJA DEMOGRAFICZNO-SPOŁECZNA ...................................................................... 11 3.1. Stan i charakterystyka zaludnienia ............................................................... 11 3.2 Rynek pracy ........................................................................................................... 12 3.3 Sytuacja mieszkaniowa ...................................................................................... 14 III. GOSPODARKA............................................................................................................... 16 4.1 ROLNICTWO ................................................................................................................... 16 4.2 Przemysł.................................................................................................................. 20 4.3 Handel i usługi ..................................................................................................... 20 ROZDZIAŁ IV ....................................................................................................................... 22 CELE STRATEGII ROZWOJU GMINY CYCÓW I MO LIWO CI JEJ REALIZACJI .................................................................................................................................................. 22 1. ANALIZA SWOT GMINY ................................................................................................. 22 2. CELE STRATEGICZNE GMINY ........................................................................................... 25 3. ANALIZA BUD ETU GMINY CYCÓW ......................................................................... 26 4. PROPONOWANE CELE PLANU ROZWOJU LOKALNEGO GMINY CYCÓW........................ 28 5.IDENTYFIKACJA GŁÓWNYCH PROBLEMÓW ROZWOJOWYCH..................... 34 Główne problemy rozwojowe w obszarze infrastruktury ochrony rodowiska........... 35 Główne problemy rozwojowe w obszarze infrastruktury komunikacyjnej ................. 36 Główne problemy rozwojowe w sferze o wiaty i wychowania................................... 36 Główne problemy rozwojowe w obszarze gospodarki i rynku pracy .......................... 37 Główne problemy rozwojowe w sferze społecznej i bezpiecze stwa.......................... 38

ZADANIA ZAPLANOWANE DO REALIZACJI NA OBSZARZE GMINY W PERSPEKTYWIE REDNIOOKRESOWEJ ........................... 39 LISTA ZADA OBJ TYCH INTERWENCJ PLANU, PROJEKTY KOMPLEMENTARNE, ZADANIA PRZEWIDYWANE DO OBJ CIA PLANEM ................................................................................................................... 40 ZADANIA POLEGAJ CE NA POPRAWIE SYTUACJI NA OBSZARZE OBJ TYM INTERWENCJ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO ......................................................................................................... 45

2

OCZEKIWANE WSKA NIKI OSI GNIE PLANU ROZWOJU LOKALNEGO ......................................................................................................... 46 ROZDZIAŁ V......................................................................................................................... 50 1.PLAN FINANSOWY NA LATA 2004-206................................................................... 50

SYSTEM WDRA ANIA, SPOSOBY MONITOROWANIA ORAZ OCENY PLANU ..................................................................................................... 54

3

OBSZAR ORAZ OKRES REALIZACJI PLANU Obszar realizacji planu Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców wdra any b dzie w ramach czterech obszarów: -

Infrastruktura ochrony rodowiska,

-

Gospodarka i rynek pracy,

-

Infrastruktura komunikacyjna,

-

Sfera społeczna i bezpiecze stwo.

Jednocze nie dla ka dego z obszarów wyznaczono szczegółowy zasi g terytorialny interwencji planu, a tak e okre lono inne uwarunkowania oraz szczegółowe ograniczenia zwi zane z realizacj

konkretnych zada . Informacje w tym zakresie przedstawiono

w poni szym zestawieniu. Inne uwarunkowania oraz ograniczenia szczegółowe Infrastruktura Teren całej gminy Zadania zwi zane ze sfer ochrony ochrony rodowiska naturalnego o całkowitej rodowiska warto ci jednostkowej nie przekraczaj cej równowarto ci 1 mln EURO Gospodarka i Wył cznie miejscowo Cyców Pozostała cz terenu gminy rynek pracy (w granicach administracyjnych) z wył czeniem miejscowo ci Cyców pełni ca funkcj centrum rozwoju mo e zosta obj ta interwencj lokalnego z uwagi na wysok w ramach Planu Odnowy Wsi koncentracj sektora usług, w tym lokalizacj najwa niejszych instytucji gminnych. Infrastruktura Teren całej gminy Zadania drogowe o oddziaływaniu komunikacyjna lokalnym. Sfera społeczna i Teren całej gminy (dla zada W ramach planu realizowane b d bezpiecze stwo rodowiskowych). zadania zwi zane z polepszaniem Miejscowo Cyców bezpiecze stwa oraz projekty w (w granicach administracyjnych) sferze turystyki i kultury. dla zada z zakresu turystyki i kultury Obszar

Zasi g terytorialny

Wyznaczony obszar jest zgodny z zapisami działania nr 3.1 pn. „Obszary wiejskie” Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (Uzupełnienie Programu).

4

Obok projektów obj tych Planem Rozwoju Lokalnego na terenie gminy w latach 2004-2006 realizowane b d

zadania komplementarne wobec zada

planu, głównie w obr bie

nast puj cych obszarów: -

o wiaty i wychowania,

-

gospodarki i rynku pracy,

-

sfera społecznej i bezpiecze stwa.

Okres realizacji planu Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców obejmuje lata 2004-2006, dokładnie wpisuj c si w I podokres wdra ania strategii lokalnej. Przyj cie takiego horyzontu czasowego zwi zane jest z perspektyw realizacji szeregu zada w okresie 2004-2006. Jednocze nie zakłada si ,

e po zako czeniu realizacji planu

przygotowana zostanie jego druga edycja obejmuj ca lata 2007-2013, która odpowiada b dzie II podokresowi wdra ania strategii gminnej.

5

Rozdział II CHARAKTERYSTYKA

SPOŁECZNO-GOSPODARCZA

GMINY

CYCÓW 1.Charakterystyka ogólna Gminy Cyców Od l stycznia 1998 roku, wraz z nowym podziałem administracyjnym kraju gmina Cyców wł czona została do powiatu ł czy skiego -jednego z 24 powiatów województwa lubelskiego. W dawnym podziale administracyjnym, gmina ta nale ała do województwa chełmskiego. Gmina Cyców jest jedn z sze ciu gmin wchodz cych w skład powiatu ł czy skiego. Pozostałe gminy to: Ludwi , Milejów, Puchaczów, Spiczyn, i Ł czna. Powierzchnia gminy wynosi 14787 ha. Zamieszkuje j 7479 mieszka ców. G sto

zaludnienia wynosi 51 os/km.

Na terenie gminy utworzono 27 sołectw. Do wi kszych miejscowo ci nale : Bekiesza, Cyców, Garbatówka, Gł bokie, Ludwinów, Stawek, Str czyn, Swierszczów, Wólka Cycowska. Dla Cycowa odrobin miejskiego charakteru nadaj

bloki Spółdzielni Mieszkaniowej Cyców

Centrum, ale generalnie to gmina typowo rolnicza. U ytki rolne zajmuj powierzchni 11726 ha, natomiast lasy l 223 ha.

2. Uwarunkowania rodowiska przyrodniczego. 2.1 Poło enie geograficzne Gmina Cyców poło ona jest we wschodniej cz ci województwa lubelskiego, na wschód od miasta powiatowego- Ł czna. W bezpo rednim s siedztwie s

poło one gminy: Puchaczów, Ludwi , (powiat

Ł czy ski), Urszulin ( powiat włodawski ) ,Wierzbica i Siedliszcze (powiat chełmski). Miejscowo

gminna - Cyców jest oddalona:

• 16 km od Ł cznej, • 40 km od Lublina, • 38 km od Chełma, • 32 km od Włodawy. Bior c pod uwag podział Polski na jednostki fizyczno-geograficzne, obszar gminy poło ony jest na granicy pasa nizin i wy yn. Gmina Cyców le y w zasi gu Polesia Lubelskiego wchodz cego w skład Nizin rodkowopolskich, za jej południowe i wschodnie 6

kra ce le

w pobli u granicy Wy yny Lubelskiej. Gmin obejmuj nast puj ce podregiony

Polesia Lubelskiego. Pojezierze Ł czy sko - Włodawskie (północna cz Obni enie Dorohuskie (południowa cz

gminy),

gminy)

2.2 Zasoby przyrodnicze Ukształtowanie terenu, podło e geologiczne Rze ba terenu gminy ma charakter równinno - falisty, o niewielkich deniwelacjach. Podło e stanowi zr bowa strefa platformy wschodnioeuropejskiej, na której zalegaj

skały

paleozoiczne. W ród nich najwi ksze znaczenie maj w glono ne osady górnego karbonu. Serie paleozoiczne pokrywaj utwory jury i kredy, które wykształciły si głównie w postaci skał w glanowych. Osady ery mezozoicznej pokrywaj bezpo rednio utwory czwartorz dowe pochodzenia polodowcowego oraz holoce skie osady deluwialne

winki. Tereny poło one na północ od niej

wykazuj cechy charakterystyczne dla krajobrazu poleskiego: torfowiska, zaro la łozowe dodatkowo urozmaicone osta cami kredowymi, o łagodnych płaskich grzbietach. W okolicach miejscowo ci Garbatówka, wierszczów i Zagórze garby kredowe si gaj od 182 do 195 m n. p. m. rodkowa i południowa cz

gminy znajduje si w strefie Pagórów Chełmskich.

Przewa a tu falista i pagórkowata rze ba terenu, któr

urozmaicaj

formy krasu

powierzchniowego - wertepy, poro ni te ro linno ci ł kow i bagienn . Gleby Gleby gminy Cyców zaliczane s do redniourodzajnych. Wytworzyły si one na utworach kredowych, trzeciorz dowych oraz czwartorz dowych - plejstoce skich z okresu zlodowacenia rodkowopolskiego i hercy skich. Jak pokazuj dane z tab. l, dominuj gleby brunatne powstałe z piasków gliniastych, zaliczane do IV klasy bonitacyjnej. Drug pod wzgl dem wielko ci powierzchni zajmuj r dziny wytworzone na skałach kredowych, z domieszkami materiału polodowcowego. Na niewielkich obszarach gminy wyst puj tak e gleby bielicowe, czarne ziemie, torfowe i murszowo-torfowe.

7

Tabela l Kwalifikacja bonitacyjna gruntów ornych Klasa bonitacyjna

Grunty orne

U ytki zielone

% powierzchni

% powierzchni

III a

3,6

Illb IVa

19,6 29,0

3,4

IVb V

24,3 18,1

62,3 25,1

Va VI

5,3 0,1

9,3

Gleby o najwy szej klasie bonitacyjnej koncentruj si głównie w północnej cz ci gminy, cz

południowa to przede wszystkim gleby słabsze.

Surowce mineralne Gmina Cyców zasobna jest w surowce mineralne, których udokumentowane zło a stanowi pokłady w gla kamiennego, nale ce do Lubelskiego Zagł bia W glowego. Dla potrzeb Kopalni W gla Kamiennego „Bogdanka" (oddalonej od Cycowa o 9 km)został utworzony obszar górniczy „Puchaczów III, który obejmuje 1100 ha powierzchni zachodniej cz ci gminy. Zgodnie z obowi zuj cymi przepisami prawa odno nie obszarów górniczych opracowany został plan zagospodarowania gminy Cyców. Naturalne zasoby stanowi tak e piasek glina i torf, Jednak nie s one obecnie eksploatowane na wi ksz skale. Sie wodna Gmina Cyców posiada do znajduje si

cz

bogat sie wód powierzchniowych W granicach gminy

Jeziora U ciwierz - najwi kszego jeziora Pojezierza Ł czy sko -

Włodawskiego. Poza tym , na terenie gminy Cyców znajduj si jeziora : Gł bokie ( pow. całkowita-12 ha), U ciwierzek (10 ha), wierszczów i Leszno (poni ej l ha). Przez centraln cz gminy przepływa rzeka winka, stanowi ca dopływ Wieprza. Obszar gminy Cyców obj ty jest systemem Kanału Wieprz - Krzna, który przebiega na zachód od terenu gminy w okolicy Puchaczowa. Przez gmin biegnie doprowadzalnik Bogdanka - Wola Wereszczy ska. Naturalny układ wód powierzchniowych uzupełnia sie rowów melioracyjnych o długo ci 256 km, które obecnie wymagaj modernizacji. 8

Wody podziemne zalegaj na kilku poziomach. Ma to znaczny wpływ na zró nicowanie gł boko ci studni. Cech charakterystyczn obszaru gminy jest du y udział terenów podmokłych z płytkim zaleganiem wód gruntowych (mniej ni 2m). Zbiorowiska ro linne Gmina Cyców posiada do

zró nicowan i bogat szat ro linn . Gmin charakteryzuj

rozległe torfowiska poro ni te karłowat sosn , brzoz i wierzb oraz bory wilgotne i wie e. Gmina Cyców jest obszarem o niezwykłych walorach przyrodniczych, dlatego te najcenniejsze zbiorowiska ro linno ci bagienno-torfowiskowej i wodnej obj to ochron rezerwatow . Na południe od wsi wierszczów znajduje si rezerwat florystyczny „Jezioro wierszczów", w skład, którego wchodzi płytkie i małe jeziorko ródle ne (około 2 ha), wraz z otaczaj cym je pasmem torfowisk. Wyst puje tu wiele rzadkich okazów ro lin m. in.: gr el ółty, grzybie północny, turzyce (bagienna, nitkowata, strunowa, obła), wierzba laponska, wierzba borówko listna, brzoza niska , storczyk – lipiennik Loesela, aldrowenta p cherzykowata, oraz trzy gatunki rosiczki. W skład u ytków ekologicznych gminy Cyców wchodz Jezioro U ciwierz i Ciesacin, natomiast w skład pomników przyrody - „Biesiadki". W centralnej cz ci gminy wyst puje najbardziej rozległy i zwarty obszar lasów „ wierszczów". Obejmuje on powierzchni około 600 ha i nale y do Le nictwa wierszczów.

9

Tabela 2 U ytkowanie ziemi w gminie Cyców Ogółem

WYSZCZEGÓLNIENIE

OGÓŁEM.................................................... u ytki rolne............................................ grunty orne.................................. w tym odłogi.......................... ugory..........................

w ha 14289,26 13321,28 9350,25 1062,27 454,47

w odsetkach 100,0 93,2 65,4 7,4 3,2

144,23 2841,20 985,60

1,0 19,9 6,9

437,76

3,1

530,22

3,7

sady............................................ ł ki............................................. pastwiska................................... lasy i grunty le ne............................... pozostałe grunty.................................. W regionie rezerwatu

wierszczów rosn wiekowe d by, ponadto w drzewostanie

dominuje olcha i brzoza. Pozostałe lasy znajduj ce si na terenie gminy porozrzucane s zwykle w formie małych kompleksów i nale

najcz ciej do prywatnych wła cicieli.

2.3. Krajobraz i walory rodowiska przyrodniczego Krajobraz gminy Cyców ma charakter rolniczo- ł kowo- le ny, wynikaj cy z form u ytkowania ziemi. Cech charakterystyczn ró nicuj c krajobraz jest szata ro linna i sie osadnicza. Łagodna dolina rzeki winki dzieli gmin na dwie cz ci :północn i południow . Teren w cz ci północnej ma charakter równinny z du ym udziałem ł k, zabagnie i zaro li łozowych. Jest to typowy krajobraz Polesia Lubelskiego. Wyst puj tu : kompleks Lasu wierszczów oraz obj te ochron jeziora wierszczów, Ciesacin i U ciwierz. Cz

centralna

i południowa to głównie tereny faliste z polami uprawnymi tworz cymi mozaik z niewielkimi kompleksami le nymi, zadrzewieniami ródpolnymi oraz bardziej rozbudowan sieci osadnicz . Krajobraz gminy Cyców zachował walory naturalnego krajobrazu terenów wiejskich. rodowisko przyrodnicze tego terenu odznacza si wyst powaniem ro lin rzadkich i chronionych. W zwi zku z tym najcenniejsze przyrodniczo i najatrakcyjniejsze pod wzgl dem krajobrazowym obszary zostały wł czone do Ekologicznego Systemu Obszarów Chronionych byłego województwa chełmskiego. Podstawowym elementem systemu w gminie Cyców jest Poleski Obszar Chronionego Krajobrazu, pełni cy funkcj

otuliny Poleskiego Parku Krajobrazowego oraz Chełmski 10

Obszar Chronionego Krajobrazu. Oba powy sze uzupełniaj rezerwaty przyrody, u ytki ekologiczne i pomniki przyrody. W gminie Cyców obszary prawnie chronione zajmuj ł cznie 7436ha, co stanowi około 50% powierzchni gminy. W północno - zachodniej cz ci gminy znajduje si Poleski Obszar Chronionego Krajobrazu, w którego skład jeziora U ciwierz i Ciesacin oraz rozległe torfowiska poło one na północ od Garbatówki. W centralnej i wschodniej cz ci gminy rozci ga si Chełmski Obszar Chronionego Krajobrazu. Obejmuje on rozległ (okolice

dolin

rzeki

winki z licznymi zespołami torfowisk

wierszczowa i Stawku), oraz kompleks le ny

wierszczów, w skład, którego

wchodzi rezerwat florystyczny „ Jezioro wierszczów ". Ponadto na obszarze Chełmskiego Obszaru Krajobrazu znajduje si zbiorowisko ro lin wodno - torfowiskowych obj tych ochron jako powierzchniowy pomnik przyrody. Teren ten to wspaniały przykład procesu eutrofizacji, czyli zarastania jeziora, którym był w przeszło ci rezerwat „Biesiadki ". Now

form

stosowan

do ochrony pozostało ci ekosystemów maj cych znaczenie dla

zachowania zasobów genowych i typów rodowiska ( j a k np.: naturalnych zbiorników wodnych ródpolnych i ródle nych, „oczek wodnych", bagien, torfowiska, k p drzew i krzewów itd.), s tzw, u ytki ekologiczne. Tego typu ochron

obj to jezioro U ciwierz, Ciesacin oraz

torfowiska na terenie kompleksu le nego , wierszczów". Na terenie gminy Cyców wyst puj równie pojedyncze, cenne obiekty chronione jako pomniki przyrody. Ta forma ochrony obejmuje obecnie drzewa znajduj ce si Garbatówka i

w parkach podworskich w miejscowo ciach

wierszczów. Wyst puj tam drzewa- pomniki przyrody: białodrzew, lipy

drobnolistne, oraz jesiony wyniosłe.

3. Sytuacja demograficzno-społeczna 3.1. Stan i charakterystyka zaludnienia Struktur wiekow ludno ci gminy tworzy wysoki odsetek osób w wieku produkcyjnym i przedprodukcyjnym (zob. tab. 4). Przyrost naturalny w 1999 roku kształtował si na poziomie 2,62 promila. Zanotowano dodatnie saldo migracji ludno ci wynosz ce 3,02. W ostatnich latach migracje ludno ci ograniczone s trudno ciami na rynku pracy. W niektórych wsiach gminy, np. Zosinie, Szczupaku i Zagórzu obserwuje si tzw. „ proces starzenia si wsi ".

11

Tabela 3 Struktura ludno ci gminy Cyców wg aktywno ci zawodowej (stan na dzie 31 XII 2002r.)

Wyszczególnienie

sołectwa

Województwo lubelskie 3694 Powiat ł czy ski 118

27

Gmina Cyców

miejscowosci

LUDNO

Kobiety na 100 m czyzn

4214 128

2196992 1067490 57196 28284

na 1 km2 1129502 87 106 28912 102 90

33

7519

3706

3813

ogółem m czy ni kobiety

51

103

ROK

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

Ludno

7278

7332

7382

7479

7542

7446

7537

7711

G sto

zaludnienia na terenie gminy Cyców wynosi 51 os/km2. Cech

charakterystyczn rozmieszczenia ludno ci w gminie jest jej koncentracja we wsi Cyców (około 1671 osób). Do wi kszych wchodz cych w skład gminy mo na zaliczy : wierszczów, Str czyn, Wólk Cycowsk , Gł bokie i Bekiesz .

3.2 Rynek pracy Podstawowe ródło zarobkowania dla mieszka ców gminy Cyców stanowi praca w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Jak pokazuj dane z tab. 5 a 86,3% ludno ci gminy trudni si prac w indywidualnych gospodarstwach rolnych, pozostała cz innego typu. Na terenie gminy mo na zauwa y wytwórczych. Niewielka cz usługi. Znaczna cz

zajmuje si prac

istnienie kilku niewielkich zakładów

ludno ci prowadzi własn działalno

gospodarcz , najcz ciej

osób pracuje poza obszarem gminy: w Chełmie, Ł cznej oraz Bogdance.

12

Tabela 4 Aktywno

ekonomiczna ludno ci w wieku 15 lat i wi cej (spis powszechny 2002r.)

Najwi cej miejsca pracy na tereni gminy zapewniaj nast puj ce jednostki:

13

- Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska" w Cycowie-24, - Urz d Gminy w Cycowie-163, w tym: -administracja-25, -obsługa-2, -Gminny Zakład Usług Komunalnych-17, -O rodek Pomocy Społecznej-6, -biblioteka-3, -przedszkole-9, -szkoły- 146, - Bank Spółdzielczy- 114, - Masarnia w Kopinie- 50, - AGROKOL- prywatne gospodarstwo rolne w Wólce Cycowskiej – 25, -

Piekarnia-Cyców – 8,

-

Tartak i wytwórnia folii w Gł gokiem – 35, Rynek pracy w gminie Cyców niestety nie pokrywa zapotrzebowania lokalnej

społeczno ci. Stopa bezrobocia kształtuje si

na poziomie około 16% ludno ci czynnej

zawodowo. W roku 2003 w gminie zarejestrowano 666 osób bezrobotnych, w tym: -12 z wykształceniem wy szym, -146 z policealnym i rednim zawodowym, -50 ze rednim ogólnokształc cym, -222 z zasadniczym zawodowym, -236 z wykształceniem podstawowym. Gmina nieustannie podejmuje działania maj ce na celu ograniczenie poziomu bezrobocia poprzez organizowanie prac interwencyjnych i robót publicznych. Warto podkre li , e obok bezrobocia rejestrowanego, wyst puje w gminie bezrobocie ukryte. Polega ono na nadmiernym zatrudnieniu w rolnictwie, gdzie ze wzgl du na wysokie rozdrobnienie gospodarstw indywidualnych, osoby w nich pracuj ce nie s

w pełni

wykształcone.

3.3 Sytuacja mieszkaniowa Warunki ycia, czy te „warunki bytowe" to wszystkie te cechy danego terenu oraz jego otoczenia, które istotne s

z punktu widzenia potrzeb mieszka ców. Podstawowym

14

elementem warunków ycia jest mieszkanie. W gminie Cyców istnieje 2 250 mieszka . Przeci tna liczba osób przypadaj cych na mieszkanie wynosi 3,32, natomiast na izb 0,96. Przeci tna powierzchnia u ytkowa mieszkania wynosi 67,6 m2, z czego na osob przypada 20,4 m2. Na terenie gminy wyst puj nast puj ce typy zabudowy: - zagrodowa (wyst puje we wszystkich wsiach gminy), jednorodzinna (głównie w Cycowie), wielorodzinna (w Cycowie), letniskowa (głównie przy Jeziorze Gł bokim i U ciwierz). Gmina Cyców charakteryzuje si

wysokim udziałem ludno ci zamieszkałej w

budownictwie wielorodzinnym. Na jej terenie istnieje tak e kilka spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych: -Wólka Cycowska- Wspólnota mieszkaniowa (10 bloków, 40 mieszka ), Cycowska Spółdzielnia Mieszkaniowa (8 bloków, 168 mieszka ), Spółdzielnia Mieszkaniowa w Gł bokim (l blok, 12 mieszka ), O rodek Wychowawczy w Gł bokim- Dom Nauczyciela, wierszczów- zabudowa po byłym PGR ( l blok, 4 mieszkania )

15

III. GOSPODARKA 4.1 Rolnictwo Przewa aj ca cz

ludno ci gminy Cyców utrzymuje si z rolnictwa.

Indywidualne gospodarstwa rolne zajmuj znaczn cz

(około 95%) powierzchni

u ytków rolnych. Główne kierunki produkcji w gminie to uprawa zbó i ro lin okopowych. Wynika to głównie z naturalnych warunków rozwoju rolnictwa. Tabela 5 U ytkowanie ziemi (wg spisu rolnego 2002r) WYSZCZEGÓLNIENIE

OGÓŁEM.................................................... u ytki rolne............................................ grunty orne.................................. w tym odłogi.......................... ugory.......................... sady............................................ ł ki............................................. pastwiska................................... lasy i grunty le ne............................... pozostałe grunty..................................

Gospodarstwa indywidualne w ha w odsetkach 14281,06 100,0 13316,78 93,2 9346,75 65,4 1062,27 7,4 454,47 3,2 143,23 2841,20 985,60

1,0 19,9 6,9

437,76

3,1

526,52

3,7

16

Tabela 6 Struktura zasiewów w gospodarstwach indywidualnych (wg spisu rolnego 2002r.)

WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem......................................... zbo a ogółem............................. w tym podstawowe z mieszankami zbo owymi...... str czkowe jadalne na ziarno..... ziemniaki................................... przemysłowe............................. w tym buraki cukrowe...................... rzepa i rzepik......................... pastewne................................... pozostałe.................................. w tym w ywa........................

Ogółem w ha w odsetkach 7833,51 100,0 6540,26 83,5

W tym gospodarstwa indywidualne w ha w odsetkach 7830,01 100,0 6540,26 83,5

6298,41 5,19 430,58 376,54

80,4 0,1 5,5 4,8

6296,41 5,19 429,08 376,54

80,4 0,1 5,5 4,8

97,16 253,10 219,36 261,58 106,57

1,2 3,2 2,8 3,3 1,4

97,16 253,10 219,36 259,58 104,57

1,2 3,2 2,8 3,3 1,3

Jak pokazuj dane z tab. 7, w strukturze zasiewów zbo a zajmuj około 73% powierzchni upraw. Poza wykorzystaniem powierzchni upraw pod ro liny, rolnicy specjalizuj si równie w plantacyjnej uprawie owoców i warzyw - głównie truskawek i pomidorów, ale tak e uprawie tytoniu. W sezonie letnim na terenie gminy działa kilka skupów owoców i warzyw.

17

Tabela 7 Stan pogłowia zwierz t (wg spisu rolnego 2002r.) WYSZCZEGÓLNIENIE Bydło............................................ w tym krowy............................. w tym krowy mleczne............... Trzoda chlewna........................... w tym lochy.............................. Owce............................................. w tym maciorki 1-roczne i. starsze..................................... Kozy............................................. w tym samice 1-roczne i starsze Konie............................................ w tym konie 3-letnie i starsze.

Ogółem

W tym gospodarstwa indywidualne w sztukach 3257 3257 1954 1954 1954 1954 4849 614

4849 614

5

5

3

3

101 55

101 55

566 353

566 353

468

468

60

60

219

219

18828 15873

18828 15873

29

29

Króliki (samice)........................... Pozostałe zwierz ta futerkowe (samice)........................................ Pnie pszczele................................ Drób ogółem................................ w tym drób kurzy.................... Obszar zwierz t gospodarskich w sztukach du ych na 100 ha u ytków rolnych..........................

18

Tabela 8 Budynki gospodarcze w gminie Cyców

WYSZCZEGÓLNIENIE OGÓŁEM....................................................

gospodarstw

w tym: obory.................................................. chlewnie............................................. kurniki................................................ budynki wielofunkcyjne.................... stodoły............................................... przechowalnie owoców, warzyw i ziemniaków............................................... osłoni te zbiorniki do przechowywania nawozów naturalnych pochodzenia zwierz cego..............................................

Liczba budynków i budowli 1372 3373 959 64 256 359 818

995 65 259 376 839

47

224

48

x

Tabela 9 Systematyka gospodarstw indywidualnych w gminie Cyców

OGÓŁEM.......................................... do 1ha............................................ 1-5................................................. 5-10............................................... 10-15............................................. 15 ha i wi cej................................

1786 403 617 424 201 141

Powierzchnia w ha Lasów i u ytków ogółem gruntów rolnych le nych 14289,26 13321,28 437,76 240,61 186,01 5,50 1756,11 1565,87 64,78 3344,91 3030,68 165,62 2638,79 2462,05 89,70 6308,84 6076,67 112,07

w tym gospodarstwa indywidualne... do 1ha........................................... 1-5................................................. 5-10............................................... 10-15............................................. 15 ha i wi cej................................

1785 403 616 424 201 141

14281,06 240,61 1747,91 3344,91 2638,79 6308,84

GRUPY OBSZAROWE U YTKOWNIKÓW ROLNYCH w ha

Liczba gospodarstw

13316,78 186,01 1561,37 3030,68 2462,05 6076,67

437,76 5,50 64,87 165,62 89,70 112,07

19

Kierunki produkcji rolnej (to warto struktury

obszarowej

gospodarstw.

lub produkcja na własne potrzeby ) wynikaj ze

Indywidualne

gospodarstwa

w

gminie

Cyców

charakteryzuj si du ym rozdrobnieniem. Przewa aj gospodarstwa zajmuj ce powierzchni od 5- 10 ha, które stanowi około 36% wszystkich gospodarstw. rednia powierzchnia gospodarstwa rolnego w gminie Cyców wynosi 8,5 ha.

4.2 Przemysł Na terenie gminy Cyców nie ma zakładów przemysłowych. Zlokalizowane s natomiast jednostki zajmuj ce si

przetwórstwem, rzemiosłem i drobn

wytwórczo ci . Warto tu

wyró ni ubojni i masarni w Kopinie, oraz tartak i wytwórni folii w Gł bokim.

4.3 Handel i usługi Handel stanowi najszybciej rozwijaj c si dziedzin działalno ci gospodarczej na terenie gminy Cyców. Zarówno handel jak i usługi skoncentrowane s w sektorze prywatnym. Na terenie gminy zarejestrowane s 183 podmioty gospodarcze, w ród których najwi kszy odsetek stanowi podmioty zajmuj ce si handlem i gastronomi (53,6%), oraz usługami budowlanymi (16,9%). Oprócz nich na terenie gminy funkcjonuj

podmioty gospodarcze takie

jak: -zakłady rzemie lnicze - 7, - stolarstwo - 3, - transport samochodowy - 5, - handel obwo ny - 16, - usługi w zakresie prac le nych - 2, - instalatorstwo elektryczne - 3, - działalno

rozrywkowa - 2,

- usługi lekarskie - 2, - lecznice dla zwierz t -3, - pozostałe -11, Podstawowe potrzeby mieszka ców gminy w zakresie usług s zaspokój one. Istnieje jednak potrzeba wiadczenia usług w zakresie krawiectwa, szewstwa i szklarstwa, napraw sprz tu gospodarstwa domowego a tak e usług fotograficznych. Podmioty gospodarcze wiadcz ce tego typu usługi mog liczy na ulgi podatkowe.

20

Usługi podstawowe, tj. te, z których korzysta si codziennie (np. sklepy spo ywcze) zlokalizowane s

niemal we wszystkich miejscowo ciach gminy. Usługi wy szego rz du

(o rodek zdrowia, urz d pocztowy itp.), z których korzysta si okresowo s skoncentrowane w miejscowo ci gminnej- Cycowie. Działalno

handlow i usługow prowadzi tak e Gminna Spółdzielnia

„Samopomoc Chłopska", która posiada piekarni , cztery sklepy ogólno-spo ywcze oraz jeden z artykułami do produkcji rolnej.

21

Rozdział IV CELE STRATEGII ROZWOJU GMINY CYCÓW I MO LIWO CI JEJ REALIZACJI 1. Analiza SWOT Gminy Jak wynika z rozdziału I analiza SWOT jest bardzo przydatnym narz dziem przy okre laniu priorytetów, uzgadnianiu celów strategicznych. Opiera si

ona na diagnozie

i grupuje problemy na słabe i mocne strony oraz szans i zagro enia. Analiz SWOT przeprowadzon dla gminy Cyców przedstawia tab. 10. Dokładna analiza czynników ludzkich, organizacyjnych, rzeczowych finansowych i ich wzajemne relacje stanowi swoist gr przeciwie stw, podlegaj c wpływom uwarunkowa zewn trznych. Mog one stanowi

szans

rozwoju, b d

te

by

ródłem zagro e

ograniczaj cych b d

uniemo liwiaj cych rozwój gminy. Działania gminy Cyców powinny mie na celu popraw warunków ycia lokalnej społeczno ci, poprzez popraw stanu sanitarnego, warunków mieszkaniowych, zachowania walorów krajobrazu i kultury, promowanie drobnej przedsi biorczo ci oraz tworzenie nowych miejsc pracy. Zewn trznym czynnikiem maj cym znaczny wpływ na rozwój gminy Cyców jest działalno

i rozwój Lubelskiego Zagł bia W glowego. W celu wykorzystania wewn trznych

potencjałów gminy nale y przede wszystkim: •

Umocni pozycj miejscowo ci Cyców jako gminnego o rodka w zakresie administracji, szkolnictwa i działalno

•

usługowej.

Uzyska znaczny post p w warunkach ycia i pracy miejscowej ludno ci oraz uzyska europejski standard

ycia społecznego poprzez zrównowa ony rozwój obszarów

wiejskich. •

Tworzy warunki dla rozwoju przedsi biorczo ci w pełni wykorzystuj cej poło enie gminy, walory przyrodnicze i potencjał ludzki.

•

Rozbudowa oraz uzupełnia infrastruktur - sanitarn na terenie gminy.

22

Tabela 10. Analiza SWOT gminy Cyców. MOCNE STRONY • Korzystne poło enie komunikacyjne(droga wojewódzka i krajowa),

SŁABE STRONY •Brak drobnej przedsi biorczo ci, • Bezrobocie, Trudne warunki materialne ludno ci,

• Rozwini ta sie dróg,

spowodowane w głównej mierze zł

• Lokalizacja w pobli u du ego zakładu

polityk rz du dla rozwoju rolnictwa,

przemysłowego- KWK „Bogdanka",

• Brak zakładów przetwórstwa

• Poło enie w obr bie obszarów

produktów rolno - spo ywczych,

chronionych, cennych przyrodniczo i

Słabe gleby,

atrakcyjnych pod wzgl dem

• Rozproszona zabudowa,

kraj obrazowym,

• Oddalenie od du ych aglomeracji

- Dobre warunki dla rozwoju

miejskich,

agroturystyki,

• Du a odległo

• Wyst powanie naturalnych zasobów

specjalistycznej słu by zdrowia (szpitale),

przyrodniczych (pokłady w gla

od du ych placówek

Słabo zorganizowana komunikacja

kamiennego, piasek, glina, torf),

zbiorowa,

• Wysoki stopie telefonizacji,

• Zły stan techniczny dróg,

• Korzystna struktura wiekowa

• Niedostatecznie rozbudowana sie

mieszka ców gminy (19-59 lat),

Wodoci gowa i kanalizacyjna,

• Organizacja gimnazjum,

•4 Nieuporz dkowana gospodarka

• Dobre warunki mieszkaniowe

komunalna,

(Spółdzielnie Mieszkaniowe)

• Brak sieci gazowej, • Niedostateczny stan o wietlenia ulic, • Brak Gminnego O rodka Kultury, Zbyt rozbudowana sie szkół, • Małe doinwestowanie o wiaty.

23

SZANSY

ZAGRO ENIA

•Uruchomienie szybu w Stefanowie-

• Post puj ce bezrobocie,

rozbudowa Lubelskiego Zagł bia

• Słabo

W glowego,

którym poło ona jest gmina, • Niskie dochody

ekonomiczna regionu, w

• Poło enie przy szlakach komunikacyjnych lokalnej społeczno ci z powodu przewagi wschód- zachód,

działalno ci rolniczej,

• Tworzenie warunków do rozwoju usług

•Ni demograficzny , proces , starzenia si

turystycznych i małej przedsi biorczo ci,

wsi”,

oraz zakładów przetwarzaj cych płody rolne, •Zbyt du e obci enie gminy zadaniami •Rozbudowa infrastruktury-wodoci gi,

własnymi,

kanalizacja,

•Coraz mniejsza liczba młodzie y kształconej

•Poprawa opieki lekarskiej,

si w szkołach ponad podstawowych,

•Poprawa warunków bazy szkolnictwa,

•Du a odległo

od planowanych autostrad,

•Rozwijanie kultury regionalnej, o wiatowej •Wyst powanie szkód górniczych. i sportowo – rekreacyjnej. •Wspiera rozwój kultury, o wiaty i sportu na obszarze gminy do poziomu uwzgl dniaj cego potrzeby społeczne •Zacie nia współprac z s siadami gminami (Zwi zek Mi dzy gminny) i poszukiwa mo liwo ci realizacji wspólnych przedsi wzi

(np. zakład utylizacji odpadów,

gazyfikacja). • Zachowa rolniczy charakter gminy. •Wykorzysta istniej ce walory rodowiska przyrodniczego dla rozwoju turystyki i agroturystyki

24

2. Cele strategiczne gminy Gmina Cyców, podobnie jak wiele innych gmin w Polsce, boryka si z wieloma problemami. Dotycz one ró nych sfer m.in.: komunikacji, przedsi biorczo ci, rolnictwa, a tak e sfery społecznej. Identyfikacja tych problemów stanie si podstaw do sformułowania celów rozwoju gminy. Zasadniczym problemem mieszka ców gminy jest post puj ce bezrobocie oraz trudne warunki materialne. Zwi zane jest to z faktem, i wi kszo prac

mieszka ców (86,3%) trudni si

w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Znaczna cz

gospodarstw rolnych

produkuje surowiec w oparciu o technologie tradycyjne, bazuj c na pracy r cznej, nisko kwalifikowanej i mało wydajnej. Słabym punktem gminy Cyców s drogi, których stan pozostawia wiele do yczenia oraz brak o wietlenia ulic w niektórych miejscowo ciach. Innym, ale równie i zauwa alnym

problemem

jest

niedostatecznie

rozbudowana

sie

wa nym

wodoci gowa

i nieuporz dkowana gospodarka komunalna. Powy sze problemy stanowi podstaw do sformułowania celów, które byłyby podstaw do ich przezwyci ania. Nadrz dnym celem gminy Cyców jest stwarzanie warunków do harmonijnego i dynamicznego rozwoju gospodarczego, maj cego na celu zapewnianie godnych warunków ycia mieszka ców gminy. Osi gni ciu celu głównego maj słu y długoterminowe (10lat) cele strategiczne, b d ce odzwierciedleniem zarówno lokalnych warunków działania, jak i zewn trznych uwarunkowa gminy. Osi gni ciu celu głównego słu y maj cele strategiczne: l. Pomoc w tworzeniu miejsc pracy, 2. Restrukturyzacja i modernizacja rolnictwa, 3. Kształcenie młodzie y wiejskiej, 4. Budowa infrastruktury technicznej. Realizacji celów strategicznych słu y maj krótkoterminowe cele operacyjne i zadania. W ród nich decyduj c rol odgrywaj : l. W zakresie zwalczania bezrobocia: -prace interwencyjne, -organizacja szkole z zakresu agroturystyki jak i szkole przekfalifikuj cych 2. W zakresie rozwoju nowoczesnego rolnictwa:

25

-zakładania grup producenckich, -zalesianie gruntów. 3. W zakresie rozwoju kształcenia młodzie y wiejskiej: -modernizacja szkół podstawowych, -doko czenie sali gimnastycznej, -stworzenie programu rozwoju kultury. 4. W zakresie infrastruktury technicznej: -modernizacja dróg, -budowa oczyszczalni cieków, -rozbudowa sieci wodoci gowej, -budowa zakładu utylizacji mieci.

3. Analiza bud etu Gminy Cyców Dochody gminne w literaturze najcz ciej dzieli si na własne i zewn trzne. Pierwsze z nich, a wi c dochody własne, s trwałe zwi zane z dochodami władz lokalnych, ponadto oddane s do dyspozycji bezterminowo i w cało ci. Oznacza to, e adne inne podmioty w pa stwie nie partycypuj w tych wpływach. Do dochodów własnych mo na zaliczy mi dzy innymi: podatek le ny, podatek od nieruchomo ci, od rodków transportu, od rodków i darowizn, od posiadania psów, od czynno ci cywilnoprawnych. Dochodami własnymi s te dochody z maj tku gminy oraz dochody komunalnych jednostek bud etowych. Drugie z nich- dochody zewn trzne -stanowi udziały w podatkach wypływaj cych z bud etu pa stwa, a tak e dotacje i subwencje zasilaj ce bud et gminy. Tabela 11 Bud et gminy Cyców w latach 2001-2004 (w zł) Wyszczególnienie

2001

2002

2003

2004

I.

DOCHODY OGÓŁEM

9851891

9607663

9787519

12076409

1.

Podatki i opłaty pobierane przez 2998619

2430543

2076306

1950400

gmin • podatek rolny

354460

306713

350770

345200

• podatek od nieruchomo ci

1248479

924242

1033183

1013000

• podatek le ny

13698

14049

12053

14900

26

•

podatek

od

rodków 35932

11115

41104

38300

15016

19541

19000

transportowych • podatek dochodowy od osób fizycznych działalno

2.

prowadz cych 16756 gospodarcz

• podatek od spadków i darowizn

1463

2616

18468

22000

• opłata skarbowa

21264

23307

27222

25000

• opłata targowa

2

-

-

-

• pozostałe dochody

1306565

1133485

573965

473000

725465

634945

954898

1294407

916136

950193

204140

233960

1865559

Udziały w podatkach stanowi cych 687758 dochód bud etu pa stwa

3. 4.

Dotacje celowe z bud etu pa stwa

925899

rodki na dofinansowanie zada gminnych

ze

ródeł 54849

pozabud etowych 5.

Subwencja ogólna

5184766

4953108

5926172

6355359

• subwencja podstawowa

1413116

401093

1223086

1693933

• subwencja o wiatowa

3425538

4309141

4972342

4661426

• subwencja drogowa

346112

242874

230737

-

II

WYDATKI OGÓŁEM

8760500

11763408

10720400

12674409

1.

Wydatki inwestycyjne

597487

2230070

1691966

3446291

2.

Wydatki bie ce

8163013

9533338

9028434

9228118

• wynagrodzenia

4071581

4535911

4756145

4513358

• pochodne od wynagrodze

866589

940711

991121

968721

• wydatki rzeczowe

3224834

3803972

3219909

3612249

• dotacje

-

252744

61259

133790

1091391

-2155745

-932881

-598000

III WYNIK FINANSOWY

Gmina realizuj c bud et dokonuje ró nego rodzaju wydatków. Ich podziału dokonuje si zgodnie z art. 69 ustawy o finansach publicznych. 1)wydatki bie ce na zadania własne- rolnictwo, transport, gospodarka komunalna i mieszkaniowa, o wiata i wychowanie, kultura i sztuka, ochrona zdrowia, opieka społeczna i sport, finanse a tak e administracja pa stwowa i samorz dowa; 27

2)wydatki na zadania z zakresu administracji rz dowej i inne zadania zlecane ustawamigospodarka komunalna, opieka społeczna, bezpiecze stwo publiczne, administracja pa stwowa - samorz dowa; 3)wydatki na realizacj zada na podstawie porozumie mi dzy jednostkami samorz du terytorialnego - o wiata i wychowanie, kultura i sztuka oraz opieka społeczna. W trakcie realizacji bud etu obowi zuje zasada dokonywania wydatków w kwocie i z przeznaczeniem zgodnym z planem, a wydatki bud etu nie mog

przekracza

jego

dochodów. Ró nica mi dzy dochodami a wydatkami bud etu gminy stanowi nadwy k finansow lub deficyt. Bud et gminy Cyców jest realistyczny i skromny, jak wszystkie dzisiejsze bud ety samorz dowe w Polsce. Osi gane dochody bud etowe znacznie ograniczaj rozwoju. Wydatki gminy wynikaj

z zada , jakie samorz dy musz

mo liwo ci

realizowa . W ród

wydatków wyró ni mo na dwie pozycje: wydatki bie ce i inwestycje. Wydatki bie ce maj

charakter powtarzaj cy si i s zwi zane z utrzymaniem oraz

bie cym funkcjonowaniem gminy i jej jednostek. Do wydatków bie cych mo na zaliczy przede wszystkim wynagrodzenia sfery bud etowej oraz wydatki rzeczowe ponoszone na utrzymanie mi dzy innymi obiektów nale cych do gminy. Je li chodzi o planowanie wydatków inwestycyjnych, to powinno ono uwzgl dni fakt, e nowo powstałe obiekty b d w przyszło ci poci gały za sob koszty ich utrzymania-, czyli dojd kolejne pozycje do sfery wydatków rzeczowych. Bud et gminy zasilany jest z zewn trz przez subwencj ogóln i dotacje celowe na zadania zlecone oraz zadania własne. Do dochodów własnych mo na zaliczy przede wszystkim podatki i opłaty w cało ci wpływaj ce do bud etu samorz dowego, zwane cz sto lokalnymi, tj. podatek od nieruchomo ci, rolny, le ny, opłata skarbowa i targowa. Jak pokazuje tabela 15, najwa niejszym podatkiem lokalnym z punktu widzenia jego wydajno ci fiskalnej jest podatek rolny ze wzgl du na wiejski charakter gminy. Zgodnie z ustaw o podatku rolnym, opodatkowaniu nim podlegaj grunty gospodarstw rolnych, na które składaj si grunty orne, ł ki pastwiska, sady, grunty pod stawami. Drugim wa nym dochodem o charakterze lokalnym jest podatek od nieruchomo ci. Opodatkowaniu nim podlegaj budynki i ich cz ci, budowle nie zwi zane z działalno ci rolnicz i le n oraz grunty nie podlegaj ce podatkowi rolnemu lub le nemu, a tak e grunty pod jeziorami, zaj te na zbiorniki wodne retencyjne.

28

4. Proponowane cele Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców W krajach Unii Europejskiej podkre la si , e nikt nie jest w stanie lepiej od miejscowych władz i ludno ci okre li potrzeb terenu i zaproponowa racjonalne sposoby rozwi zywania problemów. Dostrzeganie w społeczno ci cech korzystnych dla rozwoju lokalnego i umiej tne ich wspomaganie jest wa nym zadaniem miejscowych władz. Władza ka dej gminy, obok konieczno ci przestrzegania praw i zasad ogólnych ma obowi zek realizowania własnej polityki rozwoju i wykorzystania warunków typowych dla ka dej gminy. W przypadku gminy jest to rolniczy charakter gminy, naturalne warunki krajobrazowe i przyrodnicze oraz korzystne poło enie komunikacyjne. Rozwój społeczno - gospodarczy zale y od władz lokalnych, które powinny wykaza si inicjatyw , pomysłowo ci i przedsi biorczo ci , ale nie tylko. W rozwoju gminy swój udział powinni mie tak e mieszka cy gminy. Warto podkre li , e zmiana biernych postaw, zbudowanie pomostów mi dzy władz a obywatelem, wywołanie lokalnego patriotyzmu nie jest zadaniem łatwym i wymaga nie tylko czasu, ale i cierpliwej pracy. Działania te s i wł czenia si

niezb dne, gdy

bez społecznej aprobaty

do rozwoju lokalnego szeregowych obywateli niewiele mo na zdziała .

Tworzenie sprzyjaj cych warunków rozwoju gospodarczego jest podstawowym warunkiem o ywienia gospodarki gminy, jednak musi ono by poparte takimi działaniami jak opracowanie strategii rozwoju. Analiza zasobów gminy Cyców wykazała,

e jej rozwój powinien zmierza

w kierunku poprawy ycia lokalnej społeczno ci. Rozwój gminy zale y od wielu wyników mi dzy innymi od infrastruktury, wykształcenia, atrakcyjnej lokalizacji oraz tworzenia nowych miejsc pracy. Jednym z najwa niejszych czynników zewn trznych wpływaj cych na mo liwo rozwoju gminy Cyców jest działalno

i rozwój Lubelskiego Zagł bia W glowego. Dla rozwoju

społeczno - ekonomicznego gminy kluczowe znaczenie ma komunikacja. Obszary le ce przy głównych drogach rozwijaj si szybciej ni tereny słabiej dost pne komunikacyjnie. Gmina mo e mie istotny wpływ na jako

tych dróg (ich szeroko , nawierzchnie)

Innym, istotnym czynnikiem rozwoju jest infrastruktura techniczna, która ma znaczny wpływ na walory lokalizacyjne gminy, warunki ycia jej mieszka ców i jako przyrodniczego. Dost p do sprawnej, nowoczesnej oczyszczalni przył czenia si

rodowiska

cieków, mo liwo

do uj cia wody i korzystania z wysypiska odpadów stanowi

czynniki

zach caj ce do inwestowania. Dlatego te gmina powinna rozbudowywa oraz uzupełnia 29

infrastruktur

techniczno - sanitarn . Działania gminy Cyców powinny mie

na celu

wspomaganie rolników w zakresie mo liwo ci przetwarzania i zbywania produktów rolnych a tak e dba

o zachowanie rolniczego charakteru gminy. Istniej ce walory

przyrodniczego nale y wykorzysta

rodowiska

dla szerszego rozwoju turystyki i agroturystyki, jako

dodatkowego ródła dochodu dla cz ci społeczno ci gminy. Zadaniem gminy powinno by tak e tworzenie warunków dla rozwoju pozarolniczej działalno ci gospodarczej. Kolejnym wa nym zadaniem gminy Cyców winna by troska o ochron krajobrazu naturalnego (przyrodniczego), a tak e krajobrazu kulturowego ( b d cego elementem dziedzictwa historycznego), stanowi cych ł cznie atrakcyjny czynnik lokalizacyjny, jak równie wiadcz cy o to samo ci gminy. Lokalne władze musz odgrywa rol kontrolera wobec podmiotów gospodarczy, aby ich działalno

nie stanowiła zagro enia dla zdrowia

mieszka ców i istniej cych walorów otoczenia.

OBSZAR STRATEGICZNY: INFRASTRUKTURA OCHRONY RODOWISKA Tabela 12 Cel strategiczny A. Wysoka jako

rodowiska naturalnego na terenie gminy

Cel operacyjny A.1.

Uporz dkowana

Cel operacyjny gospodarka

wodno-

A.2. Gospodarka odpadami

ciekowa Działania

Działania

A.1.1. Budowa systemu kanalizacji

A.2.1. Kompleksowy system gospodarki odpadami.

A.1.2. Budowa przydomowych oczyszczalni cieków

A.2.2. Edukacja ekologiczna społeczno ci lokalnej.

A.1.3. Zapewnienie dostaw wody o wysokiej jako ci. Zadania priorytetowe:

Zadania priorytetowe:

30

Kanalizacja sanitarna w miejscowo ci Cyców –

Budowa kompleksowego systemu selektywnej

etap II, dodatkowe przył cza

zbiórki odpadów. Coroczny

kalendarz

imprez

charakterze

ekologicznym. Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie gminy w,

miejscowo ciach

Kopina,

wierszczów,

Gł bokie ,Wólka Cycowska Opracowanie programu budowy przydomowych oczyszczalni

cieków w układzie wariantowym

(pakiet indywidualnych rozwi za ). Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Bekiesza, Kol. Ludwinów, Rozbudowa

sieci

wodoci gowej

w

miejscowo ciach: Wólka Cycowska, Cyców, OBSZAR STRATEGICZNY: INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA Tabela 13 Cel strategiczny B. Wysoka dost pno

komunikacyjna całej gminy

Cel operacyjny

Cel operacyjny

B.1. Sie dróg dostosowana do potrzeb

B.2. Rozwini ta infrastruktura społecze stwa informacyjnego

Działania

Działania

B.1.1. Rozbudowa oraz modernizacja sieci dróg

B.2.1. Pełny dost p do sieci telefonii

gminnych

stacjonarnej oraz bezprzewodowej

B.1.2. Ułatwienie transportu na drogach nie

B.2.2. Powszechny dost p do sieci transmisji

skategoryzowanych

danych

B.1.3.

Dobre

powi zania

drogowe

gminy

z otoczeniem

B.2.3.

Informatyzacja

instytucji

wiadcz cych usługi publiczne

Zadania priorytetowe: Budowa drogi gminnej wBekieszy, Biesiatkach

31

Budowa parkingu obok cmentarza w Cycowie Budowa chodników w wierszczowie Budowa mostu na rzece

wince

wince w

miejscowo ci Wólka Cycowska Przygotowanie planu remontów i modernizacji dróg na lata 2005-2006. Przygotowanie zało e

do planu remontów i

modernizacji dróg na lata 2007-2013. BSZAR STRATEGICZNY: O WIATA I WYCHOWANIE Tabela 14 Cel strategiczny C. Nowoczesna baza o wiatowo-wychowawcza odpowiadaj ca współczesnym wyzwaniom edukacyjnym.

Cel operacyjny C.1.

Placówki

Cel operacyjny o wiaty

i

wychowania

C.2.

Kształcenie

zgodne

dostosowane do potrzeb.

nowoczesnej dydaktyki

Działania

Działania

C.1.1. Racjonalizacja sieci placówek o wiaty

C.2.1.

i wychowania

dydaktycznej w tym zaj

C.1.2. Inwestycje w baz

dydaktyczn

oraz

Rozwój

z

wymogami

nowoczesnej

oferty

pozaszkolnych

Działanie C.2.2. Programy stypendialne

zaplecze gimnazjum Działanie

C.2.3.

Wsparcie

kształcenia

nauczycieli

Zadania priorytetowe: Przygotowanie planu racjonalizacji placówek szkolnych. Remonty szkół podstawowych

32

OBSZAR STRATEGICZNY: GOSPODARKA I RYNEK PRACY Tabela 15 Cel strategiczny D. Rozwini ta gospodarka oraz elastyczny rynek pracy

Cel operacyjny

Cel operacyjny

D.1. Nowoczesne dochodowe rolnictwo

D.2. Wysoki poziom przedsi biorczo ci

Działania

Działania

D.1.1.

Zwi kszanie

potencjału

oraz

D.2.1. Rozwini ta drobna wytwórczo

dochodowo ci produkcji rolnej D.1.2.

Rozwój

przetwórstwa

rolno-

D.2.2. Silny sektor usług

spo ywczego D.1.3. Budowanie lokalnej marki oraz

D.2.3. Aktywna polityka przestrzenna

wzmacnianie wi zi kooperacyjnych

oraz gospodarka gruntami

D.1.4.

D.2.4. Promocja gminy

Doskonalenie

umiej tno ci

zawodowych pracuj cych w rolnictwie oraz przekwalifikowania

Zadania priorytetowe:

Zadania priorytetowe:

Opracowanie programu rozwoju działów

Coroczny kalendarz wydarze z imprez

specjalnych produkcji rolnej

główn pn. „Dni Gminy Cyców”

Opracowanie

programu

rozwoju

lokalnej.

marki

Wieloletni

plan

gospodarowania

maj tkiem gminnym Pokrycie

obszaru

gminy

planami

miejscowymi. Wsparcie rozwoju grup producenckich.

33

OBSZAR STRATEGICZNY: SFERA SPOŁECZNA I BEZPIECZE STWO Tabela 16 Cel strategiczny E. Gmina przyjazna, gmina bezpieczna

Cel operacyjny E.1.

Cel operacyjny

Rozwini ta

sfera

E.2.

Sprawne

społeczna

instytucjonalne

Działania

Działania

E.1.1.

Sprawny

system

struktury

E.2.1. Wzmacnianie współpracy

pomocy społecznej oraz

pomi dzy

walka z patologiami

samorz dow

administracj a społeczno ci

lokaln E.1.2. Szeroka oferta oraz

E.2.2.

wysoka

bezpiecze stwa publicznego

jako

usług

Wysoki

poziom

zdrowotnych E.1.3.

Bogata

kulturalna,

oferta

sportowa

i

rekreacyjna

Zadanie priorytetowe:

Zadania priorytetowe:

Doposa enie

jednostek

Ochotniczych Stra y Po arnych

5.IDENTYFIKACJA GŁÓWNYCH PROBLEMÓW ROZWOJOWYCH Główne problemy rozwojowe gminy Cyców koncentruj

si

w ramach nast puj cych

obszarów: -

Infrastruktury ochrony rodowiska,

-

Infrastruktury komunikacyjnej,

34

-

O wiaty i wychowania,

-

Gospodarki i rynku pracy,

-

Sfery społecznej i bezpiecze stwa.

Główne problemy rozwojowe w obszarze infrastruktury ochrony rodowiska Na terenie gminy Cyców istniej

du e niedobory w zakresie infrastruktury

rodowiskowej. Szczególnie dotkliwy jest brak sieci kanalizacyjnej. Wi kszo

mieszka ców

gminy pozbawiona jest do niej dost pu. Na terenie gminy funkcjonuje oczyszczalnia cieków, jednak z uwagi na niski poziom skanalizowania, jej mo liwo ci techniczne wykorzystywane s Pochodn

w niewielkim stopniu.

tego stanu jest obci enie bud etu gminy dodatkowymi kosztami utrzymania

instalacji. Brak kanalizacji przekłada si zaobserwowano

w sferze

na cały szereg negatywnych zjawisk, które

rodowiskowej:

zanieczyszczenie

cieków

wodnych,

zanieczyszczanie gleb (notuje si przypadki odprowadzania cieków bezpo rednio do rowów i gruntu). Istotnym problemem s równie trudno ci organizacyjne oraz egzekucyjne zwi zane z koordynacj systemu gospodarowania odpadami, co skutkuje za miecaniem obszaru gminy. Dzikie wysypiska mieci stanowi nie tylko powa ne zagro enie rodowiskowe, lecz tak e wpływaj na ogólny wizerunek gminy Cyców. Konieczne jest zapewnienie długoterminowych umów kontraktacyjnych na odbiór posegregowanych odpadów z terenu gminy. Władze gminne winny w tym przypadku zaproponowa pakiet instrumentów, które zagwarantuj długoterminow stabilizacj w tej sferze np. udział z zwi zkach mi dzygminnych, zaanga owanie kapitałowe itp. Wielkiej rozbudowy wymaga sie wodoci gowa. Zaopatrzenie wsi w wod jest jednym z podstawowych elementów oceny poziomu rozwoju infrastruktury ekonomicznej na obszarach wiejskich. Sie wodoci gowa na terenie gminy Cyców pozwala na zaopatrzenie w wod około 50 % mieszka ców. Tam, gdzie wyst puj jeszcze braki, nale y doko czy proces budowy sieci. W szerszym aspekcie wyst puj ce problemy rodowiskowe maj negatywny wpływ na jako

ycia całej społeczno ci lokalnej, zaburzaj

ograniczaj atrakcyjno

rozwój gminy oraz znacznie

inwestycyjn jej obszaru dla podmiotów zewn trznych.

35

Główne problemy rozwojowe w obszarze infrastruktury komunikacyjnej Gmina Cyców posiada dobrze rozwini t

sie

dróg gminnych odpowiadaj c

strukturze zagospodarowania przestrzennego. Wa nym elementem infrastruktury jest układ i stan techniczny dróg i chodników. Mo e on odgrywa decyduj c rol , je li chodzi o lokalizacj zakładu przemysłowego. Istniej

przecie

przestrzenne

zale no ci

mi dzy

i pozarolniczej działalno ci gospodarczej a struktur

stopniem

koncentracji

ludno ci

sieci drogowej. Niestety stan dróg

w gminie Cyców i o wietlenie miejscowo ci pozostawiaj wiele do yczenia, dlatego te powinna by prowadzona budowa, modernizacja dróg i o wietlenia ulic. Miar dost pno ci jest równie stopie

rozwoju oraz jako

wiadczonych usług

telekomunikacyjnych, a tak e poziom rozwoju społecze stwa informacyjnego. Na terenie gminy wyst puj

lokalne problemy w zakresie dost pu do sieci telefonii stacjonarnej.

Jednocze nie bardzo niski jest stopie rozwoju infrastruktury informatycznej niezb dnej dla rozwoju społecze stwa informacyjnego. Placówki

wiadcz ce usługi publiczne nie s

wyposa one w odpowiedni infrastruktur informatyczn oraz nie dysponuj nowoczesnymi zasobami sprz towymi, by mo liwe było

wiadczenie usług w oparciu o nowoczesne

narz dzia. Główne problemy rozwojowe w sferze o wiaty i wychowania Podstawowe problemy zwi zane z funkcjonowaniem sfery o wiaty i wychowania na terenie gminy dotycz sieci placówek szkół podstawowych. Stały spadek liczby urodze w ci gu ostatnich lat zaczyna w sposób istotny przenosi si na sfer edukacji. Zmniejszaj ca si liczba uczniów w szkołach podstawowych oznacza stopniowy spadek przychodów bud etu gminy z tytułu subwencji o wiatowej, co przy wzrastaj cych kosztach utrzymania tych placówek powoduje coraz wi ksze obci enia finansowe dla lokalnego samorz du. Znaczne

rodki przeznaczane s

na utrzymanie

placówek, co ogranicza mo liwo ci zakupu wyposa enia w tym pomocy dydaktycznych. Ponadto spadaj ca liczba urodze powoduje problemy z kompletowaniem kolejnych klas. Działania o charakterze dora nym zwi zane z ł czeniem klas s coraz mniej skuteczne. W niektórych szkołach brakuje odpowiedniego zaplecza dla uczniów, zwłaszcza sportowego. Wiele do yczenia pozostawia równie istniej ca oferta zaj

pozalekcyjnych oraz poziom

wyposa enia w pomoce dydaktyczne oraz komputery. Powa nym problemem jest poziom wykształcenia mieszka ców gminy. Połowa mieszka ców ko czy edukacj na poziomie szkoły podstawowej lub zasadniczej zawodowej. 36

wiadczy to o niewystarczaj cym poziomie rozwoju instrumentów wspieraj cych proces kształcenia. Gmina stoi, zatem w obliczu powa nego wyzwania modernizacyjnego w sferze o wiatowej. Główne problemy rozwojowe w obszarze gospodarki i rynku pracy Nadrz dnym problemem na terenie gminy jest wysoki poziom bezrobocia oraz zwi zane z tym zjawiskiem zubo enie cz ci społeczno ci lokalnej. Bezrobocie jest natomiast pochodn

negatywnych zjawisk koncentruj cych si

głównie w sektorze rolnictwa oraz w sferze szeroko rozumianej przedsi biorczo ci pozarolniczej. Bezrobocie w sektorze rolnictwa ma głównie charakter ukryty. Oszacowanie jego skali jest rzecz

trudn , jednak bior c pod uwag

znacz c

liczb

osób pozbawionych

jakiejkolwiek formy zabezpieczenia socjalnego mo na w sposób zdecydowany stwierdzi , e jego skala jest znacz ca. Zjawisko bezrobocia jest powszechne w ród ludzi młodych wchodz cych na rynek pracy. Rozpoczynanie ycia zawodowego od pobierania zasiłku mo e wywoływa gł bokie negatywne skutki w sferze społecznej, st d te konieczne jest zwrócenie szczególnej uwagi na problem bezrobocia w ród tej grupy ludno ci. Zwraca uwag

brak systemowych rozwi za

na poziomie lokalnym słu cych ró nym

formom aktywizacji zawodowej ludzi młodych. Główne problemy w sferze rolnictwa koncentruj si wokół nast puj cych zagadnie : -

rozdrobnienia gospodarstw i wynikaj cym z tego niewielkim potencjałem produkcyjnym,

-

trudno ci ze zbytem płodów rolnych, zwłaszcza ze strony małych gospodarstw, z którymi niech tnie nawi zuj współprac wi ksi odbiorcy,

-

brakiem

dostatecznych

wi zi

kooperacyjnych

pomi dzy

rolnikami,

działaniem

w pojedynk , -

brakiem wyra nej specjalizacji w działalno ci rolniczej oraz nisk

skłonno ci

do

poszukiwania nowych form produkcji , -

niedoinwestowaniem cz ci gospodarstw rolnych,

-

pilna potrzeba odnowienia melioracji ,

W sferze przedsi biorczo ci pozarolniczej zwracaj uwag nast puj ce problemy: -

niewielka liczba podmiotów gospodarczych,

-

brak tradycji w sferze wytwórczo ci i zwi zane z tym skromne zaplecze dla rozwoju przedsi biorczo ci w tym segmencie, 37

-

słabo rozwini ty sektor usług,

-

brak zaplecza rekreacyjnego i turystycznego

-

brak pomysłów na wykreowanie lokalnej marki oraz rozwoju przedsi biorczo ci na bazie lokalnej marki.

Aktywizacji gospodarczej słu

równie inwestycje, w tym realizowane w sferze publicznej.

Niestety gmina nie stanowi obszaru na którym procesy inwestycyjne charakteryzuj si wysok dynamik . St d te istnieje potrzeba poszukiwania nowych sposobów na zwi kszenie skali zagospodarowania terenów gminy. Główne problemy rozwojowe w sferze społecznej i bezpiecze stwa Na terenie gminy Cyców wyst puje szereg problemów w sferze społecznej. Zdecydowana wi kszo

z nich spowodowana jest trudn sytuacj materialn poszczególnych

osób lub rodzin. Najcz ciej wyst puj cy problem to ubóstwo. Dotyka ono głównie osób bezrobotnych oraz osób w podeszłym wieku. W ród patologii najwi kszy problem dotyczy alkoholizmu. Niezadowalaj cy jest poziom usług zdrowotnych. S one wiadczone jedynie w formie podstawowej. Brak jest nowoczesnego zaplecza, odpowiedniego sprz tu, skromna jest równie sama oferta. Wielu pacjentów zmuszonych jest korzysta z usług medycznych poza gmin . Lokalna oferta zwi zana ze sp dzaniem czasu wolnego jest dosy skromna, Dotyczy to zarówno sfery kultury, jak i sportu oraz rekreacji. Brakuje bogatej oferty dla dzieci oraz młodzie y, szczególnie w czasie wolnym od nauki. Wa nym czynnikiem kształtuj cym jako

ycia społeczno ci lokalnej jest poziom

sprawno ci instytucjonalnej podmiotów publicznych. Zagadnienie to dotyczy w szczególno ci sprawno ci oraz jako ci pracy administracji gminnej (urz du gminy), a tak e wła ciwych jednostek organizacyjnych. Poziom tych usług na terenie gminy uznawany jest za dobry, niemniej jednak, z uwagi na istotny wpływ działa władzy samorz dowej na kształtowanie ogólnego wizerunku gminy, konieczne jest stałe podnoszenie jako ci usług publicznych oraz sprawno ci struktur instytucjonalnych. Nieco słabiej rozwini te s takie elementy, jak metody szerokiej konsultacji społecznej działa

podejmowanych przez władze gminne, czy te

sposób i zakres informowania

społeczno ci lokalnej o mo liwo ciach korzystania z ró nych rodków pomocowych zarówno w ramach ródeł krajowych, jak i zagranicznych. Brakuje równie wystarczaj cego otwarcia gminy na rolników oraz przedsi biorców z bran y pozarolniczej. 38

Ponadto stan techniczny obecnie zajmowanego przez Urz d Gminy budynku jest bardzo zły, co wpływa na jako

obsługi klientów oraz ogólny wizerunek urz du.

Główne zagro enia w sferze bezpiecze stwa publicznego na terenie gminy Cyców zwi zane s przede wszystkim z kl skami ywiołowymi . Jednocze nie najcz stsz form przest pczo ci stanowi kradzie e oraz łamanie zasad porz dku publicznego. Notuje si ich najwi cej, jednak walka z tym zjawiskiem jest dosy trudna.

ZADANIA ZAPLANOWANE DO REALIZACJI NA OBSZARZE GMINY W PERSPEKTYWIE REDNIOOKRESOWEJ Poni sze zestawienie obejmuje list zada przewidzianych do realizacji na terenie gminy Cyców w okresie od 2004 do 2006 oraz w perspektywie do 2013 roku. Nr

Nazwa zadania

zadania 1

Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ci Małków

2

Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Stawek, Sewerynów, Str czyn Stary, Str czyn Nowy, Adamów, Malinówka .

3

Budowa sieci wodoci gowej miejscowo ci Cyców II

4

Budowa sieci wodoc gowej w miejscowo ciach Bekiesza, Kol. Ludwinów, Wólka Cycowska, Gł bokie.

5

Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowo ci Cyców.

6

Budowa oczyszalni

cieków oraz sieci kanalizacyjnej w miejscowo ciach

Kopina, wierszczów. 7

Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowo ci Wólka Cycowska wraz z oczyszczalni

8

cieków.

Budowa oczyszczalni

cieków oraz sieci kanalizacyjnej w miejscowo ci

Gł bokie. 9

Opracowanie programu budowy przydomowych oczyszczalmi

cieków w

układzie wariantowym ( pakiet indywidualnych rozw za ). 10

Budowa kompleksowego systemu selektywnej zbiórki odpadów.

11

Budowa sali gimnastycznej w Cycowie

39

12

Budowa boiska sportowego wraz z zapleczem sportowo - rekreacyjnym w Cycowie

13

Przygotowanie planu racjonalizacji sieci placówek szkolnych.

14

Przygotowanie planu remontów i modernizacji szkół na lata 2005-2013.

15

Przygotowanie planu remontów i modernizacji dróg na lata 2005-2006.

16

Przygotowanie zało e do planu remontów i modernizacji dróg na lata 20072013.

17

Budowa drogi gminnej w Biesiadkach.

18

Budowa drogi gminnej w Bekieszy.

19

Budowa mostu w Wólce Cycowskiej i ci gu ul. Sienkiewicza.

20

Opracowanie programu rozwoju działów specjalnych produkcji rolnej

21

Opracowanie programu rozwoju marki lokalnej.

22

Systematyczne szkolenie społeczno ci lokalnej i rolników.

23

Wsparcie rozwoju grup producenckich i spółdzielczo ci.

24

Coroczny kalendarz wydarze z imprez główn pn. „Dni Gminy Cyców”

25

Wieloletni plan gospodarowania maj tkiem gminnym ( sołectwa )

26

Pokrycie obszaru gminy planami miejscowymi.

27

Zwi kszenie atrakcyjno ci terenów rekreacyjnych gminy Cyców (

cie ki

rowerowe itp.) 28

Zapewnienie opieki lekarskiej ponadpodsawowej ( opieka specjalistyczna),

29

Doposa enie jednostek Ochotniczych Stra y Po arnych.

30

Zapewnienie bazy lokalowej dla Gminnego O rodka Kultury w Cycowie

Cz

przedmiotowych zada została obj ta interwencj Planu Rozwoju Lokalnego, pozostałe

natomiast stanowi projekty komplementarne, których realizacja po rednio wspiera zadania obj te planem.

40

LISTA ZADA OBJ TYCH INTERWENCJ PLANU, PROJEKTY KOMPLEMENTARNE, ZADANIA PRZEWIDYWANE DO OBJ CIA PLANEM Zadania obj te interwencj Planu Rozwoju Lokalnego w latach 2004-2006 realizowane b d w ramach pi ciu obszarów odpowiadaj cych strategicznym obszarom rozwojowym „Strategii Rozwoju Gminy Cyców”. S to: -

Infrastruktura ochrony rodowiska,

-

Infrastruktura komunikacyjna,

-

O wiata i wychowanie,

-

Gospodarka i rynek pracy,

-

Sfera społeczna i bezpiecze stwo.

Spo ród listy . zada przewidzianych do realizacji na terenie gminy Cyców w okresie od 2004 do 2006 oraz w perspektywie do 2010 roku Planem Rozwoju Lokalnego obj to jedynie .projektów. Przy wyborze zada do obj cia planem zastosowano nast puj ce kryteria: -

zgodno

projektu z obszarami interwencji planu (spełnienie kryteriów demograficznych,

wła ciwa warto

zadania, wła ciwy rodzaj zadania),

-

zgodno

ze Strategi Rozwoju Gminy Cyców,

-

stopie

przygotowania

do

realizacji

(dokumentacja

techniczna,

wymagane

pozwolenia itp.), -

skala rozwi zywanych problemów, zwłaszcza rodowiskowych,

-

wpływ realizacji zadania na popraw jako ci ycia społeczno ci lokalnej,

-

zapewnienie płynno ci finansowania zadania ( rodki w bud ecie gminy) oraz mo liwo ci dofinansowania zadania ze rodków pozabud etowych,

-

wpływ na bud et gminy (zwi kszenie wpływów, optymalizacja wydatków),

-

wpływ na rozwój gospodarczy, w tym na tworzenie nowych miejsc pracy na terenie gminy.

List

zada

obj tych interwencj

Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców zawarto

w poni szych zestawieniu:

41

Nr zadania 2

Nazwa zadania obj tego interwencj w ramach Planu Rozwoju Lokalnego Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Stawek, Sewerynów, Stary Str czyn, Nowy Str czyn, Adamów, Malinówka.

4

Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Bekiesza, Kol. Ludwinów, Wólka Cycowska, Gł bokie.

6

Budowa oczyszczalni cieków oraz sieci kanalizacyjnej w miejscowo ciach Kopina, Swierszczów.

9

Opracowanie programu budowy przydomowych oczyszczalni

cieków w

układzie wariantowym ( pakiet indywidualnych rozwi za ) 10

Budowa kompleksowego systemu selektywnej zbiórki odpadów.

17

Budowa drogi gminnej w Biesiadkach.

19

Budowa mostu w Wólce Cycowskiej i ci gu ul. Sienkiewicza.

12

Budowa boiska sportowego wraz z zapleczem sportowo-rekracyjnym w Cycowie.

Pozostałe zadania (. projektów) podzielono na dwie grupy: -

zadania komplementarne wobec zada planu,

-

zadania planowane do obj cia planem. Zadania komplementarne to projekty, które nie wpisuj si w obszar interwencji planu

z uwagi na niespełnienie wymaganych kryteriów dost pu (demograficznych, okre lonej warto ci zadania lub z uwagi na niewła ciwy rodzaj projektu, projekty rozpocz te, planowany termin zako czenia 2004r.) Zadania planowane do obj cia planem to projekty, które wpisuj

si

w obszar

interwencji planu, jednak w niedostatecznym stopniu spełniaj pozostałe kryteria wyboru, w szczególno ci z uwagi na niski stopie

przygotowania do realizacji oraz ograniczone

mo liwo ci ich finansowania w latach 2004-2006. Zakłada si

mo liwo

aktualizacji Planu Rozwoju Lokalnego w trakcie jego

wdra ania. Główne kierunki zmian dotyczy b d : -

Aktualizacji listy zada , przede wszystkim w zakresie wprowadzania nowych projektów,

-

korekt w harmonogramie realizacji projektów,

42

-

zmian w tabelach finansowych. Poni sze syntetyczne zestawienie obejmuje list wszystkich .projektów w układzie wg

obszarów strategicznych w ramach trzech podstawowych grup: -

zada obj tych interwencj planu,

-

zada komplementarnych wobec zada planu,

-

zada planowanych do obj cia planem.

Zadania obj te interwencj Planu Rozwoju Lokalnego oraz zadania planowane do obj cia planem

Zadania komplementarne wobec zada planu

OBSZAR: INFRASTRUKTURA OCHRONY RODOWISKA Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ci Stawek, Sewerynów, Nowy Str czyn, Stary

Cyców II, Małków.

Str czyn, Adamów, Malinówka. Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowo ci Bekiesza, Kol. Ludwinów, Wólka Cycowska,

Cyców.

Gł bokie. Budowa oczyszczalni cieków oraz sieci kanalizacyjnej w miejscowo ciach Kopina, wierszczów. Budowa kompleksowego systemu selektywnej zbiórki odpadów. Opracowanie programu budowy przydomowych oczyszczalni cieków w układzie wariantowym (pakiet indywidualnych rozwi za ) Zadania planowane do obj cia planem Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowo ci Wólka Cycowska wraz z oczyszczalni

cieków.

Budowa oczyszczalni cieków oraz sieci kanalizacyjnej w miejscowo ci Gł bokie.

43

OBSZAR: INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA Budowa drogi gminnej w Biesiadkach

Przygotowanie planu remontów i modernizacji dróg gminnych na lata 2005-2006.

Budowa mostu w Wólce Cycowskiej i ci gu ul.

Przygotowanie zało e do planu remontów i

Sienkiewicza.

modernizacji dróg gminnych na lata 20072013.

Zadania planowane do obj cia planem

OBSZAR: O WIATA I WYCHOWANIE Budowa boiska sportowego wraz z zapleczem

Przygotowanie planu racjonalizacji placówek

sportowo-rekracyjnym w Cycowie

szkolnych. Budowa sali gimnastycznej w Cycowie.

OBSZAR: GOSPODARKA I RYNEK PRACY Opracowanie programu rozwoju działów specjalnych produkcji rolnej Opracowanie programu rozwoju marki lokalnej. Wsparcie rozwoju grup producenckich. Coroczny kalendarz wydarze z imprez główn pn. „Dni Gminy Cyców’’ Wieloletni plan gospodarowania maj tkiem gminnym Pokrycie obszaru gminy planami miejscowymi. OBSZAR: SFERA SPOŁECZNA I BEZPIECZE STWO Doposa enie jednostek Ochotniczych Stra y Po arnych Zadania planowane do obj cia planem Zapewnienie bazy lokalowej dla Gminnego O rodka Kultury w Cycowie.

44

Legenda: - zadania obj te interwencj

Planu Rozwoju

Lokalnego

ZADANIA POLEGAJ CE NA POPRAWIE SYTUACJI NA OBSZARZE OBJ TYM INTERWENCJ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO Realizacja zada obj tych Planem Rozwoju Lokalnego oddziaływa b dzie poszczególne dziedziny

ycia społeczno-gospodarczego gminy. Wpływ ten został przedstawiony

w poni szym zestawieniu:

Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury

Poprawa stanu rodowiska naturalnego

Poprawa stanu rodowiska kulturowego Poprawa warunków i jako ci ycia mieszka ców, w tym zmiany w strukturze zamieszkania

2

2

2

1

0

2

2

2

2

1

0

2

2

2

2

2

0

2

budowy 2

2

2

2

0

2

Zmiany w strukturze gospodarczej obszaru w tym zasady kształtowania rolnej i le nej przestrzeni produkcyjnej

Zmiany w sposobie u ytkowania terenu

Obszarowe oddziaływanie zadania

Lista zada LPR

Zadania obj te interwencj planu Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Stawek, Sewerynów, Stary Str czyn, Nowy Str czny, Adamów, Malinówka. Budowasieci wodoci gowej w miejscowo ciach Bekiesza, Kol. Ludwinów, Wólka Cycowska, Gł bokie. Budowa oczyszczalni cieków oraz sieci kanalizacyjnej w miejscowo ciach Kopina, wierszczów. Opracowanie

programu

45

przydomowych oczyszczalni cieków w

układzie

wariantowym

(pakiet

indywidualnych rozwi za ) Budowa

kompleksowego

systemu

selektywnej zbiórki odpadów. Budowa boiska sportowego wraz z zapleczem sportowo-rekracyjnym.

Budowa

drogi

gminnej

w

Biesiadkach.

Budowa mostu wWólce Cycowskiej i ci gu ul. Sienkiewicza. POWI ZANIA

1

1

2

2

1

2

1

1

0

1

2

2

1

1

2

0

0

2

0

0

2

0

0

2

11

11

14

9

3

16

Sposób wypełniania tabeli: Poszczególnym zadaniom planu zostały przypisane punkty z zale no ci od wpływu na popraw sytuacji na okre lonych obszarach. I tak: 2 punkty – oznaczaj silny wpływ, 1 punkt – oznacza umiarkowany wpływ, 0 punktów – oznacza zadanie neutralne (bez wpływu).

Przeprowadzona analiza wskazuje,

e realizacja zada

planu b dzie miała wyra ny

pozytywny wpływ na popraw warunków i jako ci ycia społeczno ci lokalnej oraz przyczyni si do rozwoju systemu komunikacji i infrastruktury. Ponadto realizacja zada

wpływa

b dzie na tworzenie sprzyjaj cych warunków do zmian w strukturze gospodarczej obszaru gminy, a tak e w sposobie u ytkowania terenów.

46

OCZEKIWANE WSKA NIKI OSI GNIE PLANU ROZWOJU LOKALNEGO Zasadniczy pomiar wska ników odbywa si b dzie na poziomie zada . Dla poszczególnych projektów przyj te zostały ramowe zestawy wska ników, które obrazowa b d przebieg procesu wdra ania Planu Rozwoju Lokalnego. W wyniku realizacji zada obj tych interwencj planu zostan osi gni te rezultaty, które w dłu szym horyzoncie przekłada

si

b d

na polepszenie ogólnej sytuacji w gminie

w ramach poszczególnych obszarów. Sytuacja ta opisana została za pomoc wska ników oddziaływania. Wska niki osi gni

Nazwa zadania

Planu Rozwoju Lokalnego

obj tego interwencj Planu Rozwoju

Produkty

Rezultaty

Oddziaływanie

Lokalnego Budowa sieci wodoci gowej w miejscowo ciach Stawek, Sewerynów, Stary Str czyn, Nowy Str czyn, Adamów, Malinówka.

Sie wodoci gowa – długo

42805 m,

przył cza wodoci gowe długo

– 11845 m.

Liczba przył czy-180szt. Liczba hydrantów-176szt.

Budowa sieci

. Sie wodoci gowa –

wodoci gowej w

długo

miejscowo ciach

przył cza wodoci gowe

Bekiesza, Kol.

długo

Ludwinów, Wólka

Liczba przył czy-130szt.

Cycowska, Gł bokie.

Liczba hydrantów-100szt

20000 m,

Wzrost liczby osób korzystaj cych z sieci wodoci gowej.

Poprawa jako ci ycia mieszka ców

– 8845 m.

47

Wzrost ilo ci Budowa oczyszczalni cieków oraz sieci kanalizacyjnej w

Oczyszczalnia cieków o zdolno ci przyj cia 100m. cieków na dob ,

oczyszczonych Wzrost liczby

cieków.

gospodarstw

Poprawa stanu

miejscowo ciach

Siec kanalizacyjna-5000m.

domowych/

czysto ci cieków

Kopina, wierszczów

Przykanaliki-2000m.

budynków

wzrost atrakcyjno ci

Liczba przył czy-60szt.

podł czonych do sieci inwestycyjnej

z mo liwo ci rozbudowy.

Opracowanie programu budowy

obszaru gminy

Przydomowe oczyszczalnie cieków 50szt.

przydomowych oczyszczalni cieków w układzie wariantowym

Budowa kompleksowego systemu selektywnej zbiórki odpadów Budowa drogi

Liczba pojazdów

gminnej w

korzystaj cych

Biesiadkach Budowa mostu w Wólce Cycowskiej i ci gu ul. Sienkiewicza

Most o długo ci 11 m.

skrócenie redniego

Liczba pojazdów

czasu przejazdu

korzystaj cych

mi dzy dwoma

z mostu w okresie 48

punktami.

1 roku.

Budowa boiska sportowego wraz z zapleczem sportoworekracyjnym w

Poprawa jako ci ycia mieszka ców

Cycowie

49

ROZDZIAŁ V 1.PLAN FINANSOWY NA LATA 2004-206 Indykatywn tablic finansow Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców(w tys. zł) przedstawiono w poni ej: rodki publiczne (warto ci w tys.zł) Nr

Nazwa zadania / lata Koszty

zadania realizacji

Wkład wspólnotowy

ogółem Ogółem 2004

1

1224

sieci 2005 398

Budowa

Krajowy wkład publiczny

Ogółem ERDF ESF SAPARD Ogółem

Bud et Bud et Inne

Prywatne

pa stwa gminy publiczne

1224

672

672

552

552

398

168

168

230

230

wodoci gowej wwcowo ciach Stawek, Sewerynów, 2006 Stary

Str czyn,

Nowy

Str czyn,

,Adamów,Malinówka

20042006

50

0,0

sieci 2004

Budowa wodoci gowej

w 2005 900

miejscowo ciach Bekiesza,

900

675

675

225

225

0,0

2006 Kol.

Ludwinów,

Wólka 2004-

0,0

Cycowska, Gł bokie 2006

Budowa

sieci

kanalizacji sanitarnej 2

w

0,0

miejscowo ci

Kopina

i

wierszczów

0,0

2004 2005 1200

1200

900

900

300

300

0,0 0,0

2006 2004-

0,0

2006

Opracowanie programu 6

przydomowych

2005 250

250

187,5

187,5

62,5

62,5

0,0

oczyszczalni cieków 2006 250

250

187,5

187,5

62,5

62,5

0,0

w

układzie 2004-

wariantowym 9

0,0

budowy 2004

2006

0,0

Budowa kompleksowego

2004

0,0

51

systemu selektywnej 2005 20

20

15

15

5

5

0,0

zbiórki odpadów

20

15

15

5

5

0,0

2006 20 2004-

0,0

2006

10

Budowa

drogi

gminnej

w

Biesiadkach

2004 100

100

75

75

25

25

0,0

2005 100

100

75

75

25

25

0,0 0,0

2006 2004-

0,0

2006

Budowa 12

mostu

w

Wólce Cycowskiej i ci gu ul. Sienkiewicz

0,0

2004 2005 500

500

375

375

125

125

0,0

2006 2004-

0,0

2006 11

Budowa

boiska

sportowego wraz z 2004 zapleczem sportowo- 2005 400 rekracyjnym

0,0

w 2006

0,0 400

300

300

100

100

0,0 0,0

Cycowie

52

2004-

Cycowie

0,0

2006

Zadania

2004 1324

1324

747

obj te 2005 3768

3768

planem ogółem

2006 270 20042006

5362

75

577

577

0,0

2695,5 2695,5

1072,5

1072,5

0,0

270

202,5

202,5

67,5

67,5

0,0

5362

3645

2973

1717

1717

0,0

53

7.SYSTEM WDRA ANIA, SPOSOBY MONITOROWANIA ORAZ OCENY PLANU Gmina Cyców realizuje zadania inwestycyjne w oparciu o

redniookresowy horyzont

planistyczny (do 2013 roku), który podzielony został na dwa zasadnicze podokresy realizacyjne: -

podokres I obejmuj cy lata 2004-2006,

-

podokres II obejmuj cy lata 2007-2013.

System wdra ania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców w pełni odpowiada I podokresowi wdra ania strategii. Realizacja zada w ramach tego podokresu cz ciowo opiera si b dzie na wdra aniu projektów zapisanych w ramach planu. Ponadto, obok zada planu, realizowanych b dzie szereg projektów wpisuj cych si w cele i działania strategii lokalnej lecz nie wpisuj ce si w obszary interwencji planu. Plan Rozwoju Lokalnego gminy Cyców na lata 2004-2006 stanowi dokument o charakterze programu operacyjnego. Zadania realizowane b d

za po rednictwem poszczególnych komórek organizacyjnych

Urz du Gminy Cyców. Po zako czeniu roku bud etowego 2004, 2005, 2006 opracowane zostan raporty z realizacji zada Planu Rozwoju Lokalnego Opracowany Plan Rozwoju Lokalnego oparty jest na Strategii Rozwoju Gminy Cyców i formułowany na lata 2004 - 2013. Sformułowane działania i zadania realizacyjne wykraczaj w wielu przypadkach poza ustawowe kompetencje samorz dów terytorialnych. Jest to zgodne z przyj t metodologi formułowania strategii rozwoju lokalnego, która zakłada definiowanie zada nie z punktu widzenia ustawowych kompetencji samorz dów terytorialnych, lecz konieczno ci zaspokajania okre lonych potrzeb społeczno-gospodarczych w przyj tym horyzoncie czasu. Mimo tego, głównym podmiotem odpowiedzialnym za realizacj ustale Strategii Rozwoju Gminy Cyców i Panu Rozwoju Lokalnego jest Rada Gminy i Wójt Gminy Cyców. W przypadku zada wykraczaj cych poza swoje ustawowe kompetencje winni oni prowadzi okre lone działania inspiruj ce, stymuluj ce i wspieraj ce w stosunku do innych podmiotów, a tak e nawi zywa z nimi współprac i współdziałanie przy realizacji okre lonych zada . Do takich podmiotów zaliczy mo na: ♦ mieszka ców miasta lub ich reprezentantów, ♦ władze gmin o ciennych, powiatu, ♦ administracj rz dow szczebla centralnego (poszczególne ministerstwa i urz dy centralne),

54

♦ administracj ogóln i specjaln , ♦ urz d wojewody i podległe mu słu by, ♦ organizacje i instytucje mi dzynarodowe (np. pomocowe), ♦ instytucje i organizacje naukowe, badawczo-rozwojowe oraz szkoły wy sze, ♦ instytucje upowszechniania kultury i sztuki oraz słu by zdrowia, ♦ instytucje wchodz ce w skład tzw. otoczenia biznesu (np. banki, fundacje, agencje), ♦ podmioty gospodarcze, ♦ organizacje zawodowe i społeczne (np. izby gospodarcze, stowarzyszenia gospodarcze, kulturalne, sportowe, organizacje ekologiczne). Do dokumentu ramowego, pocz wszy od roku 2004, powinny by przygotowywane plany kilkuletnie (na okres 3-5 lat), okre laj ce zadania rzeczowe o wieloletnim horyzoncie czasowym, terminy ich realizacji, nakłady finansowe i ródła ich pokrycia. Do nich powinno si corocznie przygotowywa operaty, tworzone na okres jednego roku, z uwzgl dnieniem zało e bud etowych przyj tych przez Rad Gminy Cyców. Dopiero w tych dokumentach, w odniesieniu do ka dego celu operacyjnego, nakre lone zostan szczegółowe działania i zadania maj ce oparcie w bud ecie. Działania te nie powinny zasadniczo odbiega od zapisów przyj tych w harmonogramie, gdy taka praktyka mo e spowodowa znaczne odej cie od zapisów pierwotnych Planu Rozwoju Lokalnego. Tym samym dokument ramowy pozostanie podstawowym kryterium umieszczania zada w corocznych programach operacyjnych. Odr bnym zagadnieniem jest konieczno

monitorowanie realizacji

Planu Rozwoju lokalnego. Z uwagi na

diagnozowania zmieniaj cej si rzeczywisto ci zewn trznej, zmieniaj cych si problemów

lokalnych wymuszaj cych korekty Planu, jego monitorowanie w perspektywie długoterminowej jako procesu

uspołecznionego

wymaga

zaanga owania

społeczno ci

lokalnej.

Zastosowanie

uspołecznionej metody ich budowania, z udziałem przedstawicieli mieszka ców, powoduje, zainteresowanie ich wdra aniem mo e budzi

e

powszechne zainteresowanie. W zwi zku z tym

zasadnym byłoby powołanie przez Wójta, przy współudziale Rady Gminy, Komitetu Steruj cego Realizacj Planu. Komitet ten powinien z jednej strony zatwierdza przyjmowane programy i plany, z drugiej za w okresach 2-3 letnich dokonywa oceny realizacji, przegl du i weryfikacji zapisów Planu, uwzgl dniaj c now sytuacj , mo liwo ci finansowe, zmiany polityk zewn trznych, itp. Projekt dokumentu pn. ,,Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców’’ był

przedmiotem

opiniowania przez Komisje Rady Gminy Cyców oraz Sołtysów w sierpniu 2004r. W dniu 27 sierpnia 2004 roku Rada Gminy Cyców w drodze stosownej uchwały przyj ła ,,Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Cyców’’ 55